Nghiên cứu xác định các týp HPV thường gặp trong ung thư cổ tử cung

Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 2 * 2011<br /> <br /> NGHIÊN CỨU XÁC ĐỊNH CÁC TÝP HPV THƯỜNG GẶP<br /> TRONG UNG THƯ CỔ TỬ CUNG<br /> Nguyễn Phi Hùng*, Nguyễn Thị Lan Anh**, Tạ Văn Tờ*, Nguyễn Văn Chủ*<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Ung thư cổ tử cung là loại ung thư sinh dục thường gặp ở phụ nữ. Nhiễm HPV là nguyên nhân chính gây<br /> ra các tân sản ở cổ tử cung. Tại Việt Nam nghiên cứu về tần suất nhiễm các phân týp HPV trên các mẫu ung<br /> thư cổ tử cung vùi nến và trong từng týp mô học ung thư cổ tử cung chưa được thực hiện.<br /> Mục đích: Nghiên cứu xác định các týp HPV thường gặp trong ung thư cổ tử cung. Tìm hiểu mối liên<br /> <br /> quan giữa nhiễm HPV theo phân týp với týp mô bệnh học ung thư cổ tử cung.<br /> Đối tượng và phương pháp: 86 bệnh nhân, 52 trường hợp ung thư cổ tử cung xâm nhập, 34 trường hợp<br /> loạn sản ở cổ tử cung được đọc và phân loại mô học, các khối nến được cắt để tách chiết DNA và được làm phản<br /> ứng PCR với các cặp mồi đặc hiệu HPV 6, 11, 16, 18.<br /> Kết quả: Tỷ lệ nhiễm HPV rất cao trong các tổn thương tiền ung thư và ung thư xâm nhập ở cổ tử cung<br /> (97% và 80,8%). Tỷ lệ nhiễm HPV nguy cơ thấp và HPV nguy cơ cao khác biệt có ý nghĩa thống kê theo mức độ<br /> loạn sản (P=0,00004). Tỷ lệ nhiễm các phân týp HPV 16 và HPV 18 trong ung thư cổ tử cung cao hơn các tổn<br /> thương SIL có ý nghĩa thống kê (P=0,009). Tỷ lệ nhiễm HPV 16 và HPV 18 khác nhau giữa các phân týp mô<br /> bệnh học của carcinôm cổ tử cung. HPV 16 gặp chủ yếu trong carcinôm vảy, HPV 18 gặp chủ yếu ở carcinôm<br /> tuyến và tuyến vảy (P=0,008).<br /> Từ khóa: HPV, tổn thương trong biểu mô tế bào gai, ung thư cổ tử cung.<br /> <br /> ABSTRACT<br /> IDENTIFICATION OF COMMON TYPES OF HPV IN CERVICAL CANCER<br /> Nguyen Phi Hung, Nguyen Thi Lan Anh, Ta Van To, Nguyen Van Chu<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 15 - Supplement of No 2 - 2011: 160 - 167<br /> Introduction: Cervical cancer is the most common gynecological cancer in women. HPVs are the major<br /> etiological causes of the disease. In Viet Nam, there is no research of the prevalence of type specific HPV in<br /> biopsied cervical cancer samples and the correl ation between histology and HPV types.<br /> Purposes: to idenify type-specific human papilloma virus in cervical cancer and the correlation between<br /> HPV types and histological categories of cervical cancer.<br /> Material and methods: 86 patients including 52 invasive cervical cancers and 34 intraepithelial neoplasms<br /> were reviewed and classified as WHO-2003 classification. Paraffin blocks were cut for DNA extraction. PCR<br /> assay with HPV 6, 11, 16 and 18 probes.<br /> Results: HPV infection in intraepithelial neoplasms and invasive cervical cancers were 97% and 80.8%,<br /> respectively. Prevalence of low risk HPV and of high risk HPV differed in LSIL and HSIL. Prevalence of HPV 16<br /> and 18 were higher in invasive cancers compare to SIL. HPV 16 infection was higher in squamous cell carcinoma,<br /> whereas HPV 18 was more common in adenocarcinoma and adenosquamous carcinoma (47.6% and 14.2%,<br /> respectively).<br /> * Khoa Giải phẫu bệnh, Bệnh viện K Hà nội<br /> <br /> Khoa Miễn dịch Sinh học phân tử, Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương<br /> Tác giả liên lạc: TS. Nguyễn Phi Hùng<br /> Email: phihung134@gmail.com<br /> **<br /> <br /> 160<br /> <br /> Chuyên Đề Giải Phẫu Bệnh<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 2 * 2011<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Key words: HPV, SIL, cervical cancer.<br /> <br /> GIỚI THIỆU<br /> Ung thư cổ tử cung chiếm khoảng 12% các<br /> ung thư ở phụ nữ và là loại ung thư sinh dục nữ<br /> đứng hàng thứ 2 trên toàn thế giới. Nhiều<br /> nghiên cứu đã chứng minh hiệu quả của<br /> chương trình sàng lọc tế bào học cổ tử cung dẫn<br /> tới giảm tỷ lệ chết do ung thư cổ tử cung. Nhiễm<br /> HPV là nguyên nhân chính gây ra các tân sản ở<br /> cổ tử cung. Tại Việt Nam nghiên cứu về tần suất<br /> nhiễm các phân týp HPV trên các mẫu ung thư<br /> cổ tử cung vùi nến và trong từng thể ung thư cổ<br /> tử cung chưa được thực hiện. Chúng tôi thực<br /> hiện đề tài này nhằm mục đích:<br /> - Nghiên cứu xác định các týp HPV thường<br /> gặp trong ung thư cổ tử cung.<br /> - Tìm hiểu mối liên quan giữa nhiễm HPV<br /> theo phân týp với týp mô bệnh học ung thư<br /> cổ tử cung.<br /> <br /> ĐỐI TƯỢNG - PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> Bệnh nhân<br /> Bệnh nhân ung thư cổ tử cung được xét<br /> nghiệm giải phẫu bệnh tại Khoa Giải Phẫu<br /> Bệnh, Bệnh viện K Hà Nội từ năm 2007- 2008.<br /> Bệnh nhân có đủ tiêu bản và bệnh phẩm sinh<br /> thiết được cố định trong paraffin được lựa chọn<br /> <br /> vào nghiên cứu. Tổng số 86 bệnh nhân. 52<br /> trường hợp ung thư cổ tử cung xâm nhập, 34<br /> trường hợp loạn sản cổ tử cung.<br /> <br /> Mô bệnh học<br /> Các trường hợp thuộc nhóm nghiên cứu<br /> được đọc lại tiêu bản và phân loại týp mô bệnh<br /> học theo phân loại của Tổ chức Y tế Thế giới<br /> năm 2003. Các khối nến được cắt dày 8µm dùng<br /> để tách DNA.<br /> <br /> Xác định nhiễm HPV<br /> Nhiễm HPV được xác định trên các mẫu<br /> bệnh phẩm ung thư cổ tử cung đã được cố định<br /> và vùi nến. ADN tổng số được tách chiết từ lát<br /> cắt dày bằng sinh phẩm QIAamp DNA FFPE<br /> Tisue (QIAGEN) theo hướng dẫn của nhà sản<br /> xuất. Tất cả các mẫu ADN được đo nồng độ trên<br /> máy Nanodrop, kiểm tra sự có mặt của gene<br /> Beta-Globin bằng phản ứng PCR với cặp mồi<br /> PCO3/PCO5 để khẳng định quá trình tách chiết<br /> ADN thành công. Để đánh giá tình trạng nhiễm<br /> HPV, các mẫu được kiểm tra bằng phản ứng<br /> PCR với cặp mồi GP5+/GP6+, đây là cặp mồi<br /> nằm trên vùng bảo tồn của gene L1. Các mẫu có<br /> HPV dương tính, tiếp tục được xác định nhiễm<br /> týp 6, 11, 16, 18 bằng phản ứng PCR với cặp mồi<br /> đặc hiệu cho từng týp.<br /> <br /> Bảng 1 : Trình tự mồi<br /> Vị trị mồi<br /> <br /> Độ dài sản phẩm (bp)<br /> <br /> 120-139<br /> 310-329<br /> <br /> 210<br /> <br /> 6764-6786<br /> 6879-6902<br /> <br /> 139<br /> <br /> HPV.6.1<br /> HPV.6.2<br /> <br /> Genotype 6<br /> 5' TAGTGGGCCTATGGCTCGTC 3'<br /> E5/genotype 6<br /> 5' TCCATTAGCCTCCACGGGTG 3'<br /> E5/genotype 6<br /> <br /> 4671-4690<br /> 4931-4950<br /> <br /> 280<br /> <br /> HPV.11.1<br /> HPV.11.2<br /> <br /> Genotype 11<br /> 5' GGAATACATGCGCCATGTGG 3'<br /> L1/genotype 11<br /> 5' CGAGCAGACGTCCGTCCTCG 3'<br /> L1/genotype 11<br /> <br /> 6841-6860<br /> 7181-7200<br /> <br /> 360<br /> <br /> HPV.16.1<br /> HPV.16.2<br /> <br /> Genotype 16<br /> 5' TGCTAGTGCTTATGCAGCAA 3'<br /> L1/genotype 16<br /> 5' ATTTACTGCAACATTGGTAC 3'<br /> L1/genotype 16<br /> <br /> 6028-6047<br /> 6160-6179<br /> <br /> 152<br /> <br /> Mồi<br /> PCO3<br /> PCO5<br /> GP5+<br /> GP6+<br /> <br /> Trình tự mồi<br /> <br /> Gen đích<br /> <br /> Mồi khuếch đại gen Beta-globin<br /> ACACAACTGTGTTCACTAGC<br /> Beta-globin<br /> GAAACCCAAGAGTCTTCTCT<br /> Beta-globin<br /> Mồi phát hiện ADN các genotype HPV<br /> 5'-TTTGTTACTGTGGTAGATACTAC-3'<br /> L1<br /> 5'-GAAAAATAAACTGTAAATCATATTC-3'<br /> L1<br /> Mồi đặc hiệu phát hiện HPV genotype<br /> <br /> Chuyên Đề Giải Phẫu Bệnh<br /> <br /> 161<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> Mồi<br /> HPV16 E6F<br /> HPV16 E6R<br /> HPV.18.1<br /> HPV.18.2<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 2 * 2011<br /> <br /> Trình tự mồi<br /> 5'-CAAGCAACAGTTACTGCGA-3'<br /> 5'-CAACAAGACATACATCGACC-3'<br /> <br /> Gen đích<br /> E6/genotype 16<br /> E6/genotype 16<br /> <br /> Genotype 18<br /> 5' AAGGATGCTGCACCGGCTGA 3'<br /> L1/genotype 18<br /> 5' CACGCACACGCTTGGCAGGT 3'<br /> L1/genotype 18<br /> <br /> KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU<br /> Bảng 2: Tỷ lệ nhiễm HPV trên bệnh nhân ung thư cổ<br /> tử cung theo nhóm tuổi<br /> HPV dương tính<br /> <br /> HPV âm tính<br /> Nhóm tuổi<br /> <br /> Vị trị mồi<br /> <br /> Độ dài sản phẩm (bp)<br /> 321<br /> <br /> 6903-6922<br /> 7100-7119<br /> <br /> 216<br /> <br /> Bảng4: Tỷ lệ nhiễm HPV theo thể tổn thương tiền<br /> ung thư và ung thư xâm nhập ở cổ tử cung.<br /> Tổn thương HPVâm tính<br /> MBH<br /> n<br /> %<br /> <br /> HPV dương<br /> tính<br /> <br /> Tổng số<br /> <br /> n<br /> <br /> %<br /> <br /> n<br /> <br /> %<br /> <br /> n<br /> <br /> %<br /> <br /> n<br /> <br /> %<br /> <br /> SIL<br /> <br /> 1<br /> <br /> 2,9<br /> <br /> 33<br /> <br /> 97,1<br /> <br /> 34<br /> <br /> 39,5<br /> <br />