Luận văn Thạc sĩ Khoa học lâm nghiệp: Nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn làm cơ sở đề xuất giải pháp quy hoạch sử dụng đất bền vững tại xã EahH'ding huyện CưMgar tỉnh Đắk Lắk

Chia sẻ: Tri Lễ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:121

Thêm vào BST

Báo xấu

43
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của đề tài được xác định như sau: Phân tích hiệu quả của một số mô hình sử dụng đất và một số nhân tố ảnh hưởng đến việc lập kế hoạch sử dụng đất và phát triển kinh tế hộ gia đình; phân tích ảnh hưởng của một số chính sách đến sự hình thành và phát triển kinh tế hộ gia đình; lựa chọn và đề xuất một số mô hình sử dụng đất phù hợp với đặc điểm tự nhiên cũng như kinh tế xã hội trên địa bàn nghiên cứu .

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Khoa học lâm nghiệp: Nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn làm cơ sở đề xuất giải pháp quy hoạch sử dụng đất bền vững tại xã EahH'ding huyện CưMgar tỉnh Đắk Lắk

CHÖÔNG 1 ÑAËT VAÁN ÑEÀ §aát ñai laø moät taøi nguyeân thieân nhieân voâ cuøng quí giaù, laø tö lieäu saûn xuaát ñaëc bieät, laø thaønh phaàn quan troïng haøng ñaàu cuûa söï soáng, laø ñòa baøn xaây döïng vaø phaùt trieån daân sinh. Khoa hoïc cuõng nhö thöïc tieãn ñaõ chöùng minh ñöôïc taàm quan troïng cuûa ñaát trong saûn xuaát Noâng-Laâm nghieäp, ñaát vöøa laø ñòa baøn vöøa laø ñoái töôïng chính cuûa quaù trình saûn xuaát Noâng-Laâm nghieäp cuõng nhö vieäc nghieân cöùu cuûa caùc ñeà taøi khoa hoïc. Ngaøy nay nhôø söï phaùt trieån cuûa khoa hoïc maø ñaát khoâng coøn ñöôïc coi laø moät heä vaät cheát maø noù laø moät phöùc heä bieán ñoäng do aûnh höôûng cuûa caùc nhaân toá moâi tröôøng xung quanh (ñòa hình, thöïc vaät, ñaù meï, khí haäu, con ngöôøi…)[1].Trong nhöõng naêm gaàn ñaây ñaõ xuaát hieän nhieàu thieân tai nhö luõ luït, haïn haùn, nhieät ñoä traùi ñaát noùng leân, hieäu öùng nhaø kính…ñaõ laøm cheát raát nhieàu ngöôøi, phaù hoaïi nhaø cöûa, muøa maøng vv…Töø ñoù con ngöôøi môùi baét ñaàu nhaän thöùc ñöôïc vieäc chaët phaù röøng böøa baõi, söû duïng ñaát khoâng ñuùng muïc ñích…laø nguyeân nhaân chính gaây neân nhöõng thieân tai ñoù. VÊn ®Ò moâi tröôøng sinh thaùi laø moät trong nhöõng vaán ñeà thôøi söï noùng hoåi treân theá giôùi. Nguyeân nhaân chính cuûa moïi quaù trình bieán ñoåi veà moâi tröôøng soáng cuûa con ngöôøi laø caùc hoaït ñoäng kinh teá xaõ hoäi. Chính con ngöôøi ñaõ taïo neân moät cuoäc soáng ñaày ñuû, sung tuùc veà vaät chaát vaø tinh thaàn, vaø cuõng chính con ngöôøi ñaõ taïo ra haøng loaït vaán ñeà nhö caïn kieät taøi nguyeân thieân nhieân, gaây oâ nhieãm nguoàn nöôùc, laøm suy thoaùi chaát löôïng moâi tröôøng soáng. Chính vì theá maø hieän nay vieäc söû duïng hôïp lyù vaø beàn vöõng taøi nguyeân thieân nhieân, cuõng nhö vieäc xaây döïng moät neàn noâng nghieäp beàn vöõng khoâng coøn laø traùch nhieäm cuûa moät quoác gia naøo maø noù laø moät coâng vieäc chung cho taát caû caùc nöôùc treân theá giôùi. Muïc tieâu cuûa vieäc quaûn lyù, QHSDÑ beàn vöõng laø ñònh höôùng cho söï thay ñoåi coâng ngheä vaø toå chöùc thöïc hieän nhaèm ñaûm baûo vieäc thoûa maõn lieân tuïc nhu caàu cuûa con ngöôøi thuoäc caùc theá heä hoâm nay vaø cho caû mai sau. Söï phaùt trieån beàn vöõng aáy coøn coù caû moät heä quaû voâ cuøng quan troïng ñoù laø baûo veä ñöôïc taøi nguyeân ñaát, nöôùc vaø taøi nguyeân di truyeàn. Ñieàu naøy noùi leân raèng chuùng ta caàn phaûi bieát 1
caùch quaûn lyù vaø söû duïng taøi nguyeân thieân nhieân moät caùch hôïp lyù vaø beàn vöõng. Coù nhö vaäy chuùng ta khoâng nhöõng khoâng laøm huûy hoaïi moâi tröôøng, maø coøn phuïc hoài laïi ñöôïc nhöõng caûnh quan truyeàn thoáng voán coù cuûa töï nhieân laøm cho cuoäc soáng tinh thaàn cuõng nhö vaät chaát cuûa con ngöôøi ngaøy moät naâng cao. Söû duïng ñaát laøm sao phuø hôïp vôùi quan ñieåm sinh thaùi vaø phaùt trieån beàn vöõng trong cuûa thôøi kú coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa ñaát nöôùc. Moät hieän töôïng phoå bieán ôû ñoàng baøo daân toäc Taây nguyeân laø chaët phaù röøng laøm nöông raãy theo phöông thöùc canh taùc du canh du cö. Nhöõng ngöôøi söû duïng ñaát chæ muoán khai thaùc, boùc loät ñaát nhöng hoï chöa töøng nghó ñeán vieäc baûo veä vaø phuïc hoài laïi ñoä phì nhieâu cuûa ñaát. Caùc hoaït ñoäng saûn xuaát nhö vaäy ñaõ laøm maát ñi tính heä thoáng trong vieäc quaûn lyù söû duïng ñaát vaø töø ñoù phaù vôõ theá caân baèng trong töï nhieân. Nhö vaäy ñeå ñaùnh giaù moät moâ hình söû duïng ñaát beàn vöõng laø khoâng phaûi chØ nhaèm vaøo giaù trò lôïi nhuaän kinh teá cao maø cßn caàn phaûi chuù troïng ñeán nhöõng vaán ñeà coát loõi, chaúng haïn nhö söû duïng taøi nguyeân thieân nhieân phaûi beàn vöõng veà maët kinh teá, beàn vöõng veà baûo veä moâi tröôøng, beàn vöõng veà heä sinh thaùi vaø ña daïng sinh hoïc, cuoái cuøng laø beàn vöõng veà maët xaõ hoäi vaø nhaân vaên . Nöôùc ta laø moät nöôùc coù ngaønh noâng nghieäp chieám tyû leä lao ñoäng cao, nhöng moät ñieàu baát hôïp lyù laø nöôùc ta ñöôïc xeáp vaøo haøng caùc nöôùc thieáu ñaát canh taùc. Ñaây chính laø moät ñieåm maáu choát gaây ra naïn chaët phaù röøng laøm nöông raãy vaø laø moät moái hieåm hoïa cho söï phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi vaø moâi tröôøng soáng cuûa con ngöôøi. Chuùng ta bieát raèng saûn xuaát Noâng-Laâm nghieäp laø moät trong nhöõng ngaønh kinh teá muõi nhoïn cuûa nöôùc ta. Saûn xuaát Noâng-Laâm nghieäp goùp phaàn cung caáp löông thöïc thöïc phaåm, nguyeân lieäu hoaït ñoäng cho moät soá ngaønh kinh teá khaùc. Chuùng ta cuõng bieát raèng daân toäc Vieät Nam töø ngaøn xöa ñeán nay coù moät ñöùc tính voâ cuøng quí baùu ñoù laø ñöùc tính caàn cuø, saùng taïo trong lao ñoäng, ñieàu kieän töï nhieân cuõng khoâng quaù khaéc nghieät nhöng thu nhaäp cuûa ngöôøi daân nöôùc ta thì ñang ôû möùc quaù thaáp vaø ñöôïc xeáp vaøo dieän ngheøo treân theá giôùi. Ñieàu naøy phaûi chaêng laø do chuùng ta chöa phaùt huy heát ñöôïc tieàm naêng saün coù cuûa ñaát ñai hay laø vieäc quaûn lyù vaø söû duïng taøi nguyeân thieân nhieân ñaëc 2
bieät laø ñaát chöa thaät hôïp lyù ? Ñaây chính laø moät vaán ñeà laøm cho caùc nhaø khoa hoïc phaûi traên trôû, ñau ñaàu. Trong giai ñoaïn hieän nay ñöôïc söï quan taâm cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc ñaõ coù nhöõng chuû tröông ñoåi môùi cô caáu kinh teá, ñaõ coù nhöõng chính saùch veà ñaát ñai hôïp lyù, ña daïng hoùa saûn phaåm, taïo ra thò tröôøng oån ñònh, töøng böôùc caûi thieän ñôøi soáng cuûa ngöôøi daân nhaát laø ôû vuøng saâu, vuøng xa, vuøng ñoàng baøo daân toäc ôû Taây nguyeân. Tröôùc thöïc traïng ñoù, trong giai ñoaïn vöøa qua, nhaø nöôùc ta ñaõ töông ñoái hoaøn thieän coâng taùc QHSDÑ vó moâ, QHSDÑ vi moâ coù söï tham gia cuûa ngöôøi daân böôùc ñaàu ñaõ ñöôïc aùp duïng treân ñòa baøn noâng thoân mieàn nuùi ñöa ra moät soá chuû tröông, chính saùch nhö giao quyeàn söû duïng ñaát laâu daøi cho ngöôøi daân, ñaàu tö voán, kyõ thuaät cho phaùt trieån Noâng-Laâm nghieäp thoâng qua chöông trình döï aùn cuûa nhaø nöôùc . Theo Ñumanski vaø Smyth, 1993 [5] thì beàn vöõng laø moät khaùi nieäm ñoäng beàn vöõng ôû nôi naøy nhöng coù theå khoâng beàn vöõng ôû nôi khaùc, beàn vöõng taïi thôøi ñieåm naøy nhöng coù theå khoâng beàn vöõng ôû thôøi ñieåm khaùc. Maëc duø tính beàn vöõng khoù xaùc ñònh chính xaùc, nhöng vieäc ñaùnh giaù noù coù theå thöïc hieän döïa vaøo nhöõng bieåu hieän vaø xu höôùng cuûa caùc quaù trình chi phoái chöùc naêng cuûa moät heä thoáng canh taùc nhaát ñònh taïi moät ñòa baøn cuï theå. Chính vì theá maø do ñieàu kieän veà töï nhieân, xaõ hoäi, nguyeän voïng cuûa ngöôøi daân ôû moãi vuøng laø khoâng gioáng nhau, do ñoù coâng taùc QHSDÑ phaûi mang tính ñaëc thuø cuûa moãi vuøng. Coù nhö vaäy thì môùi ñaûm baûo ñöôïc vieäc söû duïng quaûn lyù ñaát ñai moät caùch hôïp lyù, naâng cao ñöôïc hieäu quaû kinh teá vaø an toaøn moâi tröôøng sinh thaùi. Ñaây cuõng chính laø moät trong nhöõng nhieäm vuï quan troïng trong coâng cuoäc phaùt trieån noâng nghieäp, noâng thoân hieän nay cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc ta . Töø nhöõng yeâu caàu caáp baùch cuûa thöïc tieãn cuõng nhö hieän traïng quaûn lyù söû duïng nguoàn taøi nguyeân thieân nhieân vieäc thöïc hieän ñeà taøi“ Nghieân cöùu cô sôû lyù luaän vaø thöïc tieãn laøm cô sôû ñeà xuaát giaûi phaùp quy hoaïch söû duïng ñaát beàn vöõng taïi xaõ EaH’ding–huyeän CÊöM’gar -tænh Ñaêk Laêk “laø ñuùng höôùng vaø caàn thieát. Töø ñoù laøm neàn taûn cho vieäc xaây döïng phöông phaùp luaän veà QHSDÑ beàn vöõng ôû huyeän CÊöM’gar trong thôøi gian tôùi. 3
CHÖÔNG 2 . TOÅNG QUAN VAÁN ÑEÀ NGHIEÂN CÖÙU Quaù trình phaùt trieån vaø toàn taïi cuûa xaõ hoäi loaøi ngöôøi coù lieân quan maät thieát ñeán caùc nguoàn taøi nguyeân thieân nhieân nhö ñaát, nöôùc, khoâng khí, khoaùng saûn, ñoäng thöïc vaät. Trong ñoù, coù theå noùi raèng ñaát coù vai troø raát lôùn ñoái vôùi saûn xuaát Noâng - Laâm nghieäp noùi rieâng vaø ñoái vôùi caùc ngaønh kinh teá noùi chung. Xaõ hoäi loaøi ngöôøi töø thôøi nguyeân thuûy chuû yeáu soáng baèng caùch haùi quaû chöa bieát saûn xuaát neân chöa quan taâm ñeán ñaát ñai. Toác ñoä taêng daân soá ngaøy caøng cao ñaõ ñöa ñaåy loaøi ngöôøi tôùi vieäc laïm duïng quaù möùc giôùi haïn voán coù cuûa traùi ñaát vaø ñöa traùi ñaát ngaøy caøng gaàn hôn vôùi khaû naêng chòu ñöïng cuoái cuøng. Chuùng ta bieát raèng daân soá theá giôùi taêng leân theo moät toác ñoä choùng maët, chaúng haïn vaøo nhöõng naêm ñaàu theá kyû XVI thì daân soá treân theá giôùi ôû khoaûng 500 trieäu ngöôøi, nhöng ñeán nay thì con soá xaáp xæ laø 6,2 tæ ngöôøi. Theo Baùo caùo veà phaùt trieån theá giôùi (1993) döï ñoaùn daân soá theá giôùi seõ laø khoaûng 8,3 tæ ngöôøi vaøo naêm 2025[11]. Vôùi toác ñoä taêng daân soá nhö vaäy cho neân vieäc khai thaùc taøi nguyeân thieân nhieân moät caùch oà aït ñaõ laøm cho nguoàn taøi nguyeân thieân nhieân bò caï n kieät nhanh choùng. Tröôùc ñaây, theá giôùi coù khoaûng 17,6 tæ ha röøng, hieän nay chæ coøn khoaûng 4,1 tæ ha röøng. Dieän tích röøng che phuû che phuû chieám 31,7% dieän tích luïc ñòa. Moãi naêm tính trung bình dieän tích röøng nhieät ñôùi giaûm khoaûn g 11 trieäu ha. Dieän tích röøng troàng haøng naêm ôû caùc nöôùc nhieät ñôùi baèng 1/10 dieän tích röøng bò maát. Rieâng ôû vuøng chaâu AÙ–Thaùi bình döông, trong thôøi gian töø 1976–1980 maát 9.000.000.ha röøng, trung bình haøng naêm maát khoaûng 1.800 000 ha röøng, moãi ngaøy trung bình maát 5000 ha röøng. Cuõng trong thôøi gian naøy, chaâu Phi maát 18.400.000 ha röøng. Naïn phaù röøng dieãn ra traàm troïng ôû 56 nöôùc nhieät ñôùi vaø theá giôùi thöù 3. Do naïn phaù röøng dieãn ra traøn lan, vôùi toác ñoä lôùn cho neân hieän nay coù tôùi 875 trieäu ngöôøi phaûi soáng ôû nhöõng vuøng sa maïc hoùa. Sa maïc hoùa ñaõ laøm maát ñi 26 tæ USD giaù trò saûn phaåm moãi naêm. Do xoùi moøn haøng naêm theá giôùi maát ñi 12 tæ taán ñaát, vôùi löôïng maát ñaát nhö vaäy coù theå saûn xuaát ra 50 trieäu 4
taán löông thöïc. Haøng ngaøn hoà chöùa nöôùc ôû vuøng nhieät ñôùi ñang bò caïn daàn, tuoåi thoï nhieàu coâng trình thuûy ñieän vuøng nhieät ñôùi bò ruùt ngaén [7]. 2.1 Treân theá giôùi . Chuùng ta bieát raèng vieäc quaûn lyù söû duïng vaø phaùt trieån taøi nguyeân thieân nhieân beàn vöõng noùi chung vaø veà ñaát ñai noùi rieâng ñaõ ñöôïc caùc nhaø khoa hoïc trong nöôùc vaø treân theá giôùi quan taâm . Tuøy theo caùch nhìn nhaän veà quaûn lyù vaø söû duïng ñaát sao cho hôïp lyù ñaõ ñöôïc nhieàu taùc giaû khaùc nhau ñeà caäp tôùi ôû nhöõng möùc ñoä roäng heïp khaùc nhau. Vieäc ñöa ra moät khaùi nieäm thoáng nhaát laø moät ñieàu raát khoù thöïc hieän, song phaân tích qua caùc khaùi nieäm cho thaáy coù nhöõng ñieåm gioáng nhau, ñoù laø döïa treân quan ñieåm veà söï phaùt trieån beàn vöõng thì caùc hoaït ñoäng coù lieân quan ñeán ñaát ñai phaûi ñöôïc xem xeùt moät caùch toaøn dieän vaø ñoàng thôøi nhaèm ñaûm baûo noù moät caùch laâu daøi vaø beàn vöõng. Nhöõng noäi dung chuû yeáu thöôøng ñöôïc chuù yù laø caùc yeáu toá veà maët kinh teá, baûo veä moâi tröôøng, baûo veä caùc heä sinh thaùi ña daïng sinh hoïc vaø caùc ñaët ñieåm veà maët xaõ hoäi vaø nhaân vaên. Quaù trình phaùt trieån cuûa vieäc quaûn lyù söû duïng ñaát treân theá giôùi luoân gaén lieàn vôùi lòch söû phaùt trieån cuûa xaõ hoäi loaøi ngöôøi. Sau ñaây laø nhöõng minh chöùng cho söï phaùt trieån naøy. Töø thôøi Coäng saûn nguyeân thuûy, loaøi ngöôøi soáng chuû yeáu baèng caùch haùi quaû chöa saûn xuaát neân chöa coù nhaän xeùt veà ñaát. Ñeán thôøi kyø Noâng noâ ñaõ coù hoaït ñoäng saûn xuaát neân ñaõ coù nhaän xeùt vaø kinh nghieäm saûn xuaát. ÔÛ thôøi kyø Phong kieán do tö töôûng toân giaùo thoáng trò neân khoa hoïc veà ñaát coù phaùt trieån nhöng coøn chaäm. Baét ñaàu töø theá kyû XIX nhieàu coâng trình nghieân cöùu veà ñaát ñöôïc ra ñôøi. Coù theå noùi quaù trình phaùt trieån Noâng nghieäp cuûa xaõ hoäi loaøi ngöôø i ñöôïc chia laøm 3 giai ñoaïn [6 ] : Giai ñoaïn 1 : QHSDÑ ñoùng vai troø quan troïng trong neàn saûn xuaát cuûa xaõ hoäi loaøi ngöôøi. QHSDÑ laø moät boä phaän cuûa phöông thöùc saûn xuaát xaõ hoäi. Vì vaäy lòch söû phaùt trieån cuûa QHSDÑ chæ laø söï phaûn aùnh lòch söû phaùt trieån cuûa caùc phöông thöùc saûn 5
xuaát. Caùc giai ñoaïn phaùt trieån cuûa QHSDÑ phuø hôïp vôùi giai ñoaïn phaùt trieån cuûa moät neàn saûn xuaát xaõ hoäi. Noäi dung cuûa caùc phöông phaùp QHSDÑ luoân phaùt trieån, bieán ñoåi vaø hoaøn thieän ñeå phuø hôïp vôùi nhöõng bieán ñoåi cuûa caùc heä thoáng kinh teá vaø chính trò trong töøng giai ñoaïn . Giai ®o¹n nµy lµ giai ®o¹n lµm n«ng nghiÖp thñ c«ng. Cã thÓ xem thêi gian nµy con ng-êi míi chuyÓn tõ h¸i l-îm sang ch¨n nu«i, trång trät. Nh÷ng c«ng cô sö dông cho s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cßn th« s¬, ®¬n gi¶n. Nã c¸ch ®©y kho¶ng 14- 15 ngµn n¨m (vµo thêi kú ®å ®¸ gi÷a). Thêi kú nµy nh×n chung lµ lao ®éng gi¶n ®¬n. Con ng-êi ®Çu t- vµo s¶n xuÊt n«ng nghiÖp chñ yÕu lµ ë d¹ng lao ®éng sèng, víi nh÷ng kinh nghiÖm mµ hä truyÒn tông cho nhau. Sù ph¸t triÓn cña s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ch-a réng r·i, chØ tËp trung ë mét sè vïng ®-îc xem lµ c¸i n«i cña sù ph¸t triÓn loµi ng-êi, vïng trung cËn §«ng, Ên ®é, Trung quèc, (M.V.MarKop, 1972). Theo Gorman (1969) th× c«ng nghiÖp trång trät xuÊt hiÖn c¸ch ®©y kho¶ng 16-18 ngµn n¨m. Cã thÓ n«ng nghiÖp xuÊt hiÖn ë Th¸i lan vµo kho¶ng 7000 - 9000 n¨m tr-íc c«ng nguyªn. Vïng T©y ¸ lµ n¬i ®Çu tiªn trång lóa m×, ®¹i m¹ch vµ nu«i cõu, dª vµo kho¶ng 6000 n¨m tr-íc c«ng nguyªn. Vïng §«ng nam ¸ lµ n¬i ®Çu tiªn trång lóa n-íc, nu«i lîn, gµ vµo kho¶ng 3000 n¨m tr-íc c«ng nguyªn. Vïng Trung vµ B¾c Mü b¾t ®Çu trång ng« vµo kho¶ng 6000 n¨m tr-íc c«ng nguyªn, trång bÝ ®á vµo kho¶ng 3000 n¨m tr-íc c«ng nguyªn. Còng ë ®©y ng-êi ta trång l¹c, s¾n, khoai t©y (Grigg, 1974). Mçi h×nh thøc tæ chøc s¶n xuÊt x· héi t-¬ng øng víi h×nh thøc tæ chøc l·nh thæ th«ng qua ho¹t ®éng QHSDÑ. Sù ph¸t triÓn cña x· héi ®ßi hái lùc l-îng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt ph¸t triÓn ®Õn mét tr×nh ®é nhÊt ®Þnh. Do ®ã, h×nh thøc tæ chøc l·nh thæ còng ph¶i ®-îc cñng cè vµ hoµn thiÖn mét c¸ch cã hÖ thèng. Nãi kh¸c ®i, néi dung cña c¸c ph-¬ng ph¸p QHSDÑ lu«n lu«n biÕn ®æi vµ hoµn thiÖn, t¹o ®iÒu kiÖn thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña lùc l-îng s¶n xuÊt. §Ó ®¹t ®-îc nh÷ng môc ®Ých ®ã th× viÖc QHSDÑ ph¶i phï hîp víi qui luËt tù nhiªn, qui luËt ph¸t triÓn KT- XH. ChÝnh v× lÏ ®ã x· héi loµi ng-êi ®· b-íc sang giai ®o¹n míi tiÕn bé h¬n, v¨n minh h¬n . 6
 Giai ®o¹n 2 : Trong giai ®o¹n nµy, nÒn c«ng nghiÖp ®-îc ph¸t triÓn víi vËt t-, kü thuËt cao h¬n ®-îc gäi lµ giai ®o¹n c¬ giíi ho¸ c«ng nghiÖp, trong giai ®o¹n nµy con ng-êi ®Çu t- vµo nhiÒu c«ng cô kü thuËt nh»m t¹o n¨ng suÊt cao, thùc hiÖn n¨m ho¸ “ c¬ khÝ hãa, thuû lîi ho¸, ho¸ häc ho¸, ®iÖn khÝ ho¸ vµ sinh häc ho¸ ” . Do tèc ®é t¨ng d©n sè å ¹t, tõ n¨m 1650 sau C«ng nguyªn d©n sè thÕ giíi ë kho¶ng 500 triÖu ng-êi ®Õn n¨m 1960 lµ 2,7 tû ng-êi [11]. §©y chÝnh lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n lµm thay ®æi tù nhiªn mét c¸ch ®¸ng kÓ, phÇn lín con ng-êi chØ biÕt khai th¸c tiÒm n¨ng cña thiªn nhiªn, trong ®ã chñ yÕu lµ thùc vËt, ®éng vËt vµ ®Êt ®ai. Cïng víi viÖc sö dông tµi nguyªn sinh vËt, sù ph¸t triÓn n«ng nghiÖp t¨ng h¬n 100 lÇn trong 100 n¨m qua ®· sö dông dông nguån n-íc ngÇm 100 km3 lªn 3600km3 hµng n¨m [11]. C«ng nghiÖp ph¸t triÓn con ng-êi ®· sö dông nhiÒu m¸y mãc, dïng nhiÒu chÊt ®èt ®· lµm « nhiÔm m«i tr-êng, ®Æc biÖt lµ c¸c nhiªn liÖu thuéc ho¸ th¹ch. D©n sè t¨ng nhanh, viÖc l¹m dông thuèc trõ s©u, diÖt cá, thuèc kÝch thÝch, ph©n ho¸ häc qu¸ nhiÒu ®· lµm cho m«i tr-êng sèng bÞ « nhiÔm nÆng nÒ, hµng lo¹t nh÷ng c¸nh rõng tù nhiªn v« cïng qu¸ gi¸ vÒ nhiÒu mÆt ®· bÞ ph¸ huû. RÊt nhiÒu hÖ thèng tù nhiªn bÞ ph¸ huû vµ còng cã nhiÒu hÖ thèng míi xuÊt hiÖn. Trong vßng 200 n¨m qua, hµnh tinh chóng ta ®· mÊt ®i kho¶ng 6 triÖu km2 rõng tù nhiªn (Chñ yÕu lµ rõng nhiÖt ®íi) søc khoÎ con ng-êi ®ang bÞ ®e do¹ [11]. Trong nh÷ng n¨m gÇn, nhiÒu ph¶n øng cña tù nhiªn: h¹n h¸n, lò lôt, bÖnh dÞch, ®éng ®Êt...®· c¶nh tØnh con ng-êi, buéc hä ph¶i cã nh÷ng ph-¬ng s¸ch, nh÷ng chiÕn l-îc khèng chÕ thiªn nhiªn. Cã thÓ nãi nh÷ng nguyªn nh©n ®ã ®· ®-a x· héi loµi ng-êi b-íc sang giai ®o¹n 3.  Giai ®o¹n 3: Tr¶i qua mét qu¸ tr×nh khai th¸c, bãc lét l©u dµi tµi nguyªn thiªn nhiªn mµ kh«ng hÒ nghó tíi phôc håi vµ b¶o vÖ nã. Con ng-êi chØ biÕt lµm sao ®em l¹i lîi nhô©n cao vÒ kinh tÕ , chÝnh v× lÏ ®ã mµ thiªn nhiªn ®· quay l-ng l¹i víi x· héi loµi ng-êi: lò lôt x¶y ra liªn miªn, mÆt ®Êt nãng lªn vµ l¹nh ®i thÊt th-êng. Sö dông qu¸ nhiÒu chÊt ®èt hãa th¹ch, c¸c chÊt ho¸ häc ®· dÉn tíi tÇng «z«n bÞ ph¸ huû, hiÖu øng nhµ kÝnh xuÊt hiÖn tr¸i ®Êt nãng lªn, b¨ng hai cùc sÏ tan ra, n-íc biÓn d©ng cao nhÊn ch×m nh÷ng vïng ®Êt ven biÓn ... nh÷ng ¶nh h-ëng ®ã phÇn nµo ®· lµm cho con ng-êi thøc tØnh h¬n. ChÝnh v× thÕ nh÷ng n¨m gÇn ®©y con 7
ng-êi ®· biÕt sö dông ®Êt bÒn v÷ng hîp lý h¬n. §Çu thÕ kû XIX cã nhiÒu c«ng tr×nh nghiªn cøu vÒ ®Êt còng nh- ®· xuÊt hiÖn nhiÒu m« h×nh sö dông ®Êt mang l¹i hiÖu qu¶ cao. §«cutraiep, ng-êi Nga ®· chó ý nghiªn cøu vÒ ®Êt vµ ®· cã nhiÒu c«ng tr×nh vÒ lÜnh vùc nµy. VÒ h×nh thµnh ®Êt, «ng cho r»ng ®ã lµ kÕt qu¶ tæng hîp cña nhiÒu yÕu tè: khÝ hËu, sinh vËt, ®¸ mÑ, ®Þa h×nh vµ tuæi cña ®Þa ph-¬ng «ng ®· ph¸t hiªn ra ®-îc quy luËt ph©n bè trao ®æi khÝ hËu. ¤ng lµ ng-êi lu«n lu«n chó ý g¾n liÒn lý luËn víi thùc tiÔn vµ ®· gãp phÇn rÊt nhiÒu trong kÕt qu¶ nghiªn cøu nh-: ph©n lo¹i ®Êt, ph¸t sinh ®Êt, c¶i t¹o ®Êt, vÏ b¶n ®å ®Êt. T¹i Trung Quèc tr-íc c¸ch m¹ng viÖc nghiªn cøu ®Êt ®ai cßn h¹n chÕ, sau c¸ch m¹ng Trung Quèc ®· thùc sù chó ý ®Õn sù ph¸t triÓn ®Êt ®ai v× nã cã tÇm quan träng ®Æc biÖt. C«ng t¸c nghiªn cøu vµ phôc vô s¶n xuÊt ®· ®-îc chó ý. ViÖc ®iÒu tra kh¶o s¸t, nghiªn cøu, tæng kÕt kinh nghiÖm tæng kÕt, kinh nghiÖm sö dông ®Êt kh«ng nh÷ng kh«ng chØ cã ë c¸c nhµ khoa häc mµ cßn lan réng ®Õn tõng ng-êi n«ng d©n. V× vËy tuy d©n sè ®«ng nhÊt thÕ giíi nh-ng kh©u l-¬ng thùc, thùc phÈm ë Trung Quèc ®· gi¶i quyÕt ®-îc mét phÇn khã khaên [1]. Trªn thÕ giíi m« h×nh sö dông ®Êt ®Çu tiªn lµ du canh, ®©y chÝnh lµ nh÷ng hÖ thèng n«ng nghiÖp trong ®ã ®Êt ®-îc ph¸t quang ®Ó canh t¸c trong thêi gian ng¾n h¬n thêi gian bá ho¸ (Coklin, 1957). Du canh ®ù¬c coi lµ ph-¬ng thøc canh t¸c cæ x-a nhÊt nã ra ®êi vµo cuèi thêi kú ®å ®¸ míi khi con ng-êi ®· tÝch luü ®-îc nh÷ng kiÕn thøc ban ®Çu vÒ tù nhiªn. Loµi ng-êi ®· v-ît qua thêi kú nµy b»ng nh÷ng cuéc c¸ch m¹ng kü thuËt vµ trång trät. Tuy nhiªn cho m·i ®Õn gÇn ®©y du canh vÉn cßn ®-îc vËn dông trªn c¸c rõng V©n sam ë B¾c ¢u (Coxvµ AlKinss, 1979, Rusell 1968, Rudlle vµ Masnhard 1981). MÆc dï cßn nhiÒu h¹n chÕ vÒ m«i tr-êng, song ph-¬ng thøc naøy vÉn ®-îc sö dông phæ biÕn ë c¸c vïng nhiÖt ®íi. Quan ®iÓm vÒ du canh cßn ®ang ®-îc ®Æt ra, mµ mét trong nh÷ng gãc nh×n míi coi du canh lµ chiÕn l-îc qu¶n lý tµi nguyªn rõng. Trong ®ã ®Êt ®ai ®-îc lu©n canh nh»m khai th¸c n¨ng l-îng vµ vèn dinh d-ìng cña phøc hÖ thùc vËt-®Êt, cña hiªn t-îng canh t¸c (MC. Grath,1987,223). Tuy nhiªn vÒ chiÕn l-îc ph¸t triÓn bÒn v÷ng, du canh kh«ng ®-îc nhiÒu ChÝnh phñ vµ c¬ quan Quèc tÕ coi träng. Bëi v× du canh ®-îc coi lµ phÝ ph¹m vÒ søc ng-êi tµi nguyªn ®Êt ®ai, lµ nguyªn nh©n chÝnh g©y nªn xãi mßn vµ tho¸i ho¸ ®Êt dÉn ®Õn t×nh tr¹ng sa m¹c ho¸ x¶y ra nghiªm träng. 8
ë T©y ¢u cuéc c¸ch m¹ng n«ng nghiÖp cuèi thÕ kû XVIII ®Çu thÕ kû XIX thay chÕ ®é ®éc canh b»ng chÕ ®é lu©n canh, më ®Çu cho thay ®æi lín trong c¬ cÊu c©y trång n«ng nghiÖp t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho th©m canh t¨ng vô Vissac,1979; Shaner 1982 cho r»ng cÇn ®Æt hÖ thèng c©y trång trong hÖ thèng canh t¸c.[3]. Chóng ta biÕt raèng QHSDÑ lµ mét hiÖn t-îng kinh tÕ - x· héi cã tÝnh chÊt ®Æc thï. §©y lµ mét ho¹t ®éng võa mang tÝnh khoa häc, võa mang tÝnh ph¸p lý cña mét hÖ thèng c¸c biÖn ph¸p kü thuËt, kinh tÕ, x· héi ®-îc xö lý b»ng ph-¬ng ph¸p ph©n tÝch tæng hîp vÒ sù ph©n bè ®Þa lý cña c¸c ®iÒu kiªn tù nhiªn KT - XH. Cã nh÷ng ®Æc tr-ng gi÷a c¸c cÊp vïng l·nh thæ theo quan ®iÓm tiÕp cËn hÖ thèng ®Ó h×nh thµnh c¸c ph-¬ng ¸n tæ chøc l¹i viÖc sö dông ®Êt ®ai theo ph¸p luËt cña nhµ n-íc. ChÝnh v× lÏ ®ã mµ theo Blanford nguån gèc cña ph-¬ng thøc canh t¸c Taungya ®-îc b¾t nguån tõ mét ®Þa ph-¬ng ®Ó chØ ph-¬ng thøc du canh. Sau ®ã ®-îc sö dông ®Ó miªu t¶ ph-¬ng ph¸p phôc håi rõng ë MiÕn §iÖn vµo nh÷ng n¨m 1850-1858 do nhµ t- b¶n Anh Dictaich Riandis vËn dông trong nghiªn cøu t¸i sinh rõng TÕch (Blanford 1958). Mét trong nh÷ng nguyªn nh©n g©y ra sù thiÕu hôt ®Êt canh t¸c ®ã lµ sù bïng næ d©n sè céng víi viÖc kh«ng biÕt qu¶n lý sö dông ®Êt bÒn v÷ng, hîp lý dÉn tíi t×nh tr¹ng xãi mßn ®Êt. D©n sè cña thÕ giíi hiÖn nay xÊp xØ 6,2 tû ng-êi theo sè liÖu cña FAO trªn thÕ giíi cã 1,476 tû ha ®Êt n«ng nghiÖp ®ang ®-îc sö dông trong ®ã : - §Êt cã ®é dèc lµ 973 triÖu ha. - §é dèc >10o coù 377 triÖu ha chiÕm 25,5%(Sheng,1988; Hudson 1988; Cent,1989). - Trong qu¸ tr×nh sö dông con ng-êi ®· lµm tho¸i ho¸ 1,4 tû ha ®Êt theo Nomar Mayer 1993, hµng n¨m trªn toµn cÇu mÊt kho¶ng 11 triÖu ha ®Êt n«ng nghiÖp do c¸c nguyªn nh©n xãi mßn, sa m¹c ho¸, nhiÔm ®éc hoÆc chuyÓn ho¸ sang d¹ng kh¸c. NÕu víi tèc ®é t¨ng tr-ëng d©n sè diÔn ra nh- hiÖn nay theo dù b¸o cña tæ chøc d©n sè thÕ giíi, th× ®Õn n¨m 2025 th× d©n sè thÕ giíi sÏ lµ 8,3 tû ng-êi tËp chung chñ yÕu ë c¸c n-íc thuéc thÕ giíi thø 3. Nomar E.Borlang 1996 cho r»ng: còng nh- tr-íc ®©y loµi ng-êi vÉn sèng dùa vµo l-¬ng thùc, ®Æc biÖt lµ ngò cèc, ®Ó tho¶ m·n nhu cÇu cÇn thiÕt ngµy cµng t¨ng cña m×nh. NÕu nh- møc tiªu thô 9
l-¬ng thùc theo ®Çu ng-êi vÉn gi÷ nguyªn nh- hiÖn nay th× sù t¨ng tr-ëng d©n sè ®ßi hái ph¶i t¨ng n¨ng suÊt l-¬ng thùc th« thªm 2,6 tû tÊn vµo n¨m 2025 møc t¨ng lµ 57% so víi n¨m 1990. NÕu nh- nh÷ng ng-êi nghÌo thuéc c¸c n-íc ®ang ph¸t triÓn (-íc tÝnh kho¶ng 1tû ng-êi ) ®-îc c¶i thiÖn khÈu phÇn ¨n, th× s¶n l-îng l-¬ng thùc thÕ giíi hµng n¨m ph¶i t¨ng gÊp ®«i (t-¬ng ®-¬ng 4,5 tû tÊn) vµo n¨m 2025 [D]. ChÝnh v× vËy, quü ®Êt n«ng nghiÖp sÏ t¨ng ®Ó bï l¹i sù thiÕu hôt l-¬ng thùc vµ còng lµ h-íng gi¶i quyÕt trë nªn quan träng h¬n bao giê hÕt. Còng theo Nomar th× c¬ héi më mang thªm ®Êt míi cho trång trät ®· ®-îc tËn dông gÇn hÕt, nhÊt lµ vïng ®«ng d©n ch©u ¸, ch©u ¢u [D] thùc tÕ th× ®Êt ®ai më mang cã h¹n vµ kh«ng thÓ nµo ®¸p øng ®-îc møc ®é t¨ng d©n sè tù nhiªn trªn toµn cÇu: theo DuCal (1978) trong vßng 20 n¨m tõ 1957-1977 ®Êt canh t¸c t¨ng thªm 150 triÖu ha b»ng 10% ®Êt ®ai cã kh¶ n¨ng khai hoang cho n«ng nghiÖp vµ b»ng 9% ®Êt canh t¸c lóc ®ã, trong khi ®ã møc ®é t¨ng tr-ëng d©n sè thÕ giíi ®· t¨ng tíi 40% nguån l-¬ng thùc s¶n xuÊt trªn ®Êt míi khai hoang chØ ®ñ nu«i sèng 1/3 l-îng d©n sè t¨ng lªn. §Ó sö dông hîp lý vµ cã hiÖu qu¶ cao bÊt kú mét t- liÖu s¶n xuÊt nµo còng cÇn nghiªn cøu kü vÒ tÝnh chÊt cña nã. §èi víi ®Êt ®ai ®iÒu ®ã l¹i cµng cã ý nghÜa h¬n. S¶n xuÊt n«ng nghiÖp ®ßi hái ph¶i nghiªn cøu tû mØ c¸c tÝnh chÊt cña ®Êt vµ c¸c ®iÒu kiÖn tù nhiªn, KT- XH cña tõng vïng, tõng ®¬n vÞ sö dông ®Êt. ChÕ ®é canh t¸c h-íng chuyªn m«n ho¸, c¬ cÊu c©y trång c¬ cÊu ®Êt sö dông, khèi l-îng s¶n phÈm vµ n¨ng suÊt lao ®«ng cã liªn quan chÆt chÏ ®Õn ®iÒu kiÖn tù nhiªn, KT- XH, tr×nh ®é qu¶n lý sö dông ®Êt cña tõng vïng, tõng ®¬n vÞ sö dông ®Êt trong n«ng nghiÖp. Tõ tr-íc ®Õn nay do con ng-êi sö dông ph-¬ng ph¸p QHSDÑ kh«ng hîp lý ®· lµm cho rÊt nhiÒu hÖ thèng ®Êt ®ai bÞ ph¸ vì. Röøng caøng ngaøy bò taøn phaù naëng neà hôn, nguoàn taøi nguyeân thieân nhieân bò caïn kieät nghieâm troïng, naêng suaát caây troàng giaûm, hieäu quaû kinh teá thaáp. Daân soá ngaøy caøng taêng daãn tôùi vieäc nhu caàu löông thöïc thöïc phaåm cuõng nhö caùc nhu caàu khaùc cuûa con ngöôøi trong ñôøi soáng xaõ hoäi cuõng taêng theo.Vì vaäy con ngöôøi caàn phaûi tìm caùch giaûi quyeát theo moät trong hai höôùng chính, ñoù laø hoaëc taêng naêng suaát caây troàng baèng vieäc aùp duïng khoa hoïc kyõ thuaät hieän ñaïi taän duïng toái ña tieàm naêng cuûa ñaát. Thöù hai laø thaâm canh taêng vuï vaø môû roäng dieän tích canh taùc. Moät soá yeâu caàu caáp baùch ñeå ñaåy nhanh nhu caàu naøy ñeán ñuùng muïc ñích 10
ñoù laø phaûi thöïc hieän trieät ñeå coâng taùc ñieàu tra khaûo saùt, nghieân cöùu, phaân loaïi vaø ñaùnh giaù ñaát ñai ñeå tìm ra giaûi phaùp söû duïng ñaát coù hieäu quaû nhaát treân cô sôû quy hoaïch söû duïng ñaát hôïp lyù, chuyeån dòch cô caáu caây troàng, vaät nuoâi ñaëc bieät laø theo höôùng nghieân cöùu ñaùnh giaù toång hôïp tieàm naêng ñaát ñai cho caùc muïc tieâu söû duïng beàn vöõng laâu daøi. Bôûi vì ñaát laø tö lieäu saûn xuaát chuû yeáu vaø ñaëc bieät quan troïng ñoái vôùi ngaønh noâng nghieäp, neân vieäc toå chöùc söû duïng hôïp lyù ñaát ñai laø moät vaán ñeà caà n thieát. Tr¶i qua moät thôøi gian daøi tìm toøi, nghieân cöùu coäng vôùi hoaït ñoäng thöïc tieãn caùc nhaø khoa hoïc treân theá giôùi ñaõ nghieân cöùu ra caùc giaûi phaùp söû duïng ñaát ñai beàn vöõng . Nhôø nhöõng nghieân cöùu naøy maø xaõ hoäi loaøi ngöôøi ngaøy nay coù ñöôïc nhöõng giaûi phaùp nhaèm naâng cao saûn löôïng löông thöïc vaø khaéc phuïc tình traïng thieáu huït veà löông thöïc thöïc phaåm . Hieän nay treân theá giôùi, ôû caùc nöôùc ñang phaùt trieån ôû chaâu AÙ ñeàu coù moät thöïc traïng gaàn gioáng nhau, ñoù laø naïn du canh, du cö taøn phaù taøi nguyeân thieân nhieân, daân soá taêng nhanh, nhieàu vuøng mieàn nuùi vaø noâng thoân chöa töï caáp töï tuùc ñöôïc löông thöïc thöïc phaåm, naêng suaát caây troàng, vaät nuoâi cßn thaáp. Taùc ñoäng cuûa nhaø nöôùc laøm thay ñoåi boä maët kinh teá vaên hoùa mieàn nuùi coøn raát ít. Nhaân daân ngheøo khoå phaûi ñi phaù röøng laáy ñaát canh taùc, khai thaùc taøi nguyeân thieân nhieân, nhaát laø röøng ñeå toàn taïi . Ñöùng tröôùc vaán ñeà caáp baùch ñoù, moät loaït caùc nghieân cöùu veà caùc moâ hình söû duïng ñaát ñöôïc ra ñôøi. Taïi caùc nöôùc phaùt trieån, ñaõ coù raát nhieàu coâng trình nghieân cöùu quy hoaïch söû duïng hôïp lyù taøi nguyeân thieân nhieân nhaát laø veà ñaát. Taïi caùc nöôùc coù neàn noâng nghieäp phaùt trieån cao nhö Ñöùc, AÙo, Canaña, Thuïy Ñieån … coâng taùc quaûn lyù QHSDÑ ñaõ coù lòch söû töø haøng ngaøn naêm. Nhöõng thaønh töïu nghieân cöùu veà phaân loaïi ñaát, phaân tích moái quan heä giöõa caây troàng vôùi töøn g loaïi ñaát xaây döïng baûn ñoà hieän traïng söû duïng ñaát, baûn ñoà laäp ñòa ñöôïc coi laø cô sôû quan troïng cho vieäc taêng naêng suaát vaø söû duïng ñaát ñai coù hieäu quaû hôn . 11
Vaøo nhöõng naêm 70 cuûa theá kyû XX ôû Aán Ñoä ñaõ phaùt trieån LNXH, nhöõng nhaø LNXH AÁn Ñoä cho raèng: LNXH baét nguoàn töø hoïc thuyeát Gaêng- Ñi vì LNXH coù lieân quan ñeán söï phaùt trieån kinh teá vaø söï tieán trieån cuûa coäng ñoàng. Ñaây laø tö töôûng cuûa hoïc thuyeát Gaêng– Ñi ñeà caäp ñeán nhöõng vuøng taøi nguyeân thieân nhieân chöa ñöôïc söû duïng heát maø ñôøi soáng nhaân daân laïi ngheøo khoå, thaát nghieäp…do vaäy caàn phaûi coù keá hoaïch quaûn lyù söû duïng taøi nguyeân thieân nhieân taïo ra coâng aên vieäc laøm cho nhaân daân, tieán tôùi ñoäc laäp veà kinh teá [7] . Moät trong nhöõng thaønh coâng caàn ñöôïc ñeà caäp tôùi ñoù laø vieäc caùc nhaø Khoa hoïc cuûa Trung taâm phaùt trieån ñôøi soáng noâng thoân Basptit Minñanao Philippiness toång hôïp, hoaøn thieän vaø phaùt trieån töø nhöõng naêm 1970 ñeán nay.Ñoù laø moâ hình kyõ thuaät canh taùc treân ñaát doác SALT (Sloping Agricultural Land Technology)[14]. Tr¶i qua moät thôøi gian daøi nghieân cöùu vaø hoaøn thieän ñeán naêm 1992 caùc nhaø Khoa hoïc ñaõ cho ra ñôøi 4 moâ hình toång hôïp veà kyõ thuaät canh taùc Noâng nghieäp beàn vöõng treân ñaát doác vaø ñöôïc caùc Toå chöùc quoác teá ghi nhaän, ñoù laø caùc moâ hình SALT1, SALT2, SALT vaø SALT4 . Moâ hình SALT1 (Sloping Agricultural Land Technology) ñaây laø moâ hình toång hôïp döïa treân cô sôû caùc bieän phaùp baûo veä ñaát vôùi saûn xuaát löông thöïc. Kyõ thuaät canh taùc noâng nghieäp treân ñaát doác vôùi cô caáu 25% caây laâm nghieäp +25% caây löu nieân (noâng nghieäp) + 50% caây noâng nghieäp haøng naêm . Moâ hình SALT2 (Simple Agro–Livestock Technology), ñaây laø moâ hình kinh teá Noâng- Laâm -suùc keát hôïp ñôn giaûn vôùi cô caáu 40% cho noâng nghieäp+20% laâm nghieäp + 20% chaên nuoâi +20% laøm nhaø ôû vaø chuoàng traïi . Moâ hình SALT3(Sustainable Agro-Forest land Technology) laø moâ hình kyõ thuaät canh taùc Noâng-Laâm keát hôïp beàn vöõng. Cô caáu söû duïng ñaát laø 40% noâng nghieäp + 60% laâm nghieäp, moâ hình naøy ñoøi hoûi ñaàu t- cao caû veà nguoàn löïc vaø voán lieáng cuõng nhö söï hieåu bieát . 12
Moâ hình SALT4(Small Agrofruit Likelihood Technology), ñaây laø moâ hình kyõ thuaät saûn xuaát Noâng - Laâm nghieäp vôùi caây aên quaû keát hôïp vôùi qui moâ nhoû. Cô caáu söû duïng ñaát daønh cho laâm nghieäp laø 60% daønh cho noâng nghieäp15% vaø daønh cho caây aên quaû laø 25%.Ñaây laø moâ hình ñoøi hoûi phaûi ñaàu tö cao nguoàn löïc, voán lieáng cuõng nhö kieán thöùc, kyõ naêng vaø kinh nghieäm. ÔÛ Thaùi Lan trong 2 thaäp kyû qua ñaõ thöïc hieän döï aùn phaùt trieån laøng Laâm nghieäp(Forest Village), ôûvuøng ñoâng Baéc, muïc tieâu cuûa döï aùn laøng Laâm nghieäp laø : - Giaûi quyeát oån ñònh vaán ñeà kinh teá-xaõ hoäi ñoái vôùi ngöôøi du canh thoâng qua vieäc söû duïng ñaát, saûn xuaát löông thöï, chaát ñoát vaø caùc nhu caàu khaùc . - Thöïc hieän keá hoaïch ñònh cö töï nguyeän treân cô sôû xaây döïng caùc cô sôû haï taàng, dòch vuï xaõ hoäi vaø giuùp ñôõ ngöôøi daân phaùt trieån saûn xuaát . ÔÛ Inñoâneâxia töø naêm 1972, vieäc choïn ñaát ñeå troàng caây laâm nghieäp ñeàu do coâng ty Laâm nghieäp nhaø nöôùc toå chöùc. Noâng daân ñöôïc caùn boä cuûa Coâng ty höôùng daãn troàng caây noâng nghieäp, laâm nghieäp sau khi troàng caây noâng nghieäp hai naêm ngöôøi daân baøn giao laïi röøng cho Coâng ty, saûn phaåm noâng nghieäp hoï toaøn quyeàn söû duïng. Ngoaøi ra ôû ñaây coøn coù moâ hình laâm nghieäp“Ladang “raát ñöôïc chuù yù [A]. Khi noùi veà nghieân cöùu caùc heä thoáng canh taùc, trong chuùng ta nhieàu ngöôøi ®Òu bieát ñeán taùc phaåm“ phaùt trieån heä thoáng canh taùc “ñöôïc toå chöùc FAO xuaát baûn vaøo naêm 1990. Coâng trình naøy chæ roõ phöông phaùp tieáp caän noâng thoân tröôùc ñaây laø phöông thöùc tieáp caän moät chieàu töø treân xuoáng, ñaõ khoâng phaùt huy heát ñöôïc tieàm naêng noâng traïi vaø coäng ñoàng noâng thoân. Thoâng qua nghieân cöùu vaø thöïc tieãn toå chöùc FAO ñaõ ñöa ra phöông phaùp tieáp caän môùi, phöông phaùp tieáp caän coù söï tham gia cuûa ngöôøi daân, nhaèm phaùt trieån caùc heä thoáng trang traïi trong coäng ñoàng noâng thoân treân cô sôû beàn vöõng. Heä thoáng noâng traïi laø caùc noâng hoä ñöôïc chia thaønh 3 phaàn cô baûn [E ] : - Noâng hoä - Ñôn vò ra quyeát ñònh . - Trang traïi vaø caùc hoaït ñoäng . 13
- Caùc thaønh phaàn ngoaøi trang traïi . Chuùng ta bieát raèng kieán thöùc thì ngaøy moät thay ñoåi vaø hoaøn thieän hôn. Gioáng nhö vaäy vieäc nghieân cöùu caùc heä thoáng canh taùc treân quan ñieåm söû duïng ñaùnh giaù noâng thoân coù söï tham gia cuûa ngöôøi daân coù nhieàu caùch tieáp caän.Tuøy theo ñieàu kieän ôû moãi vuøng maø chuùng ta coù theå coù caùc caùch tieáp caän khaùc nhau. Döôùi ñaây laø caùc kieåu tieáp caän maø tuøy theo thôøi gian chuùng seõ coù nhöõng maët öu vaø khuyeát ñieåm khaùc nhau : Theo Robert Chambers (1985) coù caùc caùch tieáp caän sau ñaây [2, C, 30]. - Tieáp caän Sondeo cuûa Peter Hildebrand (Hildebrand, 1981) . - Tieáp caän“noâng thoân trôû laïiveà noâng thoân“cuûa Rober Rhoades (Rhoades,1982). - Caùch söû duïng cuïm kieán nghò cuûa L.W .Harringtôn (1984 ) . - Caùch tieáp caän “Chuaån ñoaùn vaø thieát keá cuûa IARAF “(Rainree) - Caùch tieáp caän theo taøi lieäu cuûa Robert Chambers “nghieân cöùu noâng nghieäp cho noâng daân ngheøo”, phaàn II Moät heä bieán hoùa toài teä (ñoàng taùc giaû Javice Jiggins; trong Agricultural Administration and Extension ). - Chöông trình noâng nghieäp quoác teá - Baûn phaân tích theo vuøng caùc heä thoáng canh taùc cuûa tröôøng Ñai hoïc Cornel (Garrett vaø coäng söï ,1987 ) . Nhö vaäy töø caùc daãn chöùng ñaõ neâu, chuùng ta coù theå nhaän xeùt raèng, tuøy theo moãi caùch tieáp caän maø nhieàu kyõ thuaät ñieàu tra vaø phoûng vaán ñöôïc xaây döïng, caùc caùch tieáp caän ñoù coù khaû naêng aùp duïng toát ñoái vôùi laâm nghieäp coäng ñoàng. Noùi veà phöông phaùp trong caùc taøi lieäu [2- 30 ] ñeà caäp tôùi caùc vaán ñeà nhö: - Cung caáp caùc chæ daãn ñeå xaây döïng moät khung caûnh ñaùng tin caäy nhaèm ñeå tieán haønh phoûng vaán . - Tieáp thu thoâng tin qua caùc phaïm truø quen thuoäc ôû ñòa phöông, ñaëc bieät laø ôû caùc maët caân ño vaø öôùc tính thôøi gian . - Taïo neân vieäc lieân heä toát vôùi ngöôøi traû lôøi tröôùc khi ñi vaøo vaán ñeà teá nhò. - Khuyeán khích ngöôøi ñöôïc hoûi tham gia thaûo luaän lónh vöïc quan troïng vôùi ho.ï 14
- Thaûo luaän caùc keát quaû suoát trong quaù trình phoûng vaán cuøng vôùi toå . - Kieåm tra cheùo thoâng tin quan saùt vaø caùc kyõ thuaät laáy maãu Cuïm töø “söï tham gia“(Participation) thöïc ra ñaõ xuaát hieän vaø ñöôïc ñöa vaøo töø vöïng cuûa RRA (Rapid Rural Appraisal) töø giöõa thaäp kyû 70. Töø naêm 1985 taïi hoäi nghò RRA cuûa Ñaïi hoïc KhonKean (Thaùi Lan) cuïm töø “söï tham gia/ngöôøi tham gia “ñöôïc söû duïng vôùi söï tieáp tuïc cuûa RRA. Ñeán thôøi ñieåm 1987–1988 ngöôøi ta chia phöông phaùp RRA ra laøm 4 loaïi : - RRA cuøng tham gia (Paticipatory RRA) - RRA thaêm doø (Exploratory RRA ) - RRA chuû ñeà (Topical RRA) - RRA giaùm saùt ( Monitoring RRA ) Trong ñoù“ cuøng tham gia“ laø giai ñoaïn chuyeån ñoåi ñaàu tieân sang PRA(Paticipatory Rural Appraisal). Cuøng thôøi ñieåm vaøo naêm 1988 taïi hai ñieåm treân theá giôùi cuøng thöïc hieän 2 chöông trình phaùt trieån noâng thoân, trong ñoù RRA cuøng tham gia ñöôïc söû duïng töông töï nhö PRA, hai ñòa ñieåm ñoù laø : 1.ÔÛ Kenya vaên phoøng moâi tröôøng quoác gia hôïp taùc vôùi Ñaïi hoïc Clack, thöïc hieän RRA ôû Mbusuyi, moät coäng ñoàng ôû huyeän Machakos, keá hoaïch quaûn lyù taøi nguyeân caáp thoân/baûn xaây döïng thaùng 9/1988. Sau ñoù ngöôøi ta moâ taû RRA naøy nhö moät PRA vaø ñöa ra phöông phaùp trong hai cuoán soå tay höôùng daãn. 2.Chöông trình hoå trôï phaùt trieån noâng thoân Aga Khan(AÁn Ñoä) baét ñaàu söû duïng PRA coù söï tham gia cuûa ngöôøi daân . Nhö vaäy PRA ñöôïc hình thaønh cuøng thôøi ñieåm(1988) taïi Kenya vaø Aán Ñoä. Töø naêm 1990 -1991, cuoäc buøng noå söû duïng PRA taïi AÁn Ñoä vaøo caùc chöông trình döï aùn phaùt trieån noâng thoân ôû moät soá quoác gia nhö: Nepal, Thaùi Lan, Philippines, Trung Quoác [37]. Tieáp theo ñoù laø söï tieáp nhaän PRA cuûa caùc toå chöùc quoác teá nhö IIED, Ford, Foundation, SIDA, CRS. Hieän taïi ñaõ coù nhieàu taøi lieäu chuyeân khaûo veà PRA ôû möùc ñoä quoác teá . 15
Töø naêm 1994 ñaõ coù hai cuoäc hoäi thaûo quoác teá veà PRA taïi AÁn Ñoä, ñeán nay coù hôn 30 nöôùc ñaõ vaø ñang aùp duïng PRA vaøo vieäc phaùt trieån caùc lónh vöïc : + Quaûn lyù taøi nguyeân thieân nhieân . + Noâng nghieäp + Caùc chöông trình xaõ hoäi vaø xoùa ñoùi giaûm ngheøo + Y teá vaø an toaøn löông thöïc . 2..1.2 .Nhöõng nghieân cöùu lieân quan ñeán QHSDÑ caáp vó moâ coù söï tham gia . Töø cuoái thaäp nieân 70 vaán ñeà QHSDÑ coù söï tham gia cuûa ngöôøi daân ñöôïc nhieàu nhaø khoa hoïc nghieân cöùu vaø coâng boá keát quaû. Caùc phöông phaùp ñieàu tra ñaùnh giaù cuøng tham gia nhö ñaùnh giaù noâng thoân (RRA), noâng thoân tham gia ñaùnh giaù (PRA) phöông phaùp phaân tích caùc heä thoáng canh taùc cho QHSDÑ ñöôïc nghieân cöùu roäng raõi. Moät trong nhöõng nghieân cöùu coù giaù trò ñoù laø Taøi lieäu hoäi thaûo giöõa tröôøng Ñaïi hoïc Laâm nghieäp Vieät Nam vaø tröôøng Toång hôïp Kyõ thuaät Dresden, vaán ñeà QHSDÑ coù söï tham gia cuûa ngöôøi daân ñaõ ñöôïc HolUibrig ñeà caäp ñeán moät caùch khaù ñaày ñuû vaø toaøn dieän[B]. Trong taøi lieäu naøy taùc giaû ñaõ phaân tích moät caùch ñaày ñuû veà moái quan heä giöõa caùc loaïi coâng taùc coù lieân quan nhö : quy hoaïch röøng, vaán ñeà phaùt trieån noâng thoân, QHSDÑ, phaân caáp haïng ñaát, vaø phöông phaùp tieáp caän môùi trong QHSDÑ. Naêm 1985, nhoùm chuyeân gia tö vaán quoác teá veà QHSDÑ ñöôïc toå chöùc FAO thaønh laäp nhaèm xaây döïng moät quy trình QHSD§ vôùi 4 caâu hoûi: 1. Caùc vaán ñeà ñang toàn taïi vaø muïc tieâu quy hoaïch laø gì ? 2. Coù caùc phöông phaùp söû duïng ñaát naøo ñang toàn taïi ? 3. Phöông aùn naøo laø toát nhaát ? 4. Coù theå vaän duïng vaøo thöïc teá nhö theá naøo ? Taïi Vieät Nam naêm 1998 trong chöông trình hoäi thaûo quoác teá veà vaán ñeà quy hoaïch söû duïng ñaát caáp laøng baûn ñaõ ñöôïc toå chöùc FAO ñeà caäp ñeán moät caùch khaù chi tieát caû veà maët khaùi nieäm laãn söï tham gia trong vieäc ñeà xuaát caùc 16
chieán löôïc quy hoaïch söû duïng ñaát vaø giao ñaát caáp laøng baûn [A]. Noäi dung chuû yeáu cuûa quy trình quy hoaïch söû duïng ñaát bao goàm : - Söï tham gia cuûa ngöôøi daân trong hoaït ñoäng thöïc thi QHSD§ vaø giao ñaát + Ñaøo taïo caùn boä vaø chuaån bò + Hoäi nghò laøng vaø chuaån bò - Ñieàu tra ranh giôùi laøng, khoanh veõ ñaát ñang söû duïng vaø xaây döïng baûn ñoà söû duïng ñaát . - Thu thaäp soá lieäu vaø phaân tích - Quy hoaïch söû duïng ñaát ñai vaø giao ñaát . - Xaùc ñònh ñaát canh taùc noâng nghieäp . - Söï tham gia cuûa ngöôì daân trong hôïp ñoàng (kheá öôùc) vaø chuyeån nhöôïng ñaát Noâng - Laâm nghieäp . - Môû roäng quaûn lyù vaø söû duïng ñaát . - Kieåm tra vaø ñaùnh giaù Treân ñaây ñaõ ñeà caäp moät soá daãn lieäu vaø taøi lieäu coù lieân quan ñeán vaán ñeà QHSDÑ, heä thoáng söû duïng ñaát, heä thoáng canh taùc, heä thoáng caây troàng cuøng phöông phaùp tieáp caän noâng thoân môùi treân theá giôùi ñaõ ñöôïc nghieân cöùu vaø aùp duïng ôû nhieàu quoác gia. Töø ñaây chuùng ta coù theå coi nhöõng taøi lieäu ñoù laø cô sôû lyù luaän vaø thöïc tieãn ñeå vaän duïng trong coâng taùc quy hoaïch, söû duïng ñaát hôïp lyù ôû Vieät Nam. Ñeå minh chöùng cho nhöõng vaán ñeà ñoù, sau ñaây laø moät soá nghieân cöùu veà quy hoaïch söû duïng ñaát ôû Vieät Nam . 2.2. ÔÛ Vieät Nam 2.2.1. Moät soá nghieân cöùu veà cô sôû lyù luaän vaø thöïc tieãn cuûa QHSDÑ Bôûi vì “ñaát ñai laø taøi nguyeân thieân nhieân voâ cuøng quí giaù, laø tö lieäu saûn xuaát ñaëc bieät, laø thaønh phaàn quan troïng haøng ñaàu cuûa moâi tröôøng soáng, laø ñòa baøn phaân boá caùc khu vöïc daân cö, xaây döïng caùc cô sôû, kinh teá vaên hoùa, xaõ hoäi vaø an ninh quoác phoøng.”(Luaät ñaát ñai naêm 1993) [38] cho neân ñaát ñai chính laø moät tö lieäu saûn xuaát khoâng coù gì thay theá ñöôïc. Chính vì leõ ñoù maø nöôùc ta töø 17
thôøi Phaùp thuoäc, caùc nhaø Khoa hoïc Phaùp ñaõ thöïc hieän caùc coâng trình nghieân cöùu ñaùnh giaù vaø quy hoaïch söû duïng ñaát treân qui moâ roäng lôùn . ÔÛ Vieät Nam caùc vaán ñeà veà nghieân cöùu ñaát ñai, quy hoaïch söû duïng ñaát ñaõ ñöôïc baét ñaàu töø naêm 1930 [13], sau ñoù ñöôïc hoaøn thieän daàn theo thôøi gian . Trong giai ñoaïn naêm 1955– 1975, coâng taùc ñieàu tra, phaân loaïi ñaát ñaõ ñöôïc toång hôïp moät caùch coù heä thoáng treân toaøn mieàn Baéc. Nhöng maõi ñeán sau naêm 1975, caùc soá lieäu nghieân cöùu veà phaân loaïi ñaát môùi ñöôïc thoáng nhaát cô baûn. Xung quanh chuû ñeà phaân loaïi ñaát ñaõ coù nhieàu coâng trình khaùc nhau trieån khai thöïc hieän treân caùc vuøng sinh thaùi (Ngoâ Nhaät Tieán,1986, Ñoã Ñình Saâm, 1994…). Tuy nhieân, nhöõng coâng trình nghieân cöùu treân chæ môùi döøng laïi ôû möùc ñoä nghieân cöùu cô baûn, thieáu nhöõng ñeà xuaát caàn thieát cho vieäc söû duïng ñaát. Coâng taùc ñieàu tra phaân loaïi ñaõ khoâng gaén lieàn vôùi coâng taùc söû duïng ñaát . Veà luaân canh taêng vuï, troàng xen, troàng goái vuï ñeå söû duïng hôïp lyù ñaát ñai ñaõ ñöôïc nhieàu taùc giaû nhö : Phaïm Vaên Chieåu(1964), Buøi Huy Ñaùp(1977),Vuõ Tuyeân Hoaøng(1987), Leâ Troïng Cuùc(1971); Nguyeãn Ngoïc Bình(1987), Buøi Quang Toaûn (1991) ñeà caäp tôùi.Theo caùc taùc giaû treân thì vieäc löïa choïn heä thoáng caây troàng phuø hôïp treân ñaát doác laø raát thieát thöïc vôùi vuøng ñoài nuùi Vieät Nam. Tröôùc ñaây vieäc QHSDÑ döïa vaøo caùc ñôn vò haønh chính (tænh, huyeän, xaõ) QHSDÑ theo ngaønh (noâng nghieäp, laâm nghieäp, thuûy saûn), vieäc quy hoaïch naøy caên cöù vaøo ñaëc ñieåm töï nhieân laø chuû yeáu ví duï: ñaát ñoài coù ñoä doác 15o. - Quy hoaïch theo vuøng saûn xuaát laâm nghieäp, vuøng trung taâm, vuøng ñoâng Baéc .. - Qui hoaïch theo chöùc naêng :röøng phoøng hoä, röøng saûn xuaát, röøng ñaëc duïng . Trong giai ñoaïn tröôùc naêm 1993 nhìn chung QHSDÑ ñöôïc thöïc hieän bôûi toå chuyeân moân trong töøng ngaønh. Caên cöù vaøo ñònh höôùng phaùt trieån kinh teá cuûa nhaø nöôùc, nhieäm vuï phaùt trieån kinh teá cuûa töøng ñòa phöông ôû Trung öông coù Vieän ñieàu tra qui hoaïch, ôû tænh coù caùc ñoaøn, ñoäi ñieàu tra qui hoaïch tieán haønh qui hoaïch toång theå caáp vó moâ. Naêm 1999 hai taùc giaû Traàn Höõu Vieân vaø Leâ Syõ Vieät ñaõ ñeà caäp ñeán vieäc qui hoaïch laâm nghieäp cho c¸c ®èi t-îng ®¬n vÞ : 18
- Caáp quaûn lyù laõnh thoå : toaøn quoác, caáp tænh, caáp huyeän, caáp xaõ. - Qui hoaïch laâm nghieäp cho caáp quaûn lyù saûn xuaát kinh doanh: laâm tröôøng, coâng ty laâm nghieäp, khu rõng phßng hé, ®Æc dông, céng ®ång th«n b¶n, hé gia ®×nh. Trong taøi lieäu“söû duïng ñaát toång hôïp vaø beàn vöõng“cuûa Nguyeãn Xuaân Quaùt, naêm 1996[14], taùc giaû ñaõ neâu ra nhöõng ñieàu caàn bieát veà ñaát ñai, phaân tích tình hình söû duïng ñaát ñai cuõng nhö caùc moâ hình söû duïng ñaát toång hôïp vaø beàn vöõng, moâ hình khoanh nuoâi vaø phuïc hoài röøng ôû Vieät Nam . Ñoàng thôøi böôùc ñaàu ñeà xuaát taäp ñoaøn caây troàng thích öùng cho caùc moâ hình söû duïng ñaát toång hôïp vaø beàn vöõng. Trong chöông trình taäp huaán hç trôï Laâm nghieäp xaõ hoäi cuûa tröôøng Ñaïi hoïc Laâm nghieäp Vieät Nam hai taùc giaû: Haø Quang Khaûi vaø Ñaëng Vaên Phuï (1997)ñaõ ñöa ra khaùi nieäm veà heä thoáng söû duïng ñaát vaø ñeà xuaát moät soá heä thoáng vaø kyõ thuaät söû duïng ñaát beàn vöõng trong ñieàu kieän Vieät Nam [9]. Trong ñoù caùc taùc giaû ñaõ ñi saâu phaân tích veà : - Quan ñieåm veà tính beàn vöõng . - Khaùi nieäm veà tính beàn vöõng vaø phaùt trieån beàn vöõng . - Heä thoáng söû duïng ñaát beàn vöõng . - Kyõ thuaät söû duïng ñaát beàn vöõng - Chæ tieâu ñaùnh giaù tính beàn vöõng trong caùc heä thoáng, kyõ thuaät söû duïng ñaát. Nghieân cöùu heä thoáng canh taùc ôû nöôùc ta ñöôïc phaùt trieån hôn töø sau khi ñaát nöôùc ñöôïc thoáng nhaát. Toång cuïc ñòa chính ñaõ tieán haønh QHSDÑ 3 laàn vaøo caùc naêm 1978, 1985 vaø 1995. Caên cöù vaøo ñieàu kieän ñaát ñai ngaønh laâm nghieäp ñaõ ñöa ra caùch phaân chia ñaát ñai toaøn quoác thaønh 7 vuøng sinh thaùi: trung du vaø mieàn nuùi Baéc boä, ñoàng baèng soâng Hoàng, baéc Trung boä, nam Trung boä, ñoâng Nam boä, ñoàng baèng soâng Cöûu long, Taây nguyeân vaø Ñaø Laït . Trong nhöõng naêm gaàn ñaây, nhöõng chöông trình hôïp taùc giöõa Vieät Nam vaø nöôùc ngoaøi ñang phaùt trieån maïnh meõ . Caùc döï aùn hoå trôï thöôøng thieân veà caùc caùch tieáp caän noâng thoân. Chöông trình taäp huaán döï aùn hç trôï ®µo t¹o Laâm nghieäp xaõ hoäi theo phöông thöùc tieáp caän noâng thoân coù ngöôøi daân tham gia cuûa tröôøng Ñaïi hoïc 19
Laâm nghieäp Vieät Nam, caùc taùc giaû : Lyù Vaên Troïng, Nguyeãn Baù Ngaõi, Nguyeãn Nghóa Bieân vaø Traàn Ngoïc Bình (1997) ñaõ phoái hôïpï vôùi caùc chuyeân gia trong vaø ngoaøi nöôùc bieân soaïn taäp taøi lieäu vôùi nhöõng vaán ñeà chính nhö sau : [2] - Caùc khaùi nieäm vaø phöông phaùp tieáp caän trong quaù trình tham gia . - Caùc phöông phaùp, coâng cuï ñaùnh giaù noâng thoân coù ngöôøi daân tham gia . - Toå chöùc quaù trình ñaùnh giaù noâng thoân . - Thöïc haønh toång hôïp . Trong taøi lieäu taäp huaán veà QHSDÑ vaø giao ñaát laâm nghieäp coù söï tham gia cuûa ngöôøi daân, TS.Traàn Höõu Vieân (1997) ñaõ keát hôïp phöông phaùp QHSDÑ trong nöôùc vaø moät soá döï aùn quoác teá ñang aùp duïng taïi moät soá vuøng coù döï aùn taïi Vieät Nam [21]. Trong taøi lieäu naøy taùc giaû ñaõ trình baøy veà khaùi nieäm vaø nhöõng nguyeân taéc chæ ñaïo QHSDÑ vaø giao ñaát coù ngöôøi daân tham gia . Moät chöông trình hôïp taùc ñaùng noùi veà laâm nghieäp giöõa Vieät Nam vaø Thuïy Ñieån(1991-1995) ñoù laø chöông trình FCP ôû 5 tænh:Tuyeân Quang, Vónh Phuù, Haø Giang, Yeân Baùi vaø Laøo Cai, 5 döï aùn Laâm nghieäp caáp trang traïi tænh (FLFP) ñöôïc thaønh laäp tröïc thuoäc Sôû Noâng– Laâm nghieäp tænh (AFD ).Coù moät soá döï aùn hoå trôï khaùc nhö: phoå caäp, quaûn lyù söû duïng ñaát, phaùt trieån kinh doanh vaø nghieân cöùu. Chöông trình naøy coù theå ñöôïc coi laø moät caùch tieáp caän coù söû duïng ñaùnh giaù nhanh noâng thoân coù hieäu quaû .[23] Theo “Vaên kieän cuûa chöông trình“ muïc tieâu cuûa caùc döï aùn Laâm nghieäp trang traïi cuûa chöông trình F CP nhö sau : 1. Thieát laäp heä thoáng phoå caäp trong caùc ñòa baøn hoaït ñoäng cuûa chöông trình. 2. Phaùt trieån caùc moâ hình Laâm nghieäp trang traïi vaø LNXH treân caùc ñòa baøn vôùi caùc ñieàu kieän kinh teá, xaõ hoäi khaùc nhau . 3. Goùp phaàn caûi thieän vaø baûo veä ñaát, baûo veä moâi tröôøng, thoâng qua vieäc giôùi thieäu caùc hoaït ñoäng Laâm nghieäp trang traïi . 4. Hç trôï noâng daân saûn xuaát goã vaø caùc saûn phaåm laâm nghieäp thoâng qua vieäc thaønh laäp moät heä thoáng thò tröôøng tieâu thuï ñòa phöông . 5. Naâng cao nhaän thöùc ngöôøi daân veà lôïi ích cuûa röøng vaø caây ñoái vôùi kinh teá hoä. 20