Khóa luận tốt nghiệp: Quy hoạch chi tiết xây dựng trung tâm thị trấn Phát Diệm - huyện Kim Sơn - tỉnh Ninh Bình giai đoạn 2009-2020

Chia sẻ: Nguyen Hoang Anh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:84

Thêm vào BST

Báo xấu

971
lượt xem 367
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Cùng tham khảo Khóa luận tốt nghiệp Quy hoạch chi tiết xây dựng trung tâm thị trấn Phát Diệm - huyện Kim Sơn - tỉnh Ninh Bình giai đoạn 2009-2020nhằm tìm hiểu về quy hoạch chi tiết xây dựng đô thị, lập phương án nghiên cứu, hiện trạng và các công trình hạ tầng kỹ thuật, trang thiết bị đô thị,...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Khóa luận tốt nghiệp: Quy hoạch chi tiết xây dựng trung tâm thị trấn Phát Diệm - huyện Kim Sơn - tỉnh Ninh Bình giai đoạn 2009-2020

Quy hoạch đô thị
PH N I: TV N 1.1 Tính c p thi t c a tài t ai là tài nguyên qu c gia vô cùng quý giá, là tư li u s n xu t c bi t không gì thay th ư c, là thành ph n quan tr ng c a môi trư ng s ng, là a bàn phân b các khu dân cư, xây d ng các công trình văn hoá, kinh t , xã h i, an ninh qu c phòng, là y u t c u thành lãnh th c a m i qu c gia và quý giá b i tính có h n c a nó. V v y s d ng t m t cách h p lý, ti t ki m và hi u qu là m t vi c h t s c c n thi t cho s phát tri n b n v ng. Ngày nay quá trình ô th hoá di n ra v i t c nhanh, cùng v i s c ép v dân s , nhu c u v t, t xây d ng cơ s kinh t , văn hoá - xã h i ã gây áp l c l n lên các ngu n tài nguyên, c bi t l à t ai. Vì v y, khai thác s d ng t ai có hi u qu h p lý, m b o s d ng t lâu dài c n ph i có s hi u bi t m t cách y và ánh giá mang t m vĩ mô v quá trình khai thác s d ng t trong m i quan h t ng hoà v i các i u ki n t nhiên, kinh t , xã h i và nhân văn. Theo Mác: “ t là kho tàng cung c p cho con ngư i m i th c n thi t, vì v y trong quá trình s d ng t mu n t ư c hi u qu kinh t cao nh t thi t ph i có k ho ch c th v th i gian và l p quy ho ch v không gian”. Trên th gi i hi n nay, v i s ti n b c a khoa h c k thu t ã thúc y nhanh s phát tri n n n kinh t . S phát tri n n n kinh t ã làm thay i quan h xã h i theo hư ng hi n i. T ó con ngư i t ch c cho mình nh ng không gian thích h p theo hư ng t o ra s phát tri n theo các khu trung tâm. Quy ho ch chi ti t xây d ng khu trung tâm ô th s làm ti n phát tri n trong toàn vùng và rút ng n kho ng cách gi a ô th và nông thôn, ng th i gi m s c ép lên t ai trong quá trình khai thác và s d ng. -1-
Th tr n Phát Di m là trung tâm văn hoá, kinh t , chính tr c a huy n Kim Sơn. ang t ng bư c hoà nh p v i n n kinh t c a huy n nói riêng và toàn t nh nói chung nên v n quy ho ch chi ti t khu trung tâm ô th là m t vi c h t s c quan tr ng, c n thi t và làm th nào s d ng ư c ngu n tài nguyên t ó m t cách hi u q a và b n v ng. ư c s phân công c a khoa Tài nguyên & Môi trư ng Trư ng i h c Nông Nghi p Hà N i, dư i s hư ng d n c a cô giáo - KTS Quy n Th Lan Phương, ng th i ư c s nh t trí c a Phòng Tài nguyên & Môi trư ng huy n Kim Sơn tôi ti n hành nghiên c u tài: “Quy ho ch chi ti t xây d ng khu trung tâm th trân Phát Di m - huy n Kim Sơn - t nh Ninh Bình giai o n 2009 - 2020" 1.2 M c ích và yêu c u 1.2.1 M c ích - Nghiên c u, phân tích hi n tr ng s d ng t c a th tr n Phát Di m làm cơ s cho vi c l p quy ho ch chi ti t khu trung tâm th tr n. - Xây d ng phương án quy ho ch chi ti t cho trung tâm th tr n nh m áp ng nhu c u s d ng t và nhu c u phát tri n c a th tr n trong tương lai. - Thi t k quy ho ch chi ti t các b ph n ch c năng trong khu trung tâm th tr n và h th ng cơ s h t ng k thu t, h t ng xã h i th c hi n m c tiêu ô th hoá và xây d ng nông thôn m i. - ng th i t o ra c nh quan p, h p lý mà v n gi gìn ư c b n s c c a vùng. 1.2.2 Yêu c u - Phương án ư c ch n ph i d a trên phương án c a quy ho ch s d ng t và phù h p v i quy ho ch chung c a vùng. - Phương án ư c ch n ph i mang tính th c ti n và khoa h c - Phương án này ph i phù h p v i i u ki n t nhiên, kinh t xã h i và phát huy ư c ti m năng s n có c a th tr n. - Các s li u i u tra thu th p ư c ph i y chính xác. -2-
PH N II: T NG QUAN NGHIÊN C U S D NG T 2.1 Cơ s lý lu n c a quy ho ch chi ti t xây d ng ô th 2.1.1 Khái quát v quy ho ch s d ng t Quy ho ch s d ng t là m t h th ng các bi n pháp kinh t , k thu t và pháp ch c a Nhà nư c v t ch c s d ng t y , h p lý, có hi u qu thông qua vi c phân ph i và tái phân ph i qu t c nư c, t ch c s d ng t như m t tư li u s n xu t cùng v i các tư li u s n xu t khác g n li n v i t nh m nâng cao hi u qu c a s n xu t xã h i và t o i u ki n b o v t. Nói tóm l i, quy ho ch s d ng t ph i t o ra nh ng hình th c t ch c s d ng t h p lý nh m phát huy n m c cao nh t giá tr s d ng và kh năng sinh l i c a t, g n vi c s d ng và b o v , nâng cao màu m c a t, b o v các ngu n tài nguyên thiên nhiên và môi trư ng. 2.1.2 Khái ni m quy ho ch chi ti t xây d ng ô th Quy ho ch chi ti t xây d ng ô th là b môn khoa h c k thu t, xã h i, nhân văn, là ngh thu t v t ch c không gian s ng cho các ô th và các khu v c ô th . Nó là ngh thu t s p x p t ch c các không gian ch c năng, kh ng ch hình thái ki n trúc trong ô th trên cơ s các i u tra, d báo, tính toán s phát tri n, c i m, vai trò, nhu c u và ngu n l c c a ô th , nh m c th hóa chính sách phát tri n, gi m thi u các tác ng có h i phát sinh trong quá trình ô th hóa, t n d ng t i a m i ngu n l c, và hư ng t i s phát tri n b n v ng. Các không gian ô th , công trình h t ng k thu t, công trình h t ng xã h i ô th c n ư c quy ho ch phù h p v i phát tri n t ng th kinh t - xã h i - môi trư ng Có th nói quy ho ch chi ti t ô th là m t b ph n c a quy ho ch xây d ng ô th c th : -3-
Quy ho ch chi ti t ô th là quy ho ch cho t ng ph n lãnh th ho c t ng khu ch c năng ô th ư c phân nh t quy ho ch chung. Quy ho ch chi ti t thư ng ư c th hi n trên b n v có t l 1/2000, 1/1000, 1/500. 2.1.3 i tư ng nghiên c u c a quy ho ch chi ti t xây d ng ô th Quy ho ch chi ti t ô th là m t ho t ng mang tính khoa h c, th c ti n, c p thi t trong vi c t ch c không gian trong ô th , do v y i tư ng nghiên c u mà quy ho ch chi ti t ô th hư ng t i ó chính là: - Nghiên c u h th ng các tiêu chu n và các nguyên t c t ch c xây d ng ô th . - D a vào h th ng các nguyên t c này, theo i u ki n th c t và chính sách, m c tiêu phát tri n ng n h n và dài h n; nhóm b n i tư ng tác ng chính n k t qu án quy ho ch là: các nhà quy ho ch, các nhà qu n lý, các nhà u tư và nh ng ngư i tr c ti p ch u nh hư ng c a quy ho ch - xu t ra các gi i pháp, m c ích, th i gian và ngu n l c c th th c hi n. 2.1.4 Phân lo i quy ho ch chi ti t ô th Quy ho ch chi ti t bao g m 3 lo i: - Quy ho ch chi ti t ơn v - Quy ho ch chi ti t khu ch c năng - Quy ho ch chi ti t c nh quan, cây xanh, môi trư ng Các lo i này ph i tuân th theo quy ho ch chung và quy ho ch nh hư ng phát tri n không gian. 2.1.5 Nhi m v c a quy ho ch chi ti t xây d ng ô th - Xác nh ph m vi ranh gi i, di n tích khu v c thi t k quy ho ch chi ti t -4-
- Xác nh các danh m c c n u tư xây d ng bao g m: các công trình xây d ng m i, các công trình c n ch nh trang, c i t o, b o t n, tôn t o trong khu v c quy ho ch - Xác nh danh m c các công trình c n u tư xây d ng bao g m: các công trình xây d ng m i, các công trình c n ch nh trang, c i t o, b o t n, tôn t o trong khu v c quy ho ch. - Xác nh các ch tiêu kinh t - k thu t ch y u v s d ng t, h t ng xã h i và h t ng k thu t; các yêu c u v không gian, ki n trúc, thi t k ô th và nh ng yêu c u khác i v i t ng khu v c thi t k . 2.1.6 N i dung và trình t - Phân tích, ánh giá các i u ki n t nhiên, th c tr ng xây d ng, dân cư, xã h i, ki n trúc c nh quan, di tích l ch s - văn hoá, kh năng s d ng qu t hi n có và qu t d ki n phát tri n. - Xác nh tính ch t, ch c năng và các ch tiêu kinh t - k thu t ch y u v s d ng t, h t ng xã h i và h t ng k thu t c a khu v c thi t k ; n i dung c i t o và xây d ng m i. - Quy ho ch t ng m t b ng s d ng t; xác nh các ch tiêu cho t ng lô t v di n tích, m t xây d ng, h s s d ng t, t ng cao công trình; v trí, quy mô các công trình ng m. - Quy ho ch h th ng công trình h t ng k thu t ô th : + Xác nh m ng lư i ư ng giao thông, m t c t, ch gi i ư ng và ch gi i xây d ng; v trí, quy mô b n, bãi xe và h th ng công trình ng m, tuy nel k thu t; + Xác nh nhu c u và ngu n c p nư c; v trí, quy mô các công trình nhà máy, tr m bơm nư c, b ch a, m ng lư i ư ng ng c p nư c và các thông s k thu t chi ti t. -5-
+ Xác nh nhu c u s d ng và ngu n cung c p i n năng; v trí, quy mô các tr m i n phân ph i; m ng lư i ư ng dây trung th , h th và chi u sáng ô th ; + Xác nh m ng lư i thoát nư c; v trí, quy mô các công trình x lý nư c b n, ch t th i. - D ki n nh ng h ng m c ưu tiên phát tri n và ngu n l c th c hi n. - Thi t k ô th : n i dung c a thi t k ô th trong quy ho ch chi ti t xây d ng ô th ư c th c hi n theo quy nh t i i u 31 c a Ngh nh 08/2005/N - CP. - ánh giá tác ng môi trư ng ô th và xu t bi n pháp gi m thi u nh hư ng x u n môi trư ng trong án quy ho ch chi ti t xây d ng ô th . 2.1.7 M i quan h gi a quy ho ch chi ti t xây d ng ô th v i các quy ho ch khác * i v i quy ho ch t ng th phát tri n kinh t - xã h i Quy ho ch t ng th phát tri n kinh t - xã h i là m t trong nh ng tài li u ti n k ho ch cung c p căn c khoa h c cho vi c xây d ng các k ho ch phát tri n kinh t - xã h i, trong ó có cp n d ki n phương hư ng s d ng t xây d ng chi ti t trong ô th . Ngư c l i, quy ho ch chi ti t xây d ng ô th là quy ho ch t ng h p chuyên ngành, chi ti t vi c s d ng t thi t k xây d ng các công trình trong ô th , l y quy ho ch t ng th phát tri n kinh t - xã h i làm căn c , th ng nh t, c th hoá n i dung c a quy ho ch t ng th phát tri n kinh t - xã h i. * i v i quy ho ch s d ng t Căn c vào yêu c u c a k ho ch dài h n phát tri n kinh t - xã h i và phát tri n ô th , quy ho ch ô th s nh ra tính ch t, quy mô c a ô th cũng như h th ng các i m dân cư, phân b các khu ch c năng trong ô th và các -6-
i m dân cư t o i u ki n thu n l i cho i s ng và s n xu t. Quy ho ch s d ng t ư c ti n hành nh m xác nh rõ v trí, quy mô qu t cho h th ng ô th và các i m dân cư. Quy ho ch ô th và quy ho ch s d ng t có m i quan h di n và i m, c c b và toàn b . S c c b , quy mô s d ng t, các ch tiêu chi m t xây d ng trong quy ho ch ô th s ư c i u hoà v i quy ho ch s d ng t. Quy ho ch s d ng t t o i u ki n thu n l i cho xây d ng và phát tri n ô th . * i v i s phát tri n kinh t xã h i. Cùng v i t c phát tri n kinh t ngày càng cao thì b m t ô th là m tv n r t c n ư c quan tâm. Vì v y quy ho ch chi ti t xây d ng ô th s t o nh ng ngu n u tư vào ô th , thúc y quá trình phát tri n kinh t xã h i. 2.2 Cơ s pháp lý c a quy ho ch chi ti t xây d ng ô th Vi t Nam t ai thu c s h u toàn dân và Nhà nư c là i di n ch s h u. t ai ư c Nhà nư c giao cho các h gia ình, các nhân, các t ch c s d ng vào m c ích khác nhau nhưng các i tư ng s d ng t có nghĩa v ch p hành nghiêm ch nh ch trương chính sách v t ai c a nhà nư c. Các ch trương, chính sách ó ư c quy nh trong các văn b n pháp quy: Hi n pháp, Lu t t ai, Ngh nh, thông tư hư ng d n, các văn b n dư i lu t…. Nh ng căn c pháp lý c a quy ho ch chi ti t xây d ng ô th : - Căn c vào Lu t t ai ngày 26 tháng 11 năm 2003 - Căn c Lu t xây d ng ngày 26 tháng 11 năm 2005 - Ngh nh s 08/2005/N -CP c a Chính ph ngày 24 tháng 01 năm 2005 v quy ho ch. -7-
- Căn c quy t nh s 21/2005/Q -BXD c a B trư ng B Xây d ng 22 tháng 07 năm 2005 v vi c ban hành quy nh h th ng ký hi u b n v trong các án quy ho ch xây d ng. - Căn c Thông tư s 15/2005/TT-BXD c a B Xây d ng ngày 19 tháng 08 năm 2005 v hư ng d n l p, th m nh và phê duy t quy ho ch xây d ng. - Căn c quy t nh 03/2008/QD - BXD ngày 31 tháng 03 năm 2008 c a B Xây d ng v vi c ban hành quy t nh n i dung th hi n b n v , thuy t minh i v i nhi m v và án quy ho ch xây d ng. - Thông tư 07/2008/TT - BXD ngày 07 tháng 04 năm 2008 c a B Xây d ng hư ng d n l p, th m nh, phê duy t và qu n lý quy ho ch xây d ng. 2.3 Tình hình nghiên c u quy ho ch chi ti t xây d ng ô th trên th gi i và Vi t Nam. 2.3.1 Trên th gi i Quy ho ch chi ti t xây d ng ô th trên th gi i chia làm 3 th i kỳ c th : 2.3.1.1 Th i kỳ c i th i kỳ này m i i m dân cư là m t b l c, xây d ng d c ven sông, ngu n nư c ư c coi là y u t cơ b n c a s t n t i. - Ai C p: Ngư i c i t p trung s ng d c theo sông Nin. Các vua chúa cao cu c s ng sau khi ch t nên t p trung xây d ng các lăng m i n hình là các kim t tháp. Các ô th h lưu sông Nin thư ng là hình ch nh t. - Hi L p: Là nơi t p trung nhi u ki n trúc quy ho ch c i. Nhi u nhân v t n i ti ng ã t o nên nh ng giá tr c bi t cho quy ho ch và ki n trúc ô th c Hi L p. c trưng c a quy ho ch c Hi L p là thành ph bàn c c a Hyppodamus - La Mã: Quy ho ch và ki n trúc La Mã c i ã ti p thu ư c nh ng thành t u c a n n văn hoá trư c ó và ch u nh hư ng sâu s c c a n n văn minh Hi L p. Thành ph c La Mã ph n ánh tính ch t c a xã h i c a ch c ng hoà qu c La Mã v i nh ng ô th mang tính phòng th . -8-
- Lư ng Hà: Thành ph l n nh t là Babilon, 1 trong b y kỳ quan th gi i. Các vùng khác: - Trung Qu c: xu t quy ho ch s d ng t ô th theo h th ng 9 ô vuông. Cách b trí này ư c áp d ng cho B c Kinh v sau. -n : Xây d ng theo ki u phân lô. Nhi u nơi khác cũng xu t hi n các i m dân cư ô th nhưng không l i tính ch t i n hình. 2.3.1.2 Th i kỳ trung i ô th xu t hi n ch y u vào u công nguyên thu c ch phong ki n. Quy mô thành ph nh , không l n hơn 5000 n 10000 ngư i, h u h t có thành quách bao ngoài. Nhìn chung ô th th i kỳ này phát tri n ch m, b c c thành ph l n x n, phát tri n t phát, thi u quy ho ch và môi trư ng ô th không h p lý. 2.3.1.3 Th i kỳ c n i Th i kỳ này các ô th phát tri n td n n nhi u mâu thu n trong t ch c không gian ô th . Nhà ô th n y sinh nhi u v n , c bi t là s thi u th n các khu nhà cho ngư i lao ng. Môi trư ng ô th b nh hư ng nghiêm tr ng do s phát tri n c a công nghi p và dân s , thi u nh ng khu cây xanh, công viên. Công trình công nghi p xây d ng l n x n, m t xây d ng cao và các công trình phát tri n nhi u theo chi u cao. Do ó òi h i nh ng cu c c i t và nh ng tư tư ng m i cho s phát tri n c a nghành quy ho ch ô th hi n i. Tr i qua nhi u th p k quy ho ch ô th trên th gi i ã t ư cr t nhi u thành t u v i các mô hình xây d ng ô th theo t ng th i kỳ: ô th khép kín sau b c tư ng thành: Th i Trung c , châu Âu, - cũng như châu Á, phòng ch ng gi c giã, chi n tranh, m t thành ph quan tr ng thư ng ư c bao quanh b i m t b c tư ng thành kiên c , có c ng ra vào ư c canh gi nghiêm ng t. -9-
- Thành ph - Vư n: vào cu i th k XIX, nư c Anh - nư c i u trong cu c Cách m ng công nghi p châu Âu (1780-1880), Ebenezer Howard, m t viên ch c nh , không ph i là m t nhà quy ho ch, cũng không ph i là m t ki n trúc sư, ã có sáng ki n ra mô hình Thành ph - Vư n (1898). Mô hình Thành ph -Vư n là m t sơ hình tròn, v i nh ng vòng ai ng tâm: trung tâm là m t công viên l n, xung quanh là vòng ai nhà - vư n, sau ó là m t con ư ng l n, r i l i n m t vòng ai nhà - vư n. vòng ngoài cùng là m t ư ng vành ai n i li n ơn v này v i các ư ng giao thông và v i ơn v khác. Gi a các ơn v Thành ph - Vư n là t nông nghi p. - ô th v tinh: Năm 1922, Raymond Unwyn, m t ki n trúc sư, ưa ra mô hình ô th V tinh, d a trên ý ki n ch o c a E. Howard, nhưng b trí rõ ràng hơn các ch c năng c a ô th khu trung tâm c a v tinh chính, các v tinh khác n m xung quanh. Tuy nhiên mô hình này v n t n t i như c i m và vào năm 1923, Robert Whitten ưa ra m t mô hình ô th V tinh khác. M t ơn v mô hình ô th V tinh c a Whitten g m có m t v tinh chính trung tâm, v i ch c năng thương m i, xung quanh là 8 v tinh khác, v i nh ng ch c năng khác nhau. Các không gian cây xanh, ư c m r ng ra, nhưng ó là nh ng không gian trong ó không ai ư c phép xây d ng (non aedificandi), ch không ph i là t nông nghi p. - ô th tuy n tính: Năm 1892, Tây Ban Nha, Soria Y Mata, l n u tiên, ưa ra m t mô hình quy ho ch tuy n tính áp d ng cho thành ph Madrid, dư i hình th c m t d i dài n i li n các ô th nh xung quanh Madrid. Ý tư ng này ã lan r ng sang M , và ã g i ý cho các nhà quy ho ch ô th M sáng t o ra mô hình «chùm ô th » (t m d ch t «Regional City». Trên th c t , ây là m t t ng th ô th , n m r i rác gi a m t vùng nông thôn, d c theo m t tuy n giao thông liên vùng, m i ô th có m t - 10 -
ch c năng khác nhau. Ph i ch n gi a th k XX, khái ni m «quy ho ch tuy n tính» và « ô th tuy n tính» m i ư c tri n khai m t cách có h th ng. M t trong nh ng lý thuy t gia có ph n óng góp quan tr ng vào công vi c này, là Michel Kosmin, m t ki n trúc sư ã t ng gi m t ch c v quan tr ng trong lãnh v c quy ho ch Tunisie (B c Phi) vào nh ng năm 50 c a th k trư c. 2.3.2 Vi t Nam 2.3.2.1 Trư c th k 18 ô th th i kỳ này mang tính ch t phòng th , ch y u là ch ng gi c ngo i xâm. D u v t ô th là trung tâm chính tr và qu c phòng. D u v t ô th u tiên Vi t Nam là thành C Loa c a An Dương Vương t ng n sông H ng, là trung tâm chính tr c a nư c Âu L c. C Loa có ba vòng thành, dài 16km. Th i kỳ B c thu c m t s thành th khác nhau mang tính ch t quân s và thương m i ã hình thành. th i kỳ này ã xu t hi n ki n trúc cung ình hi n i. Dư i th i kỳ phong ki n nhi u lo i ô th khác nhau ã hình thành. 2.3.2.2 Dư i th i nhà Nguy n T u th k 18 khi các nư c châu Âu ã có n n kinh t l n m nh thì Vi t Nam v n là m t nư c nông nghi p l c h u. Nh ng i u lu t phong ki n ng t nghèo ã kìm hãm s phát tri n c a t nư c, nh t là trong lĩnh v c ki n trúc, quy ho ch và xây d ng. Dân s ô th lúc b y gi ch chi m kho ng 1% dân s c nư c. u th k 19, h th ng ô th nư c ta kéo n Hà Tiên, sau t p trung t i khu ch L n hình thành chu i ô th phía Nam. Năm 1800 nhà Nguy n ch n Hu làm th ô v i hình th c ô th v n là thành quách, sông Hương bao b c bên ngoài thành. Các ô th ư c xây d ng theo c u trúc: + Trong thành là các công trình nhà , nơi làm vi c c a các quan l i và tr i lính - 11 -
+ Ngoài thành là các khu dân cư và ph phư ng buôn bán c a dân thư ng V i hình th c ó ô thi ã th hi n rõ s cách bi t gi a chính quy n và dân trong c u trúc ô th 2.3.2.3 T th i Pháp thu c n nay Th i kỳ Pháp thu c, ngoài các khu v c thành quách thì các khu dân cư, ph xá b t u phát tri n, nhi u ô th ã tr thành các trung tâm thương m i l n và d n d n l n át c khu v c thành quách Sau cách m ng tháng Tám chúng ta ph i ti p t c cu c kháng chi n chông th c dân Pháp và qu c M . Th i gian hoà bình xây d ng ch nghĩa xã h i r t ng n, do ó quá trình phát tri n ô th b h n ch r t nhi u. Ngày nay chúng ta ã và ang nghiên c u quy ho ch phát tri n m ng lư i ô th và dân cư trên a bàn toàn qu c. Hà N i là m t ví d i n hình v quá trình phát tri n c a ô th , nh t là nh ng năm u c a th k m i. Khi t c ô th hóa nhanh t i m c chóng m t như m i ngư i thư ng nói thì công tác xây d ng và qu n lý ô th ưc thành ph xác nh là nhi m v thư ng xuyên, quan tr ng, òi h i s ch o sát sao c a các t ch c ng, s qu n lý ch t ch , hi u qu c a chính quy n các c p và s tham gia tích c c c a c ng ng. Trên b n quy ho ch, xung quanh 36 ph phư ng Hà N i có thêm hàng ch c khu ô th m i. Nhi u khu ô th ã xây d ng xong như nh Công, B c Linh àm, khu bán o h Linh àm, Trung Yên, Trung Hòa, Nhân Chính. Nhi u khu ô th m i ang ư c kh n trương xây d ng mà i n hình là khu ô th m i Pháp Vân - T Hi p, Nam Thăng Long, Vi t Hưng… Nhi u khu ô th m i ang trong giai o n gi i phóng m t b ng. Tính chung, trên a bàn Hà N i hi n có 78 d án khu ô th m i v i kho ng 2.000 ha. Hà bình quân là 7m2/ngư i và năm N i ph n u n năm 2005 di n tích nhà 2010 là 8-9m2/ngư i. T i các khu ô th m i con s này ã là 2 ch s như - 12 -
khu ô th m i Nam Thăng Long, di n tích bình quân là 54m2/ngư i. Bây gi m i năm Hà N i xây thêm 1 tri u mét vuông nhà không còn là gi c mơ. 2.4 Nh ng v n còn t n t i c n ư c nghiên c u T sau ih i ng l n th VI (1986) n nay, công cu c xây d ng ô th nư c ta m i bư c vào cu c th s c th c s v i r t nhi u lúng túng trong vi c chuy n i t m t n n kinh t - k ho ch t p trung sang kinh t th trư ng nh hư ng xã h i ch nghĩa. S lúng túng ó ph n ánh r t rõ trong vi c hình thành b m t ô th . R t nhi u khu công nghi p m c lên nhưng không có khu công nhân. Hà N i, TP.HCM - hai thành ph l n nh t nư c - không s c thoát ra kh i chi c áo ã quá ch t. Các ki n trúc cao t ng tranh th xen c y vào m t h th ng giao thông ô th ã quá nh h p, ch t ch i làm tăng cao m t cư trú d n n ùn t c giao thông. Nhi u năm tháng ã i qua nhưng b m t trung tâm c a hai thành ph này v n là nh ng trung tâm cũ ư c xen c y m t s ki n trúc cao t ng giàu tính ng u nhiên, không nghiên c u trư c. B m t ki n trúc ô th l n x n; h th ng k thu t h t ng tùy ti n, ch p vá; c nh quan thiên nhiên b bi n d ng, h th ng cây xanh không ư c quan tâm th a áng và thi u h t tr m tr ng; h th ng các công trình phúc l i xã h i còn nhi u b t c p. Vi c qu n lý ô th l i còn r i hơn. Ch v i m t con ư ng cũng chia nh ra cho nhi u cơ quan thu c nhi u ngành ph trách. Quá trình ô th hóa t nư c th i gian qua ã b c l r t nhi u non n t, y u kém, b t c p, trong ó có ba v n l n sau ây: V b n ch t công vi c Quy ho ch ô th là m t khoa h c liên ngành r ng l n và ph c t p. i tư ng kh o sát, nghiên c u liên quan n m t vùng tài nguyên to l n, nh m t ch c m t c máy s n xu t kh ng l g m hàng trăm xí nghi p công nghi p, s d ng hàng v n lao ng, cùng ho t ng i s ng nhi u m t c a m t c ng ng cư dân t hàng trăm nghìn n hàng tri u ngư i. - 13 -
Quá trình xây d ng và ho t ng ô th là dài lâu, nh hư ng không ít n môi trư ng và c nh trí thiên nhiên. ô th còn là m t th c th xã h i r ng l n, v n ng không ng ng v i nh ng quy lu t c thù theo c i m t ng a phương, t ng th i kỳ, t ng giai o n. M i ô th là m t s n ph m riêng bi t, không th tr n l n, ch p vá, l p ghép. Th i gian qua, trư c s c ép c a nh ng b c xúc th c t , v i m t qu th i gian có ph n h n h p, v i m t lư ng kinh phí nghiên c u còn th p xa so v i yêu c u, và m t ch ãi ng trên m t b ng thu nh p bình quân c a xã h i, nhi u công trình quy ho ch ã ư c ti n hành v i vã, chưa chín trong tư duy, chưa “t m” xu t nh ng v n dài hơi, có tính vĩ mô và mang ý nghĩa chi n lư c. Tình hình giao thông ô th TP.HCM và Hà N i hi n ã n m c báo ng . áng l t t y u này ph i ư c các nhà quy ho ch d báo t xa trong nh ng công trình quy ho ch t ng m t b ng ô th nhi u năm trư c ây. N u làm ư c như v y, thì ã khai thác ư c năng l c c a h th ng giao thông công c ng b ng nh ng lo i hình t i tân, do có k ho ch chu n b t nhi u năm trư c. Vi c thoát nư c cũng ph i d báo t lâu b ng nh ng công trình khoa h c nghiêm túc xu t v nh ng bi n pháp chu n b t xa. Còn th c t thì ngay c cơ quan quy ho ch TP.HCM v n chưa có trong tay b n a hình úng chu n. ó ch là m t, vài trong r t nhi u ví d . V t ch c và qu n lý nhà nư c M i ô th là m t cơ th th ng nh t trong tương quan nhi u m t, ph i ư c v n hành m t cách nh p nhàng b i m t b máy năng l c và ch huy th ng nh t. Trong th c t , chúng ta t ng th nghi m ch ki n trúc sư trư ng, nhưng năng l c cán b , h th ng chính quy n ô th chưa ư c xác l p m t cách ng b nên hi u qu chưa ư c như mong mu n. - 14 -
ô th hi n ang b chia nh ra nhi u ph n, giao cho nhi u ngành qu n lý, th c hi n. Ch tính riêng m t tuy n ư ng trong thành ph , t khâu u tư n th c hi n và qu n lý ã thu c quy n không ít cơ quan t giao thông, i n l c, c p thoát nư c, cây xanh… nay thêm bưu chính vi n thông và tương lai không bi t còn nh ng ngành nào tác nghi p trên tr c ư ng thành ph n a? Không m t ho t ng nào c a con ngư i tác ng vào môi trư ng t nhiên tr m tr ng b ng xây d ng và v n hành ô th . Rác và nghĩa trang là nh ng v n n n lâu dài iv ibtc ô th nào, chưa k hàng trăm nghìn ngư i, m t lư ng ông o xe cơ gi i kích c ho t ng t p trung trên chính không gian ô th là nh ng v n ph i t ra v i môi trư ng, c n ư c nghiên c u sâu và có hư ng x lý ngay t khâu t bút thi t k quy ho ch. Qu n lý t ai hi n càng r i hơn. Gi i quy t h u qu c a nh ng “quy ho ch treo”, “quy ho ch quên” hi n l i ang n m trong tay B Tài nguyên và Môi trư ng. Vi c c p gi y h ng, gi y th hi n s lúng túng c a t ch c b máy nhà nư c. T ch c chính quy n ba c p, sao chép mô hình qu n lý nông thôn rõ ràng ã không còn thích h p v i m t cơ th năng ng như ô th . Vi c tìm ki m m t hình th c t ch c nghiên c u, v n hành và qu n lý ô th thích h p và hàng lo t v n cn ưc t ra như m t yêu c u c p bách. V l c lư ng quy ho ch L c lư ng nh ng ngư i làm công tác quy ho ch ô th k c trung ương l n a phương xem ra còn quá m ng so v i kh i lư ng công vi c. Có r t nhi u ti n sĩ, th c sĩ nhưng quá ít nh ng con chim u àn. ư c nghe trình bày quy ho ch m t s ô th , c m nh n chung là các án quy ho ch ô th do nh ng nhóm, t công tác khác nhau, căn c vào yêu c u c a t ng a phương ưa ra nh ng gi i pháp c c b , bi t l p mà không c u xét nm i quan h vùng, trong m t tương quan r ng l n hơn mà thành ph ó có liên h . Ki u ch th y cây mà không th y r ng. - 15 -
ây b c l m t thi u sót n a c a c p nhà nư c, ho c c a b chuyên ngành, ó là ch m tr trong vi c ti n hành nghiên c u quy ho ch vùng lãnh th , làm ti n , ch d a cho quy ho ch t ng ô th , t ng i m dân cư. Không th không cp n tình tr ng cát c , và áp ng yêu c u này c a bên t hàng, các nhà quy ho ch d dàng “quy ho ch” cho m i a phương m t b n c ng, có khi c m t sân bay trong khi nh ng công trình như v y c n c u xét cho m t vùng hay m t c m liên t nh. C m sân bay Trà Nóc, R ch Giá, Cà Mau, có th coi là m t ví d . làm ư c i u này, nhà khoa h c ph i có s dũng c m bên c nh nh ng ki n th c chuyên ngành v ng vàng, sâu r ng có th tham mưu, tư v n cho lãnh o b ng m t thái chân thành và trung th c. - 16 -
PH N III N I DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN C U 3.1 N i dung nghiên c u 3.1.1 i u tra hi n tr ng khu t xây d ng 3.1.1.1 i u ki n t nhiên - V trí a lý - a hình, am o - Khí h u (nhi t , ch n ng, gió, t n su t hư ng gió...) - a ch t thu văn, a ch t công trình - Các c i m v c nh quan thiên nhiên và môi trư ng 3.1.1.2 Hi n tr ng v s d ng t - Gi i h n s d ng khu t - Quy mô di n tích khu t - Phân lo i t theo các ch c năng s d ng trong khu t: t, t công trình công c ng, t công trình hành chính s nghi p... C n th ng kê, xác nh quy mô, tính ch t, t l và tương quan gi a các lo i t trên 3.1.1.3 Hi n tr ng v dân cư, xã h i - S ngư i cư trú, s h , cơ c u h , s lao ng, thành ph n cơ c u dân cư, l i s ng, nhu c u... - Tình hình i s ng kinh t : m c thu nh p bình quân, m c s ng, vi c làm, phân b ch làm vi c, kh năng chuy n i, tìm ki m vi c làm 3.1.1.4 Hi n tr ng v s h u - Xác nh các lo i hình s h u i v i các công trình, quy n s d ng t ai và các b t ng s n khác - C n ánh giá nh ng kh năng chuy n quy n s d ng t, nhà và các lo i b t ng s n khác. - 17 -
3.1.1.5 Hi n tr ng v d ch v - Công trình thương m i, d ch v - Khách s n, du l ch - Giáo d c - Công trình văn hoá - Công trình y t 3.1.1.6 Hi n tr ng v công trình ki n trúc - Nhà - Công trình công c ng - Các công trình công nghi p, kho tàng, d ch v , du l ch, giáo d c... 3.1.1.7 Hi n tr ng v ki n trúc c nh quan và cây xanh - C nh quan t nhiên - C nh quan nhân t o 3.1.1.8 Hi n tr ng v các công trình h t ng k thu t và trang thi t b ô th - H th ng giao thông, i n, nư c... - M t c t ngang các tuy n ư ng, cao n n ư ng... 3.1.2 Quy ho ch chi ti t khu trung tâm th tr n Phát Di m nh hư ng 3.1.2.1 Các y u t n quy ho ch khu trung tâm. - Ph m vi, ranh gi i, ch c năng s d ng c a t ng lô t trong khu v c quy ho ch. - M i quan h a phương gi a khu t v i vùng lân c n. - Ti m năng và qu t, di n tích khu t -M t xây d ng - Tính ch t và c i m cây xanh trong khu v c - Quy mô, t ng cao xây d ng, ch t lư ng công trình - Giá tr ngh thu t, b c c không gian ki n trúc - Giá tr l ch s - Nh ng công trình c n gi l i, b o t n và tôn t o - Qu t xây d ng - 18 -
- i u ki n k thu t h t ng 3.1.2.2 ánh giá t ng h p - Nh ng i u ki n thu n l i và ti m năng khai thác - Nh ng khó khăn b t l i 3.1.2.3 N i dung chi ti t quy ho ch khu trung tâm - Tiêu chí l a ch n khu t - Các b ph n ch c năng trong khu trung tâm: + Các công trình hành chính - chính tr + Công trình giáo d c và ào t o + Công trình văn hoá + Công trình thương m i + Công trình y t , b o v s c kho + Các công trình th thao + Các công trình ngh ngơi, du l ch + Các công trình d ch v + Các công trình thông tin liên l c + Các công trình tài chính, tín d ng Ngoài ra còn m t s các công trình: công trình giao thông và k thu t ô th khác, nhà , các cơ s d ch v khoa h c và s n xu t không c h i. 3.1.2.4 Tính toán các ch tiêu kinh t k thu t - T ng di n tích khu trung tâm - T l chi m t c a t ng công trình c th trong khu trung tâm - Tính t ng cao trung bình toàn khu - Tính t ng di n tích sàn - Tính toán dân s d ki n - Di n tích các lo i t theo Quy chu n xây d ng -M t xây d ng - H s s d ng t - 19 -