intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Kết quả bước đầu nghiên cứu phẫu thuật điều trị xuất huyết trước võng mạc vùng hoàng điểm nguyên phát

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:3

1
lượt xem
0
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết trình bày nhận xét kết quả bước đầu phẫu thuật điều trị xuất huyết trước võng mạc vùng hoàng điểm. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: can thiệp lâm sàng trên bệnh nhân bị xuất huyết trước võng mạc nguyên phát.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Kết quả bước đầu nghiên cứu phẫu thuật điều trị xuất huyết trước võng mạc vùng hoàng điểm nguyên phát

  1. TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 479 - THÁNG 6 - SỐ 1 - 2019 khớp bị sưng đau trong đợt cấp và mức độ đau management in general practice 2000-2005", Ann khớp được đánh giá theo thang điểm VAS. Rheum Dis. 2008;67:960-6. - Các bệnh nhân gút chủ yếu có chất lượng 2. Geletka RC, Scarlett EL (2004), "Severe gout is associated with impaired quality of life and cuộc sống ở mức độ trung bình (67,3%) và thấp functional status", Arthritis Rheum; 50:S340-S341. (32,7%), không một bệnh nhân nào có chất 3. Khanna D, Mansoor A (2008), "The disutility of lượng cuộc sống đạt mức độ cao. chronic gout", Qual Life Res; 17(5):815-822. - Sức khỏe thể chất bị ảnh hưởng nhiều hơn 4. Sundy JD, Schumacher HR (2006), "Quality of sức khỏe tinh thần, trong đó chức năng thể lực life in patients with treatment failure gout", Ann và cảm giác đau bị ảnh hưởng nhiều nhất. Rheum Dis; 65:271. 5. Priyanka C, Edward R (2013), "Health- related TÀI LIỆU THAM KHẢO quality of life in gout: a systematic review", 1. Annermans L, Spaepen E (2008), "Gout in the Rheumatology; 52 (11):2031-2040. UK and Germany: prevalence, comorbidities and KẾT QUẢ BƯỚC ĐẦU NGHIÊN CỨU PHẪU THUẬT ĐIỀU TRỊ XUẤT HUYẾT TRƯỚC VÕNG MẠC VÙNG HOÀNG ĐIỂM NGUYÊN PHÁT Vũ Tuấn Anh* TÓM TẮT 28 người trẻ tuổi – trong lứa tuổi lao động, đe dọa Mục tiêu: nhận xét kết quả bước đầu phẫu thuật suy giảm thị lực trầng trọng và không hồi phục điều trị xuất huyết trước võng mạc vùng hoàng điểm. được, ảnh hưởng lớn tới sinh hoạt. Diễn biến Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: can thiệp bệnh thường xảy ra đột ngột, bệnh nhân mất thị lâm sàng trên bệnh nhân bị xuất huyết trước võng lực trung tâm một bên. mạc nguyên phát. Kết quả: thời gian mắc bệnh từ 1 Có nhiều nguyên nhân gây bệnh, thường gặp ngày đến 1 tháng, đều mờ 1 mắt đột ngột, ở người trẻ, 6/6 ca đều phục hồi tốt về chức năng và giải phẫu là bệnh lý võng mạc Valsava, hội chứng Terson. sau phẫu thuật, không để lại di chứng. Kết luận: Một số tác giả cho rằng có liên qua tới bệnh lý xuất huyết trước võng mạc nguyên phát thường xảy giãn mạch máu võng mạc quanh fovea [1], hoặc ra đột ngột ở người trẻ, trên 1 mắt. Phẫu thuật cắt thứ phát do một số bệnh lý mạch máu võng mạc dịch kính điều trị xuất huyết trước võng mạc nguyên gây nên như tắc tĩnh mạch võng mạc, bệnh phát là phương pháp phục hồi thị lực tối ưu. võng mạc do đái tháo đường, phình mạch võng Từ khóa: xuất huyết trước võng mạc, cắt dịch kính mạc, sau khi dùng thuốc chống đông máu, hoặc SUMMARY xuất hiện đột ngột sau chấn thương. RESULTS OF VITRECTOMY FOR TREATMENT Mặc dù nguyên nhân nhiều khi không rõ OF PREMACULAR HAEMORRHAGE ràng, nhưng trên lâm sàng, việc quan trọng vẫn Aims: results of vitrectomy and ILM peeling for phải là giải phóng hết máu đọng. Có nhiều treatment of premacular haemorrhage. Methods: phương pháp điều trị khác nhau, như điều trị nội interventional cases series. Results: all patients have khoa, dùng laser mở màng ngăn trong, tiêm spontaneous and acute onset premacular thuốc tiêu sợi huyết đều bộc lộ nhiều nhược haemorrhage, and surgical timing from 1 day to 1 month. Excellent visual and anatomical recovery điểm, về khả năng phục hồi thị lực, về di chứng occurred in all patients without any complications. của máu đọng kéo dài dẫn tới suy giảm chức Conclusion: vitrectomy is optimal choice for năng thị giác của bệnh nhân. premacular haemorrhage treatment. Phẫu thuật cắt dịch kính qua đường pars Keyword: premacular haemorrhage, vitrectomy plana ngày nay, với trang bị hệ thống cắt dịch I. ĐẶT VẤN ĐỀ kính tốc độ cao và đầu cắt nhỏ (23 G/25G– kỹ Xuất huyết trước võng mạc nguyên phát là thuật cắt dịch kính không khâu) ngày càng được một bệnh lý hiếm gặp, nhưng thường xảy ra ở ứng dụng rộng rãi trong điều trị các bệnh lý võng mạc nhờ nhờ các ưu điểm: thời gian phẫu thuật ngắn, không khâu vết mổ nhỏ nên thời *Bệnh viện Mắt Trung Ương gian liền vết mổ nhanh hơn phẫu thuật cắt dịch Chịu trách nhiệm chính: Vũ Tuấn Anh kính kinh điển với đầu cắt 20 G [2]. Email: vta.oph@gmail.com Phẫu thuật cắt dịch kính điều trị xuất huyết Ngày nhận bài: 23.3.2019 Ngày phản biện khoa học: 21.5.2019 trước võng mạc vùng hoàng điểm nguyên phát Ngày duyệt bài: 27.5.2019 là một hướng mới để điều trị bệnh lý này, hiện 105
  2. vietnam medical journal n01 - JUNE - 2019 nay ở Việt Nam chưa có nghiên cứu nào về vấn sẽ được làm thêm chụp OCT hoàng điểm, đánh đề này. Vì vậy tác giả tiến hành nghiên cứu: giá thị trường. “Kết quả bước đầu nghiên cứu phẫu thuật cắt dịch kính điều trị xuất huyết trước võng mạc III. KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN vùng hoàng điểm nguyên phát”. 3.1 kết quả phẫu thuật. Đặc điểm bệnh nhân: bệnh nhân nhỏ tuổi nhất là 12 tuổi, lớn II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU tuổi nhất 43 tuổi, tuổi, 2 nam và 4 nữ, đều xuất Nghiên cứu được tiến hành trên 6 bệnh hiện đột ngột ở 1 mắt. nhân bị xuất huyết trước võng mạc vùng hoàng Thời gian mắc bệnh: bệnh nhân tới khám điểm nguyên phát có chỉ định phẫu thuật cắt sớm nhất là 1 ngày sau khi mắc, bệnh nhân dịch kính tại Bệnh viện mắt Trung Ương từ tháng muộn nhất là 1 tháng (có điều trị nội khoa 8/2017 đến tháng 3/2019. không đỡ) Cách thức tiến hành nghiên cứu. Bệnh Kết quả về mặt giải phẫu: cả 6 bệnh nhân có nhân nhập viện được khám, làm hồ sơ bệnh án, tình trạng võng mạc vùng hoàng điểm tốt, có đo thị lực nhìn xa với kính và không kính, đo ánh trung tâm tại thời điểm ra viện và khám lại nhãn áp, đánh giá tình trạng giác mạc, thủy tinh sau 1 tuần đều không phát hiện còn máu ở thể, khám đáy mắt bằng kính 3 mặt gương vùng hoàng điểm, dịch kính sạch. Tại thời điểm Goldmann hoặc đèn soi Schepens kết hợp kính + 1 tháng, 3 tháng, bệnh nhân được làm thêm 20D đánh giá tình trạng võng mạc, dịch kính, OCT đều rõ hố trung tâm, độ dày võng mạc trở chụp OCT vùng hoàng điểm và đo thị trường về bình thường, không phát hiện trường hợp trung tâm... nào xuất hiện màng trước võng mạc thứ phát. Quy trình phẫu thuật: bệnh nhân được gây tê Nhiều tác giả cũng nhấn mạnh đến vai trò của cạnh nhãn cầu. Đặt 3 lỗ trocar 23G tại 3 vị trí bóc màng ngăn trong đối với việc phòng xuất cách rìa 4 mm, 1 lỗ đặt đinh nước, 1 lỗ dùng đèn hiện màng trước võng mạc thứ phát [3]. Có 1 chiếu nội nhãn Xenon và 1 lỗ dành cho đầu cắt bệnh nhân còn xuất tiết cứng quanh fovea sau dịch kính. Trong quá trình phẫu thuật, có thể 3 tháng, do bệnh nhân này đến muộn sau 1 hoán đổi vị trí các dụng cụ trên. Dùng đầu cắt tháng. Các xuất tiết cứng này có thể là do lipid 23G cắt dịch kính từ trung tâm ra ngoại biên, thoát ra ngoài thành mạch đọng ở lớp trong của chú ý tránh chạm vào thể thủy tinh còn trong võng mạc. của bệnh nhân. Nhuộm màng hyaloid sau và Không có bệnh nhân nào bị đục thể thủy tinh màng ngăn trong bằng hydrocortison, bóc màng thứ phát sau 3 tháng. ngăn trong vùng hoàng điểm bằng forcep nội Khám ngày thứ nhất sau mổ, tất cả bệnh nhãn dưới kính phóng đại x50, sau đó dùng nhân nhãn cầu đều kín, nhãn áp không hạ. back-fluid với đầu silicon mềm hút dịch thụ động để hút từ từ toàn bộ máu đọng trước võng mạc. Kết thúc phẫu thuật thường trao đổi khí dịch để duy trì áp lực dương tương đối trong nội nhãn trước khi rút trocar, tránh biến chứng chảy máu từ kết mạc vào buồng dịch kính. Đánh giá sau phẫu thuật: Bệnh nhân sau phẫu thuật được xuất viện ngày sau mổ. Bệnh nhân được theo dõi các diễn biến về thị lực, Nguyễn Thị H. trước mổ Nguyễn Thị H. sau mổ nhãn áp, tình trạng võng mạc và các biến chứng có thể xảy ra để có thể can thiệp kịp thời như laser võng mạc bổ xung, hạ nhãn áp…Sau khi ổn định bệnh nhân được ra viện và tái khám định kỳ sau 1 tuần, 1 tháng và 3 tháng. Các chỉ tiêu đánh giá mỗi lần khám lại: - Thị lực nhìn xa có và không chỉnh kính - Nhãn áp đo bằng nhãn áp kế Goldmann hoặc nhãn áp kế hơi - Khám sinh hiển vi đánh giá bán phần trước, độ kín của vết mổ, tình trạng võng mạc sau Ngô Hữu T. trước mổ Ngô Hữu T. sau mổ phẫu thuật Kết quả về mặt chức năng: Đã có sự cải - Từ lần khám sau 1 tháng trở đi bệnh nhân thiện đáng kể về thị lực ngay ngày thứ nhất sau 106
  3. TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 479 - THÁNG 6 - SỐ 1 - 2019 phẫu thuật. Thị lực đạt tối đa sau 1 tuần, tất cả thuật điều trị một số bệnh lý [1], tuy vậy có bệnh nhân đều đạt thị lực 20/20 và luôn ổn định trường phái cho rằng phải cắt sạch dịch kính chu ở các lần thăm khám tiếp theo. Trước phẫu biên để phòng co kéo dịch kính gây bong võng thuật đa phần bệnh nhân có thị lực rất thấp dưới mạc thứ phát [3]. ĐNT 5m. Do trong quá trình phẫu thuật, bệnh Về chất nhuộm màng ngăn trong: một số tác nhân được trao đổi khí dịch nhằm giữ áp lực giả dùng nhũ tương steroid (triamcinolon) để nhãn cầu dương tương đối nhằm tránh máu từ nhuộm như trong nghiên cứu [6]. Sử dụng chất mép mổ chảy vào buồng dịch kính, nên tại các này có ưu điểm rẻ tiền, sẵn có, không gây hại. thời điểm 1 ngày sau phẫu thuật, sự thay đổi về Một số tác giả có dùng xanh trypan 3% [7] hoặc mặt thị lực chưa có ý nghĩa do vẫn còn bóng khí 1% có trộn với glucose 20% để nhuộm. Một số khá lớn. Chỉ ở thời điểm 1 tuần sau phẫu thuật, khác có sử dụng indocyanin để nhuộm [1],[7], khi bóng khí hoàn toàn tiêu hết, thị lực bệnh thuốc này rất đắt tiền và có nguy cơ độc đối với nhân mới được cải thiện rõ rệt. Ngay cả bệnh biểu mô sắc tố võng mạc. Tuy nhiên với phẫu nhân nữ Nguyễn Thị H. tuy vẫn còn xuất tiết thuật viên có kinh nghiệm thì không có sự khác cứng quanh fovea nhưng rất may là thị lực vẫn biệt giữa các thuốc nhuộm này, và không hề ảnh không bị ảnh hưởng. hưởng đến kết quả phẫu thuật. Thị trường sau phẫu thuật 1 tháng của nhóm Điểm mấu chốt trong kỹ thuật này là bóc bệnh nhân này đều cho thấy không còn tổn thương. được sạch màng ngăn trong vùng hoàng điểm Quan điểm điều trị nội khoa, tra thuốc non- để quả đó hút được sạch máu đọng. steroide và theo dõi chờ máu tiêu hết, thời gian có thể kéo dài từ 1-3 tháng. Trong thời gian máu IV. KẾT LUẬN còn chưa tiêu, có thể gây nên tổn hại không hồi Phẫu thuật cắt dịch kính điều trị xuất huyết phục cho võng mạc. Thời gian tiêu máu rất dài, trước võng mạc là một hướng tiếp cận mới trong thường để lại di chứng xơ hóa - màng trước điều trị bệnh lý này, đã đem lại kết quả rất khả võng mạc co kéo hoặc tăng sinh dịch kính võng quan, phục hồi thị lực hoàn toàn cho bệnh nhân mạc. Xuất huyết tồn tại lâu còn sinh ra độc tố trong thời gian ngắn. Đối tượng mắc bệnh có gây tổn thương cấu trúc võng mạc vùng hoàng tuổi còn trẻ, trong lứa tuổi lao động, nên việc điểm [5]. điều trị rất có ý nghĩa về mặt kinh tế xã hội. Vì Một xu hướng khác là tiêm thuốc tiêu sợi tỷ lệ mắc bệnh thấp, nên cần có thời gian nghiên huyết t-PA và bơm khí nội nhãn, thuốc có thể cứu với số lượng bệnh nhân lớn hơn nữa. tiêu máu nhanh trong vòng một tuần, tuy nhiên vẫn để lại di chứng màng trước võng mạc, rốt TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. De Maeyer K, Van Ginderdeuren R, cục vẫn gây giảm thị lực và vẫn cần phải can Postelmans L. et al Sub inner limiting membrane thiệp phẫu thuật [6]. Ngoài ra vẫn thường gặp hemorrhage: causes and treatment with biến chứng đục thể tinh sau bơm khí nội nhãn. vitrectomy. Br J Ophthalmol 2007 Kỹ thuật dùng laser mở một lỗ ở màng 2. Iijima H, Satoh S, Tsukahara S. Nd: YAG laser hyaloid sau hoặc màng ngăn trong, được giới photodisruption for preretinal hemorrhage due to retinal macroaneurysm. Retina 199818430–434 thiệu đầu tiên bởi Heydenreich và Fechner, cho 3. Meier P, Schmitz F, Wiedemann P. Vitrectomy máu thoát ra và vào buồng dịch kính, thực hiện for pre‐macular hemorrhagic cyst in children and trong 3-4 ngày sau khi xuất huyết xuất hiện [2]. young adults. Graefe's Arch Clin Exp Nhiều biến chứng xảy ra như lỗ hoàng điểm, Ophthalmol 2005243824–828 4. Kwok A K, Lai T Y, Chan N R. Epiretinal bong võng mạc. Biến chứng xuất hiện màng membrane formation with internal limiting trước võng mạc thường gặp, có lẽ là do các yếu membrane wrinkling after Nd: YAG laser tố tăng sinh kích thích việc tăng sinh của các tế membranotomy in valsalva retinopathy. Am J bào đọng theo màng ngăn trong và bề mặt võng Ophthalmol 2003136763–766 5. Arroyo J G, Bula D V. Immunohistochemical mạc [4]. Khi bóc màng trước võng mạc là hậu study of the internal limiting membrane in Terson quả của xuất huyết trước võng mạc, thấy màng syndrome. Retina 200424155–157 ngăn trong có chứa các đại thực bào có đọng sắt 6. Schmitz K, Kreutzer B, Hitzer S. et al Therapy ở khoảng gian bào, lắng đọng hemosiderin và of subhyaloidal hemorrhage by intravitreal application of rtPA and SF(6) gas. Br J nhân của thế bào đệm [5]. Ophthalmol 2000841324–1325 Về kỹ thuật mổ: Việc cắt dịch kính hạn chế 7. Burk S E, Da Mata A P, Snyder M E. et ra chu biên đã khắc phục được biến chứng đục al Indocyanine green‐assisted peeling of the retinal thể thủy tinh thứ phát. Một số cho rằng không internal limiting membrane. Ophthalmology 20001072010–2014. nhất thiết phải cắt sạch dịch kính trong phẫu 107
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
34=>1