Giáo trình Kinh tế các ngành thương mại - Dịch vụ: Phần 1 - PGS.TS. Đặng Đình Đào
lượt xem 69
download
Giáo trình "Kinh tế các ngành thương mại - Dịch vụ" được biên soạn nhằm cung cấp cho sinh viên những nguyên lý cơ bản, có hệ thống về các vấn đề kinh tế, tổ chức và quản lý thương mại, dịch vụ. Mời các bạn cùng tham khảo phần 1 cuốn giáo trình để cùng tìm hiểu về kinh tế, tổ chức và quản lý trong các ngành thương mại - Dịch vụ.
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Giáo trình Kinh tế các ngành thương mại - Dịch vụ: Phần 1 - PGS.TS. Đặng Đình Đào
- 339 M — — 7498 r r e ư Ò N G Đ Ạ I H Ọ C K I N H TẾ Q U Ố C D Â N B Ộ M Ô N KINH TẾ THƯƠNG M Ạ I C h ủ b i ê n : PGS. TS. Đ Ặ N G ĐÌNH Đ À O k ĩ = D I C M ¥ K i NHÀ XUẤT BẢN TRƯƠNG Đ Ạ I H Ọ C f2"J T H Ố N G KẼ KINH TÊ Q U Ố C DÂN
- Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn
- TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TỂ QUỐC DÂN B ộ M Ô N KINH TẾ THƯƠNG M Ạ I Chủ biên: PGS. TS. ĐẶNG ĐÌNH ĐÀO G I A O T R I N H K I N H T Ế C Á C N G À N H T H Ư Ơ N G M A I - Đ Í C H V U 5 W , , *T BẢN THỐNG KẼ Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn
- 33-335 -63-366-2002 TK-2002 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn
- LÒI N Ó I Đ Ầ U Giáo trình "Kinh tế các ngành thương mại, dịch vụ" do Bộ môn Kinh tế Thương mại - Đại học Kinh tế Quốc dân biên soạn, chủ biên PGS. TS. Đặng Đình Đào và PGS. TS. Nguyễn Duy Bột, được Nhà xuất bản Giáo dục xuất bản lần đầu năm 1997, nhằm cung cấp cho sinh viên chuyên ngành kỉnh tế và quản trị kình doanh những nguyên lý cơ bản, có hệ thống về các vân đề k inh tế, tổ chức và quản lý thương mại, dịch vụ. Những k iến thức này rất cần thiết để giúp người học hiểu được những vấn đề k inh tế đang diễn ra trong hoạt động thương mại, dịch vụ ở nước ta, cũng như chính sách thương mại, dịch vụ của Nhà nước. Thực hiện chủ trương đổi mới và nâng cao chất lượng đào tạo, trong đó, chất lượng giáo trinh là một trong những nhân tố cơ bản, Bộ môn Kinh tê Thương mại - Khoa Thương mại, tổ chức hoàn thiện Giáo trình kinh tê các ngành thương mại, dịch vụ, do PGS. TS. Đặng Đình Đào chịu trách nhiệm chủ biên. Việc biên soạn và hoàn thiện các chương của giáo trình do tập thế giáo viên Bộ môn Kỉnh tế Thương mại đảm nhiệm, cụ thể: - PGS. TS. Đặng Đình Đào, Chủ nhiệm Bộ môn, chương ì, u y , VI. - PGS. TS. Hoàng Đức Thân, Phó chủ nhiệm Bộ môn chương rv. - TS. Nguyễn Văn Tuấn, chương vu. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn
- - TS. Phan Tố Uyên, chương HI, VUI. • TS. Nguyễn Thị Xuân Hương, chương XIU, XIV. - TS. Nguyễn Anh Tuấn, chương XI. - Th.s. Nguyễn Minh Ngọc và Th.s. Lê Thanh Ngọc, chương X. - Th.s. Nguyễn Hải Đạt và Th.s. Trần Thăng Long, chương IX. - GV. Nguyễn Thanh Phong và PGS. TS. Đặng Đình Đào, chương XU. Mặc dù. đã có nhiều cố gắng nhưng giáo trình tái bản lần này khó tránh khỏi thiếu sót. Bộ môn Kinh tế Thương mại mong nhận được sự góp ý của các đồng nghiệp và tất cả bạn đọc. Bộ môn Kinh tế Thương mại xin chân thành cám ơn sự giúp đỡ và những ý k iến đóng góp quý báu của Ban Giám hiệu nhà trường, Phòng Đào tạo, tập thế giáo viên Khoa Thương mại - Đại học Kinh tế Quốc dân, Nhà xuất bản Thông kê, các tác giả của các tài liệu mà giáo trình đã tham khảo và sử dụng. Thu" góp ý xin gửi về Nhà xuất bần Thống kê, hoác Bô môn Kinh tế Thương mại, Khoa Thương mại, Đại học Kinh tế Quốc dân Hà Nội. BỘ MÔN KINH TÊ THƯƠNG MẠI Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn
- PHÂN ì K I N H T Ế , T Ổ C H Ú C VÀ Q U Ả N LÝ TRONG C Á C N G À N H T H Ư Ơ N G M Ạ I - D Ị C H v ụ • • • Chương ì NHỮNG VẤN ĐỀ Cơ BẢN VỀ PHÁT TRIỀN THƯƠNG MẠI - DỊCH vụ VÀ ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU MÔN HỌC Phạm vi chương Mục tiêu chủ yêu của chương này là nghiên cứu một cách có hệ thông những vân đề cơ bản về phát. triển thương mại - dịch vụ và đôi tượng nghiên cứu môn học Kinh tế các ngành thương mại - dịch vụ. Mục ì trinh bày khái niệm thương mại - dịch. vụ và cơ sở hình thành. Mục li nghiên cứu chức nâng và nhiệm vụ của thương mại - dịch vụ. Mục IU làm rõ mục tiêu và quan điếm phát triển thương mại - dịch vụ ở ri ước ta. Mục IV đề cập đèn đòi tượng và nội dung nghiên cứu môn học. ì. KHÁI NIỆM THƯƠNG MẠI - DỊCH vụ 1. Điều kiện lịch sử của thương mại - dịch vụ Các ngành ra đời và phát triển trong nền kinh tế quốc Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn
- d â n l à do sự p h â n c ô n g lao đ ộ n g x ã h ộ i . C h u y ê n m ô n hoa sản x u ấ t đ ã l à m t ă n g t h ê m lực l ư ợ n g s ả n x u ấ t x ã h ộ i v à là m ộ t t r o n g n h ữ n g đ ộ n g lực chủ. y ế u của t ă n g t r ư ở n g k i n h t ê v à t i ế n b ộ k h o a học - k ỹ t h u ậ t . Y ế u t ố c h u y ê n m ô n hoa s ả n x u ấ t đ ã đ ặ t r a sự c ầ n t h i ế t p h ả i t r a o đ ố i t r o n g x ã h ộ i c á c sán p h ẩ m giữa n g ư ờ i sản x u ấ t v à n g ư ờ i t i ê u d ù n g . M ố i q u a n h ệ t r a o đ ổ i h à n g - t i ề n đó c h í n h l à l ư u t h ô n g h à n g h ó a . Sản x u ấ t v à l ư u t h ô n g h à n g h ó a là n h ữ n g p h ạ m t r ù lịch sử, l ư u t h ô n g h à n g h ó a s i n h r a n g a y t ừ t h ờ i k ỳ c h i ế m h ữ u n ô l ệ t h a y cho c h ế độ cộng s ả n n g u y ê n t h ú y . T r o n g t h ờ i k ỳ n à y , x ã h ộ i đ ã có sự p h â n c ô n g g i ữ a c h ă n n u ô i v à t r ồ n g t r ọ t v à những ngươi chủ nô khác nhau chiếm h ữ u sản p h ẩ m thặng d ư của n h ữ n g n g ư ờ i n ô l ệ l à m r a đ ã b ắ t đ ầ u có n h ữ n g s ả n p h ẩ m t h ừ a . Sự t r a o đ ổ i n à y b ắ t đ ầ u v ố i t í n h c h ấ t n g ẫ u n h i ê n , d ầ n d ầ n n ó p h á t t r i ể n đ i đôi v ớ i sự p h á t t r i ể n c ủ a sản x u ấ t h à n g h ó a . K h i t r a o đ ổ i h à n g h ó a p h á t t r i ể n đ ế n t r ì n h độ x u ấ t h i ệ n t i ề n t ệ l à m chức n ă n g p h ư ơ n g t i ệ n l ư u t h ô n g t h ì t r a o đ ố i h à n g h ó a được g ọ i l à l ư u t h ô n g h à n g h ó a . Q u á t r ì n h l ư u t h ô n g h à n g h ó a t ấ t y ế u đòi h ỏ i m ộ t sự hao p h í lao đ ộ n g n h ấ t đ ị n h t r o n g q u a n h ệ t r a o đ ố i h à n g h ó a t r ự c t i ế p g i ữ a n g ư ờ i s ả n x u ấ t v ố i n g ư ờ i t i ê u d ù n g v ạ cả t r o n g việc thực h i ệ n n h ữ n g hoạt động mua - b á n giữa h ọ v ố i n h a u . L a o đ ộ n g đó c ầ n t h i ế t v à í c h l ợ i cho x ã h ộ i . C ũ n g g i ố n g n h ư lao đ ộ n g ở c á c l ĩ n h vực k h á c , lao đ ộ n g t r o n g l ư u t h ô n g h à n g h ó a l u ô n đòi h ỏ i được c h u y ê n m ô n hoa cao. N ế u n h ư m ọ i chức n ă n g l ư u t h ô n g do c h í n h n g ư ờ i s ả n x u ấ t v à n g ư ờ i t i ê u d ù n g s ả n p h ẩ m t h ự c h i ệ n t h ì việc c h u y ê n m ô n hoa lao đ ộ n g x ã h ộ i r ấ t bị h ạ n chế. V i ệ c p h â n c ô n g lao đ ộ n g x ã h ộ i k h ô n g cụ t h ê . chi t i ế t n g a y t ừ đ ầ u g i ữ a c á c t ậ p đ o à n s ả n x u ấ t d ẫ n t ớ i h ậ u Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn
- q u ả là n ă n g s u ấ t lao đ ộ n g sẽ r ấ t t h ấ p , h i ệ u q u ả k h ô n g cao. S ự x u ấ t h i ệ n m ố i q u a n h ệ t ố n g hợp đó t r o n g c á c doanh n g h i ệ p , c á c h ộ t i ê u d ù n g d ẫ n t ố i sự r a đ ờ i c á c n g à n h l ư u t h ô n g h à n g h ó a v à c á c l o ạ i h ì n h dịch v ụ - c á c n g à n h t h ư ơ n g m ạ i - dịch v ụ . C ù n g v ớ i sự p h á t t r i ể n của n ề n s ả n x u ấ t x ã h ộ i v à t i ế n b ộ k h o a học - k ỹ t h u ậ t , c á c n g à n h t h ư ơ n g m ạ i - dịch v ụ p h á t t r i ể n h ế t sức đ a d ạ n g v à p h o n g p h ú . 2. K h á i n i ệ m Thương mại, tiếng Anh là Trade, vừa có ý nghĩa là kinh doanh, v ừ a có ý n g h ĩ a l à t r a o đ ổ i h à n g h ó a dịch v ụ . N g o à i ra, t i ế n g A n h c ò n d ù n g m ộ t t h u ậ t n g ữ n ữ a là Business hoặc Commerce v ớ i n g h ĩ a l à b u ô n b á n h à n g h ó a , k i n h d o a n h h à n g h ó a h a y l à m ậ u dịch. T i ế n g P h á p c ũ n g có t ừ n g ữ t ư ờ n g đ ư ơ n g Commerce ( t ư ơ n g đ ư ơ n g v ố i t ừ Business, T r a d e của tiếng A n h ) l à sự b u ô n b á n , m ậ u dịch h à n g h ó a dịch v ụ . T i ế n g L a t i n h , t h ư ơ n g m ạ i l à " C o m m e r c i u m " v ừ a có ý n g h ĩ a l à mua b á n h à n g h ó a v ừ a có ý n g h ĩ a l à h o ạ t đ ộ n g k i n h doanh. Theo t ừ điển Nga - Việt xuất bản năm 1977 thì thương mại ( T O P r O B A A ) c ũ n g được h i ể u là m u a b á n , k i n h doanh h à n g h ó a . N h ư v ậ y , k h á i n i ệ m t h ư ơ n g m ạ i c ầ n được h i ể u cả n g h ĩ a rộng v à nghĩa hẹp. Theo nghĩa rộng, T h ư ơ n g m ạ i là t o à n bộ các hoạt động k i n h d o a n h t r ê n t h ị t r ư ờ n g . T h ư ơ n g m ạ i đ ồ n g nghĩa v ố i k i n h d o a n h được h i ế u n h ư l à c á c h o ạ t đ ộ n g k i n h t ế n h ằ m mục t i ê u s i n h l ợ i của c á c c h ủ t h ể k i n h d o a n h t r ê n t h ị t r ư ờ n g . Theo nghĩa hẹp, T h ư ơ n g m ạ i là q u á t r ì n h m u a bán h à n g h ó a dịch v ụ t r ê n t h ị t r ư ờ n g , là l ĩ n h vực p h â n p h ố i v à lưu t h ô n g h à n g h ó a . N ê u hoạt động trao đ ố i h à n g hóa (kinh Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn
- doanh h à n g h ó a ) v ư ợ t ra k h ỏ i b i ê n g i ớ i quốc gia t h ì n g u ô i t a g ọ i đó là n g o ạ i t h ư ơ n g ( k i n h d o a n h quốc t ế ) . Theo Luật Thương mại t h ì c á c h à n h v i t h ư ơ n g m ạ i bao g ồ m : M u a - b á n h à n g hoa; Đ ạ i d i ệ n cho t h ư ơ n g n h â n ; M ô i giói t h ư ơ n g m ạ i ; U y t h á c m u a - b á n h à n g hoa; Đ ạ i lý m u a - b á n h à n g h ó a ; G i a c ô n g t h ư ơ n g m ạ i ; Đ ấ u g i á h à n g hoa; Đ ấ u t h ầ u h à n g hoa; Dịch v ụ g i á m đ ị n h h à n g hoa; K h u y ê n m ạ i ; Q u ả n g c á o t h ư ơ n g m ạ i ; T r ứ n g b à y giói t h i ệ u h à n g hoa v à H ộ i chợ t r i ể n l ã m thương mại. T r ê n t h ự c t ế , t h ư ơ n g m ạ i có t h ê được p h â n c h i a theo nhiêu tiêu thức k h á c nhau: - Theo p h ạ m v i h o ạ t đ ộ n g , có t h ư ơ n g m ạ i n ộ i địa ( n ộ i t h ư ơ n g ) , t h ư ơ n g m ạ i quốc t ế ( n g o ạ i t h ư ở n g ) , t h ư ơ n g m ạ i k h u vực, t h ư ơ n g m ạ i t h à n h p h ố , n ô n g t h ô n , t h ư ớ n g m ạ i n ộ i bộ ngành... - Theo đặc đ i ể m v à t í n h c h ấ t của s ả n p h ẩ m t r o n g q u á t r ì n h t á i s ả n x u ấ t x ã h ộ i , có t h ư ơ n g m ạ i h à n g h ó a , t h ư ơ n g m ạ i dịch v ụ , t h ư ở n g m ạ i h à n g t ư l i ệ u s ả n x u ấ t , t h ư ơ n g m ạ i h à n g tiêu dùng... - Theo c á c k h â u c ủ a q u á t r ì n h l ư u t h ô n g , có t h ư ơ n g m ạ i b á n buôn, thương m ạ i b á n lẻ. - Theo mức độ can t h i ệ p của N h à n ư ố c v à o q u á trình t h ư ơ n g m ạ i , có t h ư ơ n g m ạ i t ự do h a y m ậ u dịch t ự do và t h ư ớ n g m ạ i có sự b ả o h ộ . - Theo k ỹ t h u ậ t giao dịch, có t h ư ơ n g m ạ i t r u y ề n t h ò n g v à thương m ạ i điện tử. V i ệ c x e m x é t t h ư ờ n g m ạ i theo c á c góc độ n h u v ạ y t u y m a n g t í n h t ư ơ n g đ ố i n h ư n g có ý n g h ĩ a r ấ t l ố n cả v ề m ặ t lý Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn
- l u ậ n v à t h ự c t i ễ n , đặc b i ệ t t r o n g việc h ì n h t h à n h c á c c h í n h s á c h v à b i ệ n p h á p n h ằ m t h ú c đ ẩ y sự p h á t t r i ể n t o à n d i ệ n . bên vững thương mại. Dịch vụ (service) là m ộ t l o ạ i s ả n p h ẩ m k i n h t ê , k h ô n g p h ả i là v ậ t p h ẩ m m à là c ô n g việc của con n g ư ờ i d ư ớ i h ì n h t h á i l à lao đ ộ n g t h ê lực, k i ê n t h ứ c v à k ỹ n ă n g c h u y ê n n g h i ệ p , k h ả n ă n g t ố chức v à t h ư ơ n g m ạ i . K h u vực dịch v ụ được coi là m ộ t t r o n g ba b ộ p h ậ n cơ b ả n của n ề n k i n h t ê quốc d â n - k h u vực I U ( l ĩ n h vực k i n h t ế t h ứ 3). Theo L u ậ t T h ư ở n g m ạ i , dịch v ụ t h ư ơ n g m ạ i bao g ồ m n h ữ n g dịch v ụ g ắ n v ớ i việc m u a - bán hàng hoá % C ũ n g n h ư t h ư ớ n g m ạ i , dịch v ụ có t h ể p h â n chia v à t i ế p c ậ n theo n h i ề u c á c h k h á c n h a u (Xem h ì n h 1.1). Nền sản xuất xã hội Sản xuất vát chất Sản xuất phi vật chất Sản xuất Dịch vụ Dịch vụ Sản xuất vát chất vát chất phi vật chất phi vật chất — • Dịch vụ *— 1 Hình 1.1. Khái quát dịch vụ trong nền sản xuất xã hội Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn
- 3. Đ ặ c t r ư n g c ơ b ả n c ủ a t h ư ơ n g m ạ i - d ị c h vụ t r o n g n ề n k i n h t ế t h ị t r ư ờ n g ở n ư ớ c ta Nền kinh tế được coi như một hệ thống các quan hệ kinh tế. K h i các quan h ệ k i n h t ế giữa các chủ t h ể đ ề u b i ê u h i ệ n qua m u a - b á n h à n g h ó a , dịch v ụ t r ê n t h ị t r ư ờ n g t h ì n ê n k i n h t ế đó l à n ề n k i n h t ế t h ị t r ư ở n g . K i n h t ế t h ị t r ư ờ n g l à c á c h t ổ chức n ề n k i n h t ế - x ã h ộ i , t r o n g đó c á c q u a n h ệ k i n h t ê c ủ a c á n h â n , c á c d o a n h n g h i ệ p đ ề u b i ể u h i ệ n qua mua - b á n h à n g h ó a , dịch v ụ t r ê n t h ị t r ư ờ n g v à t h á i độ c ư x ử của m ọ i t h à n h v i ê n , c h ủ t h ể k i n h t ế l à h ư ớ n g v à o v i ệ c t ì m k i ế m l ợ i í c h c ủ a c h í n h m ì n h theo sự d ẫ n d ắ t của g i á cả t h ị t r ư ớ n g . K i n h t ế t h ị t r ư ờ n g là k i n h t ế h à n g h ó a p h á t t r i ể n ở t r ì n h độ cao, k h i t ấ t cả c á c q u a n h ệ k i n h t ê t r o n g q u á t r ì n h t á i s ả n x u ấ t x ã h ộ i đ ề u được t i ề n t ệ hoa; c á c y ê u t ố của' s ả n x u ấ t n h ư đ ấ t đ a i v à t à i n g u y ê n , v ố n b ằ n g t i ề n v à v ố n v ậ t c h ấ t , sức lao động, c ô n g n g h ệ v à q u ả n lý; c á c s ả n p h ẩ m v à dịch v ụ t ạ o - r a , chất x á m đ ề u là đối tượng mua b á n , là h à n g hóa. K i n h t ế t h ị t r ư ờ n g có n h ữ n g đặc t r ư n g sau: Có m ộ t k h ố i l ư ợ n g h à n g h ó a , dịch v ụ d ồ i d à o p h o n g p h ú m à n ề n k i n h t ế t ự n h i ê n , k i n h t ế chỉ h u y c h ư a bao giờ đ ạ t được; m ọ i h o ạ t đ ộ n g m u a - b á n đ ề u theo g i á cả t h ị t r ư ờ n g ; t i ề n t ệ hoa c á c m ố i q u a n h ệ k i n h t ế ; s ả n x u ấ t v à b á n h à n g h ó a theo n h u c ầ u t h ị t r ư ờ n g ; k i n h t ế t h ị t r ư ờ n g là n ề n k i n h t ế mở; c ạ n h t r a n h là môi t r ư ờ n g k i n h t ê t h ị t r ư ờ n g ; q u y ề n t ự c h ủ , t ự do của d o a n h n g h i ệ p cao. K i n h t ế t h ị trường là một h ệ thống t ự đ i ề u chỉnh n ề n k i n h t ê , b ả o đ ả m có n ă n g s u ấ t , c h ấ t l ư ợ n g v à h i ệ u q u ả cao; d ư t h ừ a v à p h o n g p h ú h à n g h ó a ; dịch v ụ được m ở r ộ n g v à COI n h ư h à n g h ó a t h ị trường; n à n g động, l u ô n l u ô n đ ổ i mói m ặ t to Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn
- h à n g , c ô n g n g h ệ v à t h ị t r ư ờ n g . Song k i n h t ế t h ị t r ư ờ n g v ò n có n h ữ n g k h u y ế t t ậ t n h ấ t đ ị n h . Do t í n h t ự p h á t v ố n có, k i n h t ế t h ị t r ư ờ n g có t h ế d ẫ n đ ế n k h ô n g chỉ t i ế n bộ, m à cả suy t h o á i , k h ủ n g h o ả n g , x u n g đ ộ t x ã h ộ i , n ê n c ầ n có sự can t h i ệ p của N h à nưốc. S ự can t h i ệ p c ủ a N h à n ư ố c b ả o đ ả m cho sự v ậ n đ ộ n g của t h ị t r ư ờ n g được ổn đ ị n h , n h ằ m t ô i đ a hoa h i ệ u q u ả k i n h t ế , b ả o đ ả m đ ị n h h ư ó n g c h í n h t r ị của sự p h á t t r i ể n k i n h t ế , sửa c h ữ a , k h ắ c p h ụ c n h ữ n g k h u y ế t t ậ t v ố n có của k i n h t ế t h ị trường, tạo ra n h ữ n g c ô n g cụ q u a n t r ọ n g đ i ề u t i ế t t h ị t r ư ờ n g ở t ầ m v ĩ m ô , t r o n g k h i k h ô n g v i p h ạ m b ả n c h ấ t v à c á c cơ c h ế t ự đ i ề u c h ỉ n h ở t ầ m v i m ô . B ằ n g c á c h đó, N h à n ư ố c k i ê m c h ế sức m ạ n h n g u y h i ể m của t í n h t ự p h á t chứa đ ự n g t r o n g l ò n g t h ị trường, đồng t h ờ i k i n h t ế t h ị trường v ẫ n là k i n h t ế t h ị t r ư ờ n g v ó i t ấ t cả t i ề m n ă n g k í c h t h í c h của n ó đ ố i v ó i s ả n x u ấ t , t h ô n g qua t r a o đ ổ i h à n g h ó a - t i ề n t ệ được t h ự c h i ệ n m ộ t c á c h t ự do. V ố i n g h ĩ a đó, c h ú n g t a n ó i k i n h t ế t h ị t r ư ờ n g có sự đ i ề u t i ế t , h a y k i n h t ế t h ị t r ư ờ n g có sự q u ả n lý của N h à nưóc. K i n h t ế t h ị t r ư ở n g có sự q u ả n lý của N h à nước l à n ề n k i n h t ế h ỗ n hợp v ừ a có cơ c h ế t ự đ i ề u c h ỉ n h của t h ị t r ư ờ n g , v ừ a có cơ c h ế q u ả n lý, đ i ề u t i ế t của N h à nước. T r o n g đ i ề u k i ệ n n h ư v ậ y , t h ư ơ n g m ạ i - dịch v ụ ở n ư ó c t a có n h ữ n g đặc t r ư n g cơ b ả n sau: ^ - Thương mại hàng hóa, dịch vụ phát triển dựa trên cơ sở nền k inh tế nhiều thành phần (thương m ạ i nhiều thành p h ầ n ) . Cơ sở k h á c h q u a n của sự t ồ n t ạ i n h i ề u t h à n h p h ầ n đó l à do c ò n n h i ề u h ì n h t h ứ c sở h ữ u k h á c n h a u v ề t ư l i ệ u s ả n x u ấ t . Đ ạ i h ô i Đ ả n g I X đ ã k h ẳ n g đ ị n h t i ế p tục t h ự c h i ệ n n h ấ t 1:1 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn
- q u á n c h í n h s á c h k i n h t ê n h i ề u t h à n h p h ầ n theo đ ị n h h ư ớ n g X H C N . tạo mọi điều k i ệ n t h u ậ n l ọ i đế doanh n g h i ệ p và công d â n đ ầ u t ư p h á t t r i ể n s ả n x u ấ t k i n h doanh; t ậ p t r u n g s ư a đ ổ i . b ổ sung có c h ê . c h í n h s á c h . p h á p l u ậ t . đôi m ỏ i c ô n g t á c chỉ đ ạ o t h ự c h i ệ n đê bảo đ ả m c á c t h à n h p h ả n k i n h t ê đ ể u được k h u y ê n k h í c h p h á t t r i ể n l â u d à i , h ọ p t á c c ạ n h t r a n h l à n h m ạ n h . . . đó là k i n h t ê N h à nuốc, k i n h t ê t ậ p t h ế . k i n h t ê cá t h ê v à t i ê u c h ủ , k i n h t ê t ư b ả n t ư n h â n , k i n h t ê t ư b ả n N h à nước, k i n h t ê có v ố n đ ầ u t u n ư ổ c n g o à i . N ề n k i n h t ê n h i ề u t h à n h p h ầ n t r o n g sự v ậ n đ ộ n g của cò c h ê t h ị t r ư ờ n g ỏ m í ố c t a l à n g u ồ n lực t ồ n g h ọ p to l ố n đ ê p h á t t r i ể n n ề n k i n h tê đùa thương m ạ i p h á t t r i ể n trong điểu k i ệ n hội nhập. - Thương mại - dịch vụ phát triển theo định hướng XHCN dưới sự quản lý của Nhà nước. Sự v ậ n đ ộ n g c ủ a n ề n k i n h t ế , t h ư ớ n g m ạ i theo cơ c h ê t h ị t r ư ờ n g k h ô n g t h ê n à o g i ả i q u y ê t h ế t được n h ữ n g v ấ n đ ề do c h í n h cơ c h ê đó v à b ả n t h â n h o ạ t đ ộ n g t h ư ơ n g m ạ i , dịch v ụ đ ặ t ra. Đ ó l à c á c v ấ n đ ề v ề q u a n h ệ l ợ i ích, t h ư ơ n g m ạ i v ớ i m ô i t r ư ờ n g , n h u c ầ u k i n h doanh v ố i c á c n h u c ầ u x ã h ộ i , b u ô n l ậ u , g i a n l ậ n t h ư ơ n g m ạ i . . . N h ữ n g v ấ n đ ề đó t r ự c t i ế p h a y g i á n t i ế p đ ề u có t á c đ ộ n g ngược t r ở l ạ i v à có ả n h h ư ơ n g đ ế n sự p h á t t r i ể n t h ư ơ n g m ạ i . dịch v ụ . Vì v ậ y . sự t á c đ ộ n g của N h à nước v à o c á c h o ạ t đ ộ n g t h u ó n g m ạ i t r o n g nuỏc v à v ố i nước n g o à i l à m ộ t t ấ t y ế u của sụ p h á t t r i ể n . Sụ q u á n lý của N h à nước đ ố i v ố i t h ư ơ n g m ạ i ó nước ta được t h ụ c h i ệ n b ằ n g l u ậ t p h á p v à c á c c h í n h s á c h . c h i ê n lược. quy h o ạ c h v à k ế h o ạ c h p h á t t r i ể n t h ư ơ n g m ạ i . N h à nước sứ d ụ n g n h ữ n g c ó n g cụ đó đ ế q u á n lý c á c h o ạ t (lộng t h ư ơ n g m ạ i l à m cho t h ư ớ n g m ạ i p h á t t r i ể n t r o n g t r ậ t t ự ky c ư ơ n g , k i n h doanh theo đ ú n g quy t ắ c của t h ị t r ư ơ n g . Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn
- - Thương mại - dịch vụ tự do hay t ự do l ư u t h ô n g h à n g h ó a dịch v ụ theo quv l u ậ t k i n h t ê t h ị t r ư ờ n g v à theo p h á p l u ậ t . S ả n x u ấ t h à n g h ó a t r ư ớ c hết. là s ả n x u ấ t n h ữ n g g i á t r ị sử d ụ n g n h ư n g n h ữ n g g i á t r ị sứ d ụ n g n à y p h ả i qua t r a o đôi m ố i l à h à n g h ó a được. Bói v ậ y , t h ư ơ n g m ạ i l à m cho s ả n x u ấ t p h ù hợp v ố i n h ữ n g b i ê n đ ố i k h ô n g n g ừ n g của t h ị t r ư ở n g t r o n g nước v à t h ê g i ỏ i , v ố i t i ế n bộ k ỹ t h u ậ t t h a y đôi n h a n h c h ó n g , đ ồ n g t h ờ i t h ô n g qua v i ệ c phục v ụ t i ê u d ù n g (sản x u ấ t và cá n h â n ) l à m n ả y sinh n h ữ n g nhu cầu m ỏ i m à kích thích s ả n x u ấ t . T ự do t h ư ơ n g m ạ i l à m cho l ư u t h ô n g h à n g h ó a n h a n h c h ó n g , t h ô n g s u ố t l à đ i ề u k i ệ n n h ấ t t h i ế t p h ả i có đ ê p h á t t r i ể n t h ư ở n g m ạ i v à k i n h t ê h à n g h ó a . s ả n x u ấ t được cởi mở, n h ư n g việc m u a , b á n n h ữ n g s ả n p h ẩ m s ả n x u ấ t bị gò b ó , h ạ n c h ế t h ì r ú t cuộc s ả n x u ấ t c ũ n g bị k ì m h ã m . - Thương mại, dịch vụ theo giá cà thị trường. G i á cả t h ị t r ư ờ n g được h ì n h t h à n h t r ê n cơ sở g i á t r ị t h ị t r ư ờ n g , n ó l à g i á t r ị t r u n g b ì n h v à l à g i á t r ị cá b i ệ t của n h ữ n g h à n g h ó a , dịch v ụ c h i ê m p h ầ n l ổ n t r ê n t h ị t r ư ở n g . M u a - b á n theo g i á cả t h ị t r ư ờ n g t ạ o r a đ ộ n g lực đ ế t h ú c đ ẩ y s ả n x u ấ t k i n h doanh p h á t t r i ể n , t ạ o cơ h ộ i đ ể c á c d o a n h n g h i ệ p v ư ơ n l ê n ( l à m g i à u ) . - Tất cả các mối quan hệ kinh tế trong lĩnh vực thương mại - dịch vụ đều được tiền tệ hoa v à đước t h i ế t l ậ p m ộ t c á c h hợp lý theo đ ị n h h u ố n g k ê h o ạ c h của N h à nước. t u â n theo c á c quy l u ậ t của l ư u t h ô n g h à n g h ó a v à của k i n h t ê t h ị t r ư ờ n g . li. CHỨC NÀNG VÀ NHIỆM vụ CỦA THƯƠNG MẠI -DỊCH VỤ 1. Chức năng của thương mại - dịch vụ Chức năng CÚM một ngành kinh tê là một phạm trù 13 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn
- k h á c h q u a n , được h ì n h t h à n h t r ê n cơ sỏ p h á t t r i ể n lực l ư ợ n g s ả n x u ấ t v à t r ì n h độ p h â n c ô n g lao đ ộ n g x ã h ộ i . c ầ n có sự p h â n b i ệ t chức n ă n g v ố i n h i ệ m v ụ . N ê u n h ư chức n ă n g c ủ a t h ư ơ n g m ạ i mang t í n h k h á c h quan, t h ì n h i ệ m v ụ của n ó l ạ i được x á c đ ị n h t r ê n cơ sở chức n ă n g v à p h ụ t h u ộ c v à o d i ề u k i ệ n k i n h t ê - x ã h ộ i của t ừ n g g i a i đ o ạ n . N h i ệ m v ụ l à sự quy đ ị n h cụ t h ể c ô n g v i ệ c p h ả i l à m t r o n g t ừ n g t h ờ i k ỳ n h ấ t đ ị n h . N ó t h a y đ ổ i t u y t h u ộ c v à o sự t h a y đ ố i n h ữ n g đ i ề u k i ệ n t h ự c h i ệ n chức n ă n g . Ớ n ư ó c ta, t h ư ơ n g m ạ i được t ổ chức t h à n h m ộ t n g à n h k i n h t ê quốc d â n độc l ậ p v à có n h ữ n g chức n ă n g cơ b ả n sau đây: Thứ nhất, t ổ chức q u á t r ì n h l ư u t h ô n g h à n g h ó a , dịch v ụ t r o n g n ư ó c v à v ố i n ư ớ c n g o à i . Đ â y l à chức n ă n g x ã h ộ i của t h ư ơ n g m ạ i , v ố i chức n ă n g n à y , n g à n h t h ư ơ n g m ạ i p h ả i n g h i ê n c ứ u v à n ắ m v ữ n g n h u c ầ u t h ị t r ư ờ n g h à n g h ó a , dịch v ụ ; h u y đ ộ n g v à sử d ụ n g hợp lý c á c n g u ồ n h à n g n h ằ m t h o a m ã n t ố t m ọ i n h u c ầ u của x ã h ộ i ; t h i ế t l ậ p hợp lý c á c m ố i q u a n h ệ k i n h t ế t r o n g n ề n K T Q D v à t h ự c h i ệ n có h i ệ u q u ả c á c h o ạ t đ ộ n g dịch v ụ t r o n g q u á t r ì n h k i n h d o a n h . Đ ể t h ự c h i ệ n chức n ă n g n à y , n g à n h t h ư ở n g m ạ i p h ả i có đ ộ i n g ũ lao đ ộ n g c h u y ê n n g h i ệ p , có m ộ t h ệ t h ố n g q u ả n lý k i n h d o a n h , có t à i s ả n cô đ ị n h v à t à i s ả n l ư u đ ộ n g r i ê n g . Thứ hai, thông qua quá trình lưu thông h à n g hóa t h ư ơ n g m ạ i t h ự c h i ệ n chức n ă n g t i ế p t ụ c q u á t r ì n h s ả n x u ấ t t r o n g k h â u l ư u t h ô n g . T h ự c h i ệ n chức n ă n g n à y , t h ư ở n g m ạ i p h ả i t ố chức c ô n g t á c v ậ n c h u y ể n h à n g h ó a , t i ế p n h ậ n bảo q u ả n , p h â n l o ạ i v à g h é p đ ồ n g bộ h à n g h ó a v.v... Thứ ba, t h ô n g qua h o ạ t đ ộ n g t r a o đ ổ i , m u a , b á n h à n g 14 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn
- h ó a t r o n g v à n g o à i n ư ố c c ũ n g n h ư t h ự c h i ệ n c á c dịch v ụ , t h ư ơ n g m ạ i l à m chức n ă n g g ắ n s ả n x u ấ t v ố i t h ị t r ư ờ n g v à g ắ n n ề n k i n h t ế n ư ố c t a v ố i n ề n k i n h t ế t h ế giói, t h ự c h i ệ n c h í n h s á c h m ỏ cửa n ề n k i n h t ê . Thứ tư, chức n ă n g t h ự c h i ệ n g i á t r ị h à n g h ó a , dịch v ụ , qua đó t h ư ơ n g m ạ i đ á p ứng t ố t m ọ i n h u c ầ u của s ả n x u ấ t v à đ ờ i sống, n â n g cao mức h ư ở n g t h ụ của n g ư ờ i t i ê u dùng. Chuyển hoa h ì n h t h á i g i á t r ị của h à n g h ó a là chức n ă n g quan trọng của thương m ạ i . T h ự c h i ệ n chức n ă n g này, t h ư ơ n g m ạ i t í c h cực p h ụ c v ụ v à t h ú c đ ấ y s ả n x u ấ t p h á t t r i ể n , bảo đ ả m lưu t h ô n g t h ô n g suốt, là t h ự c h i ệ n mục t i ê u của q u á t r ì n h k i n h d o a n h t h ư ơ n g m ạ i , dịch v ụ . N h ữ n g chức n ă n g t r ê n của t h ư ơ n g m ạ i được t h ự c h i ệ n t h ô n g qua h o ạ t đ ộ n g của các doanh nghiệp thường mại, t h ô n g qua h o ạ t đ ộ n g c ủ a đ ộ i n g ũ c á n b ộ k i n h doanh. 2. N h i ệ m v ụ c ủ a t h ư ơ n g m ạ i - d ị c h v ụ a. Cơ sở xác định nhiệm vụ của thương mại - dịch vụ - Đặc điểm kinh tế- xã hội cơ bản của nước ta: Thứ nhất, n ề n k i n h t ế nưốc ta là một n ề n k i n h t ế h à n g h ó a n h i ề u t h à n h p h ầ n v ậ n h à n h theo cơ c h ế t h ị t r ư ờ n g có sự q u ả n lý của N h à n ư ớ c . S ự h o ạ t đ ộ n g của các t h à n h phần k i n h t ế t r o n g q u á t r ì n h s ả n x u ấ t , l ư u t h ô n g h à n g h ó a được k h u y ế n k h í c h p h á t t r i ề n l â u d à i , hợp t á c v à c ạ n h t r a n h b ì n h đ ẳ n g v à là b ộ p h ậ n c ấ u t h à n h q u a n t r ọ n g của n ề n k i n h t ế t h ị t r ư ờ n g đ ị n h h u ố n g X H C N . Đ i ề u n à y đòi h ỏ i p h ả i có h ì n h t h ứ c t ổ chức, q u ả n lý v à c h í n h s á c h p h ù hớp v ố i sự p h á t t r i ể n của c á c m ố i q u a n h ệ đó. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn
- Thứ hai, đ ế n nay nước t a v ẫ n c ò n là m ộ t t r o n g n h ữ n g nước n g h è o t r ê n t h ế g i ỏ i . t r ì n h độ p h á t t r i ể n k i n h t ế c ủ a n ư ớ c t a còn t h ấ p , c h ấ t lượng, h i ệ u q u ả v à sức c ạ n h t r a n h c ò n k é m . quy m ô s ả n x u ấ t n h ỏ b é , c á c c â n đ ố i n g u ồ n lực c ò n h ạ n h ẹ p , cộng t h ê m đó l à cở c h ế . c h í n h s á c h k h ô n g đ ồ n g b ộ v à c h ư a t ạ o đ ộ n g lực đ ế p h á t t r i ể n . Đ ặ c đ i ể m n à y m ộ t m ặ t n ó i l ê n k h ó k h à n c ủ a n ư ố c t a t r o n g việc t h a m gia p h â n c ô n g lao đ ộ n g quốc t ế , ả n h h ư ơ n g đ ế n c u n g - c ầ u h à n g h ó a , m ặ t k h á c n ó i lên t í n h cấp t h i ế t của việc m ỏ rộng v à p h á t t r i ể n t h ư ơ n g m ạ i , dịch v ụ , t h a m gia t h ị t r ư ờ n g t h ế g i ỏ i đ ể t ạ o t i ề n đ ề cho p h á t t r i ể n n ề n k i n h t ê h à n g h ó a ỏ nước ta. - Những mục tiêu nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của đất nước: Giai đoạn 2001-2010 là thời kỳ đấy nhanh công nghiệp hoa, h i ệ n đ ạ i hoa đ ấ t n ư ố c theo đ ị n h h u ố n g X H C N . M ụ c t i ê u t ô n g q u á t c ủ a g i a i đ o ạ n n à y đ ã được x á c đ ị n h l à : Đ ư a đ ấ t n u ó c ta r a k h ỏ i t ì n h t r ạ n g k é m p h á t t r i ể n ; n â n g cao r õ r ệ t đ ờ i sống v ậ t c h ấ t , v ă n hoa, t i n h t h ầ n của n h â n d â n ; t ạ o n ề n t ả n g đ ế đ ế n n ă m 2020 n ư ố c t a cơ b ả n t r ỏ t h à n h m ộ t nước c ô n g n g h i ệ p theo đ ị n h h ư ố n g h i ệ n đ ạ i . N g u ồ n lực con n g ư ờ i , n ă n g lục k h o a học v à c ô n g n g h ệ . k ế t c ấ u h ạ t ầ n g , t i ề m lực k i n h t ế . quốc p h ò n g , a n n i n h được t ă n g c ư ờ n g : t h ế c h ế k i n h t ế t h ị t r ư ờ n g đ ị n h h u ố n g x ã h ộ i c h ủ n g h ĩ a được h ì n h t h à n h v ề cơ b ả n : vị t h ế của nước ta t r ê n t r ư ờ n g quốc t ế được n â n g cao. M ụ c t i ê u cụ t h ế của C h i ế n lược là: đ u a G D P n ă m 2010 l ê n í t n h ấ t g ấ p đôi n ă m 2000. N â n g cao r õ r ệ t h i ệ u q u ả v à sức c ạ n h t r a n h của s ẩ n p h à m . d o a n h n g h i ệ p v à n ề n k i n h t ế ; đ á p ú n g tót h ò n n h u c ầ u t i ê u d ù n g t h i ế t y ê u . m ộ t p h ầ n đ á n g k ê n h u Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn
- c ầ u s ả n x u ấ t v à đ ẩ y m ạ n h x u ấ t k h ẩ u . ổn đ ị n h k i n h t ế vĩ m ô ; c á n c â n t h a n h t o á n quốc t ế l à n h m ạ n h v à t ă n g d ự t r ữ n g o ạ i t ệ ; b ộ i c h i n g â n s á c h , l ạ m p h á t , nợ nước n g o à i được k i ê m s o á t t r o n g giói h ạ n a n t o à n v à t á c động t í c h cực đ ế n t ă n g t r ư ơ n g . T í c h l ũ y n ộ i bộ n ề n k i n h t ế đ ạ t t r ê n 30% G D P . N h ị p đ ộ t ă n g x u ấ t k h ẩ u g ấ p t r ê n 2 l ầ n n h ị p độ t ă n g G D P . T ỷ trọng trong GDP của nông nghiệp 16-17%, c ô n g nghiệp 4 0 - 4 1 % , dịch v ụ 42-43%. T ỷ l ệ lao đ ộ n g n ô n g n g h i ệ p c ò n k h o ả n g 50%. - Bôi cảnh quốc tế: S ự n g h i ệ p c ô n g n g h i ệ p hoa v à h i ệ n đ ạ i hoa đ ấ t n ư ố c được t i ế p t ụ c t h ự c h i ệ n t r o n g b ố i c ả n h quốc t ế có n h i ề u t h ờ i cơ l ố n đ a n x e n v ó i n h i ề u t h á c h t h ứ c l ổ n . Cuộc c á c h m ạ n g k h o a học v à c ô n g n g h ệ t r ê n t h ế giói, đ ặ c b i ệ t là c ô n g n g h ệ t h ô n g t i n v à c ô n g n g h ệ s i n h học; x u t h ế t o à n c ầ u hoa; k h ả n ă n g ổn đ ị n h v à p h ụ c h ồ i của n ề n k i n h t ế k h u vực v à t h ế giói t r o n g t h ậ p k ỷ t ố i có n h ữ n g t á c đ ộ n g t í c h cực, t ạ o đ i ề u k i ệ n cho n ư ố c t a m ỏ r a k h ả n ă n g h ợ p t á c k i n h t ế , k h a i t h á c l ợ i t h ế so s á n h t r a n h t h ủ n g u ồ n lực b ê n n g o à i đ ể p h á t h u y t ố t h ơ n n ộ i lực t ạ o t h à n h sức m ạ n h t ổ n g hợp p h á t t r i ể n đ ấ t nước. Đ ồ n g t h ờ i t ì n h h ì n h đó c ũ n g t á c đ ộ n g s â u sắc đ ế n t h ư ơ n g m ạ i nước t a tạo ra n h ữ n g t h u ậ n lợi lốn, đồng thời cũng gây ra n h ữ n g k h ó k h ă n lớn. - Chức năng của thương mại, dịch vụ: Chức năng lưu thông hàng hóa, dịch vụ quyết định tính đ ặ c t h ù của t h ư ơ n g m ạ i so v ố i c á c n g à n h k i n h t ế quốc d â n k h á c . Đ ó là m ộ t n g à n h m à đ ố i t ư ợ n g p h ụ c v ụ là m ọ i n h u c ầ u 17 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn
- của s ả n x u ấ t . đòi sống v à đ ố i t ư ợ n g h o ạ t đ ộ n g l à t h ị t r ư ơ n g t r o n g nước v à t h ị t r ư ờ n g n g o à i nước. N h i ệ m v ụ cua k i n h t ê dịch v ụ l à p h ả i p h á t t r i ể n m ạ n h c á c l o ạ i dịch v ụ , m ớ t h ê m n h ữ n g h ì n h t h ứ c m ố i đ á p ứng n h u c ầ u đ a d ạ n g c ủ a s ả n xuất v à đ ờ i sống; p h á t t r i ể n t h ư ơ n g m ạ i cả n ộ i t h ư ơ n g v à n g o ạ i t h ư ơ n g , bảo đ ả m h à n g h ó a l ư u t h ô n g t h ô n g suốt t r o n g thị t r ư ờ n g n ộ i địa v à giao l ư u b u ô n b á n v ố i n ư â c n g o à i . 6. Những nhiêm vụ chủ yếu của thương mai - dịch vu - Nâng cao hiệu quả của hoạt động kinh doanh thương m ạ i - dịch v ụ , t h ú c đ ẩ y q u á t r ì n h c ô n g n g h i ệ p hoa, h i ệ n đ ạ i hoa đ ấ t n ư ớ c . - P h á t t r i ể n t h ư ớ n g m ạ i - dịch v ụ , b ả o đ ả m l ư u t h ô n g h à n g h ó a t h ô n g suốt, d ễ d à n g t r o n g cả nước, đ á p ứng tốt n h ấ t m ọ i n h u c ầ u c ủ a đòi sống. - Góp p h ầ n giải quyết những v ấ n đề kinh t ế - xã hội q u a n t r ọ n g c ủ a đ ấ t n ư ố c : V ố n , v i ệ c l à m , c ô n g n g h ê , sử d ụ n g có h i ệ u q u ả c á c n g u ồ n lực t r o n g n ề n k i n h t ế quốc d â n n ó i c h u n g v à l ĩ n h vực t h ư ơ n g m ạ i - dịch v ụ n ó i r i ê n g . - K h ô n g n g ừ n g h o à n t h i ệ n bộ m á y q u ả n lý v à m ạ n g l ư ớ i k i n h doanh, c h ố n g t r ố n t h u ế , l ậ u t h u ế . l ư u t h ô n g h à n g g i ả h à n g k é m p h à m c h ấ t , t h ự c h i ệ n đ ầ y đ ủ c á c n g h ĩ a vại đ ố i v ớ i N h à n ư ố c . x ã h ộ i v à n g ư ờ i lao đ ộ n g . - Đ ả m b ả o sự t h ố n g n h ấ t g i ữ a k i n h t ê v à c h í n h t r ị t r o n g h o ạ t đ ộ n g t h ư ơ n g m ạ i - dịch v ụ . dặc b i ệ t là t r o n g l ĩ n h vực t h ư ơ n g m ạ i quốc t ê . Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Giáo trình Kinh tế nguồn nhân lực: Phần 1 - PGS.TS. Trần Xuân Cầu (chủ biên) (ĐH Kinh tế Quốc dân)
252 p | 2823 | 497
-
Giáo trình Kinh tế các ngành thương mại - Dịch vụ: Phần 2 - PGS.TS. Đặng Đình Đào
142 p | 192 | 57
-
Giáo trình kinh tế chính trị Mác - Lênin (Dùng cho khối ngành Kinh tế - Quản trị kinh doanh): Phần 1
99 p | 212 | 31
-
Giáo trình Kinh tế ngoại thương: Phần 1
149 p | 190 | 26
-
Giáo trình Kinh tế lượng (Giáo trình đào tạo từ xa): Phần 1
54 p | 137 | 23
-
Giáo trình Kinh tế chính trị Mác - Lênin (Dùng cho khối ngành Kinh tế - Quản trị kinh doanh): Phần 2
184 p | 173 | 21
-
Giáo trình Kinh tế thương mại đại cương: Phần 2
116 p | 42 | 13
-
Giáo trình Kinh tế thương mại đại cương: Phần 1
95 p | 56 | 12
-
Giáo trình Kinh tế công cộng: Phần 2 - PGS.TS. Phạm Thị Tuệ (Chủ biên)
132 p | 37 | 8
-
Giáo trình Kinh tế công cộng: Phần 1 - PGS.TS. Phạm Thị Tuệ (Chủ biên)
100 p | 34 | 8
-
Giáo trình Kinh tế phát triển (Nghề: Kế toán doanh nghiệp - Cao đẳng): Phần 1 - Trường Cao đẳng Cơ điện Xây dựng Việt Xô
67 p | 23 | 6
-
Giáo trình Kinh tế vận tải (Bổ túc cấp Giấy CNKNCM máy trưởng hạng nhất)
26 p | 14 | 6
-
Giáo trình Kinh tế phát triển (Nghề: Kế toán doanh nghiệp - Cao đẳng): Phần 2 - Trường Cao đẳng Cơ điện Xây dựng Việt Xô
37 p | 19 | 4
-
Giáo trình Kinh tế vận tải
39 p | 21 | 4
-
Giáo trình Kinh tế các ngành sản xuất kinh doanh: Phần 1 - PGS. TS Đinh Văn Hải
66 p | 6 | 1
-
Giáo trình Kinh tế các ngành sản xuất kinh doanh: Phần 2 - PGS. TS Đinh Văn Hải
104 p | 2 | 1
-
Giáo trình Kinh tế vĩ mô (Ngành: Kế toán doanh nghiệp - Trình độ Cao đẳng) - Trường Cao đẳng Hòa Bình Xuân Lộc
135 p | 3 | 1
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn