Nghiïn cûáu - Trao àöíi<br />
<br />
<br />
MÖÅT SÖË NÖÅI DUNG CHUÃ YÏËU CHO HIÏÅN ÀAÅI HOÁA HAÅ TÊÌNG THÖNG TIN,<br />
THÖËNG KÏ KHOA HOÅC VAÂ CÖNG NGHÏÅ VIÏÅT NAM<br />
ThS Cao Minh Kiïím<br />
Höåi Thöng tin Khoa hoåc vaâ Cöng nghïå Viïåt Nam<br />
Toám tùæt: Khaái quaát möåt söë quan àiïím hiïån àaåi hoáa haå têìng thöng tin, thöëng kï KH&CN. Giúái thiïåu<br />
nhûäng nöåi dung cú baãn hiïån àaåi hoaá haå têìng thöng tin, thöëng kï KH&CN, bao göìm: Xêy dûång vaâ phaát<br />
triïín CSDL quöëc gia vïì KH&CN; hiïån àaåi hoaá caác nguöìn tin KH&CN àiïån tûã/söë trong nûúác vaâ quöëc tïë;<br />
hònh thaânh vaâ phaát triïín thû viïån söë quöëc gia vïì KH&CN; phaát triïín nguöìn tin truy cêåp múã vïì KH&CN<br />
vaâ hïå thöëng taåp chñ khoa hoåc Viïåt Nam trûåc tuyïën; phaát triïín vaâ khai thaác hiïåu quaã Maång thöng tin<br />
NC&ÀT quöëc gia vaâ caác maång thöng tin KH&CN cuãa caác böå, ngaânh, àõa phûúng; xêy dûång vaâ phaát triïín<br />
Hïå thöëng thöng tin thöëng kï KH&CN; xêy dûång vaâ phaát triïín Trung têm dûä liïåu quöëc gia vïì KH&CN.<br />
Tûâ khoáa: Thöng tin KH&CN; haå têìng thöng tin; haå têìng thöng tin, thöëng kï KH&CN; hiïån<br />
àaåi hoaá haå têìng thöng tin, thöëng kï KH&CN; Viïåt Nam.<br />
Key considerations for modernizing S&T information and statistics infrastructure of Vietnam<br />
Summary: Generalizes some view-points on modernizing S&T information and statistical<br />
infrastructure; presents some basic contents for modernizing the infrastructure of Vietnam S&T<br />
information and statistics, including creating and developing the National S&T database, modernizing<br />
domestic and international electronic and digital S&T information resources, establishing and<br />
developing the National S&T Digital Library, developing S&T open-access information resources and<br />
Vietnam Journals Online developing and effectively exploiting the National Research & Education<br />
Information Network and S&T information networks, attached to ministries, branches, localities;<br />
creating and developing S&T information and statistical system, creating and developing the<br />
National S&T Data Centre.<br />
Keywords: S&T information: information infrastructure; S&T statistics: modernization of<br />
S&T information and statistics infrastructure; Vietnam.<br />
aå têìng thöng tin àûúåc hiïíu laâ “hïå thöëng - Caác CSDL vïì thöng tin vaâ thöëng kï<br />
<br />
H trang thiïët bõ phuåc vuå cho viïåc saãn<br />
xuêët, truyïìn àûa, thu thêåp, xûã lyá, lûu<br />
trûä vaâ trao àöíi thöng tin söë, bao göìm maång<br />
KH&CN;<br />
- Caác trung têm dûä liïåu, trang thöng tin vaâ<br />
cöíng thöng tin àiïån tûã;<br />
viïîn thöng, maång Internet, maång maáy tñnh vaâ - Caác nguöìn tin KH&CN trong nûúác vaâ<br />
CSDL” (Luêåt Cöng nghïå thöng tin, söë quöëc tïë dûúái daång àiïån tûã;<br />
67/2006/QH11 ngaây 29 thaáng 6 nùm 2006).<br />
- Hïå thöëng trang thiïët bõ kyä thuêåt àïí xûã lyá,<br />
Haå têìng thöng tin, thöëng kï KH&CN àûúåc truyïìn taãi vaâ lûu giûä thöng tin KH&CN; Caác<br />
hiïíu laâ haå têìng thöng tin cho hoaåt àöång thöng maång thöng tin KH&CN kïët nöëi khu vûåc vaâ<br />
tin vaâ thöëng kï KH&CN. Haå têìng thöng tin, quöëc tïë, bao göìm maång thöng tin NC&ÀT<br />
thöëng kï KH&CN laâ thaânh phêìn cú baãn cuãa quöëc gia vaâ caác maång thöng tin KH&CN cuãa<br />
nguöìn lûåc thöng tin KH&CN, bao göìm têåp hïå caác böå, ngaânh, àõa phûúng.<br />
thöëng trang thiïët bõ kyä thuêåt àïí thu thêåp, xûã lyá, Hiïån àaåi hoaá haå têìng thöng tin, thöëng kï<br />
truyïìn taãi, phöí biïën, tòm kiïëm vaâ lûu giûä thöng KH&CN laâ viïåc chuyïín àöíi, phaát triïín haå<br />
tin, caác CSDL vaâ têåp húåp nguöìn tin söë/nguöìn têìng thöng tin, thöëng kï KH&CN trïn cú súã<br />
tin àiïån tûã. Nghõ àõnh 11/2014/NÀ-CP cuãa aáp duång nhûäng phûúng phaáp, phûúng tiïån<br />
Chñnh phuã vïì hoaåt àöång thöng tin KH&CN hiïån àaåi dûåa trïn sûå phaát triïín vaâ aáp duång<br />
xaác àõnh thaânh phêìn cuãa haå têìng thöng tin, maånh meä nhûäng tiïën böå KH&CN, nhêët laâ<br />
thöëng kï KH&CN bao göìm: cöng nghïå thöng tin vaâ truyïìn thöng, nêng cao<br />
- CSDL quöëc gia vïì KH&CN; vai troâ, taác àöång vaâ taåo ra hiïåu quaã, nùng suêët<br />
<br />
THÖNG TIN vaâ TÛ LIÏÅU - 2/2015 11<br />
Nghiïn cûáu - Trao àöíi<br />
<br />
lao àöång cao trong hoaåt àöång thöng tin, thû - Xêy dûång vaâ hiïån àaåi hoaá CSDL quöëc gia<br />
viïån vaâ thöëng kï KH&CN. vïì KH&CN; caác CSDL thöng tin vaâ thöëng kï<br />
Baâi viïët giúái thiïåu nhûäng nöåi dung cú baãn KH&CN;<br />
cuãa hiïån àaåi hoaá haå têìng thöng tin, thöëng kï - Hiïån àaåi hoaá caác nguöìn tin KH&CN söë<br />
KH&CN àïën nùm 2020 àûúåc àïì xuêët trong trong nûúác vaâ quöëc tïë;<br />
Àïì aán nghiïn cûáu cêëp Böå “Nghiïn cûáu cú súã - Xêy dûång vaâ phaát triïín thû viïån söë vïì<br />
lyá luêån vaâ thûåc tiïîn hiïån àaåi hoaá haå têìng thöng KH&CN;<br />
tin, thû viïån vaâ thöëng kï KH&CN Viïåt Nam”.<br />
- Xêy dûång vaâ phaát triïín Hïå thöëng thöng<br />
1. Quan àiïím hiïån àaåi hoáa haå têìng thöng tin, thöëng kï KH&CN;<br />
tin, thöëng kï KH&CN<br />
- Hiïån àaåi hoaá Maång thöng tin NC&ÀT<br />
Tûâ nghiïn cûáu nhûäng àõnh hûúáng, chuã quöëc gia vaâ caác maång thöng tin KH&CN cuãa<br />
trûúng vaâ quan àiïím cuãa Àaãng vaâ Nhaâ nûúác caác böå, ngaânh, àõa phûúng.<br />
vïì phaát triïín KH&CN, chuáng töi thêëy hiïån àaåi<br />
hoaá haå têìng thöng tin, thöëng kï KH&CN phaãi 2.1. Xêy dûång vaâ phaát triïín CSDL quöëc<br />
àûúåc tiïën haânh trïn cú súã caác quan àiïím sau: gia vïì KH&CN vaâ caác CSDL vïì KH&CN<br />
- Thöng tin, thû viïån vaâ thöëng kï KH&CN Hïå thöëng caác CSDL vïì KH&CN vaâ CSDL<br />
laâ thaânh phêìn quan troång cuãa tiïìm lûåc thöëng kï KH&CN, trong àoá bao göìm CSDL<br />
KH&CN, laâ nguöìn lûåc quan troång cho hoaåt quöëc gia vïì KH&CN, laâ thaânh phêìn quan troång<br />
àöång KH&CN vaâ cöng taác quaãn lyá, àiïìu haânh, cuãa haå têìng thöng tin, thöëng kï KH&CN. Xêy<br />
hoaåch àõnh chñnh saách phaát triïín KH&CN; dûång vaâ phaát triïín CSDL quöëc gia vïì KH&CN<br />
àaä àûúåc quy àõnh trong Luêåt KH&CN 2013 vaâ<br />
- Phaát triïín haå têìng thöng tin, thû viïån vaâ<br />
thöëng kï KH&CN vûâa laâ muåc tiïu vûâa laâ biïån Nghõ àõnh 11/2014/NÀ-CP vïì thöng tin<br />
phaáp àaãm baão cho hoaåt àöång KH&CN, nêng KH&CN cuäng nhû àûúåc àïì cêåp trong caác àõnh<br />
cao nùng lûåc quaãn lyá, àiïìu haânh, hoaåch àõnh hûúáng, chiïën lûúåc phaát triïín KH&CN. Àiïìu 58<br />
chñnh saách phaát triïín KH&CN; Luêåt Cöng nghïå thöng tin àaä àõnh nghôa “CSDL<br />
quöëc gia laâ têåp húåp thöng tin cuãa möåt hoùåc möåt<br />
- Phaát triïín haå têìng thöng tin, thû viïån vaâ söë lônh vûåc kinh tïë - xaä höåi àûúåc xêy dûång, cêåp<br />
thöëng kï KH&CN àaãm baão tñnh cöng khai, nhêåt vaâ duy trò àaáp ûáng yïu cêìu truy nhêåp vaâ sûã<br />
minh baåch trong quaãn lyá vaâ thûåc hiïån nhiïåm duång thöng tin cuãa caác ngaânh kinh tïë vaâ phuåc vuå<br />
vuå KH&CN; lúåi ñch cöng cöång”. CSDL quöëc gia vïì KH&CN<br />
- Àêìu tû cho hiïån àaåi hoaá haå têìng thöng tin, àûúåc hiïíu laâ têåp húåp thöng tin coá töí chûác vïì tiïìm<br />
thû viïån vaâ thöëng kï KH&CN laâ àêìu tû cho lûåc vaâ kïët quaã hoaåt àöång KH&CN quöëc gia,<br />
phaát triïín; Nhaâ nûúác àêìu tû têåp trung kïët húåp àûúåc xêy dûång, duy trò vaâ phaát triïín nhùçm cung<br />
vúái huy àöång caác nguöìn lûåc trong nûúác vaâ cêëp dûä liïåu vaâ thöng tin àêìy àuã, chñnh xaác, kõp<br />
quöëc tïë àïí hiïån àaåi hoaá haå têìng thöng tin, thû thúâi vïì KH&CN, phuåc vuå hoaåch àõnh chñnh<br />
viïån vaâ thöëng kï KH&CN; saách, laänh àaåo, quaãn lyá, nghiïn cûáu khoa hoåc vaâ<br />
- Ài thùèng vaâo hiïån àaåi vaâ höåi nhêåp quöëc tïë phaát triïín cöng nghïå, giaáo duåc vaâ àaâo taåo, saãn<br />
àöëi vúái xêy dûång vaâ phaát triïín haå têìng thöng xuêët, kinh doanh. Tiïìm lûåc KH&CN coá thïí àûúåc<br />
tin, thû viïån vaâ thöëng kï KH&CN; phaát huy coi laâ bao göìm nhên lûåc, taâi lûåc, vêåt lûåc (hïå thöëng<br />
töëi àa vaâ khai thaác hiïåu quaã nguöìn lûåc thöng töí chûác, cú súã vêåt chêët kyä thuêåt,...), thöng tin (tin<br />
tin, thû viïån vaâ thöëng kï KH&CN trong nûúác lûåc) coân hoaåt àöång KH&CN theo nghôa röång bao<br />
vaâ nhêåp tûâ nûúác ngoaâi. göìm caác hoaåt àöång liïn quan àïën:<br />
2. Nöåi dung hiïån àaåi hoáa haå têìng thöng - Hoaåt àöång nghiïn cûáu khoa hoåc, nghiïn<br />
tin, thöëng kï KH&CN cûáu vaâ triïín khai thûåc nghiïåm, phaát triïín cöng<br />
Hiïån àaåi hoaá haå têìng thöng tin, thöëng kï nghïå, ûáng duång cöng nghïå, dõch vuå KH&CN,<br />
KH&CN Viïåt Nam thúâi gian túái têåp trung vaâo phaát huy saáng kiïën vaâ hoaåt àöång saáng taåo khaác<br />
möåt söë vêën àïì nhû sau: nhùçm phaát triïín KH&CN;<br />
<br />
12 THÖNG TIN vaâ TÛ LIÏÅU - 2/2015<br />
Nghiïn cûáu - Trao àöíi<br />
<br />
- Phaát triïín tiïìm lûåc KH&CN; - Xêy dûång vaâ phaát triïín CSDL Caán böå<br />
- Súã hûäu trñ tuïå; nghiïn cûáu vaâ phaát triïín (NC&PT) cuãa caác töí<br />
- Tiïu chuêín ào lûúâng chêët lûúång; chûác NC&PT;<br />
- Hoaân thiïån vaâ phaát triïín CSDL Nhiïåm vuå<br />
- Nùng lûúång nguyïn tûã, an toaân bûác xaå vaâ<br />
KH&CN (bao göìm têåp húåp thöng tin nhiïåm<br />
haåt nhên;<br />
vuå KH&CN àûúåc triïín khai, kïët quaã thûåc hiïån<br />
- Quaãn lyá nhaâ nûúác caác dõch vuå cöng trong nhiïåm vuå KH&CN vaâ kïët quaã ûáng duång);<br />
lônh vûåc thuöåc Böå quaãn lyá theo quy àõnh cuãa<br />
- Hoaân thiïån vaâ nêng cêëp CSDL Cöng böë<br />
phaáp luêåt.<br />
khoa hoåc vaâ trñch dêîn khoa hoåc;<br />
Nghõ àõnh 11/2014/NÀ-CP cuãa Chñnh phuã<br />
- Xêy dûång CSDL vïì cöng nghïå, cöng<br />
vïì thöng tin KH&CN àaä quy àõnh CSDL quöëc nghïå cao, chuyïín giao cöng nghïå;<br />
gia vïì KH&CN laâ möåt böå phêån cuãa haå têìng<br />
thöng tin KH&CN vaâ bao göìm nhûäng thaânh - Xêy dûång vaâ phaát triïín CSDL Thöëng kï<br />
phêìn chñnh: KH&CN;<br />
- Thöng tin vïì caác töí chûác KH&CN; - Xêy dûång vaâ phaát triïín CSDL quöëc tïë vïì<br />
KH&CN;<br />
- Thöng tin vïì caán böå nghiïn cûáu khoa hoåc<br />
vaâ phaát triïín cöng nghïå; - Xêy dûång vaâ phaát triïín CSDL Doanh<br />
nghiïåp KH&CN;<br />
- Thöng tin vïì caác nhiïåm vuå KH&CN<br />
(àang tiïën haânh, àaä kïët thuác vaâ kïët quaã ûáng - Hoaân thiïån vaâ phaát triïín CSDL Thöng tin<br />
duång); súã hûäu trñ tuïå;<br />
- Thöng tin vïì taâi liïåu súã hûäu trñ tuïå, caác - Hoaân thiïån vaâ phaát triïín CSDL Thöng tin<br />
cöng böë KH&CN vaâ chó söë trñch dêîn trïn caác tiïu chuêín, quy chuêín quöëc gia;<br />
taåp chñ, kyã yïëu höåi nghõ, höåi thaão khoa hoåc - Hoaân thiïån vaâ phaát triïín CSDL Thöng tin<br />
trong nûúác vaâ quöëc tïë; an toaân bûác xaå vaâ haåt nhên, nùng lûúång<br />
- Thöng tin vïì cöng nghïå, cöng nghïå cao, nguyïn tûã.<br />
chuyïín giao cöng nghïå; 2.1.2. Phaát triïín hïå thöëng quaãn trõ CSDL<br />
quöëc gia têåp trung<br />
- Thöng tin vïì thöëng kï KH&CN;<br />
Trûâ möåt söë CSDL chuyïn biïåt àûúåc xêy<br />
- Thöng tin vïì doanh nghiïåp KH&CN;<br />
dûång búãi möåt àún võ (nhû CSDL vïì súã hûäu<br />
- Thöng tin vïì KH&CN trong khu vûåc vaâ cöng nghiïåp; CSDL tiïu chuêín,...), viïåc xêy<br />
trïn thïë giúái; dûång, cêåp nhêåt, quaãn lyá, khai thaác vaâ sûã duång<br />
- Caác thöng tin khaác coá liïn quan [7]. CSDL quöëc gia vïì KH&CN àûúåc thûåc hiïån<br />
Nhûäng nghiïn cûáu vïì hiïån traång haå têìng theo nguyïn tùæc têåp trung thöëng nhêët tûâ trung<br />
thöng tin thöëng kï KH&CN cho thêëy hiïån taåi ûúng àïën àõa phûúng trïn cú súã phên àõnh<br />
chuáng ta àaä coá nhûäng cú súã ban àêìu cho hïå quyïìn haån, traách nhiïåm roä raâng theo nhiïåm<br />
thöëng CSDL quöëc gia vïì KH&CN, tuy vêåy vuå, chûác traách cuãa caác töí chûác, caá nhên coá liïn<br />
nhûäng CSDL thaânh phêìn cuãa CSDL quöëc gia quan. Vò vêåy, viïåc xêy dûång möåt hïå thöëng<br />
vïì KH&CN coân phên taán, khöng àûúåc quaãn lyá quaãn trõ CSDL quöëc gia têåp trung hiïån àaåi,<br />
têåp trung. hiïåu quaã, àaáp ûáng àûúåc caác yïu cêìu vïì thöng<br />
tin laâ rêët quan troång. Cho àïën nay nhûäng<br />
Nöåi dung hiïån àaåi hoaá CSDL quöëc gia vïì<br />
CSDL thaânh phêìn àûúåc xêy dûång àöåc lêåp,<br />
KH&CN bao göìm:<br />
riïng leã, trïn nhûäng nïìn taãng khaác nhau. Nöåi<br />
2.1.1. Xêy dûång vaâ phaát triïín caác CSDL dung naây bao göìm caác hoaåt àöång:<br />
thaânh phêìn cuãa CSDL quöëc gia vïì KH&CN<br />
- Xêy dûång böå siïu dûä liïåu thöëng nhêët cho<br />
Nöåi dung naây têåp trung vaâo: caác CSDL thaânh phêìn cêìn quaãn lyá têåp trung;<br />
- Xêy dûång vaâ phaát triïín CSDL Töí chûác trûúác hïët têåp trung xêy dûång böå siïu dûä liïåu<br />
KH&CN; cho caác CSDL thaânh phêìn vïì töí chûác<br />
<br />
THÖNG TIN vaâ TÛ LIÏÅU - 2/2015 13<br />
Nghiïn cûáu - Trao àöíi<br />
<br />
KH&CN, caán böå NC&PT, nhiïåm vuå phuåc vuå hoaåt KH&CN trong nhûäng lônh vûåc<br />
KH&CN, cöng böë KH&CN; thöëng kï troång àiïím vaâ ûu tiïn höåi nhêåp quöëc tïë;<br />
KH&CN; - Höî trúå xêy dûång vaâ phaát triïín nhûäng sûu<br />
- Xêy dûång caác chuêín cho xûã lyá nöåi dung têåp taâi liïåu coá giaá trõ cao trong möåt söë lônh vûåc<br />
trong xêy dûång CSDL (caác baãng phên loaåi, ûu tiïn, troång àiïím vïì KH&CN;<br />
caác cöng cuå phuåc vuå àõnh chó muåc; caác quy tùæc<br />
- Xêy dûång hïå thöëng thöng tin vïì nhûäng<br />
mö taã);<br />
nguöìn tin KH&CN miïîn phñ vaâ truy cêåp múã<br />
- ÛÁng duång caác phêìn mïìm hiïån àaåi, phuåc phuåc vuå NC&PT, giaáo duåc vaâ àaâo taåo; Hûúáng<br />
vuå cho thiïët kïë vaâ xêy dûång hïå thöëng phêìn dêîn khai thaác nguöìn tin miïîn phñ vaâ nguöìn tin<br />
mïìm CSDL tiïn tiïën, tñnh nùng cao, tûúng<br />
truy cêåp múã;<br />
thñch vúái caác chuêín CSDL quöëc tïë;<br />
- Xêy dûång trang thöng tin àiïån tûã vaâ<br />
- Xêy dûång trung têm dûä liïåu àïí quaãn trõ,<br />
phuåc vuå, sao lûu caác CSDL. CSDL vïì nguöìn tin miïîn phñ vaâ truy cêåp múã;<br />
2.2. Hiïån àaåi hoaá caác nguöìn tin KH&CN - Biïn soaån taâi liïåu giúái thiïåu vaâ hûúáng dêîn<br />
söë trong nûúác vaâ quöëc tïë khai thaác caác nguöìn tin miïîn phñ vaâ truy cêåp<br />
múã;<br />
Nguöìn tin KH&CN söë laâ möåt thaânh phêìn<br />
quan troång cuãa haå têìng thöng tin, thöëng kï - Töí chûác nhûäng khoaá àaâo taåo, hûúáng dêîn<br />
KH&CN. Nguöìn tin KH&CN coá giaá trõ trïn khai thaác caác nguöìn tin miïîn phñ vaâ truy cêåp<br />
thïë giúái ngaây nay hêìu hïët àaä àûúåc phöí biïën úã múã.<br />
daång àiïån tûã. Nghiïn cûáu hiïån traång cho thêëy 2.3. Hònh thaânh vaâ phaát triïín thû viïån söë<br />
nguöìn tin KH&CN àiïån tûã cuãa Viïåt Nam coân quöëc gia vïì KH&CN<br />
rêët haån chïë, thiïëu, chûa àuã àaáp ûáng yïu cêìu<br />
Phaát triïín thû viïån söë laâ möåt xu thïë cuãa thïë<br />
phaát triïín [Cao Minh Kiïím vaâ cöång sûå, 2014].<br />
giúái. Nhiïìu quöëc gia àaä hònh thaânh nhûäng dûå<br />
Vò thïë möåt trong nhûäng nöåi dung hiïån àaåi hoaá<br />
haå têìng thöng tin, thöëng kï KH&CN laâ hiïån aán vïì thû viïån söë quöëc gia, trong àoá coá thû<br />
àaåi hoaá nguöìn tin KH&CN àiïån tûã. viïån söë quöëc gia vïì KH&CN [Cao Minh<br />
Kiïím vaâ cöång sûå, 2014].<br />
Trïn cú súã xem xeát nhûäng àõnh hûúáng phaát<br />
triïín KH&CN, cho rùçng nhûäng nöåi dung hiïån Xêy dûång àïì aán phaát triïín thû viïån söë quöëc<br />
àaåi hoaá nguöìn tin KH&CN àiïån tûã bao göìm: gia vïì KH&CN têåp trung vaâo nhûäng nöåi dung<br />
- Duy trò vaâ phaát triïín nhûäng nguöìn tin sau:<br />
KH&CN cöët loäi thöng qua mua, mua quyïìn - Xêy dûång quan àiïím cú baãn vïì hïå thöëng<br />
truy cêåp (phaát triïín) nhùçm àaáp ûáng nhu cêìu thû viïån söë quöëc gia vïì KH&CN; lûåa choån vaâ<br />
thöng tin KH&CN cú baãn cuãa hoaåt àöång aáp duång nhûäng chuêín àûúåc sûã duång röång raäi<br />
KH&CN, àùåc biïåt trong nhûäng lônh vûåc troång trïn thïë giúái cho xêy dûång vaâ phaát triïín thû<br />
àiïím vaâ ûu tiïn göìm: cöng nghïå thöng tin vaâ viïån söë quöëc gia vïì KH&CN;<br />
truyïìn thöng, cöng nghïå sinh hoåc, cöng nghïå - Xêy dûång vaâ phaát triïín caác thû viïån söë<br />
vêåt liïåu múái, cöng nghïå chïë taåo maáy-tûå àöång trong möåt söë lônh vûåc KH&CN;<br />
hoáa, cöng nghïå möi trûúâng; nhûäng nghiïn cûáu<br />
ûáng duång KH&CN trong caác lônh vûåc - Xêy dûång vaâ phaát triïín thû viïån vïì<br />
KH&CN nöng nghiïåp, KH&CN y-dûúåc, KH&CN cho möåt söë loaåi hònh taâi liïåu<br />
KH&CN nùng lûúång, KH&CN giao thöng KH&CN quan troång nhû: Taâi liïåu àiïìu tra cú<br />
vêån taãi, KH&CN xêy dûång, KH&CN biïín, baãn (àùåc biïåt vïì taâi nguyïn thiïn nhiïn, biïín<br />
KH&CN quaãn lyá vaâ sûã duång taâi nguyïn thiïn àaão,...), baáo caáo kïët quaã nghiïn cûáu; luêån aán<br />
nhiïn, KH&CN vuä truå; tiïën syä,...;<br />
- Àêìu tû thûúâng xuyïn mua quyïìn truy cêåp - Phaát triïín hïå thöëng tra cûáu liïn thöng thû<br />
möåt söë CSDL KH&CN quan troång cöët loäi viïån söë quöëc gia vïì KH&CN.<br />
<br />
14 THÖNG TIN vaâ TÛ LIÏÅU - 2/2015<br />
Nghiïn cûáu - Trao àöíi<br />
<br />
2.4. Phaát triïín nguöìn tin truy cêåp múã vïì + Tùng thïm söë lûúång taåp chñ KH&CN,<br />
KH&CN vaâ hïå thöëng Taåp chñ khoa hoåc Viïåt nhêët laâ caác taåp chñ KH&CN cuãa caác trûúâng àaåi<br />
Nam trûåc tuyïën hoåc haâng àêìu; lûåa choån taåp chñ coá uy tñn vaâ<br />
Trong àiïìu kiïån giaá caã taåp chñ KH&CN chêët lûúång cao àïí àûa lïn VJOL, àùåc biïåt laâ<br />
tùng liïn tuåc, xu thïë nguöìn tin truy cêåp múã caác taåp chñ coá chó söë taác àöång cao;<br />
(open access) àang phaát triïín, cêìn thiïët phaãi + Tùng cûúâng nöåi dung tiïëng Anh cuãa caác taåp<br />
phaát triïín nguöìn tin truy cêåp múã cuãa Viïåt chñ trïn VJOL (böí sung nhan àïì, thû muåc, tûâ<br />
Nam. Hiïån nay chuáng ta àaä xêy dûång àûúåc hïå khoaá vaâ toám tùæt (nïëu coá) bùçng tiïëng Anh; tùng thïm<br />
thöëng Taåp chñ khoa hoåc Viïåt Nam trûåc tuyïën söë taåp chñ khoa hoåc Viïåt Nam bùçng tiïëng Anh;<br />
(VJOL - Vietnam Journals Online, + Thuác àêíy quaãng baá VJOL àïën cöång àöìng<br />
http://www.vjol.info.vn) [Lï Thõ Hoa, 2013]. khoa hoåc Viïåt Nam trong nûúác vaâ úã nûúác<br />
Nhûäng nöåi dung vïì phaát triïín nguöìn tin ngoaâi, cöång àöìng khoa hoåc quöëc tïë;<br />
truy cêåp múã vïì KH&CN vaâ hïå thöëng Taåp chñ + Àaâo taåo nhên lûåc vêån haânh: töí chûác têåp<br />
khoa hoåc Viïåt Nam trûåc tuyïën cêìn triïín khai huêën, höåi thaão cho nhûäng ngûúâi tham gia triïín<br />
thûåc hiïån bao göìm: khai VJOL trïn caã nûúác;<br />
- Phaát triïín caác nguöìn tin truy cêåp múã cuãa + Nêng cêëp phêìn mïìm quaãn trõ OJS; tùng<br />
caác viïån nghiïn cûáu vaâ caác trûúâng àaåi hoåc cûúâng trang thiïët bõ àaãm baão khaã nùng lûu trûä<br />
thöng qua xêy dûång caác kho lûu trûä nöåi böå vaâ truy cêåp àöìng thúâi cuãa nhiïìu baån àoåc; tùng<br />
(institutional repositories). Nöåi dung thöng tin cûúâng quaãn trõ nöåi dung thöng tin trïn website.<br />
trong caác kho truy cêåp múã nöåi böå coá thïí bao<br />
göìm: 2.5. Phaát triïín vaâ khai thaác hiïåu quaã<br />
Maång thöng tin NC&PT Viïåt Nam<br />
+ caác baâi baáo cuãa caác caán böå nghiïn cûáu,<br />
(VinaREN) vaâ caác maång thöng tin KH&CN<br />
caác giaãng viïn cuãa viïån, trung têm NC&PT,<br />
cuãa caác böå, ngaânh, àõa phûúng<br />
caác trûúâng àaåi hoåc àaä àùng trïn caác taåp chñ<br />
KH&CN quöëc tïë; Hiïån nay, nhiïìu maång thöng tin KH&CN<br />
trong nûúác àaä àûúåc caác töí chûác thöng tin, thû<br />
+ caác baâi viïët, baâi cöng böë taåi caác höåi nghõ,<br />
viïån Viïåt Nam xêy dûång vaâ àûa vaâo hoaåt<br />
höåi thaão khoa hoåc (trong nûúác vaâ quöëc tïë) do<br />
àún võ töí chûác hoùåc cuãa caác caán böå caác thuöåc àöång. Viïåt Nam àaä xêy dûång vaâ àûa vaâo vêån<br />
àún võ àaä trònh baây, cöng böë taåi caác höåi nghõ, haânh Maång Thöng tin NC&PT Viïåt Nam<br />
höåi thaão khoa hoåc quöëc tïë; (VinaREN) [Nguyïîn Höìng Vên, 2013]. Nöåi<br />
dung hiïån àaåi hoaá caác maång thöng tin<br />
+ caác baáo caáo kïët quaã nghiïn cûáu, luêån aán KH&CN trong nûúác vaâ VinaREN bao göìm:<br />
cuãa caác caán böå, hoåc viïn cuãa töí chûác àaä baão vïå<br />
thaânh cöng; - Àaãm baão vaâ duy trò kïët nöëi vaâ nêng cêëp<br />
kïët nöëi VinaREN vúái möåt söë maång NC&ÀT<br />
+ caác kïët quaã nghiïn cûáu KH&CN khaác quöëc tïë vúái bùng thöng röång, hiïåu quaã;<br />
cuãa àún võ coá thïí phöí biïën cöng khai, miïîn<br />
phñ. - Àaãm baão kinh phñ àïí duy trò kïët nöëi vúái<br />
caác maång GLORIAD, TEIN, APAN;<br />
- Phaát triïín hïå thöëng Taåp chñ khoa hoåc Viïåt<br />
Nam trûåc tuyïën (VJOL). Nhûäng nöåi dung phaát - Höî trúå tùng cûúâng vaâ nêng cêëp trang thiïët bõ<br />
triïín VJOL bao göìm: cho Trung têm vêån haânh maång quöëc gia (VNNOC)<br />
àaãm baão bùng thöng vaâ chêët lûúång kïët nöëi;<br />
+ Duy trò hoaåt àöång öín àõnh cuãa VJOL vúái<br />
sûå cêåp nhêåt thûúâng xuyïn caác taåp chñ (thúâi - Duy trò, nêng cêëp caác trung têm vêån haânh<br />
gian höìi cöë laâ 5 nùm, àöå chêåm so vúái phaát maång (NOC) khu vûåc úã möåt söë thaânh phöë lúán;<br />
haânh laâ 12 thaáng); àaãm baão hoaåt àöång cuãa hïå - Höî trúå möåt söë töí chûác KH&CN Viïåt Nam<br />
thöëng maáy chuã vaâ phêìn mïìm quaãn trõ VJOL, trong nhûäng lônh vûåc ûu tiïn vaâ troång àiïím,<br />
tïn miïìn www.vjol.info.vn, sao lûu dûä liïåu nhûäng töí chûác KH&CN tham gia vaâo caác hoaåt<br />
phoâng ngûâa sûå cöë, an ninh, an toaân dûä liïåu; àöång húåp taác NC&PT song phûúng vaâ àa<br />
<br />
THÖNG TIN vaâ TÛ LIÏÅU - 2/2015 15<br />
Nghiïn cûáu - Trao àöíi<br />
<br />
phûúng kïët nöëi vaâo VinaREN; Viïåc höî trúå coá + phaát triïín Dõch vuå dûä liïåu di àöång (Data<br />
thïí bao göìm höî trúå vïì trang thiïët bõ kïët nöëi, mobility service) bùçng cöng nghïå maång àiïìu<br />
àaâo taåo nguöìn nhên lûåc vêån haânh hïå thöëng, höî khiïín bùçng phêìn mïìm (Software-Defined<br />
trúå khai thaác thöng tin KH&CN; Network - SDN technologies);<br />
- Phaát triïín nguöìn nhên lûåc vêån haânh + nghiïn cûáu xêy dûång giaãi phaáp khöi phuåc<br />
VinaREN, cuãa caác NOC vaâ möåt söë töí chûác sau tai hoaå nhúâ di truá Haå têìng nhû laâ dõch vuå<br />
KH&CN thaânh viïn VinaREN coá tham gia (IaaS) sang trung têm dûä liïåu tûâ xa;<br />
vaâo chûúng trònh húåp taác nghiïn cûáu song + nghiïn cûáu ûáng duång IPv6 cho<br />
phûúng, àa phûúng; VinaREN;<br />
- Xêy dûång vaâ töí chûác thûåc hiïån caác nhiïåm 2.6. Xêy dûång vaâ phaát triïín Hïå thöëng<br />
vuå àêíy maånh ûáng duång vaâ khai thaác hiïåu quaã thöng tin thöëng kï KH&CN<br />
VinaREN. Nhûäng nhiïåm vuå thuöåc nhoám naây Hoaåt àöång thöëng kï KH&CN àaä àûúåc triïín<br />
bao göìm nhûäng nghiïn cûáu ûáng duång khai tûúng àöëi àöìng böå trong thúâi gian gêìn<br />
VinaREN thöng qua kïët nöëi vúái caác maång àêy [Lï Xuên Àõnh, 2013]. Tuy nhiïn, haå têìng<br />
NC&ÀT quöëc tïë (nhû GEANT, Internet2, thöng tin cho thöëng kï KH&CN chûa phaát<br />
TEIN4, nhûäng maång khu vûåc,....) àïí phaát triïín triïín tûúng xûáng. Nhiïåm vuå hiïån àaåi hoaá haå<br />
nhûäng dõch vuå tiïn tiïën nhû: têìng thöng tin thöëng kï KH&CN têåp trung<br />
+ phaát triïín VinaREN nhû möåt maång thûã vaâo nhûäng nöåi dung cú baãn:<br />
nghiïåm cho nghiïn cûáu vïì maång Internet - Àöíi múái vaâ hoaân thiïån hïå thöëng chó tiïu<br />
tûúng lai vaâ höî trúå nhûäng cöång àöìng àùåc thuâ thöëng kï KH&CN;<br />
nhû: vêåt lyá nùng lûúång cao (high-energy<br />
- Hoaân thiïån vaâ àöíi múái phûúng thûác thu<br />
Physics), thiïn vùn, vùn hoaá àiïån tûã (e-Culture,<br />
thêåp thöng tin thöëng kï KH&CN trïn cú súã<br />
cyberperformances);<br />
àöíi múái chïë àöå baáo caáo thöëng kï cú súã vaâ töíng<br />
+ triïín khai nhiïåm vuå nghiïn cûáu vaâ trao húåp vïì KH&CN; phaát triïín hïå thöëng trûåc<br />
àöíi thöng tin liïn quan àïën biïën àöíi khñ hêåu, tuyïën thu thêåp thöng tin thöëng kï tûâ baáo caáo<br />
quan trùæc thúâi tiïët vaâ cöng nghïå phoâng chöëng thöëng kï cú súã vaâ baáo caác thöëng kï töíng húåp<br />
thiïn tai àiïån tûã trïn cú súã haå têìng VinaREN vïì KH&CN trïn cú súã ûáng duång cöng nghïå<br />
(E- Disaster Technologies); Quaãn trõ vaâ lûu thöng tin vaâ truyïìn thöng hiïån àaåi;<br />
trûä dûä liïåu liïn quan àïën khñ hêåu;<br />
- Hoaân thiïån vaâ àöíi múái phûúng thûác thu<br />
+ triïín khai nghiïn cûáu vaâ aáp duång sûã duång thêåp thöng tin thöëng kï KH&CN thöng qua<br />
àiïån toaán àaám mêy trïn VinaREN (VinaREN àiïìu tra thöëng kï; nghiïn cûáu aáp duång phûúng<br />
cloud) àïí cung cêëp dõch vuå khöng gian lûu phaáp àiïìu tra thöëng kï trûåc tuyïën;<br />
trûä, maáy chuã aão vaâ maáy traåm aão cho caác nhaâ<br />
- Xêy dûång hïå thöëng thöng tin thöëng kï<br />
khoa hoåc Viïåt Nam;<br />
KH&CN; CSDL thöëng kï KH&CN; nghiïn<br />
+ triïín khai thûã nghiïåm roaming àaâo taåo cûáu xêy dûång nhûäng böå siïu dûä liïåu (metadata)<br />
(education roaming hay eduroam) úã Viïåt chuêín cho xêy dûång hïå thöëng thöng tin<br />
Nam trïn cú súã sûã duång haå têìng VinaREN; thöëng kï KH&CN, phuåc vuå trao àöíi thöng tin<br />
+ triïín khai phöí biïën nöåi dung y tïë (Web thöëng kï.<br />
IPTV with Medical contents); 2.7. Xêy dûång vaâ phaát triïín Trung têm dûä<br />
+ xêy dûång vaâ cung ûáng caác chûúng liïåu quöëc gia vïì KH&CN<br />
trònh àaâo taåo y hoåc vaâ caác khoaá àaâo taåo sau Àïí hiïån àaåi hoaá haå têìng thöng tin, thöëng kï<br />
àaåi hoåc vïì phêîu thuêåt trïn haå têìng hïå thöëng KH&CN, cêìn thiïët xêy dûång Trung têm dûä<br />
video-conference; liïåu quöëc gia vïì KH&CN. Nöåi dung nhiïåm vuå<br />
+ phaát triïín haå têìng thöng tin vaâ húåp taác xêy dûång vaâ phaát triïín Trung têm dûä liïåu quöëc<br />
KH&CN khu vûåc haå lûu söng Mï Köng; gia vïì KH&CN bao göìm:<br />
<br />
16 THÖNG TIN vaâ TÛ LIÏÅU - 2/2015<br />
Nghiïn cûáu - Trao àöíi<br />
<br />
- Àêìu tû xêy dûång cú súã haå têìng kyä thuêåt thöng tin KH&CN cuãa caác böå, ngaânh, àõa<br />
Trung têm dûä liïåu quöëc gia vïì KH&CN; phûúng; xêy dûång vaâ phaát triïín Hïå thöëng<br />
- Àêìu tû trang bõ haå têìng cöng nghïå thöng thöng tin thöëng kï KH&CN; xêy dûång vaâ phaát<br />
tin cho Trung têm dûä liïåu quöëc gia vïì triïín Trung têm dûä liïåu quöëc gia vïì KH&CN.<br />
KH&CN; Nhûäng nöåi dung hiïån àaåi hoaá haå têìng thöng<br />
- Àêìu tû xêy dûång, phaát triïín Hïå thöëng tin, thöëng kï KH&CN Viïåt Nam coá thïí àûúåc<br />
quaãn trõ têåp trung, giaám saát möi trûúâng; triïín khai thûåc hiïån dûúái hònh thûác nhûäng àïì<br />
- Xêy dûång caác cú chïë liïn quan vêån haânh, aán hoùåc chûúng trònh. Trong thúâi gian trûúác<br />
khai thaác, àaãm baão taâi chñnh, phaát triïín nguöìn mùæt, cêìn têåp trung xêy dûång vaâ thûåc hiïån möåt<br />
nhên lûåc cho Trung têm dûä liïåu quöëc gia vïì söë àïì aán/chûúng trònh sau:<br />
KH&CN. - Àïì aán/Chûúng trònh xêy dûång vaâ phaát<br />
Kïët luêån triïí n CSDL quöëc gia vïì KH&CN;<br />
Haå têìng thöng tin, thöëng kï KH&CN laâ - Chûúng trònh tùng cûúâng nguöìn tin<br />
möåt böå phêån cuãa cú súã haå têìng cuãa KH&CN. KH&CN àiïån tûã/söë trong nûúác vaâ quöëc tïë höî<br />
Nhûäng nöåi dung cú baãn hiïån àaåi hoaá haå têìng trúå hoaåt àöång KH&CN noái chung vaâ triïín<br />
thöng tin, thöëng kï KH&CN bao göìm: Xêy khai thûåc hiïån caác àïì aán/chûúng trònh quöëc<br />
dûång vaâ phaát triïín CSDL quöëc gia vïì gia vïì KH&CN;<br />
KH&CN; hiïån àaåi hoaá caác nguöìn tin KH&CN - Àïì aán xêy dûång vaâ phaát triïín thû viïån söë<br />
àiïån tûã/söë trong nûúác vaâ quöëc tïë; hònh thaânh quöëc gia vïì KH&CN;<br />
vaâ phaát triïín thû viïån söë quöëc gia vïì KH&CN;<br />
phaát triïín nguöìn tin truy cêåp múã vïì KH&CN - Àïì aán Xêy dûång vaâ phaát triïín Hïå thöëng<br />
vaâ hïå thöëng taåp chñ khoa hoåc Viïåt Nam trûåc thöng tin thöëng kï KH&CN;<br />
tuyïën; phaát triïín vaâ khai thaác hiïån quaã Maång - Àïì aán Xêy dûång vaâ phaát triïín Trung têm<br />
thöng tin NC&ÀT quöëc gia vaâ caác maång dûä liïåu KH&CN.<br />
Taâi liïåu tham khaão<br />
1. Bowker G.C, Baker K., Millerand F., vaâ Bowk- 67/2006/QH11 ngaây 29 thaáng 6 nùm 2006).<br />
er D. (2010). Toward Information Infrastructure Stud- 6. Luêåt KH&CN (2013). Luêåt söë: 29/2013/QH13.<br />
ies: Ways of Knowing in a Networked Environment. http://vietlaw.gov.vn/LAWNET/docView.do?docid=27<br />
in “International handbook of Internet research”, 145&type=html&searchType=fulltextsearch&search-<br />
Springer, 2010. pp. 97-117 Text=<br />
2. Cao Minh Kiïím, Àaâo Maånh Thùæng, Laåi Hùçng 7. Nghõ àõnh 11/2014/NÀ-CP ngaây 18/02/2014<br />
Phûúng, Trêìn Thõ Haãi Yïën, Dûúng Thõ Phûúng, cuãa Chñnh phuã vïì hoaåt àöång thöng tin KH&CN;<br />
Nguyïîn Minh Hoaâng, Nguyïîn Minh Hiïìn (2014). 8. Nguyïîn Höìng Vên (2013). VinaREN- Siïu haå<br />
Nghiïn cûáu xêy dûång Chûúng trònh tùng cûúâng têìng maång phuåc vuå NC&ÀT úã Viïåt Nam. TC Thöng<br />
nguöìn lûåc thöng tin phuåc vuå höåi nhêåp quöëc tïë vïì khoa tin vaâ Tû liïåu, söë chuyïn àïì, tr. 3-21.<br />
hoåc vaâ cöng nghïå. Baáo caáo töíng kïët àïì taâi NC cêëp<br />
Böå. Haâ Nöåi : Cuåc Thöng tin KH&CN Quöëc gia, 2014. 9. Nguyïîn Hûäu Huâng, Taå Baá Hûng, Trêìn Maånh<br />
248 tr. Tuêë n, Nguyïîn Viïët Nghôa vaâ nhûäng ngûúâi khaác<br />
(2005). Nghiïn cûáu cú súã khoa hoåc vaâ thûåc tiïîn cuãa<br />
3. Lï Thõ Hoa (2013). Hïå thöëng “Taåp chñ khoa hoåc viïåc HÀH hïå thöëng thöng tin KH&CN quöëc gia Viïåt<br />
Viïåt Nam trûåc tuyïën”: Sûå hònh thaânh vaâ hûúáng phaát Nam trong böëi caãnh höåi nhêåp quöëc tïë. Trung têm<br />
triïín. TC Thöng tin vaâ Tû liïåu, söë 1, tr. 4-13. TTKHCNQG, Böå KHCN. Haâ Nöåi, 105 tr.<br />
4. Lï Xuên Àõnh (2012). Cú súã phaáp lyá cho viïåc 10. Nguyïîn Quên (2012). Phaát triïín hïå thöëng kïët<br />
triïín khai cöng taác thöëng kï khoa hoåc vaâ cöng nghïå. cêëu haå têìng khoa hoåc vaâ cöng nghïå àaáp ûáng yïu cêìu<br />
TC Thöng tin vaâ Tû liïåu, söë 3+4. cöng nghiïåp hoaá, hiïån àaåi hoáa àêët nûúác. Taåp chñ<br />
5. Luêåt Cöng nghïå thöng tin (Luêåt söë Cöång saãn, thaáng 6, söë 836, tr. 30-34.<br />
(Ngaây Toâa soaån nhêån àûúåc baâi: 10-11-2014; Ngaây phaãn biïån<br />
àaánh giaá: 20-12-2014; Ngaây chêëp nhêån àùng: 08-02-2015).<br />
<br />
THÖNG TIN vaâ TÛ LIÏÅU - 2/2015 17<br />