intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Giáo trình tìm hiểu sự rối loạn của cơ năng thần kinh thực vật dưới sự điều tiết của võ đại não p1

Chia sẻ: Sdafs Afdsg | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

60
lượt xem
3
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Cho HCL vào trộn với máu phải để 10 phút mới pha loãng và tiếp tục đo. Nếu pha loãng dung dịch đo quá sớm, kết quả định lượng sẽ sai. Nếu cho máu chỉ 1 phút sau đã pha loãng, kết quả chỉ bằng 75 % số thực tế, vì chỉ có 75% huyết sắc tố chuyển thành axit Hematic; nếu 5 phút – 88% và 2 giờ – 100%. Sau 10 phút pha loãng, chỉ 90% lượng huyết sắc tố chuyển thành màu nâu. Những ống mẫu của bộ huyết ...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Giáo trình tìm hiểu sự rối loạn của cơ năng thần kinh thực vật dưới sự điều tiết của võ đại não p1

  1. h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O Giáo trình tìm hiểu sự rối loạn của cơ năng thần N N y y bu bu to to k k lic lic kinh thực vật dưới sự điều tiết của võ đại não C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k 1. Khám th giác: Chú ý mu m t, k t m c, nhãn c u, ñ ng t và võng m c. - Mu m t tr : Do th n kinh m t, th n kinh cơ kéo m t b t n thương. Trong viêm não truy n nhi m, mu m t tr là tri u ch ng b nh giai ño n n ng. - Mu m t sưng to, m ng: Do t n thương cơ g i, Mu m t sung to, m ng viêm. M t s b nh truy n nhi m (loét da quăn tai trâu bò, d ch t l n, b ch h u gà), do ñ c t phá ho i m ch máu làm mu m t sưng m ng. Mu m t sưng m ng trong ch ng ñau b ng ng a do quá ñau ñ n v t l n. B nh n ng con v t n m li t lâu, li t sau khi ñ , mu m t tr . - Nhãn c u l i ra ngoài: do ng t th , quá ñau ñ n. - Nhãn c u co gi t: Nhãn c u như luôn ñ ng theo m t hư ng này ho c hư ng khác, do t n thương ti n ñình, ti u não. Nhãn c u l ch bi u hi n th n kinh cơ m t t n thương. - Ph n x c a ñ ng t . Th n kinh th giác mà trung khu ph n trư c c não sinh tư, ñi u khi n ho t ñ ng c a m t: lúc g p ánh sáng m nh qua ho t ñ ng c a th n kinh cơ kéo m t co, ñ ng t thu h p l i; ch t i ñ ng t m r ng ra. Lúc khám, ph i b t m t gia súc l i ho c cho vào ch t i dùng ñèn pin ñ soi và quan sát ph n x c a ñ ng t . + ð ng t thu h p: do áp l c trong s não tăng gây c ch th n kinh giao c m; trong các b nh tích d ch s não, viêm màng não, xu t huy t não. ð ng t h p, nhãn c u l ch do t n thương dây th n kinh giao c m hay trung khu giao c m. ð ng t thu h p + ð ng t m r ng: Khi dùng ñèn pin soi ñ ng t không thu h p, ho c ch thu h p m t ít, do th n kinh ñi u ti t m t bi li t, thư ng g p trong các b nh: viêm não t y truy n nhi m ng a, u não, m não; trong m t s ca trúng ñ c ho c quá ñau ñ n. - Giác m c ñ c: trong b nh cúm ng a, lê d ng trùng, loét da quăn tai trâu bò. Nh ng ca n ng có th th y viêm giác m c, loét giác m c. - Khám th võng m c: tiêm Atropin ñ ñ ng t m r ng r i dùng ñèn pin soi ñ khám. + Th võng m c viêm: ñ c, không rõ, m ch qu n n i rõ, do máu và nh ng ñi m tro trong viêm võng m c. Th võng m c viêm thư ng g p trong b nh viêm màng não, loét da quăn tai trâu bò, viêm não - t y truy n nhi m và còn th y trong nh ng b nh làm áp l c s não tăng. + Gia súc non thi u vitamin A thì ñáy m t vàng xanh nh t, ñ c, có nh ng ñi m ñen n i r i rác. 2. Khám thính giác Ngư i khám ñ ng v trí mà gia súc không th y, Giác m c ñ c huýt sáo hay g i kh con v t quay l i ngay. Th n kinh thính giác tai trong t n thương thì kh năng nghe gi m. N u b nh tai gi a hay tai ngoài, thính giác bình thư ng. Giai ño n ñ u viêm não t y truy n nhi m thính giác r t m n c m. T n thương hành tu , v ñ i não thính giác gi m, có khi m t. VI. KI M TRA PH N X Ph n x c a ñ ng v t là k t qu c a ho t ñ ng th n kinh: cơ quan c m th nh n kích thích, xung ñ ng th n kinh ñư c truy n ñ n th n kinh trung khu và v ñ i não; t v ñ i não xung ñ ng th n kinh tr l i b p cơ, da, các khí quan ph n ng ñáp l i. Ki m tra ph n x nh m m c ñích khám th n kinh ngo i vi, th n kinh trung khu và tình tr ng chung c a cơ th . Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Giáo trình Giáo trình Ch n ñoán b nh thú …………………….106
  2. h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k - Ph n x tai: Dùng chi c lông gà hay m nh gi y cu n tròn kích thích trong vành tai, gia súc kho thì quay ñ u l i ngay. - Ph n x h i âm: Kích thích nh dư i kh u ñuôi, ñuôi s c p xu ng ngay che âm môn. - Ph n x h u môn: Kích thích quanh h u môn cơ vòng h u môn co th t l i. - Ph n x h nang: Kích thích da phía trong h nang s có ph n ng co kéo d ch hoàn lên cao. - Ph n x ho: Dùng hai ngón tay cái và tr n m nh vào ph n gi a ñ t s n th nh t c a khí qu n, gia súc ho ngay. - Ph n x h t hơi: Kích thích nh vào niêm m c mũi, mũi nhăn l i và h t hơi. - Ph n x giác m c m t: Dùng m nh gi y m m kích thích giác m c, m t nh m l i. - Ph n x gân (hay ki m tra gân ñ u g i), m c ñích ñ khám cơ năng t y s ng (trung khu cung ph n x gân ñ u g i kho ng ñ t s ng 3-4 xương s ng lưng). Cách ki m tra: ð i gia súc n m nghiêng, kéo chân sau lên m t tý r i gõ nh vào ñ u g i, chân sau du i ra ngay. Tuỳ theo tình tr ng th n kinh c m th , th n kinh v n ñ ng, não và hành t y mà các ph n x tăng gi m ho c m t. + Ph n x gi m, m t: não, hành t y, dây th n kinh c m th , th n kinh v n ñ ng b t n thương. + Ph n x tăng: các th n kinh trên b viêm, b kích thích liên t c do ch t ñ c. VII. KHÁM TH N KINH TH C V T Dư i s ñi u ti t c a v ñ i não, h th ng th n kinh th c v t l i ñi u ti t nh ng khâu ch y u trong ho t ñ ng s ng c a cơ th như trao ñ i ch t, tu n hoàn, hô h p, tiêu hoá, ti t ni u,…; nó th c hi n m i liên h quan tr ng gi a ngo i c nh v i các khí quan n i t i và trung khu th n kinh. H th ng th n kinh th c v t g m th n kinh giao c m và th n kinh phó giao c m, ho t ñ ng ph i h p và ñi u ti t l n nhau. Cơ năng th n kinh th c v t r i lo n thư ng bi u hi n cơ năng c a nó tăng cư ng m t này trong lúc m t khác bình thư ng hay y u ñi. - Khám th n kính th c v t gia súc b t ñ u b ng vi c quan sát nhi t ñ c a da, thân nhi t; cách gia súc l y th c ăn, nu t, ch y dãi, nhu ñ ng ru t và d dày, táo bón hay a ch y; ho t ñ ng c a tim, m ch, ph i. Gia súc hay ch y dãi, l y th c ăn nhanh, d a ch y, tim ñ p ch m, không ñ u, ñ ng t m t thu h p,... ñó là lo i gia súc th n kinh phó giao c m chi m ưu th . N u tim ñ p nhanh, niêm m c và da khô, ñ ng t m t m r ng thì th n kinh giao c m chi m ưu th . - Khám th n kinh th c v t b ng cách th ph n x ho c dùng thu c. - Ki m tra ph n x là kích thích nh ng v trí nh t ñ nh xem con v t ph n ng. + Ph n x m t - tim: Qua l n mi m t, b ng hai ngón tay n m nh d n vào nhãn c u t 20-30 giây. Chú ý ( n h t s c t t tránh làm gia súc ñau). Ki m tra tim m ch: m ch ch m l i, huy t áp h . ng a kho , m ch gi m kho ng 1/4. N u t n s m ch gi m trên l/4 (8-10 l n) ñư c tính là dương tính (+); n u t n s m ch không gi m - âm tính (-). Ph n ng dương rõ (gi m t 1/3-1/2 s l n ñ p) là tri u ch ng phó giao c m hưng ph n. Cơ ch c a ph n x m t - tim là khi ñè vào nhãn c u kích thích th n kinh tam thoa nh hư ng ñ n hành t y và dây mê t u gây nên. Trư ng h p m ch không gi m (-), th m chí m ch s tăng lên thư ng do nh ng kích thích khác kích thích giây giao c m, c ch phó giao c m. + Ph n x tai - tim: Dùng xo n mũi xo n tai l i, t n s m ch gi m. Do kích thích nhánh tai c a th n kinh m t nh hư ng ñ n dây th n kinh mê t u. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Giáo trình Giáo trình Ch n ñoán b nh thú …………………….107
  3. h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k + Ph n x môi - tim: Dùng dây xo n môi trên l i, th n kinh mê t u hưng ph n, tim ñ p ch m l i. + Ki m tra h th n kinh th c v t b ng thu c * Dùng pilocarpin 1% tiêm dư i da 1- 2ml cho gia súc l n. Sau khi tiêm t 5-10 phút thu c b t ñ u tác d ng và kéo dài 30-60 phút. Gia súc kho tác d ng c a thu c làm t n s m ch gi m, huy t áp h , hô h p nhanh; nhu ñ ng ru t ti t nư c b t tăng. Con v t bu n ñi ngoài, ñi ti u tăng. N u th n kinh phó giao c m hưng ph n thì nh ng ph n ng trên r t m nh. Th n kinh giao c m hưng ph n thì m ch tăng, huy t áp cao, ra nhi u m hôi. * Dùng Adrenalin 0,1% tiêm 2-3 ml cho gia súc l n. Sau khi tiêm vài phút thì tim ñ p nhanh, t n s m ch tăng, th nhannh. Có gia súc hưng ph n ñ ng t m r ng, ph n x gân tăng. Thư ng tiêm Adrenalin làm hai l n: L n th nh t: 2ml, n u ph n ng ñi n hình thì thôi. N u c n sau 2-3 phút tiêm 1-2ml thu c n a. Th n kinh giao c m hưng ph n th ch tiêm li u nh (1-2ml) các ph n ng ñã rõ. N u th n kinh giao c m n ñ nh thì tiêm li u th hai ph n ng m i xu t hi n. Chú ý: Dùng Adrenlin ph i h t s c chú ý nh ng gia súc có b nh h tim m ch, vì thu c có th làm gia súc choáng mà ch t. VIII. XÉT NGHI M D CH NÃO TU Nhi u ca b nh như xu t huy t não, viêm não tu , xét nghi m d ch não tu giúp cho vi c ch n ñoán r t l n. C n thi t ph i n m ch c nh ng phương pháp ch c dò d ch não tu và k thu t các xét nghi m thư ng dùng. 1. Ch c dò d ch não t y * Chu n b d ng c và hoá ch t: + Kim ch c dò dùng cho gia súc l n (trâu, bò, ng a) dài 10-15 cm; ñư ng kính ngoài t 2-2,5 mm, ñư ng kính trong 2 mm. + N i kim v i m t bơm tiêm (Seringe) có v s t ñ lúc ch c ñư c ch c. + M t kéo c t lông + c n iod 5% sát trùng + c c ñong ñ ñ ng d ch ch c dò và các d ng c khác tuỳ theo yêu c u xét nghi m. Chú ý: Bơm tiêm ch c dò ph i sát trùng t t, kim ph i th t khô nư c. C ñ nh gia s c ñ ng, không c n gây mê. C t lông v trí ch c dò và sát trùng b ng c n Iod. * Phương pháp ch c dò: + Ch c dư i xương ch m (bu ng não): kim ch c qua l gi a xương ch m và xương Atlas. Xác ñ nh v trí ch c dò: ðư ng n i hai g cánh trư c xương Atlas và ñư ng d c gi a các gai xương c ; v trí ch c dò là giao ñi m c a hai ñư ng ñó. Ch c kim th ng ñ ng. ðâm kim qua l n da, dây ch ng, t ng cơ, t ch c ñ m, màng c ng ñ n t ng d ch não t y. Chú ý: ñ y kim qua các ph n m m g p ph n c ng - màng c ng, ñ y nh ñ n t ng d ch não t y. ð y nh kim sâu thêm ư c ch ng 0,2- 0,5 cm, rút lòng kim ra d ch não t y s ch y ra. Tuỳ gia súc l n bé có th l y ñư c kho ng 35-100 ml. + Ch c dò dư i xương Atlas: * V trí: trâu, bò, ng a l dư i xương Atlas to r t d xác ñ nh. M t ñư ng d c lưng - c theo gai các ñ t xương c áp ñư ng ngang qua hai g cánh sau xương Atlas. Cách giao ñi m c a hai ñư ng trên v bên trái ho c v bên ph i 2 cm. ðó là ñi m ch c dò, ch c bên trái ho c bên ph i ñ u ñư c. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Giáo trình Giáo trình Ch n ñoán b nh thú …………………….108
  4. h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k Kho ng cách t da ñ n xoang dư i màng nh n: ng a kho ng 6,5-7,5 cm, bò ñ c kho ng 7,3-9,0cm, bò cái kho ng 3,8-6,2cm. M i l n l y ñư c kho ng 100 ml ( trâu bò). + Ch c l s ng lưng * V trí: ðư ng d c theo gai s ng lưng và ñư ng ngang t 2 góc trong c a xương cánh hông. Giao ñi m hai ñư ng trên là ñi m ch c dò. gi a súc l n, kho ng gi a ñ t s ng lưng cu i cùng và ñ t xương khum th nh t khá to, lõm xu ng r t rõ. Ch c dò theo l lõm ñó. * Thao tác ch c dò gi ng ch c dò hai l lên. Chú ý: D ch t y ch c s ng lưng trâu bò, ng a m i l n ñư c kho ng 15-45ml. D ch não t y sau khi l y ph i ki m tra ngay. N u b o qu n nhi t ñ 180C tr xu ng ñư c 10 gi . 2. Ki m tra lý tính d ch não t y - Màu s c và ñ trong: L y và ki m tra ngay. Cho d ch vào ng nghi m trong su t và quan sát b ng m t thư ng. D ch não t y trong su t, như nư c, nhi t ñ 15-180C t 10-12 gi s vón ñ c như s a. * M t s trư ng h p b nh lý: + D ch não t y l n m t (Bi1irubin) có màu vàng, thư ng g p trong b nh lê d ng trùng, xo n trùng ho c viêm gan. + D ch não t y l n máu có màu ñ hay màu ñen. + D ch não t y l n m thì ñ c tr ng: thư ng g p trong viêm màng não hoá m , viêm não tu truy n nhi m. - Mùi c a d ch não t y: D ch m i l y ra không có mùi ñ c bi t, n u nhi u ph ng ph t mùi th t tươi. * M t s trư ng h p b nh lý: + D ch não t y mùi khai nư c ti u: thư ng g p trong các trư ng h p bí ñái. + D ch não t y th i: thư ng g p trong viêm não t y hoá m và là hi n tư ng x u. 3. Xét nghi m d ch não t y v hoá tính Trong thú ý r t ít làm. Thư ng ño pH, xét nghi m Globulin trong d ch não t y, can xi trong d ch não t y, ... 4. Ki m tra t bào trong d ch não t y Ly tâm d ch não tu trong 30 phút, l y ph n c n phi t kính, ñ khô, c ñ nh b ng c n - ete (c n 960 - 1 ph n, Ete etilic - 1 ph n) 15 phút và nhu m b ng xanh metylen 1%. ð khô và xem qua kính hi n vi v t kính d u. M t vi trư ng, d ch não t y ng a có kho ng 0 - 1 cái; bò có kho ng 0 - 2 cái; dê, th có kho ng 1-2 cái. Khi có các b nh th n kinh... có th ñ n 60 cái. Chú ý: T bào d ch não t y gia súc ch y u là lâm ba c u, khi có b nh có nhi u b ch c u ái trung. CÂU H I KI M TRA Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Giáo trình Giáo trình Ch n ñoán b nh thú …………………….109
  5. h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k Chương 8 Xét nghi m máu Trong cơ th , máu cung c p ch t dinh dư ng, dư ng khí cho các t ch c và t bào, ñưa các ch t th i ñ n các khí quan bài ti t; nó là m i liên h bên trong gi a các t ch c và khí quan; máu còn có ch c năng b o v cơ th như th c bào, hình thành kháng th ; gi áp l c th keo c a t bào, ñi u ti t nư c và n ng ñ l n H+, xúc ti n quá trình t n nhi t trong cơ th ,… Như v y, máu là m t dung môi s ng c a các t ch c và t bào c a cơ th , t o hoàn c nh n ñ nh cho t bào ho t ñ ng. Trong tr ng thái sinh lý bình thư ng, máu trong cơ th ñ ng v t có nh ng ch tiêu n ñ nh, các ch tiêu ñó ch thay ñ i trong m t ph m vi nh t ñ nh. Lúc cơ th b b nh thì tính ch t, thành ph n c a máu có nh ng thay ñ i tương ng và ñ c hi u mà chúng ta có th d a vào ñ ch n ñoán b nh. Xét nghi m máu là m t khâu quan tr ng trong ch n ñoán các b nh n i khoa, s n khoa, ngo i khoa, ký sinh trùng và các b nh truy n nhi m do vi khu n, vius,... các b nh v máu và cơ quan t o máu như ch ng thi u máu, Leucosis; các b nh huy t bào t trùng (b nh do lê d ng trùng, liên trùng...) xét nghi m máu có ý nghĩa quy t ñ nh. Trong m t quá trình b nh, máu thay ñ i có quy lu t và vì v y, xét nghi m máu thêm căn c ñ nh tiên lư ng. Tuỳ theo m c ñích ch n ñoán, xét nghi m máu theo các n i dung: - Ki m tra lý tính như t tr ng, ñ nh t t c ñ huy t tr m, s c kháng c a huy t c u, ... - Hoá nghi m các thành ph n như ñư ng huy t, huy t s c t (Hemoglobin), protein, nitơ, can xi, phospho, vitamin, các men,... - Ki m tra các lo i huy t c u: S lư ng h ng huy t c u, s lư ng b ch huy t c u, ti u c u các lo i b ch huy t c u,... Xét nghi m máu có n i dung r t r ng, tuỳ theo tình hình b nh và yêu c u ch n ñoán ñ quy t ñ nh n i dung xét nghi m thích h p. V i nh ng b nh súc bình thư ng, thì n i dung xét nghi m máu thư ng quy g m: + S lư ng h ng huy t c u, s lư ng b ch huy t c u. + Huy t s c s . + Phân lo i - Công th c b ch c u. ð i v i nh ng b nh súc mà b nh c nh ph c t p, ph i căn c vào tri u ch ng ñ có yêu c u xét nghi m. Ví d : b nh súc hoàng ñ n, niêm m c nh t nh t thì c n thi t làm phi n kính máu ki m tra hình thái h ng huy t c u, chú ý các d ng h ng huy t c u b nh lý. I. L Y MáU Xét NGHI M 1. V trí l y máu Máu trong nh ng m ch qu n khác nhau thì s lư ng huy t c u không gi ng nhau, cho nên c n thi t l y máu m t v trí nh t ñ nh. - L y máu v i m t lư ng nh : ñ ñ m s lư ng h ng c u, s lư ng b ch c u, làm tiêu b n c n s lư ng ít thì l y tĩnh m ch tai. - L y máu ñ ñ nh lư ng các thành ph n hoá h c c n lư ng nhi u: + Trâu, bò, ng a, dê: l y tĩnh m ch c + L n: l y h m t, v nh tĩnh m ch c + Chó: L y tĩnh m ch khoeo + Gia c m: l y tĩnh m ch trong cánh. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Giáo trình Giáo trình Ch n ñoán b nh thú …………………….110
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
7=>1