Giáo trình bảo vệ môi trường - Phần 3 Bảo vệ đại dương thế giới - Chương 8

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Thêm vào BST

Báo xấu

89
lượt xem 15
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Những cơ sở sinh thái học nhân sinh đại dương và dung lượng dung hòa của các hệ sinh thái biển 8.1. Sinh thái học nhân sinh đại d-ơng – h-ớng nghiên cứu khoa học mới trong hải d-ơng học Do kết quả tác động nhân sinh, trong đại d-ơng xuất hiện những nhân tố sinh thái bổ sung, có khả năng thúc đẩy những tiến hóa tiêu cực của các hệ sinh thái biển. Sự phát hiện ra các nhân tố này đã kích thích triển khai những nghiên cứu cơ bản sâu rộng trong Đại d-ơng Thế giới...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo trình bảo vệ môi trường - Phần 3 Bảo vệ đại dương thế giới - Chương 8

B¶ng 7.3. C¸c møc hμm l−îng ng−ìng vμ cho phÐp (μg/l) cña c¸c chÊt « nhiÔm trong quÇn thÓ ®éng vËt biÓn (Patin, 1979) Ng−ìng sinh ®Þa hãa Nång ®é N§THCP ®èi víi trªn cña dung sai kh«ng t¸c n−íc N§THC sinh th¸i dông tèi ®a P nghÒ ChÊt (theo c¸c chØ c¸ sè ®éc tè BiÓn §¹i Ch−¬ng 8 BiÓn néi BiÓn néi häc) th¼m d−¬ng Nh÷ng c¬ së sinh th¸i häc nh©n sinh ®¹i d−¬ng 0,1 1 0,1 0,1 1 5 Thñy vμ dung l−îng dung hßa cña c¸c hÖ sinh th¸i biÓn ng©n 5 10 10 10 10 100 Ch× 1 1 – 10 10 1 10 5 Ca®imi 8.1. Sinh th¸i häc nh©n sinh ®¹i d−¬ng – h−íng nghiªn cøu 50 50 10 50 50 10 KÏm khoa häc míi trong h¶i d−¬ng häc 5 5 1–5 5 5 10 §ång 5 10 – 5 10 50 Asen Do kÕt qu¶ t¸c ®éng nh©n sinh, trong ®¹i d−¬ng xuÊt hiÖn 20 50 – 20 50 – S¾t nh÷ng nh©n tè sinh th¸i bæ sung, cã kh¶ n¨ng thóc ®Èy nh÷ng 5 10 – 5 10 10 Niken tiÕn hãa tiªu cùc cña c¸c hÖ sinh th¸i biÓn. Sù ph¸t hiÖn ra c¸c 1 5 – 1 5 10 Coban nh©n tè nμy ®· kÝch thÝch triÓn khai nh÷ng nghiªn cøu c¬ b¶n – – 10 10 10 50 DÇu tan s©u réng trong §¹i d−¬ng ThÕ giíi vμ h×nh thμnh nªn nh÷ng – – 0,01 0,01 0,01 0 DDT, PCB h−íng khoa häc míi. Trong sè ®ã cã sinh th¸i häc nh©n sinh ®¹i 10 2 – 10 3 102 – 102 – 102 – – – ChÊt tÈy d−¬ng (Izrael, Sh−ban, 1988). H−íng khoa häc míi nμy nh»m 103 103 103 nghiªn cøu nh÷ng c¬ chÕ ph¶n øng cña sinh vËt ®èi víi c¸c t¸c ®éng nh©n sinh ë cÊp ®é tÕ bμo, mét c¬ thÓ, mét quÇn x·, mét ViÖc so s¸nh c¸c N§THCP biÓn vμ N§THCP nghÒ c¸ cho quÇn thÓ ®éng vËt, mét hÖ sinh th¸i còng nh− kh¶o s¸t nh÷ng thÊy r»ng trong mét sè tr−êng hîp chóng trïng nhau, nh−ng ®Æc ®iÓm t−¬ng t¸c c¸c c¬ thÓ sinh vËt vμ m«i tr−êng sinh sèng th−êng lμ kh¸c nhau tíi 10 lÇn. Nguyªn nh©n nh÷ng kh¸c biÖt trong ®iÒu kiÖn biÕn ®æi. ®ã lμ do c¸c hÖ ph−¬ng ph¸p ®Þnh chuÈn kh¸c nhau, vμ còng do §èi t−îng nghiªn cøu cña sinh th¸i häc nh©n sinh ®¹i ®Æc thï thμnh phÇn hãa häc cña c¸c sinh vËt biÓn vμ nh÷ng ®Æc d−¬ng − sù biÕn ®æi c¸c ®Æc tr−ng sinh th¸i häc cña ®¹i d−¬ng, ®iÓm sinh lý cña sinh vËt biÓn. trong ®ã tr−íc hÕt lμ nh÷ng biÕn ®æi cã gi¸ trÞ ®Ó ®¸nh gi¸ t×nh tr¹ng sinh th¸i cña sinh quyÓn nãi chung. C¬ së cña nh÷ng t×m kiÕm nμy lμ phÐp ph©n tÝch tæng hîp vÒ tr¹ng th¸i cña c¸c hÖ sinh th¸i biÓn cã tÝnh ®Õn tÝnh ®íi ®Þa lý vμ møc ®é t¸c ®éng 551 552
8.2. Kh¸i niÖm dung l−îng dung hßa nh©n sinh. Sinh th¸i häc nh©n sinh ®¹i d−¬ng sö dông nh÷ng ph−¬ng Theo ®Þnh nghÜa cña Iu. A. Izrael vμ A. V. Sh−ban (1983, ph¸p ph©n tÝch sau ®©y vμo c¸c môc ®Ých cña m×nh: di truyÒn 1985), dung l−îng dung hßa cña mét hÖ sinh th¸i biÓn Ai ®èi víi häc (®¸nh gi¸ møc nguy hiÓm g©y ung th− vμ ®ét biÕn), tÕ bμo chÊt « nhiÔm i (hay lμ tæng c¸c chÊt « nhiÔm) vμ ®èi víi hÖ sinh häc (nghiªn cøu cÊu t¹o tÕ bμo cña c¸c sinh vËt biÓn ë tr¹ng th¸i th¸i m − ®ã lμ søc chøa ®éng lùc tèi ®a mét l−îng c¸c chÊt « b×nh th−êng vμ bÞ bÖnh), vi sinh häc (nghiªn cøu sù thÝch nghi cña vi sinh vËt ®èi víi nh÷ng chÊt « nhiÔm ®éc), sinh th¸i häc nhiÔm (quy tÝnh ra toμn vïng hay lμ mét ®¬n vÞ thÓ tÝch hÖ sinh (nhËn thøc nh÷ng quy luËt h×nh thμnh vμ ph¸t triÓn c¸c quÇn th¸i biÓn), trong mét ®¬n vÞ thêi gian cã thÓ ®−îc tÝch tô, ph©n thÓ vμ quÇn x· ®éng vËt trong nh÷ng ®iÒu kiÖn sèng cô thÓ víi hñy, chuyÓn hãa (biÕn ®æi sinh häc hay hãa häc) vμ mang ®i do môc ®ich dù b¸o tr¹ng th¸i cña chóng trong nh÷ng ®iÒu kiÖn c¸c qu¸ tr×nh trÇm tÝch, khuÕch t¸n vμ c¸c h×nh thøc vËn m«i tr−êng biÕn ®æi), sinh th¸i − ®éc tè häc (nghiªn cøu sù ph¶n chuyÓn bÊt kú kh¸c ngoμi, ra khái ph¹m vi thÓ tÝch hÖ sinh th¸i øng cña sinh vËt biÓn víi t¸c ®éng « nhiÔm vμ x¸c ®Þnh nh÷ng mμ kh«ng ph¸ ho¹i sù ho¹t ®éng b×nh th−êng cña nã. nång ®é tíi h¹n cña c¸c chÊt « nhiÔm), hãa häc (nghiªn cøu toμn Ph−¬ng tr×nh ®éng th¸i cña chÊt « nhiÔm trong m«i tr−êng bé tËp hîp c¸c chÊt hãa häc tù nhiªn vμ nh©n sinh trong m«i biÓn cã kÓ ®Õn tÝnh bÊt ®ång nhÊt kh«ng gian cña c¸c qu¸ tr×nh tr−êng biÓn). lo¹i trõ chÊt nμy ra khái hÖ sinh th¸i (Izrael, Sh−ban, Ventsen, NhiÖm vô c¬ b¶n cña sinh th¸i häc nh©n sinh ®¹i d−¬ng lμ Sigaev, 1988) ®−îc viÕt d−íi d¹ng x©y dùng nh÷ng c¨n cø khoa häc ®Ó x¸c ®Þnh c¸c møc tíi h¹n cña c¸c chÊt « nhiÔm trong c¸c hÖ sinh th¸i biÓn, ®¸nh gi¸ dung ( ) ( )( ) z b d Ci =  Pai ± Pa'i dS +  PLi ± PL' i +  Pbi ± Pb'i dS +   Bch k ( z ) d z dS , V l−îng dung hßa cña c¸c hÖ sinh th¸i biÓn, ®Þnh chuÈn nh÷ng t¸c dt i S0 S L S ®éng nh©n sinh lªn §¹i d−¬ng ThÕ giíi vμ x©y dùng nh÷ng m« a b a (8.1) h×nh to¸n häc cña c¸c qu¸ tr×nh sinh th¸i ®Ó dù b¸o nh÷ng t×nh huèng sinh th¸i trong ®¹i d−¬ng. trong ®ã V − thÓ tÝch hÖ sinh th¸i biÓn ®−îc xÐt, C i − gi¸ trÞ Nh÷ng tri thøc vÒ c¸c hiÖn t−îng sinh th¸i quan träng trung b×nh nång ®é chÊt « nhiÔm, S a − diÖn tÝch mÆt tù do cña trong ®¹i d−¬ng (nh− c¸c qu¸ tr×nh s¶n xuÊt – ph©n hñy, sù biÓn, S b − diÖn tÝch ®¸y vïng nghiªn cøu, L − ®é dμi ®−êng bê, diÔn biÕn cña c¸c chu tr×nh sinh ®Þa hãa c¸c chÊt « nhiÔm v.v...) Z b − ®é s©u thñy vùc, Pi − ®¹i l−îng ®Æc tr−ng cho c¸c qu¸ bÞ h¹n chÕ do kh«ng ®ñ th«ng tin. §iÒu nμy g©y khã kh¨n cho tr×nh trao ®æi chÊt « nhiÔm i qua biªn (thÝ dô, gi¸ng thñy khÝ viÖc dù b¸o t×nh huèng sinh th¸i trong ®¹i d−¬ng vμ thùc thi quyÓn, mang ®i bëi kÕt vãn sinh häc v.v...), Bch i − tèc ®é ph©n nh÷ng biÖn ph¸p b¶o vÖ tù nhiªn. HiÖn nay, viÖc thùc hiÖn theo dâi sinh th¸i ®¹i d−¬ng cã ý nghÜa ®Æc biÖt, chiÕn l−îc theo dâi hñy vi khuÈn vμ hãa häc chÊt « nhiÔm i , hÖ sè k ( z ) tÝnh ®Õn sù nh»m vμo quan tr¾c dμi h¹n ë nh÷ng vïng ®¹i d−¬ng nhÊt ®Þnh phô thuéc cña Bch i vμo ®é chiÕu s¸ng vμ c¸c ®iÒu kiÖn nhiÖt ®é. víi môc ®Ých lËp ra mét ng©n hμng d÷ liÖu bao qu¸t nh÷ng biÕn ®æi toμn cÇu cña c¸c hÖ sÞnh th¸i ®¹i d−¬ng. C¸c dÊu phÈy chØ c¸c nguån, m« t¶ chuyÓn hãa hãa häc vμ sinh häc Ci ë vïng biªn nghiªn cøu ®−îc xÐt. 553 554
Tõ ph−¬ng tr×nh (8.1), b»ng ph−¬ng ph¸p cña lý thuyÕt thø nguyªn, l−îng lo¹i trõ ( Ai ) cña chÊt « nhiÔm tõ hÖ sinh th¸i biÓn cã thÓ viÕt l¹i d−íi d¹ng V Ai = K i Ci , (8.2) τi trong ®ã K i − hÖ sè dù tr÷, ph¶n ¸nh nh÷ng ®iÒu kiÖn sinh th¸i diÔn ra qu¸ tr×nh « nhiÔm ë nh÷ng khu vùc kh¸c nhau cña hÖ sinh th¸i biÓn; τ i − thêi gian l−u l¹i chÊt « nhiÔm trong hÖ sinh th¸i biÓn. Theo ®Þnh nghÜa dung l−îng dung hßa, nã b»ng trÞ sè cùc ®¹i cña vÕ tr¸i ph−¬ng tr×nh (8.1) khi b¶o tån an toμn sinh th¸i trong hÖ sinh th¸i. §iÒu kiÖn nμy ®−îc tháa m·n khi Ci ≤ C 0i , ë ®©y C 0i − nång ®é tíi h¹n cña chÊt « nhiÔm trong n−íc biÓn. Tõ ®©y, dung l−îng dung hßa cã thÓ ®−îc −íc l−îng theo c«ng thøc (8.2) khi Ci = C 0i . TÊt c¶ c¸c ®¹i l−îng ë vÕ ph¶i cña ph−¬ng tr×nh (8.2) cã thÓ trùc tiÕp ®o ®−îc b»ng nh÷ng sè liÖu nhËn ®−îc trong qu¸ tr×nh c¸c ®ît kh¶o s¸t tæng hîp dμi h¹n vÒ tr¹ng th¸i cña hÖ sinh th¸i biÓn. Trong ®ã tr×nh tù x¸c ®Þnh dung l−îng dung hßa cña hÖ sinh th¸i biÓn ®èi víi c¸c chÊt « nhiÔm cô thÓ (h×nh 8.1) bao gåm ba giai ®o¹n chÝnh: 1) tÝnh c¸c c©n b»ng khèi l−îng vμ thêi gian sèng cña c¸c chÊt « nhiÔm trong hÖ sinh th¸i, 2) ph©n tÝch c©n b»ng sinh häc trong hÖ sinh th¸i vμ 3) −íc l−îng c¸c nång ®é tíi h¹n t¸c ®éng cña c¸c chÊt « nhiÔm (hay c¸c N§THCP sinh th¸i) tíi ho¹t ®éng cña khu sinh vËt. §Ó gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò ®Þnh chuÈn sinh th¸i c¸c t¸c ®éng nh©n sinh tíi c¸c hÖ sinh th¸i biÓn, th× viÖc tÝnh dung l−îng H×nh 8.1. S¬ ®å nguyªn t¾c tËp hîp d÷ liÖu ban ®Çu vμ c¸c tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ dung hßa lμ cã tÝnh ®¹i diÖn nhÊt, bëi v× nã tÝnh ®Õn nh÷ng c¸c t¸c ®éng tiªu cùc ®Ó ®Þnh chuÈn c¸c t¸c ®éng nh©n sinh tíi m«i tr−êng biÓn nång ®é tíi h¹n t¸c ®éng cña c¸c chÊt « nhiÔm, cã c¨n cø sinh (Izrael, Shiban, 1988) 555 556
th¸i cao h¬n so víi c¸c N§THCP vÖ sinh hay c¸c N§THCP nghÒ Trong giai ®o¹n ®Çu cña c«ng viÖc tÝnh to¸n, c¸c t¸c gi¶ ®· c¸. Khi biÕt dung l−îng dung hßa, th× ¸p lùc sinh th¸i cho phÐp sö dông tμi liÖu kh¶o s¸t sinh th¸i nhiÒu n¨m t¹i biÓn Bantich tíi h¹n (ALSTCPTH) cña thñy vùc ®−îc tÝnh kh¸ ®¬n gi¶n. ThÝ vμ c¸c nguån v¨n liÖu, x¸c ®Þnh c¸c nång ®é chÊt « nhiÔm trong dô, víi chÕ ®é « nhiÔm dõng cña thñy vùc, ALSTCPTH sÏ b»ng c¸c hîp phÇn cña hÖ sinh th¸i, tèc kÕt vãn sinh häc, c¸c th«ng dung l−îng dung hßa. l−îng vËt chÊt t¹i c¸c biªn cña hÖ sinh th¸i vμ ho¹t tÝnh ph©n hñy vi khuÈn c¸c chÊt h÷u c¬. TÊt c¶ ®iÒu ®ã cho phÐp thμnh 8.3. §¸nh gi¸ dung l−îng dung hßa cña mét hÖ sinh th¸i biÓn lËp nh÷ng c©n b»ng vμ tÝnh to¸n thêi gian “sèng” cña c¸c chÊt ®èi víi c¸c chÊt « nhiÔm trªn thÝ dô biÓn Bantich nªu trªn trong hÖ sinh th¸i (c¸c b¶ng 8.1–8.5). Thêi gian “sèng” cña c¸c kim lo¹i trong hÖ sinh th¸i biÓn Bantich tá ra kh¸ nhá M« h×nh ®¸nh gi¸ dung l−îng dung hßa ®· ®Ò xuÊt ®−îc ®èi víi ch×, ca®imi, thñy ng©n, phÇn nμo lín h¬n ®èi víi kÏm vμ thùc hiÖn trªn thÝ dô biÓn Bantich: ®· tÝnh to¸n c¸c gi¸ trÞ dung cùc tiÓu ®èi víi ®ång. Thêi gian “sèng” ®èi víi PCB vμ l−îng dung hßa cho mét lo¹t kim lo¹i ®éc (Zn, Cu, Pb, Cd, Hg) benzapiren vμo kho¶ng 35 vμ 20 n¨m, ®iÒu nμy quy ®Þnh sù tÊt vμ c¸c chÊt h÷u c¬ (PCB, BP) (Izrael, Sh−ban, Vensen, Sigaev, yÕu ®Ò ra hÖ thèng theo dâi vÖ sinh ë biÓn Bantich. 1988). B¶ng 8.2. C©n b»ng BP vμ PCB trong hÖ sinh th¸i biÓn Bantich B¶ng 8.1. C©n b»ng c¸c kim lo¹i ®éc trong hÖ sinh th¸i biÓn Bantich NhËp l−îng, tÊn/n¨m L−îng nhËp, tÊn/n¨m L−îng xuÊt, tÊn/n¨m ChÊt Dßng KhÝ Tæng Dßng mÆt d¹ng dung B¾c H¶i DÇu má Tæng Tõ khÝ quyÓn d¹ng mÆt quyÓn hîp Kim lo¹i Tõ b¾c b¸n cÇu m−a vμ l¬ löng dÞch vμ l¬ löng Trao ®æi n−íc §¸nh b¾t c¸ L¾ng ®äng Bay h¬i Tæng Tæng 9,6 3,2 – 0,1 0,1 13 BP 0,02 6 0,01 – – 6 PCB L−îng xuÊt, tÊn/n¨m 101 950 20 1100 950 50 0,04 – 1000 §ång Ph©n hñy ChÊt L¾ng Trao ®æi B¾t c¸ Tæng 250 6000 30 6300 6400 100 0,10 – 6500 KÏm ®äng n−íc Vi sinh Hãa häc 50 2350 10 2400 2100 100 0,05 – 2200 Ch× 1,3 5,6 6 13 − − 46 34 0,8 80 75 5 – – 80 BP Ca®imi 6,9 0,01 0,1 0,01 0,02 7 7 23 0,01 30 29 1 – 0,3 30 PCB Thñy ng©n 557 558
Trong giai ®o¹n nghiªn cøu thø hai, ®· chØ ra r»ng, yÕu tè cùc tiÓu cña dung l−îng dung hßa cña hÖ sinh th¸i ®èi víi c¸c nh¹y c¶m nhÊt cña khu sinh vËt ®èi víi c¸c chÊt « nhiÔm vμ kim lo¹i nμy vμ kh«ng thÓ hiÖn sù nguy hiÓm trùc tiÕp ®èi víi nh÷ng biÕn ®æi hoμn c¶nh sinh th¸i c¸c vi t¶o phï du, do ®ã, víi sù s¶n xuÊt s¬ cÊp. §ång thêi, nhËp l−îng ®ång vμ ch× ®· v−ît t− c¸ch lμ qu¸ tr×nh – “tiªu ®iÓm”, cÇn chän qu¸ tr×nh s¶n xuÊt qu¸ dung l−îng dung hßa cña chóng, do ®ã ®ßi hái ®−a ra c¸c chÊt h÷u c¬ s¬ cÊp. V× vËy, ë ®©y sö dông nh÷ng liÒu l−îng biÖn ph¸p ®Æc biÖt ®Ó h¹n chÕ dßng vËt chÊt nμy. NhËp l−îng ng−ìng cña c¸c chÊt « nhiÔm thiÕt lËp cho phï du thùc vËt. BP hiÖn t¹i vÉn ch−a ®¹t tíi trÞ sè cùc tiÓu cña dung l−îng dung hßa, cßn PCB th× v−ît trªn. §iÒu cuèi cïng nμy nãi lªn sù tÊt B¶ng 8.3. Hμm l−îng vμ thêi gian l−u l¹i c¸c chÊt « nhiÔm −u tiªn yÕu ph¶i gi¶m th¶i PCB vμo biÓn Bantich. trong hÖ sinh th¸i biÓn Bantich B¶ng 8.4. Møc « nhiÔm hiÖn t¹i vμ c¸c chØ tiªu sinh th¸i tr¹ng th¸i quÇn thÓ Hμm l−îng, ngh×n tÊn Thêi gian phï du sinh vËt cña hÖ sinh th¸i biÓn Bantich ChÊt l−u l¹i, L¾ng ®äng, Khu sinh Khèi n−íc Tæng n¨m l¬ löng vËt Nång ®é hiÖn nay, LiÒu l−îng ng−ìng, ChÊt HÖ sè dù tr÷ μg/l μg/l 4 20 3 27 27 §ång 7 55 5 68 10 KÏm 0,5 – 1,3 1–5 0,7 §ång 2 10 2 14 7 Ch× 1,2 – 2,5 10 – 50 0,6 KÏm 0,1 0,3 0,1 0,5 6 Ca®imi 0,02 – 0,06 1 – 10 0,5 Ch× 0,06 0,1 0,04 0,2 6 Thñy ng©n 0,06 – 0,10 1 – 10 0,5 Ca®imi 0,26 0,005 – 0,26 20 BP 0,001 – 0,005 1,0 – 1,0 1,0 0,08 0,17 0,01 0,27 35 Thñy ng©n PCB 0,001 – 0,130 0,1 – 1,0 0,2 BP 0,001 – 0,005 0,01 – 0,10 0,3 PCB C¸c nång ®é trung b×nh cña kim lo¹i ®éc trong n−íc biÓn cã tá ra thÊp h¬n liÒu l−îng ng−ìng mét - hai bËc, cßn c¸c nång ®é Ph−¬ng ph¸p ¸p dông ë ®©y cã thÓ sö dông ®Ó −íc l−îng PCB vμ BP chØ thÊp h¬n mét bËc. Tõ ®©y, hÖ sè dù tr÷ ®èi víi dung l−îng dung hßa vμ ¸p lùc sinh th¸i cho phÐp tíi h¹n ë c¸c PCB vμ BP nhá h¬n so víi c¸c kim lo¹i. khu vùc kh¸c nhau, nh−ng ph¶i tÝnh ®Õn nh÷ng ®Æc thï riªng C¸c −íc l−îng dung l−îng dung hßa c¸c vïng kh¬i biÓn vμ ®Æc ®iÓm « nhiÔm c¸c hÖ sinh th¸i cña nã. Bantich (xem b¶ng 8.5) cho r»ng dßng hiÖn t¹i cña kÏm, ca®imi vμ thñy ng©n tuμn tù b»ng 2, 20 vμ 15 lÇn nhá h¬n c¸c gi¸ trÞ 559 560
B¶ng 8.5. Dung l−îng dung hßa cña hÖ sinh th¸i biÓn Bantich ®èi víi c¸c chÊt « nhiÔm NhËp l−îng Dung l−îng ®ång hãa Thêi gian l−u ChÊt hiÖn nay, l¹i, n¨m μg/l tÊn/n¨m tÊn/n¨m 1100 27 0,2 – 0,12 500 – 2500 §ång Ch−¬ng 9 6300 10 0,60 – 3,10 13200 – 66000 KÏm KiÓm so¸t tæng hîp toμn cÇu §¹i d−¬ng ThÕ giíi 2400 7 0,10 – 0,70 1500 – 15000 Ch× 80 6 0,10 – 0,90 2000 – 20000 Ca®imi 30 6 0,02 – 0,20 400 – 4000 Sù cÇn thiÕt ph¸t hiÖn nh÷ng biÕn ®æi phi tù nhiªn trong Thñy ng©n cÊu tróc vμ ho¹t ®éng cña c¸c hÖ sinh th¸i biÓn, còng nh− ®Ó 13 20 0,001 – 0,008 20 – 200 BP ®Þnh chuÈn c¸c t¸c ®éng nh©n sinh tíi §¹i d−¬ng ThÕ giíi ®· 7 35 0,0001 – 0,001 2 – 20 PCB ph¸t sinh nhu cÇu tæ chøc vμ thùc hiÖn kiÓm so¸t tæng hîp toμn cÇu ®èi víi ®¹i d−¬ng. 9.1. §Þnh nghÜa kiÓm so¸t Sù cÇn thiÕt thμnh lËp hÖ thèng kiÓm so¸t quèc tÕ vÒ m«i tr−êng lÇn ®Çu tiªn ®−îc ®Æt vÊn ®Ò vμo n¨m 1971 bëi Uû ban Khoa häc vÒ C¸c vÊn ®Ò M«i tr−êng cña Héi ®ång Quèc tÕ c¸c HiÖp héi Khoa häc. Sù xuÊt hiÖn cña HÖ thèng Toμn cÇu KiÓm so¸t M«i tr−êng (GSME) liªn quan víi Héi nghÞ Liªn hîp quèc vÒ c¸c vÊn ®Ò m«i tr−êng (Stockhom, 1972). Theo khuyÕn c¸o cña Héi nghÞ, vÊn ®Ò phèi hîp vμ thóc ®Èy ho¹t ®éng quèc tÕ vÒ kiÓm so¸t m«i tr−êng, ®Æc biÖt ë cÊp ®é khu vùc vμ toμn cÇu ®· ®−îc ®−a vμo nh÷ng nhiÖm vô cña Ch−¬ng tr×nh Liªn hîp quèc vÒ M«i tr−êng (UNEP). Tõ n¨m 1975, UNEP b¾t ®Çu ph¸t triÓn cã ®Þnh h−íng hÖ thèng kiÓm so¸t, ®· thμnh lËp mét trung t©m c«ng t¸c theo ch−¬ng tr×nh (CWP) t¹i Nairobi (Kenia). 561 562