Giáo trình Gia công tiện - Nghề: Cắt gọt kim loại (Cao đẳng) - CĐ Kỹ Thuật Công Nghệ Bà Rịa-Vũng Tàu

Chia sẻ: Ochuong_999 Ochuong_999 | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:228

Thêm vào BST

Báo xấu

72
lượt xem 12
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

(NB) Sau khi học xong Giáo trình Gia công tiện này, các bạn sinh viên có khả năng: Giải thích được bản vẽ chi tiết; Giải thích được các ký hiệu vật liệu trên bản vẽ; Phân tích các ký hiệu về dung sai lắp ghép; Sử dụng tốt các loại dụng cụ đo: dưỡng, thước đo góc vạn năng, thước cặp, pan me, đồng hồ so; Trình bày đặc điểm, cấu tạo các loại dao tiện, bàn ren, ta rô, mũi khoan; Lập được quy trình công nghệ gia công các chi tiết;....

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo trình Gia công tiện - Nghề: Cắt gọt kim loại (Cao đẳng) - CĐ Kỹ Thuật Công Nghệ Bà Rịa-Vũng Tàu

ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH BÀ RỊA – VŨNG TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ GIÁO TRÌNH MÔ ĐUN GIA CÔNG TIỆN NGHỀ CẮT GỌT KIM LOẠI TRÌNH ĐỘ: CAO ĐẲNG Ban hành kèm theo Quyết định số: /QĐCĐN… ngày…….tháng….năm 2015 của Hiệu trưởng trường Cao đẳng nghề tỉnh BR VT
Bà Rịa – Vũng Tàu, năm 2015
TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN Tài liệu gia công tiện thuộc loại sách giáo trình giảng dạy và tham khảo của sinh viên nên các nguồn thông tin có thể được phép dùng nguyên bản hoặc trích dùng cho các mục đích về đào tạo và tham khảo. Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh doanh thiếu lành mạnh sẽ bị nghiêm cấm.
LỜI GIỚI THIỆU Sự phát triển của khoa học và công nghệ ngày càng cao. Đã giúp cho con người dần dần giảm bớt được sức lao động, cũng như nâng cao được năng suất làm việc. công nghệ cho đội ngũ công nhân trẻ, những người mong muổn được học tập và nghiên cứa để tiếp tục sự nghiệp phát triển của nền công nghiệp Việt Nam. Để gia công các chi tiết cơ khí chính xác đòi hỏi con người phải có một năng lực nhất định, những năng lực dó tùy vào khả năng công nghệ của thiết bị. Trong các thiết bị gia công cơ khí thì tiện chiếm một tỷ lệ lớn vì có khả năng công nghệ cao. Giáo trình tiện được biên soạn dựa trên các kiến thức chuyên ngành Cơ khỉ chế tạo máy từ các kiến thức chuyên ngành và kinh nghiêm thực tế, chúng tôi viết Giáo trình tiện nhằm giúp học sinh, sinh viên có tài liệu sử dụng trong quá trình học tập và rèn luyện về kiến thức, kỹ năng nghề. Giáo trình đưa ra các bài học tích hợp ở mức độ cơ bản và mức độ nâng cao khác nhau rất bổ ích cho học viên, các nguyên nhân sai hỏng cũng như biện pháp khắc phục. Do trình độ năng lực cũng như kinh nghiệm có hạn, nên khó tránh khỏi những thiếu sót. Chúng tôi rất mong nhận được những ỷ kiến đóng góp của đồng nghiệp. Mọi ý kiến đóng góp xin gửi về: Khoa Cơ kh í, Trường Cao đẳng nghề tỉnh Bà rịa vũng tàu
MỤC LỤC Trang Trang ...................................................................................................................... 6 2.1. Cấu tạo : Máy tiện có nhiều loại ................................................................. 12 2.4. Hộp tốc độ bàn dao :.................................................................. 16 3.1. Các bộ phận điều khiển ............................................................................... 19 CÂU HỎI........................................................................................... 30 CÂU HỎI........................................................................................... 43 Bảng tốc độ trung bình khi tiện ngoài ................................................................. 49 Bảng gia công ...................................................................................................... 49 Bước 1: Thực hiện tiện vạt mặt đầu, khoan tâm. ...........................54 CÂU HỎI........................................................................................... 56 Bài 9 ...................................................................................................................... 90 KHOAN LỖ TRÊN MÁY TIỆN .......................................................................... 90 1. Cấu tạo của mũi khoan .................................................................................... 91 Tuỳ thuộc vào vật liệu chế tạo mũi khoan mà ta có mũi khoan thép gió, mũi khoan có gắn mảnh hợp kim; tuỳ thuộc vào kết cấu của lưỡi khoan ta có các loại mũi khoan xoắn ốc, mũi khoan xoắn ruột gà. .............................................. 92 3. Mài mũi khoan .................................................................................................. 92 4. Khoan lỗ trên máy tiện ..................................................................................... 94 Bước 2: Kiểm phôi :......................................................................... 105 Bước 3: Kiểm phôi :......................................................................... 112 Quy trình tiện lỗ............................................................................... 112 Câu hỏi ôn tập .................................................................................................... 115 Các loại chi tiết côn: ........................................................................................... 116 Các loại côn tiêu chuẩn:................................................................. 116 Thông số hình học của chi tiết côn ngoài:...................................... 117 Bước 1: Bản vẽ chi tiết:................................................................... 120 Bước 1: Bản vẽ chi tiết:................................................................... 137 Bài 15 .................................................................................................................. 150 GIA CÔNG REN TAM GIÁC ............................................................................ 150 1.2. Phân loại ren: .......................................................................... 152 1.3. Các yếu tố cuả ren:.................................................................. 154 1.4. Căn cứ vào hướng tiến cuả ren: ............................................. 155 1.5. Kiểm tra ren : ........................................................................... 157 1.7.Các sai hỏng thường gặp trong tiện ren:...................................160 2. Gia công ren bằng dao tiện ............................................................................ 160 2.1. Phương trình xích động khi tiện ren ......................................................... 160 3. Phương pháp tiện ren bằng dao ..................................................................... 164 1.1. Các thông số hình học của dao tiện ở trạng thái tĩnh ................................ 169 1.2. Mài đúng gốc độ của dao tiện ren tam giác ngoài ...................169 3. Quy trình tiện ren tam giác ngoài ................................................................... 171
3.1. Phân tích các yêu cầu của bản vẽ: .............................................................. 171 3.2. Kiểm tra phôi:........................................................................... 172 4. Các dạng sai hỏng nguyên nhân cách khắc phục .......................................... 174 5. Các bước thực hiện..................................................................... 174
CHƯƠNG TRÌNH MÔ ĐUN GIA CÔNG TRÊN MÁY TIỆN Mã số mô đun: MĐ21 Thời gian mô đun: 380h; (Lý thuyết: 45h; Thực hành: 335h) I. VỊ TRÍ, TÍNH CHẤT CỦA MÔ ĐUN: Trước khi học Mô đun này học sinh phải hoàn thành: là mô đun chuyên môn nghề bắt buộc. II. MỤC TIÊU MÔ ĐUN: Sau khi học xong mô đun này, học sinh – sinh viên có khả năng Giải thích được bản vẽ chi tiết Giải thích được các ký hiệu vật liệu trên bản vẽ Phân tích các ký hiệu về dung sai lắp ghép Sử dụng tốt các loại dụng cụ đo: dưỡng, thước đo góc vạn năng, thước cặp, pan me, đồng hồ so; Trình bày đặc điểm, cấu tạo các loại dao tiện, bàn ren, ta rô, mũi khoan; Lập được quy trình công nghệ gia công các chi tiết Trình bày đặc điểm, cấu tạo và nguyên lý làm việc của các loại máy tiện Phân tích các dạng sai hỏng, nguyên nhân và biện pháp khắc phục; So sánh được ưu, nhược điểm của các phương pháp gia công trên; Lập kế hoạch sản xuất và quản lý thực hiện kế hoạch. Đạt bậc 3/5 tiêu chuẩn kỹ năng nghề quốc gia, với những kỹ năng cụ thể: Đọc được bản vẽ chế tạo nghề Cắt gọt kim loại Sử dụng thành thạo các máy tiện Sử dụng thành thạo các dụng cụ kiểm tra dùng trong nghề cắt gọt kim loại..
Mài được các loại dao tiện, mũi khoan đúng theo yêu cầu kỹ thuật Điều khiển máy tiện chính xác. Gia công được các chi tiết máy chính xác trên máy tiện. Lựa chọn được phương pháp lập quy trình công nghệ tối ưu để gia công một sản phẩm theo yêu cầu bản vẽ. Xây dựng được kế hoạch sản xuất quy mô vừa và nhỏ; Lập được kế hoạch, tổ chức và điều hành sản xuất trong các nhà máy cơ khí cũng như các hoạt động dịch vụ kỹ thuật trong lĩnh vực cơ khí cần làm việc độc lập hoặc theo nhóm; Thực hiện bảo trì, bảo dưỡng máy theo đúng quy định; Có các kỹ năng: học tập chủ động; giao tiếp hiệu quả; làm việc nhóm hiệu quả. nội quy cơ quan, doanh nghiệp, có tác phong công nghiệp; Đảm bảo an toàn, vệ sinh cá nhân, vệ sinh công nghiệp. Có ý thức và trách nhiệm với bản thân, các đồng nghiệp với cộng đồng; Có tinh thần học hỏi, làm việc nhóm, không ngừng học tập trau dồi kiến thức nghề nghiệp; Năng động, sáng tạo trong quá trình làm việc, linh hoạt áp dụng kiến thức đã học vào thực tế sản xuất. III. NỘI DUNG MÔ ĐUN: 1. Nôi dung tổng quát và phân phối thời gian: Hình thức TT Tên các bài trong mô đun Thời gian giảng dạy 1 Vận hành và bảo dưỡng máy tiện vạn năng 9 Tích hợp Kiểm tra bài 1 1 Tích hợp 2 Sử dụng các lọai đồ gá thông dụng 5 Tích hợp 3 Dao tiện Mài dao tiện 8 Tích hợp 4 Tiện mặt đầu và khoan lỗ tâm 10 Tích hợp Kiểm tra 5 Tích hợp 5 Tiện trụ ngắn 14 Tích hợp 6 Tiện trụ dài 35 Tích hợp 7 Tiện trụ bậc 20 Tích hợp
8 Tiện rãnh và cắt đứt 20 Tích hợp Nộp sản phẩm 1 Tích hợp 9 Khoan lỗ trên máy tiện 12 Tích hợp 10 Tiện lỗ suốt 10 Tích hợp 11 Bài 3: Tiện lỗ bậc 20 Tích hợp Nộp sản phẩm 1 Tích hợp 12 Tiện côn bằng cách xoay xiên bàn trượt dọc 20 Tích hợp phụ 13 Tiện côn bằng cách xê dịch ngang ụ động 16 Tích hợp 14 Tiện côn bằng thước côn 10 Tích hợp Nộp sản phẩm 1 Tích hợp 15 Ren tam giác 3 LT 15 Tiện ren tam giác ngoài 30 Tích hợp 17 Tiện ren tam giác trong 30 Tích hợp Nộp sản phẩm 1 Tích hợp 18 Tiện ren vuông ngoài 20 Tích hợp 29 Tiện ren vuông trong 20 Tích hợp Nộp sản phẩm 1 Tích hợp 20 Tiện ren thang ngoài 30 Tích hợp 21 Tiện ren thang trong 25 Tích hợp Nộp sản phẩm 2 Tích hợp Cộng 380
Bài 1 VẬN HÀNH VÀ BẢO DƯỠNG MÁY TIỆN VẠN NĂNG Mục tiêu: Trình bày đầy đủ cấu tạo, công dụng, nguyên lý hoạt động của các bộ phận chính trên máy tiện vạn năng Nêu rõ các đặc tính kỹ thuật và ảnh hưởng của các yếu tố khác tới quá trình tiện Vận hành máy tiện thành thạo, đúng quy trình, nội quy chăm sóc bảo dưỡng máy 1. Nội quy sử dụng dụng máy cắt gọt 1.1. Trước lúc nhận máy cần phải kiểm tra: Các bộ phận cuả máy, tay gạt điều khiển Thiết bị điện Vị trí bôi trơn trên máy Nếu không an toàn phải kịp thời báo cáo với giáo viên sửa chữa 1.2. Phải chuẩn bị đồ gá, dụng cụ đầy đủ mới bắt đầu làm việc 1.3. Trong khi làm việc không được thay đổi tốc độ:
Dụng cụ phôi liệu phải để đúng nơi quy định, không được để trên băng máy, khi gá lắp những chi tiết nặng phải có phương tiện bảo hiểm hoặc có người giúp đỡ mới đảm bảo an toàn Phải sử dụng chế độ cắt hợp lý cho từng nguyên công Không cho máy chạy không tải hoặc quá tải, nếu có hư hỏng phải kịp thời báo cáo Mỗi ngày cho dầu vào các chỗ qui định ít nhất ba lần Phải thao tác hợp lý không làm tuỳ tiện khi giáo viên chưa hướng dẫn 1.4. Sau khi làm việc xong: Phải thu dụng cụ. Phôi liệu trên máy về chỗ quy định Đưa tay gạt về vị trí an toàn. Lau chùi máy và dọn vệ sinh xung qanh máy. Cho dầu mỡ vào băng máy. Cắt cầu dao điện. 2. Cấu tạo máy tiện 2.1. Cấu tạo : Máy tiện có nhiều loại Hinh 1.1. Máy tiện ren vít vạn năng Hình 1.2. Máy tiện cụt máy tiện đứngMáy tiện RơVonVe Máy tiện đứng dùng để gia công những chi tiết lớn
Hình 1.3. Máy tiện tự động dùng cam Hình 1.4. Máy tiện CNC: Hình 1.4. Máy tiện chuyên dùng – máy tiện trục khuỷu Cấu tạo máy tiện:
Hình 1.5. Cấu tạo máy tiện 1. HỘP TỐC ĐỘ ( HỘP TRỤC CHÍNH) 2. HỘP BÁNH RĂNG THAY THẾ 3. HỘP CHẠY DAO 4. THÂN MÁY( BĂNG MÁY) 5. BÀN XE DAO ( BÀN CHẠY DAO DỌC) 6. Ổ DAO 7. Ụ ĐỘNG Hình 1.6. Các bộ phận máy tiện 2.1.Đầu máy: 2.1.1.Cấu tạo: Phía ngoài đầu máy là hộp gang trong rỗng, phía trên có lắp các trục song song với nhau, quan trọng nhất là trục chính có cấu tạo phía trong rỗng, phần lỗ bên ngoài chế tạo lỗ côn (Tên cuả nó là côn móc số 5) phần còn lại là trụ, bên ngoài đầu bên trái lắp bu ly truyền chuyển động và công hãm đầu bên phải lắp mâm cặp cặp phôi thông qua hệ thống ren tam giác, phần giữa trục lắp các bánh răng để nhận và truyền chuyển đông qua các trục phụ . Các trục phụ lắp các bánh răng để truyền chuyển động giữa các trục với nhau > Để điều khiển các cặp bánh răng ăn khớp ở trong đầu máy ta dùng các tay gạt ở phía ngoài hộp.
Hình 1.7. Cấu tạo trục chính mý tiện 2.1.2.Công dụng : Tạo nên tốc độ quay của máy Giúp cho bàn dao chuyển động theo hướng thuận hoặc nghịch Truyền chuyển động xuống hộp tốc độ bàn dao. 2.2.Thân máy: 2.2.1.Cấu tạo: Gồm một khối gang rỗng được chế tạo thành hai khối ghép vào nhau, phía trên có các gờ được chế tạo thật chính xác gọi là băng máy giúp cho bàn dao và ụ động dịch chuyển trên băng máy. Hình 1.8. Cấu tạo thân máy
2.2.2.Công dụng: Dùng để đỡ đầu máy Giúp ụ động và bàn dao chuyển động tịnh tiến trên khoang máy Dùng để lắp một số bộ phận khác 2.3.Chân máy: 2.3.1.Cấu tạo: Gồm một khối gang rỗng đặt hai đầu thân máy 2.3.2.Công dụng: Giúp cho máy có chiều cao xác định Chấn máy dùng để động cơ, thiết bị điện Đỡ các bộ phận trên nó 2.4. Hộp tốc độ bàn dao : 2.4.1.Cấu tạo: Gồm các bánh răng lắp trên các trục song song. Điều khiển vị trí ăn khớp của các bánh răng bằng hai tay gạt phía ngoài hộp. 2.4.2.Công dụng: Để tạo nên bước tiến bàn dao Nối chuyển động từ các bánh răng thay thế đến bàn dao Kết hợp với hộp tốc độ bàn dao tạo nên bước chuyển động của bàn dao Nối chuyển động giữa đầu máy với hộp tốc độ bàn dao 2.5. Bánh răng thay thế 2.5.1. Cấu tạo
Hình 1.9 Bánh răng thay thế 2.5.2. Công dụng Kết hợp với hộp tốc độ bàn dao tạo nên bước chuyển động của bàn dao Nối chuyển động giữa đầu máy với hộp tốc độ bàn dao 2.6.Bàn dao 2.6.1.Cấu tạo: gồm có 3 tay gạt Bàn dao dọc giúp cho dao cắt chuyển động song song với tâm máy Bàn dao ngang giúp cho dao chuyển động vuông góc với tâm máy Bàn dao trên (dọc phụ) giúp cho dao chuyển động hợp với tâm máy mốt góc bất kỳ Gá dao dùng để kẹp dao Hình 1.10. Cấu tạo bàn dao 2.7. Hộp điều khiển bàn dao 2.7.1.Cấu tạo:
Gồm các tay gạt tự động dọc, tự động ngang, cắt ren, vô lăng chuyển dời bàn dao 2.7.2.Công dụng: Nhờ có các cơ cấu điều khiển trong hộp bàn dao mà giúp cho bàn dao chuyển động tịnh tiến từ chuyển động quay của trục trơn và trục vít me 2.7.3.Nguyên lý làm việc: Có 2 chuyển động Chuyển động tiến của phôi Chuyển động tịnh tiến cuả dao cắt hoặc chuyển động tịnh tiến của bàn dao và chuyển Hình 1.11 Hộp điều khiển bàn dao 2.8. Ụ động 2.8.1.Cấu tạo: Gồm thân và đế lắp gép với nhau có thể dịch ngang trên đế hoặc cố định (Điều chỉnh tâm ụ động cho trùng với tâm máy) Quan trọng nhất là nòng ụ động, ngoài trụ trong rỗng, phía bên trái chế tạo lỗ côn . toàn bộ nòng di chuyển tịnh tiến nhờ có vít và đai ốc khi ta điều khiển băng vô lăng quay. Để cố định ụ động trên 1. Mũi tâm. 2. Nòng ụ động. băng máy ta hãm bằng tay hãm 3. Cần hãm ụ động. ở ngoài ụ động. 4. Trục vít me. 5. Cần hãm ụ động với bàn máy. 6. Bộ phận hãm ụ động với băng máy. 7. Rãnh trượt thân và đế ụ động. 8. Vít điều c ỉnh ụ động theo phương ngang. 9. Đế ụ động.
Hình 1.12 Ụ động 2.8.2.Công dụng Dùng để đỡ vật gia công có chiều dài lớn Dùng để gá các mũi khoan, mũi tâm, khoét....vv 3. Vận hành máy tiện 3.1. Các bộ phận điều khiển 3.1.1. Bộ phận điều khiển tốc độ trục chính Phiá giới chân máy có 2 tay gạt dùng để xác định nhóm tốc độ (A hoặc B) Trên đầu máy có một tay gạt. Khi gạt gạt xác định nhóm tốc độ cao. Khi gạt gạt xác định nhóm tốc độ thấp. Khi gạt chọn một tốc độ cụ thể. . Hình 1.15 vị trí tay gạt 3.1.2. Bộ phận điều khiển tốc độ tiến của dao. Gồm có một tay gạt xác định hướng chuyển động của bàn dao trên đâu máy, hai tay gạt trên hộp tốc độ tiến dao để xác định một bước tiến cụ thể chuyển động của bàn dao.
Chốt ly hợp trùng với tốc độ dùng để chuiyển chế độ tiện trơn hay tiện ren (Nếu tiện trơn đòng chốt vào, tiện ren kéo chốt ra ) Tay gạt điều khiển bàn dao tự động dọc Tay gạtđiều khiển tự động ngang Tay gạt cắt ren Khi không cần bàn doa chuyển động tự động ta có thể quay vô lăng bằng tay dọc hoặc ngang. Hình 1.16 Máy tiện CHASLES (430 X 100) MÁY TIỆN Ký Tên gọi Chức năng hiệu 01 Hệ thống điện Gồm có : Attomat , nút nhấn tắt mở động cơ bơm nước, công tắc đền, nút nhấn mở động cơ trục chính 02 Hộp tốc độ trục Nằm trên đầu máy gồm có tay gạt xác định hướng chính chuyển động của bàn dao, xác định tốc độ nhanh hoặc chậm của trục chính (A chậm B nhanh) 03 Hộp tốc độ bàn Nằn dưới đầu máy:có 02 tay gạt dùng dể chọn dao bước tiến của bàn dao căn cứ vào bảng thông số của máy