Lịch sử Thanh Hóa - Phủ Tĩnh Gia

Chia sẻ: Linh Ha | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Thêm vào BST

Báo xấu

136
lượt xem 9
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Có 3 huyện Huyện Nông Cống (a) Huyện Ngọc Sơn (b) Huyện Quảng Xương (c) Phủ Tĩnh Gia ở phía tây Thanh Hoa. Huyện Nông Cống ở miền trung du, đất liền với huyện Đông Sơn, phía tây nam có nhiều ngọn núi chồng chập vòng quanh, một chi nhánh núi Na Sơn chót vót đứng thẳng, trong dãy núi này có nhiều ngọn kì lạ, động đẹp. Về cổ tích thì có đường đi tắt của ông lão kiếm...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Lịch sử Thanh Hóa - Phủ Tĩnh Gia

Lịch triều hiến chương loại chí QUYỂN II SỰ KHÁC NHAU VỀ PHONG THỔ CÁC ĐẠO Phủ Tĩnh Gia Có 3 huyện Huyện Nông Cống (a) Huyện Ngọc Sơn (b) Huyện Quảng Xương (c) Phủ Tĩnh Gia ở phía tây Thanh Hoa. Huyện Nông Cống ở miền trung du, đất liền với huyện Đông Sơn, phía tây nam có nhiều ngọn núi chồng chập vòng quanh, một chi nhánh núi Na Sơn chót vót đứng thẳng, trong dãy núi này có nhiều ngọn kì lạ, động đẹp. Về cổ tích thì có đường đi tắt của ông lão kiếm
củi. Thời Hồ Hán Thương, ở Na Sơn có ông lão kiếm củi ẩn cư trong động sâu. Sứ nhà Hồ đến mời ra giúp việc. Ông lão mời sứ vào, nhưng toàn nói chuyện chê trách việc làm của thời bấy giờ, chứ không chịu ra. Sứ giả về trả lời với Hán Thương. Hán Thương lại sai đi lần thứ hai thì thấy rêu mọc lan khắp cửa động, đường vào khi trước đã bị che lấp mất rồi. Hán Thương giận, sai đốt núi y thì chỉ thấy một con hạc đen vút lên trên không bay đi. Việc này chép rõ ở Truyền kì [mạn] lục. Phan Chỉ Am (1) có đề bài thơ : Nông Cống chi tây vạn lĩnh hoàn Sa nga Na Lĩnh bức vân gian Thiên lưu dật thú nham khê cũ Đại quýnh chi trần thác thụ nhân Động kinh dĩ tùy tiền tẩu diểu Sơn dung tất vị Hán Thương hàn... [Dịch]
Phía tây huyện Nông Cống có nhiều núi quanh bọc Ngọn núi Na này chót vót sát tầng mây Trời để dành cái thú chỗ khe đá này cho người ẩn dật đã lâu Cỏ cây ở đó được thảnh thơi, là bởi đất này xa chốn bụi trần Đường vào động đã theo ông già kiếm củi mà mờ mất đi Dung quang của núi không vì Hán Thương mà sợ... ___________________ (a) Có 15 xã, 24 sách, 3 sở, 1 trang, 1 phường (b) Có 54 xã, 4 phường, 1 trang, 1 vạn. (c) Có 51 xã Huyện Quảng Xương, huyện Ngọc Sơn đều ở miền dưới, gần biển, có các núi Văn Trinh, T ượng Sơn, Yểm Sơn (a)
Về cửa biển thì có cửa biển Hội Trào, cửa Hiếu Hiền, cửa Du Xuyên. ( Cửa Hội Trào ở huyện Quảng Xương, sâu hẹp quanh co, thuyền bè đi ra thì khó, đi vào thì dễ, tục gọi là cửa Dễ vào khó ra Cửa Hiếu Hiền ở huyện Quảng Xương, có nhiều bãi cát ngầm ở dưới.Cửa biển to mà nông, thuyền bè ra vào rất khó. Cửa Du Xuyên ở huyện Ngọc Sơn, tục gọi là cửa Bạng, nông và hẹp. Bờ bên tả là đá, bờ bên hữu là cát ) Bên ngoài núi Biện Sơn là sở tuần ti (1) ( Sở tuần ti ở huyện Ngọc Sơn, cách bờ biển ước chừng 10 dặm, nổi lên một quả núi, bên cạnh có đầm, trên núi là nơi đóng đồn tuần ti, thuyền bè qua lại, đậu ở bến ấy, không lo sóng gió ). Ba huyện đều có người thi đỗ, mà huyện Nông Cống
thì thịnh hơn, những người có danh tiếng nối nhau sinh ra, có nhiều sự nghiệp vĩ đại. ( Huyện Quảng Xương, huyện Ngọc Sơn đều có 7 người đỗ đại khoa, chỉ huyện Nông Cống có 28 người. Những người bề tôi có tiếng tốt, trước sau nối nhau sinh ra, như Lê Nghĩa Trạch ở Cổ Đôi, đời Thận Đức [1600] phụng mạng đi sứ Thuận Hoá, Quảng Nam, dùng mưu trí biện bạch mọi việc, Nam triều (2) khen là triều đình nhà Lê có người giỏi. Thời Chính Hòa [1680 - 1704] Nguyễn Hiệu ở Lan Khê dâng bài sách nói về việc trị bình, được nhà vua yêu, cho làm chức tham tụng, thời bất giờ khen là viên quan trọng yếu và có danh tiếng. Đến như Lê Nhân Triệt được nối chức ông nội, Nguyễn Hoàn nối được nghiệp cha, sự nghiệp cũng hơi giống nhau, đều là những người ít có trong một châu.
_______________ (a) Núi Văn Trinh, núi Tượng Sơn ở huyện Quảng Xương. Núi Yểm Sơn ở huyện Ngọc Sơn, đều có cổ tích cả. (1) Sở tuần ti : nơi kiểm soát và lấy thuế lâm hải sản, thuế thuyền buôn. (2) Chỉ triều đình chúa Nguyễn Hoàng.