Luận văn:Giải pháp giảm nghèo ở quận Thanh Khê, thành phố Đà Nẵng

Chia sẻ: Lang Nguyen | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:13

Thêm vào BST

Báo xấu

65
lượt xem 11
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề án phấn đấu đến năm 2010 tăng thu nhập bình quân của người nghèo, giảm số hộ nghèo bình quân mỗi năm từ 2,3% đến 3%, (tương ứng với 3.500-4.000 hộ); đến cuối năm 2010, cơ bản không còn hộ nghèo theo chuẩn mức hiện nay của thành phố (vùng nội thành là 300.000 đ/người/tháng, vùng nông thôn là 200.000 đ/người/tháng)

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn:Giải pháp giảm nghèo ở quận Thanh Khê, thành phố Đà Nẵng

1 2 B GIÁO D C VÀ ĐÀO T O Công trình ñư c hoàn thành t i Đ I H C ĐÀ N NG Đ I H C ĐÀ N NG LÊ TH THU Ngư i hư ng d n khoa h c: PGS –TS. Nguy n Trư ng Sơn GI I PHÁP GI M NGHÈO Ph n bi n 1: TS. Lê Dân QU N THANH KHÊ, THÀNH PH ĐÀ N NG Ph n bi n 2: PGS.TS. Ph m H o . . Chuyên ngành: Kinh t Phát tri n Mã s : 60.31.05 Lu n văn ñã ñư c b o v trư c H i ñ ng ch m Lu n văn t t nghi p Th c sĩ Kinh t h p t i Đ i h c Đà N ng vào ngày 22 tháng 11 năm 2012. TÓM T T LU N VĂN TH C SĨ KINH T Có th tìm hi u lu n văn t i: - Trung tâm Thông tin – H c li u, Đ i h c Đà N ng; Đà N ng - Năm 2012 - Thư vi n Trư ng Đ i h c Kinh t , Đ i h c Đà N ng.
3 4 M Đ U 3- Đ i tư ng và ph m vi nghiên c u - Nh ng h nghèo qu n Thanh Khê, thành ph Đà N ng và 1- Tính c p thi t c a ñ tài áp d ng các chính sách gi m nghèo c a thành ph , qu n. Thanh Khê là m t qu n n i thành c a Thành ph Đà N ng - Ph m vi nghiên c u: Lu n văn ñi sâu nghiên c u v n ñ nghèo ñư c thành l p ngày 23-01-1997 theo Ngh ñ nh s 07/CP c a Chính ñói và gi m nghèo cho ngư i dân thành th . Lu n văn nghiên c u v n Ph khi thành ph Đà N ng tr thành ñơn v hành chính tr c thu c ñ nghèo ñói ñ a phương t năm 2005 ñ n nay, nêu m c tiêu, gi i Trung ương. Nh ng năm qua, chương trình m c tiêu gi m nghèo trên pháp gi m nghèo ñ n năm 2015. ñ a bàn qu n ñư c tri n khai th c hi n nhi u gi i pháp ñ ng b , ñã 4- Phương pháp nghiên c u t o ti n ñ ñ h nghèo c i thi n ch t lư ng cu c s ng, vươn lên - D a trên cơ s lý lu n và phương pháp lu n duy v t bi n thoát nghèo. Tuy nhiên, k t qu gi m nghèo trên ñ a bàn qu n Thanh ch ng, duy v t l ch s , các quan ñi m, ñư ng l i, chính sách c a Khê trong nh ng năm qua chưa th t s v ng ch c, t l h nghèo Đ ng và Nhà nư c ta. gi m nhanh, nhưng không n ñ nh, t l h h nghèo còn cao, tình - Phương pháp th ng kê, phân tích t ng h p, so sánh. tr ng phát sinh h nghèo còn di n ra h ng năm. Đây là thách th c l n 5- Ý nghĩa khoa h c và th c ti n c a lu n văn ñ i v i Đ ng b và chính quy n ñ a phương trong vi c th c hi n m c - Lu n văn làm rõ cơ s lý lu n v nghèo và gi m nghèo. tiêu phát tri n kinh t -xã h i trong th i gian t i. - Phân tích th c tr ng nghèo qu n Thanh Khê trong th i Vì v y, gi m nghèo là v n ñ ñang ñư c c nư c nói chung, gian qua. Tìm ra nguyên nhân và h n ch . qu n Thanh Khê nói riêng ñ c bi t quan tâm. Vi c ñ xu t nh ng gi i - Phương hư ng và nh ng gi i pháp cơ b n ñ nâng cao hi u pháp gi m nghèo có tính kh thi nh m th c hi n có hi u qu chương qu công tác gi m nghèo qu n Thanh Khê, thành ph Đà N ng. trình m c tiêu gi m nghèo qu n Thanh Khê là m t yêu c u c p 6- B c c ñ tài thi t hi n nay. V i lý do ñó, tôi ch n ñ tài: “Gi i pháp gi m nghèo Ngoài ph n m ñ u, m c l c, danh m c các ch vi t t t, qu n Thanh Khê, thành ph Đà N ng” làm lu n văn Th c sĩ, danh m c b ng bi u và sơ ñ , k t lu n và danh m c các tài li u tham chuyên ngành Kinh t phát tri n. kh o, Lu n văn trình bày trong 3 chương. 2- M c ñích nghiên c u Chương 1: Cơ s lý lu n v gi m nghèo Làm rõ lý lu n v gi m nghèo và công tác gi m nghèo Chương 2: Th c tr ng gi m nghèo qu n Thanh Khê qu n Thanh Khê. Rút ra nh ng m t ñư c và h n ch . Chương 3: M t s gi i pháp gi m nghèo qu n Thanh Khê Trên cơ s nghiên c u và h th ng hóa nh ng lý lu n và th c ñ n năm 2005. ti n v gi m nghèo ñ tài s ñ xu t nh ng ki n ngh và gi i pháp nh m gi m nghèo hi u qu .
5 6 7- T ng quan ñ tài CHƯƠNG 1 T khi l ch s phát tri n c a xã h i loài ngư i có s phân CƠ S LÝ LU N V GI M NGHÈO chia giai c p, v n ñ phân bi t giàu nghèo ñã xu t hi n và cho ñ n nay v n ñang t n t i như m t thách th c l n ñ i v i s phát tri n b n 1.1. NH NG V N Đ CHUNG V NGHÈO v ng c a t ng Qu c gia, t ng khu v c và toàn b n n văn minh hi n 1.1.1. Quan ni m v nghèo ñ i c a nhân lo i. M c tiêu xoá ñói gi m nghèo luôn ñư c ñ t ra a. Quan ni m c a m t s t ch c qu c t trong quá trình phát tri n kinh t -xã h i không ch nư c ta mà còn Có khá nhi u khái ni m khác nhau v nghèo ñói, tùy thu c vào nhi u nư c trên th gi i. cách ti p c n, th i gian nghiên c u và s phát tri n kinh t c a m t qu c V n ñ nghèo ñói và xóa ñói, gi m nghèo nư c ta là v n ñ gia mà có nh ng khái ni m khác nhau v nghèo ñói. ñư c Đ ng, Nhà nư c và các c p, các ngành cũng như nhi u cơ quan, H i ngh bàn v gi m nghèo ñói khu v c Châu Á - Thái Bình nhà khoa h c quan tâm nghiên c u. T ñ u nh ng năm 90 c a th k Dương do ESCAP t ch c vào tháng 9/1993 t i Bangkok (ThaiLan), các XX ñ n nay ñã có nhi u công trình khoa h c, ñ tài nghiên c u, bài qu c gia trong khu v c ñã th ng nh t cho r ng: “nghèo ñói là tình tr ng vi t liên quan ñ n v n ñ xóa ñói, gi m nghèo ñư c công b . m t b ph n dân cư không ñư c hư ng và th a mãn nh ng nhu c u cơ M c dù có nhi u d án và nghiên c u v v n ñ XĐGN b n c a con ngư i ñã ñư c xã h i th a nh n, tùy theo trình ñ phát tri n nhưng ñ i v i qu n Thanh Khê, thành ph Đà N ng chưa có m t kinh t -xã h i và phong t c t p quán c a t ng ñ a phương”. nghiên c u c th nào v v n ñ này. Cũng có m t s báo cáo cu i b. Quan ni m c a Vi t Nam năm, báo cáo t ng k t 4 năm m c tiêu gi m nghèo, tuy nhiên cũng Các nhà nghiên c u và qu n lý nư c ta th a nh n và s ch d ng m c báo cáo th ng kê, ñánh giá. Qu n Thanh Khê là m t d ng khái ni m nghèo ñói do U ban Kinh t - xã h i khu v c châu trong hai qu n trung tâm c a thành ph Đà N ng vi c gi m nghèo Á- Thái Bình Dương (ESCAP) ñưa ra. Bên c nh ñó, lu n văn còn có mang tính b c xúc và ñư c các c p y ñ ng, chính quy n cũng như m t s khái ni m liên quan như h nghèo, h tái nghèo, xã nghèo, ngư i dân ñ c bi t quan tâm. Vi c l a ch n ñ tài gi i pháp gi m vùng nghèo... nghèo qu n Thanh Khê càng làm tăng thêm tính thi t th c trong 1.1.2. Quan ni m v chu n nghèo giai ño n hi n nay. a. Tiêu chí xác ñ nh chu n nghèo c a th gi i - Tiêu chí xác ñ nh chu n nghèo c a UNDP Đ ñánh giá nghèo ñói, UNDP dùng cách tính d a trên cơ s phân ph i thu nh p theo ñ u ngư i hay theo nhóm dân cư. Thư c ño này tính phân ph i thu nh p cho t ng cá nhân ho c h gia ñình nh n ñư c trong th i gian nh t ñ nh, nó không quan tâm ñ n ngu n mang
7 8 l i thu nh p hay môi trư ng s ng c a dân cư mà chia ñ u cho m i - Trư c tiên và trư c h t là s kh n cùng v v t ch t ño thành ph n dân cư. Phương pháp tính là: Đem chia dân s c a m t lư ng m t tiêu chí thích h p v thu nh p ho c tiêu dùng. nư c, m t châu l c ho c toàn c u ra làm 5 nhóm, m i nhóm có 20% - Đi kèm v i s kh n cùng v v t ch t là s hư ng th thi u dân s bao g m: R t giàu, giàu, trung bình, nghèo và r t nghèo. th n v giáo d c và y t . - Tiêu chí xác ñ nh chu n nghèo c a WB - Nguy cơ d b t n thương và d g p r i ro, t c kh năng Hi n nay, Ngân hàng th gi i (WB) ñưa ra các ch tiêu ñánh m t h gia ñình hay cá nhân b rơi vào c nh ñói nghèo v thu nh p và giá m c ñ giàu, nghèo c a các qu c gia d a vào m c thu nh p qu c v s c kho . dân bình quân tính theo ñ u ngư i trong m t năm v i 2 cách tính ñó - Cu i cùng là tình tr ng không có ti ng nói và quy n l c c a là: Phương pháp Atlas t c là tính theo t giá h i ñoái và tính theo ngư i nghèo. USD. Phương pháp PPP (purchasing power parity), là phương pháp 1.1.3. Các nguyên nhân d n ñ n nghèo tính theo s c mua tương ñương và cũng tính b ng USD. a. Nguyên nhân liên quan ñ n ñi u ki n t nhiên, kinh t - b. Tiêu chí xác ñ nh chu n nghèo c a Vi t Nam xã h i Đ i v i Vi t Nam, ngoài cách xác ñ nh chu n nghèo ñói theo * Nguyên nhân v ñi u ki n t nhiên: m c hư ng th Kcalo t b a ăn hàng ngày qui ñ i ra thu nh p theo Xa trung tâm kinh t c a t nh, thành ph , giao thông ñi l i khó cách tính c a WB, còn có các cách xác ñ nh chu n nghèo khác nhau, khăn; ñ t ñai cho nông nghi p b thu h p do quá trình ñô th hóa, di n ñi n hình là cách xác ñ nh c a T ng c c Th ng kê (TCTK) và c a B tích bình quân trên ñ u ngư i cao; ñ t ñai c n c i, chưa ch ñ ng Lao ñ ng Thương binh và xã h i (B LĐ-TB&XH). hoàn toàn v nư c; th i ti t khác nghi t bão l t thiên tai. Vi t Nam trong nh ng năm qua ñã d a trên 2 căn c ñ * Nguyên nhân v kinh t : xác ñ nh chu n nghèo. M t là căn c vào chu n nghèo c a Chính ph - nh hư ng không thu n l i c a nh ng nhân t thu c v do B Lao ñ ng -Thương binh và xã h i công b . Hai là chu n nghèo kinh t ñ i v i XĐGN bao g m: Quy mô c a n n kinh t nh bé, cơ c a T ng c c Th ng kê và Ngân hàng Th gi i. Hi n nay, ch y u là c u kinh t l c h u, t c ñ tăng trư ng ch m, thu nh p c a dân cư s d ng chu n nghèo do B Lao ñ ng -Thương binh và xã h i ñưa th p, kh năng huy ñ ng ngu n l c v t ch t cho XĐGN khó khăn, th ra. Chu n nghèo này ñư c tính toán d a vào nhu c u chi tiêu cơ b n trư ng b bó h p...; ưu tiên ñ u tư nhi u vào vùng ñ ng l c phát tri n c a lương th c, th c ph m (nhu c u ăn hàng ngày) và nhu c u chi kinh t s làm gi m ngu n l c cho ñ u tư các vùng nghèo, h tr tiêu phi lương th c, th c ph m (m c, nhà , y t , giáo d c, văn hóa, ngư i nghèo. ñi l i, giao ti p xã h i). * Nguyên nhân v xã h i: c. Các ch tiêu ñánh giá h nghèo Nh ng nhân t xã h i tác ñ ng ñ n nghèo ñói và ho t ñ ng Nghèo kh g m các khía c nh cơ b n sau: XĐGN bao g m: Dân s và lao ñ ng, trình ñ dân trí, ñ u tư cho
9 10 giáo d c, chăm sóc s c kh e, phong t c, t p quán, v n ñ cán b và n ñ nh xã h i và có th làm m t n ñ nh v chính tr . Nó c n tr quá t ch c b máy qu n lý, ñi u hành. trình ti p thu tri th c m i, ti n b khoa h c, k thu t... b. Các nguyên nhân thu c b n thân ngư i nghèo 1.2.3. N i dung gi m nghèo Quy mô h l n, ñông con, t l ph thu c cao; trình ñ h c Xóa ñói gi m nghèo là cu c ñ u tranh r t cam go, ch có th v n th p; không có vi c làm ho c vi c làm không n ñ nh; thi u v n thành công n u ñư c th c hi n theo hư ng b n v ng. Gi m nghèo ho c thi u phương ti n s n xu t; do m y u, b nh t t. b n v ng là m t tr ng tâm c a Chi n lư c phát tri n kinh t xã h i 1.2. GI M NGHÈO c a nư c ta giai ño n 2011-2020 nh m c i thi n và t ng bư c nâng 1.2.1. Khái ni m gi m nghèo cao ñi u ki n s ng c a ngư i nghèo, t o s chuy n bi n m nh m , Gi m nghèo là làm cho b ph n dân cư nghèo nâng cao m c toàn di n các vùng nghèo; thu h p kho ng cách chênh l ch gi a s ng, t ng bư c thoát kh i tình tr ng nghèo. Bi u hi n t l ph n thành th và nông thôn, gi a các vùng, các dân t c và các nhóm dân trăm và s lư ng ngư i nghèo gi m. Nói m t cách khác, gi m nghèo cư. Đ th c hi n gi m nghèo b n v ng c n t p trung th c hi n các là quá trình chuy n b ph n dân cư nghèo lên m t m c s ng cao hơn. n i dung sau: khía c nh khác, gi m nghèo là chuy n t tình tr ng có ít ñi u ki n a. T o ñi u ki n ñ h nghèo phát tri n s n xu t, tăng thu l a ch n sang tình tr ng có ñ y ñ ñi u ki n l a ch n hơn ñ c i nh p thi n ñ i s ng m i m t c a m i ngư i. Tăng thu nh p cho ñ i tư ng nghèo là n i dung c n ñư c 1.2.2. S c n thi t ph i gi m nghèo quan tâm nh t ñ i v i công tác XĐGN. Đ tăng thu nh p cho ngư i - Tác ñ ng v kinh t : nghèo ph i có chính sách h tr s n xu t, d y ngh , t o vi c làm, t o Gi m nghèo và tăng trư ng kinh t có m i quan h bi n ñi u ki n cho h nghèo ti p c n các ngu n v n, g n v i hư ng d n ch ng v i nhau. Tăng trư ng kinh t t o ra cơ s , ñi u ki n v t ch t cách làm ăn, khuy n nông, khuy n công và chuy n giao k thu t, ñ gi m nghèo. Ngư c l i, gi m nghèo là nhân t ñ m b o cho s công ngh vào s n xu t... tăng trư ng kinh t b n v ng. b. Tăng cư ng các chính sách h tr c i thi n ñi u ki n - Tác ñ ng v xã h i: s ng cho ngư i nghèo Xóa ñói gi m nghèo là s c n thi t và là s k t h p th ng Ph n l n ngư i nghèo thi u v n v ñi u ki n sinh s ng, g n nh t gi a các chính sách kinh t và xã h i, gi v ng v chính tr . li n v i dân trí th p, d b nh t t, nh hư ng ñ n vi c tái s n xu t s c Nghèo ñói trư c h t là v n ñ kinh t , ñ ng th i cũng là v n ñ xã lao ñ ng. Vì v y, Nhà nư c c n quan tâm và tăng cư ng h tr v h i có tác ñ ng sâu s c ñ n quan h xã h i, làm phát sinh các t n n nhà , ñi u ki n sinh ho t; h tr v giáo d c, y t ; h tr giúp pháp như: tr m c p, gi t ngư i, b o l c, ma túy, m i dâm, mê tín; gây m t lý cho ngư i nghèo; b o tr xã h i.
11 12 1.3. CÁC NHÂN T NH HƯ NG Đ N GI M NGHÈO K T LU N CHƯƠNG 1 Có nhi u nhân t tác ñ ng ñ n nghèo ñói và ho t ñ ng xóa ñói gi m nghèo. Trong lu n văn này, ñ c p ñ n các nhân t sau: Trong chương 1, lu n văn ñã trình bày các lý lu n v nghèo 1.3.1. Trình ñ phát tri n kinh t và gi m nghèo, tiêu chí xác ñ nh chu n nghèo c a th gi i và Vi t S phát tri n c a kinh t có vai trò quy t ñ nh t i s phát Nam; tiêu chí ñánh giá h nghèo. Nêu ñư c n i dung c a gi m nghèo tri n c a nh ng lĩnh v c ho t ñ ng xã h i khác, trong ñó có gi m và các nguyên nhân d n ñ n nghèo. Do ñó dưa ra ñư c n i dung nghèo. Trình ñ phát tri n kinh t có tác ñ ng tr c ti p t i công tác gi m nghèo là s c n thi t ñ phát tri n xã h i theo hư ng ti n b , gi m nghèo, tăng trư ng kinh t và thu nh p c a dân cư trong quá công b ng, văn minh. trình ñô th hóa, không nh ng t o ñi u ki n v t ch t cho s h tr ngày càng l n c a nhà nư c cho ngư i nghèo, mà còn giúp cho ngư i nghèo có thêm thu n l i ñ t vươn lên. 1.3.2. Nhân t v cơ ch , chính sách Vi c ban hành m t s chính sách, cơ ch c a Nhà nư c và ñ a phương tác ñ ng khá l n ñ n v n ñ xóa ñói gi m nghèo. Thi t l p cơ ch qu n lý ñúng ñ n t o ñi u ki n cho công tác xóa ñói gi m nghèo có hi u qu cao nh t. 1.3.3. Công tác t ch c th c hi n Đ ng và Nhà nư c ñưa ra nh ng ch trương chính sách là t m vĩ mô còn vi c ti n hành, th c hi n l i ph thu c vào các ñ a phương, mà vi c ñó ph thu c l n vào các cán b làm công tác xóa ñói gi m nghèo ñ a phương. 1.3.4. Ý th c vươn lên thoát nghèo c a b n thân ngư i nghèo S c g ng vươn lên c a chính ngư i nghèo, h nghèo là nhân t t o nên s thành công hay th t b i c a chương trình xóa ñói gi m nghèo.
13 14 CHƯƠNG 2 cây c nh, tr ng n m, nuôi cá nư c ng t, ch... v i qui mô nh l , s n TH C TR NG GI M NGHÈO QU N THANH KHÊ lư ng và giá tr không ñáng k . TRONG TH I GIAN QUA * Th y s n: Ngành th y s n c a Thanh Khê ch y u là ñánh b t h i s n t p trung 3 phư ng Xuân Hà, Thanh Khê Đông, Thanh 2.1. Đ C ĐI M T NHIÊN, KINH T -XÃ H I Khê Tây. 2.1.1. Đ c ñi m t nhiên * Công nghi p - ti u th công nghi p: T năm 2005 ñ n nay, Qu n Thanh Khê n m trung tâm v phía Tây - B c thành ph công nghi p, ti u th công nghi p tuy có xu hư ng gi m d n do t c Đà N ng. Phía Đông và Nam giáp qu n H i Châu, phía Tây giáp ñ ñô th hóa, vi c di d i cơ s s n xu t ra ngoài khu dân cư v khu qu n C m L và Liên Chi u, phía B c giáp V nh Đà N ng, v i b qui ho ch t p trung. bi n dài 4,3km. Qu n Thanh Khê có di n tích t nhiên là 9,44 km2, * Thương m i - d ch v : Nh ng năm g n ñây, cùng v i m ng b ng 0,74% di n tích thành ph Đà N ng, dân s trung bình năm lư i h t ng k thu t ñô th phát tri n, các lo i hình d ch v phát tri n 2006 là 165.788 ngư i, b ng 20,9% dân s toàn thành ph . Năm nhanh, h t ng thương m i ñư c ñ u tư l n v i h th ng các siêu th , 2009 dân s trên ñ a bàn qu n là 171.776 ngư i, chi m trên 20% dân ngân hàng, khách s n, vi n thông, v n t i, h th ng các ch ... cùng s thành ph . Qu n Thanh Khê ñư c chia thành 10 phư ng: An Khê, v i ch trương n ñ nh thu ñã góp ph n t o môi trư ng thu n l i Hoà Khê, Thanh Khê Đông, Thanh Khê Tây, Xuân Hà, Tam Thu n, cho ho t ñ ng thương m i phát tri n…. Tân Chính, Chính Gián, Th c Gián, Vĩnh Trung. * Du l ch: Lư ng khách du l ch ch y u là khách n i ñ a và 2.1.2. Đ c ñi m kinh t - xã h i qu n Thanh Khê ngh qua ñêm các khu v c ven bi n, chưa hình thành các tua du l ch - Đ c ñi m kinh t : trên ñ a bàn. Vì v y chưa thu hút khách ñ n tham quan ngh l i lâu Th i kỳ 2005-2010, cơ c u “Thương m i- d ch v , công ngày, các hình th c du l ch còn ñơn ñi u. nghi p - ti u th công nghi p, th y s n” ñã th c s làm thay ñ i t ng * Thu, chi ngân sách: quan n n kinh t qu n, t o ñà cho s phát tri n nhanh và b n v ng. Công tác thu ngân sách ñư c ñ i m i theo cơ ch phân c p T c ñ tăng trư ng bình quân c a ngành d ch v ñ t 20,3%/năm, ñ n ngu n thu cho các phư ng, góp ph n n ñ nh, thúc ñ y phát tri n cu i năm 2010, chi m t tr ng 55% cơ c u kinh t . Công nghi p tăng kinh t . trư ng bình quân là 11,57%/năm. Kim ng ch xu t nh p kh u tăng - Đ c ñi m v văn hóa, xã h i: bình quân 15,3%/năm. * Dân s , ngu n nhân l c, lao ñ ng và vi c làm: Năm 1997, * S n xu t nông nghi p: Di n tích ñ t nông nghi p, di n tích dân s Qu n 146.730 ngư i, ñ n năm 2010 là 178.447 ngư i, v i m t ñ t canh tác gi m m nh do t c ñ ñô th hóa trên ñ a bàn Qu n di n ñ dân s là 18.903 ngư i/km2, là qu n có m t ñ dân s cao nh t ra nhanh chóng, ch còn m t s h nông dân chuy n sang tr ng hoa, c a thành ph Đà N ng. S lao ñ ng chưa có vi c làm v n thu c lo i
15 16 cao. Cơ c u lao ñ ng có s chuy n d ch rõ nét theo hư ng công nư c. T năm 2004 tr v trư c, chu n nghèo c a thành ph Đà nghi p hóa và phù h p v i hư ng chuy n d ch cơ c u kinh t c a N ng tương ñương v i chu n nghèo c a c nư c, nhưng t năm 2005 qu n. T l lao ñ ng qua ñào t o ngày càng tăng. ñ n nay, chu n nghèo c a thành ph có nh ng th i ñi m cao hơn, * V giáo d c ñào t o: Ch trương xã h i hóa giáo d c, xây ñ ng th i vi c th c hi n m c tiêu gi m nghèo thư ng hoàn thành d ng xã h i h c t p, phong trào khuy n h c, khuy n tài ñư c toàn xã trư c th i gian theo k ho ch ñ ra c a t ng giai ño n. Nguyên nhân h i quan tâm ñem l i hi u qu thi t th c. là do t năm 2005 tr l i ñây, kinh t xã h i c a thành ph có s phát * V y t : Công tác y t , chăm sóc s c kh e c ng ñ ng ngày tri n v i t c ñ cao hơn t c ñ phát tri n chung c a c nư c, ñ i càng ñư c quan tâm. Cơ s v t ch t c a ngành y t ñư c tăng cư ng. s ng c a các t ng l p nhân dân ñư c nâng lên rõ nét. Ngành y t Qu n còn th c hi n t t các chương trình y t qu c gia, 2.2.2. Nguyên nhân d n ñ n nghèo phòng ch ng các d ch b nh, quan tâm ñ n công tác chăm sóc s c Nguyên nhân l n nh t d n ñ n nghèo trên ñ a bàn qu n kh e nhân dân. Thanh Khê là thi u v n, thi u vi c làm, thi u kinh nghi m làm ăn * Văn hoá - thông tin, th d c - th thao: ho c không có tay ngh . Do ñ c thù c a qu n Thanh Khê m c dù là Ho t ñ ng văn hoá thông tin và th d c th thao ñã ñư c các qu n trung tâm c a thành ph , nhưng các phư ng vùng ven, các c p chính quy n quan tâm ch ñ o, tăng ngân sách ñ u tư, do ñó ñã phư ng ven bi n và nhi u khu dân cư nghèo các phư ng trung tâm ñ t ñư c s chuy n bi n tích c c. ph n ñông t p trung các h dân do trình ñ dân trí th p, không có tay 2.2. TH C TR NG GI M NGHÈO QU N THANH KHÊ ngh , nên không có vi c làm n ñ nh, ch y u là lao ñ ng ph thông, 2.2.1. Khái quát th c tr ng nghèo qu n Thanh Khê buôn gánh bán bưng. Bên c nh ñó, th c hi n ch trương ch nh trang Đ ñánh giá tình tr ng ñói nghèo, qu n d a trên chu n m c ñô th c a thành ph , t năm 2000 ñ n nay, toàn qu n có trên 13.000 ñói nghèo theo t ng giai ño n c a thành ph Đà N ng. Thành ph h dân ph i di d i gi i to . Quá trình gi i t a ñã t o bư c ñ t phá xác ñ nh h ñói nghèo là h dân có m c thu nh p bình quân ñ u trong xây d ng và phát tri n k t c u h t ng c a qu n, b m t c a ngư i m i tháng dư i m c trung bình c a xã h i thành ph . T ñ u qu n thay ñ i nhanh chóng theo hư ng văn minh, hi n ñ i. Tuy năm 1997, sau khi thành ph Đà N ng tr thành thành ph tr c thu c nhiên, vi c gi i to cũng ph n nào nh hư ng ñ n ñ i s ng, sinh ho t Trung ương ñ n nay, thành ph Đà N ng ñã 4 l n thay ñ i chu n c a nhân dân, g n 3 ngàn h nông dân m t ñ t s n xu t, trong ñó, ña nghèo. s chuy n ñ i ngành ngh sang buôn bán nh , nhưng l i thi u v n. Theo chu n trên cho th y thành ph Đà N ng ch áp d ng 1 Hi n nay, ch còn m t s h nông dân chuy n t tr ng lúa, chăn nuôi chu n nghèo chung cho c khu v c thành th và nông thôn, do dân s gia súc, gia c m sang tr ng hoa, cây c nh, tr ng n m... nhưng l i g p nông thôn Đà N ng ch chi m t l 12% và ñ i s ng, thu nh p c a khó khăn do thi u ñ t, thi u v n, phương ti n s n xu t. ngư i dân nông thôn Đà N ng cũng cao hơn so v i trung bình c
17 18 Thi u lao ñ ng cũng là m t nguyên nhân chi m t l khá l n 2.3. ĐÁNH GIÁ CHUNG V CÔNG TÁC GI M NGHÈO d n ñ n nghèo (20,63%). S c kho y u kém là y u t nh hư ng tr c QU N THANH KHÊ GIAI ĐO N 2005 - 2010 ti p ñ n thu nh p và chi tiêu c a ngư i nghèo làm cho h vư ng vào 2.3.1. Công tác gi m nghèo ñ t k t qu tích c c góp ph n quan vòng lu n qu n c a ñói nghèo, h ph i gánh ch u 2 gánh n ng: m t là tr ng th c hi n th ng l i nhi m v kinh t - xã h i c a qu n m t ñi thu nh p t lao ñ ng, hai là ph i ch u chi phí cao cho vi c ñi u Lu n văn ñã ñánh giá k t qu gi m nghèo trên ñ a bàn qu n tr b nh. Các chi phí v y t là m t trong nh ng nguyên nhân khi n Thanh Khê qua t ng giai ño n. Chương trình h tr v n vay, v n ti t ngư i nghèo rơi vào tình tr ng kh n qu n, nh t là ñ i v i nh ng ki m n i l c trong nhân dân ñã gi i quy t cho h nghèo vay phát ngư i b b nh hi m nghèo như: ung thư, suy tim, suy th n... K t qu tri n s n xu t, t o vi c làm, thu nh p n ñ nh; chương trình ñ u tư cơ ñi u tra còn cho th y, m t trong nh ng nguyên nhân l n d n ñ n tình s h t ng ph c v phát tri n dân sinh, kinh t - xã h i như: ñi n, tr ng nghèo là do gia ñình có ñông con, ñông ngư i ph thu c (chi m t ñư ng giao thông, nư c sinh ho t, trư ng h c, ch .. k t qu ñ t ñư c l 38,24%). Đông con v a là nguyên nhân v a là h qu c a nghèo ñói. trong công tác gi m nghèo ñã góp ph n tích c c th c hi n th ng l i 2.2.3. Th c tr ng gi m nghèo qu n Thanh Khê nhi m v kinh t , xã h i c a qu n. T nh ng năm ñ u tiên thành l p qu n (01/01/1997), phong 2.3.2. Nh ng h n ch , t n t i trong công tác gi m nghèo c a trào xóa ñói gi m nghèo ñã ñư c các c p y ñ ng và chính quy n ñ c qu n Thanh Khê bi t quan tâm. Công tác xóa ñói gi m nghèo ñưa vào ngh quy t hàng Lu n văn cũng ñưa ra m t s t n t i như: k t qu gi m nghèo năm, tr thành nhi m v chính tr quan tr ng c a các c p y ñ ng, tuy cao nhưng s h thoát nghèo chưa th c s b n v ng; Công tác chính quy n, các t ch c ñoàn th chính tr -xã h i và ñư c t ch c tuyên truy n giáo d c t o nh n th c ñ i v i h nghèo, ngư i nghèo th c hi n v i nh ng n i dung, gi i pháp c th t qu n ñ n phư ng. th c hi n chưa quy t li t và thư ng xuyên; Ngu n v n tr h nghèo Các chương trình xóa ñói gi m nghèo t i qu n Thanh Khê luôn ñư c ñư c b sung tăng lên nh ng năm g n ñây, nhưng chưa ñáp ng nhu quan tâm ch ñ o sâu sát và có hi u qu trong t ng giai ño n. Vi c c u; T c ñ ñô th hóa nhanh, nông dân m t ñ t s n xu t s lao ñ ng gi m nghèo qu n Thanh Khê th hi n r t thi t th c qua vi c áp dư th a, thi u vi c làm ngày càng tăng lên, t l lao ñ ng qua ñào t o d ng các chính sách, ch ñ ñư c Thành ph , qu n ban hành ñ giúp còn th ;.Công tác ñi u tra, kh o sát ñ n m ch c s lư ng h nghèo ñ tr c ti p cho ngư i nghèo như: chương trình xóa nhà t m, ñ án và xây d ng k ho ch gi m nghèo còn nhi u b t c p. gi m nghèo; chính sách ñào t o ngh , gi i quy t vi c làm cho ngư i 2.3.3. Nguyên nhân c a h n ch , y u kém nghèo; hư ng d n ngư i nghèo cách làm ăn thông qua d án khuy n Lu n văn ñã ñưa ra nh ng nguyên nhân t ñi u ki n t nhiên, nông -ngư; chính sách tín d ng ưu ñãi h nghèo; chương trình h tr ñi u ki n kinh t - xã h i c a qu n; Nguyên nhân t h nghèo; ñi n, nư c sinh ho t; chính sách h tr v y t , giáo d c; chính sách Nguyên nhân t phía các cơ quan, t ch c th c hi n chương trình b tr xã h i... gi m nghèo. Đ t ñó tìm gi i pháp trong th i gian t i.
19 20 K T LU N CHƯƠNG 2 CHƯƠNG 3 M TS GI I PHÁP GI M NGHÈO Tóm l i, trong chương này, lu n văn ñã ñưa ra s li u v tình QU N THANH KHÊ Đ N NĂM 2015 hình h nghèo qu n Thanh Khê th i gian qua. Tình tr ng gi m nghèo trên ñ a bàn theo các n i dung gi m nghèo Chương 1. Đ ng 3.1. PHƯƠNG HƯ NG VÀ M C TIÊU GI M NGHÈO th i cũng ñánh giá h n ch , t n t i, cũng như nguyên nhân, h n ch QU N THANH KHÊ Đ N NĂM 2015 c a công tác gi m nghèo trên ñ a bàn qu n. T ñó ñ ñ xu t nh ng 3.1.1. Phương hư ng gi i pháp nh m nâng cao hi u qu công tác gi m nghèo. Trong ngh quy t Đ i h i ñ i bi u l n th X Đ ng b qu n Thanh Khê, nhi m kỳ 2010-2015: “T p trung các ngu n l c…ñ th c hi n hi u qu m c tiêu gi m nghèo, xóa nhà t m, s a ch a nhà c p 4 h nghèo xu ng c p, các ho t ñ ng h tr xã h i. Xây d ng các gi i pháp lâu dài, h tr b ng vi c t o sinh k c th giúp các h thoát nghèo b n v ng. Gi m h nghèo theo chu n m i c a thành ph vào cu i năm 2015 (cu i năm 2011 không còn h ñ c bi t nghèo… ph n ñ u hoàn thành vư t m c các ch tiêu kinh t xã h i, qu c phòng –an ninh năm 2010; t o ti n ñ thu n l i ñ th c hi n k ho ch 5 năm 2011-2015, v i m c tiêu cao nh t là s phát tri n b n v ng, là m no, h nh phúc c a nhân dân Thanh Khê)”. Đ ng th i trong phương hư ng gi i quy t v n ñ gi m nghèo c a Qu n kh ng ñ nh: “Tăng cư ng l ng ghép các chương trình, d án trên ñ a bàn ñ ñ u tư cơ s h t ng cho các phư ng nghèo. Th c hi n t t ch trương, chính sách c a Đ ng ñ i v i ngư i nghèo, ñ c bi t là các ñ i tư ng gia ñình chính sách, ngư i có công. V n ñ ng toàn dân tích c c tham gia xây d ng Qu “Đ n ơn ñáp nghĩa”, Qu “Vì ngư i nghèo”, c u tr các ñ i tư ng có hoàn c nh ñ c bi t khó khăn”… Đ y m nh xã h i hoá nh m huy ñ ng m i ngu n l c, trí tu c a các thành ph n kinh t , c a các t ch c xã h i và c a m i ngư i ñ th c hi n có hi u qu các m c tiêu xã h i.”
21 22 3.1.2. M c tiêu gi m nghèo Khê s có kho ng 4.500 h nghèo, chi m t l 10,27% t ng s h dân, Đ i h i ñ i bi u Đ ng b qu n Thanh Khê l n th X (2010- h c n nghèo có kho ng 1.760 h , chi m t l 4% . 2015) ñã ñ ra m c tiêu, ch tiêu, nhi m v và gi i pháp phát tri n T th c t trên, chương trình gi m nghèo qu n Thanh Khê kinh t , xã h i, qu c phòng an ninh ñ n năm 2015. Trong ñó, ñã ñ ra giai ño n 2012-2015 c n ñ t ñư c m c tiêu t ng quát và nh ng m c m c tiêu “Gi m t l h nghèo theo chu n m i c a thành ph còn tiêu c th sau: 0% vào cu i năm 2015 (cu i năm 2011 cơ b n không còn h ñ c bi t Đ ng b qu n Thanh Khê ñã ñ ra m c tiêu ph n ñ u ñ n nghèo)”, v i nh ng ñ nh hư ng cho công tác gi m nghèo là: năm 2015 là cơ b n gi m nghèo xu ng dư i 3,67% theo chu n m i T p trung các ngu n l c và v n ñ ng cán b , nhân dân, các (theo tiêu chu n m i ) nhà h o tâm, các ñơn v , doanh nghi p ng h ñ th c hi n hi u qu Trên cơ s m c tiêu chung trên Đ ng b qu n Thanh Khê ñã m c tiêu gi m nghèo, xóa nhà t m, s a ch a nhà c p 4 h nghèo ñưa ra các m c tiêu như sau: xu ng c p, các ho t ñ ng b o tr xã h i. Xây d ng các gi i pháp lâu a. M c tiêu chung dài, h tr b ng vi c t o sinh k c th giúp các h thoát nghèo b n - T p trung ngu n l c, ñ y nhanh t c ñ nâng cao ch t lư ng v ng. ñ i s ng c a nhân dân qu n Thanh Khê nói chung, h nghèo nói Trên th c t , cu i năm 2008, qu n Thanh Khê ñã hoàn thành riêng, ñ ñ n năm 2015 cơ b n không còn h nghèo có m c thu nh p k ho ch gi m nghèo giai ño n 2005 - 2010, ñưa ra kh i chương bình qu n t 500.000 ñ ng/ngư i/tháng tr xu ng. trình 100% h nghèo theo chu n thu nh p dư i 300.000ñ/ngư i/ - Đ m b o cho m i ngư i dân có ñi u ki n ti p c n hư ng tháng, v trư c 2 năm so v i k ho ch ñ ra. Sau 3 năm (2009-2011) th nh ng thành qu v cơ s h t ng, nư c s ch, văn hóa, y t , giáo th c hi n k ho ch gi m nghèo giai ño n 2009-2015 theo chu n d c, an sinh xã h i… và nâng cao dân trí, góp ph n phát tri n qu n 500.000ñ/ngư i/tháng, ñ n cu i năm 2011, qu n ñưa ra kh i chương Thanh Khê giàu m nh. trình 4.317 h nghèo h nghèo, ñ t g n 90% k ho ch c a c giai b. M c tiêu c th ño n. Đ n ñ u năm 2012, toàn qu n còn 618 h nghèo, s t p trung * Giai ño n 2009-2011 h tr thoát nghèo vào 6 tháng ñ u năm 2012. Trong quí I/2012, k t - Gi m 3,67% h nghèo/năm/t ng s h toàn qu n (C th qu bư c ñ u ñ t ñi u tra h thu nh p th p, toàn qu n có 6.917 h có năm 2009: 1.300 h , năm 2010: 1.200 h , năm 2011: 800 h ) thu nh p dư i 1.200.000ñ/ngư i/tháng, chi m t l 15,8%. T i kỳ - Đ m b o 100% h nghèo có nhu c u vây v n ưu ñãi h h p HĐND thành ph Đà N ng 6 tháng ñ u năm 2012 s quy t ñ nh nghèo, ñư c h tr các d ch v y t , giáo d c… vi c th c hi n chu n nghèo m i giai ño n 2012-2015, d ki n n u - Xóa 100% nhà t m h p l có ñ t n ñ nh và s a ch a 100% chu n nghèo ñư c quy t ñ nh là 800.000ñ/ ngư i/tháng, thì qu n Thanh nhà c p 4 xu ng c p h nghèo.
23 24 *Giai ño n 2012-2015: mi n phí cho ngư i nghèo. Đ xu t thành ph và trích ngân sách - Gi m 1,7 – 2% h nghèo/năm/t ng s h toàn qu n, ph n ñ u qu n mua b o hi m y t cho ngư i b b nh hi m nghèo, m c b nh ñ n cu i năm 2014 cơ b n không còn h nghèo. (C th năm 2012: n ng hoàn c nh khó khăn, ngư i thu c di n h gia ñình thoát nghèo 645 h , năm 2013: 464 h , năm 2014: 116 h ) trong th i gian 2 năm v i t ng kinh phí t ngân sách c p qu n - Xóa nhà t m h nghèo có ñ t n ñ nh phát sinh trong giai kho ng 5 t ñ ng. ño n b. Chính sách h tr v giáo d c cho ngư i nghèo - Ch t lư ng cu c s ng c a h có thu nh p th p ñư c nâng lên Chú tr ng nâng cao ch t lư ng giáo d c cho ngư i nghèo. c v v t ch t và tinh th n. Đ m b o 100% h c sinh nghèo các c p h c ñư c mi n, gi m h c phí, 3.2. M T S GI I PHÁP GI M NGHÈO QU N THANH h c sinh, sinh viên nghèo ñư c vay v n ưu ñãi ñ h c t p. Th c hi n KHÊ Đ N NĂM 2015 ch ñ mi n h c phí ñ i vơi con h nghèo, h thoát nghèo trong th i Trong ph n này, lu n văn ñưa ra m t s gi i pháp ñ công gian 2 năm ti p theo. tác gi m nghèo c a qu n ñem l i hi u qu . c. Chính sách h tr nhà , ñi n, nư c sinh ho t 3.2.1. Nhóm gi i pháp t o ñi u ki n cho ngư i nghèo phát d. Chính sách tr giúp pháp lý tri n s n xu t, tăng thu nh p Kh o sát nhu c u và t ch c các ho t ñ ng tư v n, tr giúp a. Đào t o ngh , gi i quy t vi c làm và hư ng d n cách pháp lý mi n phí cho nh ng h nghèo có nhu c u v các lĩnh v c: ñ t làm ăn, nhân r ng mô hình, chuy n giao k thu t ñai, nhà , th a k , h kh u, hôn nhân gia ñình, b o hi m xã h i, lao - D án d y ngh g n v i t o vi c làm cho ngư i nghèo ñ ng vi c làm, v ch ñ chính sách, pháp lu t… - Hư ng d n cách làm ăn thông qua các mô hình e. Chính sách b o tr xã h i b. Chính sách tín d ng ưu ñãi ngư i nghèo Th c hi n tr c p ñ t xu t cho ñ i tư ng có hoàn c nh khó 3.2.2. Các chính sách t o cơ h i cho ngư i nghèo ti p c n các khăn do tai n n, thiên tai, b nh hi m nghèo; tr c p thư ng xuyên d ch v xã h i cho ñ i tư ng b o tr xã h i a. Chính sách h tr v y t cho ngư i nghèo 3.2.3. Gi i pháp v công tác t ch c th c hi n - Nâng cao ch t lư ng cung c p d ch v khám ch a b nh và a. Nâng cao năng l c cho ñ i ngũ cán b gi m nghèo chăm sóc s c kh e cho ngư i nghèo b. Đ y m nh huy ñ ng ngu n l c cho công tác gi m nghèo - H tr cho ngư i nghèo khám ch a b nh c. Tăng cư ng s tham gia c a ngư i dân Đ m b o cho 100% ngư i nghèo ñư c c p th b o hi m y t ; d. Giám sát và ñánh giá ti p t c th c hi n Quy t ñ nh s 139/2002/QĐ-TTG ngày 15 tháng 10 năm 2002 c a Th tư ng Chính ph v vi c khám, ch a b nh
25 26 K T LU N CHƯƠNG 3 K T LU N Trong chương 3 này, lu n văn ñã t p trung vào vi c trình bày Đ tài lu n văn “Gi i pháp gi m nghèo qu n Thanh Khê, phương hư ng, m c tiêu gi m nghèo c a qu n Thanh Khê nh m có thành ph Đà N ng” ñư c nghiên c u nh m góp ph n ñáp ng yêu hư ng ñi v ng ch c. Trên cơ s phân tích th c tr ng và gi m nghèo, c u th c t c a cu c s ng. nguyên nhân d n ñ n nghèo ñư c trình bày trong Chương 2 v i Nêu lên ñư c th c tr ng nghèo và gi m nghèo qu n Thanh nh ng k t qu ñ t ñư c, h n ch , t n t i, Chương 3 ñi vào ñ xu t Khê trong th i gian qua. Đánh giá nh ng h n ch , t n t i cũng như nh ng nhóm gi i pháp ñ công tác gi m nghèo trên ñ a bàn qu n nguyên nhân c a h n ch , t n t i trong công tác gi m nghèo. Thanh Khê ñ n năm 2015 ñ t hi u qu . Lu n văn cũng ñ xu t 3 nhóm gi i pháp c th ñ công tác gi m nghèo qu n Thanh Khê ñ n năm 2015 ñ t hi u qu . Qua ñó, ta th y gi m nghèo là m t v n ñ quan tr ng không nh ng ñư c xã h i quan tâm mà còn là m c tiêu l n c a qu n, c a thành ph và qu c gia. L i căn d n c a Ch t ch H Chí Minh: “H dân ñói là Đ ng và Chính ph có l i, h dân rét là Đ ng và Chính ph có l i, h dân m ñau là Đ ng và Chính ph có l i, h dân không ñư c h c là Đ ng và Chính ph có l i” v n luôn có ý nghĩa sâu s c trong m i giai ño n khi th c hi n nhi m v gi m nghèo.