Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Chiến lược kinh doanh của Công ty Trách nhiệm Hữu hạn Thang máy Thyssenkrupp

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:106

Thêm vào BST

Báo xấu

38
lượt xem 18
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu đề tài "Chiến lược kinh doanh của Công ty Trách nhiệm Hữu hạn Thang máy Thyssenkrupp" là trên cơ sở những lý luận và thực tiễn chiến lược kinh doanh của công ty Thang máy Thyssenkrup Việt Nam từ đó đưa ra những đề xuất, giải pháp điều chỉnh chiến lược kinh doanh của công ty Thang máy Thyssenkrup Việt Nam.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Chiến lược kinh doanh của Công ty Trách nhiệm Hữu hạn Thang máy Thyssenkrupp

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC THƢƠNG MẠI HỒ TRỌNG GIANG CHIẾN LƢỢC KINH DOANH CỦA CÔNG TY TRÁCH NHIỆM HỮU HẠN THANG MÁY THYSSENKRUPP LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ HÀ NỘI, NĂM 2021
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC THƢƠNG MẠI HỒ TRỌNG GIANG CHIẾN LƢỢC KINH DOANH CỦA CÔNG TY TRÁCH NHIỆM HỮU HẠN THANG MÁY THYSSENKRUPP CHUYÊN NGÀNH : QUẢN TRỊ KINH DOANH MÃ SỐ : 834.01.01 LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS,TS. NGUYỄN ĐỨC NHUẬN HÀ NỘI, NĂM 2021
i LỜI CAM ĐOAN Tôi cam đoan đây là công trình nghiên cứu khoa học của riêng tôi. Các số liệu, ví dụ và trích dẫn trong luận văn đảm bảo độ tin cậy, chính xác và trung thực. Những kết luận khoa học của luận văn chưa từng được công bố trong bất kỳ công trình khoa học nào khác. Tác giả luận văn Hồ Trọng Giang
ii LỜI CÁM ƠN Luận văn tốt nghiệp đươc hoàn thành tại trường Đại học Thương Mại Hà Nội. Có được bản luận văn tốt nghiệp này em xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành và sâu sắc tới trường đại học Thương Mại Hà Nội, đặc biệt là PGS.TS Nguyễn Đức Nhuận đã trực tiếp hướng dẫn, dìu dắt em với những chỉ dẫn khoa học quý giá trong suốt quá trình triển khai, nghiên cứu và hoàn thành đề tài “Chiến lược kinh doanh của Công ty Trách nhiệm Hữu hạn Thang máy Thyssenkrupp” Em xin chân thành cám ơn đến các thầy cô đã trực tiếp giảng dạy truyền đạt những kiến thức khoa học chuyên ngành Quản trị kinh doanh cho bản thân em trong suốt hơn 2 năm học qua. Một lần nữa em xin chân thành cám ơn các đơn vị, cá nhân nơi em công tác và làm việc đã hết lòng quan tâm giúp đỡ, rất mong được sự giúp đóng góp quý báu của các thầy cô để em hoàn thiện hơn. Em xin chân thành cám ơn! Hà Nội, ngày 20 tháng 12 năm 2020 Học viên Hồ Trọng Giang
iii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ............................................................................................. i LỜI CÁM ƠN .................................................................................................. ii MỤC LỤC ....................................................................................................... iii DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ, HÌNH VẼ .......................................... vi LỜI MỞ ĐẦU .................................................................................................. 1 1. Tính cấp thiết của đề tài ........................................................................... 1 2. Tổng quan nghiên cứu liên quan đến đề tài ............................................. 2 3. Đối tƣợng, phạm vi nghiên cứu .................................................................. 5 4. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu............................................................. 5 5. Phƣơng pháp nghiên cứu............................................................................ 6 6. Kết cấu của luận văn ................................................................................... 6 CHƢƠNG I: MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CHIẾN LƢỢC KINH DOANH CỦA DOANH NGHIỆP ................ 7 1.1. Một số khái niệm và lý thuyết cơ sở ....................................................... 7 1.1.1. Khái niệm chiến lược, các cấp chiến lược của doanh nghiệp ............. 7 1.1.2. Bản chất của chiến lược kinh doanh, các loại hình chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp.................................................................................. 9 1.1.3 Lý thuyết chuổi giá trị của doanh nghiệp ............................................ 16 1.1.4 Lý thuyết về giá trị cung ứng cho khách hàng .................................... 17 1.1.5 Vai trò của chiến lược kinh doanh....................................................... 18 1.1.6 Đặc điểm cơ bản về kinh doanh thang máy ......................................... 19 1.2. Nội dung cơ bản của chiến lƣợc kinh doanh của doanh nghiệp kinh doanh thang máy ........................................................................................... 20 1.2.1. Phân tích tình thế thị trương và xác lập thị trường mục tiêu chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp .............................................................. 20 1.2.2. Định vị sản phẩm và hình ảnh của doanh nghiệp trên thị trường mục tiêu ................................................................................................................... 32
iv 1.2.3. Chiến lược cung ứng giá trị trên thị trường mục tiêu của doanh nghiệp.............................................................................................................. 35 1.2.4. Quy hoạch các nguồn lực cho chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp.............................................................................................................. 37 1.2.5. Phát triển các năng lực cốt lõi của doanh nghiệp .............................. 40 1.3. Các nhân tố ảnh hƣởng đến chiến lƣợc kinh doanh của doanh nghiệp .. 42 1.3.1. Môi trường vĩ mô .................................................................................. 42 1.3.2. Môi trường ngành ................................................................................ 45 1.3.3. Môi trường nội tại của doanh nghiệp ................................................. 47 1.4 Phân tích tình thế chiến lƣợc kinh doanh của doanh nghiệp ............. 48 CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG CHIẾN LƢỢC KINH DOANH CỦA CÔNG TY TRÁCH NHIỆM HỮU HẠN THANG MÁY THYSSENKRUPP VIỆT NAM................................................................................................................ 50 2.1. Giới thiệu khái quát về công ty Thang máy Thyssenkrupp Việt Nam................................................................................................................. 50 2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển của công ty Thang máy Thyssenkrupp Việt Nam ................................................................................. 50 2.1.2. Ngành nghề, lĩnh vực kinh doanh chính của công ty Thang máy Thyssenkrupp Việt Nam ................................................................................. 52 2.1.3. Cơ cấu tổ chức của công ty Thang máy Thyssenkrupp Việt Nam ..... 53 2.1.4. Đặc điểm sản phẩm kinh doanh của công ty ...................................... 54 2.1.5. Một số kết quả về hoạt động kinh doanh của công ty ........................ 54 2.2. Thực trạng chiến lƣợc kinh doanh của công ty Thang máy Thyssenkrupp Việt Nam ............................................................................... 55 2.2.1. Phân tích tình thế thị trường và xác lập thị trường mục tiêu của doanh nghiệp .................................................................................................. 55 2.2.2. Định vị sản phẩm và tình hình của doanh nghiệp trên thị trường mục tiêu ................................................................................................................... 62 2.2.3. Cung ứng giá trị trên thị trường mục tiêu của doanh nghiệp ........... 64
v 2.2.4. Quy hoạch các nguồn lực cho chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp.............................................................................................................. 71 2.2.5. Phát triển các năng lực cốt lõi của doanh nghiệp .............................. 74 2.3. Đánh giá chung ....................................................................................... 74 2.3.1 Thành công ............................................................................................ 74 2.3.2 Hạn chế và nguyên nhân ...................................................................... 76 CHƢƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CHIẾN LƢỢC KINH DOANH CỦA CÔNG TY TRÁCH NHIỆM HỮU THANG MÁY THYSSENKRUPP VIỆT NAM ................................................................... 79 3.1. Một số dự báo về thị trƣờng và định hƣớng phát triển của công ty Thang máy Thyssenkrupp Việt Nam thời gian tới .................................... 79 3.1.1. Một số dự báo về tình hình thị trường kinh doanh thang máy thời gian tới ............................................................................................................ 79 3.1.2. Định hướng phát triển của công ty Thang máy Thyssenkrupp Việt Nam thời gian tới............................................................................................ 80 3.1.3 Quan điểm hoàn thiện chiến lược kinh doanh của công ty Thang máy Thyssenkrupp Việt Nam ................................................................................. 84 3.2 Một số giải pháp hoàn thiện chiến lƣợc kinh doanh của công ty Thang máy Thyssenkrupp Việt Nam ...................................................................... 85 3.2.1 Giải pháp về phân tích tình thế thị trường và xác lập mục tiêu chiến lược.................................................................................................................. 85 3.2.2 Giải pháp về định vị sản phẩm và hình ảnh ........................................ 88 3.2.3 Giải pháp về tạo nguồn lợi thế cạnh tranh và nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp ................................................................................. 90 3.2.4 Giải pháp về cung ứng giá trị trên thị trường mục tiêu ...................... 92 3.3. Một số kiến nghị ..................................................................................... 94 KẾT LUẬN .................................................................................................... 96 TÀI LIỆU THAM KHẢO
vi DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ, HÌNH VẼ DANH MỤC BẢNG, BIỂU Bảng 2-1 Cơ cấu lao động của công ty ........................................................... 51 Bảng 2-2 Cơ cấu trình độ ................................................................................ 51 Bảng 2-3 Báo cáo kết quả kinh doanh ............................................................ 55 Bảng 2-4 Cơ cấu lao động của công ty ........................................................... 72 Bảng 2-5 Cơ cấu theo trình độ ........................................................................ 72 Biểu đồ 1: Số lượng thang............................................................................... 75 DANH MỤC HÌNH Hình: 1- 1 Mô hình chuỗi cung ứng giá trị của Michael E. Porter ................. 16 Hình 1-2 Mô hình 5 lực lượng cạnh tranh của Michael E. Porter .................. 46 Hình 2-1 Sơ đồ tổ chức của công ty ................................................................ 53 Hình 2- 2. Mô hình hệ thống phân phối của công ty ...................................... 69
1 LỜI MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Hiện nay với sự phát triển của nền kinh tế, môi trường kinh doanh rộng mở, sự cạnh tranh diễn ra ngày càng mạnh hơn, qua có các doanh nghiệp có rất nhiều cơ hội để phát triển. Những khó khăn mà nền kinh tế Việt Nam sẽ phải đối mặt là không hề nhỏ. Mức độ gây thiệt hại sẽ lớn nếu các nhà quản lý, hoạch định không đi sâu phân tích tác động, hậu quả để tìm ra giải pháp. Đối với doanh nghiệp thì khó khăn càng ngày càng lớn hơn vì họ khó dự báo được tình hình kinh tế ở tầm vĩ mô. Tổng quan nền kinh tế 10 tháng đầu năm 2019 thì nền kinh tế trong nước tiếp tục mở rộng đà tăng trưởng. Theo đó, tăng trưởng GDP 3 quý đầu năm 2019 đạt cao nhất gần thập kỷ qua. Trong đó, riêng quý III/2019, GDP tăng 7,31%, cao hơn so với cùng kỳ các năm trước (trừ quý III/2017). Điều này đang tạo cơ hội cho các doanh nghiệp phát triển đồng thời cũng chứ đựng các nguy cơ tiềm ẩn đe dọa đến sự phát triển của doanh nghiệp. Năm 2020 thế giới đang chịu sự ảnh hưởng của dịch bệnh covid, Việt Nam cũng bị ảnh hưởng, điều đó làm giảm tốc độ phát triển của nên kinh tế, gây ảnh hưởng đến phát triển của doanh nghiệp. Chính vì vậy doanh nghiệp cần quan tâm đến công tác nghiên cứu, thu thập thông tin chiến lược kinh doanh, giúp cho doanh nghiệp nắm bắt được đặc điểm của khách hàng, của đối thủ cạnh tranh ,phong tục tập quán, thói quen tiêu dùng của thị trường mà doanh nghiệp tập trung hướng tới, những khó khăn thuận lợi trong hoạt động sản xuất và kinh doanh… khi doanh nghiệp nắm bắt được đầy đủ vấn đề đến từ phía môi trường thì doanh nghiệp có thể thấy được điểm mạnh, điểm yếu, những thuận lợi, khó khăn. Cũng như có cơ hội đến từ phía môi trường từ đó giúp công ty hoạch định và xây dựng
2 các chiến lược kinh doanh phù hợp theo đặc điểm loại hình, quy mô, tính chất của doanh nghiệp, nhất là trong môi trường kinh doanh luôn biến động. Từ khi thành lập đến nay, dưới sự quản lý, điều hành của ban giám đốc công ty, công ty trách nhiệm hữu hạn Thang máy Thyssenkrupp được biết đến với thương hiệu thang máy nổi tiếng ở Việt Nam hoạt động trong lĩnh vực lắp mới và dịch vụ bảo trì. Với sự phát triển của nền kinh tế đến nay cũng có rất nhiều doanh nghiệp tham gia vào lĩnh vực này, do đó đòi hỏi công ty phải nổ lực hơn nữa để cũng cố vị trí trên thị trường. Trong thời gian vừa qua công ty chưa xây dựng được chiến lược kinh doanh phù hợp với tình hình hiện tại cũng như trong giai đoạn sắp tới, nguyên nhân do ảnh hưởng bởi dịch bệnh. Với môi trường kinh doanh ngày càng khó khăn và cạnh tranh gay gắt, đòi hỏi các doanh nghiệp phải có chiến lược kinh doanh phù hợp, hiểu được tầm quan trọng của chiến lược kinh doanh và mong muốn góp phần vào sự phát triển của công ty em mạnh dạn lựa chọn đề tài “Chiến lƣợc kinh doanh của Công ty Tránh nhiệm Hữu hạn Thang máy Thyssenkrupp” là đề tài luận văn thạc sỹ của mình. 2. Tổng quan nghiên cứu liên quan đến đề tài 2.1. Tình hình nghiên cứu: Việc nghiên cứu hoạch định chiến lược kinh doanh đã được đề cập khá nhiều trong các công trình nghiên cứu, có thể kể đến như sau: - Các công trình nghiên cứu khoa học nước ngoài: Khái luận về Quản trị chiến lược của tác giả Fred David + Nội dung: Với công cụ quản trị chiến lược được áp dụng toàn diện, các doanh nghiệp sẽ có những định hướng và hoạch định mục tiêu trong dài hạn. Biết phân bổ các nguồn lực, nhận thức được những khó khăn và cơ hội. Tạo khác biệt để cạnh tranh, chủ động trong các tình huống cạnh tranh, điều chỉnh chiến lược kịp thời để phù hợp với hoạt động kinh doanh
3 Lãnh đạo chiến lược và quản trị chiến lược của tác giả Shand Stringham. + Nội dung: Giải thích phương thức làm việc của các nhà lãnh đạo - quản trị cũng như phương cách thành công trong cả hai vai trò này. Dù bạn là nhân viên mới đang tìm hiểu môi trường làm việc, hay đang thăng tiến trên con đường công danh, là nhà quản trị hay nhà lãnh đạo, thì sách vẫn sẽ mang đến cho bạn những công cụ và kiến thức cần thiết giúp bạn gặt hái thành công. - Các công trình nghiên cứu khoa học trong nước: Quản trị chiến lược của PGS.TS Nguyễn Hoàng Việt – TS Nguyễn Hoàng Long nhà xuất bản Trường đại học Thương mại Hà Nội + Nội dung: Nêu tổng quan về quản trị chiến lược, các bước cơ bản của giai đoạn hoạch định chiến lược, những vấn đề để thực thi chiến lược thành công, kiểm soát chiến lược và hướng dẫn phân tích tình huống chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp. Quản trị chiến lược của GS.TS. Đỗ Thị Hồng Vân do Nhà xuất bản tổng hợp thành phố Hồ Chí Minh phát hành năm 2011. + Nội dung: Cung cấp những kiến thức mới nhất về quản trị chiến lược trong các tổ chức, gắn với bối cảnh quốc tế hóa và hội nhập kinh tế toàn cầu. Bên cạnh những nội dung cơ bản của quản trị chiến lược như phân tích môi trường, phân tích nội tại, xác định sứ mệnh, thiết lập mục tiêu, xác định chiến lược các cấp, thực hiện và kiểm soát chiến lược. Nguyễn Vân Thanh (2008) “Xây dựng chiến lược kinh doanh bất động sản của Bitexcoland”. Luận văn xác lập rõ một số lý luận cơ bản của phát triển chiến lược kinh doanh trong doanh nghiệp. Về thực tiễn thông qua vận dụng các phương pháp nghiên cứu hiện đại, mô hình nghiên cứu phù hợp đã nhận dạng và làm rõ các luận cứ thực tiễn cho phát triển chiến lược kinh doanh của Bitexcoland.
4 Lê Thị Hồng (2011) “Chiến lược kinh doanh của Metro tại thị trường Việt Nam”. Luận văn hệ thống hóa một số vấn đề lý luận và thực tiễn về hoạt động chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp về kinh doanh siêu thị buôn bán. Phân tích thực trạng để rút ra những thành công, hạn chế và nguyên nhân hạn chế của chiến lược kinh doanh và công tác hoạch định chiến lược doanh nghiệp bán hàng của công ty. Nguyễn Trọng Trung (2019) “Hoàn thiện triển khai chiến lược kinh doanh của ngân hàng thương mại cổ phần quốc tế Việt Nam” Luận văn thạc sỹ, Trường đại học Thương Mại. Luận văn đã tìm ra các điểm mạnh điểm yếu, những vấn đề còn tồn tại của công ty thông qua việc phân tích và đánh giá các yếu tố cấu thành chiến lược kinh doanh của công ty. Từ đó đưa ra được các nhóm giải pháp nhằm hoàn thiện nội dung chiến lược kinh doanh và phát triển nguồn lực chiến lược kinh doanh như hoàn thiện chiến lược định vị giá trị, cung ứng giá trị cũng như nâng cao năng lực tạo lợi thế cạnh tranh cho công ty. 2.2. Đánh giá chung: Các công trình khoa học, các luận văn nghiên cứu về hoạch định chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp khá phong phú, đa dạng, được nghiên cứu, đề cập nhiều nội dung như: các cơ chế chính sách, hệ thống tổ chức, các khía cạnh quản lý, chất lượng sản phẩm và dịch vụ, kế hoạch marketing... - Các công trình nghiên cứu trên đã có những đóng góp chính sau: + Một là, các công trình trên đã hệ thống được một số vấn đề lý luận cơ bản về chiến lược kinh doanh trong điều kiện kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế. + Hai là, các công trình nghiên cứu đã trình bày được những thực trạng chiến lược kinh doanh tại một số doanh nghiệp mà công trình nghiên cứu đã nếu, các nguyên nhân chủ yếu cũng như công tác, các giải pháp hoạch định chiến lược kinh doanh mà các tác giả đã nghiên cứu.
5 + Ba là, các công trình nghiên cứu đã đề xuất được một số giải pháp chủ yếu nhằm hoàn thiện các chiến lược kinh doanh tại các doanh nghiệp được nghiên cứu trong các công trình khoa học. Nhưng chưa có một công trình nào nghiên cứu một cách toàn diện về vấn đề Chiến lược kinh doanh của công ty Thang máy Thyssenkrupp Việt Nam đến năm 2025. Những vấn đề đặt ra đối với việc nghiên cứu luận văn cần phải trả lời, đó là: Chiến lược kinh doanh của công ty Thang máy Thyssenkrupp Việt Nam là gì và được đánh giá theo những tiêu chí nào? Thực trạng hoạt động kinh doanh công ty Thang máy Thyssenkrupp? Những đề xuất, giải pháp hoàn thiện chiến lược kinh doanh nhằm nâng cao năng lực kinh doanh của công ty Thang máy Thyssenkrupp Việt Nam. 3. Đối tƣợng, phạm vi nghiên cứu 3.1 Đối tượng nghiên cứu Những vấn đề lý luận và thực tiễn có liên quan đến chiến lược kinh doanh của công ty Thang máy Thyssenkrupp Việt Nam khi tham gia hoạt động thị trường nội địa. 3.2 Phạm vi nghiên cứu Về mặt thời gian: Nghiên cứu và đáng giá hoạt động kinh doanh của của công ty Thang máy Thyssenkrupp Việt Nam trong những năm gần đây và đề xuất các giải pháp đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 Về mặt không gian: Ngành kinh doanh thang máy, cụ thể là lĩnh vực kinh doanh lắp đặt máy móc. Về mặt nội dung: Lựa chọn cấp độ xây dựng chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp. 4. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 4.1 Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở những lý luận và thực tiễn chiến lược kinh doanh của công ty Thang máy Thyssenkrup Việt Nam từ đó đưa ra những đề xuất, giải pháp điều chỉnh chiến lược kinh doanh của công ty Thang máy Thyssenkrup Việt Nam.
6 4.2 Nhiệm vụ nghiên cứu - Hệ thống hóa cơ sở lý luận về chiến lược kinh doanh của công ty. - Phân tích đánh giá thực trạng chiến lược kinh doanh của công Thang máy Thyssenkrupp Việt Nam từ đó rút ra những thàng công, những hạn chế và nguyên nhân của những hạn chế đó. - Đề xuất một số các giải pháp nhằm hoàn thiện việc chiến lược kinh doanh cho công ty Thang máy Thyssenkrupp Việt Nam. 5. Phƣơng pháp nghiên cứu Nhằm phục vụ cho việc phân tích chiến lược kinh doanh của công ty Thang máy Thyssenkrupp, cụ thể là các yếu tố liên quan đến môi trường vĩ mô, môi trường kinh doanh đặc thù và môi trường bên trong. Phương pháp nghiên cứu các vấn đề khóa luận bao gồm: - Phương pháp thu thập dữ liệu + Phương pháp thu thập dữ liệu sơ cấp Khóa luận tiến hành thu thập dữ liệu thứ cấp thông quan việc xin các số liệu được lưu giữu tại phòng ban của công ty gồm: Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh của công ty Thang máy Thyssenkrupp trong 3 năm 2017, 2018. 2019 6. Kết cấu của luận văn Ngoài các phần mở đầu, kết luận, mục lục, các bảng biểu, các phụ lục, danh mục tài liệu tham khảo, luận văn gồm có 03 chương: Chƣơng 1: Một số vấn đề cơ bản về lý luận và thực tiễn chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp Chƣơng 2: : Thực trạng chiến lược kinh doanh của công ty Thang máy Thyssenkrupp Việt Nam. Chƣơng 3: Một số giải pháp hoàn thiện chiến lược kinh doanh của công ty Thang máy Thyssenkrupp Việt Nam.
7 CHƢƠNG I MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CHIẾN LƢỢC KINH DOANH CỦA DOANH NGHIỆP 1.1. Một số khái niệm và lý thuyết cơ sở 1.1.1. Khái niệm chiến lược, các cấp chiến lược của doanh nghiệp 1.1.1.1 Khái niệm về chiến lược “Chiến lƣợc” là thuật ngữ bắt nguồn từ tiếng Hy Lạp “Strategos” dựng trong quân sự, nhà lý luận quân sự thời cận đại Clawzevit cũng cho rằng: Chiến lược quân sự là nghệ thuật chỉ huy ở vị trí ưu thế. Một xuất bản của từ điển Larous coi: Chiến lược là nghệ thuật chỉ huy các phương tiện để dành chiến thắng. Theo Johnson và Scholes: “Chiến lược là việc xác định định hướng và phạm vi hoạt động của một tổ chức trong dài hạn, ở đó tổ chức phải giành được lợi thế thông qua việc kết hợp các nguồn lực trong một môi trường nhiều thử thách, nhằm thỏa mãn tốt nhất nhu cầu của thị trường và đáp ứng mong muốn của các tác nhân có liên quan đến tổ chức”. Theo Michael Porter thì “Chiến lược là việc tạo ra một sự hài hòa giữa các hoạt động của một công ty. Sự thành công của chiến lược chủ yếu dựa vào việc tiến hành tốt nhiều việc và kết hợp chúng với nhau. Cốt lõi của chiến lược là “lựa chọn cái chưa được làm”. Trong những năm 60 của thế kỷ 20, người ta bắt đầu ứng dụng chiến lược vào lĩnh vực kinh doanh – kể từ đó thuật ngữ: chiến lược kinh doanh ra đời và quan điểm về chiến lược kinh doanh phát triển theo xu thế chung. “Các chiến lược tuy khác nhau về cách diễn đạt nhưng nhìn chung chiến lược là tập hợp những mục tiêu và chính sách cũng như kế hoạch chủ yếu để đạt được các mục tiêu đó, nó cho thấy công ty đang hoặc sẽ thực hiện
8 các hoạt động kinh doanh gì và công ty sẽ hoặc phụ thuộc vào lĩnh vực kinh doanh gì” 1.1.1.2 Các cấp chiến lược của doanh nghiệp Quản trị chiến lược được tiến hành tại nhiều cấp khác nhau trong một doanh nghiệp. Các cấp quản trị chiến lược là những cấp, đơn vị trong hệ thống tổ chức có nhiệm vụ xây dựng và thực hiện chiến lược của riêng mình và nhằm đảm bảo góp phần thực hiện chiến lược tổng quát của doanh nghiệp. Tuy nhiên, chúng ta có thể chia quản trị chiến lược theo 3 cấp: a. Cấp doanh nghiệp: - Cấp doanh nghiệp xây dựng chiến lược tổng quát. Chiến lược cấp công ty xác định ngành kinh doanh hoặc các ngành kinh doanh mà doanh nghiệp đang hoặc sẽ phải tiến hành. Tại mỗi ngành kinh doanh, xác định đặc trưng, đề ra các chính sách phát triển và những trách nhiệm đối với cộng đồng của doanh nghiệp. - Định hướng cho doanh nghiệp về các vấn đề tăng trưởng quản lý các thành viên, phân bổ nguồn lực tài chính và các nguồn lực khác giữa các đơn vị thành viên. Xác định mong muốn của dịch vụ, sản phẩm của các lĩnh vực kinh doanh mà doanh nghiệp tham gia, xác định các ngành kinh doanh mà doanh nghiệp đang hoặc sẽ tiến hành kinh doanh. b. Cấp kinh doanh: - Cấp này còn gọi là SBU – Đơn vị kinh doanh chiến lược. Chiến lược cấp cơ sở xác định những căn cứ để chúng có thể hoàn thành các chức năng và nhiệm vụ của mình, đóng góp cho việc hoàn thành chiến lược chung của công ty trong phạm vi mà nó đảm trách. - Tập trung vào việc cải thiện vị thế cạnh tranh của các sản phẩm dịch vụ doanh nghiệp trong ngành kinh doanh hoặc một kết hợp sản phẩm thị trường mà doanh nghiệp tham gia kinh doanh.
9 c. Cấp chức năng: - Đây là nơi tập trung hỗ trợ cho chiến lược công ty và chiến lược cấp cơ sở kinh doanh. Cấp này xây dựng các chiến lược cụ thể theo từng chức năng và lĩnh vực quản trị. - Tập trung vào việc quản lý một các hiệu quả nhất các nguồn lực kinh doanh của mỗi Doanh nghiệp 1.1.2. Bản chất của chiến lược kinh doanh, các loại hình chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp 1.1.2.1 Khái niệm chiến lược kinh doanh Chiến lược kinh doanh là phác thảo hình ảnh tương lai cho doanh nghiệp trong lĩnh vực hoạt động trên cơ sở khai thác các lợi thế cạnh tranh. Chiến lược kinh doanh đề cập đến các mục tiêu cơ bản, dài hạn cũng như lựa chọn các phương án hành động, triển khai và phân bổ các nguồn tài nguyên để thực hiện mục tiêu đã xác định. Ngoài ra, chiến lược còn mang tính “động”. Tính chất “động” của chiến lược thể hiện ở chỗ bản chiến lược không phải là bất biến mà có thể biến đổi. Do vậy các nhà quản trị không bao giờ được phép hài lòng với bản chiến lược đã xây dựng mà phải liên tục rà soát, đánh giá chiến lược còn thích ứng với môi trường kinh doanh luôn biến động để kịp thời điều chỉnh. Chiến lược kinh doanh là sự tập hợp một cách thống nhất các mục tiêu, các chính sách và sự phối hợp các hoạt động của một đơn vị kinh doanh trong chiến lược tổng thể nhất định. Chiến lược kinh doanh phản ánh các hoạt động của đơn vị kinh doanh bao gồm quá trình đặt ra mục tiêu và các biện pháp, các phương tiện sử dụng để đạt được mục tiêu đó. 1.1.2.2 Bản chất của chiến lược kinh doanh Một là chiến lược kinh doanh là sự thể hiện vị thế cạnh tranh của doanh nghiệp.
10 Khi xây dựng chiến lược kinh doanh, doanh nghiệp cần phải phân tích hoàn cảnh khách quan của mình. Mục đích của việc phân tích này để tìm hiểu những cơ hội và thách thức mà hoàn cảnh khách quan mang lại cho doanh nghiệp. Đồng thời cũng phải nghiên cứu những điều kiện chủ quan của doanh nghiệp để biết được những điểm mạnh và điểm yếu của mình. Chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp phải kết hợp tốt những cơ hội mà hoàn cảnh khách quan mang lại với những điểm mạnh của doanh nghiệp, đồng thời phải có các giải pháp khắc phục cho những thách thức và điểm yếu của doanh nghiệp. Do đó phải nghiên cứu vị thế cạnh tranh của doanh nghiệp. Chỉ có như vậy mới có thể đưa ra chiến lược kinh doanh đúng. Nếu xác định không đúng vị thế cạnh tranh thì không thể đề ra chiến lược kinh doanh đúng. Hai là chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp là một mô thức kinh doanh của doanh nghiệp. Chiến lược kinh doanh là cương lĩnh hoạt động của doanh nghiệp, là phương thức sử dụng các nguồn lực, là căn cứ để xử lý mọi vấn đề của doanh nghiệp. Do đó, xét theo khía cạnh này, chiến lược kinh doanh là mô thức kinh doanh của doanh nghiệp. Ba là chiến lược kinh doanh là sự thể hiện quan niệm giá trị của doanh nghiệp. Chiến lược kinh doanh là sự thể hiện quan niệm giá trị, tinh thần tiến thủ, ý chí ngoan cường của người lãnh đạo doanh nghiệp, phản ánh sự đánh giá của người lãnh đạo về hoàn cảnh khách quan, điều kiện chủ quan của doanh nghiệp. Chỉ khi người lãnh đạo đánh giá đúng khả năng của doanh nghiệp mới có thể đề ra chiến lược kinh doanh phù hợp. Nếu không, sẽ mang lại chiến lược kinh doanh sẽ sai lầm. Bốn là chiến lược kinh doanh là sự sáng tạo trong quản lý doanh nghiệp Sự sáng tạo trong quản lý có nghĩa là doanh nghiệp căn cứ vào mục tiêu nhất định, sắp xếp, hình thành một hệ thống quản lý mới hữu hiệu, có khả
11 năng cạnh tranh. Do đó việc xây dựng chiến lược kinh doanh phải xuất phát từ tình hình thực tế của doanh nghiệp. Đồng thời, sự sáng tạo về quản lý phải kết hợp chặc chẽ với sự sáng tạo về chế độ, sáng tạo về tổ chức, sáng tạo về kỹ thuật mới có thể phát huy tác dụng của chiến lược kinh doanh. Năm là chiến lược kinh doanh là kế hoạch hành động của doanh nghiệp. Xây dựng chiến lược kinh doanh là quan trọng nhưng thực hiện chiến lược còn quan trọng hơn nhiều. Nếu có chiến lược nhưng không thực hiện thì chiến lược đó trở thành vô nghĩa. Muốn thực hiện được chiến lược thì toàn thể công nhân viên phải nắm vững chiến lược, phải biến chiến lược đó thành kế hoạch hàng năm, kế hoạch của từng bộ phận, thành hành động của mọi người và phải có tính khả thi. 1.1.2.3 Các loại hình thức chiến lược kinh doanh Các loại hình chiến lược cơ bản là: (1) Chiến lược tổng quát; (2) Chiến lược kết hợp; (3) Chiến lược chuyên sâu; (4) Chiến lược mở rộng hoạt động và (5) Các loại chiến lược khác. 1.1.2.3.1. Chiến lược kinh doanh tổng quát: - Có nhiệm vụ xác định hướng đi cùng với những mục tiêu chủ yếu cần đạt tới. Nội dung chiến lược tổng quát thường tập trung vào ba mục tiêu chủ yếu là khả năng sinh lợi, thế lực trên thị trường và an toàn trong kinh doanh. Khả năng sinh lợi: Mục đích của kinh doanh là lợi nhuận. Trong chiến lược kinh doanh, lợi nhuận được đo lường bằng các chỉ tiêu tương đối như tỷ suất lợi nhuận, tốc độ tăng trưởng của lợi nhuận và bằng chỉ tiêu tuyệt đối là tổng lợi nhuận. Thế lực trên thị trường: Cạnh tranh là quy luật phổ biến, cạnh tranh luôn gắn liền với kinh doanh. Thế lực trên thị trường của doanh nghiệp được đo bằng các chỉ tiêu thị phần doanh nghiệp kiểm soát được, tỷ trọng hàng hóa của doanh nghiệp trong tổng lượng cung về hàng hóa, dịch vụ đó trên thị
12 trường, mức độ tích tụ và tập trung của doanh nghiệp, khả năng liên doanh, uy tín của doanh nghiệp trên thị trường. An toàn trong kinh doanh: Kinh doanh luôn gắn liền với may rủi. 1.1.2.3.2 Các chiến lược kinh doanh kết hợp: - Chiến lược kết hợp về phía trước: Kết hợp về phía trước liên quan đến việc tăng quyền sở hữu hoặc sự kiểm soát đối với các nhà phân phối hoặc các nhà bán lẻ. Một phương cách hiệu quả để thực thi chiến lược kết hợp này là nhượng quyền. Chiến lược kết hợp về phía sau: Kết hợp về phía sau là một chiến lược tìm kiếm quyền sở hữu hoặc quyền kiểm soát của các nhà cung cấp, đặc biệt trong trường họp khi các nhà cung cấp hiện tại của doanh nghiệp không thể tin cậy được, quá đắt, hoặc không thể thỏa mãn đòi hỏi của công ty. Chiến lược kết hợp theo chiều ngang: Kết hợp theo chiều ngang là một chiến lược tìm kiếm quyền sở hữu hoặc kiểm soát đối với các đối thủ cạnh tranh. Có thể xem chiến lược kết hợp theo chiều ngang dưới dạng một chiến lược tăng trưởng, tăng các nguồn tài nguyên và năng lực. 1.1.2.3.3. Các chiến lược kinh doanh chuyên sâu: - Chiến lược thâm nhập vào thị trường: Chiến lược này nhằm làm tăng thị phần cho các sản phẩm hoặc dịch vụ hiện có trong các thị trường hiện có bằng những nỗ lực tiếp thị lớn hơn như tăng số lượng nhân viên bán hàng, tăng chi phí quảng cáo, tăng các sản phẩm khuyến mãi. Chiến lược phát triến thị trường: Phát triển thị trường liên quan đến việc đưa những sản phẩm hoặc dịch vụ hiện có vào những khu vực địa lý mới. Chiến lược phát triển sản phẩm: Phát triển sản phẩm nhằm tăng doanh thu bằng việc cải tiến hoặc sửa đổi những sản phẩm hoặc dịch vụ hiện tại, thường đòi hỏi chi phí nghiên cứu và phát triển lớn. 1.1.2.3.3. Chiến lược kinh doanh mở rộng hoạt động: - Chiến lược đa dạng hóa hoạt động đồng tâm: Đa dạng hóa hoạt động đồng tâm là thêm vào những sản phẩm hay dịch vụ mới nhưng có liên hệ với