HOP TRC NGfl - TRUNG V€ KHOfl HOC CONG NGHf<br />
TRONG GIfll DORN HICN NRV VR Bfli HOC CHO VI6T NflM<br />
TS. D6 HiroTig Lan<br />
Trir&ng Dai hpc Ngoai thuofng<br />
TS. Nguyin Minh Hai<br />
ViSn Y hoc Hang khong<br />
Tdm tat: Mgt trong nhirng dinh huang uu tiin hdng ddu cua Nga Id phdt triin mdi quan<br />
he ve khoa hgc cdng nghi v&i Trung Qudc b&i day la mot thi tru&ng tiem ndng l&n ddi v&i cdc<br />
son phdm khoa hoc cdng nghi. Kinh nghiim hgp tdc vi khoa hgc cdng nghe giira Nga - Trung<br />
Qudc se la gai m& quan trgng trong hgp tdc khoa hgc cdng nghi giira Viet Nam v&i Lien<br />
bang Nga.<br />
Tix khda: Khoa hgc cdng nghe, hap tdc, Lien bang Nga, Trung Qudc, Viet Nam.<br />
<br />
Nhting ndm gin ddy, edng vdi su tdng<br />
<br />
da dugc ky kit, dgt nfin mdng cho thdi ky<br />
<br />
cudng quan hfi hgp tac kinh tl, hgp tdc vl<br />
<br />
hgp tac mdi vfi khoa hgc cflng nghe<br />
<br />
khoa hpc cflng nghfi giiia Lifin bang Nga va<br />
<br />
(KHCN). Tu nam 1993 den 1996. trong<br />
<br />
Trung Quic dugc ddy mgnh vd tiifin khai<br />
<br />
khufln khfl Thda thuan neu tren, bon phien<br />
<br />
dudi nhifiu hinh thdc, mang lai hifiu qua cao,<br />
<br />
hgp ciia Phan ban vfi Hgp tac khoa hgc cdng<br />
<br />
gdp phan thuc day quan he thuang mai va<br />
<br />
nghfi da duge tifin hanh va cd 184 du an<br />
<br />
diu tu giO'a hai nudc, ddng thdi thiic day<br />
<br />
duge thdng qua.<br />
<br />
tfing truflng kinh tl mfli nude.<br />
L Mft s6 dilm chinh trong hgp tac<br />
Nga - Trung vl Ithoa hoc cflng nghe<br />
<br />
Thdng 2 nam 1995, cac bfin da ky ket<br />
"Hifip djnh ve thifit lap consortsium - Trung<br />
tam Khoa hgc va Cdng nghe cao". Dfin thang<br />
<br />
Sau khi Lifin Xfl tan ra, trong Cflng<br />
<br />
10 ndm 1997, Phan ban vfi KHCN da phe<br />
<br />
ding Cdc qu6c gia dfc lap (SNG), Lien bang<br />
<br />
duyet 64 dg an ve hgp tac khoa hgc cflng<br />
<br />
Nga Id nudc nhanh chdng khdi phyc vd phat<br />
<br />
nghf giu-a eac vifin nghien ciiu tuang dflng<br />
<br />
triln quan hfi ldu ddi dugc thifit lap tir thdi<br />
<br />
va giiia cdc doanh nghiep hai bfin. B^ trifin<br />
<br />
Lifin Xd vdi Trung Quflc. Thdng 12 nam<br />
<br />
khai ke hogch ndy, nhieu cufc hfli thao ve<br />
<br />
1992, "Thda thuan giiia chfnh phu Nga vd<br />
<br />
vifc thiet lap mang ludi vien thdng va day<br />
<br />
Trung Quic ve hgp tdc khoa hgc ky thudt"<br />
<br />
manh<br />
<br />
hogt<br />
<br />
dpng<br />
<br />
ddi<br />
<br />
mdi,<br />
<br />
sang<br />
<br />
tgo<br />
<br />
68<br />
<br />
NGHIEN CCU CHAU AU - EUROPEAN STUDIES REVIEW N°12 {159).2013<br />
<br />
(innovation) da duge td chuc. Nam 1998,<br />
<br />
nen cd nhu cdu dugc hgp tac vdi LB Nga,<br />
<br />
Phan ban tiep tyc de xudt thfim 14 dg an mdi<br />
<br />
Khdng nhiing thfi, Tnmg Quflc eho rang vific<br />
<br />
vao chuang trinh hgp tdc khoa hgc edng<br />
<br />
hgp tac vdi LB Nga cd y nghTa chien lupc<br />
<br />
nghfi giua Nga va Tmng Qudc... Kfi tir dd<br />
<br />
ddi vdi nudc ndy. Ben canh hogt dgng hgp<br />
<br />
den nay, nhieu thoa thuan, nghi dinh tiiu<br />
<br />
tac kfi fren, hai nudc cdn day mgnh hgp tac<br />
<br />
dugc ky ket d cap Chinh phii va cap bd,<br />
<br />
frong ITnh vgc khoa hgc xa hpi nhan van, dao-<br />
<br />
nganh, lam co sd phap ly cho hogt dgng hgp<br />
<br />
biet la vdn d l bao hg quyfin sd huu tri tue<br />
<br />
tac. Hang fram cudc hdi thdo, difin dan Idn,<br />
<br />
nhdm thiic day boat dgng hgp tae frong liiih<br />
<br />
nhd dugc tfl chitc thuimg ky d hai nudc.<br />
<br />
vyc KHCN.<br />
<br />
Cd the ndi, vdi khdi ddu hgp tac tflt dep<br />
<br />
Cd thfi ndi, hgp tac v l KHCN giua Nga<br />
<br />
nhu fren va sy nfl lue khdng ngimg cua cd<br />
<br />
vd Tnmg Quflc frong bdi canh mdi hien nay<br />
<br />
hai phia, den nay hgp tac ve khoa hgc cdng<br />
<br />
chu ylu dua trfin nhung phat minh khoa hgc<br />
<br />
nghfi giiia hai nudc da dgt dugc nhimg thdnh<br />
<br />
tifin tifin vd cdc cflng nghe dugc dfli mdi,<br />
<br />
tyu Ion, phat trien mgnh vfi chifiu sau va da<br />
<br />
sang tgo, dap iing diing nhu cau va myc tieu<br />
<br />
dgng ve hinh thirc cung nhu ITnh vyc hgp tac.<br />
<br />
phat triln cua moi nudc - dd la hien dai hoa<br />
ha ting san xudt va lay dfli mdi sang tao<br />
<br />
Viec Iua chgn ITnh vyc hgp tac KHCN<br />
giSa LB Nga va Trung Qudc dya fren lgi the<br />
so sanh ciia mdi bfin. Trung Quflc da tien<br />
nhanh frong viee phat trifin cflng nghf cao<br />
thuflc cae ITnh vgc nhu cflng nghp sinh hgc,<br />
tin hgc, san xuat thiet bi gia dung, vi dien tii<br />
va cac thifit bj nganh cflng nghifip hda, nganh<br />
y va dugc. Trong khi dd Trung Qudc cd nhu<br />
<br />
(innovation) lam dflng Ige phat trien kinh tfi.<br />
Hogt dgng hgp tac ngdy cang di vao chifiu<br />
sdu the hifn d sy chuyfin dfli tii hinh thiic<br />
frao ddi tri thiic khoa hgc, kinh nghiem<br />
nghien cuu, trao dfli cdng nghfi sang cac hoat<br />
dfng tien hanh chung tir khau nghien ciru,<br />
thu nghifim din khdu sdn xudt vd thuang mgi<br />
hda sdn phdm khoa hgc cdng nghf.<br />
<br />
eau ve nhung thifit bj cflng nghf cao ciia Nga<br />
trong cac ITnh vgc hang khdng, vu try, cdng<br />
<br />
Trong ITnh vuc khoa hpc xa hfi nhan<br />
<br />
nghiep ddng tau... Ngoai ra, Nga edn cd the<br />
<br />
van, hogt dfng hgp tdc dugc trifin khai dudi<br />
<br />
mgnh frong vific cung cap cac giai phap ky<br />
<br />
cd hinh thiic trao ddi thflng tin, kinh nghifim,<br />
<br />
thuat nganh nang lugng, dac bift la nang<br />
<br />
tri thuc va tien hanh cdc nghifin ciiu chung<br />
<br />
lugng nguyen tir ciing nhu san xuat eac thifit<br />
<br />
ve kinh tl, ehinh tri, xa hfi ciia mfli nudc<br />
<br />
bi y te cflng nghfi cao, cdng nghe nano, vat<br />
<br />
nham dua ra cac co sd khoa hgc dfi phat frifin<br />
<br />
lipu mdi... Ban than Trung Quflc ciing thira<br />
<br />
kinh te, xa hfi mdi nudc va xay dgng cac<br />
<br />
nhgn khoang each giira hai nudc frong linh<br />
<br />
ludn cu khoa hgc nhdm phat friln quan h§<br />
<br />
vyc nghien ciiu ca ban va sang kifin cai tien<br />
<br />
hgp tdc nhieu mgt giua bai qudc gia.<br />
<br />
"JC^p. tae ntjgja — ^rung...<br />
<br />
69<br />
<br />
Trong linh vgc khoa bgc ky thudt, vifc<br />
<br />
thifit bi kem theo cac giai phap cflng nghfi<br />
<br />
trao dfli tri thiie, kinh nghifim,... dugc tien<br />
<br />
cung dugc tien hanh frfin co sd lgi ich kinh<br />
<br />
hanh chii yfiu trong boat dfng dua cac y<br />
<br />
te. Tuy nhifin, Trung Quflc chi dat hang cua<br />
<br />
tudng tien tien vao cac ly thuyet nen tang do<br />
<br />
Nga nhung cdng nghp cd tieng d Nga va cd<br />
<br />
eac nha khoa hpc Nga xdy dung. Trung Qudc<br />
<br />
trien vgng tflt trfin thi trudng Tmng Quflc<br />
<br />
thudng tiln hanh vifc nay frong ITnh vyc<br />
<br />
nhu cdng nghfi chfi tao may bay mini, he<br />
<br />
dieu khien hpc, nghifin ciiu khdng gian vu<br />
try... Vf dy nhu dl triln khai nghifin ciiu ca<br />
ban trong cac ITnh vye la thfi mgnh cua Nga,<br />
Trung Qudc tifin hdnh mdi cac nha khoa hgc<br />
Nga sang ho trg hg nghifin cuu. Bang each<br />
dfl, nhung cdng trinh nghien ciru ddng gdp<br />
nhifiu dilm mdi vao ly thuylt co ban, tao tifin<br />
dl dfi ehl tao nhiing cdng nghf mdi vl sau<br />
<br />
thflng danh gid vat lieu trfin vii try, cflng<br />
nghfi che tgo da nhan tgo, thiet bi danh cho<br />
nhd may nhiet difin, thifit bi lam bfin bfi mat<br />
kim loai, cdng nghe frong ITnh vuc y te...<br />
Dieu quan frgng d day khdng phai la viec<br />
mua thilt hi ma la de cd the nam vung va<br />
lam chii duge eong nghe, Trung Qudc mdi<br />
<br />
nay. Ngoai ra, hogt dgng trao ddi kinh<br />
<br />
cac chuyfin gia ky thuat sang chuyfin giao<br />
<br />
nghipm cdn dugc thgc hipn thdng qua cdc<br />
<br />
cho den khi chuyen gia ban xii nam virng cac<br />
<br />
difin dan, hfi nghj, hfi thao... Cac thdng tin<br />
<br />
cflng nghp nay hoac ddng thdi Tmng Qudc<br />
<br />
trao dfli hifin nay chil yfiu la nhung dir lipu ve<br />
<br />
cir cac chuyfin gia eua hp sang Nga dao tao.<br />
<br />
eae giai phap ky thugt, sang chfi hifin dang ed<br />
<br />
Cd the dan ra trudng hgp hgp tac giua hai<br />
<br />
d hai nudc, trifin vpng iing dyng vao nfin<br />
<br />
nudc frong ITnh vyc nhan khoa. Trung Quflc<br />
<br />
kinh te hai nudc. Mdt trong nhiing difin dan<br />
<br />
la dat nudc cd ti lfi dan sd thi lyc kem va mac<br />
<br />
ddng vai tid quan tipng la Dien dan kinh tfi<br />
<br />
cac bfinh vfi mit thuge loai cao nliat the gidi,<br />
<br />
Baikal, dugc tfl chdc thudng xuyen d cap dp<br />
<br />
tiong khi dd LB Nga ndi tieng the gidi vc<br />
<br />
lifin khu vgc. Ngoai ra, cdc budi tga dam<br />
<br />
cdng nghfi eao frong nganh nhan khoa. Chinh<br />
<br />
qudc tl Nga - Trung vfi vdn dfi ehl tgo va san<br />
<br />
vi vgy, hgp tac giiia Trung Quflc va LB Nga<br />
<br />
xuit vgt lipu mdi, cdng nghe mdi dugc tfl<br />
<br />
frong ITnh vgc nhan khoa phat trien manh<br />
<br />
chiic luan phifin nhau tai Nga vd Trung<br />
Quoc'...<br />
Bfin egnh hogt dfng tiao dfli tii thiic,<br />
kmh nghipm, hogt dgng frao ddi may mdc.<br />
<br />
mfi. To hgp khoa hgc - ky thuat lien nganh<br />
mang tfin Fedorov tgi Moscow la co sd<br />
nghifin cuu, dieu trj ndi tieng thfi gidi trong<br />
linh vgc nhan khoa. Td hgp nay da hgp tac<br />
vdi bpnh vifn dan tgc thanh phfl Daqing<br />
<br />
(tinh Hdc Long Giang) va tmng tam nhan<br />
HHHoeatfuOHHoe compydnutecmeo Kumas<br />
khoa Tmng - Nga tgi thanh phfl nay da dugc<br />
Poccuu,<br />
httD://nbenegrouD.coni/understanding/innovation.html<br />
<br />
70<br />
<br />
NGHIEN cCru CHAU AU - EUROPEAN STUDIES REVIEW N°12 {159).2013<br />
<br />
thanh lap. Trudc dd, de cd the trien khai<br />
<br />
fch Icinh te cho ca doi ben. Su bgp tac nay<br />
<br />
duge cflng nghe vi phlu mat cua Nga, trudng<br />
<br />
dugc thuc hien theo cdc mfl hinh sau:<br />
<br />
Dgi hgc tdng hgp Y khoa Haerbin thanh lgp<br />
tmng tam dao tao diu tien nham trien khai<br />
img dyng cflng nghfi cao frong lmh vgc nhan<br />
khoa ciia Nga tai Tmng Qudc. Cac bac si cua<br />
Tmng Quflc dugc di dao tao nang cao trinh<br />
do tai Tfl hgp Fedorov, ddng thdi edc chuyen<br />
gia y te cua Nga da sang frao ddi kinh<br />
nghipm, ddo tgo cac bac sT cila Trung Quflc,<br />
tiln hanh nghien eihi chung va frao ddi vl<br />
cac budc trien khai iing dung cflng nghfi vi<br />
phau. Kfit qua la, vdi tay nghe eao cua cac<br />
chuyfin gia y te, Trung tdm Nhan khoa Trung<br />
- Nga da thu hut dflng dao benh nhan tir<br />
26/33 tinh thanh frong ca nudc. Cae bfinh vl<br />
mat tu don gian den phuc tap dugc chiia<br />
khdi, dflng thdi nhd trinh do cua cae bdc si<br />
va thiet bj kham chuyen sau, nhilu b^nh tilm<br />
an duge phat hien sdm, bfinh nhan dugc tu<br />
van eac bien phap phdng chdng benh^.<br />
Nhu da nhan djnh d fren, hgp tac khoa<br />
hpc cflng nghe Nga - Trung din di vao chilu<br />
sau. Nhimg nam gan day, song song vdi cae<br />
hogt dgng ti^o doi nfiu fren, hogt dfng hgp<br />
tac ciing nghifin ciiu, ung dyng va sdn xudt<br />
dugc tang cudng mgnh me. Thdng qua dd,<br />
thfi manh cua mfli bfin dugc khai thac vd pbdt<br />
huy cd hipu qua, dflng thdi dam bao dugc Igi<br />
<br />
Thir nhdt: Nga va Trung Quflc cung<br />
thifit lap cac tiung tam nghien cihi Nga Trung nhu Trung tam hgp nhat Nga - Tnmg<br />
vfi Khi tugng, Trung tam Nghien cuu Nga Trung vfi nghien ciiu tai nguyen thien nhien,<br />
sinh thai vd bdo vfi mfli trudng, cac trung tam<br />
nghien eim ddt tai Cflng vien Khoa hgc cong<br />
nghf. Mdi day, thda thugn vfi thdnh lap<br />
Trung tam Nghien ciru vfi Cong nghe sinh<br />
hpc dat tgi Cflng vifin Khoa hpc cflng nghfi<br />
Trung - Nga tai Changchun (Trung Qudc) dl<br />
md rgng hgp tdc giira hai nudc frong vipc<br />
difiu che ra cdc che phim sinh hgc dd dugc<br />
ky kit va dua vdo friln khai. V l phfa minh,<br />
do quan tam tdi nganh y bgc dan tfc Tmng<br />
Qude nfin Nga dg djnh thanh lap cac trung<br />
tam y dugc hgc dfi tiiuc diy nghien ciru dflng<br />
y tgi Nga fren ea sd hgc hdi kinh nghiem cua<br />
Tmng Quflc.<br />
Thir hai: Vdi nhiing kinh nghipm vl<br />
tiien khai ung dyng cflng nghe tien tiln vao<br />
san xuat vd thilt Idp khu cdng nghp cao,<br />
Trung Qudc cho ring nhirng kinh nghipm<br />
nay bd ich cho Nga nen ngdy eang tang<br />
cudng tham gia vao cdc cong vifin cdng nghe<br />
cao tai Nga, trong do cd dg dn SkoUcovo. Vl<br />
phia minh, Nga keu ggi va md rfng ciia chao<br />
ddn ddu tu tir Trung Quflc vdo eac cflng vien<br />
<br />
CompydHUHecmeo Kuman u Poccuu e o6jiacmu<br />
jneduifUHbi,<br />
http://russian.people.com.en/31857/97676/97787/IS74<br />
1003.html<br />
<br />
cdng nghf cao va khu kinh tl md chuyen vl<br />
ling dgng khoa bgc ky thuat.<br />
<br />
"Xdft tde Otga — ^rung..*.<br />
<br />
71<br />
<br />
Thir ba: Hai ben cimg Ihda thugn vd<br />
<br />
Cflng vien cflng nghp Nga - Trung dau tien<br />
<br />
thanh lap cdc khu cong nghf cao, cdng vifin<br />
<br />
lai Moscow la cdng vien "Hiiu nghj", thdnh<br />
<br />
cong nghfi lifin doanh dgt tgi Nga va Tnmg<br />
<br />
ldp vao nam 2003, ddng vai frd la tiung tam<br />
<br />
Qudc. Day Id edng cg quan frpng thue ddy<br />
<br />
chuyen giao cdng nghe va ngan hdng giai<br />
<br />
hgp tac khoa hpc cdng nghf va dau tu gifia<br />
<br />
phap ky thudt frfin ca sd thu hiit vdn ddu tu<br />
<br />
hai nude. Cac cdng vien cdng nghfi dugc<br />
<br />
Tnmg Qudc, thyc hien cac chuc nang: thu<br />
<br />
thanh lap nhdm myc tieu: Hfl frg trifin khai<br />
<br />
thgp va cung d p thdng tin vl cung d u dfli<br />
<br />
cdc chuang trinh Hen quflc gia v l bgp tde<br />
<br />
vdi cac sdn phdm cd ham lugng khoa hgc,<br />
<br />
khoa hgc cflng nghfi Nga - Trung; Xiic tien<br />
<br />
cac cdng nghp cd sin, tim kiem ban hang<br />
<br />
tifiu thu cac sdn pham khoa hgc cflng nghfi,<br />
<br />
nhdm td chiic san xuat cac san phdm cflng<br />
<br />
giai phap kJ thudt hoan thifin cua Nga tifin<br />
<br />
nghp cao, cung cap dich vu tu van. Tmng<br />
<br />
thi tmdng Trung Quflc va ngugc lgi; Tiianh<br />
<br />
tam nay dugc thanh lap xuat phat tir nhu cau<br />
<br />
lap cac xi nghifip lien doanh dl cung san xuit<br />
<br />
ciia hai ben: phfa Nga ed tilm lyc khoa hgc<br />
<br />
va thuong mgi hda cdc san pham khoa hgc<br />
<br />
cdng nghe mgnh, can tim kifim dfli tac va<br />
<br />
cflng nghfi: phat triln co sd ha ting va cac ca<br />
<br />
eung cap frfin eo sd thuang mai cac giai phap<br />
<br />
chl chuyfin giao cgng nghf ciing nhu thuang<br />
<br />
ky thuat eho Tmng Qudc, frong khi dd Tmng<br />
<br />
mai hda cflng nghfi; Dao tao va nang cao<br />
<br />
Quoc la thi tmdng tieu thy ldn dfli vdi san<br />
<br />
trinh dg ciia cdc nba qudn ly cac dg an<br />
<br />
pham khoa hgc cflng nghfi. Cflng vien cflng<br />
<br />
chung; Hoan thipn co sd thdng tin ciing nhu<br />
<br />
nghfi nay cdn cd chi nhanh tgi Haerbin,<br />
<br />
co sd phap Iy ve chuyin giao cflng nghfi<br />
<br />
Tmng Qudc^.<br />
<br />
qudc te... Hipn nay d Trung Qudc cd 6 cflng<br />
vifin cflng nghf lifin doanh vdi Nga. Cdng<br />
vifin cflng nghfi Tmng - Nga diu tien dugc<br />
thdnh lap tgi tinh Zhejiang Trung Quflc vdo<br />
ndm 2001 vdi chitc ndng thye hifin cac dy an<br />
hgp tac vdi Nga vd cde nude SNG chii yfiu<br />
tiong ngdnh hda ling dung nhu ITnh vgc vat<br />
li^u mdi, ndng lugng, laser, difin tu, cdng<br />
ngh§ tiong nganh ndng nghipp va sinh hpc,<br />
<br />
v l chii the hgp tac, Tmng Qudc va LB<br />
Nga tifin hanh hgp tae d cac cap dg giua vien<br />
nghifin ciiu, dirng dau la Vipn Han lam khoa<br />
hgc LB Nga vdi cac vifin va tmng tam<br />
nghien ciiu cua Tmng Quoc. Hien nay, trfin<br />
30 vifn nghien ciiu tryc thufc Vien Han Iam<br />
da cd mfli quan h? hgp tac vdi cac ca sd<br />
nghien ciiu ciia Tmng Qudc. Trong quan hp<br />
<br />
cong nghf thdng tin. Ndm 2003, Hipp dinh<br />
lien chinh phu vl xay dgng 6 cflng vien cdng<br />
nghp chia dfiu cho hai nudc dugc ky kit.<br />
<br />
^ CosMecmubie ceo6odubie jKono.MUHecKue loiibt<br />
poccuUCKo-KumaUcKOM<br />
compyduwiecmac<br />
bttp://newinspire.n]/leklsii-po-mirovoyekonomike/sovmestnie-svobodnie-ekonomicheskiezoni-v-rossiysko-kitayskom-sotnidnichestve-1689<br />
<br />