Giáo trình hướng dẫn phân tích nền kinh tế thị trường thuần túy với khả năng đóng góp của nền kinh tế tư bản p1

Chia sẻ: Hdfj Kuyloy | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:9

Thêm vào BST

Báo xấu

70
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo tài liệu 'giáo trình hướng dẫn phân tích nền kinh tế thị trường thuần túy với khả năng đóng góp của nền kinh tế tư bản p1', khoa học xã hội, kinh tế chính trị phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo trình hướng dẫn phân tích nền kinh tế thị trường thuần túy với khả năng đóng góp của nền kinh tế tư bản p1

Giáo trình hướng dẫn phân tích nền kinh tế thị trường thuần túy với khả năng đóng góp của nền kinh tế tư Lêi më ®Çu bản HiÖn nay, chóng ta ®ang ë trong giai ®o¹n qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi, ®©y lµ thêi kú chuyÓn tiÕp tõ nÒn kinh tÕ cò l¹c hËu lªn nÒn kinh tÕ míi x©y dùng c«ng h÷u. Do ®ã ®ßi hái cÇn ph¶i tËp trung ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ thÞ trêng víi sù ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc së h÷u vµ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. V× cã nh vËy míi ®a ®Êt níc tho¸t khái t×nh tr¹ng nghÌo nµn l¹c hËu vµ b¾t kÞp víi tèc ®é ph¸t triÓn cña c¸c níc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. Tuy nhiªn, ®Ó x©y dùng thµnh c«ng chñ nghÜa x· héi th× chóng ta kh«ng ®¬n thuÇn tËp trung ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ thÞ trêng thuÇn tuý mµ ph¶i ®Æt díi sù l·nh ®¹o tµi t×nh s¸ng suèt cña §¶ng "ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa". Víi vai trß quan träng "kinh tÕ t b¶n t nh©n cã kh¶ n¨ng ®ãng gãp vµo c«ng cuéc x©y dùng ®Êt níc, khuyÕn khÝch t nh©n ®Çu t vµo s¶n xuÊt, yªn t©m lµm ¨n l©u dµi, b¶o hé quyÒn së h÷u vµ lîi Ých hîp ph¸p t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®i ®«i víi t¨ng cêng qu¶n lý, híng dÉn lµm ¨n ®óng ph¸p luËt cã lîi cho quèc kÕ d©n sinh" - B¸o c¸o chÝnh trÞ t¹i §¹i héi VIII cña §¶ng. Tuy nhiªn, trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn, kinh tÕ t b¶n t nh©n ë níc ta ®· béc lé nh÷ng h¹n chÕ, yÕu kÐm vµ ph¶i ®¬ng ®Çu víi nhiÒu th¸ch thøc vµ khã kh¨n vÒ m«i trêng kinh doanh, n¨ng lùc c¹nh tranh, tr×nh ®é c«ng nghÖ, chÊt lîng, gi¸ thµnh s¶n phÈm. Mét sè doanh nghiÖp vèn lín, c«ng nghÖ tiªn tiÕn, cßn phÇn lín vÉn lµ doanh nghiÖp cã quy m« nhá, vèn Ýt, c«ng nghÖ s¶n xuÊt l¹c hËu, tr×nh ®é qu¶n lý doanh nghiÖp cßn yÕu kÐm, hiÖu qu¶ vµ søc c¹nh tranh trªn thÞ trêng yÕu; thªm vµo ®ã lµ nh÷ng khã kh¨n víng m¾c vÒ vèn, vÒ mÆt b»ng s¶n xuÊt, kinh doanh, vÒ kh¶ n¨ng tiÕp cËn vµ xö lý th«ng tin vÒ m«i trêng ph¸p lý V× thÕ, kinh tÕ t b¶n t nh©n cã kh¶ n¨ng ®ãng gãp vµo c«ng cuéc x©y dùng ®Êt níc nh huy ®éng vµ sö dông cã hiÖu qu¶ nguån vèn, gi¶i quyÕt vµ
t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho mét lùc lîng lín lao ®éng, t¨ng nguån thu cho ng©n s¸ch. Bªn c¹nh nh÷ng mÆt tÝch cùc khu vùc kinh tÕ t b¶n t nh©n ë níc ta béc lé nh÷ng yÕu kÐm, h¹n chÕ ®ßi hái ph¶i cã sù can thiÖp tõ phÝa Nhµ níc vÒ c¸c chÝnh s¸ch Nguyªn nh©n khiÕn tèc ®é ph¸t triÓn cña khu vùc kinh tÕ t b¶n t nh©n cha ®¸p øng ®îc nh÷ng ®ßi hái cña sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ë níc ta giai ®o¹n hiÖn nay ®îc nªu râ t¹i NghÞ quyÕt Héi nghÞ lÇn thø n¨m Ban chÊp hµnh Trung ¬ng kho¸ IX "Mét sè c¬ chÕ, chÝnh s¸ch cña Nhµ níc cha phï hîp víi ®Æc ®iÓm cña kinh tÕ t b¶n t nh©n mµ ®¹i bé phËn cã quy m« nhá vµ võa; qu¶n lý cã phÇn bu«ng láng vµ cã nh÷ng s¬ hë, h¹n chÕ viÖc thóc ®Èy kinh tÕ t b¶n t nh©n ph¸t triÓn ®óng híng". §Ó cã thÓ ph¸t huy nh÷ng lîi thÕ cña khu vùc kinh tÕ t b¶n t nh©n vµ h¹n chÕ ®Õn møc thÊp nhÊt nh÷ng khuyÕt tËt vèn cã, §¶ng vµ Nhµ níc ph¶i cã sù ®æi míi c¬ chÕ chÝnh s¸ch ®Ó thóc ®Èy ph¸t triÓn cña kinh tÕ t b¶n t nh©n. Bµi viÕt nµy nªu lªn: "Thùc tr¹ng vµ mét sè gi¶i ph¸p ®Ó ph¸t triÓn khu vùc kinh tÕ t b¶n t nh©n" lµm néi dung chÝnh cña ®Ò ¸n kinh tÕ chÝnh trÞ cña em.
ch¬ng I Lý luËn vÒ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ vµ t b¶n t nh©n I. Häc thuyÕt M¸c - Lªnin vÒ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ Tõ khi bíc vµo c«ng cuéc ®æi míi chuyÓn tõ nÒn kinh tÕ tËp trung quan liªu bao cÊp sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng, chóng ta ®· ®¹t ®îc mét sè thµnh tùu ®¸ng kÓ. Trong ®ã ph¶i nãi ®Õn vai trß cña khu vùc kinh tÕ t b¶n t nh©n ®· gãp phÇn ®¸ng kÓ trong viÖc t¹o ra c«ng ¨n viÖc lµm, t¨ng nguån thu cho ng©n s¸ch. Sau khi luËt doanh nghiÖp cã hiÖu lùc 1/1/2000, kinh tÕ t b¶n t nh©n ph¸t triÓn m¹nh mÏ lµ ®iÒu kiÖn quan träng thóc ®Èy sù ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ trong níc, n©ng cao vÞ thÕ cña ViÖt Nam lªn so víi khu vùc. Tuy nhiªn, xÐt vÒ nguån gèc h×nh thµnh vµ quy m« ho¹t ®éng cña ®¹i bé phËn doanh nghiÖp t nh©n (DNTN) cßn míi, quy m« nhá. VËy trong qu¸ tr×nh héi nhËp, kinh tÕ t b¶n t nh©n nªn ph¸t triÓn nh thÕ nµo? §ã lµ vÊn ®Ò cÇn cã nh÷ng dù b¸o ®óng ®¾n ®Ó §¶ng vµ Nhµ níc cã c¨n cø khoa häc ra c¸c quyÕt ®Þnh chñ tr¬ng chÝnh s¸ch cho phï hîp. Dù b¸o ®óng ®îc xu thÕ vËn ®éng vµ ph¸t triÓn cña khu vùc kinh tÕ t b¶n t nh©n trong thêi kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi ë níc ta th× cÇn dùa trªn c¸c luËn cø khoa häc. Mµ nÒn t¶ng t tëng cña §¶ng ta lµ häc thuyÕt M¸c - Lªnin vµ t tëng Hå ChÝ Minh; do ®ã, luËn cø khoa häc tríc hÕt ph¶i lµ lý luËn häc thuyÕt cña M¸c - Lªnin vÒ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. Ngay tõ khi míi ra ®êi, chñ nghÜa M¸c - Lªnin kh¼ng ®Þnh sù ph¸t triÓn cña c¸c h×nh th¸i kinh tÕ - x· héi cã thÓ coi lµ mét qu¸ tr×nh lÞch sö tù nhiªn. V× vËy, sù vËn ®éng cña c¸c h×nh th¸i kinh tÕ x· héi lµ mét qu¸ tr×nh kh¸ch quan díi t¸c ®éng cña nh÷ng quy luËt nhÊt ®Þnh vµ chØ cã thÓ ®¸nh gi¸ ®óng xu thÕ vËn ®éng cña c¸c hiÖn tîng kinh tÕ - x· héi khi ®Æt nã trong quy luËt
chung cña sù ph¸t triÓn c¸c h×nh th¸i kinh tÕ x· héi ®ã. Trong ®ã, chóng ta ph¶i xÐt ®Õn hai nguyªn lý vÒ sù vËn ®éng vµ ph¸t triÓn cÇn tÝnh ®Õn khi nghiªn cøu xu híng vËn ®éng cña kinh tÕ t b¶n t nh©n trong c¬ cÊu kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn. Thø nhÊt, ®ã lµ quy luËt vÒ mèi quan hÖ gi÷a lùc lîng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt. Trong qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, níc ta cha thÓ cã ngay lùc lîng s¶n xuÊt hiÖn ®¹i víi tr×nh ®é x· héi ho¸ cao nªn hÖ thèng quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp lµ c¬ cÊu kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn víi sù ®a d¹ng vÒ h×nh thøc së h÷u. §ã chÝnh lµ c¬ së kh¸ch quan cña sù tån t¹i cña kinh tÕ t b¶n t nh©n . Thø hai, lµ lý luËn vÒ c¬ cÊu s¶n xuÊt kinh tÕ quyÕt ®Þnh c¬ cÊu x· héi, giai cÊp cña x· héi t¬ng øng vµ vai trß vÞ trÝ cña nã. Nh ë níc ta trong giai ®o¹n hiÖn nay, khi kinh tÕ t b¶n t nh©n ®ang cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn m¹nh th× tÇng líp chñ doanh nghiÖp sÏ cã vÞ trÝ xøng ®¸ng t¬ng øng trong c¬ cÊu x· héi giai cÊp. Qua häc thuyÕt cña M¸c - Lªnin vÒ c¸c quy luËt, nguyªn lý vÒ sù vËn ®éng vµ ph¸t triÓn cña c¸c h×nh th¸i kinh tÕ x· héi, ta ®em ¸p dông vµ t×m hiÓu thµnh phÇn kinh tÕ t b¶n t nh©n ë ViÖt Nam. II. Kinh tÕ t b¶n t nh©n trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa ë ViÖt Nam 1. Kh¸i niÖm vÒ kinh tÕ t b¶n t nh©n Nãi ®Õn kinh tÕ t b¶n t nh©n lµ thùc chÊt nãi ®Õn khu vùc kinh tÕ t b¶n t nh©n , vÒ quan hÖ së h÷u gåm kinh tÕ c¸ thÓ, tiÓu chñ vµ kinh tÕ t b¶n t nh©n. XÐt vÒ mÆt lý luËn th× kinh tÕ c¸ thÓ, tiÓu chñ vµ kinh tÕ t b¶n t nh©n cã kh¸c nhau vÒ tr×nh ®é ph¸t triÓn lùc lîng s¶n xuÊt vµ b¶n chÊt quan hÖ s¶n xuÊt. Nhng trªn thùc tÕ, viÖc ph©n ®Þnh r¹ch rßi ranh giíi kinh tÕ c¸
thÓ, tiÓu chñ vµ kinh tÕ t b¶n t nh©n lµ kh«ng ®¬n gi¶n. Hai thµnh phÇn kinh tÕ nµy lu«n cã sù vËn ®éng, ph¸t triÓn, biÕn ®æi kh«ng ngõng vµ chÞu sù ¶nh hëng cña c¸c yÕu tè thêi ®¹i, ®Æc ®iÓm ngµnh nghÒ, lÜnh vùc s¶n xuÊt . §Ó cã thÓ hiÓu râ h¬n vÒ khu vùc kinh tÕ t b¶n t nh©n ta ®i t×m hiÓu xem kh¸i niÖm cña nã lµ g×? Kinh tÕ c¸ thÓ lµ thµnh phÇn kinh tÕ t h÷u mµ thu nhËp dùa hoµn toµn vµo lao ®éng vµ vèn cña b¶n th©n vµ gia ®×nh. Thµnh phÇn kinh tÕ c¸ thÓ ®îc quy ®Þnh bëi tr×nh ®é ph¸t triÓn thÊp vµ s¶n xuÊt nhá bÐ. Kinh tÕ tiÓu chñ còng lµ h×nh thøc kinh tÕ t h÷u nhng cã thuª lao ®éng, tuy nhiªn thu nhËp vÉn chñ yÕu dùa vµo søc lao ®éng vµ vèn cña b¶n th©n vµ gia ®×nh Kinh tÕ t b¶n t nh©n lµ thµnh phÇn kinh tÕ mµ s¶n xuÊt kinh doanh dùa trªn c¬ së chiÕm h÷u t nh©n t b¶n chñ nghÜa vÒ t liÖu s¶n xuÊt vµ bãc lét lao ®éng lµm thuª. NÕu muèn cã c¸i nh×n ®Çy ®ñ h¬n vÒ khu vùc kinh tÕ nµy, chóng ta cÇn t×m hiÓu thªm vÒ qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña khu vùc kinh tÕ t b¶n t nh©n . 2. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña khu vùc kinh tÕ t b¶n t nh©n . Ngay tõ nh÷ng n¨m ®Çu cña qu¸ tr×nh h×nh thµnh häc thuyÕt cña m×nh, Mac ®· cho r»ng chñ nghÜa t b¶n lªn chñ nghÜa x· héi tÊt yÕu ph¶i tr¶i qua mét thêi kú qu¸ ®é. Thêi kú nµy xÐt vÒ mÆt kinh tÕ sÏ tån t¹i ®an xen nh÷ng kÕt cÊu kinh tÕ x· héi kh¸c nhau. ThÝch øng víi thêi kú ®ã lµ nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn víi mét c¬ cÊu x· héi nhiÒu giai cÊp, giai tÇng cã m©u thuÉn gay g¾t vÒ lîi Ých kinh tÕ, song thèng nhÊt trong môc tiªu vËn ®éng. Tõ ®ã chóng ta ph¶i cã nh÷ng th¸i ®é ®óng ®¾n trong nh×n nhËn vÒ kinh tÕ t b¶n t nh©n vµ nhËn râ triÓn väng ph¸t triÓn cña kinh tÕ t b¶n t nh©n trong c¬ cÊu kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn.
Ngay sau khi c¸ch m¹ng th¸ng t¸m 1945 thµnh c«ng, nhËn ®Þnh vÒ vai trß cña kinh tÕ t b¶n t nh©n ë ViÖt Nam lóc bÊy giê, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· tuyªn bè " ®Ó giµnh lÊy nÒn hoµn toµn ®éc lËp cña níc nhµ th× giíi c«ng - th¬ng ph¶i ho¹t ®éng ®Ó x©y dùng mét nÒn kinh tÕ vµ tµi chÝnh v÷ng vµng vµ thÞnh vîng. ChÝnh phñ nh©n d©n vµ t«i sÏ tËn t©m gióp ®ì giíi c«ng - th¬ng trong cuéc kiÕn thiÕt nµy". Sau khi cuéc kh¸ng chiÕn 9 n¨m kÕt thóc , n¨m 1951, miÒn B¾c bíc vµo thêi kú c¶i t¹o x· héi chñ nghÜa vµ ph¸t triÓn kinh tÕ theo m« h×nh kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung. Kinh tÕ t b¶n t nh©n bÞ h¹n chÕ, bÞ c¶i t¹o vµ dÇn dÇn bÞ xo¸ bá v× nã ®îc coi lµ "hµng ngµy hµng giê " ®Î ra chñ nghÜa t b¶n nªn lu«n lµ ®èi tîng cña c¶i t¹o x· héi chñ nghÜa vµ kh«ng ®îc khuyÕn khÝch ph¸t triÓn. Sau thêi kú khñng ho¶ng kinh tÕ ë níc ta, t¹i §¹i héi §¶ng VI víi ®êng lèi ®æi míi toµn diÖn ®Êt níc theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa, tríc hÕt lµ ®æi míi t duy víi tinh thÇn "nh×n th¼ng vµo sù thËt, ®¸nh gi¸ ®óng sù thËt, nãi râ sù thËt", §¶ng ta ®· thõa nhËn "sai lÇm trong bè trÝ c¬ cÊu kinh tÕ" vµ "trong nhËn thøc còng nh trong hµnh ®éng, chóng ta cha thùc sù thõa nhËn c¬ cÊu kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn ë níc ta cßn tån t¹i trong mét thêi gian t¬ng ®èi dµi". Theo ®ã thõa nhËn sù tån t¹i kh¸ch quan cña kinh tÕ t b¶n t nh©n bao gåm kinh tÕ tiÓu s¶n xuÊt hµng ho¸, tiÓu th¬ng, t s¶n nhá. TiÕp tôc thùc hiÖn ®êng lèi ®æi míi ®· ®îc ®Ò ra tõ §¹i héi VI, t¹i §¹i héi §¶ng VIII t tëng quan ®iÓm vµ chñ tr¬ng ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn ®· ®îc kh¼ng ®Þnh râ: lÊy viÖc gi¶i phãng søc s¶n xuÊt ®éng viªn tèi ®a mäi nguån lùc bªn trong vµ bªn ngoµi cho qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, n©ng cao hiÖu qña kinh tÕ x· héi, c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n lµ môc tiªu hµng ®Çu trong viÖc khuyÕn khÝch c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. Kinh tÕ Nhµ níc gi÷ vai trß chñ ®¹o cïng c¸c kinh tÕ kh¸c gãp phÇn x©y dùng nÒn kinh tÕ níc nhµ, trong ®ã kinh tÕ t b¶n t nh©n ®îc x¸c ®Þnh lµ thµnh phÇn kinh tÕ quan träng. Víi quan niÖm ®ã, trªn thùc tÕ, §¶ng vµ Nhµ níc ta ®· cè g¾ng t¹o ®iÒu kiÖn vÒ kinh tÕ vµ ph¸p lý thuËn lîi ®Ó c¸c nhµ ®Çu t t nh©n yªn t©m lµm ¨n l©u dµi th«ng qua viÖc xóc tiÕn m¹nh mÏ qu¸ tr×nh lËp ph¸p, t¹o c¬ së ph¸p lý cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ
trêng nhiÒu thµnh phÇn vµ kinh tÕ t b¶n t nh©n nãi riªng. N¨m 1990 ban hµnh LuËt C«ng ty vµ LuËt doanh nghiÖp t nh©n. HiÕn ph¸p 1992 ®· ban hµnh kh¼ng ®Þnh vai trß hîp hiÕn cña kinh tÕ t b¶n t nh©n vµ t b¶n t nh©n. HiÕn ph¸p söa ®æi bæ sung 2001 ®· nªu " doanh nghiÖp thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ ®îc liªn doanh, liªn kÕt víi c¸ nh©n, tæ chøc kinh tÕ trong vµ ngoµi níc theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt" vµ trong 15 n¨m qua ®· liªn tôc ban hµnh vµ hoµn thiÖn hÖ thèng luËt d©n sù, luËt kinh tÕ vµ kinh doanh. §¹o luËt doanh nghiÖp ®· ®i vµo cuéc sèng rÊt nhanh t¹o ra bíc ph¸t triÓn ®ét biÕn cña kinh tÕ t b¶n t nh©n . Tuy nhiªn, kh«ng thÓ ph¸t triÓn kinh tÕ t b¶n t nh©n mét c¸ch ®éc lËp, kh«ng thÓ v× c¸c khuyÕt ®iÓm cña m« h×nh ph¸t triÓn m¹nh c¸c doanh nghiÖp quèc doanh kÓ c¶ trong n«ng nghiÖp vµ trong mäi lÜnh vùc th× t nh©n ho¸ hoµn toµn khu vùc doanh nghiÖp quèc doanh. Bëi lÏ, trong mét sè lÜnh vùc doanh nghiÖp t nh©n kh«ng muèn kinh doanh do lîi nhuËn thÊp, thêi gian thu håi vèn l©u hoÆc hä kh«ng thÓ lµm ®îc v× c¸c ngµnh ®ã ®ßi hái lîng vèn lín, tr×nh ®é khoa häc c«ng nghÖ vÝ dô nh x©y dùng c¬ së vËt chÊt h¹ tÇng (®iÖn, níc, m¹ng líi ®êng giao th«ng ) phôc vô cho c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸. Do ®ã, ®Ó ph¸t triÓn ®îc nÒn kinh tÕ tæng thÓ ®ßi hái ph¶i ph¸t triÓn m¹nh khu vùc doanh nghiÖp quèc doanh ®Ó lµm ®Çu tµu cho nÒn kinh tÕ,yÓm trî cho c¸c doanh nghiÖp nhá cña khu vùc kinh tÕ t b¶n t nh©n . Tuy vËy, khu vùc doanh nghiÖp Nhµ níc chØ nªn tËp trung ph¸t triÓn c¸c ngµnh mòi nhän chø kh«ng ph¶i tËp trung s¶n xuÊt kinh doanh tÊt c¶ c¸c mÆt hµng thuéc c¸c lÜnh vùc kh¸c nhau nh trong thêi kú tËp trung quan liªu bao cÊp. Trong thêi kú ®ã, sù s¶n xuÊt díi sù chØ ®¹o chung thèng nhÊt cña Nhµ níc th«ng qua c¸c chØ tiªu vµ kÕ ho¹ch. ChÝnh v× thÕ dÉn ®Õn sù tr× trÖ, ®ãi nghÌo trong mét thêi gian t¬ng ®èi dµi sau khi chóng ta giµnh ®îc ®éc lËp. §Ó cã thÓ t¨ng kh¶ n¨ng s¸ng t¹o còng nh c¹nh tranh cña c¸c doanh nghiÖp Nhµ níc, Nhµ níc thùc hiÖn chÝnh s¸ch cæ phÇn ho¸ c¸c doanh nghiÖp Nhµ níc chÝnh lµ ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc së h÷u. §iÒu nµy khiÕn cho c¸c
doanh nghiÖp chñ ®éng kinh doanh víi chÕ ®é tù chÞu tr¸ch nhiÖm b»ng lîi Ých cña chÝnh m×nh nªn ph¸t huy ®îc mäi sù s¸ng t¹o trong kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp. Theo §¹i héi IX, khu vùc kinh tÕ t b¶n t nh©n ®· ®¹t bíc míi vÒ hoµn thiÖn chÝnh s¸ch, kh¼ng ®Þnh c¬ cÊu kinh tÕ thÞ trêng nhiÒu thµnh phÇn ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa, trong ®ã kinh tÕ t b¶n t nh©n lµ bé phËn quan träng. §¹i héi ®· kh¼ng ®Þnh "Thùc hiÖn nhÊt qu¸n chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn. C¸c thµnh phÇn kinh tÕ kinh doanh theo ph¸p luËt ®Òu lµ bé phËn cÊu thµnh quan träng cña nÒn kinh tÕ ®Þnh híng x©y dùng chñ nghÜa cïng ph¸t triÓn l©u dµi, hîp t¸c vµ c¹nh tranh lµnh m¹nh". Kinh tÕ c¸ thÓ, tiÓu chñ ®îc x¸c ®Þnh lµ cã vÞ trÝ quan träng l©u dµi. Kinh tÕ t b¶n t nh©n ®îc khuyÕn khÝch ph¸t triÓn th«ng qua viÖc t¹o m«i trêng kinh doanh thuËn lîi vÒ chÝnh s¸ch trªn nh÷ng ®Þnh híng u tiªn cña Nhµ níc, kÓ c¶ ®Çu t ra níc ngoµi. Qua ®ã ta thÊy tõ §¹i héi VI ®Õn nay, nhËn thøc cña §¶ng ta vÒ vÞ trÝ vµ vai trß cña kinh tÕ t b¶n t nh©n trong nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn ®· cã bíc ph¸t triÓn míi. Kinh tÕ t b¶n t nh©n ®îc thõa nhËn lµ bé phËn cÊu thµnh h÷u c¬ quan träng cña nÒn kinh tÕ ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa ph¸t triÓn kinh tÕ t b¶n t nh©n lµ vÊn ®Ò cã tÇm chiÕn lîc l©u dµi trong qu¸ tr×nh x©y dùng vµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ. Kh«ng chØ thay ®æi nhËn thøc §¶ng vµ Nhµ níc cßn x©y dùng vµ hoµn thiÖn thÓ chÕ phï hîp cho sù ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ nãi chung kinh tÕ t b¶n t nh©n nãi riªng. Tuy nhiªn ®©y míi chØ lµ giai ®o¹n t×m tßi ®æi míi. VÒ l©u dµi, muèn ph¸t triÓn khu vùc t nh©n bÒn v÷ng vµ m¹nh cÇn ph¶i cã mét chÝnh s¸ch qu¶n lý vÜ m« thÝch hîp, ®Æc biÖt lµ chÝnh s¸ch nµy ph¶i ®¶m b¶o cho khu vùc t nh©n cã kh¶ n¨ng ®¹t lîi nhuËn kh¸. 3.Vai trß cña khu vùc kinh tÕ t b¶n t nh©n trong sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc
* Kinh tÕ t b¶n t nh©n ®ãng gãp c¸c nguån lùc vµo sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸. Lµ mét bé phËn hîp thµnh c¬ cÊu kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn, kinh tÕ t b¶n t nh©n ®· gãp phÇn khai th¸c tæng thÓ c¸c nguån lùc kinh tÕ quèc gia th«ng qua viÖc huy ®éng nguån vèn trong x· héi cho ®Çu t ph¸t triÓn, ®ång thêi sö dông hiÖu qu¶ c¸c nguån nh©n lùc, c«ng nghÖ. Víi vai trß quan träng trong viÖc huy ®éng nguån vèn trong x· héi cho ®Çu t ph¸t triÓn, khu vùc t nh©n ®· huy ®éng nguån vèn t¨ng liªn tôc trong nh÷ng n¨m qua.Theo íc tÝnh, tõ khi luËt doanh nghiÖp ra ®êi tÝnh tõ 2000 ®Õn 7/2003, tæng vèn c¸c doanh nghiÖp ®¹t 145.000 tû ®ång cao gÊp 4 lÇn so víi tæng vèn ®Çu t cña doanh nghiÖp t nh©n 9 n¨m tríc céng l¹i. Còng thêi gian ®ã, tû träng vèn ®Çu t cña kinh tÕ t b¶n t nh©n trong tæng vèn ®Çu t t¨ng lªn nhanh chãng tõ 20% n¨m 2000 lªn 25% n¨m 2001, lªn 25,3% n¨m 2002, 27% n¨m 2003. Víi b¶n tÝnh nh¹y c¶m trong kinh doanh vµ môc ®Ých doanh lîi, kinh tÕ t b¶n t nh©n lu«n t×m c¬ héi ®Çu t, do ®ã ngoµi vèn tù tÝch luü, c¸c chñ doanh nghiÖp t nh©n t×m mäi biÖn ph¸p linh ho¹t vµ hiÖu qu¶ ®Ó huy ®éng vèn tõ nhiÒu nguån gãp phÇn lµm phong phó ho¸ thÞ trêng tµi chÝnh vµ ®Çu t. Víi sù ph¸t triÓn nhanh chãng vµ ®a d¹ng, kinh tÕ t b¶n t nh©n ®· thu ®îc mét kÕt qu¶ ®¸ng kÓ ®ãng gãp vµo ng©n s¸ch Nhµ níc ngµy cµng t¨ng. Theo sè liÖu thèng kª cña Tæng côc thuÕ, khu vùc kinh tÕ t b¶n t nh©n ®· nép vµo ng©n s¸ch n¨m 2000 lµ 11003 tû ®ång, chiÕm 16,1% tæng thu ng©n s¸ch, n¨m 2001 nép 11075 tû ®ång chiÕm 14,8% tæng thu ng©n s¸ch. Ngoµi ra, c¸c doanh nghiÖp t nh©n cßn thùc hiÖn nhiÒu ch¬ng tr×nh nh ®ãng gãp cho quü chÊt ®éc mµu da cam, quü ngêi nghÌo, ñng hé cho viÖc x©y dùng c¸c c«ng tr×nh c«ng céng nh cÇu, ®êng, nhµ t×nh nghÜa, trêng häc, tr¹m x¸ Lao ®éng lµ mét trong nh÷ng yÕu tè ®Çu vµo c¬ b¶n cña nÒn s¶n xuÊt. V× vËy, viÖc gi¶i quyÕt viÖc lµm kh«ng chØ cã ý nghÜa vÒ mÆt sö dông cã hiÖu qu¶ nguån lùc x· héi mµ lu«n lµ mèi quan t©m hµng ®Çu cña Nhµ níc. Mét sè thµnh c«ng cña ®êng lèi ®æi míi trong thêi gian qua ®ang lµm thay ®æi