Những bài nổi bật về dinh dưỡng lâm sàng

NHÖÕNG BAØI NOÅI BAÄT<br /> VEÀ DINH DÖÔÕNG<br /> LAÂM SAØNG<br /> Khoa học hỗ trợ<br /> dinh dưỡng tốt hơn<br /> 2012 Tập 8, Số 2<br /> <br /> Trong soá naøy<br /> <br /> Cheá ñoä dinh döôõng ñoái vôùi<br /> nhöõng beänh nhi<br /> coù khuyeát taät thaàn kinh<br /> Các bài tóm tắt về dinh dưỡng lâm sàng<br /> Nhöõng baøi noåi baät cuûa ADA FNCE 2011<br /> <br /> NHÖÕNG BAØI NOÅI BAÄT<br /> VEÀ DINH DÖÔÕNG<br /> LAÂM SAØNG<br /> Khoa học hỗ trợ<br /> dinh dưỡng tốt hơn<br /> 2012 Tập 8, Số 2<br /> <br /> Chuyên đề đặc biệt<br /> <br /> Chế độ dinh dưỡng<br /> đối với những bệnh nhi có khuyết tật thần kinh<br /> Tóm tắt về dinh dưỡng lâm sàng<br /> Ung thư<br /> Chăm sóc tích cực<br /> Lão Khoa<br /> Liệu pháp Dinh Dưỡng<br /> Nhi Khoa<br /> <br /> Những bài nổi bật tại<br /> ADA – Hội nghị và Triển lãm về Dinh dưỡng và Thực phẩm<br /> <br /> Chương trình Hội Nghị<br /> <br /> Tính<br /> Tính naê<br /> naên<br /> ng<br /> g baø<br /> baøii vieá<br /> vieátt<br /> <br /> Cheá ñoä dinh döôõng ñoái vôùi<br /> nhöõng beänh nhi<br /> coù khuyeát taät thaàn kinh<br /> Valeùrie Marchand, MD, FRCPC<br /> Chuyeân khoa tieâu hoùa nhi<br /> Sainte-Justine UHC<br /> Phoù Giaùo sö Nhi khoa<br /> Ñaïi hoïc toång hôïp Montreùal, Canada<br /> <br /> Giôùi thieäu<br /> Những bệnh nhân có khuyết tật thần kinh (KTTK) có<br /> những nhu cầu dinh dưỡng đặc biệt. Do những bệnh nhân<br /> này có cấu tạo cơ thể, trương lực cơ và mức độ hoạt động<br /> khác với những bệnh nhi thông thường, những tiêu chuẩn<br /> dinh dưỡng sử dụng cho trẻ em bình thường không thể áp<br /> dụng hoàn toàn cho các bệnh nhân KTTK. Ngoài ra, việc<br /> đánh giá chính xác tình trạng dinh dưỡng là không dễ dàng,<br /> đặc biệt do những khó khăn trong việc thu thập những<br /> thông số nhân trắc học đáng tin cậy.<br /> Việc cung cấp chế độ dinh dưỡng tối ưu cho những<br /> bệnh nhân này đầy thử thách đồng thời cũng rất quan trọng<br /> vì tình trạng dinh dưỡng kém có ảnh hưởng xấu đến chất<br /> lượng cuộc sống và sức khỏe nói chung.1 Những nhà cung<br /> cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe tham gia vào công tác chăm<br /> sóc những bệnh nhân KTTK cần phải hiểu rõ những hậu<br /> quả của chế độ dinh dưỡng nghèo nàn ở những bệnh nhi<br /> này đồng thời cũng cần nắm được vai trò đặc biệt của liệu<br /> pháp dinh dưỡng trong điều trị bệnh. Để có thể cung cấp<br /> chế độ dinh dưỡng phù hợp cho nhóm bệnh nhi này cần có<br /> sự phối hợp của nhiều chuyên ngành.2<br /> <br /> NHÖÕNG ÑIEÅM NOÅI BAÄT VEÀ DINH DÖÔÕNG LAÂM SAØNG<br /> <br /> 2012<br /> <br /> Taäp 8, Soá 2<br /> <br /> Taàm quan troïng cuûa dinh döôõng<br /> Những bệnh nhân khuyết tật thần kinh, đặc biệt là những<br /> bệnh nhân bị chứng bại não (cerebral palsy - CP), thường<br /> có trạng thái dinh dưỡng rất kém. Trong thực thế, tình trạng<br /> rối loạn dinh dưỡng từ lâu đã được coi như là một phần của<br /> bệnh tật. Hiện nay chúng ta đã nhận thức được rất rõ tầm<br /> quan trọng của chế độ chăm sóc dinh dưỡng phù hợp. Thiếu<br /> dinh dưỡng làm giảm hạnh phúc, làm giảm chất lượng cuộc<br /> sống và ảnh hưởng xấu đến sự tham gia của bệnh nhân vào<br /> liệu pháp điều trị và các hoạt động khác.1 Từ góc độ y tế, rối<br /> loạn dinh dưỡng và những hậu quả của nó (lở loét do nằm<br /> lâu, khó lành vết thương, gãy xương và viêm nhiễm tái<br /> phát) làm tăng gánh nặng chăm sóc sức khỏe và dẫn tới việc<br /> tăng tần số và thời gian nằm viện. Cải thiện tình trạng dinh<br /> dưỡng sẽ giúp tăng cường sức khỏe nói chung, giảm tính dễ<br /> bị kích thích, giảm co cứng, cải thiện tuần hoàn ngoại vi, cải<br /> thiện khả năng lành vết thương và có thể giúp tăng cường<br /> phản ứng miễn dịch và khả năng chống viêm nhiễm.3-5<br /> Nằm ở cực khác của suy dinh dưỡng là một hiện tượng<br /> dường như đang tăng lên trong thời gian gần đây – chứng<br /> béo phì – hậu quả của việc ăn quá nhiều. Chứng béo phì ảnh<br /> hưởng đến 8 – 16% bệnh nhân KTTK và có thể dẫn đến<br /> những vấn đề về sức khỏe và các vấn đề về tư thế lao động.6<br /> <br /> Trong tương lai, vấn đề này có thể trở nên ngày càng quan<br /> trọng vì ngày càng có nhiều bệnh nhân có vấn đề về tiêu hóa<br /> và tầm quan trọng của hỗ trợ dinh dưỡng đối với những<br /> bệnh nhân này đang ngày càng được quan tâm.<br /> <br /> Sinh lyù beänh nhaân roái loaïn dinh döôõng<br /> ôû nhoùm beänh nhaân KTTK<br /> Tất cả các chỉ số của tình trạng dinh dưỡng của những bệnh<br /> nhân KTTK đều bị ảnh hưởng. Cân nặng theo độ tuổi,<br /> chiều cao theo độ tuổi và cân nặng theo chiều cao đều giảm<br /> đi. Chu vi bắp tay và độ dày nếp da cơ tam đầu (triceps<br /> skinfold – TSF) đều giảm.7-11 Độ dày nếp da dưới xương vai<br /> bị ảnh hưởng ít hơn; mô hình tích mỡ thân trên (truncal fat<br /> retention) thường xuất hiện ở các bệnh nhân KTTK.7 Cả<br /> yếu tố dinh dưỡng và yếu tố không liên quan đến dinh<br /> dưỡng đều có liên quan đến sinh lý bệnh học về rối loạn<br /> dinh dưỡng ở nhóm bệnh nhân này.5<br /> <br /> Caùc yeáu toá dinh döôõng<br /> Lượng thức ăn được đưa vào không phù hợp: lượng<br /> calo hấp thụ ở bệnh nhi KTTK thường thấp hơn so với<br /> nhóm đối chứng cùng độ tuổi.12-15 Trong khi một số bệnh nhi<br /> có khả năng tự ăn, số khác thường thiếu khả năng phối hợp,<br /> ăn chậm, đánh đổ thức ăn và thường không ăn hết bữa ăn do<br /> thiếu thời gian hoặc do mệt mỏi. Những bệnh nhi cần có<br /> người chăm sóc cho việc ăn uống thường không có khả<br /> năng biểu lộ là mình còn đói hay đã no, do đó dẫn tới việc ăn<br /> không đủ.12 Những bệnh nhi phải ăn bằng ống thông có thể<br /> không chịu đựng được một lượng thức ăn công thức đủ để<br /> thỏa mãn nhu cầu dinh dưỡng. Mặt khác, những bệnh nhân<br /> được cho ăn theo đường miệng không có khả năng diễn đạt<br /> mình đã no cũng như những bệnh nhân phải ăn bằng ống<br /> thông không điều khiển được phần thức ăn đưa vào đều có<br /> thể bị cho ăn quá nhiều.<br /> Lượng thức ăn bị hao hụt tăng lên: Lượng thức ăn cung<br /> cấp cho mỗi bệnh nhân thường không phản ánh chính xác<br /> lượng hấp thụ thực tế. Sự phối hợp tay miệng thiếu nhịp<br /> nhàng, đánh đổ thức ăn, khả năng ngậm kín miệng kém, sự<br /> nôn mửa thường xuyên đều làm tăng lượng thức ăn hao<br /> hụt.16<br /> Mức độ sử dụng năng lượng không bình thường: Đối<br /> với hầu hết bệnh nhân KTTK, năng lượng tiêu hao lúc nghỉ<br /> ngơi (Resting Energy Expenditure – REE) thấp hơn so với<br /> đối chứng cùng độ tuổi và cân nặng.13,17-19 Mặt khác, tổng<br /> năng lượng tiêu hao (Total Energy Expenditure – TEE) có<br /> thể thay đổi tùy theo trương lực cơ (co cứng cơ, giảm<br /> <br /> Caùc yeáu toá khoâng lieân quan ñeán dinh döôõng<br /> Bản thân bệnh về thần kinh có ảnh hưởng tới phát triển<br /> chiều cao và tính cân đối của cơ thể. Điều này thể hiện rất rõ<br /> ở những bệnh nhân bị liệt nửa người, khi bên bị liệt bị hẹp,<br /> ngắn hơn; xương cũng chậm trưởng thành hơn.32,33 Mức độ<br /> trầm trọng của suy dinh dưỡng có liên quan với mức độ<br /> trầm trọng của bệnh,8,10 tuy nhiên thậm chí khi không có suy<br /> dinh dưỡng thì phát triển chiều cao cũng bị ảnh hưởng. Hơn<br /> nữa, cải thiện tình trạng dinh dưỡng cũng thường không<br /> giúp cải thiện phát triển chiều cao. Chiều cao theo tuổi Zscore giảm theo độ tuổi mà không phụ thuộc vào cân nặng<br /> theo tuổi Z-core10 và hiện tượng này đặc biệt rõ ràng trong<br /> những năm vị thành niên khi sự tăng trưởng tăng vọt ở tuổi<br /> dậy thì thường không diễn ra.34<br /> <br /> dinh döôõng caàn phaûi ñöôïc nhaän dieän<br /> vaø theo doõi caån thaän. Caùc yeáu toá nguy<br /> cô bao goàm tuoåi cuûa treû, khuyeát taät<br /> <br /> chæ coù tính chaát MOÂ TAÛ (caùc<br /> beänh nhaân taêng tröôûng nhö theá naøo<br /> chöù khoâng ñöôïc söû duïng nhö moät<br /> CAÊN CÖÙ chính xaùc (caùc beänh nhi seõ<br /> taêng tröôûng nhö theá naøo)<br /> Ñaùnh giaù dinh döôõng<br /> Tieàn söû söùc khoûe<br /> Các thông tin về dạng bệnh, thời gian bị bệnh và tiên lượng<br /> của bệnh về thần kinh là rất cần thiết. Việc xác định chức<br /> năng vận động thô của trẻ em sử dụng bộ câu hỏi hệ thống<br /> phân loại chức năng vận động thô gia đình và tự điền<br /> (GMFCS Family and Self Report Questionnaire) cũng rất<br /> hữu ích vì thông tin này giúp dự đoán nhu cầu năng lượng,<br /> mức sử dụng năng lượng và khả năng tự ăn.20,36 Ngoài<br /> những thông tin về bệnh thần kinh, các bác sĩ còn phải xem<br /> bệnh nhân có các triệu chứng dạ dày ruột (gastrointestinalGI) hay không, ví dụ như chứng táo bón, chứng trào ngược<br /> dạ dày - thực quản và các triệu chứng hô hấp liên quan đến<br /> chứng trào ngược thức ăn vào phổi/sặc phổi (ho, viêm phổi<br /> tái phát, nghẹt thở). Sự viêm nhiễm tái phát, chậm lành vết<br /> thương và lở loét do nằm lâu rất thường gặp. Cần phải nắm<br /> được danh sách toàn bộ các loại thuốc mà bệnh nhân sử<br /> <br /> Taäp 8, Soá 2<br /> <br /> chöùc naêng cöû ñoäng mieäng löôõi<br /> <br /> Nhöõng bieåu ñoà taêng tröôûng naøy<br /> <br /> 2012<br /> <br /> thaàn kinh nghieäm troïng vaø roái loaïn<br /> <br /> Việc xác lập những tiêu chuẩn về tăng trưởng cho bệnh<br /> nhân KTTK là không dễ dàng vì biểu hiện, mức độ nặng<br /> của bệnh và những đặc điểm giải phẫu của bệnh rất khác<br /> nhau. Người ta đã thiết lập các biểu đồ tăng trưởng cho<br /> những bệnh nhân bại não. Những biểu đồ này phản ánh<br /> những chế độ chăm sóc dinh dưỡng mà các bệnh nhân nhận<br /> được và chưa chắc chúng đã phản ánh được tiềm năng tăng<br /> trưởng tối ưu của bệnh nhân.11,34,35 Những biểu đồ tăng<br /> trưởng của bệnh nhi bại não liệt co cứng tứ chi (spastic<br /> quadriplegic CP – SQCP) được công bố năm 1996 cho thấy<br /> 50% số bệnh nhi SQCP được điều tra có chỉ số cân nặng<br /> theo tuổi và chiều cao theo tuổi thấp hơn giá trị thu được ở<br /> 90% trẻ em bình thường (tính theo số liệu xây dựng biểu đồ<br /> tăng trưởng của trẻ em bình thường do Trung tâm Quốc gia<br /> về Thống kê Y tế (National Center for Health StatisticsNCHS) đưa ra sau đó), trong đó sự khác biệt tăng lên theo<br /> độ tuổi.11 Một bộ biểu đồ mới hơn được công bố năm 2007.<br /> Những biểu đồ này mô tả tăng trưởng của bệnh nhi bại não<br /> theo 5 mức độ khả năng hoạt động chức năng khác nhau (tự<br /> đi một mình; có thể đi được với sự trợ giúp bên ngoài; bò<br /> được, không thể bò và không phải ăn bằng ống; không thể<br /> bò được và có vấn đề về tiêu hoá).35 Những biểu đồ tăng<br /> trưởng mới nhất nhằm sử dụng trong lâm sàng, đánh giá<br /> tăng trưởng của bệnh nhi bại não theo mức độ hoạt động<br /> chức năng sử dụng hệ thống phân loại chức năng vận động<br /> thô GMFCS (Gross Motor Function Classication<br /> System), vẫn chưa được công bố.34<br /> <br /> NHÖÕNG ÑIEÅM NOÅI BAÄT VEÀ DINH DÖÔÕNG LAÂM SAØNG<br /> <br /> Treû em coù nguy cô coù vaán ñeà veà<br /> <br /> Nhöõng tieâu chuaån veà taêng tröôûng<br /> ôû nhöõng beänh nhaân baïi naõo<br /> <br /> Tính naê<br /> naên<br /> ng<br /> g baø<br /> baøii vieá<br /> vieátt<br /> Tính<br /> <br /> trương lực cơ hoặc thường xuyên giảm thân nhiệt, lại có<br /> nhu cầu năng lượng rất thấp. Tiêu hao năng lượng lúc nghỉ<br /> ngơi thường thấp hơn ở những bệnh nhân nặng, những<br /> bệnh nhân co giật và những bệnh nhân có bệnh đường tiêu<br /> hóa.20 Để thực hiện một hoạt động nhất định ví dụ như đi lại,<br /> những bệnh nhân bại não vẫn có khả năng đi lại có nhu cầu<br /> năng lượng lớn hơn so với những người có chức năng thần<br /> kinh bình thường.21<br /> Rối loạn chức năng cử động miệng lưỡi (Oromotor<br /> dysfunction): Có tới 90% bệnh nhân bại não bị rối loạn<br /> chức năng cử động miệng lưỡi.12,22,23 Rối loạn này thường có<br /> liên quan với mức độ trầm trọng của khuyết tật thần kinh và<br /> đây là một nguyên nhân quan trọng gây ra rối loạn dinh<br /> dưỡng. Những bệnh nhân này thường thiếu khả năng lấy<br /> thức ăn bằng đường miệng, cân nặng, chiều cao và cân<br /> nặng tương ứng với chiều cao thấp hơn so với những bệnh<br /> nhân không bị rối loạn chức năng cử động miệng lưỡi.14,24-29<br /> Những bệnh nhân bị rối loạn chức năng cử động miệng lưỡi<br /> có biểu hiện mút không đúng cách, mất khả năng nuốt, lưỡi<br /> thường thè ra, không khép được miệng và giảm khả năng<br /> nhai. Để nhai hoặc nuốt thức ăn, những bệnh nhân này có<br /> thể phải mất một lượng thời gian nhiều hơn tới 15 lần so với<br /> những người bình thường; thậm chí việc kéo dài thời gian<br /> ăn cũng không thể bù lại việc ăn kém hiệu quả.28,30 Trong khi<br /> một đứa trẻ bình thường chỉ mất 0.8 giờ mỗi ngày dành cho<br /> các bữa ăn thì đối với những bệnh nhi bại não cha mẹ phải<br /> mất trung bình 3.3 giờ mỗi ngày để cho con ăn.31<br /> <br /> Tính<br /> Tính naê<br /> naên<br /> ng<br /> g baø<br /> baøii vieá<br /> vieátt<br /> <br /> dụng (bao gồm cả những thuốc mua không cần đơn); rất<br /> nhiều loại thuốc, đặc biệt là thuốc trị co giật, có thể ảnh<br /> hưởng đến sự ngon miệng, mức độ tỉnh táo và sự trao đổi vi<br /> chất dinh dưỡng. Liệu pháp tiêm trực tiếp baclofen vào ống<br /> tuỷ sống để điều trị chứng co cứng cơ đang được sử dụng<br /> ngày càng rộng rãi. Việc làm giảm trương lực cơ dẫn đến<br /> giảm mức tiêu hao năng lượng lúc nghỉ ngơi (REE). Do đó,<br /> sự tăng cân khi không hề tăng lượng calo hấp thụ xảy ra sau<br /> tiêm truyền baclofen là rất thường gặp.37,38<br /> <br /> Khoaûng caùch giöõa ñænh vai vaø<br /> ñieåm ñaùy cuûa khuûy tay trong khi<br /> khôùp noái ôû vò trí goùc vuoâng, ño<br /> baèng thöôùc daây.<br /> Khoaûng giöõa ñieåm cao nhaát cuûa<br /> ñaàu goái vaø ñieåm ñaùy cuûa goùt chaân<br /> khi caû hai khôùp noái ñeàu ôû vò trí<br /> goùc vuoâng, ño baèng thöôùc daây.<br /> <br /> Tiền sử dinh dưỡng là phần quan trọng nhất trong bộ câu<br /> hỏi GMFCS. Quan sát trực tiếp bữa ăn là cách lý tưởng nhất<br /> nhưng không phải lúc nào cũng thực hiện được. Cần phải<br /> tìm hiểu tiền sử dinh dưỡng của mỗi bệnh nhân. Các thông<br /> tin về dạng thức ăn (nghiền hay cắt nhỏ), và lượng thức ăn<br /> tiêu hóa, lượng thức ăn đánh đổ và thời gian ăn, mức độ phụ<br /> thuộc vào người chăm sóc, mức độ căng thẳng và mệt mỏi<br /> liên quan tới bữa ăn đều là những thông tin thiết yếu. Việc<br /> hỏi thông tin về các dấu hiệu rối loạn chức năng vận động<br /> (khả năng ngậm kín miệng, phản xạ nhè ra, khó phối hợp<br /> hoạt động, chảy nước dãi, đánh đổ thức ăn và nghẹn) và các<br /> triệu chứng của chứng trào ngược thức ăn vào phổi/sặc<br /> phổi (ho và nghẹt thở) cũng rất cần thiết. Cần phải nhớ rằng<br /> những người chăm sóc ăn uống thường cường điệu thời<br /> gian cho trẻ ăn và lượng calo hấp thụ. Thêm vào đó, đối với<br /> nhiều bậc cha mẹ và những người chăm sóc, thời gian cho<br /> ăn được xem là rất khó khăn và căng thẳng.12,28,39<br /> <br /> Khoaûng caùch giöõa moûm cuøng vai<br /> vaø ñieåm ñaàu xöông quay. Ño baèng<br /> thöôùc ño nhaân traéc. Khoaûng giöõa<br /> loài caàu trong (supero-medial<br /> border) cuûa xöông chaøy vaø caïnh<br /> döôùi maét caù trong (inferior border<br /> of the medial malleolus) khi ñöùa<br /> treû ngoài moät chaân vaét ngang leân<br /> chaân kia, ño baèng thöôùc daây.<br /> <br /> Taát caû caùc<br /> löùa tuoåi<br /> <br /> Khoaûng caùch cuûa caïnh döôùi cuûa<br /> xöông baùnh cheø vaø ñieåm ñaùy cuûa<br /> goùt chaân khi caû ñaàu goái vaø maét<br /> caù chaân ôû vò trí goùc vuoâng, ño<br /> baèng thöôùc ño nhaân traéc.<br /> <br /> Lòch söû taêng tröôûng<br /> <br /> Taäp 8, Soá 2<br /> <br /> Treû < 2 tuoåi<br /> <br /> Caùch ño<br /> <br /> Treû > 2 tuoåi<br /> <br /> Trước khi tiến hành bất cứ loại can thiệp dinh dưỡng nào,<br /> bác sĩ cần phải nắm được và xem xét tất cả các thông tin về<br /> điều kiện sống của đứa trẻ (gia đình, chăm sóc nuôi dưỡng,<br /> trường học) và các hoạt động (trường học, liệu pháp trị<br /> bệnh), tình trạng gia đình, nguồn tài chính và sự giúp đỡ mà<br /> cha mẹ bệnh nhi có thể nhận được.<br /> <br /> 2012<br /> <br /> Ñôn vò ño<br /> <br /> Tieàn söû dinh döôõng<br /> <br /> Tieàn söû xaõ hoäi<br /> <br /> NHÖÕNG ÑIEÅM NOÅI BAÄT VEÀ DINH DÖÔÕNG LAÂM SAØNG<br /> <br /> Baûng 1. Caùc caùch ño chieàu cao khaùc nhau<br /> <br /> Trọng lượng và chiều cao khi sinh và tất cả các thông số<br /> nhân trắc học đều cần được thu thập và vẽ lên biểu đồ tăng<br /> trưởng theo độ tuổi theo chuẩn của Tổ chức y tế thế giới<br /> hoặc Trung tâm kiểm soát và phòng chống dịch bệnh Hoa<br /> Kỳ.<br /> <br /> Các phép đo nhân trắc học<br /> Cân nặng và chiều dài hay chiều cao cần phải được đo vào<br /> mỗi lần thăm bệnh và cần được thực hiện với độ chính xác<br /> tối đa. Việc cân một trẻ nhỏ bằng cân thông thường thường<br /> khá là dễ dàng, nhưng để có được số đo cân nặng đáng tin<br /> cậy ở những bệnh nhân có tuổi không có khả năng đứng lại<br /> đặc biệt khó khăn, phải sử dụng phương tiện phù hợp như<br /> một cái cân dạng ghế hoặc cân dạng xe lăn.<br /> Đối với trẻ nhỏ hơn 2 tuổi, việc đo chiều dài có thể được<br /> thực hiện bằng cách cho trẻ nằm ngửa trên một bảng đo có<br /> chia vạch. Sau 2 tuổi, việc lấy số đo chiều cao chính xác đối<br /> với những trẻ không có khả năng đứng thường không đơn<br /> <br /> KH, ñaàu goái – goùt chaân (knee-heel); LLL, chieàu daøi caúng chaân (lower leg length), UAL,<br /> chieàu daøi phaàn caùnh tay treân (upper arm length)<br /> <br /> Baûng 2. Öôùc löôïng chieàu cao döïa treân caùc soá ño<br /> moät phaàn cô theå<br /> Ñoái töôïng<br /> <br /> Chieàu cao (cm)<br /> <br /> Sai soá chuaån<br /> <br /> CP, sô sinh ñeán<br /> 12 tuoåi42<br /> Treû bình thöôøng<br /> 6 ñeán 18 tuoåi43<br /> Con trai:<br /> Da traéng<br /> Da ñen<br /> Con gaùi:<br /> Da traéng<br /> Da ñen<br /> CP, baïi naõo (cerebral palsy), KH, ñaàu goái - goùt chaân (knee-heel), chieàu daøi caùnh tay treân (upper arm length).<br /> <br /> giản vì những bệnh nhi đó có thể bị chứng co cứng hoặc vẹo<br /> cột sống. Trong trường hợp đó có thể dùng một trong<br /> những cách đo một phần cơ thể (Bảng 1).40,41 Có thể đo phía<br /> bên phải hoặc phía ít bị ảnh hưởng hơn.<br /> Độ dày nếp da cơ tam đầu (TSF) và chu vi bắp tay<br /> (MAC) cho phép ước lượng vùng cơ cánh tay trên và chất<br /> béo dự trữ nhưng không giúp đánh giá được phần trăm chất<br /> béo của cơ thể ở những bệnh nhân có KTTK.7,44,45<br /> <br /> Khaùm thöïc theå<br /> Cần phải đánh giá trương lực cơ của bệnh nhân và kiểm tra<br /> xem bệnh nhân có bị co cứng và cong vẹo cột sống hay<br /> không. Sức khỏe răng miệng cũng phải được kiểm tra vì<br /> bệnh viêm lợi hay sâu răng cũng có thể gây đau đớn và làm<br /> cho bệnh nhân không muốn ăn. Việc nghe phổi sẽ giúp<br /> đánh giá xem có thể có hiện tượng trào ngược thức ăn vào<br /> <br />