Giáo án bài Điện trường và cường độ điện trường - Vật lý 11 - GV:L.N.Ngọc

Phương pháp

Nội dung

GV:Viết lại biểu thức tính lực điện theo định luật Cu – lông áp dụng cho mọi điện môi

HS: \(F = k.\frac{{\left| {{q_1}{q_2}} \right|}}{{\varepsilon .{r^2}}}\)

GV:Dựa vào công thức ta thấy trong môi trường chân không thì lực điện mạnh hơn trong môi trường khác như không khí, thủy tinh. Vậy các điện tích truyền tương tác thông qua đâu?

I. Điện trường:

1. Môi trường truyền tương tác điện:

- Môi trường truyền tương tác điện giữa các điện tích gọi là điện trường.

GV:Đọc SGK và cho biết điện trường tồn tại ở đâu

HS:Là môi trường vật chất bao quanh điện tích và gắn liền với điện tích

GV:Tính chất của điện trường

HS:Tác dụng lực điện lên các điện tích khác đặt trong nó

2. Điện trường

- Là môi trường vật chất bao quanh điện tích và gắn liền với điện tích

- Tính chất:

GV:Giả sử có điện tích q đặt trong điện trường của điện tích Q. Lực điện do Q tác dụng lên q phụ thuộc vào yếu tố nào

HS: Phụ thuộc vào khoảng cách.

GV:Phải có một khái niệm đặc trưng cho sự mạnh yếu của điện trường.

II. Cường độ điện trường

1. Khái niệm cường độ điện trường

- Cường độ điện trường: đặc trưng cho sự mạnh yếu của điện trường tại một điểm.

GV:Yêu cầu HS đọc SGK và ghi nhận định nghĩa của cường độ điện trường

HS:Đọc SGK và ghi nhận.

2. Định nghĩa

\(E = \frac{F}{q}\)

GV:Các đặc điểm của vectơ cường độ điện trường

HS:

-  phương và chiều trùng với phương và chiều của  \(\vec F\) ( nếu q > 0)

- chiều dài biểu diễn độ lớn E

3. Vectơ cường độ điện trường

\(\vec E = \frac{{\vec F}}{q}\)

GV: Thông báo cho HS nắm

HS: Lắng nghe và ghi nhận

4. Đơn vị đo cường độ điện trường: vôn/mét (V/m)

* Tiết 2

III. Tiến trình giảng dạy:

1. Ổn định lớp, kiểm tra bài cũ:

• Cho biết điện trường tồn tại ở đâu và có đặc điểm gì?
• Định nghĩa cường độ điện trường? Công thức tính cường độ điện trường.

2. Vào bài:

• Trong môi trường gồm nhiều điện tích điểm thì cường độ điện trường tại một điểm được xác định như thế nào?

3. Tổ chức hoạt động:

Phương pháp

Nội dung

GV:Yêu cầu HS đọc sách

HS:Đọc SGK và ghi nhận

\(F = k.\frac{{\left| {{q_1}{q_2}} \right|}}{{{r^2}}}\) mà  \(E = \frac{F}{q}\)

→ \(E = \frac{F}{q} = k.\frac{{\left| Q \right|}}{{{r^2}}}\)

5. Cường độ điện trường của một điện tích điểm

\(E = \frac{F}{q} = k.\frac{{\left| Q \right|}}{{{r^2}}}\)

→ Độ lớn E không phụ thuộc vào q

GV:Phần trên đã xét cường độ điện trường do một điện tích điểm gây ra. Vậy với nhiều điện tích điểm thì sao

HS:Điện trường tổng hợp \(\vec E\) bằng tổng các vectơ cường độ điện trường thành phần

6. Nguyên lý chồng chất điện trường

 \(\vec E = {\vec E_1} + {\vec E_2} + .. + {\vec E_n}\)

GV: Mô tả thí nghiệm trong SGK để HS theo dõi

HS:Quan sát SGK

III. Đường sức điện

1. Hình ảnh các đường sức điện

GV: Yêu cầu HS đọc SGK và nêu định nghĩa

HS: Đọc SGK và nêu lên định nghĩa

2. Định nghĩa

GV: Cho HS quan sát một số hình dạng đường sức của một số điện trường.

HS: quan sát và vẽ một số hình dạng của điện trường đơn giản

3. Hình dạng đường sức của một số điện trường

GV: Giải thích cho HS hiểu các đặc điểm của đường sức điện

HS: Lắng nghe và ghi nhận các đặc điểm của đường sức điện

GV: Giải câu C2

C2: gần điện tích Q thì các đường sức điện sít nhau, ở xa Q thì các đường sức điện thưa hơn, vì thế cường độ điện trường ở gần Q sẽ lớn hơn

4. Các đặc điểm của đường sức điện:

Có 4 đặc điểm:

- Qua mỗi điểm chỉ có một đường sức

- Đường sức điện là những đường có hướng

- Đường sức của điện trường tĩnh không khép kín

- Số đường sức tỉ lệ với cường độ điện trường