Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Hoàn thiện chính sách thuế thu nhập góp phần phát triển kinh tế Việt Nam trong thời kỳ hội nhập WTO

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:77

Thêm vào BST

Báo xấu

23
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu của đề tài là hệ thống hoá quá trình phát triển thuế thu nhập ở Việt Nam; phân tích, đánh giá thực trạng áp dụng thuế thu nhập ở Việt Nam trong thời gian qua, tham khảo thuế thu nhập các nước trên thế giới nhằm kiến nghị những giải pháp hoàn thiện thuế thu nhập Việt Nam trong điều kiện hội nhập WTO.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Hoàn thiện chính sách thuế thu nhập góp phần phát triển kinh tế Việt Nam trong thời kỳ hội nhập WTO

BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH ------------------------------------------ NGUYEÃN THÒ LIEÂN HOAØN THIEÄN CHÍNH SAÙCH THUEÁ THU NHAÄP GOÙP PHAÀN PHAÙT TRIEÅN KINH TEÁ VIEÄT NAM TRONG THÔØI KYØ HOÄI NHAÄP WTO Chuyeân ngaønh : KINH TEÁ TAØI CHÍNH – NGAÂN HAØNG Maõ soá : 60.31.12 LUAÄN VAÊN THAÏC SÓ KINH TEÁ NGÖÔØI HÖÔÙNG DAÃN KHOA HOÏC: GS. TS. DÖÔNG THÒ BÌNH MINH TP. HOÀ CHÍ MINH – NAÊM 2007
1 MUÏC LUÏC Phaàn môû ñaàu 1 Chöông I: Caùc vaán ñeà cô baûn veà thueá thu nhaäp 3 1.1- Thueá thu nhaäp .................................................................................................... 3 1.1.1- Khaùi nieäm thu nhaäp vaø thueá thu nhaäp ............................................................. 3 1.1.2- Ñaëc ñieåm cuûa thueá thu nhaäp ............................................................................ 3 1.2- Caùc yeáu toá cô baûn cuûa thueá thu nhaäp ................................................................ 4 1.3- Caùc saéc thueá thu nhaäp ..................................................................................... 10 1.3.1- Thueá thu nhaäp doanh nghieäp ......................................................................... 10 1.3.2- Thueá thu nhaäp caù nhaân ................................................................................... 12 1.4- Vai troø cuûa thueá thu nhaäp trong neàn kinh teá ................................................... 14 1.5- Thueá thu nhaäp ôû moät soá nöôùc treân theá giôùi ..................................................... 16 1.5.1- Khaùi quaùt aùp duïng thueá thu nhaäp ôû moät soá nöôùc ........................................... 16 1.5.1.1- Malaysia...................................................................................................... 16 1.5.1.2- Thaùi Lan ......................................................................................................18 1.5.1.3- Singapore ....................................................................................................21 1.5.1.4- Trung Quoác .................................................................................................22 1.5.2- Baøi hoïc kinh nghieäm ...................................................................................... 23 Chöông II: Thöïc traïng thueá thu nhaäp taïi Vieät Nam ........................................... 25 2.1- Quaù trình caûi caùch thueá thu nhaäp taïi Vieät Nam ............................................. 25 2.1.1- Quaù trình caûi caùch thueá thu nhaäp doanh nghieäp (töø naêm 1990 ñeán nay)........................................................................................................................... 25 2.1.1.1- Giai ñoaïn 1990 – 1999 ................................................................................ 26
2 2.1.1.2- Giai ñoaïn 1999 - 2004 ................................................................................. 27 2.1.1.3- Giai ñoaïn 2004 – ñeán nay ........................................................................... 30 2.1.2. Quaù trình caûi caùch thueá thu nhaäp ñoái vôùi ngöôøi coù thu nhaäp cao töø naêm 1990 ñeán nay 33 2.1.2.1- Giai ñoaïn 1990 – 1994 34 2.1.2.2- Giai ñoaïn 1994 – 2004 35 2.1.2.3- Giai ñoaïn 2004 – ñeán nay 36 2.2- Thöïc traïng thueá thu nhaäp doanh nghieäp.......................................................... 39 2.3- Thöïc traïng thueá thu nhaäp ñoái vôùi ngöôøi coù thu nhaäp cao............................... 43 2.4- Ñaùnh giaù thöïc traïng thueá thu nhaäp taïi Vieät Nam............................................ 48 2.4.1- Nhöõng thaønh töïu ñaït ñöôïc .............................................................................. 48 2.4.2- Nhöõng ñieåm coøn haïn cheá .............................................................................. 53 2.4.3- Nguyeân nhaân cuûa nhöõng haïn cheá................................................................... 54 Chöông III: Hoaøn thieän heä thoáng thueá thu nhaäp taïi Vieät Nam trong thôøi kyø hoäi nhaäp quoác teá .......................................................................................... 56 3.1- Söï caàn thieát phaûi hoaøn thieän thueá thu nhaäp phuø hôïp vôùi hoäi nhaäp quoác teá ...................................................................................................................... 56 3.2- Muïc tieâu vaø ñònh höôùng hoaøn thieän thueá thu nhaäp ........................................... 57 3.3- Caùc giaûi phaùp hoaøn thieän chính saùch thueá thu nhaäp ........................................ 58 3.3.1- Hoaøn thieän thueá thu nhaäp doanh nghieäp ........................................................ 58 3.3.2- Hoaøn thieän thueá thu nhaäp caù nhaân ................................................................. 61 3.3.3- Hoaøn thieän quaûn lyù thueá thu nhaäp.................................................................. 64 3.4- Caùc giaûi phaùp hoã trôï.......................................................................................... 65 Phaàn Keát luaän 67
3 DANH MUÏC CUÏM TÖØ VIEÁT TAÉT Thu nhaäp doanh nghieäp: Giaù trò gia taêng: GTGT TNDN Thu nhaäp caù nhaân: TNCN Ngaân saùch nhaø nöôùc: NSNN DANH MUÏC CAÙC BAÛNG BIEÅU, BIEÅU ÑOÀ Baûng 1 : Voán ñaàu tö phaân theo thaønh phaàn kinh teá Baûng 2 : Ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi theo ngaønh 1988 – 2006 Baûng 3: Soá lieäu cô caáu toång thu ngaân saùch nhaø nöôùc Bieåu ñoà 1: Ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi Bieåu ñoà 2: Ñoà thò theå hieän cô caáu nguoàn thu ngaân saùch nhaø nöôùc
4 MÔÛ ÑAÀU 1- Lyù do choïn ñeà taøi: ÔÛ baát kyø quoác gia naøo treân theá giôùi, heä thoáng thueá laø moät trong nhöõng coâng cuï quan troïng cuûa nhaø nöôùc ñeå ñieàu tieát vó moâ neàn kinh teá, phaân phoái tieâu duøng, thuùc ñaåy hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh phaùt trieån. Taát caû caùc quoác gia ñeàu luoân quan taâm ñeán vieäc caûi caùch heä thoáng thueá nhaèm ñaït ñöôïc muïc tieâu ñaët ra trong töøng thôøi kyø vaø thuùc ñaåy söï phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi. ÔÛ Vieät Nam, nhieàu saéc thueá ñaõ ñöôïc nghieân cöùu vaø ban haønh töø nhöõng naêm 1990 vaø qua nhieàu laàn caûi caùch, hoaøn thieän ñeå phuø hôïp vôùi thöïc teá. Tuy nhieân, heä thoáng thueá vaãn coøn nhieàu ñieåm baát caäp, khoâng ñoàng boä, thoáng nhaát giöõa caùc chính saùch thueá. Ñaëc bieät, trong ñieàu kieän hoäi nhaäp, neàn kinh teá ngaøy caøng phaùt trieån thì xu höôùng naâng cao tyû troïng thueá tröïc thu trong toång nguoàn thu ngaân saùch nhaø nöôùc ñöôïc Nhaø nöôùc ñaët ra laø hoaøn toaøn hôïp lyù vaø vieäc hoaøn thieän caùc chính saùch thueá thu nhaäp ñang raát caàn thieát. Vôùi nhöõng lyù do treân, toâi choïn ñeà taøi: “Hoaøn thieän chính saùch thueá thu nhaäp goùp phaàn phaùt trieån kinh teá Vieät Nam trong thôøi kyø hoäi nhaäp WTO” ñeå nghieân cöùu laøm luaän vaên thaïc só. 2- Muïc ñích nghieân cöùu: - Heä thoáng hoaù quaù trình phaùt trieån thueá thu nhaäp ôû Vieät Nam. - Phaân tích, ñaùnh giaù thöïc traïng aùp duïng thueá thu nhaäp ôû Vieät Nam trong thôøi gian qua, tham khaûo thueá thu nhaäp caùc nöôùc treân theá giôùi nhaèm kieán nghò nhöõng giaûi phaùp hoaøn thieän thueá thu nhaäp Vieät Nam trong ñieàu kieän hoäi nhaäp WTO.
5 3- Phaïm vi nghieân cöùu: - Nghieân cöùu caùc saéc thueá thu nhaäp taïi Vieät Nam treân phaïm vi caû nöôùc, tham khaûo thueá thu nhaäp moät soá nöôùc treân theá giôùi. 4- Phöông phaùp nghieân cöùu: - Treân cô sôû lyù luaän veà thueá thu nhaäp, baèng phöông phaùp thöïc nghieäm töø thöïc teá qua thoáng keâ, phaân tích, toång hôïp ñeå ñaùnh giaù thöïc traïng aùp duïng thueá thu nhaäp taïi Vieät Nam. Töø ñoù, tìm ra nguyeân nhaân toàn taïi cuûa caùc haïn cheá vaø ñöa ra giaûi phaùp. Luaän vaên daøi 67 trang, goàm phaàn môû ñaàu, 03 chöông, phaàn keát luaän vaø 02 baûng phuï luïc. - Chöông I: Caùc vaán ñeà cô baûn veà thueá thu nhaäp - Chöông II: Thöïc traïng thueá thu nhaäp taïi Vieät Nam - Chöông III: Hoaøn thieän heä thoáng thueá thu nhaäp taïi Vieät Nam trong thôøi kyø hoäi nhaäp quoác teá
6 CHÖÔNG I: CAÙC VAÁN ÑEÀ CÔ BAÛN VEÀ THUEÁ THU NHAÄP 1.1- Thueá thu nhaäp 1.1.1- Khaùi nieäm thu nhaäp vaø thueá thu nhaäp Veà khaùi nieäm thu nhaäp, tuyø theo muïc ñích nghieân cöùu maø caùc nhaø kinh teá hoïc ñaõ ñöa nhieàu quan nieäm khaùc nhau. Töø nhöõng quan nieäm ñôn giaûn cuûa Joseph E. Stiglitz ñeán nhöõng nghieân cöùu saâu roäng hôn cuûa hai nhaø kinh teá ngöôøi Anh laø R.M.Haig vaø H.C.Simons vaøo ñaàu theá kyû 20. Treân cô sôû ñoù, caùc nhaø kinh teá hoïc hieän ñaïi ñaõ coù nhöõng quan nieäm hoaøn chænh hôn veà thu nhaäp maø ñaïi dieän cho tröôøng phaùi naøy laø nhaø kinh teá hoïc ngöôøi Myõ Paul. A. Samuelson ñaõ ñöa ra khaùi nieäm nhö sau: “thu nhaäp laø toång soá tieàn kieám ñöôïc hoaëc thu goùp ñöôïc trong moät khoaûng thôøi gian nhaát ñònh (thöôøng laø moät naêm)”. Veà nguyeân taéc, khi moät caù nhaân hay phaùp nhaân coù thu nhaäp döôùi baát cöù hình thaùi naøo (tieàn hay hieän vaät), töø baát cöù nguoàn naøo (saûn xuaát, kinh doanh hay lao ñoäng,…) ñeàu phaûi trích moät phaàn thu nhaäp ñoù ñeå noäp cho nhaø nöôùc döôùi daïng thueá thu nhaäp. Thueá thu nhaäp laø loaïi thueá maø ñoái töôïng noäp thueá trích moät phaàn thu nhaäp cuûa chính mình ñeå noäp cho nhaø nöôùc. Thueá thu nhaäp khoâng caên cöù vaøo möùc ñoä tieâu duøng maø caên cöù vaøo thu nhaäp ñaït ñöôïc. 1.1.2- Ñaëc ñieåm cuûa thueá thu nhaäp - Thueá thu nhaäp laø loaïi thueá tröïc thu maø ngöôøi chòu thueá chính laø ngöôøi noäp thueá. Ngöôøi chòu thueá tröïc tieáp noäp toaøn boä soá thueá theo quy ñònh cuûa phaùp luaät vaøo ngaân saùch nhaø nöôùc maø khoâng thoâng qua toå chöùc trung gian naøo vaø cuõng khoâng theå chuyeån dòch thueá naøy cho ngöôøi khaùc.
7 - Thueá thu nhaäp ñaùnh thueá treân thu nhaäp do lao ñoäng taïo ra vaø caû thu nhaäp khoâng do lao ñoäng taïo ra nhö thöøa keá, truùng soá,…; vaø ñaùnh thueá treân thu nhaäp phaùt sinh trong nöôùc vaø caû thu nhaäp phaùt sinh töø nöôùc ngoaøi. - Thueá thu nhaäp taùc ñoäng ñeán hoaït ñoäng ñaàu tö phaùt trieån kinh teá, chính saùch thueá thu nhaäp coù theå khuyeán khích hoaëc kìm haõm caùc toå chöùc, caù nhaân ñaàu tö vaøo caùc hoaït ñoäng saûn xuaát, kinh doanh, chuyeån nhöôïng voán,… - Khaùc vôùi thueá giaùn thu, thueá tröïc thu maø ñieån hình laø thueá thu nhaäp khoâng aûnh höôûng ñeán giaù caû haøng hoaù treân thò tröôøng. Ví duï: khi taêng, giaûm thueá GTGT, thueá XNK thì giaù caû haøng hoaù taêng, giaûm theo; coøn khi taêng hay giaûm thueá thu nhaäp thì giaù caû haøng hoaù treân thò tröôøng vaãn khoâng thay ñoåi. Ngöôïc laïi, giaù caû haøng hoaù treân thò tröôøng laïi aûnh höôûng ñeán thueá thu nhaäp, ñaëc bieät laø thueá thu nhaäp doanh nghieäp vì giaù caû haøng hoaù aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán chi phí vaø doanh thu. Ví duï: khi giaù caû nguyeân vaät lieäu taêng thì aûnh höôûng ñeán lôïi nhuaän cuûa doanh nghieäp, luùc ñoù thueá thu nhaäp maø doanh nghieäp ñoùng goùp vaøo ngaân saùch nhaø nöôùc giaûm. 1.2- Caùc yeáu toá cô baûn cuûa thueá thu nhaäp Caùc quoác gia khi xaây döïng heä thoáng thueá thu nhaäp ñeàu coù nhöõng muïc tieâu vaø phöông phaùp tính rieâng phuø hôïp vôùi ñieàu kieän kinh teá – xaõ hoäi. Thoâng thöôøng, chuùng ñeàu coù nhöõng yeáu toá cô baûn nhö sau: - Thu nhaäp chòu thueá: Thu nhaäp chòu thueá laø cô sôû ñeå tính thueá thu nhaäp phaûi noäp ñöôïc theå hieän döôùi daïng tieàn teä. Thu nhaäp chòu thueá laø toång caùc khoaûn thu nhaäp thuoäc dieän chòu thueá phaùt sinh trong kyø tính thueá tröø ñi caùc chi phí ñöôïc giaûm tröø. Moãi phaùp nhaân hay theå nhaân ñeàu coù nhieàu khoaûn thu nhaäp, trong ñoù coù nhöõng khoaûn ñöôïc mieãn thueá thu nhaäp theo luaät ñònh, vaäy chæ nhöõng khoaûn thu nhaäp thuoäc dieän chòu
8 thueá môùi ñöa vaøo toång thu nhaäp chòu thueá. Caùc khoaûn ñöôïc giaûm tröø bao goàm caùc chi phí ñeå taïo ra thu nhaäp vaø caùc chi phí ñöôïc giaûm tröø khaùc. Khi xaây döïng thu nhaäp chòu thueáá caàn phaûi xem xeùt ñeán tính khaû thi trong coâng taùc quaûn lyù ñeå vöøa taïo nguoàn thu toái ña cho ngaân saùch nhaø nöôùc, vöøa thuùc ñaåy ñaàu tö phaùt trieån kinh teá vaø ñem laïi coâng baèng xaõ hoäi. Chính ñieàu naøy ñoøi hoûi caùc quoác gia coù heä thoáng quaûn lyù toát, ñoàng boä ôû caùc ngaønh, caùc lónh vöïc ñeå coù theå xaây döïng caùc chính saùch thueá phuø hôïp, hieäu quaû. Thoâng thöôøng, ñoái vôùi thueá thu nhaäp doanh nghieäp thì thu nhaäp chòu thueá baèng doanh thu tröø ñi caùc chi phí hôïp lyù. Chuùng phuï thuoäc nhieàu vaøo phöông phaùp haïch toaùn. Caùch haïch toaùn doanh thu vaø chi phí caàn phaûi ñöôïc quy ñònh raát chaët cheõ thì vieäc tính toaùn thu nhaäp chòu thueá môùi chính xaùc ñöôïc. Vieäc xaùc ñònh caùc tieâu chuaån, ñònh möùc ñeå phaân boå chi phí thöôøng khaùc nhau giöõa nhaø nöôùc vaø doanh nghieäp, moãi beân ñeàu coù caùc lyù leõ rieâng cuûa hoï nhöng nhaø nöôùc thöôøng coù öu theá hôn. Coøn ñoái vôùi caù nhaân thì thu nhaäp chòu thueá laø toång caùc khoaûn thu nhaäp tröø ñi caùc khoaûn ñöôïc giaûm tröø. Vieäc xaùc ñònh nhöõng khoaûn thu nhaäp naøo naèm trong toång thu nhaäp chòu thueá tuyø vaøo muïc ñích ñaùnh thueá cuûa moãi quoác gia. Khi xaây döïng thu nhaäp chòu thueá thu nhaäp caù nhaân, caùc yeáu toá caàn phaûi xem xeùt nhö sau: + Nguoàn goác cuûa thu nhaäp: thu nhaäp cuûa moãi caù nhaân coù ñöôïc töø nhieàu nguoàn khaùc nhau, caùc nguoàn thu nhaäp cô baûn nhö: töø hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh, töø chuyeån nhöôïng voán, töø lao ñoäng, töø thöøa keá, quaø taëng,… Luaät thueá phaûi xaùc ñònh thu nhaäp naøo naèm trong toång thu nhaäp chòu thueá ñeå ñaûm baûo coâng baèng vöøa thuùc ñaåy caùc caù nhaân laøm giaøu chính ñaùng.
9 + Ñaùnh thueá treân cô sôû thöôøng truù hay nguoàn phaùt sinh thu nhaäp: Tuyø theo luaät thueá thu nhaäp cuûa moãi quoác gia, thu nhaäp chòu thueá ñöôïc tính döïa treân cô sôû thöôøng truù hay nguoàn phaùt sinh thu nhaäp. Theo caùch ñaùnh thueá döïa treân cô sôû thöôøng truù, phaùp nhaân hay theå nhaân thöôøng truù phaûi noäp thueá taïi nöôùc ñoù vaø bò ñaùnh thueá treân moïi khoaûn thu nhaäp töø khaép nôi treân theá giôùi, coøn ñoái töôïng khoâng thöôøng truù chæ bò ñaùnh thueá treân phaàn thu nhaäp phaùt sinh taïi nöôùc ñoù. Phöông phaùp naøy ñöôïc haàu heát caùc quoác gia treân theá giôùi aùp duïng, tuy nhieân chöa coù söï thoáng nhaát giöõa caùc quoác gia veà tieân chí xaùc ñònh thöôøng truù vaø khoâng thöôøng truù. Hôn nöõa, phöông phaùp naøy theå hieän nhöôïc ñieåm khi giao löu kinh teá xaõ hoäi ngaøy caøng môû roäng vaø söï phaùt trieån cuûa coâng ngheä thoâng tin vì luùc ñoù vieäc xaùc ñònh tình traïng cö truù trôû neân phöùc taïp vaø deã daãn ñeán tình traïng laùch thueá, troán thueá. Ñaùnh thueá döïa treân nguoàn phaùt sinh thu nhaäp cuõng gaëp khoâng ít khoù khaên. Theo caùch ñaùnh thueá naøy, ñoái töôïng noäp thueá chæ noäp thueá ñoái vôùi khoaûn thu nhaäp phaùt sinh ôû nöôùc sôû taïi maø khoâng phaûi noäp thueá ñoái vôùi nhöõng khoaûn thu nhaäp phaùt sinh ôû nöôùc ngoaøi. Khi kinh teá theá giôùi phaùt trieån vôùi heä thoáng coâng ngheä thoâng tin hieän ñaïi, vieäc xaùc ñònh nguoàn thu nhaäp phaùt sinh ôû ñaâu ñoái vôùi caùc hoaït ñoäng ñaàu tö, kinh doanh trôû neân phöùc taïp vì coù caùc hoaït ñoäng mua baùn, cung caáp dòch vuï treân maïng. Vaäy vaán ñeà ñaët ra laø vieäc löïa choïn phöông phaùp ñaùnh thueá treân cô sôû cö truù hay nguoàn phaùt sinh thu nhaäp thöïc söï raát quan troïng maø caùc quoác gia caàn phaûi xem xeùt vì khoâng nhöõng aûnh höôûng ñeán heä thoáng thueá cuûa quoác gia ñoù maø coøn laø yeáu toá quan troïng trong tieán trình ñaøm phaùn gia nhaäp kinh teá theá giôùi, kyù keát caùc hieäp ñònh traùnh ñaùnh thueá truøng laép giöõa caùc quoác gia.
10 Caùc khoaûn thu nhaäp khoâng chòu thueá thoâng thöôøng bao goàm caùc khoaûn sau: + Caùc khoaûn ñöôïc mieãn vì lyù do kinh teá, vì ñònh höôùng phaùt trieån kinh teá cuûa quoác gia nhaèm khuyeán khích ngaønh ngheà, lónh vöïc hay ñaëc khu kinh teá ñoù phaùt trieån. + Caùc khoaûn ñöôïc mieãn vì lyù do xaõ hoäi nhö phuùc lôïi xaõ hoäi, caùc khoaûn boài thöôøng,… + Thöïc hieän theo caùc hieäp ñònh ñaõ kyù keát hay caùc thoâng leä quoác teá, caùc cam keát trong tieán trình hoäi nhaäp,… + Moät soá khoaûn thu coù theå taïm thôøi chöa ñöa vaøo dieän thu nhaäp chòu thueá neáu khoâng ñaûm baûo tính khaû thi trong quaûn lyù. - Thueá suaát: Thueá suaát laø möùc thu tính treân moät ñoái töôïng ñaùnh thueá do nhaø nöôùc quy ñònh. Thueá suaát ñöôïc xaây döïng phaûi phuø hôïp vôùi khaû naêng thuï thueá cuûa doanh nghieäp hay caùc caù nhaân chòu thueá, ñem laïi nguoàn thu toái ña cho ngaân saùch nhaø nöôùc, ñoàng thôøi laø ñoäng löïc cho neàn kinh teá. Thueá suaát phaûi ñöôïc xaây döïng sao cho coù taùc duïng thuùc ñaåy ñöôïc hoaït ñoäng ñaàu tö phaùt trieån kinh teá, khuyeán khích caùc caù nhaân noã löïc laøm vieäc taêng theâm thu nhaäp. Haàu heát thueá suaát thueá thu nhaäp cuûa caùc quoác gia ñeàu laø thueá suaát tyû leä. Vì noù khaéc phuïc ñöôïc nhöôïc ñieåm cuûa thueá suaát coá ñònh tuyeät ñoái laø khoâng phaûn aùnh chính xaùc tình hình kinh teá cuûa ñaát nöôùc cuõng nhö hoaït ñoäng cuûa caùc doanh nghieäp, nhaø nöôùc seõ bò thieät neáu hoaït ñoäng kinh teá phaùt trieån coøn doanh nghieäp seõ bò thieät neáu hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp bò thu heïp laïi hay saûn xuaát, kinh doanh khoâng hieäu quaû. Thueá suaát tyû leä ñöôïc tính baèng tyû leä phaàn traêm neân phaûn
11 aùnh ñöôïc tình hình hoaït ñoäng, laõi loã cuûa doanh nghieäp cuõng nhö phaûn aùnh ñöôïc thu nhaäp cuûa caù nhaân, phuø hôïp vôùi söï phaùt trieån kinh teá, vôùi neàn kinh teá luoân bieán ñoäng. Ñoái vôùi thueá thu nhaäp doanh nghieäp: Phaàn lôùn caùc quoác gia söû duïng thueá suaát tyû leä coá ñònh, tuy nhieân cuõng coù moät soá quoác gia aùp duïng thueá suaát tyû leä luõy tieán öùng vôùi caùc möùc thu nhaäp cuûa doanh nghieäp. Ñoái vôùi thueá thu nhaäp caù nhaân: caû hai loaïi thueá suaát tyû leä coá ñònh vaø thueá suaát tyû leä luyõ tieán töøng phaàn ñeàu ñöôïc aùp duïng. Thoâng thöôøng, thueá suaát tyû leä luyõ tieán thöôøng ñöôïc aùp duïng ñoái vôùi thu nhaäp thöôøng xuyeân vaø thueá suaát tyû leä coá ñònh aùp duïng ñoái vôùi thu nhaäp khoâng thöôøng xuyeân vaø aùp duïng khi söû duïng phöông phaùp ñaùnh thueá khoaùn treân doanh thu. Bieåu thueá suaát luyõ tieán cuûa thueá thu nhaäp caù nhaäp thöôøng coù nhieàu baäc vaø taêng daàn theo thu nhaäp. Thu nhaäp caøng cao thì thueá suaát caøng taêng, soá tieàn thueá phaûi ñoùng caøng nhieàu. Ñieàu naøy laø phuø hôïp vì ôû möùc thu nhaäp caøng cao thì ñoä höõu duïng caøng giaûm neân soá thueá phaûi ñoùng goùp nhieàu hôn laø hoaøn toaøn hôïp lyù, ñem laïi hieäu quaû veà maët phaân phoái laïi thu nhaäp vaø coâng baèng xaõ hoäi. Bieåu thueá suaát coù theå goàm nhieàu hoaëc ít baäc thueá suaát tuyø thuoäc vaøo söï löïa choïn cuûa moãi quoác gia. Khi xaây döïng bieåu thueá caàn xaùc ñònh coù bao nhieâu baäc thueá laø phuø hôïp. - Cheá ñoä mieãn giaûm thueá: Caùc cheá ñoä mieãn giaûm thueá trong thueá thu nhaäp thöôøng ñöôïc theå hieän döôùi hai daïng: + Cheá ñoä mieãn giaûm nhaèm khuyeán khích ñaàu tö phaùt trieån caùc lónh vöïc, ngaønh ngheà, caùc khu vöïc theo ñònh höôùng phaùt trieån cuûa nhaø nöôùc, hoaëc thöïc hieän caùc chính saùch xaõ hoäi. Hình thöùc mieãn giaûm naøy thöôøng aùp duïng cho thueá
12 thu nhaäp doanh nghieäp. Khi nhaø nöôùc caàn khuyeán khích ñaàu tö vaøo lónh vöïc, ngaønh ngheà naøo hay ñònh höôùng phaùt trieån vuøng kinh teá naøo ñoù chaúng haïn thì coù nhöõng cheá ñoä mieãn giaûm thueá nhaèm thu huùt voán ñaàu tö cho caùc hoaït ñoäng saûn xuaát, kinh doanh trong lónh vöïc ñoù, khu vöïc ñoù. Maët duø cheá ñoä mieãn giaûm thueá coù nhöõng nhöôïc ñieåm laø thöôøng laøm phöùc taïp coâng taùc tính thueá, quaûn lyù thu noäp, deã taïo ra hieän töôïng caùc doanh nghieäp lôïi duïng nhöõng ñieåm naøy taïo ra caùc hình thöùc hoaït ñoäng khaùc nhau nhaèm höôûng cheá ñoä öu ñaõi. Hôn nöõa, chính cheá ñoää mieãn giaûm thueá laïi taïo ñieàu kieän cho caùc hieän töôïng tham oâ, hoái loä xaûy ra ñeå coù ñöôïc caùc öu ñaõi cuõng nhö thieáu coâng baèng trong nghóa vuï ñoùng thueá. Tuy vaäy, cheá ñoä mieãn giaûm thueá ñöôïc raát nhieàu quoác gia söû duïng nhaèm ñieàu chænh caùc hoaït ñoäng kinh teá theo ñònh höôùng phaùt trieån kinh teá cuûa nhaø nöôùc cuõng nhö giaûi quyeát caùc chính saùch xaõ hoäi. + Cheá ñoä mieãn giaûm cho chi phí thieát yeáu ñaûm baûo cuoäc soáng vaø taùi saûn xuaát söùc lao ñoäng, giaûm tröø gia caûnh, ñònh höôùng phaân boå nguoàn löïc xaõ hoäi,… Ña soá caùc quoác gia khi ñaùnh thueá thu nhaäp caù nhaân ñeàu quy ñònh möùc khôûi ñieåm chòu thueá, taïi ñoù möùc thu nhaäp ñaûm baûo chi phí thieát yeáu cho cuoäc soáng cuûa caù nhaân vaø gia ñình hoï, ñoàng thôøi ñaûm baûo ñöôïc chi phí ñeå taùi saûn xuaát söùc lao ñoäng. Ngoaøi ra, nhieàu quoác gia coøn coù möùc giaûm tröø gia caûnh, ñoù laø khoaûn chi phí ñeå nuoâi con, cha meï vaø nhöõng ngöôøi taøn taät, khoâng coù khaû naêng lao ñoäng. Thöïc söï, yeáu toá giaûm tröø gia caûnh laø raát caàn thieát ñaûm baûo cho coâng baèng xaõ hoäi, vì coù nhöõng ngöôøi thu nhaäp raát cao nhöng hoï laïi coù gaùnh naëng gia ñình, coù traùch nhieäm nuoâi nhieàu ngöôøi khoâng coù khaû naêng lao ñoäng. Coøn coù nhöõng ngöôøi thu nhaäp khoâng cao laém nhöng hoï chæ caàn lo cho chính mình vì nhöõng ngöôøi thaân ñeàu coù thu nhaäp ñaûm baûo cuoäc soáng. - Quaûn lyù thu thueá:
13 Phöông phaùp, caùch thöùc toå chöùc thu thueá mang tính phaùp lyù theå hieän qua caùc quy ñònh veà ñaêng kyù thueá, thuû tuïc thu noäp thueá, xöû lyù vi phaïm,… Ñaây laø yeáu toá quan troïng goùp phaàn quyeát ñònh soá thueá thu ñöôïc cho ngaân saùch nhaø nöôùc, theå hieän coâng baèng xaõ hoäi. Moät heä thoáng thueá coù caùc noäi dung duø hoaøn haûo ñeán ñaâu nhöng heä thoáng quaûn lyù thu noäp khoâng toát cuõng seõ khoâng mang laïi ñöôïc muïc tieâu cuûa heä thoáng thueá. Thueá thu nhaäp laø loaïi thueá tröïc thu maø chính ngöôøi chòu thueá cuõng laø ngöôøi noäp thueá. Do ñoù, beân caïnh vieäc naâng cao yù thöùc cuûa ngöôøi daân veà nghóa vuï ñoùng thueá cho nhaø nöôùc, heä thoáng quaûn lyù thu thueá caàn heát söùc chaët cheõ môùi coù theå xaùc ñònh ñöôïc caùc khoaûn thu nhaäp chòu thueá phaùt sinh trong thöïc teá. 1.3- Caùc saéc thueá thu nhaäp Phaàn lôùn caùc quoác gia ñeàu söû duïng hai saéc thueá thu nhaäp: thueá thu nhaäp doanh nghieäp vaø thueá thu nhaäp caù nhaân. Moät soá quoác gia aùp duïng hai luaät thueá naøy coù söï ñoái chieáu qua laïi khi xaùc ñònh cô sôû tính thueá, moät soá quoác gia thì aùp duïng taùch bieät khoâng coù söï ñoái chieáu giöõa chuùng. 1.3.1- Thueá thu nhaäp doanh nghieäp Thueá thu nhaäp doanh nghieäp laø moät loaïi thueá tröïc thu ñaùnh vaøo lôïi nhuaän cuûa caùc doanh nghieäp. Saéc thueá naøy ñaõ ñöôïc nhieàu quoác gia aùp duïng töø raát laâu. ÔÛ Vieät Nam, Luaät thueá thu nhaäp doanh nghieäp hieän haønh thay cho Luaät thueá lôïi töùc tröôùc ñaây. Thueá thu nhaäp phuï thuoäc raát nhieàu vaøo phöông phaùp haïch toaùn doanh thu vaø chi phí, neân raát caàn caùc quy ñònh heát söùc chaët cheõ cuûa nhaø nöôùc. Beân caïnh coâng cuï ñieàu tieát neàn kinh teá, taïo nguoàn thu cho ngaân saùch nhaø nöôùc, thueá thu nhaäp doanh nghieäp coøn goùp phaàn taïo coâng baèng giöõa caùc doanh nghieäp veà nghóa vuï ñoùng thueá.
14 Ñoái töôïng noäp thueá: ña soá caùc quoác gia ñeàu ñaùnh thueá ñoái vôùi caû ñoái töôïng cö truù vaø ñoái töôïng khoâng cö truù. Thu nhaäp chòu thueá: thueá thu nhaäp doanh nghieäp ñaùnh vaøo thu nhaäp töø hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh, thu nhaäp töø hoaït ñoäng ñaàu tö, chuyeån nhöôïng taøi saûn, laõi coå phaàn,… Phöông phaùp xaùc ñònh thueá thu nhaäp doanh nghieäp: Thueá thu nhaäp doanh nghieäp = Thu nhaäp chòu thueá x thueá suaát Thu nhaäp chòu thueá = Doanh thu – chi phí hôïp lyù + Thu nhaäp chòu thueá khaùc. Doanh thu ñeå tính thu nhaäp chòu thueá laø toaøn boä soá tieàn baùn haøng hoaù, dòch vuï vaø caùc lôïi ích kinh teá khaùc. Ñoái vôùi ñôn vò noäp thueá GTGT theo phöông phaùp khaáu tröø, doanh thu ñeå tính thu nhaäp chòu thueá laø giaù baùn chöa coù thueá GTGT, ñoái vôùi ñôn vò noäp thueá GTGT theo phöông phaùp tröïc tieáp, doanh thu ñeå tính thu nhaäp chòu thueá laø giaù maø ngöôøi mua thanh toaùn. Chi phí hôïp lyù laø nhöõng chi phí ñöôïc nhaø nöôùc thöøa nhaän vaø ñaùp öùng caùc ñieàu kieän neâu trong luaät nhö: chöùng töø hôïp phaùp, ñuùng ñònh möùc kinh teá – kyõ thuaät, thôøi gian phaùt sinh chi phí phuø hôïp vôùi vieäc taïo ra doanh thu vaø thu nhaäp chòu thueá,… Thoâng thöôøng, caùc chi phí hôïp lyù bao goàm: + Khaáu hao maùy moùc thieát bò duøng cho saûn xuaát, kinh doanh. + Chi phí nguyeân nhieân vaät lieäu ñeå saûn xuaát, kinh doanh haøng hoaù, dòch vuï,… + Tieàn löông, tieàn coâng lao ñoäng ñeå taïo ra haøng hoaù, dòch vuï. + Chi phí traû laõi vay theo möùc laõi suaát phuø hôïp. + Chi phí nghieân cöùu khoa hoïc, coâng ngheä,…
15 + Chi phí quaûng caùo, tieáp thò, tieáp khaùch,… + Chi phí thueâ maët baèng, nhaø xöôûng,… Ngoaøi nhöõng khoaûn chi phí thoâng thöôøng treân, luaät thueá cuûa moãi quoác gia cho pheùp haïch toaùn caùc khoaûn chi phí phuø hôïp ñeå taïo ra haøng hoaù, dòch vuï. Thu nhaäp chòu thueá khaùc laø nhöõng khoaûn thu nhaäp phaùt sinh ngoaøi hoaït ñoäng chính nhö: cheânh leäch veà mua baùn chöùng khoaùn, cheânh leäch do mua baùn ngoaøi teä, thanh lyù taøi saûn, laõi tieàn göûi,… 1.3.2- Thueá thu nhaäp caù nhaân - Thueá thu nhaäp caù nhaân: Anh laø nöôùc ñaàu tieân aùp duïng thueá thu nhaäp caù nhaân vaøo naêm 1799 nhö laø moät hình thöùc taïm thu nhaèm trang traûi cho cuoäc khaùng chieán choáng Phaùp vaø aùp duïng chính thöùc vaøo naêm 1942. Sau Anh, caùc nöôùc tö baûn khaùc cuõng aùp duïng nhö Nhaät naêm 1887, Ñöùc 1899, Myõ 1903, Phaùp 1916, Lieân Xoâ 1922,… Hieän nay, thueá thu nhaäp caù nhaân ñaõ ñöôïc aùp duïng ôû haàu heát caùc quoác gia treân theá giôùi. Coù hai phöông phaùp ñaùnh thueá: Thöù nhaát, ñaùnh thueá treân caùc khoaûn thu nhaäp cuûa töøng caù nhaân, phöông phaùp naøy ñöôïc caùc nöôùc Anh, Nhaät, Thuïy Ñieån, Lieân Xoâ,… söû duïng. Theo phöông phaùp naøy, ñôn vò noäp thueá laø caù nhaân coù thu nhaäp chòu thueá. Thueá ñaùnh vaøo thu nhaäp tröïc tieáp cuûa töøng caù nhaân neân coù öu ñieåm laø ñôn giaûn, thu kòp thôøi cho ngaân saùch nhaø nöôùc, nhöng laïi khoâng ñaûm baûo tính coâng baèng trong phaân phoái thu nhaäp vì moãi caù nhaân coù nhöõng hoaøn caûnh vaø gaùnh naëng gia ñình khaùc nhau. Thöù hai, ñaùnh thueá treân toaøn boä thu nhaäp cuûa caû gia ñình, ñöôïc aùp duïng taïi Phaùp, Haø Lan,… Nhieàu chuyeân gia cho raèng ñaây laø phöông phaùp mang tính coâng baèng hôn veà maët ñaïo ñöùc xaõ hoäi. Tuy nhieân, vì thueá ñaùnh treân thu nhaäp cuûa caû gia ñình, maø gia ñình thì coù nhieàu ngöôøi neân phaûi môû soå keá toaùn theo doõi, xaùc
16 ñònh caùc khoaûn thu nhaäp cuûa töøng ngöôøi, so saùnh, ñoái chieáu,… neân phöùc taïp, chi phí haønh thu cao vaø thu thueá khoâng kòp thôøi. Haàu heát caùc quoác gia ñeàu aùp duïng chieát tröø gia caûnh khi ñaùnh thueá TNCN. Thoâng thöôøng, nhöõng khoaûn ñöôïc chieát tröø bao goàm: + Chi phí cho baûn thaân: chi phí naøy nhaèm ñaûm baûo cuoäc soáng cho ngöôøi lao ñoäng, bao goàm chi phí aên, ôû, ñi laïi, hoïc taäp, y teá,… + Chi phí ñeå ñaûm baûo cuoäc soáng cho nhöõng ngöôøi phuï thuoäc, bao goàm cha, meï, con caùi vaø nhöõng ngöôøi taøn taät, nhöõng ngöôøi soáng phuï thuoäc. + Hoïc phí cho con caùi + Phí y teá khoâng ñöôïc baûo hieåm thanh toaùn, baûn thaân phaûi chi traû. + Phí baûo hieåm nhaân thoï,… Coù hai caùch khaáu tröø maø caùc quoác gia coù theå aùp duïng: Thöù nhaát, khaáu tröø tieâu chuaån vôùi soá tieàn ñöôïc aán ñònh tröôùc. Ví duï: chi phí khaáu tröø cho baûn thaân ôû Vieät Nam theo luaät thueá TNCN coù hieäu löïc töø naêm 2009 laø 4 trieäu ñoàng, cho ngöôøi phuï thuoäc laø 1,6 trieäu ñoàng,… Ñaây laø caùch thöùc ñôn giaûn, deã tính neân ñöôïc nhieàu quoác gia aùp duïng. Thöù hai, khaáu tröø caùc chi phí theo danh muïc do nhaø nöôùc quy ñònh hoaëc do ñoái töôïng noäp thueá ñaêng kyù vôùi cô quan thueá. Theo caùch naøy, chi phí caên cöù vaøo thöïc teá phaùt sinh vaø trong ñònh möùc cho pheùp. Aùp duïng caùch khaáu tröø naøy phöùc taïp hôn trong coâng taùc quaûn lyù, nhöng neáu quoác gia naøo aùp duïng ñöôïc seõ coù taùc duïng raát toát, khoâng nhöõng ñaït ñöôïc muïc tieâu veà coâng baèng xaõ hoäi maø coøn giuùp cho coâng taùc quaûn lyù caùc khoaûn thu chi ñöôïc chaët cheõ vì khi caù nhaân caàn hoaù ñôn ñeå ñöôïc khaáu tröø thì seõ khoâng coøn xaûy ra tình traïng caùc doanh nghieäp dö hoaù ñôn vaø baùn cho caùc ñôn vò khaùc, haïn cheá ñöôïc tình traïng gian laän thueá, laùch thueá.
17 Tuyø theo ñieàu kieän cuûa moãi quoác gia, luaät thueá TNCN coù theå aùp duïng caùch khaáu tröø thöù nhaát, hoaëc caùch thöù hai, hoaëc phoái hôïp caû hai caùch tuyø thuoäc vaøo khoaûn muïc ñöôïc chieát tröø.ø ÔÛ Vieät Nam, Phaùp leänh thueá thu nhaäp ñoái vôùi ngöôøi coù thu nhaäp cao ñang coù hieäu löïc vaø seõ ñöôïc thay theá baèng luaät thueá TNCN coù hieäu löïc thi haønh töø naêm 2009. Luaät thueá naøy aùp duïng caùch tính thöù nhaát. 1.4- Vai troø cuûa thueá thu nhaäp trong neàn kinh teá - Thueá thu nhaäp goùp phaàn taïo nguoàn thu cho nhaân saùch nhaø nöôùc. Phaïm vi aùp duïng thueá thu nhaäp raát roäng, goàm caùc doanh nghieäp coù lôïi nhuaän vaø caùc caù nhaân coù thu nhaäp treân möùc soáng trung bình. Ñaëc ñieåm cuûa thueá thu nhaäp laø taêng daàn theo söï phaùt trieån cuûa neàn kinh teá. Khi neàn kinh teá caøng phaùt trieån oån ñònh, hoaït ñoäng cuûa caùc doanh nghieäp môû roäng, hieäu quaû hoaït ñoäng caøng cao, lôïi nhuaän taêng leân, thu nhaäp cuûa caùc caù nhaân ngaøy caøng cao,… thueá thu nhaäp caøng taêng taïo ra nguoàn thu taêng daàn oån ñònh cho ngaân saùch nhaø nöôùc. Thueá thu nhaäp seõ laø nguoàn thu oån ñònh ngaøy caøng taêng theo chieàu höôùng phaùt trieån cuûa neàn kinh teá. - Thueá thu nhaäp goùp phaàn phaân phoái laïi thu nhaäp, thöïc hieän coâng baèng xaõ hoäi. Trong neàn kinh teá thò tröôøng, söï caïnh tranh taát yeáu seõ daãn ñeán ngöôøi thaønh coâng vaø keû thaát baïi. Nhieàu doanh nghieäp coù ñöôïc lôïi theá veà thò tröôøng, nguoàn nhaân löïc, taøi chính,… seõ coù lôïi nhuaän raát cao, ngöôïc laïi nhieàu doanh nghieäp saûn xuaát kinh doanh khoâng hieäu quaû seõ gaëp nhieàu khoù khaên. Töông töï nhieàu caù nhaân coù trình ñoä, naêng löïc chuyeân moân cao gaëp thuaän lôïi coù thu nhaäp raát cao vaø cuõng coù nhöõng ngöôøi coù möùc thu nhaäp thaáp vaø hoaøn caûnh gia ñình gaëp nhieàu khoù khaên. Thueá thu nhaäp ñaùnh treân phaàn lôïi nhuaän hoaëc möùc thu nhaäp cao hôn möùc trung bình trong xaõ hoäi, coù nghóa laø nhöõng ñôn vò, caù nhaân noäp thueá thuoäc caùc
18 ñoái töôïng coù thu nhaäp cao hôn vaø soá thueá phaûi noäp taêng theo möùc thu nhaäp ñaït ñöôïc. Chính möùc ñoùng goùp thueá vaøo ngaân saùch nhaø nöôùc taêng theo möùc thu nhaäp ñaõ cho thaáy thueá thu nhaäp laø coâng cuï quan troïng ñeå nhaø nöôùc ñieàu tieát thu nhaäp cuûa caùc ñoái töôïng coù thu nhaäp cao, thöïc hieän chöùc naêng taùi phaân phoái thu nhaäp, taïo coâng baèng xaõ hoäi. - Thueá thu nhaäp laø coâng cuï ñeå nhaø nöôùc ñieàu tieát vó moâ neàn kinh teá. Trong töøng giai ñoaïn, nhaø nöôùc coù nhöõng ñònh höôùng phaùt trieån kinh teá khaùc nhau. Luaät thueá thu nhaäp laø moät trong nhöõng coâng cuï quan troïng ñeå nhaø nöôùc thöïc hieän caùc chính saùch phaùt trieån nhö öu ñaõi thueá cho caùc lónh vöïc, ngaønh ngheà, caùc vuøng laõnh thoå,… thuoäc ñoái töôïng öu tieân phaùt trieån theo ñònh höôùng cuûa nhaø nöôùc. Ñaây laø coâng cuï raát höõu hieäu maø haàu nhö quoác gia naøo cuõng söû duïng ñeå ñieàu tieát neàn kinh teá. Bôûi ngoaøi vieäc thöïc hieän ñöôïc muïc tieâu veà ñònh höôùng phaùt trieån kinh teá, thueá thu nhaäp coøn coù taùc duïng ñieàu tieát ñöôïc söï löïa choïn cuûa ngöôøi daân giöõa ñaàu tö, tieâu duøng vaø tieát kieäm. C=I+S+T Trong ñoù, C: toång thu nhaäp I: ñaàu tö S: tieát kieäm T: tieâu duøng Toång thu nhaäp cuûa ngöôøi daân ñöôïc söû duïng cho ba muïc ñích laø ñaàu tö, tieát kieäm vaø tieâu duøng. Tuyø theo töøng thôøi kyø maø nhaø nöôùc coù chính saùch kích thích ñaàu tö phaùt trieån saûn xuaát kinh doanh taïo ra nhieàu cuûa caûi cho xaõ hoäi hay caàn kích thích tieâu duøng cuûa ngöôøi daân. Heä thoáng thueá thu nhaäp seõ giuùp nhaø nöôùc thöïc hieän ñöôïc muïc tieâu cuûa mình, tuy nhieân caàn phaûi xem xeùt döôùi nhieàu khía caïnh ñeå khoâng gaây ra nhöõng haäu quaû keùo theo.
19 Heä thoáng thueá thu nhaäp coù vai troø raát quan troïng trong neàn kinh teá cuûa quoác gia, do vaäy, söû duïng chuùng moät caùch hieäu quaû ñeå ñaït ñöôïc muïc tieâu phaùt trieån kinh teá, thöïc hieän ñöôïc caùc chính saùch xaõ hoäi hoaøn toaøn kkoâng ñôn giaûn. Thueá thu nhaäp ñaõ coù töø raát laâu ôû nhieàu nöôùc treân theá giôùi, caùc nhaø kinh teá trong moïi thôøi ñaïi vaãn luoân nghieân cöùu ñeå ñöa ra moät heä thoáng thueá toái öu, phuø hôïp töøng thôøi kyø phaùt trieån cuûa ñaát nöôùc nhaèm phaùt huy toái ña taùc duïng cuûa chuùng cho söï phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi cuûa ñaát nöôùc. Do ñoù, hoïc hoûi kinh nghieäm laãn nhau cuûa caùc nöôùc treân theá giôùi laø raát caàn thieát ñeå xaây döïng heä thoáng thueá thu nhaäp cuûa moãi quoác gia. 1.5- Thueá thu nhaäp ôû moät soá nöôùc treân theá giôùi 1.5.1- Khaùi quaùt aùp duïng thueá thu nhaäp ôû moät soá nöôùc 1.5.1.1- Malaysia * Thueá thu nhaäp doanh nghieäp: - Ñoái töôïng noäp thueá: Caùc coâng ty cö truù vaø khoâng cö truù - Thueá suaát: Thueá suaát phoå thoâng laø 28%. Moät soá thueá suaát ñaët bieät aùp duïng cho moät soá loaïi thu nhaäp khaùc cuûa coâng ty khoâng cö truù: laõi tieàn vay 15%; tieàn baûn quyeàn vaø bí quyeát coâng ngheä 10%; tieàn traû cho quyeàn söû duïng taûi saûn löu ñoäng 10%. Caùc coâng ty kinh doanh daàu khí phaûi noäp thueá 38% khoâng phaân bieät cö truù hay khoâng cö truù. - Thueá ñaùnh vaøo lôïi nhuaän töø chuyeån nhöôïng taøi saûn: chuyeån nhöôïng baát ñoäng saûn ôû Malaysia hoaëc coå phieáu kieåm soaùt cuûa coâng ty. Coù 4 möùc thueá suaát chia theo thôøi gian sôû höõu taøi saûn: döôùi 2 naêm: 30%; 2 – 3 naêm: 20%; 3 – 4 naêm: 15%; treân 4 naêm: 5%.