Khảo sát kiến thức và thái độ về sinh mổ trên các thai phụ mang thai lần đầu tại Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai

Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 23 * Số 2 * 2019<br /> <br /> <br /> KHẢO SÁT KIẾN THỨC VÀ THÁI ĐỘ VỀ SINH MỔ<br /> TRÊN CÁC THAI PHỤ MANG THAI LẦN ĐẦU<br /> TẠI BỆNH VIỆN ĐA KHOA ĐỒNG NAI<br /> Bùi Quang Tùng*, Bùi Chí Thương**<br /> TÓM TẮT<br /> Đặt vấn đề: Mổ lấy thai là một phẫu thuật nhằm lấy thai nhi, nhau và màng ối qua một vết mổ ở thành tử<br /> cung đang nguyên vẹn và không phải là một phẫu thuật vô hại. Tuy nhiên, tỷ lệ mổ lấy thai đang gia tăng khá<br /> nhanh trên thế giới nói chung và tại Việt Nam nói riêng. Vì vậy, chúng tôi thực hiện khảo sát kiến thức và thái độ<br /> của thai phụ về sinh mổ để giúp các bác sĩ lâm sàng, nhà quản lý sẽ hiểu rõ hơn về thai phụ. Từ đó sẽ có sự tư vấn<br /> thích hợp cho thai phụ và thân nhân nhằm giảm tỷ lệ mổ lấy thai.<br /> Mục tiêu: Xác định tỷ lệ thai phụ ở tam cá nguyệt thứ 3 có kiến thức đúng và thái độ đúng về sinh mổ tại<br /> Bệnh viện đa khoa Đồng Nai.<br /> Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu cắt ngang thực hiện trên các Thai phụ ở tam cá<br /> nguyệt 3 đến khám thai tại khoa Phụ Sản Bệnh viện đa khoa Đồng Nai.<br /> Kết quả: Qua nghiên cứu về tìm hiểu kiến thức và thái độ của các thai phụ về mổ lấy thai tại Bệnh viện đa<br /> khoa Đồng Nai: Tỷ lệ thai phụ có kiến thức đúng 13,28%; Tỷ lệ thai phụ có thái độ đúng 5,47%; Tỷ lệ thai phụ<br /> mong muốn sinh thường là 97,92%. Trong đó, các yếu tố tác động lên việc lựa chọn phương pháp sinh của thai<br /> phụ: Thai phụ có trình độ học vấn cấp 2 có tỷ lệ mong muốn sinh mổ cao hơn gấp 12,5 lần (KTC 95%: 1,32-100)<br /> so với thai phụ có trình độ học vấn cao đẳng, đại học; Thai phụ mong muốn có 1 con trong tương lai có tỷ lệ<br /> mong muốn mổ lấy thai cao hơn 6,67 lần (KTC 95%: 1,59-25) so với thai phụ chỉ mong muốn 2 con sau này.<br /> Kết luận: Các bác sĩ cần cung cấp các kiến thức về nguy cơ và lợi ích của mổ lấy thai cho thai phụ nhằm<br /> giúp các thai phụ có nâng cao kiến thức và cải thiện thái độ của thai phụ về mổ lấy thai. Thông qua đó giúp giảm<br /> phần nào tỉ lệ mổ lấy thai.<br /> Từ khoá: kiến thức, thái độ, mổ lấy thai<br /> ABSTRACT<br /> SURVEY ON KNOWLEDGE AND ATTITUDE ABOUT CESAREAN SECTION IN THE FIRST<br /> PREGNANT WOMEN IN DONG NAI GENERAL HOSPITAL<br /> Bui Quang Tung, Bui Chi Thuong<br /> * Ho Chi Minh City Journal of Medicine * Supplement of Vol. 23 - No 2- 2019: 90 - 94<br /> Background: Caesarean section is a surgical procedure for the removal of fetus, placenta and membranes<br /> through an incision in the uterus and is not harmless surgery. However, the rate of cesarean section has been<br /> increasing rapidly in the word and in Vietnam. So, we proceed a survey on knowledge and attitude of pregnant<br /> woman about cesarean section to help clinical practitioner understanding better of pregnant women. And then,<br /> they provide counseling for pregnant women and their relatives so that the rate of cesarean section can be reduced.<br /> Objectives: The study identifies the rate of third-trimester pregnant women who has good knowledge and<br /> attitude about cesarean section in Dong Nai general hospital.<br /> Methods: A cross-sectional study were conducted on third trimester pregnant women who attend antenatal<br /> <br /> **Bộ môn Sản, Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh<br /> Tác giả liên lạc: TS. Bùi Chí Thương ĐT: 0913124604 Email: buichithuong@yahoo.com<br /> <br /> <br /> <br /> 90 Chuyên Đề Sản Phụ Khoa<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 23 * Số 2 * 2019 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> care in Dong Nai general Hospital.<br /> Results: In research, the rate of pregnant women with good knowledge is 13.28%, the rate of pregnant<br /> women with good attitude is 5.47% and the prevalence of pregnant women who want to undergo vaginal delivery<br /> is 97.92%. Factors influencing the choice of method of delivery: Pregnant women who desire cesarean section<br /> with secondary school education had 12.5 times (95% CI: 1.32-100) higher than with college school education;<br /> pregnant women expecting one child in the future have 6.67 times (95% CI: 1.59-25) higher cesarean section<br /> desire than women expecting 2 children in the future.<br /> Conclusion: We need provide knowledge about the risk and benefit of cesarean section for pregnant women<br /> to enhance their knowledge and improve their attitude. And then, it helps to decrease the rate of Cesarean section.<br /> Keyword: knowledge, attitude, Cesarean section<br /> ĐẶT VẤN ĐỀ ĐỐITƯỢNG- PHƯƠNG PHÁPNGHIÊNCỨU<br /> Sinh con là một giai đoạn quan trọng trong Đối tượng nghiên cứu<br /> cuộc đời người phụ nữ. Hiện nay, có 2 phương Thai phụ ở tam cá nguyệt 3 đến khám thai<br /> pháp được sử dụng để sinh là mổ lấy thai và tại khoa Phụ Sản Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai<br /> sinh ngả âm đạo. Mặc dù, sinh ngả âm đạo là hội đủ tiêu chuẩn chọn mẫu.<br /> một phương pháp được xem như là an toàn Tiêu chuẩn chọn vào<br /> nhưng trong một vài trường hợp thì mổ lấy thai Thai phụ có thai lần đầu.<br /> lại là chọn lựa an toàn cho cả mẹ và thai Tuổi thai >=28 tuần.<br /> <br /> Tuy nhiên, mổ lấy thai mang lại nhiều nguy Tuổi thai phụ từ 18 đến 35 tuổi.<br /> <br /> cơ cho thai phụ và em bé. Theo khuyến cáo của Tiêu chuẩn loại trừ<br /> WHO năm 1985, tỷ lệ mổ lấy thai ở mỗi khu vực Thai phụ có tiền căn mổ bóc nhân xơ TC.<br /> không quá 10-15%(9). Khi tỷ lệ này vượt trên 15% Sẩy thai liên tiếp.<br /> thì tai biến sẽ xảy ra nhiều hơn cho mẹ và con. Thai phụ có khả năng mổ lấy thai chủ động:<br /> nhau tiền đạo, đa thai, khung chậu lệch, điều trị<br /> Trên thế giới cũng như tại Việt Nam, tỷ lệ mổ lấy<br /> hiếm muộn.<br /> thai gia tăng rất nhanh. Trong đó, Đồng Nai là<br /> Thai phụ có bệnh lý kèm theo, khó có khả<br /> một tỉnh lớn của miền Đông Nam bộ có số lượng<br /> năng sinh ngả âm đạo: suy tim (độ III, IV theo<br /> ca sinh khoảng 56000 vào năm 2017. Bên cạnh NYHA), cao huyết áp nặng, tiền sản giật nặng,<br /> đó, Bệnh viện đa khoa Đồng Nai là Bệnh viện có phẫu thuật tầng sinh môn cũ do dị dạng bẩm<br /> lớn của tỉnh Đồng Nai và có tỷ lệ mổ lấy thai khá sinh, chấn thương.<br /> cao vào khoảng 53,6%. Vì vậy, chúng tôi thực Phương pháp nghiên cứu<br /> hiện khảo sát về kiến thức và thái độ của thai Thiết kế nghiên cứu<br /> phụ về mổ lấy thai tại đây để giúp các bác sĩ lâm Nghiên cứu cắt ngang.<br /> sàng, nhà quản lý sẽ hiểu rõ hơn về thai phụ. Từ Cơ mẫu<br /> đó sẽ có sự tư vấn thích hợp cho thai phụ và Được tính theo công thức:<br /> thân nhân nhằm giảm tỷ lệ mổ lấy thai. Xuất<br /> phát từ lý do trên, chúng tôi tiến hành đề tài với<br /> câu hỏi nghiên cứu: “Tỷ lệ thai phụ trong tam cá<br /> nguyệt thứ 3 có kiến thức và thái độ đúng về Z: Lấy giá trị từ phân phối chuẩn<br /> sinh mổ là bao nhiêu?”. α: 0,05  Z 1-α/2 = Z 0,975 = 1,96<br /> <br /> <br /> <br /> Chuyên Đề Sản Phụ Khoa 91<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 23 * Số 2 * 2019<br /> <br /> p: Trị số mong muốn của tỷ lệ, chọn p=0,5 để có cỡ mẫu lớn nhất. Số điểm trung bình của thai phụ về thái độ<br /> d: sai số cho phép, được sử dụng trong nghiên cứu = 0,05. sinh mổ là 5,86 ± 1,62. Số điểm thấp nhất là 2,<br /> Cỡ mẫu tối thiểu cần trong nghiên cứu n= 384. chiếm tỷ lệ 1,82%. Số điểm cao nhất của thai phụ<br /> KẾT QUẢ là 10, chiếm tỷ lệ 0,26%.<br /> Đặc điểm chung của dân số nghiên cứu<br /> Thái độ chung về sinh mổ 5,47%<br /> Nhóm tuổi trung bình của đối tượng nghiên<br /> cứu là 26,38 ± 3,62 tuổi, đa số thai phụ là nhân<br /> viên văn phòng (52,08%), hầu hết thai phụ có địa<br /> chỉ thường trú tại thành phố Biên Hoà (72,40%),<br /> tỷ lệ thai phụ có trình độ cao đẳng, đại học là<br /> 94,53%<br /> 50% và tỷ lệ thai phụ mong muốn có 2 con là<br /> 77,60%.<br /> Kiến thức chung của thai phụ về sinh mổ<br /> Trong 18 câu hỏi về kiến thức sinh mổ, Biểu đồ 2: Thái độ chung của thai phụ về sinh mổ<br /> tương ứng tổng số điểm cao nhất 18 điểm. Lựa chọn phương pháp sinh<br /> Đúng: 51 thai phụ (13,28%) trả lời đúng, Trong tổng số 384 thai phụ, sự lựa chọn<br /> tương ứng với 17-18 điểm. phương pháp sinh ngả âm đạo cho lần sinh này<br /> Sai: 334 thai phụ (86,72%) trả lời đúng, tương chiếm tỷ lệ khá cao 97,92%, tương ứng với 376<br /> ứng với 0-16 điểm. thai phụ. Chỉ có 8 thai phụ lựa chọn phương<br /> Trong đó, số câu hỏi trung bình thai phụ trả pháp sinh mổ chiếm tỷ lệ 2,08%.<br /> lời đúng về kiến thức sinh mổ là 13,7±2,8 câu. Số Mối liên hệ giữa sự lựa chọn kiểu sinh với đặc<br /> câu trả lời đúng ít nhất là 1 câu chiếm 0,52%, số tính dân số của mẫu<br /> câu trả lời đúng cao nhất là 18 câu chiếm 1,82%. Khi hỏi về số con mong muốn trong tương<br /> lai thì tỷ lệ sản phụ lựa chọn mổ lấy thai trong<br /> 0<br /> Kiến thức chung về sinh mổ nhóm mong muốn có 2 con, giảm 6,67 lần so với<br /> 0<br /> thai phụ mong muốn 1 con và không có thai phụ<br /> 13,28% nào muốn có trên 2 con chọn lựa mổ lấy thai.<br /> Tỷ lệ thai phụ có trình độ học vấn “cấp 2” có<br /> sự lựa chọn sinh mổ cao nhất 5,88%. Tỷ lệ thai<br /> phụ có trình độ “cao đẳng, đại học” có tỷ lệ chọn<br /> 86,72% lựa thấp 0,52% và thấp hơn 12,5 lần so với thai<br /> phụ có trình độ học vấn “cấp 2”, sự khác biệt<br /> này có ý nghĩa thống kê với p