Khóa luận tốt nghiệp: Giải pháp phát triển dịch vụ ngân hàng bán lẻ tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Phát triển nhà đồng bằng sông Cửu Long, chi nhánh Chợ Lớn - Nguyễn Thị Mỹ Duyên

Chia sẻ: Nguyễn Yến | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:105

Thêm vào BST

Báo xấu

207
lượt xem 40
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Khóa luận tốt nghiệp "Giải pháp phát triển dịch vụ ngân hàng bán lẻ tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Phát triển nhà đồng bằng sông Cửu Long, chi nhánh Chợ Lớn" do sinh viên Nguyễn Thị Mỹ Duyên thực hiện giới thiệu đến các bạn những nội dung về - Cơ sở lý luận về ngân hàng thương mại và dịch vụ ngân hàng bán lẻ, thực trạng phát triển dịch vụ ngân hàng bán lẻ tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Phát triển nhà đồng bằng sông Cửu Long, chi nhánh Chợ Lớn,... Mời các bạn cùng tham khảo.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Khóa luận tốt nghiệp: Giải pháp phát triển dịch vụ ngân hàng bán lẻ tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Phát triển nhà đồng bằng sông Cửu Long, chi nhánh Chợ Lớn - Nguyễn Thị Mỹ Duyên

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP THỰC PHẨM TP.HCM KHOA QUẢN TRỊ KINH DOANH & DU LỊCH KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP NGÀNH QUẢN TRỊ KINH DOANH GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ NGÂN HÀNG BÁN LẺ TẠI NHTM CỔ PHẦN PHÁT TRIỂN NHÀ ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG (MHB) _ CHI NHÁNH CHỢ LỚN GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN : Th.S PHẠM MINH LUÂN SINH VIÊN THỰC HIỆN : NGUYỄN THỊ MỸ DUYÊN Chuyên ngành : MARKETING Lớp : 01DHQT2 Khóa : 01
Thành phố Hồ Chí Minh, tháng 06 năm 2014
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP THỰC PHẨM TP.HCM KHOA QUẢN TRỊ KINH DOANH & DU LỊCH KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP NGÀNH QUẢN TRỊ KINH DOANH GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ NGÂN HÀNG BÁN LẺ TẠI NHTM CỔ PHẦN PHÁT TRIỂN NHÀ ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG (MHB) _ CHI NHÁNH CHỢ LỚN GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN : Th.S PHẠM MINH LUÂN SINH VIÊN THỰC HIỆN : NGUYỄN THỊ MỸ DUYÊN Chuyên ngành : MARKETING Lớp : 01DHQT2 Khóa : 01
LỜI CẢM ƠN Lời đầu tiên em xin chân thành cảm ơn đến Thầy, Cô của trường Đại học Công Nghiệp Thực Phẩm thành phố Hồ Chí Minh – những người đã trực tiếp giảng dạy, truyền đạt cho em nhiều kiến thức bổ ít. Đó là nền tảng cơ bản, là những hành trang quý giá cho em vững bước trong thời gian làm khóa luận, cũng như trong sự nghiệp sau này. Bên cạnh đó, em cũng chân thành cảm ơn Thầy, Cô bên văn phòng đã hỗ trợ cho em suốt bốn năm học cũng như thời gian làm khóa luận. Để có những kiến thức, kinh nghiệm đầy bổ ích và hữu hiệu, em xin gửi lời cảm ơn chân thành đến toàn thể Ban lãnh đạo, trưởng bộ phận Bán lẻ và các anh chị bộ phận Bán lẻ cũng như các phòng ban khác của Ngân hàng MHB _ Chi nhánh Chợ Lớn.Cảm ơn mọi người đã tạo điều kiện cho em có thể tìm hiểu thực tế vế nghiệp vụ bán lẻ và cung cấp cho em những thông tin, số liệu để hổ trợ cho bài luận văn. Và cuối cùng em xin chân thành cảm ơn đến thầy Phạm Minh Luân, người đã tận tình quan tâm, giúp đỡ em trong thời gian qua cũng như giải đáp mọi thắc mắc trong quá trình làm khóa luận, em mới có thể hoàn thành bài luận văn này. Trong quá trình làm khóa luận, do kinh nghiệm còn ít và kiến thức chưa sâu rộng nên bài báo cáo chắc sẽ có sai sót. Mong nhận được sự đóng góp, nhận xét từ phía quý Thầy, Cô và các anh chị trong Ngân hàng để em có thể rút ra được nhiều kinh nghiệm bổ ích cho công việc sau này. Chân thành cảm ơn! Tp.HCM, ngày….tháng….năm…. SVTH Nguyễn Thị Mỹ Duyên i
LỜI CAM ĐOAN Tôi tên là: Nguyễn Thị Mỹ Duyên. Sinh ngày 02 tháng 11 năm 1992. Quê quán: Thị Xã Tây Ninh. Hiện đang là sinh viên Trường Đại Học Công Nghiệp Thực Phẩm Tp. Hồ Chí Minh, lớp 01DHQT2. Tôi cam đoan đề tài “Giải pháp phát triển DVNHBL tại NHTM cổ phần Phát triển nhà đồng bằng sông Cửu Long (MHB) _ Chi nhánh Chợ Lớn” là bài nghiên cứu tâm huyết do chính tôi thực hiện, không sao chép bất kỳ tài liệu nào và tôi chịu trách nhiệm hoàn toàn những nội dung thể hiện. ………..ngày…..tháng……..năm 2014 Sinh viên thực hiện ii
TÓM TẮT Với mục tiêu đề xuất giải pháp phát triển DVNHBL tại MHB _ Chợ Lớn, ngoài phần mở đầu, kết luận, mục lục, phụ lục, tài liệu tham khảo, danh mục từ viết tắt và danh mục bảng biểu, sơ đồ, hình, nội dung của bài luận văn gồm có ba chương: - Chương 1: Cơ sở lý luận về NHTM và DVNHBL Trong chương này, luận văn nêu ra lý thuyết cơ sở về NHTM, DVNHBL, phát triển DVNHBL. Đồng thời, luận văn cũng trình bày kinh nghiệm phát triển DVNHBL của các ngân hàng trên Thế Giới từ đó rút kinh nghiệm trong việc phát triển DVNHBL cho các NHTM Việt Nam nói chung và cho MHB _ Chợ Lớn nói riêng. Bên cạnh đó, tác giả cũng nêu ra các bài nghiên cứu trước đây từ đó rút kinh nghiệm cho bài luận văn của tác giả. Cuối cùng, chương 1 cũng nêu ra các vấn đề liên quan trong quá trình nghiên cứu như ma trận SWOT và quy trình nghiên cứu. - Chương 2. Thực trạng phát triển DVNHBL tại Ngân hàng TMCP Phát triển nhà đồng bằng sông Cửu Long (MHB) _ Chi nhánh Chợ Lớn Luận văn giới thiệu chung về MHB và MHB _ Chợ Lớn. Tiếp theo, tác giả phân tích bức tranh toàn cảnh về tình hình hoạt động kinh doanh thời gian qua, thực trạng phát triển DVNHBL của Chi nhánh. Thông qua việc phân tích thực trạng phát triển DVNHBL, tác giả nêu ra những thành tựu đạt được và những hạn chế cần khắc phục, nguyên nhân của những hạn chế đó. Từ đó, tác giả kết hợp với việc phân tích môi trường vĩ mô, vi mô và nguồn lực nội bộ của MHB _ Chợ Lớn để hình thành ma trận SWOT làm cơ sở đề xuất giải pháp phát triển DVNHBL. iii
- Chương 3. Giải pháp phát triển DVNHBL tại Ngân hàng TMCP Phát triển nhà đồng bằng sông Cửu Long (MHB) _ Chi nhánh Chợ Lớn Để có cơ sở đưa ra giải pháp, tác giả đã đưa ra nhận xét chung, quan điểm, định hướng phát triển, mục tiêu chiến lược của MHB _ Chợ Lớn. Dựa vào ma trận SWOT đã được lập tác giả tiến hành kết hợp điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội, nguy cơ để hình thành các nhóm chiến lược SO, ST, WO, WT từ đó lựa chọn giải pháp phát triển DVNHBL như: giải pháp về năng lực tài chính; Giải pháp về công nghệ; Giải pháp về cơ sở hạ tầng; Giải pháp về nhân sự; Giải pháp về thị trường và khách hàng; Giải pháp về SPDV; Giải pháp về văn hóa MHB _ Chợ Lớn; Giải pháp về hoạt động Marketing và chăm sóc khách hàng. Cuối cùng, tác giả cũng đưa ra kiến nghị đối với NHNN và các cơ quan ban ngành. NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN 1.Thái độ tác phong trong thời gian làm đề tài: .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. 2.Kiến thức chuyên ngành: .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. 3.Ứng dụng thực tế của đề tài: .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. iv
4.Đánh giá chung kết quả làm đề tài .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. ………..ngày…..tháng……..năm 2014 Giảng viên hướng dẫn v
NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN PHẢN BIỆN 1.Thái độ tác phong trong thời gian làm đề tài: .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. 2.Kiến thức chuyên ngành: .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. 3.Ứng dụng thực tế của đề tài: .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. 4.Đánh giá chung kết quả làm đề tài .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. ………..ngày…..tháng……..năm 2014 Giảng viên phản biện v
vi
MỤC LỤC LỜI CẢM ƠN LỜI CAM ĐOAN TÓM TẮT NHẬN XÉT GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN NHẬN XÉT GIẢNG VIÊN PHẢN BIỆN DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT DANH MỤC BẢNG DANH MỤC HÌNH MỞ ĐẦU Trang CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VÀ DỊCH VỤ NGÂN HÀNG BÁN LẺ............................................................................................................................................ 5 1.3 QUY TRÌNH NGHIÊN CỨU........................................................................................................... 24 CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN DVNHBL TẠI NGÂN HÀNG TMCP PHÁT TRIỂN NHÀ ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG (MHB) _ CHI NHÁNH CHỢ LỚN............................................28 CHƯƠNG 3. GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN DVNHBL TẠI NHTM CỔ PHẦN PHÁT TRIỂN NHÀ ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG (MHB) _ CHI NHÁNH CHỢ LỚN............................................66 3.2.2.4 Chiến lược W-T......................................................................................................................70 KẾT LUẬN..................................................................................................................................... 83 TÀI LIỆU THAM KHẢO.................................................................................................................... 1 PHỤ LỤC......................................................................................................................................... 3 vii
KÍ HIỆU CÁC CỤM TỪ VIẾT TẮT AGR _ CN PĐP Agribank – Chi nhánh Phan Đình Phùng CTG_CN 10 Vietinbank – Chi nhánh 10 CMT 8 Cách Mạng Tháng 8 CN/PGD Chi nhánh/ phòng giao dịch DN Doanh nghiệp DNVVN Doanh nghiệp vừa và nhỏ DVNH Dịch vụ ngân hàng DVNHBL Dịch vụ ngân hàng bán lẻ GDP Tổng sản phẩm quốc nội HDB_CN LBT HD bank – Chi nhánh Lãnh Binh Thăng HĐQT Hội đồng quản trị MHB Ngân hàng thương mại cổ phần Phát triển nhà đồng bằng sông Cửu Long MHB_ Chợ Lớn Ngân hàng thương mại cổ phần Phát triển nhà đồng bằng sông Cửu Long _ Chi nhánh Chợ Lớn NHTM Ngân hàng thương mại NHNN Ngân hàng nhà nước NHBL Ngân hàng bán lẻ PGD Phòng giao dịch ROA Tỷ lệ lợi nhuận sau thuế / Tổng tài sản ROE Tỷ lệ lợi nhuận sau thuế / Vốn chủ sở hữu SPDV Sản phẩm dịch vụ SMEs Các doanh nghiệp vừa và nhỏ TD Tín dụng TCTD Tổ chức tín dụng TMCP Thương mại cổ phần WTO Tổ chức thương mại Thế giới DANH MỤC BẢNG VÀ BIỂU ĐỒ TT TÊN BẢNG TRANG Bảng 1.1 Hoạt động của ngân hàng thương mại Bảng 2.1 Cơ cấu nhân sự của MHB_Chi nhánh Chợ Lớn Bảng 2.2 Bảng cân đối kế toán tổng hợp Bảng 2.3 Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh tổng hợp Chi nhánh 20102012 viii
Bảng 2.4 Các chỉ số đo lường lợi nhuận của Ngân hàng qua 2 năm Bảng 2.5 Cơ cấu doanh thu của Chi nhánh 20102012 Bảng 2.6 Cơ cấu chi phí của Chi nhánh 20102012 Bảng 2.7 Bảng KPIs quý 1/2014 Bảng 2.8 Lãi suất huy động vốn của MHB Bảng 2.9 Tổng số lượng thẻ ATM của MHB được phát hành TÊN BIỂU ĐỒ Biểu đồ Cơ cấu nguồn vốn của ngân hàng MHB năm 2011 2.1 Biểu đồ Một số chỉ tiêu so sánh với ngân hàng khác trong khu vực 2.2 ix
DANH MỤC HÌNH TT TÊN HÌNH TRANG Hình 1.1 Mối quan hệ giữa chất lượng dịch vụ và sự hài lòng của khách hàng theo mô hình SERVQUAL Hình 1.2 Hình 1.3 Ma trận SWOT Hình 1.4 Quy trình nghiên cứu Hình 2.1 Sơ đồ cơ cấu tổ chức của MHB Hình 2.2 Bảng và biểu đồ tăng trưởng tổng tài sản Ngân hàng MHB giai đoạn 20082012 Hình 2.3 Quy mô MHB so với ngành Hình 2.4 Bảng và biểu đồ thể hiện tăng trưởng nguồn vốn 2001 2011 Hình 2.5 Sơ đồ cơ cấu tổ chức MHB _ Chợ Lớn Hình 2.6 Bảng và Biểu đồ vốn huy động khách hàng bán lẻ của MHB _ Chợ Lớn Hình 2.7 Bảng và biểu đồ doanh số tín dụng bán lẻ của MHB _ Chợ Lớn 1
A PHẦN MỞ ĐẦU: 1. Tổng quan về vấn đề nghiên cứu – lý do chọn đề tài Để tồn tại trong môi trường cạnh tranh gay gắt như hiện nay, đặc biệt là kể từ khi gia nhập WTO, các tập đoàn và các ngân hàng lớn của các nước ngoài đầu tư vào thị trường Việt Nam, các ngân hàng thương mại (NHTM) Việt Nam đã và đang thực hiện quá trình hiện đại hóa công nghệ, chuyển từ mô hình ngân hàng chuyên doanh sang mô hình ngân hàng đa năng, đa dạng hóa và nâng cao chất lượng các sản phẩm dịch vụ (SPDV) cung cấp. Bên cạnh đó, các NHTM Việt Nam phải liên tục thay đổi chiến lược kinh doanh, tìm kiếm những cơ hội đầu tư mới, mở rộng và đa dạng hóa nhóm khách hàng mục tiêu của mình. MHB _ Chợ Lớn cũng không thể nằm ngoài xu hướng đó. Ngân hàng luôn đứng ở một vai trò hết sức quan trọng, sự tăng trưởng của hệ thống ngân hàng tác động trực tiếp và mạnh mẽ đến sự tăng trưởng của toàn nền kinh tế. Phát triển dịch vụ ngân hàng (DVNH) là xu hướng tất yếu để các NHTM Việt Nam tồn tại và tìm kiếm lợi nhuận cao và cũng là giải pháp để đáp ứng yêu cầu hội nhập, toàn cầu hóa của nền kinh tế quốc gia. Để tồn tại và phát triển một cách bền vững, các NHTM ngày nay đều hướng tới việc củng cố và phát triển một cách bền vững nền khách hàng vững chắc, đặc biệt là khách hàng cá nhân, hộ gia đình và các doanh nghiệp vừa và nhỏ (DNVVN), là hoạt động mang lại doanh thu chắc chán, hạn chế và phân tán rủi ro. Hoạt động NHBL luôn được coi là hoạt động cốt lõi, là nền tảng để từ đó mở rộng các hoạt động kinh doanh khác của các NHTM quốc tế. Chính vì vậy việc đưa ra “Giải pháp phát triển dịch vụ ngân hàng bán lẻ tại NHTM cổ phần Phát triển nhà đồng bằng sông Cửu Long (MHB) _ Chi nhánh Chợ Lớn” phù hợp với đặc điểm công nghệ, nhân lực, năng lực tài chính của mình là rất cần nghiên cứu với hy vọng góp một phần nhỏ vào sự phát triển của MHB _ Chợ Lớn, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của MHB _ Chợ Lớn trong tình hình kinh tế như hiện nay. 2
2. Mục đích nghiên cứu Luận văn cần phân tích một cách toàn diện cơ sở lý luận về NHTM; dịch vụ ngân hàng bán lẻ (DVNHBL); phát triển DVNHBL; nghiên cứu kinh nghiệm phát triển DVNHBL của các ngân hàng trên Thế Giới như Citibank, Bank of New York và DBS Group từ đó rút kinh nghiệm trong việc phát triển DVNHBL cho các NHTM Việt Nam nói chung và cho MHB _ Chợ Lớn nói riêng. Phân tích thực trạng phát triển DVNHBL tại MHB _ Chợ Lớn trong ba quý gần đây nhất, từ đó đánh giá thành tựu đạt được và các mặt hạn chế trong phát triển DVNHBL và tổng kết các nguyên nhân cần khắc phục. Ngoài ra, tác giả cần phân tích môi trường vĩ mô, vi mô, nội bộ để đề xuất giải pháp cho việc phát triển DVNHBL. Xây dựng hệ thống giải pháp để phát triển DVNHBL tại MHB _ Chợ Lớn trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế và đưa ra những kiến nghị đối với Chính Phủ, Ngân hàng Nhà nước và Hiệp hội ngân hàng. 3. Phương pháp nghiên cứu Để thực hiện bài luận văn tác giả sử dụng các phương pháp sau: - Phương pháp nghiên cứu định tính trong việc thu thập thông tin. - Phương pháp thống kê: số liệu được thu thập từ báo cáo tài chính, tạp chí chuyên ngành kinh tế,tài chính ngân hàng và bản công bố thông tin, tài liệu trực tuyến, tài liệu điện tử, thư viện tài liệu. Từ đó xử lý thông tin, đo lường và đánh giá, phân tích hoạt động kinh doanh, thực trạng phát triển DVNHBL tại MHB _ Chợ Lớn. - Phương pháp thu thập thông tin là phương pháp thảo luận tay đôi: Tác giả tham khảo, thu thập ý kiến đoáng góp của các chuyên gia trong ngành, các nhà quản lý và giáo viên của trường Đại học Kinh tế Tp. Hồ Chí Minh, giáo viên trường Đại học Công nghiệp Thực Phẩm Tp. Hồ Chí Minh. - Phương pháp phân tích tổng hợp: Sàng lọc, đúc kết từ thực tiễn và lý luận để đề ra giải pháp và bước đi nhằm thực hiện mục tiêu nghiên cứu. 3
4. Đối tượng – phạm vi nghiên cứu - Đối tượng: các DVNHBL đang được triển khai tại MHB _ Chợ Lớn. - Phạm vi không gian: luận văn tập trung nghiên cứu DVNHBL tại NHTM cổ phần Phát triển nhà đồng bằng sông Cửu Long (MHB) _ Chi nhánh Chợ Lớn - Phạm vi thời gian: các số liệu, dữ liệu thứ cấp sử dụng từ lúc Ngân hàng thành lập đến nay, định hướng phát triển kinh tế, chiến lược phát tiển của MHB _ Chợ Lớn trong giai đoạn 20132015. 5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn đề tài Việc nghiên cứu đề tài này có ý nghĩa rất quan trọng cả về lý luận và thực tiễn như sau: - Ý nghĩa khoa học: Hệ thống hóa những vấn đề mang tính lý luận về DVNHBL và phát triển DVNHBL. - Ý nghĩa thực tiễn: Luận văn đã phân tích rõ điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội, thách thức đối với MHB _ Chợ Lớn về phát triển DVNHBL. Qua đó hình thành ma trận SWOT giúp MHB _ Chợ Lớn có chiến lược phù hợp hơn với từng đối tượng khách hàng và DVNH phù hợp. Ngoài ra, luận văn cũng đề xuất giải pháp giúp MHB _ Chợ Lớn phát triển DVNHBL cũng như nâng cao hơn nữa năng lực cạnh tranh của mình trong giai doạn hội nhập. 6. Kết cấu của đề tài Ngoài phần mở đầu, kết luận, mục lục, phụ lục, tà liệu tham khảo, danh mục từ viết tắt và danh mục bảng biểu, sơ đồ, hình, nội dung của bài luận văn gồm có ba chương: - Chương 1: Cơ sở lý luận về ngân hàng thương mại và dịch vụ ngân hàng bán lẻ - Chương 2. Thực trạng phát triển dịch vụ ngân hàng bán lẻ tại Ngân hàng TMCP Phát triển nhà đồng bằng sông Cửu Long (MHB) _ Chi nhánh Chợ Lớn 4
- Chương 3. Giải pháp phát triển dịch vụ ngân hàng bán lẻ tại Ngân hàng TMCP Phát triển nhà đồng bằng sông Cửu Long (MHB) _ Chi nhánh Chợ Lớn B PHẦN NỘI DUNG CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VÀ DỊCH VỤ NGÂN HÀNG BÁN LẺ Trong một bài nghiên cứu phần quan trọng nhất, tạo tiền đề cho bài làm chính là phần cơ sở lý luận, phần này phải nêu lên những kiến thức sát với đề tài và có sử dụng trong bài. Đối với đề tài “Giải pháp phát triển DVNHBL tại NHTM cổ phần Phát triển nhà đồng bằng sông Cửu Long (MHB) _ Chi nhánh Chợ Lớn” có ba nội dung cần phải có là cơ sở lý thuyết về NHTM, DVNHBL và phát triển DVNHBL. 1.1 Cơ sở lý thuyết chung 1.1.1 Tổng quan về ngân hàng thương mại 1.1.1.1 Khái niệm ngân hàng thương mại Cho đến thời điểm hiện nay có rất nhiều khái niệm về NHTM: Theo điều 4, luật số 47/2010/QH12 của Quốc hội: LUẬT CÁC TỔ CHỨC TÍN DỤNG “Ngân hàng là loại hình tổ chức tín dụng có thể được thực hiện tất 5
cả các hoạt động ngân hàng theo quy định của Luật này. Theo tính chất và mục tiêu hoạt động, các loại hình ngân hàng bao gồm NHTM, ngân hàng chính sách, ngân hàng hợp tác xã”. Ngoài ra luật cũng giải thích “ NHTM là loại hình ngân hàng được thực hiện tất cả các hoạt động ngân hàng và các hoạt động kinh doanh khác theo quy định của Luật này nhằm mục tiêu lợi nhuận”. Ở Mỹ: NHTM là công ty kinh doanh tiền tệ, chuyên cung cấp dịch vụ tài chính và hoạt động trong ngành công nghiệp dịch vụ tài chính. Đạo luật ngân hàng của Pháp (1941) cũng đã định nghĩa: “NHTM là những xí nghiệp hay cơ sở mà nghề nghiệp thường xuyên là nhận tiền bạc của công chúng dưới hình thức ký thác, hoặc dưới các hình thức khác và sử dụng tài nguyên đó cho chính họ trong các nghiệp vụ về chiết khấu, tín dụng và tài chính”. Ở Việt Nam, định nghĩa NHTM: NHTM là tổ chức kinh doanh tiền tệ mà hoạt động chủ yếu và thường xuyên là nhận tiền kí gửi từ khách hàng với trách nhiệm hoàn trả và sử dụng số tiền đó để cho vay, thực hiện nghiệp vụ chiết khấu và làm phương tiện thanh toán. Từ những nhận định trên có thể thấy NHTM là một trong những định chế tài chính mà đặc trưng là cung cấp đa dạng các dịch vụ tài chính với nghiệp vụ cơ bản là nhận tiền gửi, cho vay , cung ứng các dịch vụ thanh toán và nhiều sản phẩm dịch vụ (SPDV) khác nhằm thoả mãn tối đa nhu cầu của xã hội. 1.1.1.2 Chức năng của ngân hàng thương mại Chức năng trung gian tín dụng Chức năng trung gian tín dụng được xem là chức năng quan trọng nhất của NHTM. Khi thực hiện chức năng trung gian tín dụng, NHTM đóng vai trò là cầu nối giữa người thừa vốn và người có nhu cầu về vốn. Với chức năng này, NHTM vừa đóng vai trò là người đi vay, vừa đóng vai trò là người cho vay và hưởng lợi nhuận là khoản chênh lệch giữa lãi suất nhận gửi và lãi suất cho vay 6
và góp phần tạo lợi ích cho tất cả các bên tham gia: người gửi tiền và người đi vay... Chức năng trung gian thanh toán Ở đây NHTM đóng vai trò là thủ quỹ cho các doanh nghiệp và cá nhân, thực hiện các thanh toán theo yêu cầu của khách hàng như trích tiền từ tài khoản tiền gửi của họ để thanh toán tiền hàng hóa, dịch vụ hoặc nhập vào tài khoản tiền gửi của khách hàng tiền thu bán hàng và các khoản thu khác theo lệnh của họ. Các NHTM cung cấp cho khách hàng nhiều phương tiện thanh toán như séc, ủy nhiệm chi, ủy nhiệm thu, thẻ rút tiền, thẻ thanh toán, thẻ tín dụng… Nhờ đó mà các chủ thể kinh tế không phải giữ tiền trong túi, mang theo tiền để gặp chủ nợ, gặp người thanh toán dù ở gần hay xa họ đều có thể thực hiện thanh toán. Do vậy các chủ thể kinh tế sẽ tiết kiệm được chi phí, thời gian, lại đảm bảo thanh toán an toàn. Chức năng tạo tiền Tạo tiền là một chức năng quan trọng, phản ánh rõ bản chất của NHTM. Chức năng này được thực thi trên cơ sở hai chức năng khác của NHTM là chức năng tín dụng và chức năng thanh toán. NHTM tạo tiền phụ thuộc vào tỉ lệ dự trữ bắt buộc của NHTW áp dụng đối với NHTM. Khi lượng cầu tiền thị trường lớn NHTW sẽ giảm tỉ lệ dự trữ bắt buộc đối với NHTM để lượng cung tiền vào nền kinh tế lớn. Và ngược lại, khi nền kinh tế cầu tiền ít thì NHTW sẽ tăng tỉ lệ dự trữ bắt buộc. 1.1.1.3 Các hoạt động của ngân hàng thương mại Chương IV của Luật các tổ chức tín dụng nêu ra các hoạt động của NHTM gồm: Bảng 1.1: Hoạt động của ngân hàng thương mại ĐIỀU HOẠT ĐỘNG NHTM 98 Hoạt động ngân hàng của NHTM 1. Nhận tiền gửi không kỳ hạn, tiền gửi có kỳ hạn, tiền gửi tiết kiệm và các loại tiền gửi khác. 2. Phát hành chứng chỉ tiền gửi, kỳ phiếu, tín phiếu, trái phiếu để huy động vốn trong nước và nước ngoài. 7