intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Kiến thức, thái độ, thực hành về phòng chống sốt xuất huyết của người dân xã Bình Thành, huyện Thanh Bình, tỉnh Đồng Tháp

Chia sẻ: Bút Cam | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:7

151
lượt xem
27
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Kiến thức, thái độ, thực hành về phòng chống sốt xuất huyết của người dân xã Bình Thành, huyện Thanh Bình, tỉnh Đồng Tháp Tạp chí YTCC vẫn được xác định là một diễn đàn chính thống, quan trọng trong việc chia sẻ những thông tin khoa học. Để trở thành một diễn đàn như vậy, tạp chí sẽ vẫn tiếp tục những hoạt động đã làm trong những năm vừa qua. Hơn thế nữa, tạp chí sẽ phải nhận được nhiều chia sẻ hơn từ phía người đọc cũng như không ngừng nâng cao chất lượng của những bài...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Kiến thức, thái độ, thực hành về phòng chống sốt xuất huyết của người dân xã Bình Thành, huyện Thanh Bình, tỉnh Đồng Tháp

  1. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | Kieán thöùc, thaùi ñoä, thöïc haønh veà phoøng choáng soát xuaát huyeát cuûa ngöôøi daân xaõ Bình Thaønh, huyeän Thanh Bình, tænh Ñoàng Thaùp Ths. Leâ Thò Thanh Höông(*), Ths. Traàn Vaên Hai(**), Ths. Nguyeãn Coâng Cöøu(***), BS. Ñoaøn Vaên Phæ (****) Soát xuaát huyeát (SXH) laø moät beänh truyeàn nhieãm caáp tính raát nguy hieåm. Beänh ñang coù xu höôùng gia taêng taïi mieàn Nam Vieät Nam, ñaëc bieät laø ôû caùc tænh ñoàng baèng Soâng Cöûu Long trong moät vaøi naêm trôû laïi ñaây, vôùi nhöõng dieãn bieán heát söùc phöùc taïp. Nghieân cöùu naøy ñöôïc thöïc hieän taïi xaõ Bình Thaønh, huyeän Thanh Bình, tænh Ñoàng Thaùp, laø nghieân cöùu ban ñaàu trong chöông trình can thieäp xaây döïng moâ hình phoøng choáng soát xuaát huyeát taïi ñòa baøn xaõ. Ñaây laø moät trong nhöõng ñòa phöông coù soá ca maéc SXH cao nhaát ôû Vieät Nam trong naêm 2005 vaø 2006. Nghieân cöùu ñöôïc thöïc hieän vaøo thaùng 6 naêm 2006 taïi 600 hoä gia ñình taïi xaõ Bình Thaønh, huyeän Thanh Bình, tænh Ñoàng Thaùp, ñieàu tra veà kieán thöùc, thaùi ñoä, thöïc haønh cuûa ngöôøi daân veà phoøng choáng SXH, caùc nguoàn thoâng tin veà phoøng choáng SXH maø ngöôøi daân tieáp caän, ñoàng thôøi tieán haønh ñieàu tra coân truøng hoïc vaø caùc duïng cuï chöùa nöôùc taïi caùc hoä gia ñình ñöôïc ñieàu tra. Keát quaû cho thaáy tæ leä ngöôøi daân coù kieán thöùc ñuùng veà phoøng choáng SXH laø 50%, tæ leä ngöôøi daân coù thaùi ñoä ñuùng veà phoøng choáng SXH laø 57% vaø tæ leä ngöôøi daân coù thöïc haønh ñuùng veà phoøng choáng SXH chæ chieám 26%. Caùc chæ soá veà maët coân truøng hoïc ñeàu vöôït ngöôõng gaây dòch, cuï theå chæ soá nhaø coù boï gaäy (HI) laø 38%, chæ soá Breteau (BI) laø 56, chæ soá maät ñoä boï gaäy (CSMÑBG) laø 2, 24 vaø chæ soá maät ñoä muoãi (CSMÑM) laø 0,56. Nghieân cöùu cuõng tìm thaáy moái lieân quan coù yù nghóa thoáng keâ giöõa kieán thöùc ñuùng vaø thöïc haønh ñuùng veà phoøng choáng SXH. Nguoàn thoâng tin veà phoøng choáng SXH maø ngöôøi daân ñòa phöông thöôøng tieáp caän chuû yeáu laø ti vi (58,8%), heä thoáng loa ñaøi phaùt thanh (48,7%) vaø nhaân vieân y teá (16,8%). Ñaây cuõng laø 3 keânh cung caáp thoâng tin chính vaø ñöôïc ngöôøi daân öa thích nhaát. . Töø khoaù: Soát Dengue (SD), soát xuaát huyeát Dengue (SXHD), vi ruùt Dengue, kieán thöùc, thaùi ñoä, thöïc haønh. Knowledge, attitudes, practice toward Dengue fever prevention of people living in Binh Thanh Commune, Thanh Binh District, Dong Thap province Dengue fever, especially dengue hemorrhage fever (DHF) is a very dangerous acute communicable disease, and it has been on an increase in the South of Vietnam during the past few years, mainly in the Mekong Delta region, with a very complex development. This study was conducted in Binh Thanh commune, Thanh Binh district, Dong Thap province, and was the first stage of the intervention pro- 24 Taïp chí Y teá Coâng coäng, 12.2007, Soá 9 (9)
  2. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | gram for development of a community-based dengue fever prevention model. This is one of provinces with the highest number of DHF morbidity cases in the country between 2005 and 2006. The KAP study was conducted in June 2006 among 600 households in Binh Thanh commune on prevention and control of dengue fever and DHF, simultaneously accompanied with an entomological survey and inspection of water containers in those households. The results show that the proportion of commu- nity with good knowledge on dengue prevention and control was 50%, while the proportions of good attitudes and good practices were 57% and 26%, respectively. All entomological indicators were above the epidemic threshold, i.e. household index (HI) was 38%, Breteau index (BI) was 56, larva density was 2.24 and adult density was 0.56. The study also shows the relationship with statistical significance between the good knowledge and good practice on prevention and control of dengue and DHF. The information sources mainly accessed by community were TV (58.8%), radio and loud- speakers (48.7%), and health staff (16.8%). These are also 3 main and most favorite information channels of the community. Key words: Dengue fever, dengue hemoharrigc fever, dengue virus, knowledge, attitudes, practice Taùc giaû: * Ths. Leâ Thò Thanh Höông, Phoù tröôûng Boä moân Söùc khoeû moâi tröôøng, Tröôøng Ñaïi hoïc Y teá coâng coäng. Ñòa chæ: 138 Giaûng Voõ, Haø Noäi. Email: lth@hsph.edu.vn ** Ths. Traàn Vaên Hai, Phoù tröôûng phoøng Keá hoaïch toång hôïp, Sôû Y teá Ñoàng Thaùp. Ñòa chæ: 05 Voõ Tröôøng Toaûn, Phöôøng 1, TP Cao Laõnh, Email: haisytdt@yahoo.com *** Ths. BS. Nguyeãn Coâng Cöøu, Phoù Hieäu tröôûng Tröôøng Trung hoïc Y teá Ñoàng Thaùp. Ñòa chæ:312 Nguyeãn Thaùi Hoïc, Phöôøng 4, TP Cao Laõnh, Email: nguyencongcuu@yahoo.com **** BS. Ñoaøn Vaên Phæ, Phoù Giaùm ñoác Sôû Y teá Ñoàng Thaùp. Ñòa chæ:05 Voõ Tröôøng Toaûn, Phöôøng 1, TP Cao Laõnh, Email: syt@dongthap.gov.vn 1. Ñaët vaán ñeà Muoãi truyeàn beänh SD/SXHD thöôøng coù hai loaïi: Beänh soát dengue (SD) laø moät beänh truyeàn Aedes aegypti vaø Aedes albopictus, nhöng chuû yeáu nhieãm caáp tính do vi ruùt gaây ra vaø ñöôïc muoãi Aedes laø Aedes aegypti. Vi ruùt ñöôïc truyeàn töø ngöôøi beänh truyeàn qua veát ñoát. Thôøi kyø uû beänh thöôøng töø 5 ñeán sang ngöôøi laønh qua veát ñoát cuûa muoãi mang vi ruùt. 7 ngaøy. Ñaëc ñieåm cuûa beänh laø khôûi phaùt ñoät ngoät, Ñaây laø loaïi muoãi ñoát ngaøy, hoaït ñoäng cuûa chuùng soát töø 3 ñeán 5 ngaøy, ñau ñaàu döõ doäi, ñau khôùp xöông taêng leân vaøo thôøi gian 2 giôø sau khi maët trôøi moïc vaø vaø ñau cô, ñau sau hoác maét, söng caùc haïch baïch vaøi giôø tröôùc khi maët trôøi laën[3]. huyeát vaø xuaát huyeát döôùi da. Ba trieäu chöùng soát, Hieän nay SD/SXHD vaãn chöa coù vaéc xin phoøng xuaát huyeát döôùi da vaø ñau ñaàu (coøn goïi laø boä ba beänh vaø thuoác ñieàu trò ñaëc hieäu, vieäc ñieàu trò dengue) thöôøng laø nhöõng ñaëc tröng ñieån hình cuûa SD/SXHD chæ ñôn thuaàn laø ñieàu trò trieäu chöùng vaø beänh soát dengue[3]. chaêm soùc y teá toát. Do ñoù chæ coù theå laøm giaûm laây Taùc nhaân gaây beänh laø vi ruùt dengue, coù caùc típ truyeàn baèng caùch phoøng choáng vectô truyeàn beänh huyeát thanh 1, 2, 3 vaø 4 thuoäc hoï vi ruùt flavi maø chuû yeáu laø dieät muoãi, dieät boï gaäy cuûa muoãi (Flaviviruses), ñaây cuõng laø vi ruùt gaây beänh soát xuaát Aedes aegypti. huyeát dengue (SXHD). Caùc típ vi ruùt dengue hieän Vieät Nam laø nöôùc naèm trong khu vöïc coù dòch nay ñang laø nguyeân nhaân gaây beänh löu haønh ôû haàu SD/SXHD löu haønh naëng. Soá ca maéc soát xuaát huyeát heát caùc nöôùc nhieät ñôùi[3]. ÔÛ Vieät Nam ñaõ phaân laäp (SXH) taêng ñoät bieát trong vaøi naêm trôû laïi ñaây. Rieâng ñöôïc caû 4 típ vi ruùt gaây beänh. 6 thaùng ñaàu naêm 2007, Vieät Nam ñaõ coù 58.777 ca Taïp chí Y teá Coâng coäng, 12.2007, Soá 9 (9) 25
  3. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | maéc SXH, trong ñoù coù 54 ca töû vong, taêng 49% so khaép treân ñòa baøn toaøn xaõ, khoâng boû soùt moät toå naøo vôùi cuøng kyø naêm 2006[5]. Soá ca maéc SXH taêng caû vaø caùc toå ñöôïc choïn phuï thuoäc vaøo daân soá, nôi maïnh ôû caùc tænh phía Nam Vieät Nam, trong ñoù Ñoàng naøo ñoâng daân seõ coù cô hoäi ñöôïc choïn nhieàu hôn, phuø Thaùp laø moät trong nhöõng tænh coù soá ca maéc SXH cao hôïp vôùi SXH. Vì theá heä soá thieát keá khoâng caàn phaûi nhaát trong caû nöôùc trong hai naêm 2005 vaø 2006. quaù lôùn, 1, 5 laø ñuû ñeå haïn cheá sai soá do choïn maãu) Xaõ Bình Thaønh laø xaõ vuøng ven cuûa huyeän coäng vôùi 10% boû cuoäc neân soá hoä gia ñình ñöôïc ñieàu Thanh Bình, naèm doïc theo truïc lieân tænh loä 80, laø tra laø 600 hoä gia ñình. Soá hoä ñöôïc ñieàu tra coân truøng moät trong ba xaõ coù tyû leä maéc SD/SXHD cao nhaát hoïc öôùc tính laø 10%, toång coäng laø 60 hoä. huyeän Thanh Bình, tænh Ñoàng Thaùp trong nhieàu Phöông phaùp thu thaäp soá lieäu: naêm lieàn[6]. Cho ñeán nay, taïi ñòa baøn huyeän Thanh Bình chöa coù moät coâng trình nghieân cöùu naøo veà - Phoûng vaán hoä gia ñình baèng boä caâu hoûi phoûng beänh SXH vaø caùc yeáu toá lieân quan. Do vaäy, nghieân vaán ñöôïc thieát keá saün. cöùu tìm hieåu kieán thöùc, thaùi ñoä, thöïc haønh cuûa ngöôøi - Quan saùt tình traïng veä sinh hoä gia ñình baèng daân veà phoøng choáng SXH naøy seõ laø moät tieàn ñeà ñeå baûng kieåm ñöôïc thieát keá saün. tieán haønh caùc hoaït ñoäng can thieäp nhaèm goùp phaàn - Quan saùt tìm laêng quaêng, boï gaäy trong caùc laøm giaûm tæ leä maéc, cheát do SXH taïi ñòa phöông. duïng cuï chöùa nöôùc vaø caùc vaät duïng pheá thaûi taïi caùc Muïc tieâu cuûa nghieân cöùu trong giai ñoaïn ñieàu tra hoä gia ñình. ban ñaàu laø: - Baét laêng quaêng trong caùc duïng cuï chöùa nöôùc, 1. Tìm hieåu kieán thöùc, thaùi ñoä, thöïc haønh phoøng vaät duïng pheá thaûi vaø muoãi caùi Aedes truù aån trong choáng SD/SXH cuûa ngöôøi daân taïi xaõ Bình Thaønh quaàn aùo, chaên maøn cuûa hoä gia ñình. 2. Xaùc ñònh tyû leä hoä gia ñình coù boï gaäy, chæ soá Phöông phaùp xöû lyù vaø phaân tích soá lieäu: Breteau, chæ soá maät ñoä boï gaäy, chæ soá maät ñoä - Soá lieäu sau khi thu thaäp seõ ñöôïc kieåm tra laïi muoãi ôû caùc hoä gia ñình. töøng phieáu tröôùc khi nhaäp lieäu ñeå baûo ñaûm coù ñaày 3. Xaùc ñònh oå boï gaäy nguoån truyeàn beänh SD/SXHD ñuû thoâng tin mong muoán. Nhaäp lieäu baèng phaàn meàm taïi ñòa baøn. Epidata 7.0, taïo nhaõn vaø chuaån bò file check caån 4. Xaùc ñònh tyû leä caùc nguoàn thoâng tin giaùo duïc söùc thaän ñeå deã daøng kieåm soaùt sai leäch khi nhaäp lieäu vaø khoûe (GDSK) veà phoøng choáng SD/SXHD maø laøm saïch soá lieäu. ngöôøi daân tieáp caän ñöôïc. - Phaân tích soá lieäu baèng phaàn meàm Stata 8.0, nhöõng soá thoáng keâ moâ taû ñöôïc tính goàm coù taàn soá vaø 2. Phöông phaùp nghieân cöùu phaàn traêm cuûa caùc bieán soá. Söï khaùc bieät coù yù nghóa Nghieân cöùu ñieàu tra caét ngang ñöôïc thöïc hieän thoáng keâ ñöôïc thöïc hieän bôûi pheùp kieåm ñònh khi trong thaùng 6 naêm 2006 taïi ñòa baøn xaõ Bình Thaønh, bình phöông (χ²) ôû möùc yù nghóa 5%, kieåm soaùt caùc huyeän Thanh Bình, tænh Ñoàng Thaùp. yeáu toá nhieãu baèng phöông phaùp phaân taàng. Ñoái töôïng nghieân cöùu: caùc hoä gia ñình coù maët taïi xaõ Bình Thaønh huyeän Thanh Bình, tænh Ñoàng 3. Keát quaû nghieân cöùu Thaùp vaøo thaùng 06/2006 bao goàm: 3.1. Thoâng tin chung veà ñoái töôïng nghieân cöùu - Ngöôøi chuû hoä gia ñình, hoaëc ngöôøi coù theå Trong toång soá 600 hoä gia ñình ñöôïc phoûng vaán, quyeát ñònh nhöõng sinh hoaït trong gia ñình, coù khaû tæ leä nam giôùi chieám 62,5%; nöõ giôùi laø 37,5%. Tuoåi naêng hieåu vaø traû lôøi phoûng vaán. ñôøi trung bình cuûa ngöôøi tham gia traû lôøi phoûng vaán - Caùc duïng cuï chöùa nöôùc trong vaø ngoaøi nhaø laø 42, 2 tuoåi, nhoû nhaát laø 17 tuoåi vaø lôùn tuoåi nhaát laø Söû duïng coâng thöùc choïn maãu cuûa nghieân cöùu moâ 60 tuoåi, soá ngöôøi döôùi 35 tuoåi chieám 31,7%. Ña soá taû caét ngang, vôùi öôùc löôïng tæ leä hoä gia ñình coù kieán ngöôøi tham gia traû lôøi phoûng vaán laøm ngheà noâng thöùc, thaùi ñoä, thöïc haønh toát veà phoøng choáng soát xuaát (76,8%). Trình ñoä hoïc vaán cuûa ngöôøi tham gia traû huyeát laø 50%, côõ maãu tính ñöôïc laø 384 hoä gia ñình. lôøi phoûng vaán coøn haïn cheá, vôùi 57% coù trình ñoä töø Do aùp duïng kyõ thuaät choïn maãu cuïm xaùc xuaát theo caáp I trôû xuoáng, trong soá ñoù coù 6,7% muø chöõ, khoâng tæ leä, neân côõ maãu ñöôïc nhaân vôùi heä soá thieát keá laø 1,5 bieát ñoïc - vieát. Tæ leä hoä ngheøo chieám 9,3% Trong soá (do caùc cuïm laø caùc toå daân phoá vaø ñöôïc choïn roäng caùc hoä gia ñình ñöôïc phoûng vaán, coù tôùi 17,7% soá hoä 26 Taïp chí Y teá Coâng coäng, 12.2007, Soá 9 (9)
  4. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | coù ngöôøi trong gia ñình töøng bò maéc beänh SXH. cuøng laøm. Caù bieät coù 7% soá ngöôøi cho raèng traùch nhieäm naøy thuoäc veà chính quyeàn, Nhaø nöôùc. 3.2. Kieán thöùc veà phoøng choáng beänh SXH Chæ coù 59,7% ñoái töôïng tham gia trong nghieân Thaùi ð? chý a ñuùng Thái ñoä chöa ðúng cöùu bieát ñöôïc caùc daáu hieäu thoâng thöôøng cuûa beänh 43% SD/SXHD, 45,5% ñoái töôïng bieát ñöôïc caùc daáu hieäu Thaùi ñoä ñuùng Thái ð? ðúng khi beänh SD/SXHD chuyeån naëng, caàn phaûi ñöa 57% ngöôøi beänh ñeán caùc cô sôû y teá, chæ coù 81,3% ñoái Bieåu ñoà 2. Phaân loaïi thaùi ñoä phoøng choáng beänh töôïng bieát ñöôøng laây truyeàn cuûa beänh. Theo thang SD/ SXHD (N = 600) ñieåm chaám, chæ coù 50% soá ngöôøi ñöôïc hoûi coù kieán thöùc ñuùng veà phoøng choáng beänh SXH. Khi tìm moái lieân quan giöõa caùc bieán soá trong phaàn thoâng tin chung veà ñoái töôïng phoûng vaán, keát quaû cho thaáy coù moái lieân quan coù yù nghóa thoáng keâ KT chöa ñuùng KT Ðúng KT Chýa ðúng 50% giöõa trình ñoä hoïc vaán cuûa ngöôøi tham gia traû lôøi 50% 50% phoûng vaán vôùi thaùi ñoä ñuùng veà phoøng choáng beänh SD/ SXHD, tæ leä ngöôøi daân coù trình ñoä hoïc vaán cao Bieåu ñoà 1. Phaân loaïi kieán thöùc veà phoøng choáng hôn caáp 1 coù thaùi ñoä ñuùng laø 65,1%, trong khi tæ leä beänh SD/ SXHD (N = 600) naøy ôû nhoùm ñoái töôïng coù trình ñoä hoïc vaán töø caáp 1 trôû xuoáng laø 50,6% (p = 0,001). Baûng 1. Kieán thöùc ñuùng veà phoøng choáng SD/SXHD phaân boá theo caùc ñaëc tính chung cuûa ñoái 3.4. Thöïc haønh veà phoøng choáng beänh SXH töôïng nghieân cöùu (N=300) Trong soá caùc ñoái töôïng traû lôøi phoûng vaán, chæ coù 26,7% ñoái töôïng nguû maøn keå caû ban ñeâm laãn ban ngaøy. Haàu heát caùc hoä gia ñình nôi ñaây ñeàu coù tröõ nöôùc ñeå aên uoáng vaø sinh hoaït nhöng chæ coù 74,9% gia ñình ñaäy kín caùc duïng cuï chöùa nöôùc. Khi quan saùt tình traïng veä sinh ôû caùc hoä gia ñình tham gia nghieân cöùu cho thaáy coù 66,9% hoä gia ñình coù veä sinh trong nhaø toát (treo, moùc quaàn aùo, maøn, reøm goïn gaøng), 56,2% hoä gia ñình veä sinh xung quanh nhaø toát (khoâng coù vaät pheá thaûi, khoâng coù nöôùc ñoïng), 77,9% hoä gia ñình khoâng coù boï gaäy. TH Ðúng 26% Keát quaû baûng 1 cho thaáy caùc yeáu toá nhö tuoåi, TH chöaa ðúng TH chý ñuùng 74% ngheà nghieäp, trình ñoä hoïc vaán, kinh teá hoä gia ñình, 74% gia ñình töøng coù ngöôøi maéc SD/ SXHD coù moái lieân Bieåu ñoà 3. Phaân loaïi thöïc haønh phoøng choáng beänh quan coù yù nghóa thoáng keâ vôùi kieán thöùc ñuùng veà SD/ SXHD (N = 600) phoøng choáng SD/ SXHD. Keát quaû cho thaáy caùc bieán soá nhö trình ñoä hoïc 3.3. Thaùi ñoä veà phoøng choáng beänh SXH vaán, hoä gia ñình coù treû em döôùi 5 tuoåi coù moái lieân Trong soá 600 ngöôøi tham gia traû lôøi phoûng vaán, quan coù yù nghóa thoáng keâ vôùi thöïc haønh ñuùng veà coù 61,0% ngöôøi muoán aùp duïng bieän phaùp kieåm soaùt phoøng choáng SD/ SXHD. Tæ leä ngöôøi coù trình ñoä hoïc muoãi, boï gaäy trong phoøng choáng SXH, 24,2% muoán vaán treân caáp 1 coù tæ leä thöïc haønh ñuùng laø 30,7%, tæ duøng hoaù chaát dieät muoãi. Coù 55,8% cho raèng traùch leä naøy ôû nhoùm coù trình ñoä hoïc vaán töø caáp 1 trôû xuoáng nhieäm kieåm soaùt muoãi vaø boï gaäy thuoäc veà chính baûn laø 22,5% (p = 0,025). Tæ leä hoä gia ñình coù treû em thaân ngöôøi daân, 37,2% cho laø Nhaø nöôùc vaø nhaân daân döôùi 5 tuoåi coù thöïc haønh ñuùng thaáp hôn so vôùi hoä gia Taïp chí Y teá Coâng coäng, 12.2007, Soá 9 (9) 27
  5. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | ñình khoâng coù treû döôùi 5 tuoåi (17,8% so vôùi 31,8%; caän ñöôïc chuû yeáu laø qua phöông tieän truyeàn thoâng p
  6. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | kieán thöùc ñuùng veà phoøng choáng beänh SXH. Ñieàu 4.6. OÅ boï gaäy nguoàn Aedes naøy hoaøn toaøn phuø hôïp vôùi thöïc teá. Baèng phöông phaùp quan saùt tröïc tieáp caùc vaät chöùa nöôùc taïi caùc hoä gia ñình vaø duøng kính hieån vi 4.3. Thaùi ñoä veà phoøng choáng beänh SXH ñeå ñònh danh boï gaäy, phaân loaïi boï gaäy keát quaû Keát quaû nghieân cöùu cho thaáy thaùi ñoä veà phoøng nghieân cöùu ñaõ cho thaáy tyû leä coù boï gaäy Aedes trong choáng beänh SXH cuûa ngöôøi daân xaõ Bình Thaønh caùc vaät pheá thaûi chöùa nöôùc quanh nhaø laø cao nhaát, chöa cao, chæ 57,0% ngöôøi ñöôïc hoûi coù thaùi ñoä ñuùng tieáp ñeán laø trong caùc beå chöùa nöôùc khoâng ñöôïc ñaäy veà phoøng beänh SXH. Tæ leä naøy töông ñöông vôùi caùc kín, trong caùc hoøn non boä, trong caùc lu, phuy, chum, nghieân cöùu ôû Soùc Traêng, ôû thaønh phoá Hoà Chí Minh trong caùc chaäu nöôùc / baùt döôùi chaân tuû thöùc aên vaø cuûa Nguyeãn Hoaøng Duõng, Lyù Leä Lan[2,4]. Nghieân trong caùc loï caém hoa. Nhö vaäy caàn huy ñoäng söï cöùu cuõng tìm thaáy moái lieân quan coù yù nghóa thoáng tham gia cuûa coäng ñoàng trong phoøng choáng keâ giöõa trình ñoä hoïc vaán vaø thaùi ñoä ñuùng trong SD/SXHD taïi ñòa baøn xaõ Bình Thaønh, cuï theå laø phoøng choáng beänh SD/ SXHD. Nhoùm coù trình ñoä töø thuyeát phuïc hoï deïp boû caùc vaät pheá thaûi, ñaäy kín caáp 1 trôû leân coù thaùi ñoä phoøng choáng SXH toát hôn hoaëc thaû caù, thaû Mesocyclops vaøo caùc beå chöùa nöôùc nhoùm coøn laïi. Ñieàu naøy cuõng deã giaûi thích, nhöõng sinh hoïat, thöôøng xuyeân, ñònh kyø ( 7ngaøy7/laàn), suùc ngöôøi coù trình ñoä hoïc vaán cao hôn thì thaùi ñoä phoøng röûa caùc vaät chöùa nöôùc nhö hoøn non boä, chaäu nöôùc beänh cuõng cao hôn. döôùi chaân tuû thöùc aên, loï caém hoa. 4.4. Thöïc haønh veà phoøng choáng beänh SXH 4.7. Tieáp caän thoâng tin veà phoøng choáng Thöïc haønh ñuùng trong phoøng choáng beänh SXH SXH cuûa ngöôøi daân xaõ Bình Thaønh raát thaáp, chæ chieám Keânh truyeàn thoâng qua tivi laø keânh quan troïng, 26,0%. Tæ leä naøy hoaøn toaøn phuø hôïp vôùi nhöõng keát coù tyû leä ngöôøi daân tieáp caän cao nhaát, tieáp ñeán töø loa, quaû ñaõ thu ñöôïc veà kieán thöùc ñuùng vaø thaùi ñoä ñuùng ñaøi truyeàn thanh ñòa phöông vaø radio, vaø tieáp caän trong phoøng choáng caên beänh naøy. Kieán thöùc, thaùi ñoä qua nhaân vieân y teá. Nguoàn thoâng tin thoâng qua cuûa ngöôøi daân xaõ Bình Thaønh trong phoøng choáng nhöõng keânh truyeàn thoâng khaùc raát thaáp, khoâng ñaùng beänh SXH laø chöa cao, do ñoù ñaõ daãn ñeán keát quaû laø keå. Keát quaû nghieân cöùu moät laàn nöõa cho thaáy söï thöïc haønh cuûa hoï trong phoøng choáng beänh laø thaáp. keùm hieäu quaû cuûa heä thoáng truyeàn thoâng - GDSK taïi Nghieân cöùu ñaõ tìm thaáy moái lieân quan coù yù ñòa phöông vaø hieäu quaû vaän ñoäng cuûa caùc caùn boä nghóa thoáng keâ giöõa kieán thöùc ñuùng vaø thöïc haønh chính quyeàn, ñoaøn theå laø chöa cao. Keát quaû naøy coù ñuùng trong phoøng choáng beänh SXH. Nhöõng ngöôøi söï khaùc bieät vaø thaáp hôn nhieàu so vôùi nhöõng nghieân daân coù kieán thöùc toát veà phoøng choáng SD/SXHD seõ cöùu cuûa nhöõng taùc giaû ôû nhöõng ñòa phöông khaùc. thöïc haønh ñuùng veà phoøng choáng beänh SD/SXHD Nghieân cöùu ôû Ñònh Quaùn, Ñoàng Nai cuûa taùc giaû cao hôn so vôùi ngöôøi coù kieán thöùc chöa toát. Vaäy Nguyeãn Vaên Danh cho bieát coù 80,2% ngöôøi daân tieáp giaùo duïc ñeå naâng cao nhaän thöùc cho ngöôøi daân taïi caän thoâng tin qua tivi, 73,2% thoâng qua nhaân vieân ñòa phöông seõ goùp phaàn quan troïng naâng cao thöïc y teá1. Nghieân cöùu ôû quaän 5, TP.HCM cuûa taùc giaû Lyù haønh phoøng choáng SD/SXHD trong thôøi gian tôùi Leä Lan cho thaáy coù 94,7% ngöôøi daân tieáp caän thoâng tin phoøng choáng SD/SXHD qua tivi, 49,9% qua saùch 4.5. Keát quaû ñieàu tra coân truøng hoïc baùo, 31% qua ngöôøi thaân quen4. Caùc chæ soá ñieàu tra coân truøng hoïc ñeàu raát cao, vöôït quaù xa giôùi haïn bình thöôøng ñaëc bieät HI (38%) 4.8. Khuyeán nghò vaø BI (56). Hai chæ soá quan troïng naøy ñaõ vöôït xa so Keát quaû nghieân cöùu cho thaáy taïi xaõ Bình Thaønh, vôùi giôùi haïn an toaøn cho thaáy daáu hieäu ñòa baøn xaõ caàn coù moät chöông trình truyeàn thoâng giaùo duïc söùc Bình Thaønh coù nguy cô cao xaûy ra dòch SXH neáu khoeû cho nhaân daân veà caùch phoøng choáng beänh SXH, nhö khoâng coù nhöõng can thieäp kòp thôøi[7]. Theo Toå cuï theå laø cung caáp thoâng tin veà muoãi vaèn, thôøi ñieåm chöùc Y teá theá giôùi, kieåm soaùt muoãi laâu daøi caàn döïa muoãi ñoát, thôøi gian ñònh kyø suùc röûa caùc vaät chöùa nöôùc vaøo truyeàn thoâng giaùo duïc söùc khoeû vaø söï tham gia trong gia ñình, daáu hieäu nhaän bieát beänh, caùch phoøng cuûa coäng ñoàng, uûng hoä cuûa phaùp luaät khi coù theå cuøng traùnh muoãi, boï gaäy hieäu quaû Ñaëc bieät, caàn chuù troïng vôùi bieän phaùp cung caáp nöôùc saïch vaø hoùa chaát dieät tôùi ñoái töôïng ngöôøi ngheøo, ngöôøi laøm ruoäng vaø ngöôøi boï gaäy laø bieän phaùp boå sung[8]. coù trình ñoä hoïc vaán töø caáp 1 trôû xuoáng. Taïp chí Y teá Coâng coäng, 12.2007, Soá 9 (9) 29
  7. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | Caàn taêng cöôøng vaän ñoäng nhaân daân giaùm saùt, hoä gia ñình nhaân daân cuûa caùc coäng taùc vieân, caùc caùn tieâu dieät boï gaäy, ñaëc bieät chuù yù tôùi oå boï gaäy nguoàn boä ñoaøn theå, goùp phaàn ñaåy maïnh xaõ hoäi hoùa coâng cuûa muoãi Aedes taïi ñòa baøn xaõ nhö doïn deïp, phaù huyû taùc CSSK taïi ñòa phöông (trong keát quaû nghieân cöùu, caùc vaät pheá thaûi chöùa nöôùc khoâng caàn thieát, ñaäy kín vai troø cuûa caùc caùn boä naøy laø chöa roõ raøng). caùc beå, duïng cuï chöùa nöôùc, thöôøng xuyeân suùc röûa caùc vaät duïng chöùa nöôùc trong nhaø (loï hoa, chaäu nöôùc Taêng cöôøng coâng taùc Truyeàn thoâng - Giaùo duïc döôùi chaân tuû thöùc aên, hoøn non boä). söùc khoûe thoâng qua caùc phöông tieän giaûi trí nhö Taêng cöôøng vai troø vaän ñoäng, giaùm saùt, hoå trôï Tivi, Radio, heä thoáng loa phaùt thanh. Taøi lieäu tham khaûo 1. Nguyeãn Vaên Danh (2005), Kieán thöùc -Thaùi ñoä -Haønh vi 5. Vuõ Sinh Nam (2007). Kieåm soaùt veùc tô truyeàn beänh soát veà phoøng choáng SXH cuûa ngöôøi daân xaõ Phuù Vinh, huyeän xuaát huyeát taïi Vieät Nam. Taøi lieäu trình baøy taïi hoäi thaûo Ñònh Quaùn, tænh Ñoàng nai naêm 2005, luaän vaên toát nghieäp Social and Ecological Factors in Emerging Infectious Baùc syõ chuyeân khoa caáp 1 YTCC, TP HCM, 2005 Diseases: Toward an Ecosystem Approach to Research and Control of Avian Influenza (H5N1) and Dengue, September 2. Nguyeãn Hoaøng Duõng (2002), Kieán thöùc -Thaùi ñoä -Haønh 12-13, 2007. Hotel Melia, Hanoi, Vietnam. vi trong phoøng choáng SXH cuûa ngöôøi daân taïi thò traán Ngaõ Naêm, huyeän Thaïnh Trò, tænh Soùc Traêng naêm 2002, luaän vaên 6. Sôû Y teá Ñoàng Thaùp, Trung taâm Y teá döï phoøng (2005), Baùo toát nghieäp Baùc syõ chuyeân khoa caáp 1YTCC, TP HCM, 2002. caùc hoaït ñoäng phoøng choáng soát xuaát huyeát naêm 1995- 2005 3. Hoäi Y teá coâng coäng Hoa Kyø (1995). Soå tay kieåm soaùt caùc 7. Toå chöùc Y teá theá giôùi khu vöïc Taây Thaùi Bình Döông, beänh truyeàn nhieãm (taùi baûn laàn thöù 16). Taøi lieäu dòch, Nhaø Höôùng daãn giaùm saùt Dengue vaø phoøng choáng veùc tô, Nhaø xuaát baûn Y hoïc, 1997. Trang 364-370 xuaát baûn Y hoïc, Haø Noäi, naêm 2002, trang 5-21 4. Lyù Leä Lan (2004), Khaûo saùt Kieán thöùc -Thaùi ñoä -Thöïc 8. World Health Organization (1995). Key Issues in Dengue haønh phoøng choáng SXH cuûa ngöôøi daân quaän 5, thaønh phoá Vector Control Towards the Operationalization of a Global HCM naêm 2004, luaän vaên toát nghieäp Baùc syõ chuyeân khoa Strategy. Geneva: World Health Organization, caáp 1 YTCC, TP HCM, 2004, trang 71-75 CTD/FIL(DEN)/IC/95.1 30 Taïp chí Y teá Coâng coäng, 12.2007, Soá 9 (9)
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2