Luận văn Thạc sĩ Khoa học giáo dục: Giải pháp luân chuyển và bổ nhiệm cán bộ quản lý trường mầm non, tiểu học, trung học cơ sở huyện Hoành Bồ, tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2015-2020

Chia sẻ: Tiểu Ngư | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:121

Thêm vào BST

Báo xấu

41
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề tài nghiên cứu đề xuất một số giải pháp luân chuyển và bổ nhiệm cán bộ quản lí trường học nhằm góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ CBQL các trường Mầm non, Tiểu học, THCS của huyện trong giai đoạn 2015-2020. Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Khoa học giáo dục: Giải pháp luân chuyển và bổ nhiệm cán bộ quản lý trường mầm non, tiểu học, trung học cơ sở huyện Hoành Bồ, tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2015-2020

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM NGUYỄN VĂN QUẢNG GIẢI PHÁP LUÂN CHUYỂN VÀ BỔ NHIỆM CÁN BỘ QUẢN LÝ TRƯỜNG MẦM NON, TIỂU HỌC, TRUNG HỌC CƠ SỞ HUYỆN HOÀNH BỒ, TỈNH QUẢNG NINH GIAI ĐOẠN 2015-2020 LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC THÁI NGUYÊN - 2015 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM NGUYỄN VĂN QUẢNG GIẢI PHÁP LUÂN CHUYỂN VÀ BỔ NHIỆM CÁN BỘ QUẢN LÝ TRƯỜNG MẦM NON, TIỂU HỌC, TRUNG HỌC CƠ SỞ HUYỆN HOÀNH BỒ, TỈNH QUẢNG NINH GIAI ĐOẠN 2015-2020 Chuyên ngành: Quản lý giáo dục Mã số: 60 14 01 14 LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC Người hướng dẫn khoa học: TS. ĐINH ĐỨC HỢI THÁI NGUYÊN - 2015 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Tất cả các số liệu công bố trong luận văn là hoàn toàn trung thực, chưa được công bố ở bất kì một công trình nào khác. Ngày 26 tháng 8 năm 2015 Tác giả luận văn Nguyễn Văn Quảng Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN i http://www.lrc.tnu.edu.vn
LỜI CẢM ƠN Trong thời gian học tập khóa học Thạc sĩ Quản lý giáo dục tại trường ĐHSP Thái Nguyên, tôi luôn nhận được sự quan tâm, chỉ bảo tận tình của các thầy, cô giáo. Hoàn thành luận văn thạc sĩ khóa học này, tôi xin chân thành cảm ơn Ban Giám hiệu, các thầy cô giáo đã tận tâm giảng dạy, hướng dẫn và giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu. Đặc biệt xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến TS. Đinh Đức Hợi, người Thầy đã hết lòng giúp đỡ, hướng dẫn tôi trong suốt quá trình xây dựng đề cương, nghiên cứu và hoàn thành luận văn. Tôi cũng xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến các đồng chí lãnh đạo Huyện ủy, Ủy ban nhân dân huyện; cán bộ, công chức Ban Tổ chức Huyện ủy, Phòng Giáo dục và Đào tạo, Phòng Nội vụ; tập thể cán bộ quản lý, giáo viên các trường học thuộc huyện Hoành Bồ, tỉnh Quảng Ninh đã giúp đỡ, động viên, tạo mọi điều kiện thuận lợi cho tôi trong việc trao đổi, chuẩn bị tư liệu, nghiên cứu và hoàn thành luận văn này. Thái Nguyên, ngày 26 tháng 8 năm 2015 Tác giả Nguyễn Văn Quảng Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN ii http://www.lrc.tnu.edu.vn
MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................... i LỜI CẢM ƠN ....................................................................................................... ii MỤC LỤC............................................................................................................iii DANH MỤC TỪ, CỤM TỪ VIẾT TẮT ................................................................ iv DANH MỤC CÁC BẢNG ..................................................................................... v MỞ ĐẦU .............................................................................................................. 1 1. Lý do chọn đề tài ............................................................................................. 1 2. Mục đích nghiên cứu ....................................................................................... 3 3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu................................................................. 3 4. Giả thuyết khoa học ......................................................................................... 4 5. Nhiệm vụ nghiên cứu ...................................................................................... 4 6. Phạm vi nghiên cứu ......................................................................................... 4 7. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................. 4 8. Cấu trúc luận văn ............................................................................................. 5 Chương 1. CƠ SỞ LÍ LUẬN CỦA CÔNG TÁC LUÂN CHUYỂN VÀ BỔ NHIỆM CÁN BỘ QUẢN LÍ TRƯỜNG HỌC Ở CẤP HUYỆN .......................... 6 1.1. Vài nét về lịch sử nghiên cứu vấn đề............................................................ 6 1.2. Một số khái niệm cơ bản của đề tài .............................................................. 8 1.2.1. Cán bộ quản lý và cán bộ quản lý trường học ................................... 8 1.2.2. Khái niệm giải pháp luân chuyển và bổ nhiệm cán bộ quản lý....... 10 1.3. Mục đích, vai trò công tác luân chuyển và bổ nhiệm cán bộ ..................... 15 1.4. Đặc điểm của cán bộ quản lí trường học ở huyện ...................................... 16 1.4.1. Đặc điểm nghề nghiệp ..................................................................... 16 1.4.2. Đặc điểm xã hội ............................................................................... 21 1.5. Đánh giá cán bộ quản lý trường mầm non, tiểu học, THCS theo chuẩn Hiệu trưởng ........................................................................................................ 23 1.6. Luân chuyển và bổ nhiệm cán bộ quản lí trường học ở huyện .................. 26 1.6.1. Nguyên tắc luân chuyển và bổ nhiệm cán bộ quản lí trường học ... 26 1.6.2. Nội dung luân chuyển và bổ nhiệm cán bộ quản lí trường học....... 27 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN iii http://www.lrc.tnu.edu.vn
1.6.3. Quy trình luân chuyển và bổ nhiệm CBQL trường học .................. 28 1.7. Những yếu tố ảnh hưởng đến công tác luân chuyển và bổ nhiệm cán bộ quản lí trường học .............................................................................................. 32 1.7.1. Công tác đánh giá cán bộ................................................................. 32 1.7.2. Công tác quy hoạch cán bộ quản lý ................................................. 33 1.7.3. Chất lượng đội ngũ cán bộ .............................................................. 33 1.7.4. Chính sách cán bộ ............................................................................ 34 1.7.5. Những điều kiện kinh tế-xã hội ở địa phương................................. 34 TIỂU KẾT CHƯƠNG 1 ....................................................................................... 36 Chương 2. THỰC TRẠNG TỔ CHỨC LUÂN CHUYỂN VÀ BỔ NHIỆM CÁN BỘ QUẢN LÝ TRƯỜNG HỌC Ở HUYỆN HOÀNH BỒ TỈNH QUẢNG NINH ................................................................................................... 37 2.1. Khái quát bối cảnh kinh tế-xã hội của huyện Hoành Bồ ............................ 37 2.1.1. Vị trí địa lí tự nhiên và dân số ......................................................... 37 2.1.2. Đặc điểm về kinh tế, văn hóa, xã hội .............................................. 38 2.2. Thực trạng ngành Giáo dục và Đào tạo huyện Hoành Bồ.......................... 39 2.2.1. Giáo dục mầm non........................................................................... 39 2.2.2. Giáo dục phổ thông.......................................................................... 43 2.3. Thực trạng công tác luân chuyển và bổ nhiệm cán bộ quản lý trường học ở huyện Hoành Bồ ...................................................................................... 50 2.3.1. Thực trạng các biện pháp tổ chức luân chuyển và bổ nhiệm cán bộ quản lí trường học ................................................................................. 50 2.3.2. Thực trạng việc tổ chức, chỉ đạo thực hiện luân chuyển và bổ nhiệm cán bộ quản lý trường học ở huyện Hoành Bồ ............................... 55 2.3.3. Luân chuyển CBQL các trường mầm non, tiểu học, THCS ........... 61 2.3.4. Công tác giám sát, kiểm tra, đánh giá việc luân chuyển và bổ nhiệm cán bộ quản lý ................................................................................. 65 2.4. Đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đến công tác luân chuyển và bổ nhiệm cán bộ quản lí trường học .................................................................................. 67 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN iv http://www.lrc.tnu.edu.vn
TIỂU KẾT CHƯƠNG 2 ....................................................................................... 69 Chương 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP LUÂN CHUYỂN VÀ BỔ NHIỆM CÁN BỘ QUẢN LÝ TRƯỜNG HỌC Ở HUYỆN HOÀNH BỒ TỈNH QUẢNG NINH GIAI ĐOẠN 2015-2020 ........................................................................... 70 3.1. Những nguyên tắc chỉ đạo việc đề xuất các giải pháp ............................... 70 3.1.1. Bổ nhiệm và luân chuyển cán bộ phải đạt mục đích nâng cao chất lượng đội ngũ CBQL trường học ............................................ 70 3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính hệ thống .................................................. 71 3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính nhất quán ................................................ 71 3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn .................................................. 72 3.2. Một số giải pháp thực hiện luân chuyển và bổ nhiệm CBQL các trường Mầm non, Tiểu học, THCS ............................................................................... 72 3.2.1. Vận hành tốt cơ chế lãnh đạo, quản lý đội ngũ CBQL trường học....... 72 3.2.2. Qui hoạch đội ngũ cán bộ quản lí trường học đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ các địa bàn khác nhau của huyện .................................... 76 3.2.3. Tham mưu cho cấp có thẩm quyền ban hành quy chế bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, luân chuyển cán bộ quản lý các trường học trực thuộc huyện quản lý ........................................................................ 80 3.2.4. Xây dựng kế hoạch luân chuyển, bổ nhiệm CBQL trường mầm non, tiểu học, THCS giai đoạn 2015-2020...................................... 85 3.2.5. Phát huy dân chủ trong bổ nhiệm và luân chuyển CBQL ............... 88 3.2.6. Có các chính sách đãi ngộ hợp lý, tạo mọi điều kiện thuận lợi để phát triển đội ngũ CBQL ................................................................. 92 3.3. Khảo nghiệm tính cần thiết và tính khả thi các giải pháp .......................... 94 TIỂU KẾT CHƯƠNG 3 ....................................................................................... 98 KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ..................................................................... 99 1. Kết luận .......................................................................................................... 99 2. Khuyến nghị................................................................................................. 100 DANH MỤC CÁC TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................. 103 PHỤ LỤC ............................................................................................................... Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN v http://www.lrc.tnu.edu.vn
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN vi http://www.lrc.tnu.edu.vn
DANH MỤC TỪ, CỤM TỪ VIẾT TẮT STT CHỮ ĐẦY ĐỦ CHỮ VIẾT TẮT 1 Ban Thường vụ Huyện ủy BTV Huyện ủy 2 Bổ nhiệm lại BNL 3 Cán bộ quản lý CBQL 4 Cao đẳng sư phạm CĐSP 5 Công nghiệp hoá, hiện đại hoá CNH- HĐH 6 Công nghệ thông tin CNTT 7 Công nghiệp-Xây dựng CN - XD 8 Cơ sở vật chất CSVC 9 Đại học sư phạm ĐHSP 10 Dân tộc nội trú DTNT 11 Giáo dục và Đào tạo GD & ĐT 12 Luân chuyển cán bộ LCCB 13 Quản lý giáo dục QLGD 14 Quản lý nhà nước QLNN 15 Trung học sư phạm THSP 16 Trung học cơ sở THCS 17 Tiểu học và Trung học cơ sở Tiểu học và THCS 18 Trung học phổ thông THPT 19 Trung bình TB 20 Uỷ ban nhân dân UBND Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN iv http://www.lrc.tnu.edu.vn
DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 2.1. Mạng lưới trường học MN của huyện năm học 2014 - 2015 ........... 40 Bảng 2.2. Chất lượng đội ngũ giáo viên mầm non giai đoạn 2011-2015 ......... 41 Bảng 2.3. Thống kê số lượng, độ tuổi, thâm niên công tác ............................... 42 Bảng 2.4: Trình độ chuyên môn, quản lý .......................................................... 43 Bảng 2.5: Mạng lưới trường lớp phổ thông huyện Hoành Bồ........................... 44 Bảng 2.6: Cơ cấu độ tuổi và giới tính................................................................ 46 Bảng 2.7: Thâm niên công tác ........................................................................... 47 Bảng 2.8: Trình độ chuyên môn, quản lý .......................................................... 49 Bảng 2.9: Tổng hợp kết quả đánh giá CBQL trường MN theo Chuẩn hiệu trưởng ... 51 Bảng 2.10: Tổng hợp kết quả đánh giá CBQL trường Tiểu học theo Chuẩn hiệu trưởng ......................................................................................... 51 Bảng 2.11: Tổng hợp kết quả đánh giá CBQL trường THCS theo Chuẩn hiệu trưởng ......................................................................................... 51 Bảng 2.12: Thống kê số lượng cán bộ, giáo viên được đưa vào quy hoạch CBQL các trường mầm non, tiểu học, THCS giai đoạn 2010-2014 ...... 53 Bảng 2.13: Kết quả bổ nhiệm, bổ nhiệm lại cán bộ quản lý các trường mầm non, tiểu học, THCS huyện Hoành Bồ giai đoạn 2010-2014 ........... 58 Bảng 2.14: Kết quả luân chuyển CBQL các trường Mầm non, tiểu học, THCS huyện Hoành Bồ, tỉnh Quảng Ninh, giai đoạn 2010-2014 .... 63 Bảng 2.15. Kết quả khảo nghiệm các yếu tố ảnh hưởng đến công tác luân chuyển và bổ nhiệm CBQL trường học ............................................ 67 Bảng 3.1. Kết quả khảo nghiệm tính cần thiết của các giải pháp...................... 95 Bảng 3.2. Kết quả khảo nghiệm tính khả thi của các giải pháp ........................ 96 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN v http://www.lrc.tnu.edu.vn
MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Cán bộ là nhân tố quyết định sự thành bại của cách mạng, gắn liền với vận mệnh của Đảng, của đất nước và của chế độ, là khâu then chốt trong công tác xây dựng Đảng. Đặc biệt, trong bối cảnh đất nước ta đang trong tiến trình đổi mới, đẩy mạnh công nghiệp hóa - hiện đại hóa, phát triển và hội nhập, với mục tiêu đã được Đại hội Đảng cộng sản Việt Nam lần thứ XI chỉ ra “phấn đấu đến năm 2020 nước ta cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại” thì việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ nói chung, cán bộ quản lý nói riêng có vai trò đặc biệt quan trọng và quyết định. Chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý luôn là một trong những nhân tố có ý nghĩa quyết định sự thành bại của mọi công việc, của từng tổ chức, cơ quan cũng như đối với toàn cục của cách mạng. Trong công tác quản lí nhân sự, khâu tổ chức thực hiện luân chuyển và bổ nhiệm (bao gồm quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, luân chuyển, bổ nhiệm) cán bộ quản lý được xác định là những khâu đột phá nhằm tạo ra những thay đổi tích cực trong môi trường công tác, phát huy năng lực và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý. Đây là chủ trương rất quan trọng trong công tác cán bộ của Đảng, có ý nghĩa đặc biệt trong thời kỳ hiện nay. Luân chuyển và bổ nhiệm cán bộ không phải là vấn đề hoàn toàn mới mà là sự kế thừa, phát triển những quan điểm tư tưởng của Đảng, Bác Hồ về công tác cán bộ qua các thời kỳ cách mạng. Trải qua hơn nửa thế kỷ xây dựng và phát triển, đội ngũ nhà giáo và CBQL giáo dục nước ta được xây dựng ngày càng đông đảo, phần lớn có bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức trong sáng và lối sống lành mạnh, trình độ chuyên môn nghiệp vụ ngày càng nâng cao. Đã góp phần quan trọng thực hiện mục tiêu nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài, góp phần vào thắng lợi của sự nghiệp cách mạng nước ta. Tuy nhiên, trước những yêu cầu mới của sự nghiệp phát triển giáo dục trong thời kỳ CNH, HĐH đất nước, Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN 1 http://www.lrc.tnu.edu.vn
đội ngũ nhà giáo và CBQL giáo dục còn bộc lộ những hạn chế, bất cập. Số lượng giáo viên còn thiếu, đặc biệt ở những vùng sâu, vùng xa. Đội ngũ CBQL còn thiếu so với nhu cầu, số lượng CBQL có trình độ chuyên môn, trình độ quản lý tốt còn ít, tính chuyên nghiệp của đội ngũ CBQL chưa cao, đặc biệt trong tham mưu, xây dựng kế hoạch và chỉ đạo thực hiện.v.v. Sự nghiệp giáo dục được Đảng và nhà nước ta đặc biệt coi trọng. Chỉ thị số 40-CT/TW ngày 15 tháng 6 năm 2004 của Bí thư Trung ương Đảng cộng sản Việt Nam đã nêu rõ: "Mục tiêu là xây dựng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục được chuẩn hoá, đảm bảo chất lượng, đủ về số lượng, đồng bộ về cơ cấu, đặc biệt chú trọng nâng cao bản lĩnh chính trị, phẩm chất, lối sống, lương tâm, tay nghề nhà giáo, đáp ứng đòi hỏi ngày càng cao của sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước". Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 04/11/2013 của Ban chấp hành Trung ương khóa XI khẳng định quan điểm chỉ đạo “Giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu, là sự nghiệp của Đảng, Nhà nước và của toàn dân. Đầu tư cho giáo dục là đầu tư phát triển, được ưu tiên đi trước trong các chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội”. Nhận thức rõ vị trí, tầm quan trọng của sự nghiệp giáo dục và đào tạo, trong đó công tác cán bộ là khâu trọng yếu, trong những năm qua, ngành giáo dục huyện Hoành Bồ luôn bám sát đường lối công tác cán bộ của Đảng, có sự vận dụng sáng tạo phù hợp với thực tiễn địa phương. Cùng với việc đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ CBQL giáo dục của các nhà trường, thì việc quy hoạch, bổ nhiệm, luân chuyển đội ngũ CBQL các trường học là một trong những vấn đề được cấp ủy đảng, chính quyền huyện Hoành Bồ đặc biệt quan tâm triển khai thực hiện. Đội ngũ CBQL các trường mầm non, tiểu học, trung học cơ sở thuộc huyện Hoành Bồ, tỉnh Quảng Ninh được bổ nhiệm từ giáo viên, đa số có phẩm chất đạo đức tốt, trình độ chuyên môn đạt chuẩn, song để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ công tác hiện nay, chất lượng đội ngũ CBQL các trường học còn bộc lộ yếu kém, bất cập, hiệu quả công tác Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN 2 http://www.lrc.tnu.edu.vn
còn hạn chế. Một bộ phận CBQL còn tư tưởng trông chờ, ỷ nại, tư duy chậm đổi mới, lối làm việc dựa theo kinh nghiệm chủ quan, thiếu năng động, sáng tạo. Mặt khác, huyện Hoành Bồ với đặc thù là một huyện miền núi, với trên 40% dân số là người dân tộc thiểu số. Số lượng các trường học thuộc địa bàn các xã vùng núi chiếm gần 70% tổng số trường học thuộc huyện, trường xa nhất cách trung tâm huyện 40 km đường rừng, đường xá đi lại khó khăn. Một bộ phận không nhỏ cán bộ quản lý các trường vùng cao, vùng đồng bào dân tộc thiểu số là người địa phương hoặc địa phương hóa, nên có nhiều yếu tố ảnh hưởng tới chất lượng công tác của họ. Đó là phong tục, tập quán, tình trạng cục bộ địa phương; tinh thần tự học hỏi nâng cao trình độ, sáng tạo hạn chế…Những yếu tố này đã tác động rất lớn đến CBQL, làm cho họ không phát huy hết khả năng sáng tạo và làm ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục chung của nhà trường. Xuất phát từ những lý do trên tôi chọn đề tài: “Giải pháp luân chuyển và bổ nhiệm cán bộ quản lý các trường mầm non, tiểu học, THCS huyện Hoành Bồ tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2015-2020” để nghiên cứu, với mong muốn góp phần thực hiện tốt công tác luân chuyển và bổ nhiệm cán bộ quản lý của các trường học; giảm chênh lệch chất lượng quản lý giữa các trường mầm non, trường Tiểu học, trường THCS trên địa bàn huyện, góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý từ đó nâng cao chất lượng giáo dục trên địa bàn huyện Hoành Bồ, tỉnh Quảng Ninh. 2. Mục đích nghiên cứu Đề tài nghiên cứu đề xuất một số giải pháp luân chuyển và bổ nhiệm cán bộ quản lí trường học nhằm góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ CBQL các trường Mầm non, Tiểu học, THCS của huyện trong giai đoạn 2015-2020. 3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu 3.1. Khách thể nghiên cứu Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN 3 http://www.lrc.tnu.edu.vn
Công tác quản lý việc luân chuyển và bổ nhiệm cán bộ quản lý các trường mầm non, tiểu học, THCS. 3.2. Đối tượng nghiên cứu Giải pháp luân chuyển và bổ nhiệm cán bộ quản lí trường mầm non, tiểu học, THCS huyện Hoành Bồ tỉnh Quảng Ninh. 4. Giả thuyết khoa học Chất lượng đội ngũ CBQL các trường Mầm non, Tiểu học, THCS sẽ được nâng lên nếu tổ chức thực hiện tốt việc luân chuyển và bổ nhiệm CBQL. 5. Nhiệm vụ nghiên cứu 5.1. Nghiên cứu cơ sở lí luận của công tác luân chuyển và bổ nhiệm cán bộ quản lí trường học ở cấp huyện. 5.2. Khảo sát thực trạng công tác luân chuyển và bổ nhiệm cán bộ quản lý trường học thuộc huyện Hoành Bồ tỉnh Quảng Ninh. 5.3. Đề xuất một số giải pháp trong công tác luân chuyển và bổ nhiệm cán bộ quản lí trường học thuộc huyện Hoành Bồ tỉnh Quảng Ninh. 6. Phạm vi nghiên cứu - Đề tài này chỉ nghiên cứu công tác luân chuyển và bổ nhiệm cán bộ quản lý các trường mầm non, tiểu học, THCS huyện Hoành Bồ thuộc trách nhiệm quản lý của tập thể BTV Huyện ủy, UBND huyện. - Về thời gian, đề tài chỉ nghiên cứu việc luân chuyển và bổ nhiệm cán bộ quản lý các trường mầm non, trường tiểu học, trường THCS thuộc huyện Hoành Bồ từ năm 2010 đến năm 2014. 7. Phương pháp nghiên cứu 7.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lí luận Nghiên cứu tổng hợp, hệ thống hóa các văn bản chỉ đạo của Đảng và văn bản quy phạm pháp luật của Chính phủ, của Bộ giáo dục và Đào tạo, những quy định của địa phương về công tác luân chuyển và bổ nhiệm cán bộ quản lý. 7.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN 4 http://www.lrc.tnu.edu.vn
- Phương pháp tổng kết kinh nghiệm: để tìm hiểu những thành tựu và hạn chế của công tác luân chuyển và bổ nhiệm cán bộ quản lý những năm gần đây. - Phương pháp khảo sát bằng phiếu hỏi: điều tra bằng phiếu hỏi đối với cán bộ quản lý các trường học để giúp đánh giá thực trạng công tác luân chuyển và bổ nhiệm cán bộ quản lí trường học ở huyện. - Phương pháp phỏng vấn: Phỏng vấn trực tiếp lãnh đạo, chuyên viên Phòng GD&ĐT, phòng Nội vụ huyện, Ban Tổ chức Huyện ủy về thực hiện luân chuyển và bổ nhiệm cán bộ quản lý trường học trong những năm gần đây; - Phương pháp chuyên gia: Tham khảo tư vấn thêm từ các chuyên gia có kinh nghiệm trong công tác tổ chức cán bộ để lấy ý kiến đánh giá kết quả nghiên cứu. 7.3. Nhóm phương pháp thống kê toán học Áp dụng để xử lý số liệu các kết quả nghiên cứu như: tính phần trăm, tính trung bình… 8. Cấu trúc luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, khuyến nghị, tài liệu tham khảo, phụ lục, luận văn được trình bày trong 3 chương Chương 1. Cơ sở lí luận của công tác luân chuyển và bổ nhiệm cán bộ quản lí trường học ở cấp huyện Chương 2. Thực trạng tổ chức luân chuyển và bổ nhiệm cán bộ quản lí trường học ở huyện Hoành Bồ tỉnh Quảng Ninh Chương 3. Một số giải pháp luân chuyển và bổ nhiệm cán bộ quản lí trường học ở huyện Hoành Bồ, tỉnh Quảng Ninh Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN 5 http://www.lrc.tnu.edu.vn
Chương 1 CƠ SỞ LÍ LUẬN CỦA CÔNG TÁC LUÂN CHUYỂN VÀ BỔ NHIỆM CÁN BỘ QUẢN LÍ TRƯỜNG HỌC Ở CẤP HUYỆN 1.1. Vài nét về lịch sử nghiên cứu vấn đề Công tác luân chuyển và bổ nhiệm cán bộ là những nội dung quan trọng trong công tác tổ chức cán bộ của Đảng và Nhà nước. Luân chuyển và bổ nhiệm CBQL nói chung và CBQL giáo dục nói riêng trong những năm gần đây luôn là vấn đề mang tính thời sự của công tác tổ chức cán bộ - một mặt quan trọng của khoa học quản lý. Luân chuyển và bổ nhiệm là những thuật ngữ rất quen thuộc đối với các nhà lãnh đạo và quản lý. Trong các văn kiện của Đảng, Nhà nước và đặc biệt trong công tác tổ chức cán bộ từ trung ương đến các địa phương, ngành thuật ngữ này thường được nói đến. Cách đây hơn 60 năm, trong Thư gửi các đồng chí Bắc Bộ viết ngày 1/3/1947 ngay từ những ngày đầu kháng chiến, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã thẳng thắn phê bình, kiểm thảo “những đồng chí còn giữ thói một người làm quan cả họ được nhờ, đem bà con, bạn hữu đặt vào chức này việc kia, làm được hay không, mặc kệ. Hỏng việc, Đoàn thể chịu, cốt cho bà con, bạn hữu có địa vị là được” [18, Tr. 76-79]. Sau gần 70 năm xây dựng và hoàn thiện bộ máy chính quyền, đội ngũ cán bộ, công chức hành chính đã có những bước phát triển vượt bậc để đáp ứng tốt hơn yêu cầu nhiệm vụ của đất nước. Công tác quản lý nhà nước đối với công chức, công vụ đã được Đảng và Nhà nước quan tâm, thể chế hóa và nâng lên thành nhiều đạo luật, nhiều nghị định, thông tư. Ngày 03/9/1999, Bộ chính trị khóa VIII ra Quyết định số 51, ban hành Quy chế bổ nhiệm cán bộ, Đảng đã tổng kết đánh giá và sửa đổi phù hợp thực tiễn. Ngày 04/7/2007, Bộ chính trị khóa X ra Quyết định số 68-QĐ/TW ban hành Quy chế bổ nhiệm cán bộ và giới thiệu người ứng cử. Ngày 25/1/2002, Bộ Chính trị ban Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN 6 http://www.lrc.tnu.edu.vn
hành Nghị quyết 11-NQ/TƯ “Về LCCB lãnh đạo, quản lý”. Theo quan điểm về công tác cán bộ của Đảng ta thì luân chuyển và bổ nhiệm cán bộ quản lý là nhằm thực hiện chủ trương đào tạo, bồi dưỡng toàn diện và sử dụng có hiệu quả đội ngũ cán bộ. Tổ chức thực hiện luân chuyển C B QL trong những năm gần đây luôn là vấn đề mang tính thời sự của công tác tổ chức cán bộ-một mặt quan trọng của khoa học quản lý. Luân chuyển và bổ nhiệm cán bộ quản lý giáo dục là một “mảng” nằm trong công tác luân chuyển và bổ nhiệm cán bộ lãnh đạo, quản lý nói chung. Nghiên cứu về vấn đề này, cho đến nay, đã có một số luận văn thạc sĩ khoa học viết về đề tài nâng cao năng lực hoặc chất lượng đội ngũ CBQL các trường THCS, trường tiểu học như: “Những biện pháp nâng cao chất lượng đội ngũ CBQL trường tiểu học huyện Ngọc Lặc tỉnh Thanh Hoá” của tác giả Lê Như Linh; “Thực trạng và các biện pháp góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ CBQL trường THCS tỉnh Bắc Ninh” của tác giả Nguyễn Công Duật; “Một số biện pháp năng cao kỹ năng quản lý của đội ngũ Hiệu trưởng trường tiểu học tỉnh Quảng Ninh” của tác giả Đào Văn Thảo; "Biện pháp phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học thành phố Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2013 - 2020" của tác giả Đỗ Viết Hà. Các luận văn này đi sâu vào việc nghiên cứu năng lực quản lý, chất lượng đội ngũ CBQL và đưa ra các giải pháp như qui hoạch, đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ quản lý... nhằm nâng cao năng lực quản lý, kỹ năng quản lý và chất lượng đội ngũ CBQL giáo dục ở các trường THCS, tiểu học trên địa bàn của một huyện, một tỉnh cụ thể. Chưa có tác giả nào đi sâu nghiên cứu lý luận và thực tiễn công tác luân chuyển và bổ nhiệm cán bộ lãnh đạo, quản lý ngành giáo dục (bao gồm điều động, bổ nhiệm, BNL và miễn nhiệm cán bộ lãnh đạo, quản lý ngành giáo dục) một trong những biện pháp quan trọng góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo, quản lý của đội ngũ CBQL ngành giáo dục. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN 7 http://www.lrc.tnu.edu.vn
Trên thực tế hiện nay việc tổ chức thực hiện luân chuyển và bổ nhiệm CBQL giáo dục nói chung, công tác luân chuyển và bổ nhiệm CBQL ngành giáo dục ở bậc học mầm non, bậc tiểu học và bậc THCS nói riêng còn nhiều vấn đề bất cập nhưng chưa có đề tài nào nghiên cứu một cách hệ thống và đánh giá được thực trạng công tác này do đó cũng chưa có những giải pháp để thực hiện có hiệu quả công tác luân chuyển và bổ nhiệm cán bộ lãnh đạo, quản lý ngành Giáo dục và Đào tạo. Đặc biệt ở huyện Hoành Bồ tỉnh Quảng Ninh chưa có công trình nào nghiên cứu về giải pháp luân chuyển và bổ nhiệm cán bộ quản lý các trường mầm non, tiểu học, THCS thuộc huyện. 1.2. Một số khái niệm cơ bản của đề tài 1.2.1. Cán bộ quản lý và cán bộ quản lý trường học 1.2.1.1. Khái niệm cán bộ quản lí Theo Từ điển Tiếng Việt (năm 1994), CBQL là: "Người làm công tác có chức vụ trong một cơ quan, một tổ chức, phân biệt với người không có chức vụ" [28, Tr. 105]. Giáo trình Khoa học quản lý đưa ra khái niệm: " CBQL là các cá nhân thực hiện những chức năng và nhiệm vụ quản lý nhất định của bộ máy quản lý". Mỗi CBQL nhận trách nhiệm trong bộ máy quản lý bằng một trong hai hình thức tuyển cử và bổ nhiệm [10, Tr. 295]. CBQL là chủ thể quản lý, gồm những người giữ vai trò tác động, ra lệnh, kiểm tra đối tượng quản lý. CBQL là người chỉ huy, lãnh đạo, tổ chức thực hiện các mục tiêu nhiệm vụ của tổ chức. Người quản lý vừa là người lãnh đạo, quản lý cơ quan đó vừa chịu sự lãnh đạo, quản lý của cấp trên. CBQL có thể là trưởng, phó trưởng của một tổ chức được cơ quan cấp trên bổ nhiệm bằng quyết định hành chính nhà nước. Cấp phó giúp việc cho cấp trưởng, chịu trách nhiệm trước cấp trưởng và chịu trách nhiệm trước pháp luật về công việc được phân công. Xuất phát từ tầm quan trọng của người CBQL, để hoàn thành tốt Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN 8 http://www.lrc.tnu.edu.vn
nhiệm vụ được giao trong giai đoạn cách mạng hiện nay, CBQL phải đáp ứng được những yêu cầu sau: - Về phẩm chất chính trị: CBQL phải có quan điểm lập trường và bản lĩnh chính trị vững vàng, kiên định; nắm được đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước trong từng giai đoạn; có khả năng tự hoàn thiện, tự đánh giá kết quả công việc của bản thân, tạo được lòng tin và lôi cuốn mọi người tham gia. - Về kiến thức pháp luật: CBQL phải hiểu và nắm được luật pháp. Tuỳ theo vị trí công tác mà CBQL phải có những am hiểu luật pháp nhất định. - Về trình độ chuyên môn: CBQL trước hết phải am hiểu chuyên môn, đủ tri thức quản lý ngành nghề, chuyên môn đó. Trình độ cao và có sự am hiểu tường tận chuyên môn của ngành mình giúp cán bộ hoạch định chiến lược phát triển ngành đúng hướng, tổ chức thực hiện mục tiêu quản lý ngành một cách có hiệu quả nhất. - Về năng lực tổ chức quản lý: CBQL là người đề ra mục tiêu và tổ chức thực hiện mục tiêu thông qua các cộng sự và những người lao động. Do đó, đòi hỏi CBQL phải là người có bản lĩnh, có khả năng nhạy cảm, linh hoạt, khả năng quan sát nắm được các nhiệm vụ để tổ chức cho hệ thống hoạt động đồng bộ có hiệu quả, là người biết cách tổ chức lao động. - Về phẩm chất đạo đức và tác phong: Các yêu cầu trên có đạt hiệu quả mong muốn hay không còn tuỳ thuộc vào đạo đức tác phong của người CBQL. Đạo đức, tác phong là chuẩn mực quan trọng đối với CBQL trong thực tiễn, đồng thời cũng là tiêu chí chí cơ bản để đánh giá cán bộ. Tóm lại, CBQL là chủ thể quản lý, là người có chức vụ trong tổ chức được cấp trên ra quyết định bổ nhiệm; người giữ vai trò dẫn dắt, tác động, ra lệnh, kiểm tra đối tượng quản lý nhằm thực hiện các mục tiêu của đơn vị. Người CBQL phải có phẩm chất và năng lực vượt trội và là tấm gương cho mọi người trong đơn vị noi theo. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN 9 http://www.lrc.tnu.edu.vn
1.2.1.2. Khái niệm cán bộ quản lí trường học Có thể hiểu CBQL trường học là những người chịu trách nhiệm trước nhà trường về quản lý nhà trường, đảm bảo cho nhà trường thực hiện tốt các mục tiêu đã xác định và được phê duyệt, đồng thời thực hiện đồng bộ tất cả các nội dung của chất lượng giáo dục đào tạo trong sự vận hành chung của hệ thống giáo dục quốc dân. CBQL trường học là Hiệu trưởng và các Phó hiệu trưởng nhà trường. Như vậy, với một trường học sẽ có Ban giám hiệu gồm các CBQL trường học. Trong đó, Hiệu trưởng được coi như cán bộ lãnh đạo là người trực tiếp ra các quyết định quản lý, các Phó hiệu trưởng đóng vai trò như các "chuyên gia" để cố vấn cho Hiệu trưởng trong quá trình ra quyết định và thực thi quyết định, các Phó hiệu trưởng còn là người chịu trách nhiệm chính với mảng công việc được phân công trong bộ máy quản lý trường học. 1.2.2. Khái niệm giải pháp luân chuyển và bổ nhiệm cán bộ quản lý 1.2.2.1. Khái niệm giải pháp Theo từ điển Tiếng Việt năm 1988 của nhà xuất bản khoa học xã hội Hà Nội thì: “Giải pháp là phương pháp giải quyết một vấn đề cụ thể nào đó” [27, tr 409]. Như vậy nói đến giải pháp là nói đến những cách thức tác động nhằm thay đổi chuyển biến một hệ thống, một quá trình, một trạng thái nhất định…, tựu chung lại, nhằm đạt được mục đích hoạt động, giải pháp càng thích hợp, càng tối ưu, càng giúp con người nhanh chóng giải quyết những vấn đề đặt ra. Tuy nhiên, để có được những giải pháp như vậy, cần phải dựa trên những cơ sở lý luận và thực tiễn đáng tin cậy. 1.2.2.2. Khái niệm luân chuyển cán bộ quản lý Trong suốt quá trình cách mạng, Đảng ta đã thực hiện có kết quả việc điều động, luân chuyển cán bộ theo yêu cầu nhiệm vụ chính trị và yêu cầu đào tạo cán bộ ở từng giai đoạn. Vấn đề luân chuyển cán bộ trong điều kiện hiện nay có một số đặc điểm mới. Bộ Chính trị đã ra Nghị quyết số 11-NQ/TW về luân chuyển cán bộ lãnh Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN 10 http://www.lrc.tnu.edu.vn