Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến thu nhập của nông hộ tại huyện Châu Đức, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu.

Chia sẻ: Acacia2510 _Acacia2510 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:87

Thêm vào BST

Báo xấu

51
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nghiên cứu đóng góp và củng cố lý thuyết về thu nhập của nông hộ, tạo điều kiện thuận lợi cho các nghiên cứu sâu hơn. Kết quả nghiên cứu sẽ giúp cho các nhà quản lý kinh tế tại huyện Châu Đức nhìn nhận được các nhân tố ảnh hưởng đến thu nhập của nông hộ trên địa bàn huyện Châu Đức tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu. Từ đó, đề tài đề xuất một số hàm ý chính sách nhằm nâng cao thu nhập cho nông hộ đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế xã hội ngày càng toàn diện.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến thu nhập của nông hộ tại huyện Châu Đức, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu.

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÀ RỊA-VŨNG TÀU ----------------------- NGÔ ĐỨC PHÚ PHÂN TÍCH CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN THU NHẬP CỦA NÔNG HỘ TẠI HUYỆN CHÂU ĐỨC TỈNH BÀ RỊA – VŨNG TÀU LUẬN VĂN THẠC SĨ Bà Rịa - Vũng Tàu, tháng 6 năm 2020
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÀ RỊA-VŨNG TÀU ----------------------- NGÔ ĐỨC PHÚ PHÂN TÍCH CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN THU NHẬP CỦA NÔNG HỘ TẠI HUYỆN CHÂU ĐỨC TỈNH BÀ RỊA – VŨNG TÀU Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh Mã số ngành: 83 40 101 LUẬN VĂN THẠC SĨ CÁN BỘ HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. VÕ THỊ THU HỒNG Bà Rịa - Vũng Tàu, tháng 6 năm 2020
TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÀ RỊA-VŨNG TÀU CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM VIỆN ĐÀO TẠO QUỐC TẾ VÀ Độc lập – Tự do – Hạnh phúc SAU ĐẠI HỌC Bà Rịa - Vũng Tàu, ngày 18 tháng 6 năm 2020 NHIỆM VỤ LUẬN VĂN THẠC SĨ Họ tên học viên: Ngô Đức Phú Giới tính: Nam Ngày, tháng, năm sinh: 04/11/1976 Nơi sinh: Thừa Thiên Huế Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh MSHV: 17110061 I - Tên đề tài: Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến thu nhập của nông hộ tại huyện Châu Đức, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu. II - Nhiệm vụ và nội dung: Nghiên cứu đóng góp và củng cố lý thuyết về thu nhập của nông hộ, tạo điều kiện thuận lợi cho các nghiên cứu sâu hơn. Kết quả nghiên cứu sẽ giúp cho các nhà quản lý kinh tế tại huyện Châu Đức nhìn nhận được các nhân tố ảnh hưởng đến thu nhập của nông hộ trên địa bàn huyện Châu Đức tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu. Từ đó, đề tài đề xuất một số hàm ý chính sách nhằm nâng cao thu nhập cho nông hộ đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế xã hội ngày càng toàn diện. III- Ngày giao nhiệm vụ: 20/11/2019 IV- Ngày hoàn thành nhiệm vụ: 18/6/2020 V- Cán bộ hướng dẫn: TS. Võ Thị Thu Hồng CÁN BỘ HƯỚNG DẪN VIỆN ĐÀO TẠO QUỐC TẾ VÀ SAU ĐẠI HỌC (Họ tên và chữ ký) (Họ tên và chữ ký)
i LỜI CÁM ƠN Để hoàn thành chương trình cao học và viết luận văn, tác giả đã nhận được sự hướng dẫn, hỗ trợ và chỉ bảo nhiệt tình của quý thầy cô Trường Đại học Bà Rịa - Vũng Tàu. Tác giả xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến cô TS. Võ Thị Thu Hồng đã dành nhiều thời gian, tâm huyết hướng dẫn nghiên cứu và giúp tác giả hoàn thành luận văn của mình. Cuối cùng, tôi xin được cảm ơn gia đình của tôi đã luôn động viên, giúp đỡ về mặt tinh thẫn lẫn vật chất trong thời gian thực hiện đề tài của mình. Bà Rịa - Vũng Tàu, ngày 18 tháng 6 năm 2020 Người thực hiện Ngô Đức Phú
ii LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn này là công trình nghiên cứu do tôi thực hiện dưới sự hướng đẫn của TS. Võ Thị Thu Hồng. Các nội dung, kết quả được trình bày nêu trong Luận văn là hoàn toàn trung thực và chưa từng được công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Tôi xin cam đoan rằng mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện Luận văn này đã được cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong Luận văn đã được chỉ rõ nguồn gốc. Bà Rịa - Vũng Tàu, ngày 18 tháng 6 năm 2020 Người thực hiện Ngô Đức Phú
iii TÓM TẮT LUẬN VĂN Một trong những mục tiêu quan trọng phát triển kinh tế của Chính phủ là nâng cao đời sống vật chất lẫn tinh thần cho người dân. Trong đó, thu nhập của người dân đặc biệt là nông dân luôn là mối quan tâm hàng đầu của chính quyền trong nhiều năm qua. Đề tài thực hiện phân tích hồi quy đa biến với dữ liệu dựa trên khảo sát 200 hộ nông dân hiện đang sinh sống và hoạt động sản xuất kinh doanh trên địa bàn huyện Châu Đức tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu bằng phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên định mức. Qua kết quả phân tích tương quan và hồi quy, tác giả thấy rằng có 8/8 yếu tố ảnh hưởng đến thu nhập từ mô hình nghiên cứu đề xuất. Các nhân tố ảnh hưởng đến thu nhập của nông hộ sắp theo thứ tự mức độ ảnh hưởng giảm dần bao gồm Kinh nghiệm làm nông nghiệp của chủ hộ; Trình độ học vấn chủ hộ; Diện tích đất sản xuất; Giới tính chủ hộ; Số hoạt động tạo thu nhập; Tiếp cận vốn vay; Số lao động trong hộ; Tham gia hoạt động khuyến nông. Do đó, các giả thuyết H1, H2, H3, H4, H5, H6, H7, H8 đều được chấp nhận ở độ tin cậy 95%. Kết quả nghiên cứu là những cơ sở cần thiết để tác giả đề xuất các hàm ý quản trị cho chính quyền địa phương nhằm nâng cao thu nhập cho các nông hộ với một số chính sách cần thiết.
iv MỤC LỤC LỜI CÁM ƠN ..............................................................................................................i LỜI CAM ĐOAN ...................................................................................................... ii TÓM TẮT LUẬN VĂN ........................................................................................... iii MỤC LỤC ..................................................................................................................iv DANH MỤC VIẾT TẮT ......................................................................................... vii DANH MỤC HÌNH ................................................................................................ viii DANH MỤC BẢNG ..................................................................................................ix CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU ĐỀ TÀI .......................................................................1 1.1. Lý do chọn đề tài ..................................................................................................1 1.2. Mục tiêu nghiên cứu.............................................................................................3 1.2.1. Mục tiêu tổng quát ............................................................................................3 1.2.2. Mục tiêu cụ thể ..................................................................................................3 1.3. Câu hỏi nghiên cứu ..............................................................................................3 1.4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ........................................................................4 1.5. Phương pháp nghiên cứu......................................................................................4 1.5.1. Phương pháp thu thập tài liệu, số liệu ...............................................................4 1.5.2. Phương pháp tổng hợp, xử lý dữ liệu ................................................................5 1.5.3. Phương pháp phân tích ......................................................................................5 1.6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài .............................................................5 1.7. Bố cục của đề tài ..................................................................................................6 CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU ........................ 7 2.1. Tổng quan cơ sở lý thuyết ....................................................................................7 2.1.1. Khái niệm hộ .....................................................................................................7 2.1.2. Khái niệm nông hộ ............................................................................................ 7 2.1.3. Kinh tế nông hộ .................................................................................................8 2.1.4. Thu nhập nông hộ.............................................................................................. 9 2.2. Tổng quan nghiên cứu trước đây .......................................................................10
v 2.2.1. Nghiên cứu nước ngoài ................................................................................... 10 2.2.2. Nghiên cứu trong nước ................................................................................... 11 2.3. Mô hình nghiên cứu và giả thuyết nghiên cứu...................................................15 2.3.1. Mô hình nghiên cứu ........................................................................................15 2.3.2. Giả thuyết nghiên cứu .....................................................................................16 CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .................................................. 22 3.1. Thiết kế nghiên cứu ............................................................................................22 3.2. Phương pháp nghiên cứu....................................................................................23 3.2.1. Nghiên cứu định tính .......................................................................................23 3.2.2. Nghiên cứu định lượng ...................................................................................27 3.3. Chọn mẫu và thu thập dữ liệu ............................................................................28 3.3.1. Xác định kích thước mẫu ................................................................................28 3.3.2. Phương pháp thu thập dữ liệu .........................................................................29 3.4. Phương pháp phân tích số liệu ...........................................................................30 CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ............................................................. 33 4.1. Khái quát địa điểm nghiên cứu ..........................................................................33 4.2. Thống kê mô tả mẫu nghiên cứu ........................................................................34 4.3. Kết quả phân tích hồi quy ..................................................................................39 4.3.1. Kết quả phân tích tương quan .........................................................................39 4.3.2. Kết quả phân tích hồi quy ...............................................................................40 4.3.3. Kiểm định các hệ số hồi quy ...........................................................................45 4.3.4. Thảo luận kết quả hồi quy ...............................................................................46 4.3.5. Kiểm định giả thuyết nghiên cứu ....................................................................51 CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ HÀM Ý QUẢN TRỊ ............................................54 5.1. Kết luận ..............................................................................................................54 5.2. Một số hàm ý quản trị nhằm nâng cao thu nhập cho nông hộ ...........................54 5.2.1. Kinh nghiệm làm nông nghiệp ........................................................................55 5.2.2. Trình độ học vấn chủ hộ .................................................................................55 5.2.3. Diện tích đất sản xuất ......................................................................................56
vi 5.2.4. Hỗ trợ người phụ nữ ........................................................................................57 5.2.5. Số hoạt động tạo thu nhập ...............................................................................58 5.2.6. Tiếp cận vốn vay .............................................................................................58 5.2.7. Số lao động trong hộ .......................................................................................59 5.2.8. Tham gia hoạt động khuyến nông ...................................................................59 5.3 Hạn chế và hướng nghiên cứu tiếp theo ..............................................................60 TÀI LIỆU THAM KHẢO......................................................................................... 62
vii DANH MỤC VIẾT TẮT STT Từ viết tắt Tiếng anh Tiếng Việt 1 Sig. Observed significance level Mức ý nghĩa quan sát 2 TNHH Trách nhiệm hữu hạn 3 SPSS Statistical Package for the Phần mềm thống kê cho khoa Social Sciences học xã hội 4 VIF Variance inflation factor Hệ số nhân tố phóng đại phương sai
viii DANH MỤC HÌNH Hình 2.1: Mô hình nghiên cứu đề xuất .....................................................................16 Hình 3.1: Quy trình nghiên cứu ................................................................................22 Hình 4.1: Biểu đồ tần số Histogram .........................................................................42 Hình 4.2: Biểu đồ phân phối tích lũy P-P Plot .........................................................43 Hình 4.4: Biểu đồ phân tán Scatterplot ....................................................................44
ix DANH MỤC BẢNG Bảng 3.1: Kết quả thảo luận các nhân tố .................................................................24 Bảng 3.2: Tổng hợp biến nghiên cứu ........................................................................26 Bảng 3.3: Phân bổ mẫu khảo sát hộ nông dân .........................................................29 Bảng 4.1: Thống kê Đặc điểm về nhân khẩu ............................................................35 Bảng 4.2: Thống kê về kinh nghiệm làm nông nghiệp của chủ hộ ...........................36 Bảng 4.3: Thống kê về diện tích đất sản xuất ...........................................................37 Bảng 4.4: Thống kê về tham gia hoạt động khuyến nông .........................................37 Bảng 4.5: Thống kê về tiếp cận vốn vay ...................................................................38 Bảng 4.6: Thống kê về thu nhập ...............................................................................38 Bảng 4.7: Ma trận hệ số tương quan ........................................................................39 Bảng 4.8: Mức độ giải thích mô hình .......................................................................41 Bảng 4.9: Phân tích phương sai ANOVA..................................................................41 Bảng 4.10: Hệ số phóng đại phương sai VIF ...........................................................44 Bảng 4.11: Kết quả kiểm định phương sai của phần dư ...........................................45 Bảng 4.12: Kết quả hồi quy ......................................................................................46 Bảng 4.13: Vị trí quan trọng của các nhân tố ..........................................................47 Bảng 4.14: Tổng hợp kết quả kiểm định giả thuyết nghiên cứu ...............................51
1 CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU ĐỀ TÀI Chương 1 đề tài trình bày tổng quan thông qua lý do chọn đề tài; mục tiêu nghiên cứu; câu hỏi nghiên cứu; phạm vi và đối tượng nghiên cứu; phương pháp nghiên cứu tổng quát; ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài; cuối cùng là bố cục của đề tài. 1.1. Lý do chọn đề tài Thu nhập của người dân đặc biệt là người làm nghề nông luôn là vấn đề được đặt lên hàng đầu của Chính phủ trong mọi hoàn cảnh. Bởi “Dân có giàu thì nước mới mạnh”, đó luôn là kim chỉ nam để đánh giá mức sống của người dân, khoảng cách giàu nghèo, sự phát triển của mỗi khu vực, từ đó làm cơ sở cho việc hoạch định chính sách nhằm nâng cao mức sống của người dân (Vũ Thanh Liêm và Dương Mạnh Hùng, 2014). Nông nghiệp, nông dân, nông thôn có vị trí chiến lược trong tiến trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, là cơ sở và lực lượng không thể thiếu để phát triển kinh tế - xã hội bền vững, ổn định chính trị, giữ gìn, phát huy bản sắc văn hoá dân tộc và bảo vệ môi trường sinh thái của đất nước. Việc giải quyết vấn đề về nông nghiệp, nông dân, nông thôn là nhiệm vụ của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội. Chính vì vậy, nghiên cứu về thu nhập của người dân nói chung và thu nhập của người nông dân sống ở những vùng nông thôn nói riêng có ý nghĩa đặc biệt quan trọng ở Việt Nam. Từ nhiều năm qua, những nghiên cứu về nông nghiệp, nông dân, nông thôn tương đối đa dạng đặc biệt là thu nhập của nông hộ như giải pháp nhằm nâng cao thu nhập của người trồng cà phê ở khu vực Tây Nguyên (Đinh Phi Hổ và Phạm Ngọc Dưỡng, 2010), phân tích các nhân tố tác động đến thu nhập của hộ gia đình nông thôn địa bàn huyện Lai Vung tỉnh Đồng Tháp (Cao Trọng Danh, 2015), Các yếu tố ảnh hưởng đến thu nhập của nông hộ ở huyện Châu Thành tỉnh Bến Tre
2 (Nguyễn Chí Thanh, 2017)... Tuy nhiên, các nghiên cứu này chỉ được áp dụng trong điều kiện cụ thể của mỗi địa phương mà không có mối liên hệ với các nơi khác. Vì ở mỗi nơi có đặc điểm điều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội như diện tích đất sản xuất, trình độ học vấn, số lao động, kinh nghiệm sản xuất, kiến thức nông nghiệp, chi phí sản xuất… khác nhau. Để có những cơ sở cho việc đề ra những chính sách nhằm tăng thu nhập cho người nông dân trên địa bàn huyện Châu Đức, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu hiện nay chưa có công trình nghiên cứu nào về chủ đề thu nhập nông hộ này. Châu Đức là một huyện nông nghiệp của tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu. Huyện có tổng diện tích đất tự nhiên là 42.104 ha với trên 150.000 dân, chiếm khoảng 22% dân số toàn tỉnh. Hầu hết dân cư sinh sống chủ yếu trên địa bàn sống tập trung dọc quốc lộ 56, đường liên huyện Mỹ Xuân - Ngãi Giao - Xuân Sơn và các trục đường liên xã. Các hộ gia đình nông thôn tại địa bàn hiện nay nói chung đang gặp rất nhiều khó khăn, những trở ngại lớn như như tập quán sản xuất lạc hậu, thiếu vốn, giao thông đi lại khó khăn, hạn chế về trình độ học vấn, nhận thức, năng lực sản xuất, nguồn vốn đầu tư… Đa số người dân trong huyện sống phụ thuộc vào nghề nông, trong khi đó quỹ đất nông nghiệp có hạn, dân số ngày càng tăng, năng suất lao động chưa cao từ đó dẫn đến phần lớn thu nhập của nông hộ còn thấp, đời sống vật chất còn nhiều khó khăn, việc phát triển kinh tế xã hội của huyện gặp nhiều trở ngại. Vì vậy, nghiên cứu để tìm ra và phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến thu nhập của nông hộ trên địa bàn và làm cách nào để nâng cao thu nhập nông hộ là vấn đề hết sức thiết thực và mang tính cấp bách. Xuất phát từ các vấn đề nêu trên, tác giả tiến hành nghiên cứu đề tài “Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến thu nhập của nông hộ tại huyện Châu Đức, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu” là cần thiết và hữu ích.
3 1.2. Mục tiêu nghiên cứu 1.2.1. Mục tiêu tổng quát Trên cơ sở lý luận và thực tiễn, luận văn tập trung xác định các nhân tố ảnh hưởng đến thu nhập hộ nông dân tại huyện Châu Đức, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu và mức độ ảnh hưởng của chúng, trên cơ sở đó đề xuất một số hàm ý chính sách nhằm nâng cao thu nhập cho nông hộ trên địa bàn. 1.2.2. Mục tiêu cụ thể Để đạt được mục tiêu chung trên, đề tài nghiên cứu này được thực hiện nhằm giải quyết những mục tiêu cụ thể sau đây: - Thứ nhất, để xác định những nhân tố ảnh hưởng đến thu nhập của nông hộ tại huyện Châu Đức, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu; - Thứ hai, để xác định mức độ ảnh hưởng của các nhân tố đến thu nhập của nông hộ tại huyện Châu Đức, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu; - Thứ ba, để đề xuất một số hàm ý chính sách nhằm nâng cao thu nhập cho nông hộ tại huyện Châu Đức, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu trong thời gian tới. 1.3. Câu hỏi nghiên cứu Để đạt được các mục tiêu đó, nghiên cứu sẽ trả lời các câu hỏi sau: - Câu hỏi 1: Những nhân tố ảnh hưởng đến thu nhập của nông hộ tại huyện Châu Đức, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu là gì? - Câu hỏi 2: Các nhân tố đó ảnh hưởng như thế nào đến thu nhập của nông hộ tại huyện Châu Đức, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu?
4 - Câu hỏi 3: Hàm ý chính sách nào có thể thực hiện nhằm giúp nông hộ tại huyện Châu Đức tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu nâng cao thu nhập, cải thiện mức sống của mình trong thời gian tới? 1.4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu - Đối tượng nghiên cứu: Các vấn đề liên quan đến thu nhập của các hộ nông dân trên địa bàn huyện Châu Đức, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu. - Phạm vi nghiên cứu của đề tài: + Phạm vi thời gian: Dữ liệu thứ cấp được thu thập từ 2016-2018 để đảm bảo tính cập nhật của số liệu và chỉ tiêu. Các dữ liệu sơ cấp được thu thập từ 15/12/2019 đến 31/12/2019 nhằm làm rõ các nội dung mà mục tiêu nghiên cứu đã đặt ra. Đề tài nghiên cứu được thực hiện từ tháng 09/2019 đến tháng 06/2020. + Phạm vi không gian: Nghiên cứu được thực hiện tại huyện Châu Đức, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu. Trong đó, nghiên cứu tập trung phân tích các hộ nông dân tại 15 xã và 1 thị trấn của huyện Châu Đức. 1.5. Phương pháp nghiên cứu 1.5.1. Phương pháp thu thập tài liệu, số liệu - Tài liệu, số liệu thứ cấp Các tài liệu, dữ liệu, số liệu thứ cấp được thu thập từ nhiều nguồn khác nhau trong các Báo cáo của chính quyền huyện, xã, các thông tư, nghị định, các văn bản phát luật liên quan... Bên cạnh đó, tài liệu thứ cấp còn được thu thập từ các trường đại học, từ một số sách báo, tạp chí khoa học chuyên ngành, văn bản pháp luật... Các dữ liệu này đều được trích dẫn đầy đủ. - Dữ liệu sơ cấp
5 Dữ liệu sơ cấp được thu thập trên cơ sở tiến hành điều tra chọn mẫu, phỏng vấn chủ hộ nông dân tại các xã và thị trấn trên địa bàn huyện Châu Đức. 1.5.2. Phương pháp tổng hợp, xử lý dữ liệu Thông tin, dữ liệu thứ cấp được tác giả trích dẫn, chọn lọc thông qua phương pháp tổng hợp, hệ thống hóa tài liệu nhằm phục vụ nghiên cứu. Dữ liệu thu thập từ quá trình khảo sát các nông hộ với các phiếu khảo sát được kiểm tra kỹ càng, mã hóa, nhập liệu, sau đó được xử lý phân tích kết hợp giữa phần mềm SPSS. 1.5.3. Phương pháp phân tích - Phương pháp định tính: Từ cơ sở lý luận và các nghiên cứu trước đó, đề tài xây dựng mô hình nghiên cứu, tham khảo ý kiến chuyên gia hoàn thiện thang đo biến nghiên cứu và bảng khảo sát được xây dựng phục vụ cho nghiên cứu định lượng. - Phương pháp định lượng: Bao gồm các phương pháp thu thập dữ liệu, xử lý dữ liệu, thống kê mô tả, đánh giá thang đo, phân tích tương quan, phân tích hồi quy... được sử dụng để phân tích dữ liệu sơ cấp. - Phương pháp so sánh: làm rõ sự khác biệt hay những đặc trưng riêng có của đối tượng nghiên cứu; từ đó giúp cho các đối tượng quan tâm có căn cứ để đề ra quyết định lựa chọn. - Phương pháp thống kê được sử dụng trong việc phân tích các dữ liệu thu thập được từ các phiếu khảo sát thu thập được. Thống kê mô tả bao gồm các chi tiêu thể hiện các đặc trưng khác nhau để phản ánh một cách tổng quát đối tượng nghiên cứu. 1.6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài - Về mặt lý thuyết, nghiên cứu đóng góp và củng cố lý thuyết về thu nhập của nông hộ tạo điều kiện cho các nghiên cứu sâu hơn.
6 - Về mặt thực tiễn, kết quả nghiên cứu sẽ giúp các nhà quản lý của ngành nông nghiệp Việt Nam nói chung và huyện Châu Đức tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu nói riêng tìm hiểu được những nhân tố nào ảnh hưởng đến thu nhập của các hộ nông dân và mức độ tác động, từ đó đưa ra hàm ý quản trị để khuyến khích và góp phần nâng cao thu nhập của các hộ nông dân. 1.7. Bố cục của đề tài Luận văn có kết cấu gồm có 5 chương: Chương 1: Giới thiệu đề tài. Chương 2: Cơ sở lý luận và mô hình nghiên cứu. Chương 3: Phương pháp nghiên cứu. Chương 4: Kết quả nghiên cứu. Chương 5: Kết luận và hàm ý quản trị. TÓM TẮT CHƯƠNG 1 Chương đầu tiên trình bày tổng quan về đề tài nghiên cứu thông qua lý do dẫn dắt để hình thành đề tài, mục tiêu nghiên cứu, phạm vi và đối tượng nghiên cứu, phương pháp nghiên cứu tổng quát, ý nghĩa và bố cục. Những nội dung này tạo cơ sở cho việc nghiên cứu chi tiết hơn về các cơ sở lý thuyết liên quan và xây dựng mô hình nghiên cứu trong chương tiếp theo.
7 CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU Chương 2 đề tài trình bày các cơ sở lý luận và các nghiên cứu có liên quan thu nhập của nông hộ. Các lý thuyết này sẽ làm cơ sở cho việc đề xuất mô hình nghiên cứu của đề tài và các giả thuyết nghiên cứu. 2.1. Tổng quan cơ sở lý thuyết 2.1.1. Khái niệm hộ Vương Thị Vân (2009) đưa ra 3 tiêu thức chính thường được nói đến khi định nghĩa khái niệm hộ gia đình: Thứ nhất họ có quan hệ huyết thống và hôn nhân; Thứ hai họ có cùng cư trú và thứ ba họ có chung cơ sở kinh tế. Đa phần các hộ gia đình ở Việt Nam đều gồm những người có quan hệ hôn nhân, quan hệ huyết thống. Do đó, khái niệm hộ thường được hiểu đồng nghĩa với thuật ngữ gia đình và thậm chí có thể gộp chung thành thuật ngữ hộ gia đình. Phạm Thị Hương Dịu (2009) có cùng quan điểm với Vương Thị Vân (2009) nhưng có phần mở rộng khái niệm hơn khi cho rằng hộ gia đình là nhóm người cùng huyết tộc và hôn nhân. Gia đình hạt nhân là gia đình có một vợ, một chồng và con cái của họ. Và đây là được xem là đơn vị cơ bản của xã hội. Gia đình mở rộng gồm nhiều thế hệ con người khác nhau cung chung sống dưới một mái nhà. Theo đó, khi đã là một hộ gia đình thì thành viên trong gia đình phải có trách nhiệm và nghĩa vụ đảm bảo đời sống cho các thành viên khác. Từ quan niệm trên cho thấy hộ gia đình được hiểu là tập hợp chủ yếu và phổ biến của những người có quan hệ hôn nhân và chung huyết thống với nhau, tuy vậy cũng có trường hợp đặc biệt thành viên của hộ không phải cùng chung huyết thống nhưng vẫn được xem là gia đình (như trường hợp con nuôi, người được sự đồng ý của các thành viên trong hộ công nhận cùng chung hoạt động kinh tế lâu dài...) 2.1.2. Khái niệm nông hộ
8 Nông hộ hay hộ nông dân là hộ gia đình mà hoạt động sản xuất chủ yếu của họ là nông nghiệp. Bên cạnh đó họ còn tham gia một số hoạt động khác nhằm mục đích gia tăng thu nhập cho họ nhưng đó chỉ là hoạt động không chính thức. Có nhiều định nghĩa khác nhau về nông hộ: Chayanov (1925) cho rằng hộ nông dân là đơn vị kinh tế cơ sở, đó vừa là một đơn vị sản xuất, đồng thời là một đơn vị tiêu dùng. Hộ nông dân là một doanh nghiệp không sử dụng lao động làm thuê mà họ chỉ sử dụng lao động chính là các thành viên trong gia đình. Ellis (1993) cho rằng hộ nông dân là các hộ gia đình thu hoạch các phương tiện sống từ ruộng đất trong hoạt động nông nghiệp, sử dụng chủ yếu lao động là những thành viên gia đình trong sản xuất nông trại, nằm trong một hệ thống kinh tế rộng lớn hơn, nhưng về cơ bản được đặc trưng bằng việc tham gia một phần trong thị trường hoạt động với một trình độ hoàn chỉnh không cao. Đào Thế Tuấn (1997) định nghĩa hộ nông dân là những hộ gia đình chủ yếu hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp hiểu theo nghĩa rộng, bao gồm cả các nghề làm rừng, nghề cá và hoạt động phi nông nghiệp ở nông thôn. Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hiệp Quốc FAO (2007) định nghĩa nông hộ là những hộ có các hoạt động trong các ngành bao gồm nghề trồng trọt, nghề rừng, nghề cá, nghề chăn nuôi và nghề nuôi trồng thủy sản. Các sản phẩm hình thành qua quá trình quản lý và tổ chức sản xuất bởi các thành viên trong hộ gia đình và đa phần dựa vào lao động là thành viên trong gia đình. Nông hộ dù có nhiều khái niệm từ các nhà nghiên cứu, tổ chức nhưng có những điểm chung sau đây: Đó là những hộ gia đình sống ở khu vực nông thôn, có ngành nghề sản xuất chính là nông nghiệp; nguồn thu nhập chủ yếu bằng nghề nông; vừa là đơn vị kinh tế cơ sở, đơn vị sản xuất và đơn vị tiêu dùng. 2.1.3. Kinh tế nông hộ