1<br />
<br />
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br />
TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH<br />
<br />
NGUYỄN THỊ NGẦN<br />
<br />
NGHIÊN CỨU CÁC HỢP CHẤT CÓ HOẠT TÍNH<br />
SINH HỌC TỪ QUẢ THỂ NẤM ĐA NIÊN LỖ ĐEN<br />
(NIGROFOMES MELANOPORUS (MONT.) MURRILL) VÀ NẤM<br />
VÂN CHI (TRAMETES CUBENSIS (MONT.) SACC.)<br />
Ở VÙNG BẮC TRUNG BỘ<br />
<br />
LUẬN ÁN TIẾN SĨ HOÁ HỌC<br />
<br />
Vinh - 2015<br />
<br />
2<br />
<br />
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br />
TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH<br />
<br />
NGUYỄN THỊ NGẦN<br />
<br />
NGHIÊN CỨU CÁC HỢP CHẤT CÓ HOẠT TÍNH<br />
SINH HỌC TỪ QUẢ THỂ NẤM ĐA NIÊN LỖ ĐEN<br />
(NIGROFOMES MELANOPORUS (MONT.) MURRILL) VÀ NẤM<br />
VÂN CHI (TRAMETES CUBENSIS (MONT.) SACC.)<br />
Ở VÙNG BẮC TRUNG BỘ<br />
<br />
Chuyên ngành : HOÁ HỮU CƠ<br />
Mã số: 62.44.2701<br />
LUẬN ÁN TIẾN SĨ HOÁ HỌC<br />
<br />
Người hướng dẫn khoa học:<br />
<br />
PGS. TS TRÀN ĐÌNH THẮNG<br />
GS. TS TIAN-SHUNG WU<br />
<br />
Vinh – 2015<br />
<br />
i<br />
<br />
LỜI CAM ĐOAN<br />
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết quả<br />
nêu trong luận án là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công trình nào<br />
khác.<br />
Vinh, ngày 20 tháng 10 năm 2015<br />
Ký tên<br />
<br />
Nguyễn Thị Ngần<br />
<br />
ii<br />
<br />
LỜI CẢM ƠN<br />
Luận án được thực hiện tại các phòng thí nghiệm chuyên đề Hoá hữu cơ - khoa<br />
Hoá, Trung tâm Phân tích và Chuyển giao công nghệ Thực phẩm và Môi trường, Trường<br />
Đại học Vinh, khoa Hóa-Đại học Quốc gia Cheng Kung - Đài Nam, Đài Loan, Viện Hoá<br />
học-Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam.<br />
Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành và sâu sắc nhất đến PGS. TS. Trần Đình<br />
Thắng - Trường Đại học Vinh và GS. TS. Tian-Shung Wu - Đại học Quốc gia ChengKung, Đài Nam, Đài Loan là người những thầy đã giao đề tài, tận tình hướng dẫn, tạo điều<br />
kiện tốt nhất, giúp tôi từng bước trong quá trình thực hiện luận án. PGS. TS Ping-Chung<br />
Kuo - Đại học Quốc gia Formosa, Đài Loan đã giúp đỡ trong quá trình thực hiện luận án.<br />
Tôi xin chân thành cảm ơn PGS. TS. Hoàng Văn Lựu đã tạo điều kiện thuận lợi,<br />
động viên tôi trong quá trình làm luận án. Tôi cũng bày tỏ lòng biết ơn PGS. TS PingChung Kuo - Đại học Quốc gia Formosa, Đài Loan đã giúp đỡ trong quá trình thực hiện<br />
luận án.<br />
PGS. TS. Ngô Anh - Khoa Sinh, Trường Đại học Khoa học Huế đã giúp định danh<br />
các mẫu nấm.<br />
Nhân dịp này, tôi cũng xin gửi lời cảm ơn đến Ban giám hiệu, khoa Hoá học, cán<br />
bộ phòng Đào tạo Sau đại học, các phòng ban chức năng của Trường Đại học Vinh, các<br />
thầy cô, các bạn đồng nghiệp, học viên cao học, sinh viên, gia đình và người thân đã<br />
động viên và giúp đỡ tôi hoàn thành luận án này.<br />
Vinh, ngày 20 tháng 10 năm 2015<br />
<br />
Nguyễn Thị Ngần<br />
<br />
iii<br />
<br />
MỤC LỤC<br />
Trang<br />
Mở đầu<br />
<br />
1<br />
<br />
1. Lý do chọn đề tài<br />
<br />
1<br />
<br />
2. Đối tượng nghiên cứu<br />
<br />
2<br />
<br />
3. Nhiệm vụ nghiên cứu<br />
<br />
2<br />
<br />
4. Phương pháp nghiên cứu<br />
<br />
3<br />
<br />
5. Những đóng góp mới của luận án<br />
<br />
3<br />
<br />
6. Cấu trúc của luận án<br />
<br />
4<br />
<br />
Chương 1: Tổng quan<br />
<br />
5<br />
<br />
1.1. Những hợp chất có hoạt tính sinh học từ nấm lớn<br />
<br />
5<br />
<br />
1.1.1. Giới thiệu về nấm lớn<br />
<br />
5<br />
<br />
1.1.2. Những hợp chất có hoạt tính sinh học từ nấm lớn<br />
<br />
6<br />
<br />
1.1.2.1. Kháng khuẩn và kháng nấm<br />
<br />
6<br />
<br />
1.1.2.2. Khả năng kháng virut<br />
<br />
13<br />
<br />
1.1.2.3. Gây độc tế bào, chống ung thư và tăng cường hệ thống miễn dịch<br />
<br />
16<br />
<br />
1.1.2.4. Những hoạt tính khác<br />
<br />
22<br />
<br />
1.2. Nấm đa niên lỗ đen (Nigrofomes melanoporus)<br />
<br />
25<br />
<br />
1.2.1. Đặc điểm và sự phân bố<br />
<br />
25<br />
<br />
1.2.2. Thành phần hoá học và hoạt tính của các chất đã được phân lập<br />
<br />
26<br />
<br />
1.3. Nấm vân chi (Trametes cubensis)<br />
<br />
26<br />
<br />
1.3.1. Đặc điểm và sự phân bố<br />
<br />
26<br />
<br />
1.3.2. Thành phần hoá học và hoạt tính sinh học<br />
<br />
27<br />
<br />
Chương 2: Phương pháp nghiên cứu và thực nghiệm<br />
<br />
30<br />
<br />
2.1. Phương pháp nghiên cứu<br />
<br />
30<br />
<br />
2.1.1. Phương pháp lấy mẫu<br />
<br />
30<br />
<br />
2.1.2. Phương pháp chiết xuất, phân lập, xác định cấu trúc các chất phân lập<br />
<br />
30<br />
<br />