ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI<br />
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN<br />
---------------------<br />
<br />
̀<br />
NGUYỄN TRƢƠNG GIANG<br />
<br />
́<br />
́<br />
́<br />
NGHIÊN CƢU CHÂT CHÔNG DÍ NH CHO QUẶNG DẠNG VIÊN<br />
́<br />
TRONG CÔNG NGHỆ LUYỆN THEP<br />
<br />
LUẬN VĂN THẠC SĨ<br />
<br />
Hà Nội - Năm 2016<br />
<br />
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI<br />
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN<br />
---------------------<br />
<br />
̀<br />
NGUYỄN TRƢƠNG GIANG<br />
<br />
́<br />
́<br />
́<br />
NGHIÊN CƢU CHÂT CHÔNG DÍ NH CHO QUẶNG DẠNG VIÊN<br />
́<br />
TRONG CÔNG NGHỆ LUYỆN THEP<br />
<br />
Chuyên ngành: Kỹ thuật môi trường<br />
Mã số: 60520320<br />
<br />
LUẬN VĂN THẠC SĨ<br />
̀<br />
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. TRÂN VĂN QUY<br />
<br />
Hà Nội - Năm 2016<br />
<br />
LỜI CẢM ƠN<br />
Sau một thời gian nghiên cứu, tôi đã hoàn thành luận văn tốt nghiệp của mình<br />
với đề tài: “Nghiên cứu chấ t chố ng dính cho quặng dạng viên trong công nghệ<br />
luyê ̣n thép” . Trong quá trình thực hiện luận văn, ngoài sự cố gắng nỗ lực của bản<br />
thân, tôi đã nhận được sự giúp đỡ vô cùng quý báu của các thầy cô, gia đình và bạn<br />
bè.<br />
Trước hết, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới PGS.TS Trần Văn Quy –<br />
Giảng viên cao cấp Bộ môn Công nghệ Môi trường, Khoa Môi trường, Trường Đại<br />
học Khoa học Tự nhiên, ĐHQGHN đã tận tình quan tâm, chỉ bảo và tạo mọi điều<br />
kiện thuận lợi cho tôi hoàn thành tốt luận văn này.<br />
Thêm nữa, tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành tới các thầy cô giáo trong Khoa<br />
Môi trường, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, ĐHQGHN đã bổ trợ và truyền đạt<br />
cho tôi kiến thức, cùng những kinh nghiệm quý báu trong suốt quá trình học tập,<br />
nghiên cứu tại trường.<br />
Tôi xin cảm ơn đề tài “Nghiên cứu công nghệ sản xuất keo và chất chống<br />
dính theo tiêu chuẩn cho lò hoàn nguyên sắt xốp”(Thuộc Dự án KHCN: Hoàn thiện<br />
công nghệ sản xuất sắt xốp và nghiên cứu sử dụng sắt xốp để luyện một số thép hợp<br />
kim phục vụ kinh tế và quốc phòng)do PGS.TS Trần Văn Quy làm chủ nhiệm đã hỗ<br />
trợ kinh phí để tôi thực hiện luận văn này.<br />
Cuối cùng, tôi xin gửi lời cảm ơn tới các thầy cô giáo, các anh, chị làm việc tại<br />
Phòng thí nghiệm Phân tích Môi trường, khoa Môi trường, Trường Đại học Khoa học<br />
Tự nhiên, ĐHQGHN, Phòng thí nghiệm Môi trường, Viện Khoa học Khí tượng Thủy<br />
văn và Biến đổi khí hậu cùng những người thân trong gia đình, bạn bè đã luôn ủng<br />
hộ, góp ý và giúp đỡ tôi trong quá trình học tập và thực hiện luận văn.<br />
Hà Nội, ngày…..tháng…..năm 2016<br />
<br />
Nguyễn Trƣờng Giang<br />
<br />
i<br />
<br />
MỤC LỤC<br />
̉<br />
MƠ ĐẦU .............................................................................................................. 1<br />
̉<br />
CHƢƠNG 1. TÔNG QUAN .............................................................................. 3<br />
1.1. Sơ lƣơ ̣c về công nghê ̣luyên thép ................................................................ 3<br />
̣<br />
1.1.1. Công nghê ̣ luyê ̣n thép truyề n thố ng ............................................................ 3<br />
1.1.2. Công nghê ̣ hoàn nguyên trực tiế p .............................................................. 3<br />
1.1.3. Sắ t xố p ........................................................................................................ 7<br />
1.2. Tình hình sản xuất sắt xốp trên thế giới và ở Việt Nam .......................... 9<br />
1.2.1. Trên thế giới ................................................................................................ 9<br />
1.2.2. Ở Việt Nam ................................................................................................ 11<br />
1.3. Tổ ng quan về công nghệ ép viên quặng sắt ............................................. 13<br />
1.4. Chất chống kế t dính sử dụng trong quá trình hoàn nguyên trực tiếp .. 16<br />
1.4.1.Sơ lược về chất chống kết dính .................................................................. 16<br />
1.4.2. Chất chống dính bọc viên quặng trong công nghê ̣ luyê ̣n thép ................. 18<br />
1.4.3. Đặc tính vật lý, hóa học của chất chống dính sử dụng trong công nghệ<br />
luyê ̣n thép ............................................................................................................ 20<br />
1.5. Các công nghê ̣ chố ng dính đang đƣơ ̣c áp du ̣ng ...................................... 23<br />
1.5.1. Phương pháp Midrex (USA - Đức)........................................................... 23<br />
1.5.2. Phương pháp đóng bánh (Germany- Nhật Bản) ...................................... 23<br />
1.5.3. Lưu trữ dưới không khí trơ (Đức) ............................................................ 23<br />
1.5.4. Phương pháp khuôn Feuor (USA) ............................................................ 24<br />
1.5.5. Quá trình Jaleel (Iraq) ............................................................................. 24<br />
Chƣơng 2. ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ................. 26<br />
2.1. Đối tƣợng nghiên cƣ́u ............................................................................... 26<br />
2.2. Phƣơng pháp nghiên cứu .......................................................................... 26<br />
2.2.1. Phương pháp thu thập tài liệu .................................................................. 26<br />
2.2.2. Phương pháp khảo sát thực tế .................................................................. 26<br />
2.2.3. Phương pháp thực nghiệm........................................................................ 26<br />
2.3.4. Phương pháp phân tích ............................................................................ 28<br />
́<br />
̉<br />
Chƣơng 3. KÊT QUẢ VÀ THAO LUẬN ....................................................... 29<br />
<br />
ii<br />
<br />
3.1. Đặc tính của chấ t chống dính và bột quặng ............................................ 29<br />
3.1.1. Thành phần hóa học vôi bột được sử dụng làm chất chống dính trong<br />
nghiên cứu .......................................................................................................... 29<br />
3.1.2. Thành phần của bột quặng sử dụng tạo viên ép ....................................... 30<br />
3.2. Các yếu tố ảnh hƣởng đến khả năng chống kết dính cho viên quặng<br />
trong quá trình nung ........................................................................................ 30<br />
3.2.1. Ảnh hưởng của hàm lượng chất chống dính ........................................... 30<br />
3.2.2. Ảnh hưởng của nhiệt độ nung đến khả năng bám dính của chất chống dính<br />
lên bề mặt viên quặng ......................................................................................... 32<br />
3.3. Ảnh hƣởng của chất chống dính tới chất lƣợng viên quặng hoàn nguyên<br />
............................................................................................................................ 34<br />
3.4. Ảnh hƣởng của chất chống dính đến khả năng hoàn nguyên trực tiếp<br />
viên quă ̣ng ......................................................................................................... 36<br />
3.5. Đánh giá sơ bộ mức độ giảm thiểu tác động môi trƣờng của việc sử dụng<br />
vôi bô ̣t làm chất chống dính ............................................................................. 37<br />
3.5.1. Tác dụng của vôi bột trong việc khử S và P có trong thành phần quặng . 37<br />
3.5.2. Tác động gián tiếp của việc sử dụng vôi bột làm giảm thiểu ô nhiểm môi<br />
trường ................................................................................................................. 38<br />
3.6. Đề xuấ t quy trinh chố ng dính cho quă ̣ng da ̣ng viên .............................. 40<br />
̀<br />
3.6.1. Một số yêu cầ u chố ng dính cho viên quặng ............................................. 40<br />
3.6.2. Quy trình chố ng dính cho quặng dạng viên ............................................. 40<br />
3.7. Đề xuấ t công nghê ̣sản xuấ t chấ t chố ng dính .......................................... 43<br />
3.7.1. Yêu cầ u kỹ thuật của chấ t chố ng dính ...................................................... 43<br />
3.7.2. Các quy trình chế tạo chất chống dính đang áp dụng .............................. 43<br />
3.7.3. Tác động đến môi trường trong sản xuấ t chấ t chố ng dính ...................... 43<br />
3.7.4. Đề xuấ t quy trình công nghê ̣ sản xuấ t chấ t chố ng dính an toàn với môi<br />
trường ................................................................................................................. 45<br />
́<br />
́<br />
KÊT LUẬN VÀ KHUYÊN NGHI ̣................................................................... 48<br />
TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................ 49<br />
PHỤ LỤC .......................................................................................................... 51<br />
<br />
iii<br />
<br />