intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Luận văn Thạc sĩ Lịch sử: Đảng bộ huyện Hoành Bồ (tỉnh Quảng Ninh) lãnh đạo phát triển kinh tế công nghiệp từ năm 1986 đến năm 2012

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:121

22
lượt xem
4
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu của luận văn là: Làm rõ sự lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện của Đảng bộ huyện Hoành Bồ trong việc vận dụng, cụ thể hóa đường lối phát triển kinh tế của Đảng, của Đảng bộ tỉnh Quảng Ninh để phát triển công nghiệp ở địa phương. Mời các bạn tham khảo!

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Lịch sử: Đảng bộ huyện Hoành Bồ (tỉnh Quảng Ninh) lãnh đạo phát triển kinh tế công nghiệp từ năm 1986 đến năm 2012

  1. ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN NGUYỄN THỊ TÁM ĐẢNG BỘ HUYỆN HOÀNH BỒ (TỈNH QUẢNG NINH) LÃNH ĐẠO PHÁT TRIỂN KINH TẾ CÔNG NGHIỆP TỪ NĂM 1986 ĐẾN NĂM 2012 LUẬN VĂN THẠC SĨ LỊCH SỬ HÀ NỘI - 2015
  2. ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN NGUYỄN THỊ TÁM ĐẢNG BỘ HUYỆN HOÀNH BỒ (TỈNH QUẢNG NINH) LÃNH ĐẠO PHÁT TRIỂN KINH TẾ CÔNG NGHIỆP TỪ NĂM 1986 ĐẾN NĂM 2012 Chuyên ngành: Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam Mã số: 60 22 03 15 LUẬN VĂN THẠC SĨ LỊCH SỬ Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. VĂN THỊ THANH MAI HÀ NỘI - 2015 1
  3. LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn Thạc sĩ Khoa học Ngữ văn: “Đảng bộ huyê ̣n Hoành Bồ (tỉnh Quảng Ninh ) lãnh đạo phát triển kinh tế công nghiệp từ năm 1986 đến năm 2012” là công trình nghiên cứu của cá nhân tôi. Hà Nội, ngày 09 tháng 9 năm 2015 Tác giả luận văn Nguyễn Thị Tám 2
  4. LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành luận văn thạc sĩ này, trước tiên tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới TS. Văn Thị Thanh Mai - người đã tận tình hướng dẫn tôi trong suốt quá trình nghiên cứu và hoàn thành luận văn này. Tôi xin trân trọng cảm ơn các thầy giáo, cô giáo trong Khoa Lịch sử, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội những người đã tận tình giảng dạy, hướng dẫn và giúp đỡ tôi trong quá trình học tập, nghiên cứu tại trường. Đồng thời tôi xin bày tỏ lòng biết ơn tới gia đình, bạn bè, người thân những người đã ủng hộ, động viên, giúp đỡ tôi trong thời gian học tập và hoàn thành luận văn Thạc sĩ này. Hà Nội, ngày 09 tháng 9 năm 2015 Tác giả luận văn Nguyễn Thị Tám 3
  5. DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT BCH : Ban chấ p hành CNH, HĐH : Công nghiê ̣p hóa, hiê ̣n đa ̣i hóa. HTX : Hợp tác xã TNHH : Trách nhiệm hữu hạn XHCN : Xã hội chủ nghĩa UBND : Uỷ ban nhân dân 4
  6. MỤC LỤC MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 0 1. Lý do chọn đề tài ............................................................................... 9 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài ................................... 11 3. Mục đích, nhiệm vu ̣ nghiên cƣ́u ..................................................... 14 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cƣ́u .................................................. 15 5. Cơ sở lý luâ ̣n, nguồ n tƣ liêụ và phƣơng pháp nghiên cƣ́u........... 15 6. Đóng góp của luâ ̣n văn.................................................................... 16 7. Bố cu ̣c của luâ ̣n văn ......................................................................... 16 CHƢƠNG 1: ĐẢNG BỘ HUYỆN HOÀ NH BỒ TỈ NH QUẢNG NINH LÃNH ĐẠO PHÁT TRIỂN KINH TẾ CÔNG NGHIỆP TƢ̀ NĂM 1986 ĐẾN NĂM 1996 ............................................................................................. 17 1.1. Các yếu tố tác động đến sự lãnh đạo phát triển kinh tế công nghiệp của Đảng bộ huyện Hoành Bồ.................................................................. 17 1.1.1. Điều kiện tự nhiên của huyện Hoành Bồ ................................... 17 1.1.2. Tình hình kinh tế công nghiệp huyện Hoành Bồ trước năm 1986 ................................................................................................................. 18 1.1.3. Chủ trương của Đảng Cộng sản Việt Nam và Đảng bộ tỉnh Quảng Ninh về phát triển kinh tế công nghiệp từ năm 1986 đến năm 1996 ......................................................................................................... 24 1.2. Chủ trƣơng và sự chỉ đạo phát triển kinh tế công nghiệp của Đảng bộ huyện Hoành Bồ ................................................................................... 30 1.2.1. Chủ trương ................................................................................... 30 1.2.2. Quá trình chỉ đạo ......................................................................... 35 1.2.2.1. Xây dựng các điều kiê ̣n cơ bản để phát triển kinh tế công nghiê ̣p ................................................................................................... 35 5
  7. 1.2.2.2. Mở rộng quy mô phát triển kinh tế công nghiê ̣p................... 39 CHƢƠNG 2: ĐẢNG BỘ HUYỆN HOÀ NH BỒ ĐẨY MẠNH LÃ NH ĐẠO PHÁT TRIỂN KINH TẾ CÔNG NGHIỆP TỪ 1996 ĐẾN 2012 .... 45 2.1. Đảng bô ̣ huyêṇ Hoành Bồ vâ ̣n du ̣ng chủ trƣơng của Đảng về phát triể n kinh tế công nghiêp̣ thời kỳ đẩ y ma ̣nh CNH, HĐH đấ t nƣớc ..... 45 2.1.1. Chủ trương của Đảng về phát triển kinh tế công nghiệp từ năm 1996 đến năm 2012 ................................................................................ 45 2.1.2. Sự quán triê ̣t của Đảng bộ tỉnh Quảng Ninh và Đảng bộ huyê ̣n Hoành Bồ về phát triển kinh tế công nghiệp........................................ 51 2.2. Chỉ đạo đẩy mạnh phát triển kinh tế công nghiêp̣ tƣ̀ năm 1996 đến năm 2001 .................................................................................................... 62 2.2.1. Đẩy mạnh xây dựng điều kiện cơ bản và quy mô phát triển kinh tế công nghiê ̣p......................................................................................... 62 2.2.2. Nâng cao chấ t lượng và hiê ̣u quả đầ u tư, phục vụ tăng trưởng kinh tế công nghiệp ................................................................................ 65 2.3. Tiế p tu ̣c đẩ y ma ̣nh phát triể n kinh tế công nghiêp̣ tƣ̀ năm 2001 đến năm 2012 ......................................................................................... 60 2.3.1. Tiế p tục nâng cao hiê ̣u quả đầ u tư phát triển kinh tế công nghiệp...................................................................................................... 68 2.3.2. Tiế p tục đổ i mới quản lý, thực hiê ̣n tái cơ cấ u kinh tế ............... 73 CHƢƠNG 3: MỘT SỐ NHẬN XÉT VÀ KINH NGHIỆM CHỦ YẾU.... 81 3.1. Nhâ ̣n xét chung về quá trình Đảng bộ huyện Hoành Bồ lãnh đạo phát triển kinh tế công nghiệp ................................................................. 81 3.1.1. Một số thành tựu và nguyên nhân .............................................. 81 3.1.2. Một số haṇ chế và nguyên nhân ................................................. 85 3.2. Nhƣ̃ng kinh nghiêm ̣ chủ yế u ............................................................. 90 6
  8. 3.2.1. Đảm bảo vai trò lãnh đạo của Đảng, đồng thời quán triệt, vận dụng đúng đắn, phù hợp đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước về phát triển kinh tế công nghiệp vào điều kiện cụ thể của huyện. ................................................................................................................. 90 3.2.2. Tăng cường công tác tuyên truyền để chủ trương về phát triển kinh tế công nghiệp, môi trường đầu tư thông thoáng của Đảng bộ huyện đi sâu vào mọi cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân trong huyện. ............................................................................................ 93 3.2.3. Phát huy sức mạnh tổng hợp của mọi cấp, mọi ngành, mọi thành phần kinh tế để ưu tiên phát triển kinh tế công nghiệp. ........... 96 3.2.4. Xây dựng Đảng bộ huyện trong sạch vững mạnh, tăng cường sự lãnh đạo trong phát triển kinh tế nói chung, kinh tế công nghiê ̣p nói riêng. ....................................................................................................... 98 3.2.5. Thực hiê ̣n phát triển công nghiê ̣p luôn gắ n liền với bảo vê ̣ môi trường và phát triển bền vững, đảm bảo thực hiện tố t mọi vấ n đề xã hội.......................................................................................................... 102 KẾT LUẬN .................................................................................................. 105 TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................................................................... 107 7
  9. DANH MỤC BẢNG, BIỂU ĐỒ Bảng 2.1. Tình hình sản xuất công nghiệp trên địa bàn huyện Hoành Bồ từ năm 2001-2005 ......................................................................... 63 Bảng 2.2. Giá trị sản xuất công nghiệp huyện Hoành Bồ từ năm 2005-2010 .......................................................................... 69 Bảng 2.3. Cơ cấ u giá tri ̣sản xuấ t phân theo khu vực kinh tế (Theo giá thực tế ) ............................................................................ 69 Biểu đồ 2.1. Giá trị sản xuất công nghiệp huyện Hoành Bồ từ năm 2000-2010 (Theo giá cố định 1994) .............................................................. 63 Biểu đồ 2.2. Cơ cấu GDP phân theo khu vực kinh tế (theo giá thực tế) ........ 68 8
  10. MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Trong những năm qua, thực hiện công cuộc đổi mới, tỉnh Quảng Ninh đã chú trọng phát triển công nghiệp trên cơ sở phát huy thế mạnh của địa phương. Tỉnh đã ưu tiên phát triển các ngành và nhóm hàng mà Quảng Ninh có lợi thế, khuyến khích phát triển các ngành công nghiệp phụ trợ, các sản phẩm công nghiệp chủ lực…mà các địa phương trong tỉnh có thế mạnh. Trong đó, việc ưu tiên phát triển kinh tế công nghiệp ở huyện Hoành Bồ nhanh, mạnh, bền vững, năng lực hội nhập cao, liên kết chặt chẽ với thành phố Hạ Long, Cẩm Phả, Uông Bí để hình thành vùng đô thị trung tâm của tỉnh Quảng Ninh, việc phát huy mạnh mẽ nội lực kết hợp với các nguồn lực từ bên ngoài để khai thác và phát huy các thế mạnh, tiềm năng của huyện nhằm đẩy nhanh tiến độ tăng trưởng kinh tế đi đôi với bảo vệ môi trường đã được các cấp, các ngành trong tỉnh và huyện đặc biệt quan tâm. Thời kỳ trước đổ i mới (trước năm 1986), huyê ̣n Hoành Bồ là mô ̣t trong những huyê ̣n miề n núi nghèo của tỉnh Quảng Ninh . Nề n kinh tế nông nghiê ̣p lạc hậu, sản xuất chủ yếu theo hướng thâm canh thô sơ . Đời sống dân cư còn thiế u thố n nghèo nàn . Bên ca ̣nh đó , dân số của huyê ̣n còn thưa thớt , trình độ dân trí la ̣i thấ p, thành phần dân tộc thiểu số chiế m số lươ ̣ng nhiề u. Toàn huyện có 5 dân tô ̣c anh em sinh số ng, trong đó dân tô ̣c K inh chiế m 79% số ng tâ ̣p trung ở các xã ven biể n và vùng thấ p , dân tô ̣c Dao bao gồ m Dao Thanh Y và Dao Thanh Phán số ng ở các xã Kỳ Thươ ̣ng , Đồng Lâm, Đồng Sơn, Tân Dân, Bằng Cả, Hòa Bình. Dân tô ̣c Sán Dìu chiế m khoảng 5%, sinh sống ở hầu hết xã Sơn Dương , Thố ng Nhấ t , Vũ Oai . Dân tô ̣c Tày chiế m khoảng 4%, số ng chủ yếu ở xã Dân Chủ. 9
  11. Thực hiê ̣n chủ trương của Đảng bô ̣ tin̉ h Quảng Ninh , xác định công nghiê ̣p và dich ̣ vu ̣ là ngành kinh tế tro ̣ng điể m của tin̉ h, Đảng bô ̣ huyê ̣n Hoành Bồ đã thực hiê ̣n vừa đổ i mới trong đường lố i chủ trương vừa tăng cường thu hút vốn đầu tư từ bên ngoài để thúc đẩy phá t triể n công nghiê p̣ của huyê ̣n và đa ̣t đươ ̣c nhiề u thành tựu to lớn . Trong thời gian từ năm 1986 đến năm 1996 kinh tế công nghiê ̣p của huyê ̣n dầ n đươ ̣c phu ̣c hồ i và trở thành mô ̣t trong những ngành kinh tế mang la ̣i giá tri ̣cao tron g cơ cấ u kinh tế của huyê ̣n , góp phầ n quan tro ̣ng vào cải thiê ̣n đời số ng nhân dân . Từ mô ̣t ngành chỉ chiế m dưới 10% trong cơ cấ u kinh tế ngành (năm 1986) đã tăng lên hơn 20% vào năm 1996, đến năm 2012 kinh tế công nghiê ̣p của huyê ̣n liên tu ̣c đa ̣t tố c đô ̣ tăng trưởng cao và chiếm tới trên 70% (năm 2010) trong cơ cấ u ngành kinh tế của huyện . Tuy nhiên, bên ca ̣nh thành tựu đa ̣t đươ ̣c thì kinh tế công nghiê ̣p của huyện Hoành Bồ còn chậm phát triển so với tiềm năng vố n có của nó . Thành tựu và hạn chế trên là cơ sở quan trọng để Đảng bộ huyện Hoành Bồ kế thừa và phát huy trong quá trình lãnh đạo, chỉ đạo phát triển kinh tế công nghiệp của huyện trong những giai đoạn tiếp theo. Do vâ ̣y, nghiên cứu vai trò của Đảng bộ huyện Hoành Bồ lãnh đạo phát triể n kinh tế công nghiê ̣p từ năm 1986 đến 2012 là cần thiết , không chỉ có ý nghĩa khoa học , mà còn có giá trị thực tiễn sâu sắc ; góp phần khẳng định sự đúng đắ n về đ ường lối phát triển kinh tế - xã hội của Đảng Cộng sản Việt Nam nói chung và Đảng bộ huyện Hoành Bồ nói riêng . Đồng thời qua đó, giúp Đảng bộ huyện Hoành Bồ hoạch định chủ trương , đẩ y ma ̣nh sự phát triển kinh tế nói chung, kinh tế công nghiệp nói riêng trong thời kỳ đẩy mạnh CNH, HĐH đấ t nước. Xuấ t phát từ những cơ sở lý luâ ̣n và thực tiễn trên, tôi quyế t đinh ̣ cho ̣n đề tài “Đảng bộ huyê ̣n Hoành Bồ (tỉnh Quảng Ninh) lãnh đạo phát triển kinh 10
  12. tế công nghiê ̣p từ năm 1986 đến năm 2012” làm luận văn T hạc sĩ, chuyên ngành Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài Hiê ̣n nay , nghiên cứu sự phát triể n kinh tế - xã hội nói chung, kinh tế công nghiê ̣p địa phương nói riêng đang ngày đươ ̣c nhiề u nhà nghiên cứu quan tâm. Ở những mức độ khác nhau, đã có nhiề u công triǹ h nghiên cứu về vấ n đề này, có thể khái quát thành những nhóm chủ yếu sau: Nhóm thứ nhất: Một số công trình nghiên cứu về kinh tế công nghiê ̣p điạ phương , phát triển kinh tế công nghiệp trong phát triển kinh tế đất nước. Sự hình thành cơ cấ u kinh tế trong chặng đường đầ u của thời kỳ quá độ của tác giả Trần Ngọc Hiên, Nhà xuất bản Sự thâ ̣t, Hà Nội, 1987; Chuyển di ̣ch cơ cấ u kinh tế theo hướng công nghiê ̣p hóa nề n kinh tế quố c dân của GS Đỗ Điǹ h Giao, Nhà xuất bản Chiń h tri ̣quố c gia, Hà Nội, 1994; Kinh tế và quản lý công nghiê ̣p của GS Nguyễn Đình Phan chủ biên, Nhà xuất bản Giáo dục, Hà Nô ̣i, 1999; 55 năm công nghiê ̣p Viê ̣t Nam , Nhà xuất bản Thống kê , Hà Nội, 2000; Lý thuyết về lợi thế so sánh . Sự vận dụng trong chính sách công nghiê ̣p và thương mại của Nhật Bản , của Trần Quang Minh, Nhà xuất bản Khoa học xã hội, Hà Nội, 2000; Một số vấ n đề về công nghiê ̣p hóa , hiê ̣n đại hóa ở Viê ̣t Nam của GS.TS Đỗ Hoài Nam , Nhà xuất b ản Khoa học xã hội , 2003; Công nghiê ̣p hóa, hiện đại hóa ở Việt Nam : Phác thảo lộ trình của PGS. TS Trầ n Đình Thiên, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia, 2002; Kinh tế học phát triển về công nghiê ̣p hóa, hiê ̣n đại hóa ở Viê ̣t Nam của GS.TS Đỗ Đức Đinh, ̣ Nhà xuất bản Chính trị quố c gia, Hà Nội, 2004; Hoàn thành chiế n lược phát triển công nghiê ̣p Viê ̣t Nam của TS Nguyễn Văn Thường , TS Keninchi Ohno, Nhà xuất bản Chính tri ̣quố c gia Hà Nô ̣i , 2005; Công nghiê ̣p Viê ̣t Nam 20 năm đổ i mới và phát triển của tổng cục Thống kê , Nhà xuất bản Thống kê, Hà Nội, 2007; 11
  13. Tăng trưởng và công nghiệp hóa, hiê ̣n đại hóa ở Viê ̣t Nam của TS Võ Trí Thành, Nhà xuất bản Khoa học xã hội, 2007… Các công trình nghiên cứu này, ở các góc độ khác nhau đã giúp tôi có được cách nhìn tổng quan về phát triển kinh tế nói chung, kinh tế công nghiệp nói riêng trong quá trình thực hiện CNH, HĐH đất nước. Trong đó, phần trình bày và luận giải của các tác giả về sự phát triển của kinh tế công nghiệp trong sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế thời kỳ đổi mới và hội nhập quốc tế đã giúp ích cho tôi những tri thức quý báu trong quá trình nghiên cứu về phát triển kinh tế công nghiệp của tỉnh Quảng Ninh và huyện Hoành Bồ. Nhóm thứ hai: Một số công t rình sách báo , tạp chí chuyên khảo cứu về Quảng Ninh trong đó nghiên cứu về sự phát triển công nghiê ̣p của tỉnh. Quảng Ninh đất và người, Nhà xuất bản Lao động xã hội, 2005, trong đó có phần đề cập về tiề m năng nguồ n lơ ̣i khoáng sản của từng vùng phu ̣c vu ̣ phát triển kinh tế công nghiê ̣p của tin̉ h; đặc biệt là nguồn khoáng sản than đá. Đi ̣a chí Quảng Ninh (tâ ̣p 3) của Vũ Khiêu chủ biên , Nhà xuất bản Thế giới, 2003, trình bày đă ̣c điể m điề u kiê ̣n tự nhiên của tỉnh Quảng Ninh , tình hình phát triển kinh tế - xã hội… của tỉnh từ năm 1986 đến năm 2005. Trong đó, tác giả đã khái quát một phần nhỏ về tình hình kinh tế công nghiệp của tỉnh Quảng Ninh. Lịch sử Đảng bộ tỉnh Quảng Ninh tập IV , Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Hà Nội , 2006, trong đó có chủ trương , sự lãnh đạo của Đảng bộ tỉnh Quảng Ninh về mọi mặt qua từng nhiệm kỳ đại hội từ 1975 đến năm 2005. “Mô ̣t số kế t quả phát triể n kinh tế xã hô ̣i tỉnh Quảng Ninh ” của Vũ Nguyên Nhiê ̣m, Tạp chí Quản lý nhà nước , số 144, 2008. Bài viết khái quát tổ ng hơ ̣p thành tựu về sự phát triể n kinh tế - xã hội của tỉnh Quảng Ninh từ năm 2000 đến 2008, trong đó có phát triển kinh tế công nghiệp. 12
  14. Quảng Ninh trên đường hộ i nhập của Vũ Trọng Hoàng , Nhà xuất bản Công thương, 2011, đã giới thiê ̣u khái quát về tin̉ h Quảng Ninh , những thành tựu về công nghiê ̣p của tin ̉ h Quảng Ninh đã đa ̣t đươ ̣c từ năm 2000 đến 2010, đồ ng thời nêu khái quát hệ thống các khu c ông nghiê ̣p của tin̉ h và triể n vo ̣ng đến năm 2020. Quảng Ninh 50 năm hội tụ và lan tỏa của Phạm Minh Chính chủ biên , Nhà xuất bản Chính trị hành chính , 2013, bao gồ m nhiề u bài viế t về kinh tế , chính trị - xã hội tỉnh Quảng Ninh từ 2000 đến 2012, trong đó có kinh tế công nghiệp… Nhóm các công trình này đề cập các nội dung liên quan đến phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Quảng Ninh, trong đó có phát triển kinh tế công nghiệp, giúp tôi kế thừa được kết quả nghiên cứu trong quá trình triển khai luận văn. Nhóm thứ ba : Các bài viết , bài nghiên cứu của một số tác giả viế t về kinh tế công nghiê ̣p của huyê ̣n Hoành Bồ. Lịch sử Đảng bộ huyện Hoành Bồ , Ban Chấ p hành Đảng bô ̣ huyê ̣n Hoành Bồ biên soạn , 2010. Nô ̣i dung cuố n sách nêu mô ̣t cách khái quát chủ trương, mục tiêu , biê ̣n pháp , kế t quả và ha ̣n chế , phương hướng của từng nhiê ̣m kỳ đa ̣i hô ̣i Đảng bô ̣ huyê ̣n từ 1975 đến 2010. Nhà máy gạch Hoành Bồ : Chuyê ̣n đấ t và người của Vân Trang, Quỳnh Ngân, Tạp chí xây dựng, số 10, 2005, trong đó đề cập yếu tố nổi bật của công nghiê ̣p Hoành Bồ đó là sản xuấ t ga ̣ch, gố m, sứ Hoành Bồ. Khu công nghiệp Hoành Bồ: Nguồ n lực phát triển kinh tế tương lai của Hoàng Nhi, 2014. Ở đây, bài viết được tác giả đề cập đến khu công nghiệp Hoành Bồ với tiềm năng và triể n vo ̣ng tương lai trở thành mô ̣t huyê ̣n công nghiê ̣p tro ̣ng điể m của tỉnh Quảng Ninh. 13
  15. Nét phác thảo cho vùng kinh tế trọng điể m Hoành Bồ của Thu Nguyệt, 2014, trình bày chuyể n biế n c ơ cấ u kinh tế công nghiê ̣p - dịch vụ - nông nghiê ̣p có nhiề u th ay đổ i lớn và đang dầ n trở thành mô ̣t trong những vùng kinh tế tro ̣ng điể m của tin ̉ h Quảng Ninh. Hoành Bồ: Công nghiê ̣p - khâu đột phá của Ngô Dịu, 2014, trong đó tác giả trình bày những điề u kiê ̣n thuâ ̣n lơ ̣i để Hoành Bồ phát triể n kinh tế công nghiê ̣p. Sự chuyể n dich ̣ của cơ cấ u kinh tế của huyê ̣n đươ ̣c chuyể n dich ̣ theo hướng CNH, HĐH. Trong đó phát triể n kinh tế công nghiê ̣p đươ ̣c coi là khâu đô ̣t phá để phát triể n nhanh và bề n vững nề n kinh tế điạ phương. Những công trình nói trên đã trình bày ở các góc độ khác nhau về phát triển kinh tế - xã hội nói chung, về phát triển kinh tế công nghiệp nói riêng, song chưa có công trin ̀ h nghiên cứu nào đi sâu vào khai thác vai trò của Đảng bô ̣ huyê ̣n Hoành Bồ trong lañ h đ ạo phát triển kinh tế công nghiê ̣p của huyê ̣n. Vì vậy, đề tài luận văn không trùng lặp với các công trình khoa học đã công bố. 3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu 3.1. Mục đích nghiên cứu - Làm rõ sự lañ h đa ̣o , chỉ đạo thực hiện của Đảng bộ huyện Hoành Bồ trong viê ̣c vâ ̣n du ̣ng , cụ thể hóa đường lối phát triển kinh tế của Đảng, của Đảng bộ tỉnh Quảng Ninh để phát triển công nghiệp ở địa phương. - Đánh giá thành tựu và ha ̣n chế của Đảng bô ̣ huyê ̣n Hoành Bồ trong lãnh đạo phát triển kinh tế công nghiệp. - Rút ra một số kinh nghiệm về sự lãnh đạo phát triển công nghiệp địa phương của Đảng bô ̣ huyê ̣n Hoành Bồ . 3.2. Nhiê ̣m vụ nghiên cứu - Nghiên cứu chủ trương , đường lố i phát triể n công nghiê ̣p của Đảng Cô ̣ng sản Việt Nam và của Đảng bộ tỉnh Quảng Ninh trong thời kỳ đổ i mới và 14
  16. quá trình vận dụng vào thực tiễn điạ phương từ năm 1986 đến năm 2012 của Đảng bô ̣ huyê ̣n Hoành Bồ . - Rút ra một số nhận xét về thành tựu và hạn chế, nguyên nhân của thành tựu và hạn chế trong quá trình lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện của Đảng bô ̣ huyê ̣n Hoành Bồ trong thời kỳ đổi mới, đẩy mạnh CNH, HĐH. Từ đó, rút ra một số kinh nghiê ̣m chủ yếu trong quá trình Đảng bô ̣ huyê ̣n lañ h đa ̣o phát triể n kinh tế công nghiê ̣p ở điạ phương. 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu 4.1. Đối tượng nghiên cứu Quá trình Đảng bộ huyện Hoành Bồ lãnh đạo, chỉ đạo phát triển kinh tế công nghiê ̣p từ năm 1986 đến năm 2012. 4.2. Phạm vi nghiên cứu - Về thời gian: Luâ ̣n văn nghiên cứu từ năm 1986 đến năm 2012. - Về nô ̣i dung: Luâ ̣n văn nghiên cứu sự lañ h đa ̣o trong phát triể n kinh tế công nghiê ̣p của Đảng bô ̣ huyê ̣n Hoành Bồ . - Về không gian : Luâ ̣n văn nghiên cứu chủ yế u trên điạ bàn huyê ̣n Hoành Bồ. 5. Cơ sở lý luâ ̣n, nguồ n tƣ liêụ và phƣơng pháp nghiên cƣ́u 5.1. Cở sở lý luận Luâ ̣n văn trình bày dựa trên những quan điể m của chủ nghiã Mác- Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và của Đảng Cô ̣ng s ản Việt Nam về xây d ựng và phát triể n kinh tế công nghiê ̣p, trong đó có công nghiệp ở địa phương. 5.2. Nguồ n tư liê ̣u Luâ ̣n văn sử du ̣ng các văn kiê ̣n, nghị quyết, chỉ thị, báo cáo tổng kết của Đảng và Nhà nước , của Đảng bộ tỉnh Quảng Ninh và Đảng bộ huyện Hoành Bồ từ năm 1986 đến năm 2012. Tài liệu, sách, báo có liên quan đế n nô ̣i dung củ a luâ ̣n văn đươ ̣c lưu giữ ở huyê ̣n ủy Hoành Bồ , phòng thống kê và các tài liệu liên quan khác. 15
  17. 5.3. Phương pháp nghiên cứu Luâ ̣n văn sử du ̣ng phương pháp lich ̣ sử là chủ yế u . Ngoài ra còn sử dụng phương pháp so sánh, phương pháp phân tích, phương pháp thố ng kê, phương pháp điền dã , phương pháp tổ ng hơ ̣p để nghiên cứu triǹ h bày , phân tić h chủ trương biê ̣n pháp trong các nghị quyết của Đảng bộ. 6. Đóng góp của luâ ̣n văn - Luâ ̣n văn hê ̣ thố ng những văn kiê ṇ , nghị quyết của Đảng, Đảng bô ̣ tin̉ h Quảng Ninh được Đảng bộ huyện Hoành Bồ quán t riê ̣t từ năm 1986 đến năm 2012. - Khẳ ng đinh ̣ quá trình lãnh đạo, chỉ đạo thực tiễn và những thành tựu của Đảng bộ huyện Hoành Bồ trong phát triển ki nh tế công nghiê ̣p ở điạ phương, từ năm 1986 đến năm 2012. - Luâ ̣n văn rút ra mô ̣t số nhận xét về thành tựu, hạn chế và kinh nghiệm của Đảng bộ địa phương trong lãnh đạo phát triển kinh tế công nghiệp (1986- 2012). - Kế t quả nghiên cứu của luận văn có thể tham khảo trong giảng dạy trường trung học và nghiên cứu lịch sử điạ phương thời kỳ đổ i mới ; đóng góp tư liê ̣u cho công tác tuyên truyề n giáo du ̣c truyề n thố ng của Đảng bô ̣ huyê ̣n Hoành Bồ. 7. Bố cu ̣c của luâ ̣n văn Ngoài phần Mở đầu , Kế t luâ ̣n và Danh mục tài liệu tham khảo , Phụ lục, luâ ̣n văn gồ m 3 chương: Chương 1: Đảng bộ huyê ̣n Hoành Bồ tỉnh Quảng Ninh lãnh đaọ phát triển kinh tế công nghiê ̣p từ năm 1986 đến năm 1996. Chương 2: Đảng bộ huyê ̣n Hoành Bồ đẩ y maṇ h lãnh đaọ phát triển kinh tế công nghiê ̣p từ 1996 đến 2012. Chương 3: Một số nhận xét và kinh nghiê ̣m chủ yế u. 16
  18. CHƢƠNG 1 ĐẢNG BỘ HUYỆN HOÀ NH BỒ TỈ NH QUẢNG NINH LÃNH ĐẠO PHÁT TRIỂN KINH TẾ CÔNG NGHIỆP TƢ̀ NĂM 1986 ĐẾN NĂM 1996 1.1. Các yếu tố tác động đến sự lãnh đạo phát triển kinh tế công nghiệp của Đảng bộ huyện Hoành Bồ 1.1.1. Điều kiện tự nhiên của huyện Hoành Bồ Huyê ̣n Hoành Bồ nằ m ở phía Bắ c tin̉ h Quảng Ninh , cửa ngõ của thành phố Ha ̣ Long , giữa 20°56' đến 21° vi ̃ Bắ c , 160° đế n 107°15' kinh đông, cách trung tâm kinh tế chin ́ h tri ̣và thương ma ̣i , du lich ̣ của tin̉ h (thành phố Hạ Long) 7km (theo đường chim bay). Phía Đông giáp thị xã Cẩm Phả , phía Tây giáp huyê ̣n Yên Hưng và thi ̣xã Uông Bí , phía Nam giáp thành phố Hạ Long , phía Bắc giáp tỉnh Bắc Giang. Tính đến thời điểm năm 1996, huyê ̣n Hoành Bồ có mô ̣t thi trấ ̣ n - trung tâm kinh tế chính tri ̣văn hóa của huyê ̣n và 14 xã: Kỳ Thượng, Đồng Sơn, Tân Dân, Đồng Lâm , Hòa Bình , Vũ Oai , Bằ ng Cả , Dân Chủ , Quảng La , Sơn Dương, Thố ng Nhấ t, Lê Lơ ̣i, Đa ̣i Yên, Viê ̣t Hưng. “Huyê ̣n Hoành Bồ có tổ ng diê ̣n tích là 91.113 ha đấ t tự nhiên . Dân số 51.504 người; mâ ̣t đô ̣ dân cư nơi cao nhấ t là 1001 người/km2, nơi thấ p nhấ t là 24 người/km2, trung bình 870 người/km2” [71, tr. 10]. Từ năm 2001, huyê ̣n Hoành Bồ bao gồ m 12 xã và 1 trị trấn. “Đế n năm 2010 dân số trung bình của huyê ̣n là 46.580 người. Mâ ̣t đô ̣ dân số trung bình là 532 người/km2, nơi thấ p nhấ t là xã Kỳ Thươ ̣ng 98,6 người/km2, dân đông nhấ t là thi ̣trấ n Trới 1015 người/km2. Trong đó dân số trong đô ̣ tuổ i lao đô ̣ng là 27.455 người” [70, tr. 9]. Xét về mặt điều kiện tự nhiên , tài nguyên thiên nhiên thì Hoành Bồ có những điể m nổ i bâ ̣t cơ bản sau: 17
  19. Huyê ̣n Hoành Bồ có nhiề u sông suố i , sông lớn phải k ể đến sông Diễn Vọng, thượng nguồ n có ba nhánh chiń h là : sông Thác Cát lưu vực 261km2, dài 27 km chảy qua xã Hòa Biǹ h đế n Dương Huy; sông Khe Thổ bắ t nguồ n từ núi Bằng Dài (cao 730 km), qua Dương Huy rồ i đổ vào Thác Cát ta ̣i ngã hai , lưu vực 78km2, dài 13 km; sông Vũ Oai bắ t nguồ n từ phiá tây núi Am Váp , qua Vũ Oai rồ i đổ vào Di ễn Vọng, có lưu vực 45km2, dài 11km. Sông Man, thươ ̣ng nguồ n gồ m có 2 nhánh chính hợp thành rồi gặp nhau ở Đá Trắng đổ ra biể n. Sông Đá Trắ ng có lưu vực 81km2 dài 17 km, bắ t nguồ n từ đèo Kinh Châu qua xã Thố ng Nhấ t rồ i đổ r a Cửu Lu ̣c. Ngoài ra còn có sông Trới , sông Yên Lâ ̣p... Hê ̣ thố ng sông trên ta ̣o ra nguồ n nước phong phú ta ̣o điề u kiê ̣n cho sản xuất phát triển. Hoành Bồ có 69.000 ha rừng, rừng tự nhiên có nhiều lâm sản quý như : lim, sế n, táu, vàng lâm , thông nhựa ... nhiề u thú quý . Đây là nguồ n nguyên liê ̣u phong phú phu ̣c vu ̣ cho sản xuấ t công nghiê ̣p chế biế n gỗ, giấ y. Hoành Bồ có 50 km bờ biể n , 1.396 ha đầ m cha ̣y do ̣c theo các xã : Đa ̣i Yên, Viê ̣t Hưng, thị trấn Trới, Lê Lơ ̣i, Thố ng Nhấ t, Vũ Oai, có nhiều bãi triều, sú vẹt và 17.000 ha mă ̣t nước, tạo điều kiện thuận lợi cho việc nuôi trồng thủy hải sản như tôm , cua, cá… mang la ̣i nguồ n thủy hải sản giá tri ̣cao . Đây là nguồ n nguyên liê ̣u phu ̣c vụ công nghiệp chế biến thủy hải sản. Ngoài ra còn phải kể đến nguồn khoáng sản phong phú , đó là than đá phân bố tâ ̣p trung ở các xã Quảng La , Tân Dân, Bằ ng Cả . Đá vôi phân bố ở các xã như Sơn Dương , Thố ng Nhấ t , Vũ Oai, Dân Chủ . Đất sét phân bố tập trung ở các xã như Lê Lơ ̣i , Thố ng Nhấ t , Vũ Oai... Đây là nguồ n nguyên liê ̣u phong phú cung cấ p cho công nghiê ̣p khai thác và sản xuấ t vâ ̣t liê ̣u xây dựng . Những tiề m năng và lơ ̣i thế về mă ̣t tự nhiên đã góp phần quan trọng tạo thuận lơ ̣i cho kinh tế Hoành Bồ phát triể n. 1.1.2. Tình hình kinh tế công nghiệp huyện Hoành Bồ trước năm 1986 18
  20. Ngay từ đầ u thế kỷ XX , vai trò của công nghiê ̣p đươ ̣c V.I.Lênin nhấ n mạnh: “Cơ sở vâ ̣t chấ t của ch ủ nghĩa xã hội chỉ có thể là nền đại công nghiệp cơ khí có khả năng cải ta ̣o cả nông nghiê ̣p” [48, tr32]. Cùng với đó, Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng đã chỉ rõ trong nề n kinh tế Viê ̣t Nam : “Công nghiê ̣p và nông nghiê ̣p là hai chân củ a nề n kinh tế , cho nên công nghiê ̣p , nông nghiê ̣p phải giúp đỡ nhau cùng phát triển như hai chân đi khỏe và đi đều tiến bước sẽ nhanh chóng tiế n đế n mu ̣c đić h” [55, tr. 544 - 545]. Ngay từ những năm 50-60 của thế kỷ XX , Chỉ thị củ a Ban bí thư số 191- CT/TƯ, ngày 3-3-1960 về viê ̣c xây dựng và phát triể n công nghiê ̣p điạ phương đã xác đinh ̣ : “Công nghiê ̣p điạ phương ngày càng giữ mô ̣t vai trò quan tro ̣ng , cầ n đươ ̣c củng cố và phát triể n mô ̣t cách rô ̣ng raĩ ”. Với chủ trương đó , Đảng và Nhà nước ta đã không ngừng đưa ra nhiề u chiń h sách quan tro ̣ng, tạo điều kiện cho ngành kinh tế công nghiê ̣p, nhất là công nghiệp ở điạ phương phát triể n . Trong giai đoa ̣n từ năm 1955 đến năm 1965, miề n Bắ c nước ta đã xây dựng , đă ̣t nề n móng đầ u tiên cho nề n kinh tế đô ̣c lâ ̣p tự chủ. Sau khi thực hiê ̣n tiế p quản và khôi phục kinh tế trong những năm (1955- 1957), thực hiê ̣n cải ta ̣o và phát triể n trong những năm (1957-1960), những năm từ 1961-1965, miề n Bắ c thực hiê ̣n kế hoa ̣ch 5 năm lầ n thứ nhấ t với nhiê ̣m vu ̣ tro ̣ng t âm mà Đảng ta xác đinh ̣ là : Vừa phát triển công nghiệp vừa phát triển nông nghiệp, lấ y phát triể n công nghiê ̣p làm trung tâm. Trên cơ sở đó , ưu tiên phát triể n công nghiê ̣p nă ̣ng mô ̣t cách hơ ̣p lý , ra sức phát triể n nông nghiê ̣p và công nghiê ̣p nhe ̣ , vừa thực hiê ̣n , vừa phát triể n công nghiê ̣p trung ương vừa phát triể n công nghiê ̣p điạ phương , lấ y phát triể n công nghiê ̣p trung ương làm chính. Theo tinh thầ n các Nghi ̣quyế t số 21-NQ/ TW (05/7/1961) của Ban bí thư về phương hướng phát triển HTX thủ công nghiê ̣p và Nghi ̣quyế t số 105-NQ/TW (19/9/1964) của Bộ Chính trị về phương châm phát triể n công nghiê ̣p điạ phương là đi từ nhỏ đế n lớn , từ đơn 19
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
8=>2