NGÔ THỊ DUYÊN<br />
<br />
NGHIÊN CỨU MÔ HÌNH NHÂN VẬT ẢO BIỂU CẢM<br />
TRÊN KHUÔN MẶT BA CHIỀU NÓI TIẾNG VI T<br />
<br />
LUẬN ÁN TIẾ SĨ KHOA H C MÁY TÍNH<br />
<br />
HÀ N I – 2015<br />
<br />
NGÔ THỊ DUYÊN<br />
<br />
NGHIÊN CỨU MÔ HÌNH NHÂN VẬT ẢO BIỂU CẢM<br />
TRÊN KHUÔN MẶT BA CHIỀU NÓI TIẾNG VI T<br />
<br />
Chuyên ngành: Khoa học máy tính<br />
Mã số: 62.48.01.01<br />
<br />
LUẬN ÁN TIẾ SĨ KHOA H C MÁY TÍNH<br />
<br />
ỚNG DẪN KHOA H C<br />
PGS.TS. Bùi Thế Duy<br />
GS.TS. Masato Akagi<br />
<br />
HÀ N I – 2015<br />
<br />
LỜI CẢM ƠN<br />
Luận án được thực hiện tại Trường Đại học Công nghệ, Đại học Quốc gia<br />
Hà Nội, dưới sự hướng dẫn của PGS.TS. Bùi Thế Duy và GS.TS. Masato Akagi.<br />
Tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành và sâu sắc nhất tới PGS. TS. Bùi Thế<br />
Duy – Bộ Khoa học và Công nghệ và GS. TS. Masato Akagi – Viện Khoa học<br />
và Công nghệ tiên tiến Nhật Bản (JAIST), những người thầy tâm huyết đã tận<br />
tình hướng dẫn, động viên khích lệ, dành nhiều thời gian quí báu để định hướng<br />
cho tôi trong quá trình tham gia khóa học và hoàn thiện luận án.<br />
Tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành tới lãnh đạo trường Đại học Công nghệ,<br />
lãnh đạo Khoa Công nghệ thông tin, cảm ơn các đồng nghiệp đã tạo điều kiện<br />
thuận lợi cho tôi trong quá trình làm luận án.<br />
Tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành tới các bạn đồng nghiệp trong phòng thí<br />
nghiệm Tương tác Người máy, Trường Đại học Công nghệ, Đại học Quốc gia Hà<br />
Nội, những người luôn bên tôi động viên, góp ý, chỉnh sửa trong quá trình viết<br />
luận án.<br />
Cuối cùng, tôi xin gửi lời cảm ơn sâu sắc tới gia đình và bạn bè, những<br />
người đã luôn ủng hộ và hỗ trợ tôi về mọi mặt để tôi yên tâm học tập, nghiên<br />
cứu, và hoàn thành luận án.<br />
<br />
i<br />
<br />
LỜI CAM ĐOAN<br />
Tôi xin cam đoan: Bản luận án tốt nghiệp này là công trình nghiên cứu<br />
thực sự của cá nhân. Các kết quả được viết chung với các tác giả khác đều được<br />
sự đồng ý của các đồng tác giả trước khi đưa vào luận án. Các kết quả nêu trong<br />
luận án là trung thực và chưa từng được công bố dưới bất cứ hình thức nào<br />
trước khi trình, bảo vệ và công nhận bởi “Hội Đồng đánh giá luận án tốt nghiệp<br />
Tiến sĩ Công nghệ Thông Tin”.<br />
Một lần nữa, tôi xin khẳng định về sự trung thực của lời cam kết trên.<br />
<br />
Tác giả:<br />
<br />
ii<br />
<br />
MỤC LỤC<br />
<br />
LỜI CẢM ƠN<br />
<br />
i<br />
<br />
LỜI CAM ĐOAN<br />
<br />
ii<br />
<br />
MỤC LỤC<br />
<br />
iii<br />
<br />
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VÀ CHỮ VIẾT TẮT<br />
<br />
vi<br />
<br />
DANH MỤC CÁC BẢNG<br />
<br />
vii<br />
<br />
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ<br />
<br />
viii<br />
<br />
TÓM TẮT LUẬN ÁN<br />
<br />
1<br />
<br />
1 Giới thiệu<br />
<br />
2<br />
<br />
1.1<br />
<br />
Đặt vấn đề . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />
<br />
2<br />
<br />
1.2<br />
<br />
Bài toán và cách giải quyết . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />
<br />
4<br />
<br />
1.3<br />
<br />
Cấu trúc của luận án . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />
<br />
7<br />
<br />
2 Cảm xúc và thể hiện cảm xúc cho nhân vật ảo<br />
<br />
9<br />
<br />
2.1<br />
<br />
Nghiên cứu tâm lý học về cảm xúc . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10<br />
<br />
2.2<br />
<br />
Mối quan hệ giữa cảm xúc và các kênh biểu cảm . . . . . . . . . . 14<br />
2.2.1<br />
<br />
Cảm xúc và cử động khuôn mặt . . . . . . . . . . . . . . . 15<br />
<br />
2.2.2<br />
<br />
Cảm xúc và giọng nói . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21<br />
<br />
2.3<br />
<br />
Cung cấp cảm xúc cho nhân vật ảo . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24<br />
<br />
2.4<br />
<br />
Kết chương . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25<br />
<br />
iii<br />
<br />