Giáo trình hình thành tư duy thế giới phẳng như thế nào trong quan niệm tư duy của cộng đồng p7

Chia sẻ: Gsgsdd Gegweg | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:10

Thêm vào BST

Báo xấu

60
lượt xem 8
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Như đã nói ở trên, các đợt phát hành mới phải được đăng ký với Uỷ Ban Chứng Khoán Nhà Nước theo luật chứng khoán 1933, khi đợt phát hành mới đã được đăng ký, trách nhiệm đầu tiên của nhà bảo lãnh là tiếp thị cho chứng khoán sẽ phát hành đó. Nhóm bảo lãnh được trả thù lao bằng sự giảm giá discount hoặc chênh lệch spread gọi là phí bảo lãnh.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo trình hình thành tư duy thế giới phẳng như thế nào trong quan niệm tư duy của cộng đồng p7

61 MƯ I L C LÀM PH NG TH GI I c a b o tàng ngh thu t nào ó Pháp. Và Joe nói, “Th t là iên. Ph i có m t th gi i hoàn toàn k t n i”. Trong các năm trư c khi Internet tr thành có tính thương m i, Andreessen gi i thích, các nhà khoa h c ã phát tri n m t lo t các “giao th c m ” có ý nh làm cho h th ng e-mail c a m i ngư i hay m ng máy tính i h c k t n i suôn s v i h th ng c a m i ngư i khác - m b o r ng không ai có ưu th c bi t nào ó. Các giao th c d a vào toán h c này, cho phép các d ng c s nói chuy n v i nhau, gi ng như các ng th n di u mà, m t khi ã ch p nh n chúng cho m ng c a b n, s khi n cho b n tương thích v i m i ngư i khác, b t k h ch y lo i máy tính gì. Các giao th c này ã (và v n còn) ư c bi t n b ng các tên ch cái h l n c a chúng: ch y u là FTP, HTTP, SSL, SMTP, POP, và TCP/IP. Cùng nhau, chúng t o thành m t h th ng v n chuy n d li u quanh Internet m t cách tương i an toàn, b t k công ti b n hay các h gia ình có m ng gì hay b n dùng máy tính hay i n tho i di ng hay thi t b c m tay gì. M i giao th c có m t ch c năng khác bi t: TCP/IP là h th ng ng [nư c] cơ b n c a Internet, hay các toa xe l a cơ b n, trên ó t t c các th khác trên nó ư c xây d ng và di chuy n kh p nơi. FTP di chuy n các file; SMTP và POP di chuy n các thông i p e-mail, chúng ư c tiêu chu n hoá, sao cho chúng có th ư c vi t và c trên các h th ng e-mail khác nhau. HTML là m t ngôn ng cho phép ngư i dân thư ng t o ra các trang Web mà b t c ai có th hi n th v i m t Web browser. Nhưng vi c ưa HTTP vào di chuy n các tài li u HTML i kh p nơi là cái sinh ra World Wide Web như chúng ta bi t. Cu i cùng, khi ngư i ta b t u dùng các trang Web cho thương m i i n t , SSL ư c t o ra cung c p s an toàn cho các giao d ch d a trên Web. Khi s duy t và Internet nói chung tăng lên, Netscape ã mu n làm cho ch c ch n r ng Microsoft, v i s ch ng th trư ng to l n c a nó, s không có kh năng chuy n các giao th c Web này t các chu n m sang chu n riêng mà ch có các máy ch Microsoft m i có kh năng x lí. “Netscape ã giúp m b o r ng các giao th c m này s không là s h u riêng b ng cách thương m i hoá chúng cho công chúng,” Andreessen nói. “Netscape xu t hi n không ch v i browser mà v i m t h các s n ph m ph n m m th c hi n t t c các chu n m này cho các nhà khoa h c có th liên l c v i nhau b t k h trên h th ng nào - m t siêu máy tính Cray, m t
62 TH GI I LÀ PH NG Macintosh, hay m t PC. Netscape ã có kh năng cho m i ngư i m t lí do th t s nói, ‘tôi mu n theo chu n m i v i m i th tôi làm và i v i m i h th ng tôi làm vi c v i’. M t khi chúng tôi ã t o ra m t cách duy t Internet, ngư i ta mu n m t cách ph quát truy c p n cái ã có ó. Cho nên b t c ai mu n chu n m ã n Netscape, nơi chúng tôi h tr h , hay h i sang gi i ngu n m và có ư c cùng các chu n mi n phí nhưng không ư c h tr , hay h n các nhà cung c p tư nhân c a h và nói, ‘tôi s không mua riêng c a anh n a …tôi s không ăng kí vào vư n có tư ng bao c a anh n a. Tôi ch l i v i anh n u anh k t n i v i Internet theo các giao th c m này’.” Netscape b t u y các chu n m này qua vi c bán browser c a nó, và công chúng áp ng nhi t tình. Sun b t u làm v y v i các máy ch c a nó, và Microsoft làm v y v i Windows 95, coi vi c duy t h tr ng n m c nó xây d ng browser riêng c a mình tr c ti p vào Windows v i Internet Explorer thêm vào. M i [công ti] nh n ra r ng công chúng, t nhiên không th có t e-mail và duy t, ã mu n các công ti Internet làm vi c cùng nhau và t o ra m t m ng có th tương ho t. H mu n các công ti c nh tranh v i nhau v các ng d ng khác nhau, t c là, v cái mà ngư i tiêu dùng có th làm m t khi h lên Internet - ch không ph i v làm th nào h lên Internet l n u. K t qu là, sau khá khá “các cu c chi n nh d ng” gi a các công ti l n, vào cu i các năm 1990 n n t ng tính toán Internet ã ư c tích h p m t cách suôn s . Ch ng m y ch c b t c ai ã có kh năng k t n i v i b t c ai khác b t c âu trên b t c máy nào. Hoá ra là giá tr c a tính tương thích i v i m i ngư i là cao hơn nhi u giá tr c a vi c c duy trì m ng có tư ng bao c n con c a riêng b n. S tích h p này ã là m t l c làm ph ng kh ng l , b i vì nó cho phép nhi u n v y ngư i ư c k t n i v i r t r t nhi u ngư i khác. ã không thi u ngư i nghi ng th i ó, h nói r ng ch ng cái nào trong s này s ho t ng vì nó quá ph c t p, Andreessen nh l i. “Anh ph i i ra và ki m m t PC và m t dial-up modem. T t c nh ng ngư i nghi ng u nói, ‘C n th i gian lâu ngư i ta thay i các thói quen và h c m t công ngh m i.’ [Nhưng] ngư i ta làm vi c ó r t nhanh, và mư i năm sau ã có tám trăm tri u ngư i trên Internet”. Lí do ư? “Ngư i dân s thay thói quen nhanh khi h có m t lí do m nh m làm v y, và ngư i ta có m t s thôi thúc
63 MƯ I L C LÀM PH NG TH GI I b m sinh k t n i v i ngư i khác,” Andreessen nói. “Và khi b n cho ngư i ta m t cách m i k t n i v i ngư i khác, h s ch c th ng b t c rào c n kĩ thu t nào, h s h c các ngôn ng m i - ngư i dân ư c n i m ng mu n k t n i v i ngư i khác và h th y khó ch u không có kh năng làm v y. ó là cái Netscape gi i phóng”. Như Joel Cawley, phó t ng giám c v chi n lư c công ti c a IBM, di n t, “Netscape ã t o ra m t chu n v làm th nào d li u có th ư c chuy n và s p x p trên màn hình ơn gi n và h p d n n m c b t c ngư i nào và m i ngư i có th im i sáng t o trên nó. Nó nhanh chóng tăng quy mô ra kh p toàn c u và cho m i ngư i t tr con n các công ti”. Mùa hè 1995, Barksdale và các ng nghi p Netscape c a ông i m t chuy n bi u di n lưu ng ki u c v i các nhà ngân hàng u tư t Morgan Stanley th cám d các nhà u tư kh p t nư c mua c phi u c a Netscape m t khi nó ra công chúng. “Khi chúng tôi trên ư ng,” Barksdale nói, “Morgan Stanley nói c phi u có th bán cao giá 14 $. Nhưng sau khi chuy n trình di n ang ti n tri n, h ã nh n ư c c u i v i c phi u, h ã quy t nh tăng g p ôi giá m c a lên 28 $. Chi u cu i cùng trư c khi kh i bán, t t c chúng tôi u Maryland. ó là tr m cu i c a chúng tôi. Chúng tôi có m t oàn xe limousine en. Chúng tôi nhìn gi ng m t nhóm Mafia nào ó. Chúng tôi c n ti p xúc v i [t ng hành dinh c a] Morgan Stanley, nhưng chúng tôi ã âu ó nơi i n tho i di ng c a chúng tôi không có sóng. Cho nên chúng tôi kéo vào hai tr m xăng chéo nhau này, t t c các xe limo en này, gi in tho i. Chúng tôi g i Morgan Stanley, và h nói, “chúng tôi nghĩ ưa nó ra v i giá 31 $. Tôi b o, ‘Không, hãy gi 28 $’, b i vì tôi mu n ngư i dân nh nó là m t lo i c phi u 20 $, ch không ph i 30 $, nh trong trư ng h p không r t thành công. R i như v y sáng hôm sau tôi có cu c g i h i ngh và nó ư c kh i bán v i giá 71 $. óng c a v i 56 $ úng b ng hai giá tôi ưa ra”. Netscape cu i cùng ã là n n nhân c a áp l c c nh tranh l n át (và, ư c toà quy t nh, c quy n) t Microsoft. Quy t nh c a Microsoft cho không browser c a nó, Internet Explorer, như m t ph n c a h i u hàng Windows có a v th ng tr , k t h p v i kh năng c a nó ném nhi u l p trình viên vào duy t Web hơn là Netscape, ã d n th ph n c a Netscape ngày càng gi m. Cu i cùng, Netscape ã ư c bán v i giá 10 t $ cho AOL, mà AOL
64 TH GI I LÀ PH NG ch ng bao gi làm gì m y v i nó. Nhưng tuy Netscape có th ã ch là m t ngôi sao băng v phương di n thương m i, nó ã là ngôi sao th nào, và ã l i v t ra sao. “Chúng tôi ã có l i h u như t u,” Barksdale nói. “Netscape ã không ph i là m t dot-com. Chúng tôi ã không tham gia vào bong bóng dot-com. Chúng tôi kh i ng bong bóng dot-com.” V à nó ã là m t bong bóng th nào. “Vi c Netscape ra công chúng ã kích ng nhi u th ,” Barksdale nói. “Các nhà công ngh thích các th công ngh m i nó có th làm, và ngư i kinh doanh và dân thư ng b kích thích v h có th ki m ư c bao nhiêu ti n. Ngư i ta nhìn th y t t c lũ tr này t t c u ki m ti n t y và nói, ‘n u b n tr ó có th làm vi c này và ki m toàn b s ti n ó, tôi cũng có th ’. Tính tham lam có th là m t i u x u - ngư i ta nghĩ h có th ki m ư c r t nhi u ti n mà không làm vi c nhi u. Nó ch c ch n d n n m t mc u tư qua áng, y là nói nh i. M i ý tư ng ng ng n và ng ng n hơn u ư c tài tr ”. Cái gì ã khi n các nhà u tư i tin r ng c u v s d ng Internet và các s n ph m liên quan n Internet s là vô t n? Câu tr l i ng n g n là s hoá. M t khi cách m ng PC-Windows ã ch ng t cho m i ngư i giá tr c a kh năng s hoá thông tin và x lí nó trên máy tính và các b x lí văn b n, và m t khi browser làm s ng ng Internet và khi n các trang Web hát và múa và hi n th , ai cũng mu n m i th ư c s hoá càng nhi u càng t t sao cho h có th g i nó n ai ó khác các qua ư ng ng Internet. Như th cách m ng s hoá ã b t u. S hoá là m t quá trình th n di u theo ó t ng , âm nh c, d li u, film, file, nh ư c chuy n thành các bit và byte – nh ng k t h p c a các s 1 và s 0 – có th ư c thao tác trên màn hình máy tính, ch a [và x lí] trên m t vi x lí, hay ư c truy n qua v tinh và qua cáp quang. Bưu i n là nơi tôi thư ng n g i thư, nhưng m t khi Internet tr nên s ng ng, tôi mu n thư c a tôi ư c s hoá tôi có th e-mail nó. Ch p nh ã thư ng là m t quá trình ph c t p dính n film tráng b c ư c khai t các m cách xa n a vòng trái ât. Tôi thư ng quen ch p nh v i máy c a mình, r i mang film n hi u gi i n m t xư ng l n âu ó x lí. Nhưng m t khi Internet làm cho có th g i nh
65 MƯ I L C LÀM PH NG TH GI I vòng quanh th gi i, g n vào hay trong e-mail, tôi không còn mu n dùng film b c n a. Tôi mu n ch p các b c nh v i nh d ng s , có th t i lên, ch không ph i tráng. (Và nhân ti n, tôi không mu n b gi i h n dùng máy nh ch p. Tôi mu n có kh năng dùng i n tho i di ng c a mình làm vi c ó). Tôi thư ng quen n hi u sách Barnes & Noble mua và xem lư t các sách, nhưng m t khi Internet tr nên s ng ng, tôi cũng mu n ngó lư t các sách d ng s trên Amazon.com n a. Tôi thư ng quen n thư vi n tìm ki m, nhưng bây gi tôi mu n làm vi c ó d ng s qua Google hay Yahoo!, không ch b ng lang thang gi a các giá sách. Tôi ã quen mua CD và nghe các ca sĩ Simon và Garfunkel – các ĩa CD ã thay th các album r i như m t d ng nh c ư c s hoá – nhưng khi Internet tr nên s ng ng, tôi mu n các bit âm nh c ó tr nên th m chí d b o hơn và di ng. Tôi mu n có kh năng t i chúng xu ng m t iPod. Trong các năm v a qua công ngh s hoá ã ti n hoá và tôi có th làm úng i u ó. Th y, khi các nhà u tư quan sát s xô i s hoá m i th , h nói v i chính mình, “Con bò linh thiêng. N u ai cũng mu n s hoá t t c các th này bi n thành các bit và truy n qua Internet, thì c u cho các công ti d ch v Web và c u i v i cáp quang x lí t t c các th ư c s hoá này quanh th gi i s là vô t n! B n không th thua n u u tư vào ây!”. Và như th bong bóng hình thành. u tư quá áng không nh t thi t là m t vi c x u - v i i u ki n cu i cùng nó ư c hi u ch nh. Tôi s luôn nh bu i h p báo mà ch t ch Microsoft Bill Gates t ch c Di n àn Kinh t Th gi i 1999 t i Davos, nh c a bong bóng kĩ thu t. Các phóng viên ã d n d p b bom Gates v i các phiên b n c a câu h i, “Ông Gates các c phi u Internet này là bong bóng, úng không? Ch c ch n chúng là bong bóng. Chúng ph i là m t bong bóng?” Cu i cùng Gates iên ti t ã nói cho các phóng viên cái gì ó v nh hư ng, “Này, b n mày, t t nhiên chúng là bong bóng, nhưng t t c các c u u không n m ư c i m chính. Bong bóng này thu hút r t nhi u v n cho công nghi p Internet này, nó s thúc y s i m i nhanh hơn và nhanh hơn”. Gates ã so Internet v i vi c xô i tìm vàng, ý tư ng là ki m ư c nhi u ti n hơn b ng bán qu n bò Levi, cu c chim, x ng, và phòng khách s n cho nh ng k ào vàng hơn là t ào vàng lên t lòng t. Gates ã úng: Các cơn s t và bong bóng
66 TH GI I LÀ PH NG v m t kinh t có th là nguy hi m; chúng có th k t thúc v i nhi u ngư i m t ti n và r t nhi u công ti phá s n. Song cũng thư ng khi n i m i nhanh hơn và nhanh hơn, và năng l c th a hoàn toàn do chúng khích l - b t lu n là v ư ng s t hay ôtô – có th t o ra các h qu tích c c không ch ý c a riêng nó. ó là cái ã x y ra v i cơn s t c phi u Internet. Nó châm ngòi s u tư quá áng kh ng l vào các công ti cáp quang, r i chúng ã t r t nhi u cáp quang trên t li n và dư i áy các i dương, i u ó y giá thành c a m t cu c g i i n tho i hay truy n d li u b t c âu trên th gi i xu ng m t cách y k ch tính. L p t h th ng cáp quang thương m i u tiên vào năm 1977, sau ó cáp quang ã d n d n thay th các ư ng dây i n tho i b ng ng, vì nó có th mang d li u và tho i ư c s hoá xa hơn nhanh hơn r t nhi u v i lư ng l n hơn. Theo Howstuffworks.com, s i quang ư c làm b i các s i thu tinh tinh khi t v quang h c m i s i “m nh như s i tóc”, ư c x p thành các bó, c g i là “cáp quang”, mang các gói thông tin s qua nh ng kho ng cách xa. Vì các s i quang này m nh hơn s i ng nhi u, nhi u s i hơn ư c bó vào m t cáp có ư ng kính cho trư c, có nghĩa là nhi u s li u hay âm thanh hơn nhi u có th ư c g i trên cùng m t cáp v i chi phí th p hơn. L i ích quan tr ng nh t c a s i quang, tuy v y, xu t x t d i thông cao hơn r t nhi u c a tín hi u có th truy n qua các kho ng cách xa. Dây ng cũng có th mang các t n s r t cao, nhưng ch ư c vài bư c tín hi u b t u suy gi m cư ng do các hi u ng kí sinh. S i quang, ngư c l i, có th mang các xung quang h c có t n s c c cao trên cùng m t s i mà không có suy gi m tín hi u áng k kho ng cách nhi u d m. Các cáp quang ho t ng, ARC Electronics, m t trong các nhà ch t o gi i thích trên Web site c a mình, b ng cách bi n d li u hay âm thanh thành các xung quang h c và truy n chúng trên các s i quang, thay cho các xung i n truy n thông tin trên dây ng. m t u c a h th ng cáp quang là m t máy phát. Máy phát nh n thông tin xung i n ư c mã hoá – các t hay d li u - n t dây ng t i n tho i nhà hay máy tính văn phòng c a chúng ta. Sau ó máy phát x lí và d ch các t hay d li u ư c mã hoá, ư c s hoá ó d ng i n t sang các xung ánh sáng ư c mã hoá tương ương. M t diode phát quang (LED-Light Emitting diode) hay m t diode phun laser (ILD-Injection Laser Diode) có
67 MƯ I L C LÀM PH NG TH GI I th ư c dùng t o các xung ánh sáng này, sau ó chúng ư c lùa ch y xu ng cáp quang. Cáp ho t ng như m t lo i ng d n ánh sáng, d n các xung ánh sáng ư c t o ra m t u cáp qua u kia, nơi m t máy thu nh y c m ánh sáng bi n các xung tr l i thành các s 1 và 0 i n t c a tín hi u ban u, như th chúng có th hi n th trên màn hình máy tính c a b n hay như e-mail hay trong i n tho i di ng c a b n như m t âm thanh. Cáp quang cũng lí tư ng cho liên l c an toàn, b i vì r t khó nghe tr m nó. Trên th c t chính s trùng h p c a cơn s t dot-com và Lu t Vi n thông 1996 là cái ã kh i ng bong bóng cáp quang. Lu t ã cho phép các công ti [vi n thông] n i h t và ư ng dài có th l n vào vi c kinh doanh c a nhau, và cho phép m i lo i hãng chuy n m ch a phương m i i c nh tranh u i u v i các Baby Bells và AT&T v cung c p c các d ch v tho i và h t ng. Khi các hãng i n tho i này lên tr c tuy n, chào các d ch v n i h t, ư ng dài, qu c t , d li u, và d ch v Internet c a riêng h , m i hãng tìm cách có h t ng riêng c a mình. Và vì sao không? Cơn s t Internet ã d n m i ngư i i cho r ng c u v băng thông mang t t c lưu lư ng Internet ó s tăng g p ôi c ba tháng m t – cho n vô t n. Cho kho ng hai năm u i u ó là úng. Nhưng sau ó qui lu t s l n b t u góp ph n, và nh p tăng g p ôi ch m i. áng ti c, các công ti vi n thông ã không chú ý sát n s không x ng ôi n y sinh gi a c u và th c t . Th trư ng ã trong vòng kìm k p c a m t cơn s t Internet, và các công ti c ti p t c xây d ng năng l c nhi u và nhi u hơn n a. Và cơn s t th trư ng c phi u có nghĩa là, ti n là cho không! Nó là m t b a ti c! Cho nên m i trong các k ch b n l c quan không th tin n i này t m i trong các công ti vi n thông m i này u ư c tài tr . Trong m t th i kì kho ng năm hay sáu năm, các công ti vi n thông này ã u tư kho ng 1 ngàn t $ chăng dây kh p th gi i. Và h u như ch ng ai nghi ng các d oán v c u. Ít công ti tr nên iên r hơn Global Crossing, m t trong nh ng công ti ư c t t c các công ti vi n thông m i này thuê l p t cáp quang cho h kh p th gi i. Global Crossing ư c Gary Winnick thành l p vào năm 1997 và ra công chúng năm ti p theo. Robert Annunziata, ngư i ch ng ư c m t năm v i tư cách CEO, ã có m t h p ng mà Nell Minow c a Corporate Library [Thư vi n Công ti] ã t ng ch n ra như t i t nh t (t quan i m c a các c
68 TH GI I LÀ PH NG ông) Hoa Kì. Gi a nh ng th khác, nó bao g m vé máy bay h ng nh t cho m Annunziata i thăm anh ta m t l n m t tháng. Nó cũng g m ph n thư ng 2 tri u c phi u v i giá 10 $ m t c ph n dư i giá th trư ng. Henry Schacht, m t nhà công nghi p kì c u bây gi E. M. Warburg, Pincus & Co., ã ư c ưa vào b i Lucent, công ti k t c c a Western Electric, giúp trông coi nó qua th i kì iên d i này. Ông nh l i b u không khí: “Phi i u ti t vi n thông 1996 là c c kì quan tr ng. Nó cho phép các hãng chuy n m ch a phương xây d ng năng l c riêng c a mình và bán c nh tranh v i nhau và v i các công ti Baby Bells. Các công ti vi n thông m i này n các công ti như Global Crossing và nh h l p t m ng cáp quang cho mình h có th c nh tranh m c truy n t i v i AT&T và MCI, c bi t vì lưu lư ng h i ngo i … M i ngư i ã nghĩ ây là m t th gi i m i, và nó s ch ng bao gi ng ng. [B n có] các hãng c nh tranh s d ng v n cho không, và m i hãng u nghĩ cái bánh s to ra vô t n. Cho nên [m i công ti nói,] ‘tôi s t cáp quang c a tôi trư c khi anh t, và tôi s có ph n l n hơn anh’. Nó ư c gi s úng là m t ư ng tăng trư ng n m d c, th ng ng, và m i chúng ta u nghĩ mình s có ph n c a mình, vì th m i ngư i xây d ng theo các d oán t i a và cho r ng h s có ph n c a mình.” Hoá ra là trong khi doanh nghi p- n-doanh nghi p và thương m i i n t ã phát tri n như d ki n, và nhi u Web site mà ch ng ai d ki n ã bùng n - như eBay, Amazon, và Google- chúng v n ch ngo m m t ph n nh c a năng l c s n có. Cho nên khi s v n dot-com xu t hi n, ã có quá nhi u cáp quang ó. Cư c i n tho i ư ng dài s t t 2 $ m t phút xu ng 10 cent. Và truy n d li u h u như là mi n phí. “Ngành vi n thông ã t u tư úng ra ngoài vi c kinh doanh,” Mike McCue, t ng i u hành c a Tellme Networks, m t d ch v Internet kích ho t b ng âm thanh, nói v i CNET News.com tháng B y 2001. “H ã t nhi u cáp quang dư i t n m c v cơ b n h t hàng hoá hoá [commoditized] b n thân mình. H s d n vào các cu c chi n giá c tv im i ngư i và ó s là m t th m ho .” Nó là m t th m ho i v i nhi u công ti và các nhà u tư c a chúng (Global Crossing ã n p ơn phá s n tháng Hai 2002, v i 12,4 t $ n n n), nhưng nó hoá ra là m t m i l i l n cho nh ng ngư i tiêu dùng. H t như h th ng ư ng cao t c qu c gia ư c
69 MƯ I L C LÀM PH NG TH GI I xây d ng trong các năm 1950 ã làm ph ng Hoa Kì, phá v nh ng khác bi t khu v c, và làm cho d hơn nhi u i v i các công ti di chuy n t i các vùng lương th p hơn, như Mi n Nam, b i vì tr nên d hơn nhi u di chuy n ngư i và hàng hoá i các kho ng cách xa, như th t các ư ng siêu t c cáp quang toàn c u ã làm ph ng th gi i phát tri n. Nó giúp phá v ch nghĩa a phương toàn c u, t o ra m t m ng lư i thương m i toàn c u suôn s hơn, và làm cho vi c di chuy n công vi c ư c s hoá – các vi c làm d ch v và vi c làm tri th c- sang các nư c có chi phí th p hơn th t ơn gi n và h u như mi n phí. (Tuy v y, ph i lưu ý r ng các ư ng siêu t c cáp quang này Mĩ thư ng ng ng d m cu i cùng - trư c khi n i t i các h gia ình. Trong khi m t lư ng kh ng l cáp quang ư ng dài ư c t ni n và Mĩ, h u như không công ti nào trong s các công ti vi n thông m i Hoa Kì ã l p t áng k h t ng m ch n i h t (local loop) m i, do th t b i c a lu t phi i u ti t vi n thông 1996 cho phép c nh tranh th c s v m ch n i h t gi a các công ti cáp và các công ti i n tho i. Nơi m ch d i r ng c c b ã ư c l p t là các cao c văn phòng, ã ư c các công ti cũ ph c v khá t t. Cho nên i u này y giá xu ng i v i các doanh nghi p – và i v i nh ng ngư i n nh ng ngư i mu n ư c tr c tuy n Bangalore kinh doanh v i các doanh nghi p ó – nhưng nó ã không t o ra lo i c nh tranh có th d n n năng l c d i r ng cho qu n chúng Mĩ nhà c a h . i u ó b t u m i g n ây.) u tư th a quá r ng v cáp quang là m t món quà bi u v n c ti p t c cho, nh b n ch t c nh t c a cáp quang. Không gi ng các d ng khác c a u tư quá áng vào Internet, nó là vĩnh c u: M t khi cáp ã ư c t, ch ng ai i ào chúng lên và b ng cách ó lo i b năng l c dư th a. Cho nên khi các công ti vi n thông b phá s n, các ngân hàng n m l y chúng và sau ó bán các cáp quang c a h v i giá mư i cent trên m t dollar cho các công ti m i, các công ti y ti p t c v n hành chúng, mà h có th kinh doanh có lãi, do ã mua chúng trong m t cu c bán t ng bán tháo. Nhưng cách mà cáp quang ho t ng là m i cáp có nhi u s i v i kh năng truy n nhi u terabit [tera = 1.024 giga] d li u trên m t giây trên m i s i. Khi các cáp quang này ban u ư c t, các chuy n m ch quang h c – các máy phát và máy thu - m i u c a chúng ã không th l i d ng h t năng l c y c a s i quang. Nhưng m i
70 TH GI I LÀ PH NG năm k t khi ó, các chuy n m ch quang h c m i u c a cáp ó ã tr nên ngày càng t t hơn, có nghĩa là ngày càng nhi u âm thanh và d li u hơn có th ư c truy n d c m i s i. Cho nên khi các chuy n m ch ti p t c ư c c i thi n, dung lư ng c a t t c cáp ã ư c l p t r i v n ti p t c tăng lên, khi n cho càng d hơn và r hơn truy n ti ng nói và d li u m i năm n b t c ph n nào c a th gi i. C như là chúng ta xây m t h th ng ư ng cao t c quy t nh nơi ngư i dân u tiên ư c phép ch y 50 d m m t gi , r i 60 d m m t gi , r i 70 d m m t gi , r i 80 d m m t gi , r i cu i cùng 150 d m m t gi trên cùng ư ng cao t c y mà không có chút s nào v tai n n. Ch có cái là ư ng cao t c này không ch là ư ng qu c gia. Nó là ư ng qu c t . “M i l p i m i ư c xây d ng trên l p sát k ,” Andreessen nói, ngư i r i Netscape kh i ng m t hãng công ngh cao m i, Opsware Inc. “Và ngày nay, th có nh hư ng sâu s c nh t i v i tôi ó là s th c r ng m t a tr 14 tu i Rumania hay Bangalore hay Liên Xô hay Vi t Nam có t t c thông tin, t t c các công c , và t t c nh ng ph n m m d ki m ng d ng tri th c b ng b t c cách nào chúng mu n. ó chính là lí do vì sao tôi ch c ch n r ng Napster ti p theo s ra m t t khu t [trái]. Khi khoa h c sinh h c ngày càng tr nên có tính tính toán nhi u hơn và ít v các phòng thí nghi m m ư t hơn và khi t t c các d li u v gen tr nên d ki m hơn trên Internet, t i i m nào ó b n s có th thi t k các vaccin trên laptop [máy tính xách tay] c a mình.” Tôi nghĩ Andreessen ch m n cái c nh t v th gi i ph ng và th i i Toàn c u hoá 3.0. Nó s ư c d n d t b i các nhóm và các cá nhân, nhưng có m t n n t ng a d ng hơn nhi u n n t ng c a mư i hai nhà khoa h c t o thành th gi i c a Andreessen khi anh t o ra Mosaic. Bây gi chúng ta s th y mosaic [mi ng ghép] con ngư i n i lên - t kh p th gi i, t khu trái [t ] và khu ph i [h u], t Tây và ông và B c và Nam - d n d t th h ti p v i m i. Qu th c, vài ngày sau khi Andreessen và tôi nói chuy n, u sau xu t hi n trên trang bìa c a The New York Times ( 15-6-2004): “Hoa Kì cho phép 3 Thu c Ung Thư t Cuba.” Câu chuy n ti p t c, “Chính ph liên bang ã cho phép m t công ti công ngh sinh h c California ư c c p phép ba lo i thu c ung thư thí nghi m t Cuba – ưa ra m t ngo i l i v i chính sách h n ch nghiêm ng t thương m i v i nư c ó.” Các nhà i u hành c a công ti,