Luận văn Thạc sĩ Khoa học giáo dục: Quản lý chất lượng chương trình đào tạo theo tiếp cận đảm bảo chất lượng của mạng lưới các trường đại học khu vực Đông Nam Á (AUN) tại Trường Đại học Nguyễn Tất Thành

Chia sẻ: Ganuongmuoilu | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:165

Thêm vào BST

Báo xấu

45
lượt xem 10
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của đề tài là nghiên cứu lý luận về quản lý chất lượng chương trình đào tạo theo tiếp cận đảm bảo chất lượng của mạng lưới các trường đại học khu vực Đông Nam Á (AUN) và đánh giá thực trạng quản lý chất lượng chương trình đào tạo theo tiếp cận đảm bảo chất lượng của mạng lưới các trường đại học khu vực Đông Nam Á (AUN) tại Trường Đại học Nguyễn Tất Thành, từ đó đề xuất một số biện pháp nhằm cải tiến công tác quản lý chất lượng chương trình đào tạo theo tiếp cận đảm bảo chất lượng của mạng lưới các trường đại học khu vực Đông Nam Á (AUN) tại Trường Đại học Nguyễn Tất Thành.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Khoa học giáo dục: Quản lý chất lượng chương trình đào tạo theo tiếp cận đảm bảo chất lượng của mạng lưới các trường đại học khu vực Đông Nam Á (AUN) tại Trường Đại học Nguyễn Tất Thành

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH Nguyễn Thị Ngọc Ánh QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG CHƯƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO THEO TIẾP CẬN ĐẢM BẢO CHẤT LƯỢNG CỦA MẠNG LƯỚI CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHU VỰC ĐÔNG NAM Á (AUN) TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGUYỄN TẤT THÀNH Chuyên ngành : Quản lý giáo dục Mã số : 8140114 LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. ĐẶNG THỊ THÙY LINH Thành phố Hồ Chí Minh – 2019
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn này là công trình nghiên cứu do cá nhân tôi thực hiện. Các tài liệu sử dụng trong luận văn này được trích dẫn đầy đủ và chính xác, được ghi trong phần danh mục Tài liệu tham khảo. Các số liệu khảo sát và những kết luận nghiên cứu được trình bày trong luận văn này là trung thực và chưa từng được công bố trên tạp chí khoa học dưới bất kỳ hình thức nào. Tôi xin chịu trách nhiệm về nghiên cứu của mình. TP. Hồ Chí Minh, ngày 01 tháng 12 năm 2019 Tác giả luận văn Nguyễn Thị Ngọc Ánh
LỜI CẢM ƠN Trong suốt quá trình nghiên cứu và thực hiện luận văn thạc sĩ, tôi đã nhận được sự giúp đỡ tận tình của các Thầy/Cô Trường Đại học Sư phạm TP Hồ Chí Minh. Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành nhất tới quý Thầy/Cô đã giảng dạy, cho tôi thêm niềm tin và nghị lực, trang bị cho tôi những kiến thức quý báu trong hai năm học tập tại Trường Đại học Sư phạm TP Hồ Chí Minh. Đặc biệt, tôi xin trân trọng gửi đến TS. Đặng Thị Thùy Linh lời cảm ơn chân thành và sâu sắc, người đã dành rất nhiều thời gian, tâm huyết để hướng dẫn và giúp đỡ tôi trong suốt thời gian qua, cũng như truyền cảm hứng cho tôi về lĩnh vực Giáo dục và định hướng cho tôi một tương lai gắn bó với ngành Giáo dục. Tôi trân trọng cảm ơn quý Thầy/Cô Trường Đại học Nguyễn Tất Thành, đặc biệt là Ban Giám Hiệu và Trưởng phòng Trung tâm Khảo thí chất luợng của Trường đã hỗ trợ, tạo điều kiện tối đa cho tôi hoàn thành luận văn đúng hạn trong thời gian tôi còn công tác tại trường. Tôi chân thành cảm ơn quý Thầy, quý Cô tại Trường Đại học Nguyễn Tất Thành, cảm ơn các Anh/Chị là cán bộ quản lý tại các đơn vị, Chuyên viên các Phòng ban, Giảng viên và Sinh viên các Khoa đã dành thời gian tham gia vào nghiên cứu này. Tôi xin cảm ơn sự động viên, khích lệ của gia đình và các anh/chị học viên cùng khóa, đã nhiệt tình giúp đỡ tôi hoàn thành Luận văn. Mặc dù tôi đã cố gắng thật nhiều trong quá trình thực hiện Luận văn, song cũng không thể tránh khỏi những thiếu sót. Tôi rất mong nhận được sự đóng góp, chia sẻ ý kiến của quý Thầy/Cô và bạn bè để Luận văn được hoàn chỉnh hơn.
MỤC LỤC Trang phụ bìa Lời cam đoan Lời cảm ơn Mục lục Danh mục các từ viết tắt Danh mục các bảng Danh mục các hình vẽ PHẦN MỞ ĐẦU ....................................................................................................................... 1 Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỂ QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG CHƯƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO THEO TIẾP CẬN ĐẢM BẢO CHẤT LƯỢNG CỦA MẠNG LƯỚI CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHU VỰC ĐÔNG NAM Á (AUN) TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC....... 9 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu ................................................................................. 9 1.1.1. Các nghiên cứu trên thế giới ................................................................................. 9 1.1.2. Các nghiên cứu ở Việt Nam ............................................................................... 10 1.2. Một số khái niệm cơ bản ....................................................................................... 13 1.2.1. Chất lượng đào tạo đại học ................................................................................. 13 1.2.2. Chương trình đào tạo đại học ............................................................................. 18 1.2.3. Quản lý chất lượng ............................................................................................. 20 1.2.4. Các cấp độ quản lý chất lượng ........................................................................... 22 1.2.5. Quản lý chất lượng chương trình đào tạo ........................................................... 24 1.3. Chất lượng chương trình đào tạo theo tiếp cận đảm bảo chất lượng của AUN tại các trường đại học ........................................................................................................... 25 1.3.1. Giới thiệu về AUN ............................................................................................. 25 1.3.2. Bộ tiêu chuẩn đảm bảo chất lượng cấp chương trình đào tạo của AUN phiên bản 3.0 27 1.4. Quản lý chất lượng chương trình đào tạo theo tiếp cận đảm bảo chất lượng của AUN tại các trường đại học. ............................................................................................ 35 1.4.1. Mục tiêu quản lý ................................................................................................. 35 1.4.2. Chủ thể quản lý, đối tượng quản lý .................................................................... 36 1.4.3. Nội dung quản lý chất lượng chương trình đào tạo theo tiếp cận đảm bảo chất lượng của mạng lưới các trường đại học khu vực Đông Nam Á (AUN) ......................... 38 1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý chất lượng chương trình đào tạo theo tiếp cận đảm bảo chất lượng của mạng lưới các trường đại học khu vực Đông Nam Á (AUN) .. 46 TIỂU KẾT CHƯƠNG 1 ........................................................................................................... 49 Chương 2 THỰC TRẠNG QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG CHƯƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO THEO TIẾP CẬN ĐẢM BẢO CHẤT LƯỢNG CỦA MẠNG LƯỚI CÁC TRƯỜNG
ĐẠI HỌC KHU VỰC ĐÔNG NAM Á (AUN) TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGUYỄN TẤT THÀNH .......................................................................................................................... 51 2.1. Khái quát về Trường Đại học Nguyễn Tất Thành .................................................... 51 2.1.1. Về cơ cấu tổ chức ............................................................................................... 51 2.1.2. Về tình hình đào tạo chung ................................................................................. 53 2.1.3. Về AUN tại trường. ............................................................................................ 55 2.2. Tổ chức nghiên cứu thực trạng ............................................................................. 57 2.3. Mục đích nghiên cứu ............................................................................................ 57 2.3.1. Mẫu nghiên cứu .................................................................................................. 57 2.3.2. Phương pháp xử lý dữ liệu phiếu hỏi ................................................................. 58 2.4. Thực trạng hoạt động đảm bảo chất lượng chương trình đào tạo theo tiếp cận đảm bảo chất lượng của mạng lưới các trường đại học khu vực Đông Nam Á (AUN) tại Trường Đại học Nguyễn Tất Thành ................................................................................ 59 2.4.1. Tỷ lệ cán bộ quản lý và giáo viên biết về đối tượng tham gia vào hoạt động đảm bảo chất lượng bên trong nhà trường ........................................................................ 60 2.4.2. Thực trạng nguồn thông tin cán bộ quản lý, giáo viên và sinh viên biết về hoạt động đảm bảo chất lượng bên trong trường đại học Nguyễn Tất Thành .................. 61 2.5. Thực trạng quản lý chất lượng chương trình đào tạo theo tiếp cận đảm bảo chất lượng của mạng lưới các trường đại học khu vực Đông Nam Á (AUN) tại Trường Đại học Nguyễn Tất Thành .................................................................................................... 62 2.5.1. Thực trạng về tầm quan trọng của công tác quản lý chất lượng giáo dục đào tạo theo tiếp cận đảm bảo chất lượng của mạng lưới các trường đại học khu vực Đông Nam Á 62 2.5.2. Thực trạng về sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Ban Giám hiệu đối với công tác quản lý chất lượng đào tạo theo tiếp cận đảm bảo chất lượng của mạng lưới các trường đại học khu vực Đông Nam Á (AUN) ở Trường Đại học Nguyễn Tất Thành ..... 64 2.5.3. Thực trạng công tác quản lý chất lượng đào tạo theo tiếp cận đảm bảo chất lượng của mạng lưới các trường đại học khu vực Đông Nam Á (AUN) ở Trường Đại học Nguyễn Tất Thành hiện nay ...................................................................................... 65 2.6. Đánh giá thực trạng ............................................................................................... 91 2.6.1. Điểm mạnh và nguyên nhân ............................................................................... 91 2.6.2. Điểm yếu và nguyên nhân .................................................................................. 91 2.6.3. Cơ hội ................................................................................................................. 92 2.6.4. Thách thức .......................................................................................................... 92 TIỂU KẾT CHƯƠNG 2 ........................................................................................................... 94 Chương 3 BIỆN PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG CHƯƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO THEO TIẾP CẬN ĐẢM BẢO CHẤT LƯỢNG CỦA MẠNG LƯỚI CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHU VỰC ĐÔNG NAM Á (AUN) TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGUYỄN TẤT THÀNH. .................................................................. 95 KẾT LUẬN – KHUYẾN NGHỊ .......................................................................................... 110
TÀI LIỆU THAM KHẢO.................................................................................................... 113 PHỤ LỤC
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT Từ viết tắt Từ nguyên nghĩa CBQL Cán bộ quản lý CĐ Cao đẳng CL Chất lượng CLBGD&ĐT Chỉ thị Bộ Giáo dục và đào tạo CLGD Chất lượng giáo dục CNTT Công nghệ thông tin CSVC Cơ sở vật chất CTĐT Chương trình đào tạo ĐBCL Đảm bảo chất lượng ĐBCL GDĐH Đảm bảo chất lượng giáo dục đại học ĐH Đại học ĐH NTT Đại học Nguyễn Tất Thành ĐHQGHN Đại học Quốc gia Hà Nội ĐHQT Đại học quốc tế ĐHTT Đại học tư thục DL Du lịch ĐNA Đông Nam Á ĐT Đào tạo ĐTB Điểm trung bình GD Giáo dục GD&ĐT Giáo dục và đào tạo GDĐH Giáo dục Đại học GV Giáo viên GV - CBCNV Giáo viên, cán bộ công nhân viên KĐCL Kiểm định chất lượng KSCL Kiểm soát chất lượng KTĐG Kiểm tra đánh giá
MTĐT Mục tiêu đào tạo NCKH Nghiên cứu khoa học NV Nhân viên QĐ-BGD&ĐT Quyết định Bộ Giáo dục và đào tạo QLCL Quản lý chất lượng QLCLTT Quản lý chất lượng tổng thể QLGD Quản lý giáo dục SV Sinh viên TT-BGD&ĐT Thông tư Bộ Giáo dục và đào tạo XD Xây dựng
DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 2.1. Số lượng khảo sát (sau khi đã xử lý thô) .................................................. 57 Bảng 2.2. Thống kê các nguồn thông tin CBQL, GV và SV biết về hoạt động ĐBCL bên trong trường ĐH NTT ........................................................................................ 61 Bảng 2.3. Kết quả khảo sát về tầm quan trọng của công tác quản lý chất lượng giáo dục đào tạo theo tiếp cận đảm bảo chất lượng của mạng lưới các trường đại học khu vực Đông Nam Á (AUN) đối với sự phát triển của Trường ĐH NTT ............... 63 Bảng 2.4. Kết quả khảo sát về mức độ quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Ban Giám hiệu trường quản lý chất lượng giáo dục đào tạo theo tiếp cận đảm bảo chất lượng của AUN tại ĐH NTT đối với công tác quản lý chất lượng đào tạo theo tiếp cận đảm bảo chất lượng của mạng lưới các trường đại học khu vực Đông Nam Á (AUN) ở Trường Đại học Nguyễn Tất Thành ...................................................................... 64 Bảng 2.5. Kết quả đánh giá thực trạng quản lý các văn bản quản lý ...................... 68 Bảng 2.6. Kết quả đánh giá thực trạng thiết kế chương trình đào tạo .................... 73 Bảng 2.7. Thực trạng việc quản lý thực hiện chương trình đào tạo ........................ 76 Bảng 2.8. Thực trạng quản lý chất lượng đội ngũ cán bộ giảng viên ...................... 84 Bảng 2.9. Thực trạng quản lý chất lượng sinh viên ................................................. 80 Bảng 2.10. Thực trạng quản lý chất lượng cơ sở vật chất ....................................... 83 Bảng 2.11. Thực trạng quản lý chất lượng dịch vụ hỗ trợ sinh viên ........................ 89
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ Hình 1-1. Quan niệm về chất lượng đào tạo ............................................................ 18 Hình 1-2. Quá trình phát triển của khoa học Quản lý chất lượng ........................... 22 Hình 1-3. Mô hình ĐBCL cấp CTĐT theo AUN - QA (phiên bản 3.0) .................... 29 Hình 2-1. Cơ cấu tổ chức Trường đại học Nguyễn Tất Thành ................................ 51 Hình 2-2. Tỷ lệ CBQL và GV biết về đối tượng tham gia vào hoạt động ĐBCL bên trong trường ĐH NTT ............................................................................................... 60
1 PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Chất lượng giáo dục đào tạo luôn là mối quan tâm hàng đầu của toàn thế giới nói chung và tại Việt Nam nói riêng. Trong bối cảnh toàn cầu hóa, các quốc gia không chỉ cạnh tranh về các lĩnh vực kinh tế, khoa học kỹ thuật, hàng hóa, dịch vụ mà còn cạnh tranh về chất lượng giáo dục. Điều này đã đặt ra một yêu cầu sống còn đối với các cơ sở giáo dục đại học Việt Nam trong việc khẳng định uy tín, chất lượng và hội nhập vào nền giáo dục toàn cầu. Báo cáo chính trị tại Đại hội XI của Đảng nêu rõ : Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục theo hướng chuẩn hóa, hiện đại hóa, xã hội hóa, đổi mới chương trình, nội dung, phương pháp dạy học, đổi mới cơ chế quản lý giáo dục, phát triển đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục. Tập trung nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo, coi trọng giáo dục đạo đức, lối sống, năng lực sáng tạo, kỹ năng thực hành, khả năng lập nghiệp. Đổi mới cơ chế tài chính giáo dục. Thực hiện kiểm định chất lượng giáo dục, đào tạo ở tất cả các bậc học. Xây dựng môi trường giáo dục lành mạnh, kết hợp chặt chẽ giữa gia đình, nhà trường và xã hội, xây dựng xã hội học tập, tạo cơ hội và điều kiện cho mọi công dân được học tập suốt đời. Nhiệm vụ của ngành Giáo dục và Đào tạo cũng được xác định rõ là : Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ và đồng bộ các yếu tố cơ bản của giáo dục và đào tạo theo hướng coi trọng phát triển phẩm chất, năng lực của người học. Trên cơ sở mục tiêu đổi mới giáo dục và đào tạo, cần xác định rõ, công khai chuẩn đầu ra của từng bậc học, môn học, chương trình ngành và chuyên ngành đào tạo. Coi đó là cam kết đảm bảo chất lượng của cả hệ thống và từng cơ sở giáo dục và đào tạo: là căn cứ giám sát, đánh giá chất lượng của giáo dục và đào tạo… Thực hiện đánh giá chất lượng giáo dục, đào tạo ở cấp độ quốc gia, địa phương, từng cơ sở giáo dục đào tạo và đánh giá theo chương trình của quốc tế để làm căn cứ đề xuất chính sách, giải pháp cải thiện chất lượng giáo dục, đào tạo. Hoàn thiện hệ thống kiểm định chất lượng giáo dục. Định kỳ kiểm định chất lượng các cơ sơ giáo dục, đào tạo và các chương trình đào tạo; công khai kết quả kiểm định. Chú trọng kiểm tra, đánh giá, kiểm soát chất lượng giáo dục và đào tạo đối với các cơ sở ngoài công lập, các cơ
2 sở có yếu tố nước ngoài. Xây dựng phương thức kiểm tra định giá phù hợp với các loại hình giáo dục cộng đồng. Để đạt được những mục tiêu chiến lược trên, giáo dục đại học Việt Nam đã và đang có những bước phát triển mạnh mẽ hơn bao giờ hết khi ngày càng có nhiều trường theo đuổi việc áp dụng các tiêu chuẩn chất lượng của khu vực và thế giới cho cơ sở đào tạo của mình, trong đó chú trọng đến việc quản lý chất lượng các chương trình đào tạo (CTĐT). Trong các bộ tiêu chuẩn chất lượng đang được thử nghiệm áp dụng tại Việt Nam, bộ tiêu chuẩn chất lượng của AUN đang được nhiều trường đại học tại Việt Nam quan tâm. Mạng lưới các trường đại học Đông Nam Á (tiếng Anh là Asian University Network, viết tắt là AUN) là một hiệp hội đại học ra đời năm 1995 do sáng kiến của Bộ trưởng giáo dục các nước Đông Nam Á nhằm thúc đẩy việc đào tạo và phát triển nhân lực trong khu vực thông qua sự gắn kết giữa các trường đại học hàng đầu của các nước thành viên. Đến 1998 AUN đã thành lập một mạng lưới con gọi là AUN – QA, tức Mạng lưới Đảm bảo chất lượng. Mạng lưới Đảm bảo chất lượng của AUN là một nhóm các Hiệu trưởng từ các trường đại học thành viên của AUN được chỉ định cho việc điều phối các hoạt động nhằm thực hiện sứ mệnh của tiêu chuẩn giáo dục và cải tiến liên tục chất lượng giáo dục của các trường đại học trong khu vực ASEAN. Việt Nam chính thức gia nhập vào AUN vào năm 1999 với hai thành viên là hai Đại học Quốc gia Hà Nội (ĐHQG HN) và Đại học Quốc gia TP Hồ Chí Minh (ĐHQG TPHCM). Các hoạt động của AUN – QA được thông qua Hiệp định Băng – cốc vào năm 2000, cung cấp các hướng dẫn để thúc đẩy sự phát triển của một hệ thống đảm bảo chất lượng như công cụ để duy trì, cải thiện và tăng cường giảng dạy, nghiên cứu và tổng thể tiêu chuẩn giáo dục của các trường đại học thành viên của AUN. Tính đến năm 2016, đã có 12 trường đại học của Việt Nam vinh dự trở thành thành viên chính thức của AUN. Tính đến tháng 04/2019, đã có rất nhiều chương trình đào tạo của Việt Nam được đánh giá chính thức và công nhận đạt chuẩn theo Bộ tiêu chuẩn của AUN. Có thể kể đến một số trường đại học có CTĐT đạt chuẩn AUN như : ĐHQG HN với rất nhiều CTĐT của các trường đại học thành viên như CTĐT cử nhân chất lượng cao ngành Ngôn ngữ học thuộc Trường ĐH KHXH&NV CTĐT cử nhân chất lượng cao
3 ngành Kinh tế đối ngoại thuộc Trường ĐH Kinh tế, CTĐT cử nhân chất lượng cao ngành Sư phạm tiếng Anh thuộc Trường ĐH Ngoại ngữ, CTĐT cử nhân chất lượng cao ngành Sư phạm tiếng Pháp thuộc Trường ĐH Ngoại ngữ, CTĐT cử nhân chất lượng cao ngành Sư phạm tiếng Trung Quốc thuộc Trường ĐH Ngoại ngữ,… ; ĐHQG TPHCM từ 3 CTĐT được đánh giá theo tiêu chuẩn AUN vào năm 2009, đến nay ĐHQG HCM đã có 49 chương trình được đánh giá, trong đó có 4 chương trình mới vừa được công nhận đó là chương trình thạc sĩ Khoa Việt Nam học và cử nhân Khoa Giáo dục học (Trường ĐH KHXH&NV), chương trình cử nhân Khoa Khoa học Máy tính (Trường ĐH Công nghệ Thông tin) và cử nhân Khoa Kinh tế và Quản lý công (Trường ĐH Kinh tế - Luật) đều đạt chuẩn chất lượng theo tiêu chuẩn AUN; Đại học Đà Nẵng với 10 CTĐT đạt chuẩn AUN thuộc 2 trường đại học thành viên là Đại học Bách khoa Đà Nẵng và trường Đại học Sư phạm Đà Nẵng,… Dự kiến đến tháng 9 năm nay, 4 chương trình khác của ĐHQG HCM sẽ tham gia đánh giá chất lượng theo AUN, trong đó có 2 chương trình thạc sĩ. Và còn rất nhiều CTĐT thuộc các trường đại học tại Việt Nam đạt chuẩn chất lượng theo AUN. Bắt nhịp với xu hướng của thời đại, Trường Đại học Nguyễn Tất Thành (ĐH NTT) cũng đã chú trọng trong việc nâng cao chất lượng giáo dục thông qua việc áp dụng bộ tiêu chuẩn, tiêu chí của mô hình AUN vào công tác quản lý chất lượng chương trình đào tạo. Chương trình đào tạo của Trường Đại học Nguyễn Tất Thành được xây dựng trên cơ sở nhu cầu thực tiễn của xã hội, của doanh nghiệp, và được tham khảo từ các 72 chương trình tiên tiến trong và ngoài nước. Đồng thời nhà trường cũng đang phấn đấu xây dựng một môi trường học tập văn minh, hiện đại với nhiều chương trình đào tạo hướng đến đạt chuẩn theo AUN nhằm đáp ứng nhu cầu của các bên liên quan và góp phần không ngừng nâng cao chất lượng đào tạo tại nhà trường. Tháng 9/2019, 4 CTĐT của Trường gồm: Cử nhân Công nghệ Thông tin, Cử nhân Quản trị Kinh doanh, Cử nhân Tài chính ngân hàng và Cử nhân Ngôn ngữ Anh đã hoàn thành đánh giá theo tiêu chuẩn chất lượng của AUN. Đây là 4 chương trình đào tạo của Trường ĐH Nguyễn Tất Thành được đánh giá ngoài đầu tiên theo Bộ tiêu chuẩn đảm bảo chất lượng chung AUN, đây cũng chính là hình
4 mẫu và kinh nghiệm để các khoa khác trong Nhà trường học hỏi, chuẩn bị một cách tốt nhất để tiến hành đánh giá ngoài theo chuẩn khu vực và quốc tế trong tương lai. Nhận thấy tầm quan trọng và tính cấp thiết của đề tài, tôi chọn đề tài “Quản lý chất lượng chương trình đào tạo theo tiếp cận đảm bảo chất lượng của mạng lưới các trường đại học khu vực Đông Nam Á (AUN) tại Trường Đại học Nguyễn Tất Thành” làm đề tài nghiên cứu. 2. Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở nghiên cứu lý luận về quản lý chất lượng chương trình đào tạo theo tiếp cận đảm bảo chất lượng của mạng lưới các trường đại học khu vực Đông Nam Á (AUN) và đánh giá thực trạng quản lý chất lượng chương trình đào tạo theo tiếp cận đảm bảo chất lượng của mạng lưới các trường đại học khu vực Đông Nam Á (AUN) tại Trường Đại học Nguyễn Tất Thành, từ đó đề xuất một số biện pháp nhằm cải tiến công tác quản lý chất lượng chương trình đào tạo theo tiếp cận đảm bảo chất lượng của mạng lưới các trường đại học khu vực Đông Nam Á (AUN) tại Trường Đại học Nguyễn Tất Thành. 3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu 3.1. Khách thể nghiên cứu Chương trình đào tạo theo tiếp cận đảm bảo chất lượng của mạng lưới các trường đại học khu vực Đông Nam Á (AUN) tại các trường Đại học. 3.2. Đối tượng nghiên cứu Quản lý chất lượng chương trình đào tạo theo tiếp cận đảm bảo chất lượng của mạng lưới các trường đại học khu vực Đông Nam Á (AUN) tại Trường Đại học Nguyễn Tất Thành. 4. Giả thuyết khoa học Công tác quản lý chất lượng chương trình đào tạo theo tiếp cận đảm bảo chất lượng của mạng lưới các trường đại học khu vực Đông Nam Á (AUN) tại Trường Đại học Nguyễn Tất Thành đã đạt một số thành tựu nhất định, tuy nhiên vẫn còn một số hạn chế như quá trình thiết kế và xây dựng chương trình đào tạo chưa hiệu quả; chất lượng đội ngũ cán bộ và giáo viên chưa đồng bộ; phương thức dạy, học và
5 kiểm tra đánh giá còn rập khuôn, máy móc; chất lượng đầu ra của sinh viên chưa được đảm bảo. Nếu xác định đúng cơ sở lý luận và đánh giá được thực trạng quản lý chất lượng chương trình đào tạo theo tiếp cận đảm bảo chất lượng của mạng lưới các trường đại học khu vực Đông Nam Á (AUN) tại trường Đại học Nguyễn Tất Thành một cách khách quan thì sẽ đề xuất được các biện pháp cần thiết và khả thi, góp phần nâng cao chất lượng của công tác quản lý chương trình đào tạo theo tiếp cận đảm bảo chất lượng của mạng lưới các trường đại học khu vực Đông Nam Á (AUN) tại trường Đại học Nguyễn Tất Thành. 5. Nhiệm vụ nghiên cứu 5.1. Nghiên cứu lý luận về quản lý chất lượng chương trình đào tạo theo tiếp cận đảm bảo chất lượng của mạng lưới các trường đại học khu vực Đông Nam Á (AUN) 5.2. Đánh giá thực trạng quản lý chất lượng chương trình đào tạo theo tiếp cận đảm bảo chất lượng của mạng lưới các trường đại học khu vực Đông Nam Á (AUN) tại Trường Đại học Nguyễn Tất Thành. 5.3. Đề xuất biện pháp nâng cao hiệu quả công tác quản lý chất lượng chương trình đào tạo theo tiếp cận đảm bảo chất lượng của mạng lưới các trường đại học khu vực Đông Nam Á (AUN) tại trường Đại học Nguyễn Tất Thành. 6. Giới hạn nghiên cứu - Đề tài tập trung nghiên cứu về thực trạng quản lý chất lượng chương trình đào tạo theo tiếp cận đảm bảo chất lượng của mạng lưới các trường đại học khu vực Đông Nam Á (AUN) tại Trường Đại học Nguyễn Tất Thành. - Về thời gian : từ tháng 09/2018 đến 09/2019. - Về nội dung: trong giới hạn của luận văn của mình, tôi chỉ tập trung vào nghiên cứu CTĐT bậc đại học theo mô hình đảm bảo chất lượng cấp chương trình đào tạo của AUN phiên bản 3.0, trong đó các tiêu chuẩn được chọn như sau:  Tiêu chuẩn 2: Mô tả chương trình đào tạo  Tiêu chuẩn 3: Cấu trúc và nội dung chương trình đào tạo  Tiêu chuẩn 6: Chất lượng giáo viên
6  Tiêu chuẩn 7: Chất lượng đội ngũ cán bộ hỗ trợ  Tiêu chuẩn 8: Chất lượng sinh viên và các hoạt động hỗ trợ  Tiêu chuẩn 9: Cơ sở hạ tầng và trang thiết bị. 7. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu 7.1. Cơ sở của phương pháp luận nghiên cứu 7.1.1. Quan điểm hệ thống – cấu trúc - Quan điểm này giúp người nghiên cứu tìm hiểu toàn diện, nhiều vấn đề có quan hệ với nhau về thực trạng quản lý chất lượng chương trình đào tạo theo tiếp cận đảm bảo chất lượng của mạng lưới các trường đại học khu vực Đông Nam Á (AUN) tại Trường Đại học Nguyễn Tất Thành. - Theo cách tiếp cận quan điểm hệ thống – cấu trúc, người nghiên cứu tìm hiểu, phân tích các khái niệm liên quan đến đề tài cùng hệ thống của quản lý chất lượng chương trình đào tạo theo tiếp cận đảm bảo chất lượng của mạng lưới các trường đại học khu vực Đông Nam Á (AUN) bao gồm chủ thể, đối tượng nghiên cứu; mục tiêu, nội dung, phương pháp nghiên cứu cũng như kết quả nghiên cứu về các vấn đề liên quan đến quản lý chất lượng chương trình đào tạo theo tiếp cận đảm bảo chất lượng của mạng lưới các trường đại học khu vực Đông Nam Á (AUN) tại Trường Đại học Nguyễn Tất Thành - Với cách tiếp cận quan điểm này người nghiên cứu tìm hiểu được mối liên hệ chặt chẽ giữa công tác quản lý chất lượng chương trình đào tạo với các công tác quản lý khác của nhà trường; trong đó công tác quản lý chất lượng chương trình đào tạo theo tiếp cận đảm bảo chất lượng của mạng lưới các trường đại học khu vực Đông Nam Á (AUN) là một bộ phận quan trọng với các yếu tố hợp thành nằm trong hệ thống quản lý chung của toàn trường. 7.1.2. Quan điểm lịch sử - logic - Khi nghiên cứu thực trạng, cần xác định phạm vi không gian, thời gian và điều kiện hoàn cảnh cụ thể để điều tra thu thập số liệu chính xác và trình bày công trình nghiên cứu theo một trình tự logic phù hợp. Đồng thời, người nghiên cứu còn phải xem xét toàn bộ quá trình quản lý để tìm ra quy luật tất yếu của quá trình quản lý chất lượng chương trình đào tạo theo tiếp cận đảm bảo chất lượng của mạng lưới
7 các trường đại học khu vực Đông Nam Á (AUN) tại Trường Đại học Nguyễn Tất Thành. 7.1.3. Quan điểm thực tiễn - Với cách tiếp cận này, người nghiên cứu sẽ phát hiện ra những ưu điểm và hạn chế trong công tác quản lý chất lượng chương trình đào tạo theo tiếp cận đảm bảo chất lượng của mạng lưới các trường đại học khu vực Đông Nam Á (AUN) của nhà trường, từ đó đề xuất những biện pháp phù hợp và hiệu quả với tình hình thực tế của Trường Đại học Nguyễn Tất Thành. 7.2. Các phương pháp nghiên cứu lý luận - Nghiên cứu, phân tích, tổng hợp, hệ thống hóa, khái quát hóa các tài liệu, văn bản liên quan đến công tác quản lý chất lượng chương trình đào tạo theo tiếp cận đảm bảo chất lượng của mạng lưới các trường đại học khu vực Đông Nam Á (AUN) nhằm xây dựng cơ sở lý luận vững chắc về quản lý chất lượng chương trình đào tạo theo tiếp cận đảm bảo chất lượng của mạng lưới các trường đại học khu vực Đông Nam Á (AUN) tại Trường Đại học Nguyễn Tất Thành. 7.3. Các phương pháp nghiên cứu thực tiễn 7.3.1. Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi - Thu thập ý kiến đánh giá bằng bảng hỏi về thực trạng công tác quản lý chất lượng chương trình đào tạo theo tiếp cận đảm bảo chất lượng của mạng lưới các trường đại học khu vực Đông Nam Á (AUN) tại Trường Đại học Nguyễn Tất Thành. 7.3.2. Phương pháp phỏng vấn - Thu thập những ý kiến chuyên môn bằng cách trao đổi trực tiếp với các đối tượng phỏng vấn để làm rõ thực trạng, nguyên nhân của những khó khăn, hạn chế trong quá trình quản lý chất lượng chương trình đào tạo theo tiếp cận đảm bảo chất lượng của mạng lưới các trường đại học khu vực Đông Nam Á (AUN) tại Trường Đại học Nguyễn Tất Thành. 7.3.3. Phương pháp thống kê toán học
8 - Mục đích : sử dụng phương pháp xác suất thống kê để xử lý các số liệu thông qua cách lập bảng, vẽ đồ thị hoặc tính tham số đặc trưng. Trên cơ sở đó tiến hành so sánh các giá trị thu được và đưa ra kết luận.
9 Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG CHƯƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO THEO TIẾP CẬN ĐẢM BẢO CHẤT LƯỢNG CỦA MẠNG LƯỚI CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHU VỰC ĐÔNG NAM Á (AUN) TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu 1.1.1. Các nghiên cứu trên thế giới Đảm bảo chất lượng trường đại học (ĐH) đã và đang được phát triển mạnh mẽ ở hầu hết các cơ sở giáo dục đại học (GDĐH) trên thế giới. Ngay từ thế kỷ thứ XIII, Đại học Paris đã tổ chức triển khai công tác đảm bảo chất lượng (ĐBCL) bên trong nhà trường. Tại Mỹ, kiểm định được đưa vào giáo dục y khoa từ cuối thế kỷ thứ XIX và các tổ chức kiểm định chất lượng (KĐCL) cũng ra đời ở Mỹ nhưng chưa đi sâu vào ĐBCL giáo dục. Trước đây, mô hình kiểm soát chất lượng (KSCL) thường được sử dụng để kiểm tra chất lượng và mô hình này có nguồn gốc từ sản xuất hàng hóa. Lý thuyết chủ đạo của hệ thống ĐBCL xuất phát từ lĩnh vực kinh doanh sau đó được đưa vào giáo dục. Đến những năm 90 của thế kỷ 20 trên thế giới đã có hơn 100 nước có hệ thống ĐBCL GDĐH nhằm thích ứng với sự phát triển về quy mô của GDĐH (đặc biệt là sự gia tăng nhanh chóng của GDĐH đại chúng và sự gia tăng của GDĐH tư thục), khi nhiều nước trên thế giới phải trải qua những biến động lớn, đòi hỏi phải có những thay đổi trong hệ thống GDĐH ở nước họ. Việc ĐBCL được nhận thức và thực hiện rất khác nhau giữa các quốc gia. Ví dụ, ở Mỹ, ĐBCL là một quy trình đánh giá một cơ sở hay một chương trình nhằm xác định xem các tiêu chuẩn về GDĐH, học thuật và cơ sở hạ tầng có được duy trì và tăng cường hay không (CHEA, 2001). SEAMEO nhìn nhận ĐBCL từ sự kết hợp các quan niệm từ năm 1985 đến 1998, ĐBCL các mặt hoạt động trong cơ sở giáo dục được duy trì và không ngừng nâng cao (thể hiện tính chất của quản lý chất lượng tổng thể TQM) (SEAMEO, 2002). INQAAHE cho rằng ĐBCL là các thái độ, đối tượng, hoạt động và thủ tục
10 cùng các hoạt động KSCL, đảm bảo chuẩn học thuật phù hợp đang được duy trì và nâng cao (INQAAHE, 2005). UNESCO thừa nhận ĐBCL là một quá trình xây dựng niềm tin giữa các bên liên quan đến các điều khoản (đầu vào, quá trình và đầu ra) đáp ứng sự mong đợi hoặc đạt ngưỡng yêu cầu tối thiểu (ASEAN, 2011) . ĐBCL liên quan đến sự phát triển liên tục, quy trình đánh giá liên tục gồm đánh giá, giám sát, đảm bảo, duy trì và nâng cao chất lượng. Nó mang đặc trưng của TQM với hai mục đích quan trọng cần tập trung là trách nhiệm giải trình và cải tiến liên tục. Trong hệ thống ĐBCL, UNESCO nhấn mạnh ba yếu tố: kiểm soát chất lượng, trách nhiệm giải trình và cải tiến (dựa trên ba nguyên tắc chính trong ĐBCL của Harvey (Harvey, 1999). Việc ĐBCL ở các nước Đông Nam Á cũng rất khác nhau. Ở Thái Lan, ĐBCL được giới thiệu qua hệ thống kiểm tra chất lượng (CL) nhà trường, kiểm toán CL bên ngoài và kiểm định công nhận (BHES, 2002) - nhằm vào các mục tiêu GDĐH, sự thực hiện, các kết quả học tập hay các chỉ số và sự phát triển. Ở Indonesia, ĐBCL được xác định thông qua kiểm tra nội bộ các chương trình học, các quy định của chính phủ, cơ chế thị trường và kiểm định công nhận (Tadjudin, 2001). Theo M.P. Len thì trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương, hầu hết các cơ quan ĐBCL quốc gia đều do Nhà nước thành lập, được Nhà nước cấp kinh phí và chủ yếu để thực hiện nhiệm vụ kiểm định. Như vậy, ĐBCL GDĐH được sử dụng rộng rãi trên thế giới như là một công cụ nhằm duy trì các chuẩn mực và không ngừng cải thiện CL. Nó được dùng như là một thuật ngữ chung, ở các cấp độ và các cách thức khác nhau tùy thuộc vào văn hoá và tình hình phát triển kinh tế xã hội của mỗi nước (Len, 2005). 1.1.2. Các nghiên cứu ở Việt Nam Một loạt các văn bản quản lý (QL) nhà nước cấp quốc gia đã khẳng định rõ chủ trương đổi mới QL bằng cách áp dụng kiểm định CL và đây cũng là một phương thức quản lý chất lượng (QLCL) được áp dụng rộng rãi trên thế giới từ thập niên 1990: