zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Khoa Học Xã Hội

» Giáo dục học

Nâng cao chất lượng giảng dạy các môn Lý luận chính trị trong điều kiện hiện nay

Chia sẻ: Tưởng Trì Hoài | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:12

Báo xấu

6
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết "Nâng cao chất lượng giảng dạy các môn Lý luận chính trị trong điều kiện hiện nay" đề xuất một số giải pháp về phía giảng viên cần gắn lý luận với thực tiễn, kiên định lập trường tư tưởng, tích cực đổi mới phương pháp giảng dạy, nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ… nhằm góp phần nâng cao chất lượng dạy và học các môn học trong điều kiện đào tạo theo tín chỉ và đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục đại học. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Nâng cao chất lượng giảng dạy các môn Lý luận chính trị trong điều kiện hiện nay

KỶ YẾU HỘI THẢO KHOA HỌC QUỐC GIA “XÂY DỰNG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI Ở VIỆT NAM: LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN” NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG GIẢNG DẠY CÁC MÔN LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ TRONG ĐIỀU KIỆN HIỆN NAY Phùng Thanh Hoa Trường Đại học Công nghệ thông tin và Truyền thông - Đại học Thái Nguyên Tác giả liên hệ: Phùng Thanh Hoa, email: pthoa@ictu.edu.vn Tóm tắt: Nâng cao chất lượng dạy và học các môn Lý luận chính trị (LLCT) luôn là vấn đề thường trực, luôn được quan tâm ở bất kỳ thời điểm nào, giai đoạn nào tại các trường đại học, học viện, cao đẳng trên phạm vi cả nước. Thông qua bài viết tác giả trình bày một số những khó khăn trong quá trình giảng dạy và học tập các môn LLCT của giảng viên và sinh viên. Đối với giảng viên thì gặp khó khăn trong truyền đạt kiến thức, thiếu kinh nghiệm lịch sử, tâm lý thụ động. Đối với sinh viên thì tâm lý ngại học, học đối phó… Từ đó, tác giả đề xuất một số giải pháp về phía giảng viên cần gắn lý luận với thực tiễn, kiên định lập trường tư tưởng, tích cực đổi mới phương pháp giảng dạy, nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ… nhằm góp phần nâng cao chất lượng dạy và học các môn học trong điều kiện đào tạo theo tín chỉ và đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục đại học. Từ khóa: chất lượng; giảng dạy; giải pháp; giảng viên; lý luận chính trị; sinh viên. 1. MỞ ĐẦU Giáo dục LLCT là một nhiệm vụ trọng yếu trong công tác tư tưởng của Đảng nhằm trang bị cho người học tri thức lí luận Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và đường lối của Đảng một cách cơ bản, có hệ thống, giúp cho người học xây dựng thế giới quan và phương pháp luận khoa học, nâng cao trình độ tư duy lí luận, nâng cao năng lực lãnh đạo, bản lĩnh chính trị và phẩm chất đạo đức cách mạng. Đại hội lần thứ X của Đảng xác định: “Coi trọng bồi dưỡng cho học sinh, sinh viên khát vọng mãnh liệt xây dựng đất nước giàu mạnh, gắn liền lập nghiệp bản thân với tương lai của cộng đồng, của dân tộc, trau dồi cho học sinh, sinh viên bản lĩnh, phẩm chất và lối sống của thế hệ trẻ Việt Nam hiện đại” (Bộ Giáo dục và đào tạo, 2015, 207). Nâng cao chất lượng giảng dạy LLCT là một trong những điều kiện tiên quyết quan trọng đưa những kiến thức trong giáo trình thẩm thấu vào nhận thức của sinh viên, từ đó chuyển hóa thành hành động thực tế của họ ở cơ sở. Bên cạnh điều kiện 123
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM - ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG cơ sở vật chất, giáo trình, sinh viên… thì người giảng viên có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc nâng cao chất lượng giảng dạy. Thông qua bài viết tác giả trình bày một số những khó khăn trong quá trình giảng dạy và học tập các môn LLCT của giảng viên và sinh viên. Đồng thời, tác giả đề xuất một số giải pháp góp phần nâng cao chất lượng dạy và học các môn học LLCT trong điều kiện hiện nay. 2. NỘI DUNG 2.1. Vai trò của việc học tập các môn học Lý luận chính trị đối với sinh viên Theo Quyết định số 4891/QĐ-BGDĐT ngày 23 tháng 12 năm 2019 phê duyệt chương trình, giáo trình sử dụng chung các môn Lý luận chính trị đối với đào tạo trình độ đại học các ngành chuyên về Lý luận chính trị trong các cơ sở giáo dục đại học gồm: Triết học Mác - Lênin ( 4 tín chỉ), Kinh tế chính trị Mác - Lênin (3 tín chỉ), Chủ nghĩa xã hội khoa học (2 tín chỉ), Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam ( 3 tín chỉ), Tư tưởng Hồ Chí Minh (2 tín chỉ). Theo Quyết định số 4890/QĐ-BGDĐT ngày 23 tháng 12 năm 2019 phê duyệt chương trình, giáo trình sử dụng chung các môn Lý luận chính trị đối với đào tạo trình độ đại học các ngành không chuyên về Lý luận chính trị trong các cơ sở giáo dục đại học gồm: Triết học Mác - Lênin (3 tín chỉ), Kinh tế chính trị Mác - Lênin (2 tín chỉ), Chủ nghĩa xã hội khoa học (2 tín chỉ), Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam (2 tín chỉ), Tư tưởng Hồ Chí Minh (2 tín chỉ). Các môn lý luận chính trị trang bị thế giới quan, nhân sinh quan cách mạng và phương pháp luận khoa học, đồng thời bồi dưỡng tư tưởng chính trị, đạo đức cho sinh viên. Không có lĩnh vực nào của đời sống xã hội hiện đại lại đứng ngoài chính trị, từ vấn đề phát triển kinh tế, văn hóa đến xây dựng đạo đức, lối sống; từ sự đánh giá về quá khứ, đến dự báo tương lai... đều phải có định hướng chính trị rõ ràng. Theo đó, nội dung của các môn lý luận chính trị là rất rộng, từ lý luận chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước trên các lĩnh vực chính trị, quốc phòng, an ninh, đối ngoại... LLCT có vai trò đặc biệt quan trọng đối với Đảng và hoạt động lãnh đạo của Đảng; là ngọn hải đăng soi đường, chỉ lối; là “kim chỉ nam” cho mọi hoạt động của Đảng và cán bộ đảng viên. Bởi vậy, nếu không chú tâm nghiên cứu lý luận Chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, không vững LLCT sẽ dẫn đến suy thoái về tư tưởng chính trị, dẫn đến coi thường lý luận, không đủ sức bảo vệ chính mình 124
KỶ YẾU HỘI THẢO KHOA HỌC QUỐC GIA “XÂY DỰNG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI Ở VIỆT NAM: LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN” và dễ tiếp thu tư tưởng tiêu cực, phản động của các thế lực thù địch. Với sinh viên - những người trẻ tuổi đang tích lũy kiến thức, kinh nghiệm, hình thành nhân cách, rèn luyện bản lĩnh chính trị thì các môn học LLCT càng đặc biệt quan trọng. Chỉ khi có LLCT vững vàng mới tạo bệ phóng vững chắc cho sự phát triển năng lực cá nhân và sự nghiệp trong tương lai. 2.1.1. Góp phần tích cực vào quá trình xây dựng những phẩm chất đạo đức cách mạng cho sinh viên để phát triển con người toàn diện Sinh viên trong quá trình học tập ngoài việc học kiến thức chuyên môn, kỹ năng nghề nghiệp thì sinh viên phải được trang bị hệ thống tri thức LLCT đúng đắn. Bởi kiến thức LLCT là kim chỉ nam chỉ phương hướng rèn luyện phẩm chất chính trị, đạo đức; hướng sinh viên đến hành động thực tiễn nhân văn, tiến bộ, khoa học. Từ đó, sẽ góp phần hun đúc cho sinh viên lòng yêu nước chân chính; có tinh thần kiên định, vững vàng, không hoang mang, dao động trước những biến động phức tạp của cuộc sống và tình hình chính trị trên thế giới. Như vậy, thông qua việc học tập các môn LLCT sinh viên sẽ hình thành nên nhân cách một con người toàn diện. Học tập và quán triệt nội dung các môn LLCT giúp sinh viên có trình độ và năng lực tư duy lý luận khoa học. Có quan điểm đúng đắn, lập trường cách mạng vững chắc và phương pháp luận khoa học, là điều kiện để sinh viên chủ động, tự tin vươn lên làm chủ khoa học và công nghệ tiên tiến, hiện đại. Học tập các môn LLCT giúp hình thành trong mỗi sinh viên những tư tưởng chính trị kiên định là yếu tố nổi trội để hình thành phẩm chất đạo đức cách mạng. 2.1.2. Trang bị cho sinh viên thế giới quan duy vật biện chứng, nhân sinh quan cộng sản chủ nghĩa và phương pháp luận khoa học Việc học các môn LLCT có vị trí đặc biệt quan trọng trong quá trình hình thành và phát triển thế giới quan khoa học - thế giới quan duy vật biện chứng, xây dựng nhân sinh quan cộng sản chủ nghĩa cho sinh viên. Bởi vì các môn khoa học Mác - Lênin đặc biệt là Triết học Mác - Lênin nghiên cứu những quy luật phổ biến nhất của tự nhiên, xã hội và tư duy, cung cấp cho sinh viên một cách nhìn khoa học đối với hiện thực khách quan và khẳng định vai trò, vị trí của con người trong việc nhận thức và cải tạo thế giới. Từ đó giúp cho mỗi sinh viên có thái độ đúng đắn, khoa học đối với hiện thực, có lập trường chính trị vững vàng, có khả năng 125
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM - ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG nhận biết, phân tích các vấn đề mới nảy sinh trên tinh thần lập trường của chủ nghĩa Mác - Lênin. Thông qua việc học các môn LLCT sẽ giúp cho sinh viên có những kiện thuận lợi trong việc học tập, nghiên cứu các môn khoa học chuyên ngành và các môn khoa học khác. Cho nên phải giáo dục cho họ hệ thống tri thức lý luận cơ sở vững chắc cho sự hình thành thế giới quan và phương pháp luận khoa học Mác - Lênin. Từ đó, giúp họ nâng cao nhận thức lý luận, ý thức chính trị, làm cho họ nhạy bén với thực tiễn, xử lý tốt các tình huống xảy ra trong thực tiễn, sống có lý tưởng, có ước mơ để học tập và cống hiến cho sự nghiệp cách mạng của Đảng. 2.1.3. Giúp sinh viên góp phần xây dựng, bồi dưỡng, củng cố cho sinh viên niềm tin vào lý tưởng của Đảng và Nhà nước, vào con đường xây dựng chủ nghĩa xã hội của đất nước hiện nay Sinh viên là những người đang trong quá trình phát triển về trí tuệ và nhân cách. Đây là giai đoạn mà họ đang khẳng định vai trò, vị trí và trách nhiệm của mình với xã hội. Tuy nhiên, bên cạnh sự mạnh dạn, dám nghĩ, dám làm, khát khao lý tưởng và hành động để thực hiện lý tưởng của mình, hướng tới những giá trị xã hội mới, sinh viên lại cũng có cả tính bồng bột, thậm chí liều lĩnh, mạo hiểm, chưa đủ kinh nghiệm và từng trải để có cách suy xét, đánh giá các giá trị, lựa chọn giá trị theo tinh thần duy lý... Thông qua học tập các môn LLCT sinh viên có nhận thức cần thiết về hệ tư tưởng xã hội chủ nghĩa; niềm tin vững chắc vào sự lãnh đạo của Đảng, vào sự nghiệp đổi mới đi lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta hiện nay. Từ đó, sẽ quyết định khuynh hướng, mục đích và hiệu quả hoạt động của sinh viên trong học tập, lao động; có lý tưởng cách mạng trong sáng, làm chủ bản thân, giàu lòng yêu quê hương, đất nước, xây dựng và củng cố vững chắc mục tiêu lý tưởng. Hiện nay, các thế lực thù địch dùng nhiều thủ đoạn và hình thức thâm độc và tinh vi, như: Âm mưu “Diễn biến hòa bình”, kiểu “chiến tranh không có khói súng, không đánh mà thắng”, làm cho chúng ta “tự chuyển hóa”; thông qua giao lưu văn hóa, vấn đề “dân tộc”, “nhân quyền”, “tôn giáo” để chia rẽ khối đại đoàn kết, hòng can thiệp vào công việc nội bộ của nước ta. Chúng đặc biệt nhắm vào thế hệ trẻ để lôi kéo, kích động họ chạy theo lối sống thực dụng, làm mất phương hướng chính trị. Thông qua việc học các môn LLCT sẽ giúp cho sinh viên có nhận thức rõ ràng những quan điểm trái với những nguyên lý của chủ nghĩa xã hội khoa học, trái với 126
KỶ YẾU HỘI THẢO KHOA HỌC QUỐC GIA “XÂY DỰNG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI Ở VIỆT NAM: LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN” chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, mạnh dạn, kiên quyết đấu tranh chống lại chủ nghĩa xét lại, chủ nghĩa giáo điều, đứng vững trong cuộc đấu tranh chống “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch. 2.2. Một số khó khăn trong quá trình giảng dạy và học tập các môn Lý luận chính trị Hiện nay, ở nước ta việc nâng cao chất lượng và hiệu quả cũng như đổi mới phương pháp giảng dạy các môn LLCT nhằm thu hút sinh viên có thái độ yêu thích đối với các môn học này đang là vấn đề đặt ra cho các trường đại học, cao đẳng trong cả nước. Trong quá trình dạy và học các môn LLCT cả người dạy và người học đều gặp những khó khăn nhất định. Nguyên nhân của tình trạng trên bắt nguồn từ cả phía giảng viên và sinh viên. 2.2.1. Đối với giảng viên Ở một số cơ sở giáo dục thì giảng viên đa phần là giảng viên trẻ nên việc thiếu kinh nghiệm trong giảng dạy cũng như kinh nghiệm của vốn sống dường như là một hiện tượng khá phổ biến. Ví như đối với cơ sở giáo dục đại học nơi tôi đang công tác thì có 8/8 giảng viên dạy các môn LLCT đều có tuổi đời trẻ từ 35 - 40 tuổi nên trong quá trình giảng dạy còn gặp một số những khó khăn nhất định. Nhiều giảng viên trẻ nắm vững lý thuyết, thuộc làu giáo án, có phương pháp giảng dạy tốt, có khả năng sư phạm nhưng bài giảng vẫn chưa hay bởi thiếu những dẫn chứng mang tính trải nghiệm lịch sử, thiếu đi cái “hơi thở” thực sự của đời sống kinh tế - chính trị - xã hội đã và đang diễn ra hàng ngày hàng giờ. Mặt khác, cũng do thiếu kinh nghiệm và vốn sống, đặc biệt ở lớp cán bộ giảng dạy trẻ, tuổi đời còn ít. Thêm vào đó, còn có tâm lý thụ động, né tránh các vấn đề lý luận và thực tiễn gai góc, hoặc cảm nhận thấy vấn đề nhưng không đủ năng lực, bản lĩnh theo đuổi vấn đề đến cùng và giải quyết triệt để... Đối với một số giảng viên lớn tuổi, từng trải hơn, già dặn hơn trong nghề thì có thể vốn sống, kinh nghiệm sống sẽ dồi dào hơn. Tuy nhiên, giảng viên lớn tuổi thường không sử dụng những phần mềm công nghệ thông tin trong dạy học, làm giảm đi sự hấp dẫn và hứng thú của sinh viên. Một bộ phận cán bộ giảng dạy không tích cực trong việc đổi mới phương pháp giảng dạy, phương pháp kiểm tra, đánh giá sinh viên. Giảng dạy thuyết trình theo kiểu tiếp nhận một chiều còn khá phổ biến; chưa phát huy hết tính sáng tạo và tư duy phản biện của người học dẫn tới tâm lý chán nản, không hứng thú ở người học, 127
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM - ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG học chỉ là để thi qua môn, học đối phó chứ không phải “học để hành” như lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh. 2.2.2. Đối với sinh viên Thông qua việc giảng dạy cho các khoá sinh viên tại trường thì tôi nhận thấy rằng: phần đông sinh viên có nhận thức đúng đắn về vị trí, tầm quan trọng của các môn LLCT đối với việc hình thành nhân cách của sinh viên, nhất là đối với việc hình thành năng lực tư duy lý luận, tư duy chính trị, thế giới quan khoa học và nhân sinh quan cách mạng. Các môn LLCT tại trường đều được xếp vào chương trình học các năm thứ nhất, thứ hai khi mà sinh viên đang còn chập chững bước vào ghế nhà trường, tâm lý chưa ổn định, chưa quen với các phương pháp học ở đại học… nên việc học tập còn gặp nhiều khó khăn. Thêm nữa, tâm lý vừa mới học xong cấp 3 chuyển sang môi trường học mới mà lại là những môn học có sự trừu tượng nên dễ gây tâm lý chán nản đối với sinh viên. Chính vì vậy, dẫn tới một bộ phận sinh viên vẫn thờ ơ, chưa nhận thức được tầm quan trọng của các môn LLCT. Vì vậy, khiến cho công tác giảng dạy của giảng viên cũng như việc học của sinh viên gặp nhều khó khăn. Hầu hết sinh viên khi nghe tới việc học các môn LLCT là đều không muốn học, có một tâm lý chán chường. Nhiều sinh viên cho rằng các môn học LLCT là những môn học khô khan, thiếu sức sống, thiếu sức truyền cảm... Xuất phát từ quan niệm sai lầm này mà trong thực tế nhiều sinh viên đã đến với các bài học, bài thi các môn chính trị bằng một tâm lý “đối phó”, chỉ chú trọng “học vẹt”, học “thuộc lòng”, học sao cho miễn là qua được các kỳ thi, còn bản chất vấn đề thì hầu như không hiểu hoặc không cần hiểu, niềm đam mê hứng thú hầu như không có, không biết cách vận dụng lý thuyết vào thực tiễn (Võ, 2019, 297). Với những quan niệm như vậy sẽ làm giảm chất lượng cũng như hiệu quả trong quá trình giảng dạy của giảng viên. Như vậy, việc truyền đạt kiến thức của giảng viên tới sinh viên sẽ gặp rất nhiều khó khăn. 2.3. Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy các môn Lý luận chính trị trong điều kiện hiện nay Các môn LLCT thường được sinh viên quan niệm là môn học khô khan, chỉ mang tính chất đường lối, chính sách cho nên trong quá trình giảng dạy, có giảng viên chỉ cố gắng truyền đạt nội dung của giáo trình, sinh viên chỉ cần thuộc lòng để 128
KỶ YẾU HỘI THẢO KHOA HỌC QUỐC GIA “XÂY DỰNG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI Ở VIỆT NAM: LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN” có kiến thức khi thi. Vì thế, chất lượng giảng dạy các môn LLCT không cao, không tạo được hứng thú cho sinh viên. Trong bài viết tác giả tập trung vào vai trò của người giảng viên trong quá trình giảng dạy các môn LLCT trong điều kiện hiện nay. Thêm nữa, trước những tác động và biến đổi của tình hình thế giới cũng như trong nước đặt ra vấn đề cần giáo dục sinh viên kiên định với những quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh là một việc làm hết sức cần thiết và thiết thực. Hiện nay, các thế lực thù địch dùng nhiều thủ đoạn và hình thức thâm độc, tinh vi, như: Âm mưu Diễn biến hòa bình, kiểu chiến tranh không có khói súng, không đánh mà thắng, làm cho chúng ta tự chuyển hóa; thông qua giao lưu văn hóa, vấn đề dân tộc, nhân quyền, tôn giáo để chia rẽ khối đại đoàn kết, hòng can thiệp vào công việc nội bộ của nước ta. Chúng đặc biệt nhắm vào thế hệ trẻ để lôi kéo, kích động họ chạy theo lối sống thực dụng, làm mất phương hướng chính trị. Học tập lý luận chính trị giúp cho sinh viên nhận thức âm mưu và thủ đoạn của các thế lực thù địch để chủ động phòng tránh và tham gia đấu tranh chống lại. Chính vì vậy, việc giáo dục sinh viên thêm yêu, thêm hứng thú với các môn học LLCT không chỉ là trách nhiệm của mỗi giảng viên mà còn là của toàn xã hội. Do vậy, để thực hiện việc nâng cao chất lượng giảng dạy các môn LLCT thì cần phải quán triệt một số biện pháp, như: 2.3.1. Giảng viên phải luôn gắn lý luận với thực tiễn trong quá trình giảng dạy các môn LLCT Đối với những giảng viên dạy lý luận thì việc gắn lý luận với thực tiễn là một vấn đề có ý nghĩa hết sức quan trọng. Bởi thông qua đó sẽ không những giúp cho người giảng viên xây dựng được cho mình một phương pháp làm việc khoa học, hiệu quả trong công tác nghiên cứu, giảng dạy mà còn giúp cho giảng viên tích cực trong việc học tập, nâng cao trình độ lý luận, thu thập, tích lũy kiến thức. Từ việc nghiên cứu gắn lý luận với thực tiễn sẽ làm cho kiến thức ngày càng thêm phong phú đảm bảo quá trình giảng dạy ngày càng có hiệu quả, chất lượng. Lý luận không áp dụng được vào thực tiễn cuộc sống thì lý luận chỉ là lý luận suông. Chính vì lẽ đó, trong mỗi môn học, trong từng bài giảng, giảng viên phải thể hiện được tính thực tiễn xã hội sinh động. Thực tiễn là cái hồn, là hơi thở của cuộc sống cần được đưa vào các bài giảng để kiểm chứng tính đúng đắn, khoa học của lý luận. Giảng viên muốn làm cho bài giảng của mình thêm sinh động, giàu sức 129
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM - ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG thuyết phục thì cần phải liên hệ với thực tiễn của thế giới, của đất nước, của địa phương. Để có thể làm được điều đó thì mỗi giảng viên LLCT phải không ngừng cập nhật các thông tin từ thực tiễn, thật am hiểu thực tiễn xã hội để lý giải các vấn đề chính trị, xã hội liên quan và khẳng định nguyên lý, quy luật vận động của các sự vật, hiện tượng trong thế giới. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ dẫn: “Lý luận như cái kim chỉ nam, nó chỉ phương hướng cho chúng ta trong công việc thực tế. Không có lý luận thì lúng túng như nhắm mắt mà đi” (Hồ, 2011, 273-274). Trong quá trình giảng dạy, giảng viên cần gắn lý luận với thực tiễn một cách nhuần nhuyễn, diễn giải, chứng minh, đưa ra các số liệu thực tiễn phù hợp để làm sáng rõ vấn đề, tạo sự thuyết phục và đem lại hứng thú cho học viên. Nếu chỉ giảng giải lý thuyết suông thì đôi khi sẽ khô khan, trừu tượng, cứng nhắc và học viên sẽ thấy nhàm chán. Thực tiễn là trái tim, khối óc, là hơi thở của cuộc sống cần được đưa vào các bài giảng để kiểm chứng tính đúng đắn, khoa học của lý luận. Giảng viên phải học tập nâng cao tri thức về mọi mặt của đời sống xã hội như: về cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, về giai cấp công nhân, nông dân, thanh niên, các văn bản mới của Đảng và Nhà nước… để cập nhật, đưa vào giảng dạy một cách sinh động và thuyết phục. Đồng thời, giảng viên cần phải liên hệ với thực tiễn của thế giới, của đất nước, của địa phương. Sự liên hệ này có thể giảng viên đưa vào từng nội dung trong bài giảng, hoặc gợi mở, đàm thoại với học viên, dẫn ra những thực tiễn của địa phương, đất nước, từ đó khái quát làm sáng tỏ lý luận, tránh sa vào hình thức, chủ quan, duy ý chí. Song, đó phải là những thực tiễn mang tính điển hình, khái quát chứ không phải là những thực tiễn riêng lẻ, nhỏ nhặt ngoài đời sống xã hội. 2.3.2. Giảng viên cần kiên định giữ vững phẩm chất, bản lĩnh chính trị và đạo đức cách mạng Đây là một trong những yếu tố cần thiết và tiên quyết đối với mỗi giảng viên dạy LLCT cần phải có. Để vượt qua mọi khó khăn và hoàn thành những nhiệm vụ được giao thì người giảng viên cần phải có phẩm chất và bản lĩnh chính trị. Cùng với đó người giảng viên còn cần phải có phẩm chất đạo đức cách mạng trong sáng. Đạo đức cách mạng đó chính là lòng yêu nghề, tâm huyết và trách nhiệm đối với những nhiệm vụ được giao. Đạo đức nghề nghiệp của đội ngũ giảng viên LLCT có vai trò rất quan trọng, góp phần quyết định chất lượng, hiệu quả hoạt động giảng dạy và chất lượng đào tạo, bồi dưỡng. Giảng viên cần giữ gìn và phát huy phẩm chất 130
KỶ YẾU HỘI THẢO KHOA HỌC QUỐC GIA “XÂY DỰNG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI Ở VIỆT NAM: LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN” đạo đức cách mạng như cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư; tư cách, uy tín của người giảng viên… Các thầy, cô giáo phải thực sự là tấm gương sáng về phẩm chất, đạo đức, lối sống, cách ứng xử để sinh viên noi theo và để làm tròn sứ mệnh cao cả của nghề nghiệp. Mỗi giảng viên phải luôn tu dưỡng phẩm chất đạo đức nghề nghiệp để xứng đáng với sự tôn vinh và niềm tin yêu của xã hội, hoàn thành nhiệm vụ mà Đảng và tổ chức giao cho. “Xây dựng cho được đội ngũ giáo viên LLCT thật tâm huyết, yêu nghề, tuyệt đối trung thành, có niềm tin, có kiến thức về các môn học này một cách sâu sắc, cập nhật, gắn với thực tiễn. Đây là nhân tố quyết định sự thành công của việc tiếp tục đổi mới học tập lý luận chính trị trong nhà trường” (Đảng Cộng sản Việt Nam, 2014). Trong thời đại ngày nay, dưới tác động của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 thì kiên định giữ vững phẩm chất, bản lĩnh chính trị và đạo đức cách mạng càng trở nên quan trọng và cần thiết. Hiện nay, tình hình thế giới cũng như trong nước có nhiều diễn biến và nhiều sự thay đổi. Từ đó, đã làm nảy sinh và xuất hiện những vấn đề về chính trị - xã hội mới ngày càng phức tạp hơn đòi hỏi người giảng viên phải có bản lĩnh chính trị, giữ vững niềm tin vào chủ nghĩa Mác - Lênin và đứng trên lập trường của chủ nghĩa Mác - Lênin để nhìn nhận vấn đề. Phẩm chất chính trị của người giảng viên giảng dạy LLCT, trước hết được thể hiện ở chỗ luôn trung thành với chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và tin tưởng vào sự nghiệp cách mạng của Đảng; nhạy cảm và có khả năng phân tích khoa học đối với những hiện tượng, tình huống chính trị - xã hội mới nảy sinh để định hướng hành động đúng đắn, phù hợp, giải quyết tình huống phức tạp, tế nhị của cuộc đấu tranh trên mặt trận tư tưởng lý luận một cách có hiệu quả. 2.3.3. Giảng viên thường xuyên tiến hành đổi mới phương pháp giảng dạy nhằm nâng cao tính tích cực, chủ động cho sinh viên Phương châm của đổi mới việc học tập LLCT là cùng với việc đổi mới về nội dung phải đổi mới về phương pháp giảng dạy theo hướng sinh động, mềm dẻo, linh hoạt phù hợp với thực tiễn cũng như đối tượng học tập, tạo được sự hứng thú và có trách nhiệm cho người dạy và người học. Cần xây dựng những bài giảng tổng hợp nhất về chủ nghĩa Mác - Lênin, trọng tâm là về chủ nghĩa duy vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử, gắn với tư tưởng Hồ Chí Minh và chủ trương, đường lối của Đảng. 131
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM - ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG Chính vì vậy, đổi mới phương pháp giảng dạy là một yêu cầu rất cần thiết. Trong quá trình giảng dạy người giảng viên cần phải quan tâm và chú trọng đến việc đổi mới phương pháp sao cho phù hợp với sinh viên theo hướng lý luận gắn với thực tiễn. Hiện nay, có nhiều phương pháp giảng dạy hiện đại đã và đang được thực hiện theo phương châm lý luận gắn với thực tiễn: phương pháp đặt và giải quyết vấn đề, phương pháp tình huống. Khi áp dụng các phương pháp giảng dạy hiện đại, giảng viên đóng vai trò là người tổ chức, hướng dẫn quá trình học tập của học viên nên rút ngắn được thời gian giảng bài, giúp giảng viên có điều kiện chia sẻ, trao đổi, thảo luận với học viên nhiều hơn về những vấn đề là thực tiễn đặt ra xuất phát từ lý luận. Đối với học viên, khi áp dụng phương pháp dạy hiện đại theo hướng lý luận gắn với thực tiễn sẽ giúp học viên chủ động, sáng tạo hơn trong việc tiếp thu và xử lý các tri thức từ tri thức lý luận đến kiến thức thực tiễn. Qua đó sinh viên có thể đối chiếu, vận dụng những kiến thức lý luận vào trong thực tiễn của mình. 2.3.4. Giảng viên phải thường xuyên học tập nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, tăng cường năng lực hoạt động thực tiễn Giảng viên cần phải thường xuyên học tập nâng cao nhận thức, trình độ nói chung, đặc biệt là kiến thức lý luận chuyên ngành, những thành tựu mới của khoa học xã hội và khoa học tự nhiên để bắt kịp với trình độ phát triển của tri thức nhân loại, để vận dụng vào bài giảng một cách thuyết phục. Hiện nay, trình độ nhận thức và trình độ học vấn của học viên ngày càng được nâng cao, đặc biệt số học viên có trình độ đại học và trên đại học không còn là hiếm. Hơn nữa, các văn bản của Đảng và Nhà nước cũng được ban hành thường xuyên, có cả sửa đổi, bổ sung; do vậy, nếu giảng viên không thường xuyên tự mình rèn luyện, tự học, tự cập nhật những kiến thức mới thì sẽ bị lạc hậu, thụt lùi. Tăng cường năng lực hoạt động thực tiễn là một yêu cầu không thể thiếu đối với giảng viên LLCT để có thể học hỏi, đúc rút kinh nghiệm từ thực tiễn, làm cho bài giảng trở nên phong phú, sinh động và thực tế hơn. Gắn với đó là khả năng hòa nhập tốt với môi trường giảng dạy, nghiên cứu LLCT nhằm tăng cường sự giao lưu, tương tác giữa môi trường học thuật LLCT để làm giàu cho nhận thức LLCT của bản thân, tăng cơ hội giao lưu, học hỏi các vấn đề lý thuyết và thực tiễn giảng dạy, nghiên cứu LLCT với thế giới. Người giảng viên phải nhạy bén, năng động khi tham gia vào các hoạt động thực tiễn khi đi nghiên cứu thực tế; khi tham dự các cuộc họp 132
KỶ YẾU HỘI THẢO KHOA HỌC QUỐC GIA “XÂY DỰNG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI Ở VIỆT NAM: LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN” của tỉnh, thành phố; khi tham dự cuộc họp tiếp xúc cử tri; đi thực tế ở cơ sở… để tự mình học hỏi, làm giàu thêm kỹ năng, kinh nghiệm, vốn sống cho bản thân, cũng như áp dụng kinh nghiệm vào công tác chuyên môn. 2.3.5. Cần có cơ chế, chính sách quan tâm, đãi ngộ các giảng viên giảng dạy các môn Lý luận chính trị Cần có chính sách lương hợp lý để giảng viên đủ sống bằng nghề của mình, chuyên tâm vào việc nâng cao chất lượng giảng dạy. Trên thực tế, Đảng và Nhà nước đã có nhiều đổi mới trong việc chăm lo đến đội ngũ giáo chức. Tuy nhiên, sự chăm lo đó chưa thực sự tương xứng với nhu cầu phát triển, chế độ đãi ngộ đối với đội ngũ nhà giáo còn thấp, làm cho đời sống giáo chức còn nhiều khó khăn. Những tác động của kinh tế thị trường làm cho không ít nhà giáo mất động lực cống hiến. Vì vậy, cần phải có chế độ lương phù hợp để bảo đảm cuộc sống cho các giảng viên yên tâm công tác; có chính sách đãi ngộ thích đáng nhằm thu hút các nhà khoa học, các giảng viên giỏi trong tham gia nghiên cứu và giảng dạy LLCT tại các cơ sở giáo dục đại học, cao đẳng trên phạm vi toàn quốc. 3. KẾT LUẬN Nâng cao chất lượng dạy và học các học phần LLCT của các trường đại học, cao đẳng ở nước ta hiện nay là vấn đề trăn trở của nhiều giảng viên đại học trong cả nước. Để nâng cao chất lượng dạy học thì cần tích cực tiến hành đổi mới phương pháp giảng dạy. Ngoài ra, cần phải quán triệt quan điểm giáo dục LLCT phải biết gắn lý luận với thực tiễn cuộc sống “Lý luận đi đôi với thực tiễn”, “Lý luận kết hợp với thực hành”, “Lý luận và thực hành phải luôn luôn đi đôi với nhau”, “Lý luận phải liên hệ với thực tế” để tạo động lực, kích thích hứng thú người học khi học các môn LLCT. Kết luận số 94-KL/TW của Ban Bí thư đã khẳng định: Đổi mới việc học tập lý luận chính trị trong hệ thống giáo dục quốc dân nhằm tạo bước tiến mới, có kết quả, chất lượng cao hơn, góp phần làm cho chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và đường lối, quan điểm của Đảng giữ vai trò chủ đạo trong đời sống xã hội; bảo đảm thế hệ trẻ Việt Nam luôn trung thành với mục tiêu, lý tưởng của Đảng và với chế độ ta. Do đó, nâng cao chất lượng giảng dạy LLCT ở bất kỳ thời điểm nào, giai đoạn nào cũng hết sức cần thiết. Việc thực hiện đổi mới chương trình, giáo trình 133
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM - ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG các môn LLCT hiện nay là thiết thực nhằm đáp ứng những yêu cầu của công tác giáo dục ở bậc đại học, góp phần trực tiếp nâng cao chất lượng giảng dạy LLCT cho sinh viên các trường đại học, cao đẳng ở Việt Nam. TÀI LIỆU THAM KHẢO [1]. Bộ Giáo dục và đào tạo. (2015). Giáo trình Những nguyên lí cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin. Giáo dục Việt Nam. [2]. Đảng Cộng sản Việt Nam. (2014). Kết luận Về việc tiếp tục đổi mới việc học tập lý luận chính trị trong hệ thống giáo dục quốc dân (No. 94-KL/TW). [3]. Hồ, C. M. (2011). Hồ Chí Minh toàn tập (Vol. 5). Chính trị quốc gia - Sự thật. [4]. Võ, M. H. (2019). Một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy học các môn Lý luận chính trị ở các trường đại học, cao đẳng hiện nay. Tạp chí Giáo dục, Số đặc biệt Kì 2, 296-301. 134

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.