Hai mặt của kinh doanh

Chia sẻ: Moclan_1 Moclan_1 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:9

Thêm vào BST

Báo xấu

60
lượt xem 6
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Phật nói ĐỜI LÀ BỂ KHỔ phải chăng vì loài người ngu muội không thể phân biệt đâu là MỤC ĐÍCH, đâu là PHƯƠNG TIỆN hay cái gì là NHU CẦU và cái gì là NGỤY NHU CẦU. Cái gì thiếu nó ta sẽ chết mà cái gì không có ta cũng chẳng sao?… Xin được giới thiệu với các bạn bài viết mà tôi nghĩ rằng tất cả chúng ta phải cảm nhận được và cùng nhau xây dựng cuộc sống của trái đất này, chứ không phải là góp phần phá hoại nó. Kính thưa quý vị! Hôm...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Hai mặt của kinh doanh

Hai mặt của kinh doanh
Phật nói ĐỜI LÀ BỂ KHỔ phải chăng vì loài người ngu muội không thể phân biệt đâu là MỤC ĐÍCH, đâu là PHƯƠNG TIỆN hay cái gì là NHU CẦU và cái gì là NGỤY NHU CẦU. Cái gì thiếu nó ta sẽ chết mà cái gì không có ta cũng chẳng sao?… Xin được giới thiệu với các bạn bài viết mà tôi nghĩ rằng tất cả chúng ta phải cảm nhận được và cùng nhau xây dựng cuộc sống của trái đất này, ch ứ không phải là góp phần phá hoại nó. K ính thưa quý vị! Hôm nay là thứ hai ngày 2 tháng 2 năm 2009 (nhằm ngày Mậu Dần, tháng Bính Dần, năm Kỷ Sửu), đây là ngày đi làm đầu tiên của công ty cổ Phần Titan nói riêng và của nhiều công ty khác trong năm kỷ sửu này.
Hôm nay chúng ta ngồi đây, trong thời tiết của đầu xuân, chúng ta buông bỏ tất cả những tạp niệm, đem Tâm về với Thân, có mặt trong giây phút hiện tại để đón lấy năng lượng của Đức Thế Tôn, của các chư vị bồ tát, của các bậc chân tu tại Thiền Viện Chân Không này. Những năng lượng này có thể giúp chúng ta chuyển hóa những khó khăn trong năm cũ và thuận lợi trong năm mới, tiếp nhận đủ nhiên liệu hoạt động trơn tru trong suốt năm Kỷ Sửu này. Hôm nay là ngày tôi không muốn chúng ta làm việc mà là ngày nghỉ ngơi đầu năm đ ể tiếp nhiên liệu, để kiểm tra lại tất cả các động cơ bên ngoài và bên trong, có như thế chúng ta mới đủ tự tin chạy nước rút khi cần thiết. Trong bài nói chuyện chia sẻ hôm nay, tôi không đóng một vai diễn là Doanh Nhân, cũng không dùng lăng kính của nhà khoa học, nhà kinh tế, nhà chính trị, hay nhà nghiên cứu Phật học nào. Đơn giản tôi chỉ là người bộ hành dọc trên con đường kinh doanh, dọc trên con đường cuộc sống, tôi quan sát tỉ mỉ và ghi chép cẩn thận trong một cuốn sổ tay, rồi đến hôm nay tôi đọc lại cho quý vị nghe như một việc chia sẻ từ một đứa trẻ mới biết đọc vậy. Hai mặt của lợi nhuận. K ính thưa quý vị! Trong căn phòng này ai cũng đã và đang trực tiếp hay gián tiếp làm công việc “kinh doanh”, trong tiếng Anh từ “Kinh Doanh” được dịch là [‘bizinis], chúng ta bắt gặp từ “Kinh” rất nhiều trong tiếng Việt như : kinh nghiệm, kinh thánh, kinh tế.. Kinh có nghĩa là những cái lập đi lập lại đúng và K inh Doanh được giải nghĩa là hoạt động của các cá nhân hoặc tổ chức nhằm đạt được mục đích lợi nhuận qua các hoạt động kinh doanh. Trong nền kinh tế hễ nơi nào có nhu cầu là nơi đó có cung, từ những sản phẩm hiện đại đắc tiền như máy bay, xe hơi, máy nghe nhạc IPOD hay lon cocacola cho đến những túi nilong ngoài chợ. Không thể phủ nhận sự đóng góp những sản phẩm, dịch vụ tiện ích cho đời sống loài người của các công ty, tập đoàn. Và chúng ta cũng dễ tìm thấy cụm từ “mục tiêu” trong các profile, trên website hay trong
các buổi họp hội đồng quản trị. Lợi nhuận được đưa lên hàng đầu và họ cho đó là mục tiêu số 1, đó mới là con đường kinh doanh của họ, bất di bất dịch không được ngụy trang với bất kì hình thức hay dạng thức nào. Miễn trong báo cáo tài chính cuối năm con số cao hơn, lợi nhuận cứ tăng là tốt, đó là cách duy nhất họ hướng về cho cổ đông, cho công ty. Dù bạn học MBA tại những trường đại học danh giá nhất như Harvard, MIT, Princeton, George Washington thì tất cả họ cũng dạy cho các CEO cách kiếm ra tiền, cách tối đa hóa lợi nhuận. Các nhà kinh tế không có thuật ngữ cho “ngụy nhu cầu”, họ cho rằng “cầu” nào cũng như nhau, miễn có tiền đáp ứng. Tuy nhiên ranh giới giữa “nhu cầu” và “ngụy nhu cầu” rất gần nhau, một bên là không có không được, một bên là không có cũng được. Người ta thiếu nước sẽ chết chứ chẳng ai chết vì không có xe hơi. Nhìn vào nền kinh tế chúng ta hiện giờ sẽ thấy người ta bán cái “ngụy nhu cầu” nhiều hơn. Và tất nhiên đ ể làm ra những thứ để bán đó họ đ ã tiêu tốn rất nhiều tài nguyên, thứ vốn mà ta đã thừa kế từ cha ông và có nhiệm vụ bảo vệ, giữ lại cho con cháu sau này. Sau 20 năm phát triển, chúng ta có nhiều tiến bộ về khoa học, đời sống kinh tế được cải thiện, các con số tăng trưởng, số doanh nghiệp nhiều hơn, khu công nghiệp nhiều hơn… nhưng để nói rằng những thứ chúng ta có được là phát triển hay bị phát triển, điều đó cũng khó mà đo được. Kênh Ba Bò là một ví dụ điển hình, số lợi nhuận từ các khu công nghiệp và các doanh nghiệp không thấm vào đâu so với số tiền bỏ ra để khắc phục những hậu quả ô nhiễm của nó. Chúng ta có thể làm bài toán so sánh, tổng những thứ có được của Việt Nam sau 20 năm đổi mới và những thứ mất đi, từ kinh tế, tài nguyên, môi trường, văn hóa… Chúng ta có thể đặt hết lên bàn cân và sẽ thấy chúng nghiên về phía nào, hay cân b ằng. Mọi người dân Mỹ nói riêng và cả thế giới nói chung đang mong chờ vị tổng thống thứ 44 Obama, họ có quyền đặc niềm tin và hy vọng vào khẩu hiệu hấp dẫn “Yes, We can change”, một khẩu hiệu khôn khéo và đúng
mục tiêu mà không chỉ dành cho giới chính trị, kể cả những nhà làm kinh tế cũng phải học hỏi cách Obama làm tiếp thị. Cùng với buổi nhậm chức ho ành tráng chưa từng thấy đ ã tiêu tốn hàng triệu Dollar ngay tại thời điểm mà người dân Mỹ phải xem lại thùng rác mỗi ngày khi vứt lộn cái gì có thể dùng lại được. Những đồng tiền này là của các nhà tài trợ và các cử tri đương thời và dĩ nhiên như mọi tổng thống khác họ phải đặt ưu tiên, cũng như các công ty đặt cổ đông lên hàng đầu, chẳng có ai đặt thế hệ tương lai lên hàng đầu cả. Chúng ta khoan vội vui mừng bởi những đóng góp của các tập đoàn kinh tế, các công ty trong nước và ngoài nước. Tạo công ăn việc làm, đóng thuế nhà nước, doanh số tăng, lợi nhuận tăng, các doanh nghiệp được tặng thưởng bằng khen, danh hiệu, cúp vàng. Nhưng phía sau bức tường lợi nhuận đó họ dựa vào cái gì? Cộng đồng, người tiêu dùng hay các tài nguyên, môi trường, văn hóa. Như Ray Anderson – CEO của Tập đoàn Interface Inc. – đã thú tội: “Một ngày nào đó, những ng ười như tôi có thể bị tống vào tù”. H ẳn những doanh nhân đáng kính ngày nay sẽ giật mình khi biết Anderson đang đứng đầu một tập đoàn nổi tiếng về sản xuất thảm, vải sợi, hóa chất và nội thất nền nhà với doanh số hằng năm trung bình 1 tỉ USD. Anderson kể lại câu chuyện lãng phí “không thể tưởng tượng nổi” của Interface Inc. năm 1995, khi kiểm kê nguồn nguyên vật liệu trong toàn bộ chuỗi cung ứng của công ty, ban lãnh đ ạo kinh ngạc phát hiện họ đã bòn rút và xử lý 1.224 tỉ pound (1 pound = 453,6g) nguyên liệu từ nguồn vốn thiên nhiên của Trái đất chỉ để sản xuất ra 802 triệu USD tổng giá trị sản phẩm! Trong tổng số nguyên vật liệu này có 800 triệu pound là những chất có nguồn gốc từ dầu hỏa, than đá, khí đốt – mà 2/3 của số này không thể thay thế được, không thể hồi phục được và bị dùng đến cạn kiệt. Riêng 1/3 còn lại được dùng để tạo ra năng lượng giúp xử lý 400 triệu pound nguyên liệu vô cơ khai thác trong lòng đất. Anderson cảm thấy “bệnh” vì con số lãng phí khủng khiếp này và quyết định thay vì
bán thảm trải nền có nguyên vật liệu bắt nguồn từ dầu hỏa, Interface Inc. sẽ cho khách hàng mướn thảm của họ và kiểm soát vòng đời của mỗi tấm thảm này. Khi thảm quá cũ, cần phải được thay thế, họ lên kế hoạch sản xuất thảm mới bằng chất liệu hữu cơ lấy từ thực vật. Như vậy, tập đoàn này đã chuyển đổi cách tiếp cận buôn bán sản phẩm thành cách tiếp cận dịch vụ cho thuê sản phẩm, đem lại một xu hướng bền vững và cung cách phục vụ khách hàng gần gũi hơn. Đầu năm các doanh nghiệp đều chuẩn bị kế hoạch và mục tiêu doanh số, m ục tiêu lợi nhuận, nhưng những doanh số đó, lợi nhuận đó thật sự có ý nghĩa và b ền vững nó phải được dựa trên một bức tường sạch. Dẫu rằng tiền là máu của doanh nghiệp, không nên để nó trở thành linh hồn. Hai mặt của đồng vốn K hi các nhà đầu tư sở hữu những đồng vốn, họ có những quyền quyết định đầu tư. Khi quan sát một nhà đầu tư chứng khoán chẳng hạn, họ đọc cáo bạch các công ty, đọc tình hình thị trường, mức độ tăng trưởng trong ngắn hạn, dài hạn và cuối cùng là đầu tư vào đâu để sinh lãi cao. Trong cuốn The Divine Right of Capital (Quyền thiên liêng của Vốn) của Marjorie Kelly, bà nói rằng, trong hệ điều hành kinh tế hiện nay, quyền của vốn lấn lướt hết mọi thứ khác, quyền công nhân, quyền cộng đồng, thiên nhiên và các thế hệ tương lai- tất cả chỉ đứng sau đ ặc quyền tối đa hóa lợi nhuận ngắn hạn của vốn. Rõ ràng các nhà đầu tư nhận về lợi nhuận với một trạng thái vô cảm, không cần biết những thứ họ đang cho vào miệng đó là thứ gì, nó có cần cho con cháu mai sau không, miễn là ăn được. Những nhà đ ầu tư vào Cocacola phải hiểu rằng để có lợi nhuận từ một lon Coca họ phải đánh đổi 2.6 lít nước, những cổ phiếu từ các công ty khai thác dầu khí, các công ty sản xuất thuốc lá, sản xuất rượu, xe hơi. Hay khi các nhà đầu tư của Vedan khi nhận về những cổ tức thì phải hiểu rằng những gói bột ngọt đó đã giết chết con sông Thị Vải trong trẻo
ngày nào, và rồi đây trong ngôn ngữ tiếng Việt, chúng ta phải xóa đi hai chữ “dòng sông” để cho các thế hệ sau này họ khỏi phải hỏi. Nói như cựu tổng thống Ấn Độ – tiến sĩ A. P. J. Abdul Kalam: Vài chục năm nữa thôi, các con sông, đầm lầy, suối nước, cũng như nguồn nước ngầm đều bị ô nhiễm không thể hồi phục. Số còn lại khô cạn hoàn toàn.Khu vực xung quanh nơi chúng tôi ở đã biến thành sa mạc nóng bỏng bát ngát. Các bệnh viêm nhiễm đường tiêu hóa, ung thư da và chứng rối loạn đường tiểu đang trở thành nguyên nhân chính gây chết người. Nhiều khu công nghiệp bị tê liệt và tỉ lệ mất việc tăng cao chưa từng có. Trong khi đó, các nhà máy lọc nước muối lại trở thành nơi làm việc chính của mọi người. Thay vì trả lương bằng tiền, họ đã dùng nước để thay thế. Điều đáng sợ nhất là có rất nhiều trường hợp bị giết để cướp nước uống nơi các con đường vắng vẻ ở ngoại ô thành phố. Tất cả thức ăn mà chúng tôi dùng hằng ngày đều được tổng hợp bằng hóa chất. Trước đây các bác sĩ thường khuyên người lớn nên uống tám ly nước mỗi ngày. Giờ tôi chỉ được phép uống nửa ly thôi. V ì không thể giặt quần áo được chúng tôi đã vứt chúng sau vài lần mặc, và như thế làm tăng nhanh chóng số lượng rác thải ra môi trường bên ngoài. Chúng tôi phải sử dụng lại loại hố xí tự hoại như người ta đã dùng thời Trung cổ, chỉ đơn giản vì hệ thống xử lý chất thải không thể hoạt động được do thiếu nước. Mọi người trông như những bóng ma: thân thể họ lờ đờ vì yếu đuối, nứt nẻ vì thiếu nước trầm trọng và bị lở loét vì ung thư da do bầu khí quyển không còn khả năng ngăn chặn tia tử ngoại khi tầng ozone bị phá hủy. V ậy có gì khác biệt giữa đầu tư đúng và chọn đúng đầu tư? Đầu tư đúng là đầu tư một cách khôn ngoan, bền vững, mang tính nhân văn cao và đó cũng là điều thiêng liêng của đồng vốn, lẽ ra nó phải được đặt vào đúng nơi đúng chỗ, đó không phải là hô hào mà cách duy nhất chúng ta tự cứu mình, cứu nhân
loại. Khi cầm đồng vốn trong tay chúng ta phải nghĩ đến những điều thiêng liêng, một trong những điều thiêng liêng nhất là những quà tặng của thiên nhiên. Về mặt đạo đức , đó là những tặng phẩm chúng ta cùng thừa hưởng và phải trao lại, không suy suyển, cho các thế hệ tương lai. V ề mặt kinh tế, đó là vốn liếng không thể thay thế được và vô giá. Việc bảo vệ những tài sản chung này phải đ ược ưu tiên hơn những tư lợi phù du khác. Tài sản và mưu cầu hạnh phúc. Chúng ta cũng biết rằng khi Thomas Jefferson- tổng thống thứ ba của Mỹ đổi ba quyền của Locke thành quyền được sống, được tự do và quyền sở hữu tài sản thành được mưu cầu hạnh phúc. Vì ông cho rằng tài sản tự thân không phải là mục đích, mà chỉ là một phương tiện để vươn tới mục đích là hạnh phúc. Rất nhiều doanh nghiệp đã đi lạc trên con đường mục tiêu kinh doanh của mình, một trong những cội nguồn của mọi sự thất bại đó vọng niệm sai lầm. Trong suốt hơi thở đều đặn của doanh nghiệp, khi một niệm khởi lên nếu chúng ta không trực tiếp nhận diện nó là tốt hay xấu, đôi lúc nó nấp ngụy trang bởi lợi nhuận, bởi địa vị, bởi danh tiếng, chúng ta nuôi dưỡng nó và đ ể nó phát khởi đến một lúc nào đó chúng ta mất quyền điều khiển. Lẽ ra nó phải được tiêu diệt ngay từ đầu, đầu tiên là môi trường phát khởi, tình hình khó khăn, môi trường tạo điều kiện, dựa vào luật pháp lỏng lẻo, luồng lách, Vedan đã dựng lên một hệ thống giả dối để qua mặt chính quyền, qua mặt cấp quản lí nhà nước, xả nước thải ra sông Thị Vải và cái chết của thương hiệu Vedan bắt đầu từ một vọng niệm sai lầm. Rất nhiều cái chết của doanh nghiệp, tập đoàn lớn đều bắt đầu tương tự như thế. Đ ầu năm ai cũng có lời chúc tốt đẹp, lời cầu nguyện một năm mới, những cành mai đầu xuân biểu hiện cho sự thanh cao trong sạch, đến nỗi Cao Bá Q uát phải cuối đầu:
“Thập tải luân giao cầu cổ kiếm nhất sinh đê thủ bái mai hoa Mười năm giao du trong thiên hạ, chỉ biết cuối đầu dưới hoa mai”. Thế kỷ 21, hướng đến một nền kinh tế sạch, lợi nhuận sạch, doanh số sạch và tôi tin rằng kinh doanh không chỉ là tạo ra một thương hiệu, một sản phầm, dịch vụ mà đó là lý do để chúng ta kiến tạo một niềm tin vững bền.