Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Chất lượng cho vay hộ nghèo tại Ngân hàng chính sách xã hội Việt Nam - Chi nhánh Thái Nguyên

Chia sẻ: Chuheodethuong10 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:93

Thêm vào BST

Báo xấu

33
lượt xem 9
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của đề tài "Chất lượng cho vay hộ nghèo tại Ngân hàng chính sách xã hội Việt Nam - Chi nhánh Thái Nguyên" là đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng cho vay đối với hộ nghèo tại Ngân hàng chính sách xã hội Việt Nam - Chi nhánh Thái Nguyên.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Chất lượng cho vay hộ nghèo tại Ngân hàng chính sách xã hội Việt Nam - Chi nhánh Thái Nguyên

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI DƯƠNG TRUNG THÀNH CHẤT LƯỢNG CHO VAY HỘ NGHÈO TẠI NGÂN HÀNG CHÍNH SÁCH XÃ HỘI VIỆT NAM CHI NHÁNH THÁI NGUYÊN LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ Hà Nội, Năm 2021
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI DƯƠNG TRUNG THÀNH CHẤT LƯỢNG CHO VAY HỘ NGHÈO TẠI NGÂN HÀNG CHÍNH SÁCH XÃ HỘI VIỆT NAM CHI NHÁNH THÁI NGUYÊN Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng Mã số: 834.02.01 LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ Người hướng dẫn khoa học: PGS,TS. Nguyễn Thị Nguyên Hồng Hà Nội, Năm 2021
i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan, đây là công trình nghiên cứu khoa học độc lập của riêng tôi, được thực hiện trên cơ sở lý thuyết, nghiên cứu khảo sát tình hình thực tế tạiNgân hàng CSXH tỉnh Thái Nguyên dưới sự hướng dẫn của Cán bộ NHCSXH tỉnh Thái Nguyên.Các số liệu, kết quả nghiên cứu nêu trong luận văn hoàn toàn trung thực, chính xácđảm bảo tính khách quan, khoa học. Các tài liệu tham khảo có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng. TÁC GIẢ LUẬN VĂN Dương Trung Thành
ii LỜI CẢM ƠN Lời đầu tiên, tác giả xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến các thầy, cô giáo, đặc biệt là người hướng dẫn khoa học PGS,TS. Nguyễn Thị Nguyên Hồng đã hướng dẫn, chỉ bảo, giúp đỡ nhiệt tình tác giả trong suốt quá trình thực hiện luận văn. Tôi xin trân trọng cảm ơn các thầy cô trong Ban quản lý đào tạo sau đại học cùng tất cả các thầy cô giáo của trường Đại học Thương Mại đã giúp đỡ tôi trong quá trình học tập c ng như uá trình hoàn thành luận văn này. Tôi xin dành lời cảm ơn tới cán bộ tại Ngân hàng CSXH tỉnh Thái Nguyên đã tạo điều kiện trong quá trình nghiên cứu và cung cấp các thông tin, số liệu để tôi có thể hoàn thành luận văn của mình. Do khả năng c ng như kinh nghiệm của tác giả còn nhiều hạn chế nên luận văn không tránh khỏi những thiếu sót nhất định. Tác giả rất mong nhận được những sự đóng góp ý kiến của các thầy cô giáo và những nhà nghiên cứu khác để nội dung được nghiên cứu trong luận văn hoàn thiện hơn. Xin trân trọng cảm ơn! TÁC GIẢ LUẬN VĂN Dương Trung Thành
iii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ...................................................................................................... i LỜI CẢM ƠN ........................................................................................................... ii MỤC LỤC ................................................................................................................ iii DANH MỤC BẢNG, BIỂU .................................................................................... vi DANH SÁCH HÌNH VẼ, SƠ ĐỒ ......................................................................... vii DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT................................................................... viii MỞ ĐẦU ....................................................................................................................1 1. Tính cấp thiết của đề tài ..........................................................................................1 2. Tình hình nghiên cứu có liên uan đến đề tài .........................................................2 3. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu ...........................................................................4 4.Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ............................................................................4 5. Phương pháp nghiên cứu.........................................................................................5 6. Ý nghĩa khoa học của đề tài ....................................................................................7 7. Kết cấu của luận văn ...............................................................................................8 CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬNVÀ THỰC TIỄN VỀ CHẤT LƯỢNG CHO VAY HỘ NGHÈO TẠI NGÂN HÀNG CHÍNH SÁCH XÃ HỘI .........................9 1.1.Khái lược cho vay đối với hộ nghèo tại NHCSXH...............................................9 1.1.1. Tổng quan về Ngân hàng chính sách xã hội .................................................9 1.1.2. Cho vay đối với hộ nghèo tại NHCSXH ....................................................14 1.2. Nội dung nghiên cứu về chất lượng cho vay đối với hộ nghèo tại NHCSXH ...19 1.2.1. Khái niệm chất lượng cho vay đối với hộ nghèo ........................................19 1.2.2. Các tiêu chí đánh giá chất lượng cho vay đối với hộ nghèo .......................22 1.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng cho vay đối với hộ nghèo ......................27 1.3.1. Yếu tố chủ quan ..........................................................................................27 1.3.2. Yếu tố khách quan ......................................................................................29 1.4. Kinh nghiệm một số chi nhánh NHCSXH về cho vay đối với hộ nghèo và bài học kinh nghiệm cho chi nhánh NHCSXH tỉnh Thái Nguyên ..................................31
iv 1.4.1. Kinh nghiệm của NHCSXH tỉnh Bắc Giang ..............................................31 1.4.2. Kinh nghiệm của NHCSXH tỉnh Lạng Sơn................................................33 1.4.3. Bài học có khả năng vận dụng đối với chi nhánh NHCSXH tỉnh Thái Nguyên ..................................................................................................................34 CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG CHO VAY ĐỐI VỚI HỘ NGHÈOTẠI NGÂN HÀNG CHÍNH SÁCH XÃ HỘI VIỆT NAMTỈNH THÁI NGUYÊN..................................................................................................................36 2.1. Giới thiệu khái quát về ngân hàng chính sách xã hội chi nhánh tỉnh Thái Nguyên ......................................................................................................................36 2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển của ngân hàng ......................................36 2.1.2. Mô hình tổ chức và bộ máy hoạt động của Ngân hàng ..............................37 2.1.3. Đối tượng phục vụ của Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Thái Nguyên ..40 2.1.4. Kết quả hoạt động của Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Thái Nguyên trong những năm ua ............................................................................................41 2.2. Kết quả phân tích thực trạng chất lượng cho vay đối với hộ nghèo của NHCSXH tỉnh Thái Nguyên .....................................................................................44 2.2.1. Tình hình cho vay đối với hộ nghèo của NHCSXH tỉnh Thái Nguyên ......44 2.2.2.Các tiêu chí đánh giá chất lượng cho vay đối với hộ nghèo của NHCSXH tỉnh Thái Nguyên ..................................................................................................49 2.3. Đánh giá chung về thực trạng chất lượng cho vay hộ nghèo tại NHCSXH tỉnh Thái Nguyên ..............................................................................................................56 2.3.1. Những ưu điểm ...........................................................................................56 2.3.2. Những hạn chế và nguyên nhân ..................................................................58 CHƯƠNG 3. GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CHO VAY HỘ NGHÈO TẠI NGÂN HÀNG CHÍNH SÁCH XÃ HỘI VIỆT NAM CHI NHANH TỈNH THÁI NGUYÊN ...........................................................................61 3.1. Định hướng và mục tiêu hoạt động cho vayđối với hộ nghèo của NHCSXH tỉnh Thái Nguyên đến năm 2025 ......................................................................................61 3.1.1. Mục tiêu ......................................................................................................61 3.1.2. Định hướng .................................................................................................63
v 3.2.Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng cho vay đối với hộ nghèo tại NHCSXH tỉnh Thái Nguyên .....................................................................................63 3.2.1. Tăng cường huy động vốn ..........................................................................63 3.2.2. Nâng cao chất lượng hoạt động của các tổ chức chính trị - xã hội trong việc nhận uỷ thác cho vay đối với hộ nghèo ................................................................64 3.2.3. Tăng cường công tác kiểm tra giám sát của thành viên ban đại diện HĐQT cấp tỉnh, huyện, nhất là thành viên BĐD – HĐQT là chủ tịch UBND cấp xã, và tăng cường công tác kiểm tra, đối chiếu của cán bộ ngân hàng ...........................67 3.2.4.Tăng cường hiện đại hóa cơ sở vật chất và đạo tạo cán bộ của Ngân hàng 70 3.2.5. Tăng cường công tác kiểm tra giám sát ......................................................71 3.2.6.Tăng cường hiện đại hóa cơ sở vật chất và đạo tạo cán bộ của Ngân hàng 73 3.3. Một số kiến nghị.................................................................................................74 3.3.1. Đối với Chính phủ ......................................................................................74 3.3.2.Đối với Ngân hành chính sách xã hội Việt Nam .........................................76 3.3.3. Đối với cấp ủy Đảng, Chính quyền địa phương các cấp tại tỉnh Thái Nguyên ..................................................................................................................76 3.3.4. Kiến nghị với các tổ chức Hội nhận ủy thác...............................................77 3.3.5 Đối với hộ nghèo .........................................................................................78 KẾT LUẬN ..............................................................................................................79 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC
vi DANH MỤC BẢNG, BIỂU Bảng 2.1. Nguồn vốn và cơ cấu vốn nguồn vốn của nhcsxh thái nguyên ua 3 năm từ 2018-2020 .............................................................................................................41 Bảng 2.2. Một số chỉ tiêu chủ yếu về hoạt động cho vay của NHCSXH tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2018- 2020 ...................................................................................43 Bảng 2.3: Kết quả cho vay hộ nghèo giai đoạn 2018 – 2020 ...................................45 Bảng 2.4: Doanh số cho vay hộ nghèo giai đoạn 2018 – 2020 .................................49 Bảng 2.5: Tổng dư nợ cho vay hộ nghèo giai đoạn 2018 – 2020 .............................50 Bảng 2.6: Tỷ lệ hộ nghèo được vay vốn tại NHCSXH tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2018 – 2020 ...............................................................................................................51 Bảng 2.7: Thu lãi từ hoạt động cho vay hộ nghèo giai đoạn 2018 – 2020 ...............52 Bảng 2.8: Tỷ lệ nợ quá hạn cho vay hộ nghèo giai đoạn 2018 – 2020 .....................53 Bảng 2.9: Ý kiến của 90 hộ nghèo được vay vốn điều tra ........................................54
vii DANH SÁCH HÌNH VẼ, SƠ ĐỒ Hình 2.1: Mô hình tổ chức của nhcsxh tỉnh thái nguyên ..........................................37 Hình 2.2Sơ đồ quy trình cho vay hộ nghèo thông qua tổ TK&VV ..........................48
viii DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT HĐQT Hội đồng uản trị NHCSXH Ngân hàng Chính sách Xã hội NHNo&PTNT Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn NHTM Ngân hàng thương mại NSNN Ngân sách nhà nước PGD Phòng giao dịch TK&VV Tiết kiệm và vay vốn UBND Ủy ban nhân dân XĐGN Xóa đói giảm nghèo
1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Đói nghèo là một trong những vấn đề xã hội bức xúc mang tính toàn cầu. Giải quyết đói nghèo ngày nay không còn là công việc riêng của từng quốc gia, mà trở thành một trong những chính sách được ưu tiên hàng đầu trong các chương trình, mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của toàn thế giới. Việt Nam là một trong số những nước có tỷ lệ hộ nghèo khá cao nên giải quyết vấn đề đói nghèo ở nước ta càng trở nên bức bách, là nhiệm vụ quan trọng của toàn Đảng, toàn dân trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước, nhằm thực hiện mục tiêu “Dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh”. Một trong những chính sách mang tính đột phá, đóng vai trò động lực quan trọng là hình thành định chế tài chính của Nhà nước, thực hiện giải pháp hỗ trợ trực tiếp cho hộ nghèo và các đối tượng chính sách. Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 131/2002/QĐ-TTg ngày 04/10/2002 về việc thành lập Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) nhằm thống nhất các nguồn lực tài chính, thiết lập một cơ chế hỗ trợ, góp phần thực hiện mục tiêu của Nhà nước đối với các đối tượng chính sách xã hội. Ngân hàng Chính sách xã hội ra đời và trở thành công cụ để Nhà nước thực hiện mục tiêu quốc gia xóa đói giảm nghèo. Hiểu rõ được nhiệm vụ chính trị quan trọng của Đảng và Nhà nước, Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Thái Nguyên đang phấn đấu nỗ lực để làm tốt vai trò của mình, nâng cao chất lượng cho vay đối với hộ nghèo. Song thực tiễn, nâng cao chất lượng cho vay đối với hộ nghèo của Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Thái Nguyên còn gặp rất nhiều khó khăn, hạn chế: nguồn vốn Ngân hàng tự huy động để đáp ứng nhu cầu cho vay hộ nghèo còn rất thấp vẫn xảy ra tình trạng cho vay không đúng đối tượng, chất lượng tín dụng ở một số địa bàn cấp xã chưa thực sự ổn định vốn cho vay hiệu quảcòn chưa cao, địa bàn rộng, khách hàng là các đối tượng đặc biệt, chovay uỷ thác qua Hội đoàn thể, địa bàn khó khăn nên chấtlượng cho vay đối với hộ nghèo tại NHCSXH tỉnh Thái Nguyên, hoạt động chưa thực sự bền vững. Việc tìm ra những biện pháp nhằm nâng
2 cao chất lượng cho vay hộ nghèo tại Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Thái Nguyên là vấn đề đã và đang được đặt ra khá bức thiết. Trên cơ sở lý thuyết đã được học và thực tiễn tại NHCSXH tỉnh Thái Nguyên, tác giả quyết định chọn đề tài “Chất lượng cho vay hộ nghèo tại Ngân hàng chính sách xã hội Việt Nam -Chi nhánh Thái Nguyên” được chọn làm luận văn thạc sỹ - chuyên ngành Tài chính Ngân Hàng. 2. Tình hình nghiên cứu có liên quan đến đề tài Cho đến nay, đã có nhiều nghiên cứu về hoạt động cho vay đối với hộ nghèo tại NHCSXH tại Việt Nam dưới nhiều góc độ tiếp cận khác nhau, có thể tóm lược một số nghiên cứu như sau: - Nguyễn Văn Khải, (2020), “Giải pháp tín dụng góp phần thực hiện xoá đói giảm nghèo của ngân hàng chính sách xã hội Việt Nam”, Luận văn thạc sĩ, Đại học Đà Nẵng đã phân tích về hoạt động tín dụng cho vay hộ nghèo tham gia chương trình xoá đói giảm nghèo ở Việt Nam, đồng thời điểm qua hoạt động của Quỹ tình thương của Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam với vốn cho vay được lặp lại nhiều lần, mức vay tăng dần từ nhỏ đến lớn, lãi suất cho vay ngang bằng với lãi suất thị trường, từ đó rút ra một số bài học kinh nghiệm ban đầu về tín dụng cho hộ nghèo, ý thức tiết kiệm và hỗ trợ lẫn nhau giữa phụ nữ nghèo và tính chất xã hội hoá về công tác XĐGN thông ua Hội Liên hiệp phụ nữ cùng với dịch vụ tín dụng - Phan Thị Nữ, (2019) “Đánh giá tác động của tín dụng đối với Giảm nghèo ở nông thôn Việt nam”, Tạp chí khoa học, Đại học Huế. Nghiên cứu này xem xét tác động của tín dụng đối với giảm nghèo ở nông thôn Việt Nam. Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng việc tiếp cận tín dụng có tác động tích cực lên phúc lợi của hộ nghèo thông ua làm tăng chi tiêu nhưng không có tác động cải thiện thu nhập cho hộ nghèo nên chưa giúp hộ nghèo thoát nghèo bền vững. - Đào Thị Thúy Hằng, (2020), “Nâng cao chất lượng cho vay đối với hộ nghèo tại Chi nhánh NHCSXH Thành phố Hải Phòng”, Luận văn thạc sĩ, Học viện Tài chính, Hà Nội. Trong đề tài này đề cập đến những vấn đề lý luận của việc thực hiện các chính sách và thể lệ cho vay đối hộ nông dân nghèo tại NHCSXH TP Hải
3 Phòng. Do còn hạn chế trong việc nghiên cứu nên đề tài chỉ chuyên về lý luận, ít thực tế, chủ yếu tập trung vào vấn đề huy động vốn đầu tư tín dụng đối với hộ nông dân nghèo. - Hoàng Trọng Cường (2020), Giải pháp nâng cao chất lượng cho vay đối với hộ nghèo tại chi nhánh Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Thái Nguyên, luận văn thạc sĩ, Đại học Công nghệ và Quản lý hữu nghị. Luận văn đãhệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về tín dụng đối với hộ nghèocủa ngân hàng chính sách xã hội. Làm rõ thực trạng cho vay đối với hộ nghèo tại ngân hàng NHCSXH tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2016 - 2019. Đánh giá chất lượng cho vay đối với hộ nghèo; thấy được những thuận lợi, khó khăn, những kết quả đạt được, hạn chế và nguyên nhân của hạn chế. Đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng cho vay đối với hộ nghèo tại NHCSXH tỉnh Thái Nguyên. - Lâm Quân (2019), "Hoạt động tín dụng đối với hộ nghèotại Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Nghệ An", Luận văn thạc sĩ Quản lý kinh tế, Hà Nội. Luận văn đãhệ thống hóa cơ sở lý luận về tín dụng đối với hộ nghèocủa ngân hàng chính sách xã hội. Làm rõ thực trạng cho vay đối với hộ nghèo tại ngân hàng NHCSXH tỉnh Nghệ An giai đoạn 2016- 2019. Đánh giá chất lượng cho vay đối với hộ nghèo, chỉ ra những thuận lợi, khó khăn, những kết quả đạt được, hạn chế và nguyên nhân của hạn chế. Đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng cho vay đối với hộ nghèo tại NHCSXH tỉnh Nghệ An trong thời gian tới. - Nguyễn Minh Phượng (2020), “Nâng cao hiệu quả cho vay ưu đãi đối với hộ nghèo tại Ngân hàng Chính sách xã hội huyện Hạ Hoà tỉnh Thái Nguyên”. Luận văn thạc sĩ Quản lý kinh tế, Thái nguyên. Luận văn đãhệ thống hóa cơ sở lý luận về tín dụng đối với hộ nghèocủa ngân hàng chính sách xã hội. Làm rõ thực trạng cho vay đối với hộ nghèo tại ngân hàng NHCSXH huyện Hạ Hòa, tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2019 - 2019. Đánh giá chất lượng cho vay đối với hộ nghèo, chỉ ra những thuận lợi, khó khăn, những kết quả đạt được, hạn chế và nguyên nhân của hạn chế. Đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng cho vay đối với hộ nghèo tại NHCSXH huyện Hạ Hòa, tỉnh Thái Nguyên trong thời gian tới.
4 Ngoài ra còn có rất nhiều các luận văn và luận án của các học viên tại nhiều trường đại học trong cả nước về vấn đề này. Từ những công trình trên sẽ giúp tác giả kế thừa được một số kết quả, phục vụ cho việc tổng kết lý luận của mình.Tuy nhiên các nghiên cứu thực tiễn trên chỉ đề cập trong phạm vi một chi nhánh cụ thể nhất định, trong một thời điểm cụ thể, còn việc nghiên cứu nâng cao chất lượng cho vay đối với hộ nghèo tại chi nhánh ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Thái Nguyên trong 3 năm gần đây chưa có công trình nào tiến hành nghiên cứu một cách tổng thể cả về lý luận và thực tiễn, chính vì vậy, việc nghiên cứu đề tài là không trùng lặp và có ý nghĩa thiết thực. 3. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu * Mục tiêu nghiên cứu Mục tiêu nghiên cứu của đề tài là: đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng cho vay đối với hộ nghèo tại Ngân hàng chính sách xã hội Việt Nam - Chi nhánh Thái Nguyên. * Nhiệm vụ nghiên cứu - Hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về tín dụng đối với hộ nghèo của ngân hàng chính sách xã hội. - Làm rõ thực trạng cho vay đối với hộ nghèo tại ngân hàng NHCSXH tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2018 - 2020. Đánh giá chất lượng cho vay đối với hộ nghèo; thấy được những thuận lợi, khó khăn, những kết quả đạt được, hạn chế và nguyên nhân của hạn chế. - Đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng cho vay đối với hộ nghèo tại NHCSXH tỉnh Thái Nguyên. 4.Đối tượng và phạm vi nghiên cứu * Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứucủađề tài là những vấn đề lý luận và thực tiễn về chất lượng hoạt động cho vay hộ nghèo tại Ngân hàng chính sách xã hội Việt Nam -Chi nhánh Thái Nguyên.
5 * Phạm vi nghiên cứu + Về nội dung:luận văn nghiên cứu hoạt động cho vay hộ nghèo tại Ngân hàng chính sách xã hội Việt Nam -Chi nhánh Thái Nguyên + Về không gian: Luận văn nghiên cứu tại Ngân hàng chính sách xã hội Việt Nam -Chi nhánh Thái Nguyên + Về thời gian: luận văn tập trung nghiên cứu thực trạng giai đoạn 2018 – 2020 và đề xuất giải pháp đến năm 2025. 5. Phương pháp nghiên cứu * Phương pháp thu thập dữ liệu: Dữ liệu được sử dụng trong luận văn bao gồm dữ liệu sơ cấp và dữ liệu thứ cấp. - Dữ liệu thứ cấp được lấy từ các nguồn: Kế thừa các tài liệu, các công trình nghiên cứu đã được công bố để khái uát và làm rõ cơ sở lý luận về: Nguồn vốn tín dụng ưu đãi và hiệu quả công tác quản lý nguồn vốn ưu đãi. Thu thập thông tin, tổng hợp số liệu ua điều tra thực tiễn và được công bố chính thức của chi nhánh NHCSXH tỉnh Thái Nguyên, các sở ngành và trên các phương tiện thông tin, truyền thông từ đó có những phân tích, đánh giá về kết quả, hiệu quả đạt được c ng như những hạn chế còn tồn tại trong hoạt động tín dụng đối với hộ nghèo và cận nghèo trên địa bàn Tỉnh. - Dữ liệu sơ cấp được lấy từ các nguồn: Thu thập thông tin từ phỏng vấn các hộ nghèo và hộ cận nghèo đến làm việc trực tiếp tại NHCSXH tỉnh Thái Nguyên. + Chọn mẫu điều tra: Phỏng vấn các khách hàng có quan hệ tín dụng với NHCSXH chi nhánh tỉnh Thái Nguyên, tại 3 huyện: Phổ Yên, Võ Nhai, Định Hóa. + Các bước tiến hành khảo sát: Bước 1: Xây dựng bảng câu hỏi Giai đoạn 1: Xây dựng bảng câu hỏi dựa trên nền tảng các thông tin cần thu thập.
6 Giai đoạn 2: Chọn lọc và hiệu chỉnh các câu hỏi dựa trên ý kiến đóng góp chuyên gia. Giai đoạn 3: Hiệu chỉnh và hoàn tất bảng câu hỏi lần cuối, tiến hành gửi bảng câu hỏi chính thức Bước 2: Xác định số lượng mẫu cần thiết Kích thước mẫu dự tính là n= 115. Với 7 câu hỏi được đưa ra trong mỗi phiếu. Do tình hình dịch bệnh Covid 19 nên tác giả sử dụng số lượng phiếu khảo sát vừa đủ để đánh giá kết quả khảo sát. Thời gian kháo sát là tháng 3 và tháng 4/2021. Bước 3: Gửi phiếu điều tra cho khách hàng 135 phiếu điều tra được gửi cho khách hàng tại quầy giao dịch và thông qua sự hỗ trợ của cán bộ tín dụng. Danh sách khách hàng nhận phiếu điều tra được lựa chọn một cách ngẫu nhiên trên cơ sở dữ liệu của ngân hàng. Bước 4: Liên hệ với khách hàng để theo dõi kết quả trả lời Sau một tuần, nếu không nhận được phản hồi từ phía khách hàng thì người gửi sẽ gọi điện thoại lại nhờ khách hàng trả lời. Đối với phiếu điều tra đặt tại quầy thì khách hàng khi đến giao dịch tại ngân hàng có thể trả lời và gửi lại cho nhân viên liền ngay đó. Bước 5: Thu nhận phản hồi từ phía khách hàng Đã có 110 phiếu điều tra được thu nhận 80 phiếu nhận tại quầy giao dịch và 20 phiếu nhận qua sự hỗ trợ của cán bộ tín dụng) với tỷ lệ phản hồi là 81.48% (tương ứng 110 phiếu hợp lệ), trong đó có 20 phiếu không hợp lệ bị loại. Bước 6: Tổng hợp và xử lý dữ liệu * Phát phiếu điều tra Tôi đã phát ra 135 bảng câu hỏi được phát theo phương pháp ngẫu nhiên cho những khách hàng cá nhân đã từng sử dụng dịch vụ tín dụng tại ngân hàng. Đã có 110 bảng câu hỏi được thu nhận với tỷ lệ phản hồi là 96,9 trong đó có 20 phiếu bị loại do không hợp lệ. Do đó, số lượng mẫu còn lại để đưa vào phân tích là 90 mẫu. +Phương pháp xử lý số liệu:
7 Đề tài sử dụng một số phương pháp như: thống kê, so sánh, quy nạp,... kết hợp nghiên cứu lý luận với tổng kết thực tiễn, nhằm làm rõ nội dung cơ bản của đề tài luận văn, bảo đảm tính khoa học và logic giữa các vấn đề được nêu ra. Ngoài ra luận văn c ng kế thừa, phát triển các kết quả của các công trình nghiên cứu có liên uan đến nội dung đề tài nhằm làm rõ những vấn đề chính của luận văn. * Phương pháp phân tích dữ liệu Phương pháp phân tích, uan sát, và phân tích tổng hợp được sử dụng để phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng tín dụng. Trong đó bảng hỏi được sử dụng để thu thập ý kiến của khách hàng về chất lượng dịch vụ tín dụng cho vay hộ nghèo, kết quả thuđược phối hợp với các kết quả thu được của các phương pháp khác (phân tích sốliệu thống kê…) làm cơ sở để đưa ra các nhận xét, kết luận. Dựa trên cơ sở lý luận sẽ xây dựng ở chương I, kết hợp với việc phân tích tình hình thực tế tại ngân hàng và qua tham khảo ý kiến của lãnh đạo ngân hàng,thang đo Likert được sử dụng để phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ tín dụng. Phương pháp đánh giá theo thang điểm Likert với 1: Rất không đồng ý; 2: Không đồng ý; 3: Bình thường; 4: Đồng ý; 5: Rất đồng ý. Phiếu điều tra được gửi dến khách hàng sau quá trình nghiên cứu định tính. Mục đích của bước nghiên cứu này là đo lường các yếu tố tác động đến chất lượng dịch vụ tín dụng đồng thời kiểm tra mô hình lý thuyết đã đặt ra. - Sử dụng phương pháp phân tích nhân tố để đánh giá mức độ tác động của các nhân tố 6. Ý nghĩa khoa học của đề tài * Về mặt lý luận - Khái quát những vấn đề lý luận cơ bản về chất lượng hoạt động cho vay đối với hộ nghèo. Trên cơ sở đó chỉ ra cách thức vận dụng các lý luận về chất lượng cho vay đối với hộ nghèo vào thực tiễn. - Luận văn đã phân tích kinh nghiệm về cho vay đối với hộ nghèotại một số NHCSXH. - Luận văn chỉ ra những điểm đã làm được, những điểm còn hạn chế trong thực
8 trạng cho vay đối với hộ nghèo và các nguyên nhân của thực trạng đó. - Đánh giá đúng về thực trạng cho vay đối với hộ nghèo trên cơ sở đó đưa ra những giải pháp phù hợp nhằm nâng cao chất lượng hoạt động cho vay đối với hộ nghèo của NHCSXH Thái Nguyên trong thời gian tới. *Về mặt thực tiễn - Luận văn là nguồn cơ sở dữ liệu có tính khoa học giúp các tổ chức và các cá nhân có liên quan tham khảo, khai thác và sử dụng. 7. Kết cấu của luận văn Nội dung chính của luận văn được chia thành 3 chương: Chương 1: Cơ sở lý luận về chất lượng cho vay đối với hộ nghèo tại Ngân hàng Chính sách xã hội. Chương 2: Thực trạng chất lượng cho vay đối với hộ nghèo tại chi nhánh Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Thái Nguyên. Chương 3: Giải pháp nâng cao chất lượng cho vay đối với hộ nghèo tại chi nhánh Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Thái Nguyên.
9 CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬNVÀ THỰC TIỄN VỀ CHẤT LƯỢNG CHO VAY HỘ NGHÈO TẠI NGÂN HÀNG CHÍNH SÁCH XÃ HỘI 1.1.Khái lược cho vay đối với hộ nghèo tại NHCSXH 1.1.1. Tổng quan về Ngân hàng chính sách xã hội 1.1.1.1. Khái niệm Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IX về Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2001 - 2010 đã nêu rõ “Cơ cấu lại hệ thống ngân hàng. Phân biệt chức năng của Ngân hàng Nhà nước và Ngân hàng Thương mại Nhà nước, chức năng cho vay của Ngân hàng Chính sách với chức năng kinh doanh tiền tệ của Ngân hàng Thương mại”. Về mục tiêu xóa đói giảm nghèo, Đảng ta tiếp tục khẳng định trong Nghị quyết IX: “Bằng nguồn lực của Nhà nước và của toàn xã hội, tăng đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng, cho vay vốn, trợ giúp đào tạo nghề, cung cấp thông tin, chuyển giao công nghệ, giúp đỡ tiêu thụ sản phẩm đối với những vùng nghèo, xã nghèo và nhóm dân cư nghèo”. Vì vậy, việc thiết lập một loại hình Ngân hàng Chính sách cho mục tiêu xóa đói giảm nghèo là một tất yếu khách quan cho tiến trình phát triển và hội nhập quốc tế của Việt Nam. (Chính phủ, 2002, tr5). NHCSXH được thành lập theo Quyết định số 131/2002/QĐ-TTg ngày 4-10- 2002 của Thủ tướng Chính phủ trên cơ sở tổ chức lại hoạt động của ngân hàng Phục vụ người nghèo tách ra từ ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn: “NHCSXH là tổ chức tín dụng của Nhà nước, thực hiện cho vay với lãi suất và các điều kiện ưu đãi, hoạt động vì mục tiêu xóa đói giảm nghèo, ổn định và phát triển kinh tế, xã hội đặc biệt của mỗi quốc gia, hoạt động không vì mục đích lợi nhuận” [Chính phủ, 2003, tr3]. Mục tiêu của ngân hàng là nhằm giúp hộ nghèo, hộ cận nghèo và đối tượng chính sách có điều kiện tiếp cận vốn tín dụng ưu đãi để phát triển sản xuất, tạo việc làm, nâng cao thu nhập, cải thiện điều kiện sống, vươn lên thoát nghèo, góp phần
10 thực hiện chính sách phát triển kinh tế gắn liền với xóa đói, giảm nghèo, bảo đảm an sinh xã hội. Hoạt động của NHCSXH không vì mục đính lợi nhận, vì mục tiêu xóa đói giảm nghèo và an sinh xã hội. Đối tượng phục vụ của NHCSXH là Hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác do Chính phủ chỉ định. Lãi suất cho vay của NHCSXH theo uy định của chính phủ trong từng thời kỳ, từng chương trình. Cho vay không cần thế chấp tài sản như cho vay Học sinh sinh viên. NHCSXH thực hiện cho vay theo phương thức ủy thác bán phần cho các tổ chức chính trị xã hội, xã hội hóa trong công tác quản lý. Mức cho vay theo ui định của Thủ tướng Chính phủ trong từng thời kỳ. 1.1.1.2. Mô hình quản lý của ngân hàng chính sách xã hội NHCSXH có mô hình và mạng lưới hoạt động được tổ chức theo 3 cấp: Hội sở chính ở Trung ương, Chi nhánh ở cấp tỉnh, Phòng giao dịch ở cấp huyện. Mỗi cấp đều có bộ máy quản trị và bộ máy điều hành tác nghiệp. Nhằm tạo điều kiện thuận lợi nhất cho hộ nghèo, hộ cận nghèo và các đối tượng chính sách khác, NHCSXH đưa các hoạt động nghiệp vụ về phục vụ ngay tại xã, phường, thị trấn (gọi chung là xã) thông qua hoạt động của Tổ giao dịch tại xã. - Tổ giao dịch xã là một bộ phận nghiệp vụ của NHCSXH được thành lập để thực hiện hoạt động giao dịch xã. Tổ giao dịch tại xã thực hiện việc phổ biến, tuyên truyền và công khai chính sách tín dụng ưu đãi đối với hộ nghèo, hộ cận nghèo và các đối tượng chính sách khác; tiếp nhận hồ sơ vay vốn, giải ngân, thu nợ, thu lãi, thu tiết kiệm và thực hiện quy trình xử lý nợ, họp giao ban với Tổ trưởng tổ TK&VV và các tổ chức Hội, đoàn thể nhận ủy thác của NHCSXH. - Điểm giao dịch xã là nơi NHCSXH tổ chức giao dịch với khách hàng, tổ chức, cá nhân liên uan trên địa bàn một xã; được đặt trong khuôn viên trụ sở UBND xã. Điểm giao dịch xã được bố trí phiên giao dịch vào ngày cố định trong tháng (kể cả vào ngày nghỉ lễ, nghỉ cuối tuần) và được niêm yết công khai trên biển hiệu Điểm giao dịch xã và trên website của NHCSXH. Trường hợp ngày giao dịch cố định trùng vào ngày được nghỉ Tết Nguyên Đán thì được tổ chức giao dịch bù.