Luận án Tiến sĩ: Ảnh hưởng của lợi ích nhóm đến Chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam hiện nay

HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA HỒ CHÍ MINH<br /> <br /> NGUYỄN THỊ THU HUYỀN<br /> <br /> ẢNH HƯỞNG CỦA LỢI ÍCH NHÓM<br /> ĐẾN CHỦ NGHĨA XÃ HỘI Ở VIỆT NAM HIỆN NAY<br /> <br /> LUẬN ÁN TIẾN SĨ<br /> CHUYÊN NGÀNH: CHỦ NGHĨA XÃ HỘI KHOA HỌC<br /> <br /> HÀ NỘI - 2016<br /> <br /> HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA HỒ CHÍ MINH<br /> <br /> NGUYỄN THỊ THU HUYỀN<br /> <br /> ẢNH HƯỞNG CỦA LỢI ÍCH NHÓM<br /> ĐẾN CHỦ NGHĨA XÃ HỘI Ở VIỆT NAM HIỆN NAY<br /> <br /> LUẬN ÁN TIẾN SĨ<br /> CHUYÊN NGÀNH: CHỦ NGHĨA XÃ HỘI KHOA HỌC<br /> Mã số: 62 22 03 08<br /> <br /> NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:<br /> PGS.TS. NGUYỄN AN NINH<br /> <br /> HÀ NỘI - 2016<br /> <br /> LỜI CAM ĐOAN<br /> <br /> Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của<br /> riêng tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong luận án là trung<br /> thực, có nguồn gốc rõ ràng và được trích dẫn đầy đủ theo<br /> quy định.<br /> <br /> Tác giả<br /> <br /> Nguyễn Thị Thu Huyền<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> Trang<br /> MỞ ĐẦU<br /> <br /> 1<br /> <br /> Chương 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN<br /> ĐỀ TÀI<br /> <br /> 1.1. Nhóm các công trình nghiên cứu ở trong nước<br /> 1.2. Nhóm các công trình nghiên cứu về lợi ích nhóm ở nước ngoài<br /> 1.3. Giá trị, hạn chế của các công trình nghiên cứu và những nội dung<br /> mới mà luận án thực hiện<br /> Chương 2: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ LỢI ÍCH NHÓM VÀ LỢI<br /> ÍCH NHÓM TRONG THỜI KỲ QUÁ ĐỘ ĐI LÊN CHỦ NGHĨA XÃ HỘI Ở<br /> VIỆT NAM<br /> <br /> 2.1. Khái niệm, cách phân loại và vai trò của lợi ích<br /> 2.2. Một số vấn đề lý luận về lợi ích nhóm<br /> 2.3. Lợi ích nhóm trong thời kỳ quá độ đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam<br /> Chương 3: NHẬN DIỆN LỢI ÍCH NHÓM Ở VIỆT NAM VÀ THỰC TRẠNG<br /> ẢNH HƯỞNG CỦA LỢI ÍCH NHÓM ĐẾN CHỦ NGHĨA XÃ HỘI Ở VIỆT NAM<br /> HIỆN NAY<br /> <br /> 3.1. Nhận diện lợi ích nhóm ở Việt Nam<br /> 3.2. Ảnh hưởng tích cực của lợi ích nhóm đến chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam<br /> hiện nay<br /> 3.3. Ảnh hưởng tiêu cực của lợi ích nhóm đến chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam<br /> hiện nay<br /> 3.4. Một số vấn đề đặt ra<br /> Chương 4: PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP NHẰM PHÁT HUY ẢNH<br /> HƯỞNG TÍCH CỰC VÀ HẠN CHẾ ẢNH HƯỞNG TIÊU CỰC CỦA LỢI<br /> ÍCH NHÓM TRONG SỰ NGHIỆP XÂY DỰNG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI Ở<br /> VIỆT NAM HIỆN NAY<br /> <br /> 4.1. Phương hướng phát huy ảnh hưởng tích cực và hạn chế ảnh hưởng<br /> tiêu cực của lợi ích nhóm đến chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam hiện nay<br /> 4.2. Giải pháp nhằm phát huy ảnh hưởng tích cực và hạn chế ảnh hưởng<br /> tiêu cực của lợi ích nhóm đến chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam hiện nay<br /> KẾT LUẬN<br /> DANH MỤC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ CỦA TÁC GIẢ LIÊN QUAN<br /> ĐẾN LUẬN ÁN<br /> DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> <br /> 5<br /> 5<br /> 22<br /> 31<br /> <br /> 34<br /> 34<br /> 39<br /> 68<br /> <br /> 78<br /> 78<br /> 86<br /> 99<br /> 113<br /> <br /> 122<br /> 122<br /> 131<br /> 149<br /> 151<br /> 152<br /> <br /> 1<br /> MỞ ĐẦU<br /> 1. Lý do lựa chọn đề tài<br /> Trong sự nghiệp đổi mới, nhận thức của Đảng ta về chủ nghĩa xã hội và<br /> con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam đã ngày càng rõ hơn trên những<br /> nét cơ bản trong sự nghiệp đổi mới. Tuy vậy vẫn còn nhiều điều cần làm sáng tỏ,<br /> mà một trong số đó là vấn đề lợi ích. Trước đây, tư duy giáo điều thường nhấn<br /> mạnh một cách cực đoan lợi ích xã hội mà xem nhẹ lợi ích của cá nhân, lợi ích<br /> của từng bộ phận. Từ khi bước vào thời kỳ đổi mới, quan niệm đó đã được điều<br /> chỉnh và thực tế đã xác nhận những thành tựu to lớn và có ý nghĩa lịch sử ở lĩnh<br /> vực này. Tuy vậy, cho đến nay, kết hợp hài hòa giữa lợi ích cá nhân và lợi ích xã<br /> hội vẫn là một bài toán khó. Bởi từ sau thời kỳ đổi mới, lại xuất hiện tình trạng<br /> lợi ích cá nhân bị đẩy lên đến mức biến thành chủ nghĩa cá nhân, vì lợi ích riêng<br /> mà sẵn sàng đi ngược lại với lợi ích chung, lợi ích xã hội. Vấn đề là làm thế nào<br /> để lợi ích cá nhân thực sự là một động lực phát triển của đất nước. Giải quyết<br /> vấn đề này là một trong những mục tiêu trong chính sách của Đảng và Nhà nước<br /> ta. Lãnh đạo phải tính đến các nhu cầu và lợi ích, điều chỉnh chúng, thông qua<br /> chúng để tạo nên tính tích cực hoạt động sáng tạo của quần chúng tự giác tham<br /> gia vào quá trình đổi mới xã hội.<br /> Đặt ra điều này vì trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội của đất nước,<br /> sự xuất hiện của lợi ích nhóm đang trở thành một yếu tố tác động cả thuận chiều<br /> và nghịch chiều đến chủ nghĩa xã hội. Về bản chất, lợi ích nhóm là sự phản ánh lợi<br /> ích chung của nhiều chủ thể đang có nhu cầu tìm kiếm những phương tiện, điều<br /> kiện thực hiện những lợi ích riêng (cá nhân) nhất định. Lợi ích nhóm có cả tác<br /> động tích cực và tác động tiêu cực đến đời sống kinh tế, chính trị, xã hội của đất<br /> nước. Lợi ích nhóm tiêu cực là lợi ích của một cộng đồng, có tổ chức hoặc tự phát<br /> của những người có cùng chung một số mục đích, cùng chung lợi ích; họ tìm mọi<br /> cách tác động đến cơ quan, người có quyền theo hướng có lợi cho nhóm của mình.<br /> Mục đích riêng mà họ đạt được thường xâm hại tới lợi ích chung của toàn xã hội.<br /> <br />