Đề bài: Giải thích ý nghĩa lời đề từ "Nếu tôi chết hãy chôn tôi với cây đàn ghi ta"<br />
<br />
Bài làm<br />
<br />
Phêđêricô Garxia Lorca là một trong những tài năng sáng chói của nền văn học hiện <br />
đại Tây Ban Nha. Ngay từ thuở nhỏ, Lorca đã được coi là thần đồng với khiếu thiên bẩm <br />
trên nhiều lĩnh vực của nghệ thuật: thơ ca, hội họa, âm nhạc, sân khấu… Không những <br />
thế, Lorca còn có tinh thần rất lạc quan và anh minh trong việc vừa nồng nhiệt cổ vũ <br />
nhân dân đấu tranh với mọi thế lực áp chế, đòi quyền sống chính đáng vừa khởi xướng và <br />
thúc đẩy mạnh mẽ những cách tân trong các lĩnh vực nghệ thuật. Sự có mặt của Lorca <br />
cùng nhiều tài năng khác lúc bấy giờ đã khiến cho đời sống tinh thần của Tây Ban Nha và <br />
cả một vùng rộng lớn thuộc khu vực Tây Âu trở nên sống động. Hoảng sợ trước ảnh <br />
hưởng xã hội to lớn của Lorca, năm 1936, chế độ phản động cực quyền thân phát xít đã <br />
bắt giam và bắn chết ông. Cái chết của Lorca đã làm dâng lên một làn sóng phẫn nộ hết <br />
sức mạnh mẽ trên thế giới đối với bè lũ Phrăngcô. Tên tuổi của Lorca từ đó trở thành <br />
một biểu tượng, là ngọn cờ tập hợp các nhà văn hóa Tây Ban Nha và thế giới chiến đấu <br />
chống chủ nghĩa phát xít, bảo vệ văn hóa dân tộc và văn minh nhân loại.<br />
<br />
Thanh Thảo – một nhà thơ xuất sắc có cùng niềm đồng cảm với lòng tiếc thương lớn lao <br />
đã gửi gắm hết những tâm tư, tình cảm của mình vào thơ văn. Tình cảm ấy sâu sắc đến <br />
nỗi ông phải khước từ những niêm luật khắt khe của lối thơ truyền thống để viết theo <br />
một kiểu hoàn toàn mới, phóng khoáng và tự do. Ở đó, ông có thể bộc bạch hết tất cả nỗi <br />
niềm của mình một cách rất tự nhiên mà vẫn chứa đầy nghệ thuật. Với nhan đề “Đàn ghi <br />
ta của Lorca” và lời đề từ “khi tôi chết hãy chôn tôi với cây đàn” đã ẩn chứa rất nhiều ý <br />
nghĩa sâu xa.<br />
<br />
Tây Ban Nha còn được gọi là đất nước Tây Ban Cầm. Bởi nơi đây không chỉ nổi tiếng <br />
với những đấu trường bò tót náo nức mà còn khiến mọi người nhớ đến với những bản <br />
nhạc “li la li la” đầy nghệ thuật của cây đàn ghi ta. Cây đàn đã trở thành một trong những <br />
hình ảnh biểu trưng cho nền văn hóa của Tây Ban Nha. Trong khi đó, Lorca là một người <br />
nghệ sĩ đa tài, yêu đàn, yêu nhạc, yêu đến mãnh liệt, si mê. Cái chết của ông cũng chính là <br />
chết vì nghệ thuật, vì cây đàn. Bởi thế, tên ông rất xứng đáng được đặt ngang vế với cây <br />
đàn ghi ta trong nhan đề của bài thơ. Đồng thời, Thanh Thảo cũng muốn thêm một lần <br />
nữa khẳng định Lorca chính là một biểu tượng sáng ngời của nền văn hóa nghệ thuật <br />
không chỉ của riêng Tây Ban Nha, mà của toàn nhân loại. Bởi đâu phải chỉ có Tây Ban Nha <br />
mới có đàn và biết yêu đàn. Biết bao nhiêu con người trên khắp thế giới có cùng niềm <br />
đam mê với guitar. Ghi ta là Lorca, và Lorca cũng chính là ghi ta. Tuy hai mà một, gắn bó <br />
mật thiết với nhau.<br />
<br />
Cách để đối xứng giữa guitar và Lorca trong nhan đề bài thơ còn là niềm tôn kính sâu sắc <br />
của Thanh Thảo trong tầng lớp hậu thế gửi tới người nghệ sĩ đa tài sĩ đã hi sinh vì nghệ <br />
thuật. Trong lời đề từ, ông cũng rất trân trọng lời trăn trối cuối cùng của Lorca: “khi tôi <br />
chết hãy chôn tôi với cây đàn”. Thấp thoáng trong đó có một chút luyến tiếc, một chút xót <br />
xa cùng một chút đau buồn của Lorca. Luyến tiếc vì từ đây ông không còn được gảy lên <br />
những bản nhạc “li la li la” cho người đời thưởng thức, cho vơi đi những nỗi niềm sâu <br />
thẳm trong lòng người nghệ sĩ đầy ưu tư. Xót xa vì ông không thể nào chống cự lại được <br />
những kẻ tàn ác đã lập mưu giết chết mình chỉ vì ông có nhiều tài năng, có sự ảnh hưởng <br />
lớn cho mọi người. Đau buồn vì từ nay, trên đất nước Tây Ban Cầm đã thiếu vắng đi một <br />
cây đàn cực độc, cực hay. Và một câu hỏi đặt ra cho hậu thế rằng: Tại sao người tài giỏi <br />
như Lorca lại đoản mệnh như vậy? Tại sao ông lại phải chịu một cái chết bi thảm và đớn <br />
đau đến vậy? Người tài thường đi với chữ “tai” sao? Và nghệ thuật có đúng là nghiệt ngã <br />
đến mức phải chấp nhận cái chết bi thảm như Lorca? Kẻ thù nhẫn tâm giết chết ông rồi <br />
đem xác vứt xuống giếng phi tang. Một cái chết quá thê lương. Chỉ vì ông tài giỏi quá, họ <br />
sợ mọi người sẽ vì mến mộ tài năng ấy mà một lòng nghe theo ông, làm phản với những <br />
thế lực cường quyền ác độc kia.<br />
<br />
“Khi tôi chết hãy chôn tôi với cây đàn” – lời trăn trối khẩn khoản, đau thương. Sống với <br />
đàn, chết cũng chỉ có một niềm khát khao là vẫn được ôm trọn cây đàn trong tay. Tình yêu <br />
nghệ thuật trong Lorca quá lớn lao khiến hậu thế ngưỡng mộ và kính trọng vô cùng. <br />
Tiếng đàn đàn ấy đã đạt đến đỉnh cao của nghệ thuật, nhưng ông mong muốn thế hệ sau <br />
dù có yêu mến mình đến mấy, cũng hãy cố gắng bứt phá để đi đến những đỉnh cao mới, <br />
những chân trời mới, đừng lấy ông làm giới hạn của nghệ thuật. Bởi nghệ thuật không có <br />
bất kỳ một giới hạn nào, cũng giống như tài năng của con người là vô hạn. Điều quan <br />
trọng là ta có biết đánh thức tài năng ấy hay không. Vì vậy, Lorca mong muốn được chôn <br />
cây đàn với mình cũng chính là một lời nhắn nhủ, lời thúc giục đến thế hệ sau hãy tìm tòi, <br />
học hỏi, hãy đưa nghệ thuật lên những đỉnh cao mới, giỏi hơn, hay hơn, đẹp hơn.<br />
<br />
Dù mang ý nghĩa gì đi chăng nữa, cả cây đàn và Lorca vẫn mãi là biểu tượng sáng ngời <br />
cho nền nghệ thuật của Tây Ban Nha, của toàn nhân loại. Tiếng đàn ấy “li la li la” du <br />
dương mãi trong lòng người nghe.<br />