Luận văn Thạc sĩ Khoa học: Nghiên cứu ảnh hưởng của axit silicic đến sự phân tán cấp hạt sét trong đất có thành phần giàu kaolinit và sắt

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN<br /> ---------------------<br /> <br /> Đàm Thị Ngọc Thân<br /> <br /> NGHIÊN CỨU<br /> ẢNH HƯỞNG CỦA AXIT SILICIC<br /> ĐẾN SỰ PHÂN TÁN CẤP HẠT SÉT TRONG<br /> ĐẤT CÓ THÀNH PHẦN GIÀU KAOLINIT VÀ SẮT<br /> <br /> LUẬN VĂN THẠC SĨ<br /> <br /> Hà Nội – 2016<br /> <br /> ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN<br /> ---------------------<br /> <br /> Đàm Thị Ngọc Thân<br /> <br /> NGHIÊN CỨU<br /> ẢNH HƯỞNG CỦA AXIT SILICIC<br /> ĐẾN SỰ PHÂN TÁN CẤP HẠT SÉT TRONG<br /> ĐẤT CÓ THÀNH PHẦN GIÀU KAOLINIT VÀ SẮT<br /> Chuyên ngành: Khoa học Môi trường<br /> Mã số<br /> <br /> : 60 44 03 01<br /> <br /> LUẬN VĂN THẠC SĨ<br /> <br /> NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. Nguyễn Ngọc Minh<br /> <br /> Hà Nội – 2016<br /> <br /> LỜI CẢM ƠN<br /> Trong quá trình nghiên cứu, tôi đã nhận được sự quan tâm giúp đỡ nhiệt tình<br /> và sự đóng góp quý báu của nhiều tập thể và cá nhân, tạo điều kiện thuận lợi cho tôi<br /> hoàn thành bản luận văn này.<br /> Lời đầu tiên, tôi xin chân thành cảm ơn các thầy cô thuộc Bộ môn Thổ<br /> nhưỡng và Môi trường đất, Khoa Môi trường, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên,<br /> Đại học Quốc gia Hà Nội đã tạo mọi điều kiện thuận lợi để tôi có thể học tập và làm<br /> việc trong suốt thời gian nghiên cứu.<br /> Đặc biệt, với lòng biết ơn và sự kính trọng sâu sắc, tôi xin gửi lời cảm ơn<br /> chân thành tới PGS.TS. Nguyễn Ngọc Minh - Bộ môn Thổ nhưỡng và Môi trường<br /> Đất, Khoa Môi trường, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên đã trực tiếp hướng dẫn,<br /> tận tình giúp đỡ tôi trong suốt quá trình thực hiện luận văn. Cảm ơn thầy đã rất tâm<br /> huyết chỉ dẫn và góp ý để tôi hoàn thành luận văn này.<br /> Tôi xin gửi lời cảm ơn tới gia đình, bạn bè luôn quan tâm động viên, ủng hộ<br /> và giúp đỡ về mặt tài chính và tinh thần, theo sát tôi trong suốt quá trình hoàn thiện<br /> luận văn.<br /> Tôi xin cám ơn sự hỗ trợ kinh phí thực hiện từ đề tài Nafosted (mã số:<br /> 105.08 – 2015.01).<br /> Xin chân thành cảm ơn!<br /> Hà Nội, ngày 30 tháng 11 năm 2016<br /> Học viên<br /> Đàm Thị Ngọc Thân<br /> <br /> iii<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> LỜI MỞ ĐẦU .............................................................................................................1<br /> Chương 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU .........................................................................3<br /> 1.1. Silic trong đất ..................................................................................................3<br /> 1.1.1.<br /> <br /> Các bồn Si trong đất ............................................................................3<br /> <br /> 1.1.2.<br /> <br /> Vai trò của Si đối với thực vật và môi trường đất .............................10<br /> <br /> 1.2. Đặc tính keo của khoáng vật sét, các yếu tố ảnh hưởng tới sự phân tán của<br /> khoáng sét trong đất ..............................................................................................13<br /> 1.2.1. Khoáng sét trong đất và sự hình thành kaolinit trong đất nhiệt đới .......13<br /> 1.2.2. Đặc điểm hóa học bề mặt của khoáng sét ..............................................15<br /> 1.2.3. Đặc tính keo của khoáng sét ...................................................................16<br /> 1.2.4. Các yếu tố ảnh hưởng tới đặc tính keo và tính bền vững của hệ keo .....17<br /> 1.2.5. Vai trò của khoáng sét kaolinit trong đất với độ phì của đất nhiệt đới ..19<br /> 1.3. Dòng Silic và mối quan hệ với đặc tính keo.................................................20<br /> Chương 2. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ............................23<br /> 2.1. Đối tượng nghiên cứu ....................................................................................23<br /> 2.1.1. Mẫu đất nghiên cứu ................................................................................23<br /> 2.1.2. Dung dịch axit silicic ..............................................................................24<br /> 2.2. Phương pháp nghiên cứu ...............................................................................25<br /> 2.2.1. Xác định các đặc tính cơ bản của mẫu đất nghiên cứu ..........................25<br /> 2.2.2. Xác định các đặc tính cơ bản của mẫu sét nghiên cứu ...........................26<br /> 2.2.3. Xác định các dạng tồn tại Si trong đất ...................................................26<br /> 2.2.4. Thí nghiệm tán xạ ánh sáng và phân tán trên ống nghiệm .....................27<br /> 2.2.5. Xác định khả năng biến thiên thế điện động của cấp hạt sét trong đất<br /> Phú Hộ, Phú Thọ ..............................................................................................29<br /> iv<br /> <br /> 2.2.6. Xác đinh khả năng hấp phụ axit silicic của cấp hạt sét trong mẫu đất<br /> nghiên cứu ........................................................................................................30<br /> Chương 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN ......................................32<br /> 3.1. Các tính chất cơ bản của mẫu đất nghiên cứu ...............................................32<br /> 3.2. Ảnh hưởng của axit silicic tới khả năng phân tán của cấp hạt sét trong đất<br /> giàu kaolinit và sắt ................................................................................................35<br /> 3.3. Ảnh hưởng của axit silicic tới biến thiên thế điện động của cấp hạt sét .......40<br /> 3.4. Sự hấp phụ của axit silicic lên cấp hạt sét trong đất giàu kaolinit và sắt .....41<br /> 3.5. Cơ chế tác động của axit silicic tới đặc tính keo của cấp hạt sét trong đất<br /> nghiên cứu .............................................................................................................42<br /> KẾT LUẬN ...............................................................................................................47<br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO .........................................................................................48<br /> PHỤ LỤC ..................................................................................................................51<br /> <br /> v<br /> <br />