VIỆN HÀN LÂM<br />
KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM<br />
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI<br />
<br />
NGUYỄN VĂN TÙNG<br />
<br />
TRANH CỔ ĐỘNG BIỂU ĐẠT TÌNH QUÂN DÂN<br />
Ở BẢO TÀNG LỊCH SỬ QUÂN SỰ VIỆT NAM<br />
<br />
Chuyên nghành: Văn hóa học<br />
Mã số: 60310640<br />
<br />
LUẬN VĂN THẠC SĨ VĂN HÓA HỌC<br />
<br />
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC<br />
TS. VŨ TÚ QUỲNH<br />
<br />
Hà Nội, 2016<br />
<br />
LỜI CAM ĐOAN<br />
Tôi xin cam đoan đề tài luận văn: “Tranh cổ động biểu đạt tình quân dân ở Bảo<br />
tàng lịch sử quân sự Việt Nam” là công trình của riêng tôi dưới sự hướng dẫn khoa học<br />
của TS. Vũ Tú Quỳnh. Kết quả nghiên cứu được nêu trong luận văn là trung thực, không<br />
trùng lặp. Các số liệu, trích dẫn đều có xuất xứ rõ ràng. Nếu có điều gì sai phạm, tôi xin<br />
hoàn toàn chịu trách nhiệm.<br />
Hà Nội, Ngày tháng năm 2016<br />
Tác giả luận văn<br />
<br />
NGUYỄN VĂN TÙNG<br />
<br />
LỜI CẢM ƠN<br />
Lời chân thành cảm ơn tôi xin được gửi tới TS. Vũ Tú Quỳnh- Cô trực tiếp hướng<br />
dẫn và giúp đỡ tôi rất nhiều trong quá trình thực hiện luận văn.<br />
Tôi xin chân thành cảm ơn Đảng ủy, Ban Giám đốc Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt<br />
Nam đã tạo điều kiện cho tôi theo học Cao học tại Học Viện Khoa học xã hội Việt Nam.<br />
Tôi cũng gửi lời cảm ơn tới chỉ huy và các cán bộ, nhân viên Phòng Kiểm kê- Bảo quản<br />
và các đồng nghiệp trong cơ quan đã tạo điều kiện và giúp đỡ tôi rất nhiều trong quá tình<br />
học tập, nghiên cứu để hoàn thành khóa học này. Nếu không có sự giúp đỡ và chia sẻ<br />
chân thành của thầy, cô và các đồng nghiệp, chắc rằng luận văn của tôi sẽ không thể thực<br />
hiện được.<br />
Tôi cũng gửi lời cảm ơn tới gia đình, bạn bè đã động viên tinh thần và giúp đỡ tôi<br />
trong suốt quá trình học tập và hoàn thành kết quả nghiên cứu.<br />
Mặc dù rất cố gắng, nhưng luận văn chắc chắn không thể tránh khỏi sai sót. Mong<br />
được sự góp ý của tất cả những ai quan tâm tới vấn đề của luận văn.<br />
<br />
Xin chân thành cảm ơn.<br />
<br />
Hà nội, ngày 30 tháng 7 năm 2016<br />
<br />
MỤC LỤC<br />
MỞ ĐẦU<br />
<br />
1<br />
<br />
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ TRANH CỔ ĐỘNG VÀ<br />
<br />
9<br />
<br />
CÔNG TÁC SƯU TẦM TRANH CỔ ĐỘNG TẠI BẢO TÀNG<br />
LỊCH SỬ QUÂN SỰ VIỆT NAM<br />
1.1. Các khái niệm được sử dụng trong luận văn<br />
<br />
9<br />
<br />
1.2. Tổng quan về tranh cổ động<br />
<br />
14<br />
<br />
1.3. Tổng quan về sưu tập tranh cổ động của Bảo tàng Lịch sử Quân sự 21<br />
Việt Nam.<br />
Tiểu kết<br />
<br />
27<br />
<br />
CHƯƠNG 2: TRANH CỔ ĐỘNG BIỂU ĐẠT TÌNH QUÂN DÂN TẠI 28<br />
BẢO TÀNG LỊCH SỬ QUÂN SỰ VIỆT NAM<br />
2.1.Giới thiệu tranh cổ động biểu đạt tình quân dân tại Bảo tàng Lịch sử 28<br />
Quân sự Việt Nam<br />
2.2. Phương thức biểu đạt tình quân dân trong tranh cổ động<br />
<br />
32<br />
<br />
2.3. Hiệu quả biểu đạt<br />
<br />
47<br />
<br />
Tiểu kết<br />
<br />
53<br />
<br />
CHƯƠNG 3: TRANH CỔ ĐỘNG BIỂU ĐẠT TÌNH QUÂN DÂN TỪ 54<br />
GÓC NHÌN VĂN HÓA<br />
3.1. Tranh cổ động tình quân dân là một cách lý giải về ý nghĩa của chiến 54<br />
tranh, qua đó thôi thúc trách nhiệm công dân đối với tổ quốc<br />
3.2. Tranh cổ động tình quân dân là biểu tượng cho sức mạnh đoàn kết 58<br />
dân tộc<br />
3.3. Tranh cổ động tình quân dân với vai trò giáo dục và huấn luyện toàn 61<br />
quân<br />
3.4. Tranh cổ động tình quân dân là di sản văn<br />
<br />
65<br />
<br />
Tiểu kết<br />
<br />
74<br />
<br />
KẾT LUẬN<br />
<br />
75<br />
<br />
PHẦN MỞ ĐẦU<br />
<br />
1. Tính cấp thiết của đề tài<br />
Lịch sử Việt Nam là lịch sử của các sự kiện dựng nước và các cuộc chiến<br />
tranh giữ nước. Trong các cuộc chiến tranh đó, lực lượng vũ trang luôn giữ vai trò<br />
quan trọng làm nên mọi thắng lợi. Tiếp bước truyền thống cha anh, vào thế kỷ XX,<br />
Quân đội nhân dân Việt Nam đã cùng toàn dân chiến đấu chống lại kẻ thù xâm<br />
lược, giành tự do và bảo vệ nền độc lập dân tộc. Quân đội nhân dân Việt Nam là đội<br />
quân được sinh ra từ nhân dân lao động anh hùng. Trong quá trình hơn 70 năm<br />
trưởng thành và phát triển của mình, quân đội nhân dân Việt Nam luôn được sự<br />
giúp đỡ, đùm bọc của nhân dân. Tình cảm gắn bó giữa quân đội với nhân dân đã tạo<br />
nên sức mạnh to lớn đưa dân tộc đi đến thắng lợi trong công cuộc giành độc lập.<br />
Tình cảm gắn bó giữa quân đội và nhân dân hay được gọi là tình quân dân luôn<br />
được quân đội phát huy trong giai đoạn hiện nay. Tình quân dân cũng là giá trị quý<br />
báu được toàn quân gìn giữ qua những giai đoạn huấn luyện và trưởng thành. Trong<br />
các cuộc kháng chiến, tình quân dân đã từng là đề tài quan trọng để các văn nghệ sĩ<br />
sáng tác nhằm cổ động toàn quân, toàn dân kháng chiến. Trong thời bình, tình quân<br />
dân vẫn là tình cảm thắm thiết diễn biến trong đời sống thường ngày và được ca<br />
ngợi bằng nhiều hình thức. Tìm hiểu tình quân dân trong các sáng tác nghệ thuật,<br />
đặc biệt là trong mỹ thuật là một cách mà thông qua đó có thể hiểu được bản chất<br />
sức mạnh của quân đội nhân dân Việt Nam anh hùng.<br />
Là một trong những bảo tàng quốc gia thuộc loại đầu ngành, Bảo tàng Lịch<br />
sử quân sự Việt Nam hiện đang lưu giữ một số lượng hiện vật phong phú, đa dạng,<br />
trong đó có khá nhiều các hiện vật, tài liệu, hình ảnh về tình quân dân được gìn giữ<br />
từ trong kháng chiến cho đến hôm nay. Tranh cổ động là một dạng hiện vật lưu trữ<br />
của bảo tàng bởi nó không chỉ là nguồn trần thuật về lịch sử, về con người mà trong<br />
cuộc sống hôm nay, tranh cổ động vẫn tiếp tục phát huy ý nghĩa xây dựng tư tưởng<br />
trong giáo dục và huấn luyện toàn quân.<br />
<br />
1<br />
<br />