intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Góp ý hoàn thiện Dự thảo Luật bảo vệ môi trường (sửa đổi)

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

42
lượt xem
3
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luật Bảo vệ môi trường hiện hành đang đứng trước yêu cầu cần phải được nghiên cứu sửa đổi, bổ sung một cách toàn diện. Trong phạm vi bài viết này, tác giả tập trung phân tích và đưa ra một số kiến nghị hoàn thiện Dự thảo Luật Bảo vệ môi trường.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Góp ý hoàn thiện Dự thảo Luật bảo vệ môi trường (sửa đổi)

  1. BÀN VỀ DỰ ÁN LUẬT GÓP Ý HOÀN THIỆN DỰ THẢO LUẬT BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG (SỬA ĐỔI) Lò Thị Việt Hà* Đỗ Đức Hồng Hà** *ThS. Trường Trung cấp Luật Tây Bắc. **TS. Ủy ban Tư pháp của Quốc hội. Thông tin bài viết: Tóm tắt: Từ khóa: Dự thảo Luật Bảo vệ môi Sau hơn 05 năm triển khai thực hiện, Luật Bảo vệ môi trường trường (sửa đổi), Luật Bảo vệ môi năm 2014 đã góp phần tạo chuyển biến tích cực trong công tác trường năm 2014. bảo vệ môi trường. Tuy nhiên, Luật Bảo vệ môi trường hiện hành đang đứng trước yêu cầu cần phải được nghiên cứu sửa đổi, bổ Lịch sử bài viết: sung một cách toàn diện. Trong phạm vi bài viết này, tác giả tập Nhận bài : 11/6/2020 trung phân tích và đưa ra một số kiến nghị hoàn thiện Dự thảo Biên tập : 17/6/2020 Luật Bảo vệ môi trường (sửa đổi)1. Duyệt bài : 22/6/2020 Article Infomation: Abstract: Keywords: Draft Law on Environmental Over five years of enforcement, the Law on Environmental Protection (amended); Law on Protection of 2014 has made a positive significant change in Environmental Protection of 2014 environmental protection. However, the current Law on Environmental Protection is facing with a requirement to be Article History: comprehensively reviewed, amended. Within the scope of this Received : 11 Jun. 2020 article, the author focuses on analyzing and giving a number of Edited : 17 Jun. 2020 recommendations to improve the draft Law on Environmental Approved : 22 Jun. 2020 Protection (amended). Để tiếp tục hoàn thiện Dự thảo Luật Bảo chỉnh, đình chỉ hiệu lực một phần, tước vệ môi trường (sửa đổi) kèm theo Tờ trình quyền sử dụng, thu hồi hoặc cấp lại trong số 252/TTr-CP ngày 23/5/2020 của Chính các trường hợp sau: Thu hồi giấy phép môi phủ (Dự thảo Luật), tác giả tập trung phân trường trong trường hợp cấp không đúng tích, góp ý về một số vấn đề sau: thẩm quyền hoặc tổ chức, cá nhân vi phạm 1. Về cấp giấy phép môi trường nghiêm trọng các quy định của pháp luật về Điểm d khoản 9 Điều 48 Dự thảo Luật bảo vệ môi trường nhưng không phải là tội quy định: “Giấy phép môi trường được điều phạm về môi trường”. 1 Chính phủ (2020), Dự thảo Luật Bảo vệ môi trường (sửa đổi) kèm theo Tờ trình số 252/TTr-CP ngày 23/5/2020 của Chính phủ. NGHIÊN CỨU Số 13 (413) - T7/2020 LẬP PHÁP 29
  2. BÀN VỀ DỰ ÁN LUẬT Theo tác giả, quy định “vi phạm nghiêm Tuy nhiên, theo quy định tại điểm d trọng các quy định của pháp luật về bảo vệ khoản 1 Điều 235 BLHS năm 2015, nếu xả môi trường nhưng không phải là tội phạm về thải ra môi trường “đã bị xử phạt vi phạm môi trường” chưa rõ ràng, chưa cụ thể, hành chính về một trong các hành vi quy đồng thời mâu thuẫn với quy định của Bộ định tại Điều này hoặc đã bị kết án về tội luật Hình năm 2015 đã được sửa đổi, bổ này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm” sung năm 2017 (BLHS năm 2015). Theo thì bị coi là tội phạm gây ô nhiễm môi quy định của BLHS năm 2015, “vi phạm trường. Do đó, tác giả đề nghị bổ sung thêm nghiêm trọng các quy định của pháp luật về điều kiện để loại trừ các trường hợp bị coi là bảo vệ môi trường” sẽ bị coi là tội phạm. Để phạm tội gây ô nhiễm môi trường được quy khắc phục hạn chế này, đề nghị bỏ cụm từ định tại Điều 235 BLHS năm 20152. “nghiêm trọng” trong quy định này; theo đó, Ngoài ra, việc hai quy định trên sử dụng điểm d khoản 9 Điều 48 được viết lại như thuật ngữ “Cơ sở bị xử phạt vi phạm hành sau: “Giấy phép môi trường được điều chính” là không thống nhất với quy định của chỉnh, đình chỉ hiệu lực một phần, tước Điều 2 Dự thảo Luật. Theo quy định của quyền sử dụng, thu hồi hoặc cấp lại trong Điều này, đối tượng áp dụng của Luật Bảo các trường hợp sau: Thu hồi giấy phép môi vệ môi trường là “cơ quan, tổ chức, hộ gia trường trong trường hợp cấp không đúng đình và cá nhân”. Vì vậy, để bảo đảm tính thẩm quyền hoặc tổ chức, cá nhân vi phạm thống nhất giữa các quy định trong Dự thảo các quy định của pháp luật về bảo vệ môi Luật, cần chỉnh lý Dự thảo Luật theo hướng trường nhưng không phải là tội phạm về môi hoặc bổ sung thêm quy định giải thích thuật trường”. ngữ “cơ sở” vào Điều 3, hoặc liệt kê cụ thể Ngoài ra, để bảo đám tính thống nhất tên gọi của chủ thể bị xử phạt hành chính tại giữa tên điều luật với nội dung của điều luật điểm đ khoản 1 Điều 117 và điểm d khoản 1 thì cần sửa tên điều luật này thành “Cấp, Điều 118 Dự thảo Luật. điều chỉnh, đình chỉ hiệu lực một phần, tước 3. Về tài chính cho tổ chức ứng phó sự cố quyền sử dụng, thu hồi hoặc cấp lại giấy môi trường phép môi trường”. Các khoản 1, 2, 5 Điều 134 Dự thảo 2. Về quan trắc nước thải và quan trắc Luật quy định: “1. Tổ chức, cá nhân gây ra bụi, khí thải công nghiệp, quan trắc ô sự cố môi trường có trách nhiệm chi trả kịp nhiễm tiếng ồn và độ rung thời, toàn bộ các chi phí... 2. Tổ chức, cá Điểm đ khoản 1 Điều 117 Dự thảo Luật nhân gây ra sự cố môi trường có trách quy định: “Cơ sở bị xử phạt vi phạm hành nhiệm bồi hoàn các chi phí... 5. Cơ quan, tổ chính đối với hành vi xả nước thải vượt quy chức, cá nhân và cộng đồng dân cư bị ảnh chuẩn kỹ thuật môi trường mà tái phạm hoặc hưởng, thiệt hại do sự cố môi trường có vi phạm nhiều lần”; điểm d khoản 1 Điều quyền yêu cầu tổ chức, cá nhân gây ra sự cố 118 Dự thảo Luật quy định: “Cơ sở bị xử môi trường phải bồi thường thiệt hại theo phạt vi phạm hành chính đối với hành vi xả quy định của pháp luật”. khí thải vượt quy chuẩn kỹ thuật môi trường Quy định này không phù hợp với khoản mà tái phạm hoặc vi phạm nhiều lần”. 36 Điều 3 Dự thảo Luật và Điều 235 BLHS 2 Văn phòng Quốc hội (2017), Văn bản hợp nhất Bộ luật Hình sự số 01/VBHN-VPQH ngày 10/7/2017 của Văn phòng Quốc hội. NGHIÊN CỨU 30 LẬP PHÁP Số 13 (413) - T7/2020
  3. BÀN VỀ DỰ ÁN LUẬT năm 2015. Bởi lẽ, theo quy định của khoản quả được thực hiện trên cơ sở văn bản nào? 36 Điều 3 Dự thảo Luật, “Sự cố môi trường là văn bản pháp lý và giá trị của văn bản về kết sự cố..., gây ô nhiễm, suy thoái môi trường quả chứng minh ra sao?. Để bảo đảm tính nghiêm trọng”; Điều 235 BLHS năm 2015 khả thi của điều luật, tác giả cho rằng, cần quy định: “Tổ chức, cá nhân gây ra sự cố môi sửa đổi quy định trên theo hướng bổ sung trường” (tức là gây ô nhiễm... môi trường vào cuối điều luật cụm từ “theo quy định của nghiêm trọng) sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình pháp luật”. Theo đó, khoản e Điều 139 được sự về tội gây ô nhiễm môi trường. viết lại như sau: “Việc khởi kiện tại Toà án Việc truy cứu trách nhiệm hình sự, quyết được thực hiện theo quy định về bồi thường định hình phạt, áp dụng biện pháp tư pháp thiệt hại dân sự ngoài hợp đồng của Bộ luật và việc giải quyết các vấn đề dân sự trong Tố tụng dân sự trừ việc chứng minh vụ án hình sự phải được thực hiện theo quy mối quan hệ nhân quả giữa hành vi vi phạm định của Điều 30 Bộ luật Tố tụng hình sự pháp luật về môi trường và thiệt hại xảy ra “...cùng với việc giải quyết vụ án hình sự... thuộc trách nhiệm của tổ chức, cá nhân vi phạm, gây ô nhiễm về môi trường theo quy vấn đề bồi thường thiệt hại, bồi hoàn mà định của pháp luật”. chưa có điều kiện chứng minh và không ảnh hưởng đến việc giải quyết vụ án hình sự thì 5. Xử lý vi phạm vấn đề dân sự có thể tách ra để giải quyết Khoản 1 Điều 175 Dự thảo Luật quy theo thủ tục tố tụng dân sự”3. Vì vậy, tác giả định: “Tổ chức, cá nhân vi phạm pháp luật đề nghị chỉnh sửa lại quy định tại các khoản về bảo vệ môi trường, gây ô nhiễm, suy 1, 2 và 5 Điều 134 Dự thảo Luật để bảo đảm thoái, sự cố môi trường, gây thiệt hại cho tính thống nhất của hệ thống pháp luật, nhất Nhà nước, tổ chức và cá nhân khác, có trách là bảo đảm tính thống nhất với các văn bản nhiệm khắc phục ô nhiễm, phục hồi môi luật về tư pháp. trường, bồi thường thiệt hại và bị xử lý theo 4. Giải quyết bồi thường thiệt hại về môi quy định của Luật này và pháp luật có liên trường quan”. Quy định này chưa bảo đảm phân Khoản 2 Điều 139 Dự thảo Luật quy hóa tính chất, mức độ nguy hiểm cho xã hội định: “Việc khởi kiện tại Toà án được thực của hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ môi hiện theo quy định về bồi thường thiệt hại trường, chưa thể hiện rõ các chế tài nghiêm dân sự ngoài hợp đồng của Bộ luật Tố tụng khắc cần áp dụng để trừng trị, giáo dục, răn dân sự trừ việc chứng minh mối quan hệ đe tổ chức, cá nhân vi phạm. Để khắc phục nhân quả giữa hành vi vi phạm pháp luật về hạn chế này, cần bổ sung cụm từ “tùy theo môi trường và thiệt hại xảy ra thuộc trách tính chất, mức độ nguy hiểm cho xã hội của nhiệm của tổ chức, cá nhân vi phạm, gây ô hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ môi nhiễm về môi trường”. trường, tổ chức, cá nhân vi phạm có thể bị Quy định nêu trên chưa xác định rõ trình xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu tự, thủ tục chứng minh mối quan hệ nhân trách nhiệm hình sự” thay thế cho cụm từ 3 “Điều 30. Giải quyết vấn đề dân sự trong vụ án hình sự Việc giải quyết vấn đề dân sự trong vụ án hình sự được tiến hành cùng với việc giải quyết vụ án hình sự. Trường hợp vụ án hình sự phải giải quyết vấn đề bồi thường thiệt hại, bồi hoàn mà chưa có điều kiện chứng minh và không ảnh hưởng đến việc giải quyết vụ án hình sự thì vấn đề dân sự có thể tách ra để giải quyết theo thủ tục tố tụng dân sự”. NGHIÊN CỨU Số 13 (413) - T7/2020 LẬP PHÁP 31
  4. BÀN VỀ DỰ ÁN LUẬT “...và bị xử lý theo quy định của Luật này và trường cho Nhân dân, thúc đẩy phát triển pháp luật có liên”. Theo đó, khoản 1 Điều bền vững kinh tế, xã hội của đất nước. 175 được viết lại như sau: “Tổ chức, cá nhân Tuy nhiên, để đạt được mục đích này, vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường, gây cần bổ sung nguyên tắc và trách nhiệm xử lý ô nhiễm, suy thoái, sự cố môi trường, gây kịp thời, nhanh chóng mọi hành vi vi phạm thiệt hại cho nhà nước, tổ chức và cá nhân hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi khác, có trách nhiệm khắc phục ô nhiễm, trường; đồng thời, cần phân hóa thời hiệu xử phục hồi môi trường, bồi thường thiệt hại. phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo Tùy theo tính chất, mức độ nguy hiểm cho xã vệ môi trường trên cơ sở phân loại tính chất, hội của hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi vi môi trường, tổ chức, cá nhân vi phạm có thể phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị truy trường theo hướng: tính chất, mức độ nguy cứu trách nhiệm hình sự”. hiểm cho xã hội của hành vi vi phạm hành Khoản 3 Điều 175 Dự thảo Luật quy chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường càng định: “Xử phạt vi phạm hành chính trong cao thì thời hạn để áp dụng thời hiệu xử phạt lĩnh vực bảo vệ môi trường được thực hiện vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ theo quy định của Luật Xử lý vi phạm hành môi trường càng dài. chính và các trường hợp quy định đặc thù trong lĩnh vực bảo vệ môi trường sau: a) Ngoài ra, để bảo đảm tính thống nhất và Thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính trong đồng bộ giữa Dự thảo Luật với Luật Xử lý lĩnh vực bảo vệ môi trường là 05 năm”. vi phạm hành chính (Luật XLVPHC), cần bổ Về cơ bản, tác giả đồng tình với quy sung thêm quy định viện dẫn đến khoản 1 định này, bởi lẽ việc chứng minh hành vi vi Điều 6 Luật XLVPHC về (i) áp dụng thời phạm pháp luật về môi trường và hậu quả hiệu trong trường hợp xử phạt vi phạm hành của hành vi đó là rất khó, đòi hỏi phải có đủ chính đối với cá nhân, pháp nhân thương thời gian vật chất. Hơn nữa, quy định này mại do cơ quan tiến hành tố tụng chuyển còn bảo đảm thực hiện nguyên tắc “mọi vi đến; (ii) thời điểm để tính thời hiệu xử phạt phạm pháp luật về môi trường đều phải được vi phạm hành chính trong trường hợp thông xử lý nghiêm minh”, không bỏ lọt vi phạm, thường và (iii) thời điểm để tính thời hiệu góp phần bảo vệ và giữ gìn có hiệu quả môi trong trường hợp đặc biệt4. 4 “Điều 6. Thời hiệu xử lý vi phạm hành chính 1. Thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính được quy định như sau: a) Thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính là 01 năm, trừ các trường hợp sau: Vi phạm hành chính về kế toán; thủ tục thuế; phí, lệ phí; kinh doanh bảo hiểm; quản lý giá; chứng khoán; sở hữu trí tuệ; xây dựng; bảo vệ nguồn lợi thủy sản, hải sản; quản lý rừng, lâm sản; điều tra, quy hoạch, thăm dò, khai thác, sử dụng nguồn tài nguyên nước; thăm dò, khai thác dầu khí và các loại khoáng sản khác; bảo vệ môi trường; năng lượng nguyên tử; quản lý, phát triển nhà và công sở; đất đai; đê điều; báo chí; xuất bản; sản xuất, xuất khẩu, nhập khẩu, kinh doanh hàng hóa; sản xuất, buôn bán hàng cấm, hàng giả; quản lý lao động ngoài nước thì thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính là 02 năm. Vi phạm hành chính là hành vi trốn thuế, gian lận thuế, nộp chậm tiền thuế, khai thiếu nghĩa vụ thuế thì thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính theo quy định của pháp luật về thuế; NGHIÊN CỨU 32 LẬP PHÁP Số 13 (413) - T7/2020
  5. BÀN VỀ DỰ ÁN LUẬT 6. Kỹ thuật lập pháp ràng, thống nhất của Dự thảo Luật, cần rà Dự thảo Luật sử dụng một số cụm từ soát chỉnh sửa những quy định nêu trên. như: “các quy định khác của pháp luật có Ngoài ra, quy định của Dự thảo Luật về liên quan; các luật khác có liên quan; các quy chuẩn kỹ thuật môi trường như: “vượt quy định của pháp luật có liên quan...” là quá giá trị giới hạn cho phép; vượt giới hạn chưa bảo đảm nguyên tắc xây dựng, ban tối đa cho phép; vượt quy chuẩn kỹ thuật hành văn bản quy phạm pháp luật về tính dễ môi trường; vượt quá quy chuẩn kỹ thuật tiếp cận, dễ thực hiện và tính khả thi của văn môi trường; vượt ngưỡng quy định; vượt bản quy phạm pháp luật4. Bên cạnh đó, ngưỡng cho phép...”, là chưa thống nhất với nhiều quy định của Dự thảo Luật chưa cụ quy định của Điều 235 BLHS năm 20156; quy định “gây ảnh hưởng xấu đến con người thể, chưa thống nhất, cách diễn đạt chưa rõ và sinh vật; gây ảnh hưởng xấu đối với môi ràng5. Ví dụ, các quy định: Các dự án đầu tư trường; dẫn đến hậu quả xấu đối với môi sử dụng diện tích đất, mặt nước lớn và có trường; gây ô nhiễm, suy thoái môi trường ảnh hưởng xấu đến môi trường; dự án lớn nghiêm trọng...” chưa thống nhất với quy khác thuộc loại hình công nghiệp có nguy cơ định “gây hậu quả nghiêm trọng” được quy gây ô nhiễm môi trường...; tác động xấu đối định tại điểm e khoản 2 Điều 235 BLHS với môi trường; tác động xấu tới môi trường năm 2015. và sức khỏe con người; ô nhiễm đặc biệt Để bảo đảm việc xử lý hành vi vi phạm nghiêm trọng; sự cố đặc biệt nghiêm trọng...; quy định về bảo vệ môi trường được chính cảnh quan thiên nhiên quan trọng; thực hiện xác, xử lý công minh, kịp thời mọi hành vi nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật; vi phạm, phòng ngừa, ngăn chặn, không để vi phạm nghiêm trọng các quy định của pháp lọt vi phạm, không làm oan, Dự thảo Luật luật về bảo vệ môi trường; có dấu hiệu ô cần được rà soát loại bỏ những quy định nhiễm môi trường không khí xung quanh bất không thống nhất với quy định của BLHS thường... Để bảo đảm tính minh bạch, rõ năm 2015 n b) Thời điểm để tính thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính quy định tại điểm a khoản 1 Điều này được quy định như sau: Đối với vi phạm hành chính đã kết thúc thì thời hiệu được tính từ thời điểm chấm dứt hành vi vi phạm. Đối với vi phạm hành chính đang được thực hiện thì thời hiệu được tính từ thời điểm phát hiện hành vi vi phạm; c) Trường hợp xử phạt vi phạm hành chính đối với cá nhân do cơ quan tiến hành tố tụng chuyển đến thì thời hiệu được áp dụng theo quy định tại điểm a và điểm b khoản này. Thời gian cơ quan tiến hành tố tụng thụ lý, xem xét được tính vào thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính. d) Trong thời hạn được quy định tại điểm a và điểm b khoản này mà cá nhân, tổ chức cố tình trốn tránh, cản trở việc xử phạt thì thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính được tính lại kể từ thời điểm chấm dứt hành vi trốn tránh, cản trở việc xử phạt”. 5 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015. 6 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015. 7 Điều 235 BLHS năm 2015 chỉ quy định về “vượt giá trị liều”; “vượt quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về môi trường”. NGHIÊN CỨU Số 13 (413) - T7/2020 LẬP PHÁP 33
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
7=>1