zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Y Tế - Sức Khoẻ

» Y khoa - Dược

Hệ thống giới hạn - sửa đổi R-M IIG hỗ trợ cho việc tạo ra các protein có tính đặc hiệu mới

Chia sẻ: ViVientiane2711 ViVientiane2711 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Báo xấu

28
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Hệ thống giới-hạn sửa đổi R-M II tồn tại ở thế giới vi khuẩn gồm có hai chức năng quan trọng là cắt giới hạn và methyltransferase. Enzym giới hạn II đã có vai trò thiết yếu cho sự thúc đẩy của sinh học phân tử. Tiếp theo là các methyltransferase đã trở thành enzym mà các nhà khoa học quan tâm đến, vì có thể có vai trò quan trọng trong quá trình điều hòa gen.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Hệ thống giới hạn - sửa đổi R-M IIG hỗ trợ cho việc tạo ra các protein có tính đặc hiệu mới

JOURNAL OF COMMUNITY MEDICINE 2017 HỆ THỐNG GIỚI HẠN - SỬA ĐỔI R-M IIG HỖ TRỢ CHO VIỆC TẠO RA CÁC PROTEIN CÓ TÍNH ĐẶC HIỆU MỚI Lê Thị Kim Tuyến1 TÓM TẮT necessary to provide more tools for the DNA research. The Hệ thống giới-hạn sửa đổi R-M II tồn tại ở thế giới vi new discovery of the R-M II G systems bearing the two khuẩn gồm có hai chức năng quan trọng là cắt giới hạn và endonuclease and methyltransferase on one unique protein methyltransferase. Enzym giới hạn II đã có vai trò thiết yếu has allowed the possibility to be screened in Genbank. From cho sự thúc đẩy của sinh học phân tử. Tiếp theo là các the specificity determination of recombined R-M IIG methyltransferase đã trở thành enzym mà các nhà khoa học enzymes belonging to the same family, some rules could quan tâm đến, vì có thể có vai trò quan trọng trong quá trình have been deduced to know the interactions between the điều hòa gen. Sau khi ADN được tổng hợp, trong các thay amino acids and the nucleotides recognized. On that basis, đổi ngoại di truyền (epigenetic) tạo ra các tín hiểu mở đóng proteins with new specificities has been successfully engineered. gen, sự methyl hóa acid nucleic thông qua toàn bộ genom Key words: R-M II system; restriction enzyme; là rất phổ biến. Tiếp tục sàng lọc và phân tích các hệ thống methyltransferase; specificity determination; in silico R-MII ở vi khuẩn là cần thiết để phục vụ nghiên cứu sự điều research. hòa gen. Sự khám phá mới của các hệ thống R-M IIG mang cả hai chức năng cắt giới hạn và methyl hóa trên một protein I. ĐẶT VẤN ĐỀ duy nhất đã cho phép cải tiến sàng lọc enzym trong Từ khi khám phá các enzym giới hạn II vào năm 1968, GenBank. Việc xác định tính đặc hiệu của một họ enzym chức năng cắt ADN ở các vị trí đặc hiệu đã cho phép phân R-M IIG tái tổ hợp cho phép tìm ra một số quy luật về tương tích ADN genom, một đại phân tử gồm vài triệu nucleotid tác giữa acid amin và nucleotid nhận biết. Trên cơ sở đó, ở các loài vi khuẩn và vài tỷ nucleotid ở các tế bào cao cấp. protein có tính đặc hiệu mới đã được tạo ra thành công. Các enzym giới hạn đã trở thành những công cụ có ích đã Từ khóa: Hệ thống R-M II; enzym giới hạn; methyltransferase; thúc đẩy sự phát triển của ngành sinh học phân tử [1], [2]. xác định tính đặc hiệu; nghiên cứu in silico. Có ba phương pháp nổi bật nhất được thiết lập nhờ có enzym này: 1) Bản đồ giới hạn ADN và tạo ra những dấu vết ADN SUMMARY: đặc hiệu như dấu vân tay, không chỉ cho phép phân biệt giữa RESTRICTION-MODIFICATION SYSTEM IIG các loài sinh vật với nhau mà còn có thể phân biệt 2 cả thể ALLOWS ENGINEERING OF NEW PROTEIN cùng một loài; 2) Phương pháp sản xuất protein tái tổ hợp SPECIFICITIES dùng chức năng cắt đặc hiệu ADN để gắn gen vào vector Restriction-Modification RM II systems, specific of the nhằm biến nạp vào một vi trùng dễ mọc như Escherischia bacterial kingdom, have two important enzymatic functions coli được dùng như một nhà máy sản xuất protein. 3) ADN which are restriction endonuclease and methyltransferase. genom được cắt giới hạn tạo ra những đoạn ADN đủ nhỏ để Restriction enzymes had already an essential role in the được giải trình tự, khi ghép lại với nhau đưa ra trình tự của developement of the molecular biology. Now scientists are toản bộ ADN genom khổng lồ. interested in methyltransferases for their role in the gene Trước đây, enzyme giới hạn chỉ được coi như là những regulation process. After the DNA synthesis, among the công cụ dùng trong nghiên cứu. Nhưng nó tồn tại dưới hình epigenetic modifications that could lead to turn the genes thức là một hệ thống giới hạn - sửa đổi với methyltransferase on and off, the methylation throughout the genom is usual. cùng một tính đặc hiệu. Hiện nay, các methyltransferase còn Thus, screening of R-M II systems in bacteria is still được quan tâm nhiều hơn vì nó tham gia vào các biến đổi 1. Trường đại học Thăng Long, Hà Nội - Email: ltkimtuyen@thanglong.edu.vn Ngày nhận bài: 05/02/2017 Ngày phản biện: 18/02/2017 Ngày duyệt đăng: 25/02/2017 SỐ 37 - Tháng 3+4/2017 Website: yhoccongdong.vn 135
EC KHỎ ỘNG ỨC Đ S ỒN VIỆN G NGHIÊN CỨU KHOA HỌC ngoại di truyền (epigenetic), trên cơ sở đó việc tìm ra các hệ điều hòa này có thể giải thích nguyên nhân của một số bệnh thống R-M II có tính đặc hiệu mới cần phải. Việc khám phá ung thư. Các loại điều hòa dẫn đến sự đóng mở của gen vậy các protein R-M IIG làm thay đổi cách sàng lọc các protein cần phải có tín hiệu đặc biệt. Trình tự nucleotid của toàn bộ có tính đặc hiệu mới với hiệu quả cao, thậm chí cho phép ADN genom cho phép xác định vị trí và tính chất các gen hiểu được quy luật tương tác giữa acid amin và nucleotide của một tế bào, tuy nhiên, sau khi ADN tổng hợp, có những nhận biết. Quy luật được suy ra lần đầu tiên ở một họ protein thay đổi ngoại di truyền (epigenetic) xẩy ra được giả thuyết giống MmeI và cho phép tạo ra các enzyme có tính đặc hiệu là tham gia vào sự điều hòa gen. Trong các hiện tượng ngoại mới bằng đột biến gen tương tự ở các chỗ qui định. di truyền, sự methyl hóa của nucleotid rất phổ biến, do vậy Nghiên cứu sàng lọc enzyme giới hạn theo phương pháp các methyltransferase chiếm một vai trò quan trọng. Vì lý do cổ điển đến khả năng tạo ra enzyme mới bằng phương pháp này, việc sàng lọc và phân tích các hệ thống R-M ở vi khuẩn đột biến gen được trình bày từng giai đoạn sau. tiếp tục có lợi ích nhằm tạo ra khả năng tìm những công cụ mới phục vụ việc nghiên cứu ADN. II. NỘI DUNG Sự phát hiện họ protein R-M IIG có trình tự giống nhau 2.1. Quá trình sang lọc enzyme giới hạn II nhiều đặc nhưng nhận ra các trình tự nucleotid khác nhau đã thay đổi hiệu khác nhau cách sàng lọc các hệ thống giới hạn-sửa đổi nhanh và hiệu New England Biolabs là công ty đầu tiên vừa sản xuất quả hơn. enzym giới hạn II vừa sàng lọc những enzim có tính đặc hiệu 2.2. Các protein R-M IIG mang cả hai chức năng sửa mới. Từ 1968 đến 2005, một số phòng thí nghiệm ở nhiều đổi và giới hạn nước, trong đó có Việt Nam [3], [4] đã cùng tham gia sàng Gần đây, một họ enzym giới hạn đã được khám phá, với lọc các enzym giới hạn từ các vi khuẩn thiên nhiên. Phương đặc điểm khác so với enzym giới hạn cổ điển. Đại diện của pháp đã dùng phổ biến gồm có giai đoạn mọc vi khuẩn thuần họ enzym được tìm đầu tiên này là MmeI thuộc vi khuẩn chủng, thử phản ứng dịch thô của tế bào phá vỡ với ADN Methylophilus methylotrophus. MmeI được mô tả như là chuẩn. Sự có mặt của enzym giới hạn hoạt tính được khẳng một protein duy nhất mang hai chức năng giới hạn và methyl định khi thấy băng ADN cắt giới hạn. Phương pháp này hóa ADN, nhận biết trình tự không đối xứng 5'-TCCRAC-3' không hiệu quả bằng phương pháp sinh học phân tử, dùng cắt 20/18 N ngoài trình tự nhận biết. Nó có những đặc tính ADN dò để tìm gen. Nhưng những gen của enzym đã được của endonuclease và methyltransferase tạo ra N6-methyl tìm ra trong thời gian đó có độ giống nhau ít về trình tự, do adenine, được nhận xét thông qua trình tự protein tại 3 khu vậy rất khó được nhận ra trực tiếp trên cả genom. Tuy nhiên vực chức năng: enzym giới hạn II luôn thuộc một hệ thống sửa đổi-giới hạn - Ở phần đầu có đoạn cố định P(D)...(D/E)XK đánh dấu II (R-M II) gồm một enzym giới hạn và một methyltransferase được vị trí hoạt động của sự phân huỷ liên kết phosphodiester trên thường được mã bởi hai gen nằm sát gần nhau trên genom. acid nucleic, đặc điểm này thuộc về các endonuclease phụ Chính gen methyltransferase có những đặc điểm trình tự cho thuộc vào kim loại. Cụ thể ở đây là VD70 (9X)E80MK82; phép phân biệt các gen này trong cả genom [5]. Do đó, có thể - Ở giữa có những đoạn cố định đặc hiệu của các phát hiện ra gen enzym giới hạn một cách gián tiếp, khi dò methyltransferase tạo ra N6-methyl adenine, gồm có motif I, gen methyltransferase trước, biết rằng gen enzym giới hạn G312AHYTS, motif X, F359FDPACGCGNFL và motif IV, nằm sát bên cạnh, bên phải hoặc bên trái. G480NPPF. New Englands Biolabs đã sản xuất hơn 250 enzym giới - Ở cuối, có vùng TRD (Target Recognition Domain) hạn có tính đặc hiệu khác nhau được phân phối khắp thế nhận ra trình tự nucleotid đích, trường hợp của MmeI là giới [6]. Danh sách này chủ yếu gồm enzym nhận ra trình 5'-TCCRAC-3'. tự nucleotid xuôi ngược và có số lượng enzym nhiều, không Hệ thống R-M này chỉ có một protein mang hai chức năng cần thiết bổ sung vào enzym mới khác nếu chỉ nhằm mục cùng lúc (được phân loại là R-M II G) là đơn giản hóa quá đích có thêm công cụ cho các phương pháp sinh học phân trình tự bảo vệ của vi khuẩn chống sự xâm nhập của ADN tử. Tuy nhiên, việc tiếp cận với enzym giới hạn không chấm lạ. Với các hệ thống R-M II cổ điển, chức năng cắt và sửa dứt được vì nó là bộ phận không tách rời được của một hệ đổi được mang trên 2 protein khác nhau, tức là mỗi protein thống R-M. Hiện nay, các nghiên cứu thời sự thiên về sự điều có một vùng TRD riêng. Như vậy, khi xảy ra đột biến, làm hòa của các gen, hiểu được các cơ chế khiến protein được thay đổi trình tự nhận biết đặc hiệu của endonuclease, thì khả sản xuất ở mức độ cần thiết và đúng thời điểm để bảo đảm năng có cùng thay đổi xảy ra với methyltransferase gần như sự sống của tế bào. Cụ thể hơn, sự rối loạn trong quá trình không. Điều này dẫn đến sự chết của tế bào chủ vì ADN bị 136 SỐ 37- Tháng 3+4/2017 Website: yhoccongdong.vn
JOURNAL OF COMMUNITY MEDICINE 2017 cắt ở những trình tự nucleotid mới nhận biết và không được gen giả định mã cho enzym thuộc họ MmeI. Gen được nhân methyl hóa. Trong khi đó, MmeI chỉ có một vùng chung lên bằng PCR và sản phẩm ADN khuếch đại được clon vào TRD nhận ra ADN ở trình tự nucleotid đặc hiệu. Khi đột Escherischia coli. Khi tế bào tái tổ hợp biểu hiện enzyme giới biến xảy ra trong vùng TRD duy nhất này làm thay đổi trình hạn, các tính đặc hiệu được xác định cho thấy có nhiều trình tự nhận biết, lúc đó chức năng giới hạn và sửa đổi dựa vào tự được nhận ra (Bảng 1). vùng TRD chung mới và tiếp tục phối hợp với nhau để đảm Như vậy, mỗi protein phân tích có một vùng TRD nhận bảo ADN genom tế bào chủ được bảo vệ trong khi ADN lạ ra một trình tự nucleotid riêng biệt. Khi đối chiếu các trình không được bảo vệ sẽ bị phân hủy. tự acid amin của vùng TRD với các trình tự nucleotid được 2.3. Nghiên cứu tương tác acid amin và nucleotide ở nhận ra, có những kết quả nổi bật. Số thứ tự của các nucleotid họ MmeI trong trình tự nhận biết 6 nucleotid được ghi như sau: Ở thế giới vi khuẩn, đột biến có thể xảy ra với tỷ lệ cao nucleotid cuối cùng là số 6 và nucleotid đầu tiên là 1. Trong và chúng ta có thể đặt giả thuyết rằng trong thiên nhiên, các họ MmeI, các protein nhận biết nucleotid thứ 5 đều là A. gen tương tự với MmeI có thể có những đột biến khác nhau Những quy luật đơn giản có thể được suy ra với nucleotid trong vùng TRD dẫn đến các trình tự nucleotid khác nhau 6, là C hoặc G (Hình 1). Một đôi acid amin được quan sát được nhận biết. Sự khám phá của họ enzym giống MmeI có có tương quan cao với nucleotid số 6 này. Ở vị trí tương thể chứng minh một phần nào rằng giả thuyết này là đúng. tự MmeI R808, nucleotid C được nhận ra bởi một arginine Dựa trên các phần mềm so sánh trình tự acid amin của MmeI (R) và nucleotid G được nhận ra bởi aspartate (D). Ở vị trí để khai thác các trình tự đã được công bố ở GenBank, kết tương tự MmeI E806 acid amin thứ 2 là glutamate (E) có quả liệt kê nhiều enzym giả định giống MmeI, có độ giống một vai trò nhận ra nucleotid C với tỷ lệ 9/10 protein; acid nhau cao, thuộc về nhiều vi khuẩn khác nhau. Các tác giả amin thứ 2 có vai trò nhận ra nucleotid G là lysine (K) với [7] xin các ADN genom trong danh sách này, để phân tích cùng một tỷ lệ. Bảng 1 : Danh sách các enzym hạn chế họ MmeI đã xác định tính đặc hiệu Tuy phức tạp hơn, quy luật có thể được suy ra với nucleotid pyrimidine C hoặc T (1 enzym). Những enzym nhận ra G đều số 3 như thấy ở Hình 2. Ở đây cũng nhận xét có một đôi acid có acid amin có điện tích dương (K hoặc R), ở vị trí tương tự amin tương quan với sự nhận ra nucleotid số 3 này, là G (10 MmeI E751, trong khi nucleotid C được nhận ra bởi acid amin enzym), là C (7 enzym), là T (3 enzym) hoặc Y nhận ra D có điện tích âm (5/7) hoặc serine (R). Cái acid amin thứ 2 ở vị SỐ 37 - Tháng 3+4/2017 Website: yhoccongdong.vn 137
EC KHỎ ỘNG ỨC Đ S ỒN VIỆN G NGHIÊN CỨU KHOA HỌC trí tương tự Mme I N773 tham gia vào sự nhận biết của nucleotid C, có một asparagine (N), một serine (S) hoặc một histidine (H). G là acid amin D (7/10) hoặc S. Đối với những enzym nhận ra Hình 1: Đoạn trình tự acid amin các vùng TRD đối chiếu với nucleotid số 6 ở trình tự nhận biết trên ADN. Hình 2: Đoạn trình tự acid amin các vùng TRD đối chiếu với nucleotid số 3 ở trình tự nhận biết trên ADN. 138 SỐ 37- Tháng 3+4/2017 Website: yhoccongdong.vn
JOURNAL OF COMMUNITY MEDICINE 2017 Đối với nucleotid số 4 (Hình 3), có một enzym nhận ra G hoặc cả hai là R) được nhận ra bởi acid amin R ở vị trí tương nucleotid A, 5 enzym nhận ra nucleotid C, 9 enzym nhận tự với MmeI R810. Acid amin thứ 2 ở vị trí tương tự MmeI ra nucleotid G, 4 enzym nhận ra R (nucleotid A hoặc G) và 2 A774 nhận ra nucleotid G, có thể là leucine (L), Methionine enzym nhận ra N (bất cứ nucleotid nào). Trong trường hợp này (M), acid glutamic (E) hoặc Threonine (T). cũng thấy có sự tham gia của một đôi acid amin. Các purine (A, Hình 3: Đoạn trình tự acid amin các vùng TRD đối chiếu với nucleotid số 4 ở trình tự nhận biết trên ADN. 2.4. Tương tác quan hệ acid amin và nucleotid ở họ ADN chuẩn lambda cắt với enzym thay đổi này giống các băng MmeI dùng để tạo ra enzym R-M IIG có tính đặc hiệu mới. lý thuyết cắt ở đứng vị trí TCCRAG và GCCGAG. Từ các tương tác đưa ra ở trên, sự nhận biết của 2 enzym Khi thay đổi nucleotid 4 bằng đột biến đôi MmeI A774L, kết MmeI (TCCRAG) và NmeAIII (GCCGAC) cùng một họ được quả chỉ rằng enzym mới tạo ra có đặc hiệu chờ đợi là TCCGAC, thử nghiệm bằng cách tạo ra những đột biến trên gen tương tự với ít đoạn giới hạn hơn của hình vạch MmeI gốc mà nhận ra [8]. Các thay đổi acid amin trên enzym được thực hiện để TCCRAG tức là TCCAAG và TCCGAC. Khi tạo ra đột biến nghiên cứu sự nhận biết ở nucleotid số 6, số 3 và số 4. Kết quả đôi MmeI A774K, R810S, enzym có đặc hiệu mới là TCCCAC. cắt ADN chuẩn của những enzym thay đổi được thấy ở trên Những thay đổi phối hợp được thực hiện với MmeI ở cả hai Hình 5. Để thay đổi sự nhận biết ở nucleotid số 6 từ MmeI để có vị trí nucleotid số 4 và số 6 như trên cùng lúc bằng tạo ra ba đột nucleotid G thành nucleotid C, đột biến đôi được thực hiện để E biến A774L, E806K và R808D. Kết quả dẫn đến một enzym thành K ở vị trí MmeI 806 (ghi tóm tắt là MmeI E806K) và để với đúng đặc hiệu chờ đợi là TCCGAG. Những thay đổi phối R thành D ở vị trí MmeI 808 (MmeI R808D). Một thử nghiệm hợp được thực hiện với NmeAIII ở 3 vị trí nucleotid số 3, 4 và 6 được thực hiện với NmeIII để thay thế sự nhận biết ở nucleotid cùng lúc bằng tạo ra 5 đột biến S761R, N783D, L784A, K816E số 6 để có nucleotid C thành nucleotid G bằng tạo ra đột biến đôi và D818R. Trường hợp cuối cùng này cũng dẫn đến có một NmeAIII K816E và NmeAIII D818R. Hai kết quả với MmeI enzym có tính đặc hiệu mới là TCGRAC. (6G) và NmeAIII (6C) đã cho thấy những băng giới hạn của SỐ 37 - Tháng 3+4/2017 Website: yhoccongdong.vn 139
EC KHỎ ỘNG ỨC Đ S ỒN VIỆN G NGHIÊN CỨU KHOA HỌC Hình 5: Băng cắt ADN chuẩn lambda với MmeI và NmeIII nguyên vẹn hay thay đổi. A: Kết quả gel agarose. B kết quả lý thuyết. III. KẾT LUẬN được dùng để clon gen được chọn lọc. Chỉ có khi protein Phương pháp này cho thấy một khả năng mới để khai biểu hiện hoạt tính mới khẳng định được tính chất thực của thác các số liệu khổng lồ và phong phú của những trình tự gen [9]. Hiệu quả cao của phương pháp này là có sản phẩm genom ADN được công bố trên GenBank. Các gen được tái tổ hợp hoạt tính. Mặt khác, việc khám phá họ các enzym chọn in silico chỉ là những đoạn nucleotid được phân giống MmeI đã cho phép sàng lọc thêm methyltransferase tích có dấu hiệu là mã cho protein về mặt lý thuyết. Như mới. Tính đặc hiệu của chúng chỉ xác định thông qua phản thế, danh sách các enzym thuộc họ MmeI mà xuất hiện ứng giới hạn được phân tích in vitro. Quá trình nghiên cứu trên màn hình máy tính chỉ được coi như là protein “giả này cũng dẫn đến sự hiểu biết về vài qui tắc trong tương tác thuyết” ở đây là “methyltransferase giả định”. Những ADN acid amin và nucleotid cuả riêng họ MmeI này. Trên cơ sở genom của chủng vi khuẩn nhất định đã được công bố trình đó, enzym khác có tính đặc hiệu mới được tạo ra thành công. TÀI LIỆU THAM KHẢO: 1. Loenen W.A.M., Dryden D.T.F., Raleigh E.A. và cộng sự. (2014). Highlights of the DNA cutters: a short history of the restriction enzymes. Nucleic Acids Res, 42(1), 3–19. 2. Roberts R.J (2005). How restriction enzymes became the workhorses of molecular biology. Proc Natl Acad Sci U S A, 102(17), 5905–5908. 3. Lê Thị Kim Tuyến và Vũ Hồng Nga (1997). Phát hiện và xác định một enzym giới hạn mới BciV I, tách từ Bacillus circulans. Tạp chí học Dự phòng, VII(4(34). 4. Lê Thị Kim Tuyến và Vũ Thị Kim Liên (1997). Sml I, một enzym giới hạn mới tách chiết từ chủng Stenotrophomonas maltophilia. Tạp chí học Dự phòng, VII(4 (34), 11–16. 5. Wilson G.G (1991). Organization of restriction-modification systems. Nucleic Acids Res, 19(10), 2539–2566. 6. Pingoud A, Wilson G.G, và Wende W (2014). Type II restriction endonucleasesa historical perspective and more. Nucleic Acids Res, 42(12), 7489–7527. 7. Morgan R.D, Dwinell E.A, Bhatia T.K và cộng sự (2009). The MmeI family: type II restriction–modification enzymes that employ single-strand modification for host protection. Nucleic Acids Res, 37(15), 5208–5221. 8. Morgan R.D và Luyten Y.A (2009). Rational engineering of type II restriction endonuclease DNA binding and cleavage specificity. Nucleic Acids Res, 37(15), 5222–5233. 9. Tuyến L.T.K, Hòa B.K, Thành V.N và cộng sự (2015). Biểu hiện và xác định enzyme giới hạn họ Mme tìm in silico. Tạp chí Công nghệ Sinh học, 13(3), 831–836. 140 SỐ 37- Tháng 3+4/2017 Website: yhoccongdong.vn

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.