intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Luận văn: Nghiên cứu hiện trạng công tác thu gom, vận chuyển chất thải sinh hoạt trên địa bàn Quận Phú Nhuận và đề xuất biện pháp quản lý

Chia sẻ: Thi Tham | Ngày: | Loại File: DOCX | Số trang:129

557
lượt xem
96
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn nghiên cứu hiện trạng công tác thu gom, vận chuyển chất thải sinh hoạt tìm nguyên nhân và giải pháp vận chuyển chất thải . Một trong những tác nhân gây ô nhiễm, suy thoái môi trường nghiêm trọng là chất thải rác phát sinh từ sinh hoạt của con người.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Luận văn: Nghiên cứu hiện trạng công tác thu gom, vận chuyển chất thải sinh hoạt trên địa bàn Quận Phú Nhuận và đề xuất biện pháp quản lý

  1. Đánh giá hiện trạng công tác thu gom, vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn Quận Phú Nhuận và đề xuất biện pháp quản lý. MỞ ĐẦU 1. Đặt vấn đề Môi trường có tầm quan trọng đặc biệt đối với đời sống của con người, sinh vật và sự phát triển kinh tế, văn hoá, xã hội của mỗi quốc gia cũng như toàn nhân loại. Trong những năm gần đây, tốc độ đô thị hoá và công nghiệp hoá trên phạm vi cả nước đang gia tăng mạnh mẽ và sẽ tiếp tục duy trì trong nhiều năm tiếp theo, kéo theo nhu cầu khai thác và tiêu dùng tài nguyên thiên nhiên của con người cũng không ngừng tăng lên, làm nảy sinh hàng loạt các vấn đề môi trường mà chúng ta sẽ phải đối mặt như khí thải, nước thải, chất thải rắn (CTR). Ý thức của con người về bảo vệ môi trường đến nay vẫn còn hạn chế. Hầu như tất cả các loại chất thải đều được đổ trực tiếp vào môi trường mà không qua công đoạn xử lý. Nước thải ô nhiễm được đổ thẳng ra sông, hồ với lưu lượng khoảng 510.000m3/ngày và CTR thì vào khoảng 6.500 - 7000 tấn/ngày…, cùng với việc sử dụng hóa chất bảo vệ thực vật, khai thác sử dụng nguồn tài nguyên, thiên nhiên, khoáng sản nên đã và đang làm cho môi trường bị ô nhiễm một cách nặng nề. Ô nhiễm môi trường gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến con người, hệ sinh thái như: tan băng ở hai cực của trái đất, gia tăng khí thải gây hiệu ứng nhà kính, sự nóng lên của trái đất, bão, lũ lụt…Vì vậy việc bảo vệ môi trường đang là vấn đề cấp bách không còn là vấn đề riêng của một khu vực, một quốc gia nào mà là vấn đề chung của toàn thế giới. Một trong những tác nhân gây ô nhiễm, suy thoái môi trường nghiêm trọng là CTR phát sinh từ sinh hoạt của con người. Hầu như toàn bộ lượng chất thải rắn sinh hoạt (CTRSH) của người dân đều được vận chuyển về bãi chôn lấp (BCL). Tuy nhiên phần đất dành cho việc chôn lấp thành phố không còn nhiều cho nên việc chôn lấp CTR như hiện nay đã trở nên quá SVTH: Nguyễn Đặng Bích Vân Trang 1 GVHD: Ths. Vũ Hải Yến
  2. Đánh giá hiện trạng công tác thu gom, vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn Quận Phú Nhuận và đề xuất biện pháp quản lý. tải tại các BCL, vì lượng chất thải thực phẩm chiếm tỉ lệ rất cao so với các loại CTR khác. Đây chính là nguyên nhân góp phần vào việc tăng chi phí xử lý CTR (xây dựng BCL hợp vệ sinh, trạm xử lý nước rò rỉ,...), trong khi thành phần này cũng chính là nguồn nguyên liệu dồi dào cho các nhà máy sản xuất phân compost. Ngoài ra, còn có các thành phần có khả năng tái chế như: giấy, nilon,... nếu được phân loại và tái chế, không chỉ giúp giảm chi phí quản lý CTR, mà còn giúp tiết kiệm nhiều tài nguyên, và giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường. Chính vì thế mà đề tài: “Nghiên cứu hiện trạng công tác thu gom, vận chuyển CTRSH trên địa bàn Quận Phú Nhuận và đề xuất biện pháp quản lý” được thực hiện với mong muốn nhằm giải quyết các vấn đề liên quan đến công tác quản lý CTRSH hiện nay của Quận Phú Nhuận nói riêng và TP. HCM nói chung. 2. Mục tiêu của đề tài “Nghiên cứu hiện trạng công tác thu gom, vận chuyển CTRSH trên địa bàn Quận Phú Nhuận và đề xuất biện pháp quản lý” 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu - CTR có nhiều loại: CTR y tế, CTRSH, CTR công nghiệp CTR xây dựng,… nhưng do thời gian, điều kiện có hạn và còn nhiều hạn chế nên đối tượng tập trung nghiên cứu chủ yếu là CTRSH bao gồm: + CTR từ hộ gia đình; + CTR phát sinh từ chợ; + CTRSH phát sinh từ cơ quan, trường học, trung tâm thương mại. - Trên cơ sở khảo sát thu thập tài liệu và số liệu sẵn có về hệ thống thu gom, vận chuyển CTRSH trên địa bàn Quận Phú Nhuận. + Đánh giá được hiện trạng hệ thống quản lý CTRSH trên địa bàn Quận (Nguồn, thu gom, vận chuyển, xử lý…); SVTH: Nguyễn Đặng Bích Vân Trang 2 GVHD: Ths. Vũ Hải Yến
  3. Đánh giá hiện trạng công tác thu gom, vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn Quận Phú Nhuận và đề xuất biện pháp quản lý. + Dự báo tốc độ phát sinh CTRSH, nhu cầu vận chuyển, nhu cầu xử lý CTRSH đến năm 2030; + Đưa ra các giải pháp quản lý để nghiên cứu lựa chọn phương án tối ưu đề quản lý hệ thống thu gom, vận chuyển CTRSH của Quận Phú Nhuận. 4. Phương pháp nghiên cứu 4.1 Phương pháp luận - Mục tiêu chính của đề tài là nhằm thu thập thông tin đầy đủ về khối lượng và các quy trình thu gom, vận chuyển CTR trên địa bàn quận. Tiến đến dự báo tốc độ phát sinh chất thải đến năm 2030. - Việc thu gom, vận chuyển CTR hiện nay đã được thực hiện trên địa bàn quận nhưng chưa thật sự có hiệu quả cao. Trong đó vấn đề đô thị hóa sẽ kéo theo nhiều nhu cầu sống, gia tăng dân số kéo theo nhu cầu đất ở, gia tăng khối lượng sản phẩm cũng như nảy sinh nhiều vấn đề ô nhiễm môi trường, vấn đề chính là rác thải sinh hoạt ngày càng nhiều. Vì vậy cần “nghiên cứu hệ thống quản lý CTRSH cho Quận”, để đảm bảo lượng CTR được thu gom một cách triệt để và giữ vệ sinh công cộng, đem lại nguồn nguyên liệu tái chế, tái sử dụng rác hiệu quả góp phần đem lại mỹ quan đô thị cho quận nói riêng và lợi ích môi trường nói chung. 4.2 Phương pháp nghiên cứu cụ thể Trong khuôn khổ điều kiện và thời gian cho phép, tôi đã chọn phương pháp thích hợp với các nguồn lực hỗ trợ sau: - Thu thập và chọn lọc các số liệu về điều kiện tự nhiên, kinh tế – xã hội tại Quận Phú Nhuận. - Thu thập tư liệu về hiện trạng môi trường đô thị (thu gom, vận chuyển, xử lý sơ bộ CTRSH). SVTH: Nguyễn Đặng Bích Vân Trang 3 GVHD: Ths. Vũ Hải Yến
  4. Đánh giá hiện trạng công tác thu gom, vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn Quận Phú Nhuận và đề xuất biện pháp quản lý. 5. Ý nghĩa của đề tài 5.1 Ý nghĩa khoa học - Thu thập được cơ sở dữ liệu tương đối đầy đủ về hệ thống quản lý CTRSH của Quận. - Đề xuất các giải pháp phù hợp với các tiêu chí cần thiết của Quận. 5.2 Ý nghĩa thực tiễn - Giải quyết được vấn đề về thu gom, vận chuyển CTR. - Nâng cao hiệu quả của hệ thống quản lý CTR, tái sinh, tái chế, xử lý CTR. - Tăng mỹ quan đô thị. 6. Cấu trúc đề tài Đồ án này bao gồm 4 Chương: - Phần mở đầu. - Chương 1: Tổng quan về CTR. - Chương 2: Tổng quan về Quận Phú Nhuận. - Chương 3: Hiện trạng công tác thu gom, vận chuyển CTRSH trên địa bàn Quận Phú Nhuận. - Chương 4: Đánh giá hiện trạng công tác thu gom, vận chuyển CTRSH tại Quận Phú Nhuận và đề xuất biện pháp quản lý. - Phần Kết luận – Kiến nghị. SVTH: Nguyễn Đặng Bích Vân Trang 4 GVHD: Ths. Vũ Hải Yến
  5. Đánh giá hiện trạng công tác thu gom, vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn Quận Phú Nhuận và đề xuất biện pháp quản lý. CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ CHẤT THẢI RẮN 1.1. Tổng quan về CTR 1.1.1. Khái niệm cơ bản về CTR Theo quan niệm chung: CTR là toàn bộ các loại vật chất được con người loại bỏ trong các hoạt động kinh tế - xã hội của mình (bao gồm các hoạt động sản xuất, các hoạt động sống và duy trì sự tồn tại của cộng đồng…). trong đó, quan trọng nhất là các loại chất thải phát sinh từ các hoạt động sản xuất và hoạt động sống. Rác thải là thuật ngữ được dùng để chỉ CTR có hình dạng tương đối cố định, bị vứt bỏ từ hoạt động của con người. Rác sinh hoạt hay CTRSH là một bộ phận của CTR, được hiểu là CTR phát sinh từ các hoạt động sinh hoạt thường ngày của con người. 1.1.2. Nguồn gốc phát sinh CTR nằm trong dòng chất thải chung của đô thị và phát sinh từ nhiều nguồn khác nhau trong hoạt động cá nhân cũng như trong hoạt động xã hội. Các nguồn phát sinh có thể: + Từ các khu dân cư; + Từ các trung tâm thương mại; + Từ các công sở, trường học, công trình công cộng; + Từ các dịch vụ đô thị, sân bay; + Từ các hoạt động công nghiệp; + Từ các hoạt động nông nghiệp; + Từ các hoạt động xây dựng, phá hủy các công trình xây dựng; + Từ các nhà máy xử lý chất thải (nước cấp, nước thải, khí thải). SVTH: Nguyễn Đặng Bích Vân Trang 5 GVHD: Ths. Vũ Hải Yến
  6. Đánh giá hiện trạng công tác thu gom, vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn Quận Phú Nhuận và đề xuất biện pháp quản lý. Nguồn phát sinh và loại CTR được biểu thị qua bảng 1.1. Bảng 1.1: Nguồn gốc phát sinh CTR Nguồn phát Hoạt động và vị trí STT Loại CTR sinh phát sinh Thực phẩm, giấy, carton, plastic, gỗ, thủy tinh, nhôm, thiết, sắt, các Các hộ gia đình, chung kim loại khác, tro, các “ chất thải 1 Khu dân cư cư, … đặc biệt” (bao gồm vật liệu to lớn, đồ điện tử gia dụng, vỏ xe, rác vườn,…chất thải độc hại). Giấy, carton, plastic, gỗ, thủy tinh, Cửa hàng bách hóa, nhà nhôm, thiết, sắt, các kim loại khác, 2 Khu thương mại hàng, khách sạn, siêu tro, các chất thải đặc biệt, chất thị, văn phòng, …. thải độc hại Các loại chất thải giống như khu Trường học, bệnh viện, thương mại. chú ý, hầu hết rác Cơ quan, công 3 văn phòng cơ quan đơn thải bệnh viện được thu gom và sở vị nhà nước xử lý tách riêng bởi vì tính chất độc hại của nó SVTH: Nguyễn Đặng Bích Vân Trang 6 GVHD: Ths. Vũ Hải Yến
  7. Đánh giá hiện trạng công tác thu gom, vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn Quận Phú Nhuận và đề xuất biện pháp quản lý. Nguồn phát Hoạt động và vị trí STT Loại CTR sinh phát sinh Công trình xây dựng, Công trình xây sửa chữa, làm mới Gỗ, thép, bê tông, thạch cao, gạch, 4 dựng và phá hủy đường giao thông, cao bụi… ốc, san lấp mặt bằng…. Hoạt động vệ sinh Chất thải đặc biệt, rác quét Dịch vụ công đường phố, làm đẹp 5 đường, cành cây và lá cây, xác cộng cảnh quan, bãi biển, động vật chết khu vui chơi giải trí … Nhà máy xử lý nước cấp, nước thải và các 6 Nhà máy xử lý Bùn, tro. quá trình xử lý chất thải công nghiệp khác Tất cả các nguồn kể 7 CTR đô thị Bao gồm tất cả các loại kể trên trên SVTH: Nguyễn Đặng Bích Vân Trang 7 GVHD: Ths. Vũ Hải Yến
  8. Đánh giá hiện trạng công tác thu gom, vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn Quận Phú Nhuận và đề xuất biện pháp quản lý. Nguồn phát Hoạt động và vị trí STT Loại CTR sinh phát sinh Các nhà máy sản xuất vật liệu xây dựng, nhà máy hóa chất, nhà máy Chất thải sản xuất công nghiệp, 8 Công nghiệp lọc dầu, các nhà máy vật liệu phế thải, chất thải đặc chế biến thực phẩm, biệt, chất thải độc hại. các ngành công nghiệp nặng và nhẹ… Các hoạt động thu Các loại sản phẩm phụ gia của hoạch trên đồng ruộng, quá trình nuôi trồng và thu hoạch trang trại, nông trường, 9 Nông nghiệp chế biến rơm rạ, rau quả, sản và các vườn cây ăn quả, phẩm thải của các lò giết mổ heo sản xuất sữa và lò giết bò … mổ súc vật (Nguồn: Trần Hiếu Nhuệ và cộng sự, 2001) 1.1.3. Phân loại CTR - Phân loại CTR sẽ giúp xác định các loại chất khác nhau của chất thải được sinh ra, thực hiện phân loại CTR sẽ giúp gia tăng khả năng tái chế và tái sử dụng lại các vật liệu trong chất thải, đem lại hiệu quả kinh tế và bảo vệ môi trường. - Phân loại CTR có thể dựa vào nguồn gốc phát sinh, đặc tính chất thải, mục đích quản lý,… Hiện nay, ở nước ta và nhiều nước trên thế giới CTR được phân loại theo công nghệ xử lý và bản chất nguồn tạo thành. 1.1.3.1 Phân loại theo công nghệ quản lý – xử lý SVTH: Nguyễn Đặng Bích Vân Trang 8 GVHD: Ths. Vũ Hải Yến
  9. Đánh giá hiện trạng công tác thu gom, vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn Quận Phú Nhuận và đề xuất biện pháp quản lý. Nguồn gốc CTR có thể khác nhau ở nơi này và nơi khác, khác nhau về số lượng, kích thước, phân bố về không gian. Trong nhiều trường hợp thống kê, người ta thường phân CTR thành 2 loại chính: chất thải công nghiệp và thải sinh hoạt. Ở các nước phát triển cũng như các nước đang phát triển, tỷ lệ chất thải sinh hoạt thường cao hơn chất thải nông nghiệp. Bảng 1.2. Phân loại theo công nghệ xử lý STT Thành phần Định nghĩa Ví dụ 1 Các chất cháy được: giấy, hàng dệt, Rác thải, Cỏ, rơm, gỗ, - Các vật liệu làm từ giấy - Các túi giấy, mảnh bìa củi, Da và cao su - Có nguồn gốc từ sợi - Vải, len… - Các chất thải ra từ đồ ăn, - Các rau, quả, thực thực phẩm phẩm. - Các vật liệu và các sản - Đồ dùng hư, bàn ghế, phẩm được chế tạo từ gỗ, vỏ dừa. tre… - Các vật liệu và các sản - Phim cuộn, túi chất phẩm từ chất dẻo. dẻo, lọ dẻo, chất dẻo, bịch nylon… SVTH: Nguyễn Đặng Bích Vân Trang 9 GVHD: Ths. Vũ Hải Yến
  10. Đánh giá hiện trạng công tác thu gom, vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn Quận Phú Nhuận và đề xuất biện pháp quản lý. STT Thành phần Định nghĩa Ví dụ - Các vật liệu và các sản - Túi xách da, vỏ ruột phẩm từ thuộc da và cao su xe,.. - Các loại vật liệu và sản - Hàng rào, dao, nắp phẩm được chế tạo từ sắt lọ… - Các vật liệu không bị nam - Vỏ hộp nhôm, đồ đựng Các chất không cháy châm hút bằng kim loại được: kim loại sắt, 2 kim loại không phải sắt, thủy tinh đá và sành sứ - Các vật liệu và sản phẩm - Chai lọ, đồ dùng bằng chế tạo từ thủy tinh thủy tinh, bóng đèn… - Các vật liệu không cháy - Vỏ trai, ốc, gạch đá, khác gốm, sứ… - Tất cả các loại vật liệu 3 Các chất hỗn hợp không phân loại ở phần 1 - Đá, đất, cát… đều thuộc loại này. (Nguồn: Lê Văn Nãi, 1999) Nguồn gốc CTR có thể khác nhau ở nơi này và nơi khác, khác nhau về số lượng, về kích thước, phân bố về thời gian. Trong nhiều trường hợp thống kê, người ta thường phân CTR thành 2 loại chính: chất thải công nghiệp và thải sinh hoạt. Ở các nước phát triển cũng như các nước đang phát triển, tỷ lệ chất thải sinh hoạt thường cao hơn chất thải nông nghiệp. 1.1.3.2 Phân loại theo bản chất nguồn tạo thành SVTH: Nguyễn Đặng Bích Vân Trang 10 GVHD: Ths. Vũ Hải Yến
  11. Đánh giá hiện trạng công tác thu gom, vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn Quận Phú Nhuận và đề xuất biện pháp quản lý. Theo bản chất nguồn tạo thành, CTR có các loại như sau: - Rác thực phẩm: là những chất thải từ nguồn thực phẩm, nông phẩm hoa quả trong qúa trình sản xuất, thu hoạch, chế biến, bảo quản bị hư hại thải loại ra. Tính chất đặc trưng của rác thực phẩm là quá trình lên men cao, nhất là trong điều kiện độ ẩm không khí 85% - 90%, nhiệt độ 300 - 350C, quá trình này gây mùi thối nồng nặc và phát tán vào không khí nhiều bào tử nấm bệnh. - Rác tạp: bao gồm các chất cháy được và không cháy được sinh ra từ các hộ gia đình , công sở, hoạt động thương mại,…, rác tạp có loại phân giải nhanh, có loại phân giải chậm hoặc khó phân giải (bao nylon); có loại cháy được, có loại không cháy. - Loại rác đốt được bao gồm các chất giấy, bìa, plastic, vải, cao su, da, gỗ, lá cây; loại không cháy gồm thủy tinh, đồ nhôm, kim loại. - Xà bần bùn cống: chất thải của quá trình xây dựng và chỉnh trang đô thị bao gồm bụi đá, mảnh vỡ, bê tông, gỗ, gạch, ngói, đường ống những vật liệu thừa của trang bị nội thất. - Tro, xỉ: vật chất còn lại trong quá trình đốt củi, than, rơm rạ, lá… ở các hộ gia đình, công sở, nhà hàng, nhà máy, xí nghiệp.. - Chất thải từ nhà máy nước: chất thải từ nhà máy nước bao gồm bùn cát lắng trong quá trình ngưng tụ chiếm 25-29%. Thành phần cấp hạt có thay đổi đôi chút do nguồn nước lấy vào quá trình công nghệ. - Chất thải từ các nhà máy xử lý ô nhiễm: là loại chất thải xuất hiện ở vùng nông thôn thành phần chủ yếu là rơm rạ, dây khoai, cành lá cây trồng, rau bỏ, khối lượng phụ thuộc vào mùa vụ và đặc tính cũng như phong tục nông nghiệp ở mỗi vùng, có vùng nó là chất thải nhưng có vùng nó lại là nguyên liệu cho sản xuất. SVTH: Nguyễn Đặng Bích Vân Trang 11 GVHD: Ths. Vũ Hải Yến
  12. Đánh giá hiện trạng công tác thu gom, vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn Quận Phú Nhuận và đề xuất biện pháp quản lý. - Chất thải xây dựng: đây là CTR từ quá trình xây dựng, sửa chữa nhà cửa, đập phá các công trình xây dựng tạo ra các xà bần, bê tông… - Chất thải đặc biệt: chất thải đặc biệt bao gồm rác thu gom từ việc quét đường, rác từ các thùng rác công cộng, xác động vật, xe ô tô phế thải… - Chất thải độc hại: là loại chất thải chứa các chất độc hại nguy hiểm như các chất phóng xạ uran thori, các loại thuốc nổ, chất thải sinh học, chất thải trong sản xuất nhựa hoặc chất thải trong sản xuất vi trùng, nghĩa là toàn bộ những CTR gây hại trực tiếp và rất độc dù ở mức rất thấp đối với người, động thực vật. 1.1.4. Thành phần của CTR - Thành phần của CTR biểu hiện sự đóng góp và phân phối của các phần riêng biệt mà từ đó tạo nên dòng chất thải, thông thường được tính bằng phần trăm theo khối lượng. Thành phần CTR có thể là thành phần riêng biệt hoặc thành phần hóa học. Thông tin về thành phần CTR đóng vai trò rất quan trọng trong việc đánh giá và lựa chọn những thiết bị thích hợp cần thiết để xử lý, các quá trình xử lý cũng như việc hoạch định các hệ thống, chương trình và kế hoạch quản lý CTR. - Thông thường trong rác thải đô thị, rác thải từ các khu dân cư và thương mại chiếm tỉ lệ cao nhất từ 50% - 75%. Giá trị phân bố sẽ thay đổi tuỳ thuộc vào sự mở rộng các hoạt động xây dựng, sữa chữa, sự mở rộng của các dịch vụ đô thị. Thành phần riêng biệt của CTR thay đổi theo vị trí địa lý, thời gian, mùa trong năm, điều kiện kinh tế và tùy thuộc vào thu nhập của từng quốc gia. Sau đây là các bảng miêu tả về thành phần CTR theo nguồn phát sinh, tính chất vật lý và theo mùa. - Ở Việt Nam, tốc độ phát sinh rác thải tùy thuộc vào từng loại đô thị và dao động từ 0,35 kg/người.ngày đến 0,80 kg/người.ngày. SVTH: Nguyễn Đặng Bích Vân Trang 12 GVHD: Ths. Vũ Hải Yến
  13. Đánh giá hiện trạng công tác thu gom, vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn Quận Phú Nhuận và đề xuất biện pháp quản lý. - Các số liệu nghiên cứu và thống kê cho thấy lượng CTR được thải ra tại TP. HCM khoảng 6000 - 6.500 tấn/ngày, bình quân khoảng 0,8 – 1,2 kg/người.ngày. Tốc độ xả thải tăng theo từng năm khoảng 15 – 20%. Bảng 1.3: Thành phần CTR từ nhiều nguồn khác nhau S Phần trăm khối lượng (%) T Thành phần Nhà hàng T Hộ gia đình Nhà trường Chợ Khách sạn 1 CTR thực phẩm 61,0 - 96,6 23,5 - 75, 79,5 - 100,0 20,2 - 100 2 Giấy 1,0 - 19,7 1,5 - 27,5 0 - 2,8 0 - 11,4 3 Carton 0 - 4,6 0 0-0,5 0 - 4,9 4 Vỏ sò, ốc, cua 0 0 0 0 - 10,1 5 Nhựa 0 - 10,8 3,5 - 18,9 0 - 6,0 0 - 7,6 6 Tre, rơm rạ 0 0 0 0 - 7,6 7 Thủy tinh 0 - 25,0 1,3 - 2,5 0 - 1,0 0 - 4,9 8 Nilon 0 - 36,6 8,5 - 34,4 0 - 5,3 0 - 6,5 9 Gỗ 0 - 7,2 0 - 20,2 0 0 - 5,3 10 Lon đồ hộp 0 - 10,2 0 - 4,0 0 - 1,5 0 - 2,1 11 Tro 0 0 0 0 - 2,3 12 Vải 0 - 14,2 1,0 - 3,8 0 0,5 - 8,1 13 Da 0 0 - 4,2 0 0-1,6 SVTH: Nguyễn Đặng Bích Vân Trang 13 GVHD: Ths. Vũ Hải Yến
  14. Đánh giá hiện trạng công tác thu gom, vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn Quận Phú Nhuận và đề xuất biện pháp quản lý. 14 Sành sứ 0 - 10,5 0 0 - 1,3 0 - 1,5 15 Cao su mềm 0 0 0 0 - 5,6 16 Cao su cứng 0 - 2,8 0 0 0 - 4,2 17 Kim loại màu 0 - 3,3 0 0 0 - 5,9 18 Xà bần 0 - 9,3 0 0 0 - 4,0 19 Styrofoam 0 - 1,3 1,0 - 2,0 0 - 2,1 0 - 6,3 (Nguồn: CITENCO – CENTEMA, 2002) Bảng 1.3: cho ta thấy trong thành phần riêng biệt của CTRSH, rác thực phẩm chiểm tỷ lệ cao nhất, kế đến là giấy, nylon, nhựa,…, tro và da có giá trị thấp nhất. Bảng 1.4: Hàm lượng C, H, O, N trong CTR S Tính theo phần trăm trọng lượng khô Thành T phần Lưu Carbon Hydro Oxy Nitơ Tro T huỳnh 1 Thực phẩm 48.00 6.40 37.50 2.60 5.00 0.40 2 Giấy 3.50 6.0 44.00 0.30 6.00 0.20 3 Carton 4.40 5.90 44.60 0.30 5.00 0.20 4 Plastic 60.00 7.20 22.80 - 10.00 - 5 Vải 55.00 6.60 31.20 4.60 2.45 0.15 6 Cao su 78.00 10.00 - 2.00 10.00 - 7 Da 60.00 8.00 11.6 10.0 10.00 0.40 8 Rác làm vườn 47.80 6.00 38.0 3.40 4.50 0.30 9 Gỗ 49.50 6.00 42.7 0.20 1.50 0.10 SVTH: Nguyễn Đặng Bích Vân Trang 14 GVHD: Ths. Vũ Hải Yến
  15. Đánh giá hiện trạng công tác thu gom, vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn Quận Phú Nhuận và đề xuất biện pháp quản lý. 10 Bụi, tro, gạch 26.30 3.00 2.00 0.50 68.00 0.20 (Nguồn: Trần Hiếu Nhuệ và cộng sự, 2001) Bảng 1.4 cho thấy, thành phần C là cao nhất, tùy theo mỗi loại rác mà thành phần của nó cũng thay đổi. Thành phần này được sử dụng để xác định nhiệt lượng của CTR. 1.2 Tính chất của CTR Tính chất của CTR bao gồm tính chất vật lý, tính chất hóa học và tính chất sinh học. Với mỗi loại chất thải khác nhau thì tính chất của nó cũng khác nhau. 1.2.1 Tính chất vật lý: Những tính chất vật lý quan trọng của CTR bao gồm tỷ trọng, độ ẩm, kích thước hạt, cấp phối hạt và khả năng giữ nước tại thực địa. 1.2.1.1 Tỷ trọng - Tỷ trọng của CTR được xác định bằng phương pháp cân trọng lượng kg/m3, tỷ trọng được dùng để đánh giá khối lượng tổng cộng và thể tích CTR. Đối với rác thải sinh hoạt, tỷ trọng thay đổi từ 120 - 590 kg/m3. Đối với xe vận chuyển CTR có thiết bị ép rác, tỷ trọng CTR có thể lên đến 830 kg/m3 - Tỷ trọng CTR phụ thuộc vào các mùa trong năm, thành phần riêng biệt, độ ẩm không khí và được xác định bằng công thức: T = m/V Trong đó: T : tỷ trọng (kg/m3); m : khối lượng rác (kg); V : thể tích chứa khối lượng rác cân bằng (m3). 1.2.1.2 Độ ẩm: SVTH: Nguyễn Đặng Bích Vân Trang 15 GVHD: Ths. Vũ Hải Yến
  16. Đánh giá hiện trạng công tác thu gom, vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn Quận Phú Nhuận và đề xuất biện pháp quản lý. Độ ẩm của CTR được định nghĩa là lượng nước chứa trong một đơn vị trọng lượng chất thải ở trạng thái nguyên thủy. Độ ẩm của CTR thường được biểu diễn bằng 2 phương pháp: - Phương pháp trọng lượng ướt: được sử dụng phổ biến trong lĩnh vực quản lý CTR bởi vì phương pháp có thể lấy mẫu trực tiếp ngoài thực địa. Độ ẩm trong một mẫu được biểu diễn bằng % của trọng lượng ướt vật liệu. Công thức toán học của độ ẩm theo trọng lượng ướt: M = ( W – d )/w x 100 Trong đó: M: độ ẩm (%); W: khối lượng ban đầu của mẫu (kg); d : khối lượng của mẫu khi sấy ở 1050C (kg). - Phương pháp trọng lượng khô: độ ẩm trong một mẫu được biểu diễn bằng % của trọng lượng khô vật liệu. Bảng 1.5: Tỷ trọng và độ ẩm của các thành phần trong CTRSH Tỷ trọng Độ ẩm (%) Loại chất (kg/m ) STT thải Dao động Trung bình Dao động Trung bình Chất thải thực 1 128.0 - 80.0 228.0 50.0 - 80.0 70.0 phẩm 2 Giấy 32.0 - 128.0 81.6 4.0-10.0 6.0 3 Carton 38.0 - 80.0 49.6 4.0 - 8.0 5.0 4 Chất dẻo 32.0 - 128.0 64.0 1.0 - 4.0 2.0 5 Vải vụn 32.0 - 96.0 64.0 6.0 - 15.0 10.0 6 Cao su 96.0 - 192.0 128.0 1.0 - 4.0 2.0 7 Da vụn 96.0 - 256.0 160.0 8.0 - 12.0 10.0 8 Sản phẩm 84.0 - 224.0 174.0 30.0 - 80.0 60.0 SVTH: Nguyễn Đặng Bích Vân Trang 16 GVHD: Ths. Vũ Hải Yến
  17. Đánh giá hiện trạng công tác thu gom, vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn Quận Phú Nhuận và đề xuất biện pháp quản lý. Tỷ trọng Độ ẩm (%) Loại chất (kg/m ) STT thải Dao động Trung bình Dao động Trung bình vườn 9 Gỗ 128.0 - 20.0 240.0 15.0 - 40.0 20.0 10 Thủy tinh 160.0 - 480.0 193.6 1.0 - 4.0 2.0 11 Can hộp 48.0 - 160.0 88.0 2.0 - 4.0 3.0 12 Kim loại không thép 64.0 - 240.0 160.0 2.0 - 4.0 2.0 13 Kim loại thép 128.0 - 1120.0 320.0 2.0 - 6.0 3.0 14 Bụi, tro, gạch 320.0 - 960.0 480.0 6.0 - 12.0 8.0 (Nguồn: Trần Hiếu Nhuệ và cộng sự, 2001) 1.2.1.3 Kích thước hạt và cấp phối hạt: Kích thước hạt và cấp phối hạt của các vật liệu thành phần trong CTR là một dữ liệu quan trọng trong tính toán thiết kế các phương tiện cơ khí như: sàng phân lọai máy, máy phân lọai từ tính. 1.2.1.4 Khả năng giữ nước tại thực địa: Khả năng giữ nước tại hiện trường của CTR là toàn bộ lượng nước mà nó có thể giữ lại trong mẫu chất thải dưới tác dụng kéo xuống của trọng lức. Khả năng giữ nước của CTR là một tiêu chuẩn quan trọng trong tính toán xác định lượng nước rò rỉ từ bải rác. Nước đi vào mẫu CTR vượt quá khả năng giữ nước sẽ thoát ra tạo thành nước rò rỉ. Khả năng giữ nước tại hiện trường thay đổi phụ thuộc vào áp lực nén và trạng thái phân hủy của chất thải. Khả năng giữ nước 30 phần trăm theo thể tích tương đương với 30 inches. Khả năng giữ nước của hỗn hộp CTR (không nén) từ các khu dân cư và thương mại thường dao động trong khoảng 50 phần trăm đến 60 SVTH: Nguyễn Đặng Bích Vân Trang 17 GVHD: Ths. Vũ Hải Yến
  18. Đánh giá hiện trạng công tác thu gom, vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn Quận Phú Nhuận và đề xuất biện pháp quản lý. phần trăm.  Chuyển hóa lý học - Phân loại: Quá trình này để tách riêng các thành phần CTR nhằm chuyển chất thải từ dạng hỗn hợp thành dạng tương đối đồng nhất để thu hồi các thành phần có thể tái sinh, tái sử dụng của CTR đô thị. Ngoài ra có thể tách những thành phần chất thải nguy hại và những thành phần có khả năng thu hồi năng lượng. - Giảm thể tích cơ học: Phương pháp nén, ép thường được sử dụng giảm thể tích chất thải, thường được sử dụng những xe thu gom có lắp bộ phận ép nhằm làm tăng khối lượng rác thu gom trong một chuyến. Giấy, carton, nhựa, lon nhôm, lon thiếc thu gom từ CTR thường được đóng kiện để giảm thể tích chứa, chi phí xử lý và vận chuyển. Đồng thời áp dụng phương pháp này sẽ tăng thời hạn sử dụng của BCL. - Giảm kích thước cơ học: Nhằm giảm chất thải có kích thước đồng nhất và nhỏ hơn kích thước ban đầu. Trong một số trường hợp thể tích chất thải sau khi giảm kích thước sẽ lớn hơn thể tích ban đầu. 1.2.2 Tính chất hóa học: Tính chất hóa học của CTR đóng vai trò quan trọng trong việc lựa chọn phương pháp xử lý và thu hồi nguyên liệu, các chỉ tiêu hóa học quan trọng của CTR đô thị gồm chất hữu cơ, chất tro, hàm lượng cacbon cố định, nhiệt trị. 1.2.2.1 Chất hữu cơ: Chất hữu cơ được xác định bằng cách lấy mẫu rác đã làm phân tích xác định độ ẩm, đem đốt ở 950oC trong thời gian 1 giờ, phần bay hơi đi là phần chất hữu cơ hay còn gọi là tổn thất khi nung, thông thường chất hữu cơ dao động trong khoảng 40 – 60% giá trị trung bình là 53%. 1.2.2.2 Chất tro: SVTH: Nguyễn Đặng Bích Vân Trang 18 GVHD: Ths. Vũ Hải Yến
  19. Đánh giá hiện trạng công tác thu gom, vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn Quận Phú Nhuận và đề xuất biện pháp quản lý. Là phần còn lại sau khi đốt ở nhiệt độ 950oC, tức là các chất trơ dư hay chất vô cơ. Chất vô cơ (%) = 100(%) – chất hữu cơ (%) 1.2.2.3 Hàm lượng cácbon cố định: Là lượng cacbon còn lại sau khi đã loại bỏ các chất có thể bay hơi khi nung ở 950oC, hàm lượng này thường chiếm khoảng 5-12%, giá trị trung bình là 7%. 1.2.2.4 Nhiệt trị: Là giá trị tạo thành khi đốt CTR. Giá trị nhiệt được xác định theo công thức Dulong: Btu/Ib = 145C + 610 (H2 - 1/8O2) + 40S + 10N Trong đó : C : cacbon, % trọng lượng; H2 : hydro, % trọng lượng, O2 : oxy, % trọng lượng; S : lưu huỳnh, % trọng lượng; N : nitơ, % trọng lượng.  Chuyển hóa hóa học - Đốt: là phản ứng hóa học giữa oxy với các thành phần hữu cơ trong chất thải, sinh ra các hợp chất thải bị oxy hóa cùng với sự phát sáng và tỏa nhiệt. Chất hữu cơ + không khí(dư) CO2 + NO2 + không khí (dư) + NH3 + SO2 + NOx + tro + nhiệt. Lượng không khí cấp dư nhằm đảm bảo quá trình đốt xảy ra hoàn toàn. Sản phẩm cuối của quá trình đốt cháy CTRĐT bao gồm khí nóng chứa CO2, H2O, không khí dư và không cháy còn lại. Trong thực tế ngoài những thành phần này còn có một lượng nhỏ các khí NH3, SO2, NOx và các khí vi lượng tùy thuộc vào bản chất của chất thải. - Nhiệt phân: hầu hết các chất hữu cơ đều không bền với quá trình nung nóng. Chúng có thể bị phân hủy qua các phản ứng bởi nhiệt độ và SVTH: Nguyễn Đặng Bích Vân Trang 19 GVHD: Ths. Vũ Hải Yến
  20. Đánh giá hiện trạng công tác thu gom, vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn Quận Phú Nhuận và đề xuất biện pháp quản lý. ngưng tụ trong điều kiện không có oxy tạo thành những thành phần dạng rắn, lỏng và khí. - Khí hóa: quá trình bao gồm quá trình đốt cháy một phần nhiên liệu C để thu nguyên liệu cháy và khí CO, H2 và một số nguyên tố hydrocarbon trong đó có CH4. 1.2.3 Tính chất sinh học: - Trừ các hợp phần nhựa dẻo, cao su, đa phần chất hữu cơ của hầu hết các CTR đô thị có thể được phân loại như sau: + Sự tạo thành nước hòa tan như hồ tinh bột, Amino acid và các acid hữu cơ khác; + Hemixenluloza, một sự hóa đặc sản phẩm của đường 5 - cacbon và 6-cacbon; + Xenluloza, một sự hóa đặc của đường 6-cacbon; + Chất béo, dầu và chất sáp là các este của rượu và acid béo mạch dài; + Chất gỗ (lignin), một sản phẩm polime chứa các vòng thơm với nhóm (-OCH3), bản chất hóa học đúng của nó vẫm chưa được biết đến; + Lignocellulose sự kết hợp của lignin và xenluloza; + Protein được tạo thành từ các chuỗi amino acid. - Tính chất sinh học quan trọng nhất của phần hữu cơ trong CTR đô thị là các hợp phần hữu cơ của CTR đều có thể bị biến đổi sinh học tạo thành các khí đốt, các chất trơ và các chất rắn vô cơ có liên quan. Sự phát sinh mùi và côn trùng có liên quan đến quá trình phân hủy của các vật liệu hữu cơ tìm thấy trong CTR đô thị. 1.2.3.1 Khả năng phân hủy sinh học của các thành phần hữu cơ trong CTR SVTH: Nguyễn Đặng Bích Vân Trang 20 GVHD: Ths. Vũ Hải Yến
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
19=>1