Luận văn Thạc sĩ Khoa học kinh tế: Nghiên cứu thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài ở thành phố Đà Nẵng

Chia sẻ: Bautroibinhyen5 Bautroibinhyen5 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:91

Thêm vào BST

Báo xấu

74
lượt xem 18
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề tài nghiên cứu những vấn đề lý luận chung về đầu tư trực tiếp nước ngoài; đánh giá thực trạng hoạt động đầu tư trực tiếp nước ngoài ở Đà Nẵng trong thời gian qua; đề xuất phương hướng, giải pháp nhằm đẩy mạnh việc thu hút FDI ở Đà Nẵng trong thời gian tới. Mời các bạn cùng tham khảo.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Khoa học kinh tế: Nghiên cứu thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài ở thành phố Đà Nẵng

MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Thực hiện chủ trương của Đảng và Nhà nước về thực hiện thành công sự nghiệp CNH, HĐH đất nước, quan điểm của Đảng ta là phát huy nội lực, tranh thủ tối đa các nguồn lực từ bên ngoài, nhất là về vốn, KHCN, kinh nghiệm … nhằm giải phóng sức sản xuất, gia tăng sức cạnh tranh của nền kinh tế, đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng kinh tế. Sau hơn 25 năm đổi mới mở cửa và hội nhập quốc tế, nền kinh tế Ế nước ta không ngừng phát triển, diện mạo của đất nước hoàn toàn đổi khác một U phần là do các nguồn vốn đầu tư từ bên ngoài, mà quan trọng nhất là nguồn vốn đầu ́H tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đã đóng góp một vai trò không nhỏ trong sự phát triển của đất nước. TÊ Từ khi có Luật Đầu tư nước ngoài tại Việt Nam (ban hành năm 1987 sửa đổi, bổ sung vào các năm 1990, 1992, thay bằng Luật đầu tư nước ngoài tại Việt Nam H năm 1996 và tiếp tục được thay bằng Luật đầu tư vào năm 2005), dòng vốn FDI vào IN nước ta tăng nhanh, trở thành nguồn bổ sung quan trọng, bù đắp cho những thiếu K hụt về vốn để đầu tư cho sự phát triển, góp phần mở rộng sản xuất, tạo ra nhiều sản phẩm hàng hóa đa dạng, giải quyết việc làm và thúc đẩy tăng trưởng và phát triển O ̣C kinh tế xã hội. Chính vì vậy, việc thu hút vốn đầu tư nước ngoài nói chung và thu ̣I H hút FDI nói riêng trở thành nội dung hàng đầu của nhiệm vụ kinh tế đối ngoại. Đà Nẵng là một trong những thành phố lớn của cả nước, là trung tâm kinh tế, Đ A chính trị của khu vực duyên hải miền Trung và Tây Nguyên. Việc phát triển kinh tế - xã hội của Đà Nẵng không chỉ là nhiệm vụ riêng của địa phương mà còn quan hệ và tác động sâu sắc đến toàn khu vực, cũng như của cả nước. Trong những năm qua, Đà Nẵng đã có những bước chuyển mình quan trọng trong quá trình phát triển kinh tế -xã hội, trở thành một địa phương năng động, chính quyền và nhân dân có quyết tâm cao trên con đường xây dựng và phát triển. Đến nay, mặc dù còn nhiều việc phải làm, nhưng những thành tựu mà Đà Nẵng đạt được là không nhỏ. 1 Đóng góp vào những thành tựu to lớn đó, bên cạnh sự quan tâm của Trung ương, sự nỗ lực của chính quyền và nhân dân địa phương, những ưu đãi về thiên nhiên thì vai trò của các nguồn vốn đầu tư nước ngoài đang hoạt động ở Đà Nẵng cũng rất quan trọng. Đến hết năm 2011, Đà Nẵng đã thu hút được hơn 214 dự án với hơn 3,4 tỷ USD, trong đó giai đoạn 2001 – 2011 là 183 dự án với tổng vốn đầu tư là 3 tỷ USD, giải quyết việc làm cho người lao động, tăng thêm thu nhập, nâng cao đời sống người dân, góp phần ổn định chính trị, xã hội của thành phố. Ế Tuy nhiên, đây vẫn là một con số còn khá khiêm tốn so với tiềm năng của U Thành phố. Nhiều dự án đầu tư nước ngoài đã được cấp giấy phép nhưng triển khai ́H thực hiện chậm. Số dự án đầu tư bị giải thể hoặc rút giấy phép trước thời hạn có xu hướng gia tăng. Lượng vốn đầu tư còn thấp và phân bổ không đều ở các ngành kinh TÊ tế. Tác động của vốn đầu tư chưa thật sự rõ nét, một số dự án làm ăn thua lỗ. Do vậy, việc tìm ra những giải pháp nhằm đẩy mạnh thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước H ngoài vào Đà Nẵng là việc làm quan trọng và cấp thiết, để khai thác các nguồn lực IN của địa phương, đẩy nhanh công cuộc CNH, HĐH, phấn đấu đưa Thành phố trở K thành một trong những đô thị lớn, là trung tâm kinh tế-xã hội lớn của Miền Trung và cả nước, trở thành một Thành phố công nghiệp, hiện đại vào trước năm 2020. Vì O ̣C vậy, tôi chọn đề tài “Nghiên cứu thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài ở Thành ̣I H Phố Đà Nẵng” làm luận văn thạc sĩ kinh tế. 2. Tình hình nghiên cứu đề tài Đ A Vốn đầu tư nước ngoài là vấn đề thu hút sự quan tâm nghiên cứu của nhiều nhà khoa học trong nước. Cho đến nay, đã có nhiều công trình nghiên cứu vấn đề này ở nhiều góc độ tiếp cận, phạm vi và cấp độ nghiên cứu khác nhau như: - TS. Vũ Trường Sơn (2001), Đầu tư trực tiếp nước ngoài với tăng trưởng kinh tế Việt Nam, Nxb. Thống kê - TS. Mai Ngọc Cường (2001), Hoàn thiện chính sách và thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Việt Nam, Nxb Chính trị quốc gia. - "Kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài ở Việt Nam hiện nay" do PGS.TS. Trần Quang Lâm, TS. An Như Hải (đồng chủ biên), Nxb Chính trị quốc gia . 2 - Luận văn thạc sĩ kinh tế của Trần Văn Thạnh (2007) "Nghiên cứu thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài ở tỉnh Quảng Trị" - Luận văn thạc sĩ kinh tế của Trần Phụng Trân (2007) "Nghiên cứu thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài ở tỉnh Quảng Nam" - Luận văn tiến sĩ kinh tế của Nguyễn Tấn Vinh(2011) "Đầu tư trực tiếp nước ngoài đối với quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế thành phố Hồ Chí Minh" Ế Các công trình khoa học trên đã nêu lên những luận điểm cơ bản về vai trò, xu U hướng vận động, tác động của ĐTNN, đánh giá thực trạng và đề ra một số giải pháp ́H trong thu hút, sử dụng vốn ĐTNN ở Việt Nam. Tuy nhiên, vẫn còn ít công trình khoa học nghiên cứu một cách trực tiếp, toàn diện và có hệ thống vấn đề FDI ở Đà TÊ Nẵng dưới góc độ kinh tế chính trị. Từ thực trạng này, hy vọng đề tài nghiên cứu này góp phần bổ sung vào chỗ khiếm khuyết đó. H 3. Mục tiêu nghiên cứu IN Mục tiêu tổng quát: Phân tích thực trạng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài ở K Đà Nẵng trong thời gian qua. Trên cơ sở đó đề xuất các phương hướng, giải pháp nhằm thu hút nguồn vốn này trong thời gian tới để phát triển kinh tế ở thành phố Đà O ̣C Nẵng. ̣I H Mục tiêu cụ thể: Nghiên cứu những vấn đề lý luận chung về đầu tư trực tiếp nước ngoài. Đánh giá thực trạng hoạt động đầu tư trực tiếp nước ngoài ở Đà Nẵng Đ A trong thời gian qua. Đề xuất phương hướng, giải pháp nhằm đẩy mạnh việc thu hút FDI ở Đà Nẵng trong thời gian tới. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu - Đối tượng nghiên cứu: Đầu tư trực tiếp nước ngoài của Đà Nẵng. - Phạm vi nghiên cứu: Thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài ở Đà Nẵng từ năm 2001 – 2011 5. Phương pháp nghiên cứu Luận văn được thực hiện trên cơ sở phương pháp luận và lý luận kinh tế chính trị của chủ nghĩa Mác – Lênin và dựa trên đường lối chính sách của Đảng và Chính 3 Phủ. Trong quá trình thực hiện đề tài, tác giả còn sử dụng một số phương pháp chủ yếu sau: phương pháp duy vật biện chứng, phương pháp duy vật lịch sử, trong quá trình xử lý dữ liệu, tác giả còn sử dụng các phương pháp nghiên cứu chuyên ngành, liên ngành như: so sánh, phân tích, tổng hợp, thống kê, khảo sát, đồng thời kế thừa các công trình nghiên cứu có liên quan để làm rõ những vấn đề mới nảy sinh trong xu thế mở cửa, hội nhập hiện nay. Về tư liệu sơ cấp, tác giả sử dụng các phương pháp: chọn mẫu kết hợp, phân Ế tổ, phân tích số liệu thống kê, phỏng vấn chuyên gia. U 6. Đóng góp của luận văn ́H - Góp phần hệ thống hoá, làm rõ một số vấn đề lí luận cơ bản về đầu tư trực tiếp nước ngoài và vai trò của nó đối với sự phát triển kinh tế-xã hội của Việt Nam TÊ nói chung và của Đà Nẵng nói riêng. - Đánh giá một cách khách quan thực trạng hoạt động thu hút vốn ĐTNN ở H thành phố Đà Nẵng. Từ đó, đề xuất các giải pháp cơ bản để tăng cường thu hút quản IN lý và sử dụng có hiệu quả nguồn vốn FDI trên địa bàn Đà Nẵng trong thời gian tới. K 7. Kết cấu luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, luận văn gồm 3 O ̣C chương: ̣I H Chương 1: Cơ sở lý luận về thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài Chương 2: Thực trạng hoạt động thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Đà Đ A Nẵng Chương 3: Định hướng và các giải pháp thúc đẩy thu hút FDI tại Đà Nẵng 4 CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ THU HÚT VỐN ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI 1.1. Khái niệm, các hình thức cơ bản của đầu tư trực tiếp nước ngoài 1.1.1 Các khái niệm cơ bản Đầu tư nước ngoài đã được hình thành và phát triển từ lâu. Nguyên nhân chính của nó là do sự phát triển không đều về lực lượng sản xuất giữa các quốc gia, Ế về nhu cầu và khả năng tích lũy vốn giữa các quốc gia đó hoặc do chính sách bảo hộ U mậu dịch ngày càng chặt chẽ của từng nước hay do những vấn đề toàn cầu đặt ra ́H cấp bách yêu cầu phải có sự gọi vốn tập trung trên quy mô quốc tế mới có thể giải quyết được. TÊ Đầu tư trực tiếp nước ngoài (Foreign Direct Investment - FDI) ngày nay đã trở thành hình thức đầu tư phổ biến và đã được định nghĩa bởi các tổ chức kinh tế H quốc tế cũng như luật pháp của các quốc gia: IN -Theo Luật Đầu tư nước ngoài của Việt Nam thì: K + Đầu tư nước ngoài là việc nhà đầu tư nước ngoài đưa vào Việt Nam vốn bằng tiền và các tài sản hợp pháp khác để tiến hành hoạt động đầu tư. [8,tr.2] O ̣C + Đầu tư trực tiếp là hình thức đầu tư do nhà đầu tư bỏ vốn đầu tư và ̣I H tham gia quản lý hoạt động đầu tư [8,tr.2]. - Theo Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF), FDI được định nghĩa là: "Một khoản đầu tư Đ A với những quan hệ lâu dài, theo đó, một tổ chức trong một nền kinh tế (nhà đầu tư trực tiếp) thu được lợi ích lâu dài từ một doanh nghiệp đặt tại một nền kinh tế khác. Mục đích của nhà đầu tư trực tiếp là muốn có nhiều ảnh hưởng trong việc quản lý doanh nghiệp đặt tại nền kinh tế khác đó'' [2,tr.31] Dù có nhiều quan điểm khác nhau về FDI, song có thể đưa ra một khái niệm tổng quát nhất là: Đầu tư trực tiếp nước ngoài là sự di chuyển vốn quốc tế dưới hình thức vốn sản xuất thông qua việc nhà đầu tư ở một nước đưa vốn vào một nước khác để đầu tư, đồng thời trực tiếp tham gia quản lý, điều hành tổ chức sản xuất, tận dụng ưu thế về vốn, trình độ công nghệ, kinh nghiệm quản lý…nhằm mục 5