Phân tích thân phận người phụ nữ dưới chế độ phong kiến qua thơ Nguyễn Du và Hồ Xuân Hương

Đề   bài:   Phân   tích   thân   phận   người   phụ   nữ   dưới   chế   độ   phong   kiến   qua   thơ <br /> Nguyễn Du và Hồ Xuân Hương<br /> <br /> Bài làm<br /> <br /> Tiếng nói chung của Nguyễn Du và Hồ  Xuân Hương về  thân phận người phụ  nữ  dưới  <br /> chế độ phong kiến và ý nghĩa của tiếng nói ấy đối với cuộc sống hôm nay.<br /> <br /> Trong xã hội phong kiến trọng nam khinh nữ, người phụ nữ là đối tượng của áp bức bất  <br /> công, của nhiều ràng buộc khắt khe đến phi lý. Thấu hiểu, thông cảm và thương xót họ, <br /> không ít nhà thơ, nhà văn thời trung đại đã lên tiếng ca ngợi và bênh vực.<br /> <br /> Đại thi hào Nguyễn Du và nữ  sĩ Hồ  Xuân Hương là hai tác giả  có những tác phẩm nổi  <br /> tiếng viết về thân phận nhỏ nhoi, bất hạnh của người phụ nữ. Truyện Kiều hay còn gọi <br /> là đoạn trường tân thanh (tiếng kêu đứt ruột mới) mãi mãi còn làm cho người đọc xót xa <br /> rơi lệ. Nguyễn Du đã khái quát bi kịch ngàn đời của phái đẹp qua hai câu thơ:<br /> <br /> Đau đớn thay phận đàn bà,<br /> <br /> Lời rằng bạc mệnh cũng là lời chung!<br /> <br /> Bi kịch  ấy được ngòi bút tài hoa của thi hào thể  hiện vô cùng sinh động qua số  phận ba  <br /> chìm bảy nổi của nhân vật Thúy Kiều. Đang sống trong cảnh đầy đủ, êm ấm trong giữa  <br /> vòng tay bao bọc yêu thương của mẹ cha; sau cơn vạ gió tai bay bất kỳ do thằng bán tơ <br /> vu oan gây ra, nàng đành phải ngậm ngùi trao duyên lại cho em gái để bán mình chuộc cha  <br /> và em trai ra khỏi chốn ngục tù. Người con gái vừa tuổi trăng tròn với vẻ  đẹp nghiêng <br /> nước nghiêng thành và tài năng có một không hai ấy đã cay đắng chấp nhận sự bất công  <br /> của số  phận dành cho những kẻ tài hoa bạc mệnh. Nàng gạt nước mắt giã biệt gia đình  <br /> để bước chân lên cỗ xe định mệnh, lao đi trên con đường mịt mù vô định.<br /> <br /> Mười lăm năm lưu lạc, Thúy Kiều bị  sóng gió cuộc đời vùi dập bao phen đến chết đi <br /> sống lại. Rơi vào hang ổ của lũ quỷ mặt người Mã Giám Sinh, Tú Bà, Sở Khanh, Bạc Bà, <br /> Bạc Hạnh…, Thúy Kiều bị  chúng coi như  một món hàng vô tri vô giác: Thoắt mua về <br /> thoắt bán đi, Mây trôi bèo nổi thiếu gì là nơi. Ngay lúc tên ma cô Mã Giám Sinh mua nàng <br /> với danh nghĩa cưới về  làm vợ  lẽ thì hắn đã Đắn đo cân sắc cân tài… để  rồi Cò kè bớt <br /> một thêm hai như mua một món hàng ngoài chợ. Lời thơ của Nguyễn Du khi tả cảnh này <br /> ngậm ngùi, chua xót mà cũng ai oán xiết bao.<br /> <br /> Rõ ràng ở cái xã hội mà: Trong tay đã sẵn đồng tiền, Dầu lòng đổi trắng thay đen khó gì <br /> như cái xã hội mà Thúy Kiều đang sống thì nhân phẩm của phụ nữ bị coi rẻ, bị chà đạp  <br /> phũ phàng. Ma lực đồng tiền khiến những kẻ xấu xa sẵn sàng nhúng tay vào tội ác, gây ra <br /> bao đau khổ  cho người dân lương thiện.Chính sự tương phản gay gắt giữa vẻ đẹp trong  <br /> sáng, thiết tha của mối tình đầu Thúy Kiều – Kim Trọng với hiện thực đen tối, phũ phàng  <br /> đã là lời tố  cáo đanh thép cái xã hội vạn ác được che giấu bởi hình thức tưởng như  thái  <br /> bình thịnh trị.<br /> <br /> Một thiếu nữ tài sắc vẹn toàn như  Thúy Kiều mà không được sống yên  ổn, hạnh phúc. <br /> Tệ  hại hơn nữa, nàng bị  xô đẩy vào hết cảnh ngộ  éo le này đến cảnh ngộ  éo le khác:  <br /> Thanh lâu hai lượt, thanh y hai lần. Muốn thoát khỏi kiếp sống nhục nhã Đưa người cửa  <br /> trước, rước người cửa sau, nàng đành chấp nhận thân phận lẽ  mọn Sắn bìm chút phận  <br /> cỏn con mà lòng luôn mang nặng mặc cảm tội lỗi và lo sợ  Khuôn thiêng biết có vuông  <br /> tròn cho chăng? Bởi vì nàng thừa hiểu Giấm chua lại tội bằng ba lửa nồng. Quả nhiên, <br /> nàng đã bị vợ cả Thúc Sinh là Hoạn Thư đày đọa đến mức cất đầu chẳng lên, phải đang <br /> đêm bỏ trốn khỏi Quan Âm Các.<br /> <br /> Mười lăm năm tha phương của Thúy Kiều là mười lăm năm sống trong địa ngục. Chỉ đến  <br /> khi gặp được người anh hùng Từ  Hải thì số  phận nàng mới đột ngột đổi thay như  bởi  <br /> một phép màu kì lạ. Từ Hải đã cứu Thúy Kiều ra khỏi chốn bùn nhơ, đưa nàng lên địa vị <br /> của một bậc phu nhân quyền quý. Tưởng chừng như  sau bao đau khổ, ly tan, giờ  đây  <br /> hạnh phúc đã mỉm cười trở lại với nàng; nhưng ngờ đâu phút vui không dài, tên tổng đốc <br /> trọng thần Hồ  Tôn Hiến đã dùng mưu chước thâm hiểm đẩy Từ  Hải vào chỗ  chết và <br /> Thúy Kiều buộc phải nhảy xuống sông Tiền Đường để  rửa mối hờn, mối nhục mà nàng  <br /> vô tình mắc phải. Màn đêm đen đặc lại phủ  chụp xuống đời nàng như  trước và hơn  <br /> trước. Dù được vãi Giác Duyên cứu sống, được đoàn tụ với gia đình với người yêu nhưng <br /> điều quý giá nhất của con người là tình yêu và hạnh phúc thì Thúy Kiều đã bị  tước đoạt <br /> tàn nhẫn. Nàng còn sống mà như đã chết. Đoạn vĩ thanh của Truyện Kiều là một khúc ca  <br /> buồn làm cho bao người nức nở. Chính vì thế  mà giá trị  hiện thực, giá trị  tố  cáo của tác <br /> phẩm càng thêm sâu sắc.<br /> <br /> Viết về nỗi đau thân phận của phụ nữ, thi hào Nguyễn Du muốn thông qua đó gióng lên <br /> hồi chuông cảnh tỉnh mọi người hãy quan tâm đến quyền sống, quyền tự  do hạnh phúc <br /> của một nửa nhân loại. Tính nhân đạo đặc biệt đã khiến Truyện Kiều của ông trở  thành <br /> một kiệt tác bất hủ của Việt Nam và thế giới.<br /> <br /> Nữ  sĩ Hồ  Xuân Hương, người được nhà thơ  Xuân Diệu trân trọng và kính phục đặt cho  <br /> danh hiệu là “bà chúa thơ  Nôm” cũng rất nổi tiếng với những bài thơ  viết về  đề  tài phụ <br /> nữ. Mượn hình ảnh chiếc bánh trôi nước quen thuộc trong dân gian, nữ sĩ gửi gắm những  <br /> suy ngẫm của mình về thân phận nhỏ bé và phụ thuộc của người phụ nữ:<br /> <br /> Thân em thì trắng phận em tròn,<br /> <br /> Bảy nổi ba chìm với nước non.<br /> <br /> Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn,<br /> <br /> Mà em vẫn giữ tấm lòng son.<br /> <br /> Nhưng dù có phải sống kiếp ba chìm bảy nổi chín lênh đênh thì người phụ  nữ  vẫn giữ <br /> được nguyên vẹn phẩm chất tốt đẹp vốn có. Trong những lời tự  thán đầy xót xa, cay  <br /> đắng vẫn ẩn chứa niềm tự hào chính đáng của họ.<br /> <br /> Ở bài thơ Tự tình, nữ sĩ Xuân Hương đã bộc bạch tâm trạng bức xúc cao độ của bản thân  <br /> và cũng là tâm trạng của bao phụ nữ cùng cảnh ngộ trong xã hội phong kiến:<br /> <br /> Đêm khuya văng vẳng trống canh dồn,<br /> <br /> Trơ cái hồng nhan với nước non.<br /> <br /> Chén rượu hương đưa say lại tỉnh,<br />  Vầng trăng bóng xế khuyết chưa tròn.<br /> <br /> Xiên ngang mặt đất rêu từng đám,<br /> <br /> Đâm toạc chân mây đá mấy hòn.<br /> <br /> Ngán nỗi xuân đi xuân lại lại,<br /> <br /> Mảnh tình san sẻ tí con con.<br /> <br /> Những  ước mơ, khao khát tình yêu, hạnh phúc của người phụ  nữ  cũng được Hồ  Xuân  <br /> Hương thể hiện qua bài thơ Mời trầu:<br /> <br /> Quả cau nho nhỏ miếng trầu hôi,<br /> <br /> Này của Xuân Hương mới quệt rồi.<br /> <br /> Có phải duyên nhau thì thắm lại,<br /> <br /> Đừng xanh như lá, bạc như vôi!<br /> <br /> Giữa cuộc đời xanh lá bạc vôi, người phụ nữ chỉ cầu mong được hưởng những tình nghĩa <br /> chân thành, ấm áp để có thêm nguồn vui, nguồn an ủi. Lời cảnh tỉnh nhẹ nhàng mà thấm <br /> thía ẩn chứa trong bài thơ có sức lay động lòng người.<br /> <br /> Điểm tương đồng lớn nhất giữa Nguyễn Du và Hồ  Xuân Hương chính là mối quan tâm <br /> thực sự tới bi kịch của người phụ nữ kéo dài qua bao thế  kỉ. Thơ  Nguyễn Du, thơ Xuân  <br /> Hương mãi mãi là tiếng kêu thương đứt ruột xé lòng, nhắc nhở mọi người nên tôn trọng  <br /> quyền sống tự  do và bình đẳng của phụ  nữ  – những người duy trì sự  sống trên trái đất <br /> này. Ở đâu mà người phụ nữ chưa được thực sự giải phóng và thực sự tôn trọng thì tiếng  <br /> kêu khẩn thiết hãy bênh vực và bảo vệ phụ nữ vẫn còn tính thời sự nóng hổi của nó, cho <br /> dù nó đã được các thi sĩ cất lên cách đây đã mấy trăm năm.<br /> <br />  <br />