Nghieân cöùu Y hoïc<br />
<br />
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 7* Phuï baûn cuûa Soá 1* 2003<br />
<br />
PHAÃU THUÏAÂT NOÄI SOI LOÀNG NGÖÏC<br />
CAÉT HAÏCH THAÀN KINH GIAO CAÛM<br />
ÑIEÀU TRÒ TAÉC ÑOÄNG MAÏCH MAÕN TÍNH CHI TREÂN<br />
Nguyeãn Coâng Minh*, Huyønh Quang Khaùnh*, Nguyeãn Taán Cöôøng**, Hoaøng Vaên Thieäp***<br />
<br />
TOÙM TAÉT<br />
Ñaët vaán ñeà: Thieáu maùu nuoâi cuûa ñoäng maïch ôû tay vaø chi treân ñoøi hoûi coù söï ñieàu trò thoûa ñaùng. Ñieàu<br />
trò noäi khoa vaø chaêm soùc veát thöông taïi choã thöôøng khoâng thaønh coâng. Phaãu thuaät caét haïch thaàn kinh<br />
giao caûm ngöïc mang laïi hieäu quaû kieåm soaùt ñau, giuùp laønh veát thöông, vaø phoøng ngöøa hay laøm chaäm<br />
treã tình traïng caét cuït chi.<br />
Caét haïch thaàn kinh giao caûm ngöïc trong ñieàu trò taéc ñoäng maïch maõn tính chi treân ñaõ ñöôïc thöïc<br />
hieän töø laâu, phaãu thuaät caét haïch thaàn kinh giao caûm ngöïc qua ngaõ noäi soi môùi ñöôïc aùp duïng gaàn ñaây<br />
thay cho phöông phaùp kinh ñieån. Nghieân cöùu naøy nhaèm öùng duïng moät kyõ thuaät môùi vaøo moät phaãu<br />
thuaät ñaõ coù ñeå ñieàu trò beänh lyù naøy, ñaùnh giaù keát quaû, caûi tieán kyõ thuaät.<br />
Phöông phaùp nghieân cöùu: Moâ taû hoài cöùu.<br />
Keát quaû: Töø 10/1998 –10/2002, taïi khoa ngoaïi Loàng ngöïc vaø Tim maïch BVCR chuùng toâi ñaõ thöïc<br />
hieän 63 phaãu thuaät caét haïch thaàn kinh giao caûm ngöïc qua ngaõ noäi soi cho 40 beänh nhaân taéc ñoäng maïch<br />
maõn tính chi treân (39 nam, 1 nöõ). Tuoåi trung bình laø 29 tuoåi (nhoû nhaát 16 tuoåi, lôùn nhaát 64 tuoåi). Taát caû<br />
beänh nhaân ñeàu coù taéc ngheõn ñoäng maïch nuoâi ôû caùc ngoùn tay. Beänh ôû caû hai tay laø 13 tröôøng hôïp, moät<br />
beân laø 27 tröôøng hôïp (beân phaûi: 15, beân traùi: 12). Chaån ñoaùn ban ñaàu cuûa caùc beänh nhaân naøy ñeàu laø<br />
taéc ñoäng maïch nuoâi caùc ngoùn do xô vöõa ñoäng maïch hay do beänh Buerger. Beänh nhaân huùt thuoác laù hôn<br />
moät goùi/ ngaøy. Caùc beänh nhaân than phieàn laïnh, ñau nhöùc vaø nhieãm truøng hoaïi töû ñaàu ngoùn. Moät soá<br />
beänh nhaân khaùc hieän dieän thieáu maùu, hoaïi töû ñaàu ngoùn keøm ñau nhöùc döõ doäi. Coù 4 beänh nhaân keøm taéc<br />
ñoäng maïch maõn tính chi döôùi. Khoâng coù beänh nhaân naøo tieåu ñöôøng, hay beänh töï mieãn. Sieâu aâm<br />
doppler cho thaáy taéc, heïp phaàn xa ñoäng maïch chi treân.<br />
Chuùng toâi thöïc hieän 27 phaãu thuaät ôû moät beân, 26 phaãu thuaät caét haïch thaàn kinh giao caûm ngöïc ôû<br />
hai beân, vaø 4 phaãu thuaät caét haïch thaàn kinh giao caûm thaét löng. Beänh nhaân ñöôïc gaây meâ noäi khí quaûn<br />
hai noøng, xeïp töøng beân phoåi, tö theá naèm nghieâng (27 tröôøng hôïp), naèm ngöûa ñaàu cao (7 tröôøng hôïp),<br />
naèm saáp (6 tröôøng hôïp). Chuùng toâi coù hai tröôøng hôïp bieán chöùng nheï, khoâng coù tröôøng hôïp naøo töû<br />
vong. Thôøi gian haäu phaãu trung bình 4 ngaøy. Theo doõi töø 3 thaùng ñeán 51 thaùng, coù hai tröôøng hôïp taùi<br />
nhaäp vieän trôû laïi vì taéc ñoäng maïch maõn tính chi döôùi. Taát caû caùc beänh nhaân ñeàu cho thaáy keát quaû laâm<br />
saøng thuaän lôïi sau phaãu thuaät.<br />
Keát luaän: Phaãu thuaät caét haïch thaàn kinh giao caûm ngöïc qua noäi soi ôû beänh nhaân thieáu maùu maõn<br />
tính chi treân coù trieäu chöùng naëng cho thaáy kieåm soaùt ñau, baûo toàn toái ña moâ hoaïi töû. Bôûi vì phaãu thuaät<br />
naøy ít xaâm laán, an toaøn, bieán chöùng ít, coù nhieàu öu ñieåm hôn phaãu thuaät kinh ñieån, coù theå aùp duïng<br />
roäng raõi.<br />
* Boä moân Ngoaïi Loàng ngöïc vaø Tim maïch - Beänh vieän Chôï Raãy<br />
** Boä moân Ngoaïi Toång Quaùt - Beänh vieän Chôï Raãy<br />
*** Khoa ngoaïi Loàng ngöïc vaø Tim maïch Beänh vieän Chôï Raãy<br />
<br />
Chuyeân ñeà Ngoaïi Loàng ngöïc vaø Tim Maïch<br />
<br />
25<br />
<br />
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 7 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2003<br />
<br />
Nghieân cöùu Y hoïc<br />
<br />
SUMMARY<br />
THORACOSCOPIC SYMPATHECTOMY FOR SYMPTOMATIC ARTERIAL<br />
OBSTRUCTION OF THE UPPER EXTREMITIES<br />
Nguyen Cong Minh, Huynh Quang Khanh, Nguyen Tan Cuong, Hoang Van Thiep<br />
* Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 7 * Supplement of No 1 * 2003: 25 - 30<br />
<br />
Background: Severely symptomatic arterial insufficiency of the hand and upper extremities<br />
requires adequate treatment. Medical therapy and local care are usually unsuccessful, and thoracic<br />
sympathectomy can represent an effective procedure to control pain, to help ulcer healing, and to prevent<br />
or delay amputation.<br />
Thoracic sympathectomy for chronic arterial ischemia was performed longtime ago. Since 1996<br />
thoracoscopic sympathectomy was used at Cho Ray hospital.<br />
Ojective: Application of new procedure in thoracic sympathectomy.<br />
Method: A retrospective study.<br />
Result: From 1998-october to 2002-october, at the Thoracic cardiovascular surgery department of<br />
Cho Ray hospital, we performed 63 thoracoscopic sympathectomies in 40 patients (39 men, 1 woman)<br />
with upper extremities ischemia. Mean age was 29 (range 16 to 64 years). All patients were throught to<br />
have organic blockage of digital arteries. The condition was unilateral in 27 (right: 15, left: 12), bilateral<br />
in 13 patients. Primary diagnosis was digital arterioscerosis and Buerger’s disease. Patients smoke over<br />
one pack daily. Patients complained of coldness, pain, and some degree of soft tissue infection without<br />
permanent loss of tissue. Other presented with terminal digital necrosis, gangrene, or ulceration of the<br />
fingers associated with severe pain. Four patients accompany lower limb arterial ischemia. No diabete<br />
was noted. Echo doppler: occlusion of small arterial upper extremity.<br />
We performed 27 unilateral, 26 bilateral staged thoracoscopic sympathectomies and 4 lubar<br />
sympathectomies. Thoracoscopic sympathectomy was performed under general anesthesia with doublelumen intubation, with lateral potision (27 patients), semi-fowler potision (7 patients), or prone position (6<br />
patients). We had two minor complications and no mortality. Mean postopertive hospital stay was 4 days.<br />
Follow-up range from 3 to 51 months, two patients were re-hospitalized because of lower limb arterial<br />
ischemia. All patients demonstrated clinical benefit after operation..<br />
Conclusions: Thoracoscopic sympathectomy in patients with severe ischemia of upper extremities<br />
permits optimal symtomatic control and maximum tissue salvage. Because the procedure is minimally<br />
invasive, safe, and associated with a low rate of complications, it should be considered earlier the natural<br />
course of this disease.<br />
<br />
ÑAËT VAÁN ÑEÀ<br />
Taéc ñoäng maïch maõn tính chi treân ít gaëp<br />
hôn ôû chi döôùi, nguy cô hoaïi töû chi thaáp vì coù caùc<br />
voøng noái toát, nhöng aûnh höôûng ñeán sinh hoaït cuûa<br />
beänh nhaân, caùc ñoäng taùc kheùo leùo cuûa ñoâi tay. Ña<br />
phaàn taéc ñoäng maïch maõn tính chi treân ôû caùc ñoäng<br />
maïch ôû xa, nhoû,ôû ngöôøi treû,nghieän huùt thuoác laù vaø<br />
haàu heát ôû nam giôùi(2,5,6).<br />
<br />
26<br />
<br />
Cho ñeán nay taéc ñoäng maïch maõn tính ôû<br />
phaàn xa cuûa chi, nôi maø caùc can thieäp phaãu thuaät<br />
phuïc hoài löu thoâng (caàu noái, can thieäp noäi maïch...)<br />
chöa hieäu quaû. Trong hoaøn caûnh Vieät Nam hieän nay<br />
caét haïch thaàn kinh giao caûm laø moät giaûi phaùp ñieàu<br />
trò cho caùc tröôøng hôïp beänh naøy (2,4,5). Tröôùc ñaây,<br />
Nguyeãn Thöôøng Xuaân ñaõ phaù huûy haïch thaàn kinh<br />
giao caûm ngöïc baèng caùch bôm huyeát thanh noùng<br />
huûy haïch thaàn kinh giao caûm. Beänh vieän Chôï Raãy<br />
<br />
Nghieân cöùu Y hoïc<br />
<br />
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 7* Phuï baûn cuûa Soá 1* 2003<br />
<br />
môû ngöïc caét haïch thaàn kinh giao caûm hay boùc voû<br />
thaàn kinh giao caûm quanh ñoäng maïch...caùc phöông<br />
phaùp treân laø phaãu thuaät lôùn, khoù aùp duïng, tæ leä tai<br />
bieán phaãu thuaät cao... neân khoù aùp duïng moät caùch<br />
roäng raõi.<br />
Töø naêm 1992 Phaãu thuaät Noäi soi ñöôïc aùp<br />
duïng ôû Vieät Nam(1). Naêm 1996 ñaõ aùp duïng kyõ thuaät<br />
noäi soi vaøo caét haïch thaàn kinh giao caûm ngöïc. Töø<br />
10/1998 ñeán 10/2002 taïi khoa Phaãu thuaät Loàng<br />
ngöïc vaø Tim maïch beänh vieän Chôï Raãy ñaõ tieán haønh<br />
caét haïch thaàn kinh giao caûm cho 40 beänh nhaân bò<br />
taéc ñoäng maïch maõn tính chi treân.<br />
Nghieân cöùu cuûa chuùng toâi nhaèm öùng duïng<br />
moät kyõ thuaät môùi vaøo moät phaãu thuaät ñaõ coù ñeå ñieàu<br />
trò beänh lyù naøy. Qua ñoù ñaùnh giaù keát quaû vaø ruùt ra<br />
nhöõng caûi tieán veà kyõ thuaät.<br />
<br />
PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU<br />
Phöông phaùp nghieân cöùu: moâ taû hoài cöùu töø<br />
10/1998 –10/2002 nhöõng beänh nhaân ñuû tieâu chuaån<br />
taïi khoa Phaãu thuaät Loàng ngöïc vaø Tim maïch beänh<br />
vieän Chôï Raãy.<br />
Tieâu chuaån choïn beänh: Caùc beänh nhaân ñöôïc<br />
xaùc ñònh taéc ñoäng maïch maõn tính chi treân coù thieáu<br />
maùu ñaàu chi maø maïch caùnh tay (+), caùc beänh nhaân<br />
ñeàu ñöôïc laøm sieâu aâm tröôùc moå xaùc ñònh coù taéc heïp<br />
ñoäng maïch ôû phaàn xa cuûa tay.<br />
Phöông phaùp phaãu thuaät: Caùc beänh nhaân<br />
ñöôïc phaãu thuaät caét haïch thaàn kinh giao caûm ngöïc<br />
qua ngaõ noäi soi vôùi gaây meâ noäi khí quaûn 2 noøng<br />
nhaèm laøm xeïp moät beân phoåi, söû duïng boä duïng cuï<br />
phaãu thuaät noäi soi toång quaùt, vôùi 2 hoaëc 3 ngoõ vaøo,<br />
ôû tö theá nghieâng, naèm ngöûa vôùi ñaàu cao hay naèm<br />
saáp, ñaët daãn löu maøng phoåi hoaëc ñuoåi khí khoâng<br />
caàn daån löu maøng phoåi.<br />
Caùc keát quaû ñöôïc ghi nhaän bao goàm caùc bieán<br />
chöùng sau moå vaø caùc öu, nhöôïc ñieåm cuûa phöông<br />
phaùp phaãu thuaät.<br />
<br />
KEÁT QUAÛ<br />
Tuoåi<br />
<br />
Cao nhaát: 64<br />
Thaáp nhaát: 16<br />
Giôùi<br />
Nam: 39 (97,5%), nöõ: 1 (2,5%)<br />
97,5% nghieän huùt thuoác laù treân 1 goùi moãi<br />
ngaøy.<br />
Thôøi gian huùt töø 5 -10 naêm.<br />
Phaân boá ñòa lyù<br />
Beänh nhaân phaân boá ñeàu khaép caùc tænh thaønh,<br />
nhieàu nhaát laø TP Hoà Chí Minh.<br />
Laâm saøng:<br />
Vò trí taéc maïch:<br />
Tay phaûi coù15 tröôøng hôïp,tay traùi coù 12<br />
tröôøng hôïp, caû hai tay coù 13 tröôøng hôïp, coù 4<br />
tröôøng hôïp coù taéc maïch ôû chaân keøm theo.<br />
Daáu hieäu laâm saøng:<br />
Haàu heát beänh nhaân nhaäp vieän vì ñau nhöùc<br />
ñaàu ngoùn: 75% coù daáu hieäu thieáu maùu ñaàu ngoùn,<br />
ñau nhöùc (Giai ñoaïn III), 25% coù daáu hieäu hoaïi töû<br />
ñaàu ngoùn (Giai ñoaïn IV) theo phaân loaïi cuûa Lerich<br />
& Fontan.<br />
Taát caû caùc tröôøng hôïp (100%) coù maïch caùnh<br />
tay (+), 7,5% tröôøng hôïp maïch quay (-).<br />
Caän laâm saøng<br />
Taát caû caùc tröôøng hôïp ñeàu laøm sieâu aâm<br />
doppler tröôùc moå: heïp-taéc ñoäng maïch phaàn xa cuûa<br />
tay, coù 2 tröôøng hôïp (5%) coù daøy dính maøng phoåi<br />
treân X quang vaø 2 tröôøng hôïp (5%) coù cholesterol/<br />
maùu cao.<br />
Khoâng coù tröôøng hôïp naøo tieåu ñöôøng, beänh<br />
töï mieãn, thieáu maùu cô tim (treân ñieän taâm ñoà).<br />
Phaãu thuaät<br />
Voâ caûm phaãu thaät:<br />
Taát caû caùc tröôøng hôïp ñeàu ñöôïc gaây meâ noäi<br />
khí quaûn 2 noøng, xeïp 1 beân phoåi. coù monitor theo<br />
doõi SaO2.<br />
<br />
Trung bình: 29<br />
<br />
Chuyeân ñeà Ngoaïi Loàng ngöïc vaø Tim Maïch<br />
<br />
27<br />
<br />
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 7 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2003<br />
Moät soá tröôøng hôïp oáng noäi khí quaûn hai noøng<br />
khoâng thích hôïp vôùi beänh nhaân, chuùng toâi söû duïng<br />
oáng noäi khí quaûn thöôøng.<br />
Tö theá phaãu thuaät:<br />
Ñoái vôùi caùc beänh nhaân caàn phaãu thuaät moät<br />
beân, tö theá naèm nghieâng nhö phaãu thuaät môû ngöïc<br />
kinh ñieån.<br />
<br />
−<br />
<br />
Nghieân cöùu Y hoïc<br />
<br />
Nhöõng tröôøng hôïp ñuoåi khí khoâng toát thì ñaët<br />
daãn löu maøng phoåi: 20 tröôøng hôïp.<br />
Theo doõi haäu phaãu:<br />
<br />
Caùc beänh nhaân haäu phaãu ñöôïc theo doõi daãn<br />
löu maøng phoåi, khaùm laâm saøng ñaùnh giaù phoåi nôû,<br />
chuïp X quang phoåi:<br />
−<br />
<br />
2 tröôøng hôïp khoâng ñaët oáng daãn löu, coù ñuoåi<br />
khí nhöng khoâng toát, haäu phaãu coù traøn khí<br />
maøng phoåi vaø ñöôïc ñaët daãn löu maøng phoåi.<br />
<br />
Ñoái vôùi beänh nhaân caàn phaãu thuaät ôû caû hai<br />
beân thì tö theá ñöôïc löïa choïn laø:<br />
−<br />
<br />
Naèm saáp coù ñoän goái döôùi ngöïc<br />
<br />
−<br />
<br />
−<br />
<br />
Naèm ngöûa tö theá ñaàu cao (semi fowler) coù ñoän<br />
goái döôùi vai, hai tay dang ngang hoaëc ñöa leân<br />
ñaàu.<br />
<br />
Khoâng coù bieán chöùng traøn maùu maøng phoåi, xeïp<br />
phoåi...<br />
<br />
−<br />
<br />
Khoâng coù tröôøng hôïp naøo töû vong<br />
<br />
−<br />
<br />
Beänh nhaân xuaát vieän vôùi keát quaû toát, veát moå<br />
laønh seïo toát, ít ñau, baûo toàn ñöôïc chi thieáu maùu,<br />
tính thaåm myõ cao.<br />
<br />
Tö theá<br />
Naèm nghieâng<br />
<br />
Soá lieäu<br />
27 tröôøng hôïp<br />
<br />
Naèm ngöûa ñaàu cao<br />
Naèm saáp<br />
<br />
7 tröôøng hôïp<br />
6 tröôøng hôïp<br />
<br />
Beân phaãu thuaät<br />
Beân P: 15<br />
Beân T: 12<br />
Hai beân<br />
Hai beân<br />
<br />
Ngoõ vaøo:<br />
Söû duïng 2 hoaëc 3 loå vaøo vôùi 1 trocart 10 mm<br />
ñaët camera vaø 1 hoaëc 2 trocart 5 mm cho duïng cuï<br />
thao taùc. Söû duïng Scope 0o hay 300. Trong tröôøng<br />
hôïp khoù thao taùc do daøy dính maøng phoåi hoaëc xeïp<br />
phoåi khoâng toát coù theå söû duïng ñeán 3 ngoõ vaøo ñeå veùn<br />
phoåi thao taùc. Boä duïng cuï phaãu thuaät laø duïng cuï<br />
duøng trong phaãu thuaät noäi soi toång quaùt<br />
Tieán haønh phaãu thuaät:<br />
Taát caû ñöôïc caét haïch thaàn kinh giao caûm<br />
ngöïc 2,3, laáy haïch thöû giaûi phaãu beänh ly.ù Coù 1<br />
tröôøng hôïp daøy dính maøng phoåi, khoâng ñöa camera<br />
vaøo ñöôïc (boùc voû thaàn kinh giao caûm quanh ñoäng<br />
maïch caùnh tay).<br />
Caét haïch thaàn kinh giao caûm ngöïc beân<br />
(P):15 tröôøng hôïp, beân (T): 12 tröôøng hôïp, 13<br />
tröôøng hôïp caét haïch thaàn kinh giao caûm ngöïc 2<br />
beân. Coù coù 4 tröôøng hôïp keøm caét haïch thaàn kinh<br />
giao caûm thaét löng.<br />
Daãn löu maøng phoåi sau moå:<br />
−<br />
<br />
28<br />
<br />
Ñuoåi khí toát thì khoâng caàn daãn löu maøng phoåi:<br />
20 tröôøng hôïp<br />
<br />
Thôøi gian naèm vieän:<br />
−<br />
<br />
Thôøi gian phaãu thuaät trung bình: 46,8 phuùt, daøi<br />
nhaát: 95 phuùt, ngaén nhaát: 15 phuùt (thôøi gian<br />
tính töø luùc baét ñaàu raïch da ñeán khi keát thuùc<br />
cuoäc moå,bao goàm caû thôøi gian thay ñoåi tö theá,<br />
caét haïch thaàn kinh giao caûm thaét löng, thaùo<br />
ngoùn hoaïi töû...)<br />
<br />
−<br />
<br />
Thôøi gian haäu phaãu trung bình: 4 ngaøy, daøi<br />
nhaát:16 ngaøy, ngaén nhaát:2 ngaøy.<br />
Theo doõi sau xuaát vieän:<br />
<br />
−<br />
<br />
Keát quaû sôùm: tay aám, heát ñau nhöùc, laønh seïo<br />
toát.<br />
<br />
−<br />
<br />
Keát quaû laâu daøi theo doõi beänh töû 3 ñeán 51<br />
thaùng: beänh nhaân taùi khaùm sau moãi moät<br />
thaùng,khoâng coù tröôøng hôïp naøo nhaäp vieän trôû<br />
laïi (tröø 2 tröôøng hôïp nhaäp vieän trôû laïi vì taéc<br />
ñoäng maïch maõn tính chi döôùi), haàu heát ñaõ boû<br />
ñöôïc thuoác laù, tröø 2 tröôøng hôïp vaãn tieáp tuïc huùt<br />
thuoác laù.<br />
<br />
BAØN LUAÄN<br />
Ñaëc ñieåm beänh hoïc<br />
Taéc ñoäng maïch maõn tính chi treân ít gaëp hôn<br />
ôû chi döôùi, haàu heát laø beänh nhaân nam giôùi<br />
(97,5%),treû tuoåi (trung bình: 29), nghieän thuoác laù<br />
<br />
Nghieân cöùu Y hoïc<br />
<br />
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 7* Phuï baûn cuûa Soá 1* 2003<br />
<br />
naëng (huùt thuoác treân 1 goùi/ngaøy trong 5 –10 naêm).<br />
Nguyeân nhaân taéc maïch chuû yeáu laø beänh buerger &<br />
xô vöõa ñoäng maïch(2,5,6,11,16) (coù 5% coù<br />
cholesterol/maùu cao), laâm saøng ña soá caùc beänh<br />
nhaân nhaäp vieän ôû giai ñoaïn treã (giai ñoaïn III &IV)<br />
vôùi caùc trieäu chöùng ñau nhöùc, thieáu maùu ñaàu ngoùn,<br />
hoaïi töû ñaàu ngoùn...<br />
Phaãu thuaät caét haïch thaàn kinh giao caûm coù<br />
taùc duïng laøm môû thoâng caùc shunt ñoäng tónh maïch,<br />
daõn nôû caùc maïch maùu döôùi da laøm cho maùu ñeán<br />
nuoâi phaàn xa cuûa chi ñöôïc toát hôn(2). Phaãu thuaät caét<br />
haïch thaàn kinh giao caûm ngöïc ñeå ñieàu trò cho beänh<br />
lyù naøy ñaõ ñöôïc thöïc hieän töø laâu(10). ÔÛ Vieät Nam<br />
nhieàu taùc giaû ñaõ thöïc hieän phaãu thuaät huûy thaàn<br />
kinh giao caûm baèng nhieàu caùch khaùc nhau: Nguyeãn<br />
Thöôøng Xuaân, tieâm huyeát thanh noùng phaù huûy<br />
haïch thaàn kinh giao caûm. Taïi beänh vieän Chôï Raãy<br />
tröôùc ñaây coù caét haïch thaàn kinh giao caûm ngöïc<br />
baèng môû ngöïc hay qua ñöôøng moå ôû coå. Tuy nhieân<br />
caùc phöông phaùp treân laø caùc phaãu thuaät lôùn, nhieàu<br />
nguy cô (chaûy maùu, suy hoâ haáp sau moå, nhieåm<br />
truøng, ñau haäu phaãu nhieàu...) neân ñaõ khoâng ñöôïc aùp<br />
duïng roäng raõi.<br />
Tö theá phaãu thuaät<br />
Naèm nghieâng caùc khoang lieân söôøn daõn<br />
roäng, deã tieáp caän caùc haïch thaàn kinh giao caûm vaø<br />
caét haïch thaàn kinh giao caûm deã daøng, chính<br />
xaùc(13,15) (100% coù keát quaû Giaûi phaãu beänh: haïch<br />
thaàn kinh giao caûm). Tuy nhieân tö theá naèm<br />
nghieâng coù baát lôïi laø phaûi xoay trôû beänh nhaân khi<br />
phaãu thuaät ôû caû 2 beân, toán thôøi gian vaø phaûi chuaån<br />
bò saêng vaûi töø ñaàu, lieân quan ñeán voâ truøng.<br />
Tö theá naèm saáp coù lôïi ñieåm laø khoâng phaûi<br />
xoay trôû beänh nhaân, nhöng khoù tieáp caän haïch thaàn<br />
kinh giao caûm, khoù thao taùc, aûnh höôûng ñeán gaây<br />
meâ(7,8).<br />
Tö theá naèm ngöûa ñaàu cao laø lyù töôûng trong<br />
vieäc tieáp caän vaøo vuøng ñænh phoåi, luùc naøy phoåi bò<br />
“rôùt” xuoáng phía döôùi neân deã daøng thöïc hieän phaãu<br />
thuaät caét haïch thaàn kinh giao caûm ngöïc 2,3. Tö theá<br />
naøy khoâng aûnh höôøng nhieàu ñeán gaây meâ nhö ôû tö<br />
<br />
Chuyeân ñeà Ngoaïi Loàng ngöïc vaø Tim Maïch<br />
<br />
theá naèm saáp, khoâng caàn phaûi thay ñoåi saêng vaûi khi<br />
tieán haønh phaãu thuaät ôû caû hai beân(4, 12).<br />
Vò trí vaø soá löôïng ngoõ vaøo<br />
Tröôùc ñaây chuùng toâi söû duïng 3 ngoû vaøo (1<br />
trocart 10 mm ôû lieân söôøn IV ñöôøng naùch giöõa, 2<br />
trocart 5 mm ôû lieân söôøn VI ñöôøng naùch tröôùc vaø<br />
sau) duøng caùc duïng cuï taùch, ñoát vaø caét haïch thaàn<br />
kinh giao caûm ngöïc N2, N3, gaàn ñaây chuùng toâi chæ<br />
söû duïng 2 trocart (1 trocart 10 mm vaø 1 trocart 5<br />
mm) cuõng thao taùc ñöôïc.<br />
Daøy dính maøng phoåi<br />
Laø vaán ñeà caàn quan taâm, xaùc ñònh tröôùc moå<br />
(tieàn caên beänh phoåi maõn tính, X quang phoåi), trong<br />
daøy dính maøng phoåi raát khoù thao taùc vaø khoù ñöa<br />
camera vaøo khoang maøng phoåi (moät tröôøng hôïp<br />
khoâng ñöa camera vaøo khoang maøng phoåi ñöôïc).<br />
Daãn löu maøng phoåi sau moå<br />
Neáu boùp boùng, ñuoåi khí toát thì khoâng caàn ñaët<br />
daãn löu maøng phoåi sau moå ruùt ngaén ñöôïc thôøi gian<br />
naèm vieän, seïo moå thaåm myõ hôn. Tuy nhieân neáu<br />
ñuoåi khí khoâng toát thì coù theå coøn traøn khí sau moå (2<br />
tröôøng hôïp traøn khí maøng phoåi sau moå).<br />
Bieán chöùng<br />
Chuùng toâi coù 2 tröôøng hôïp traøn khí maøng<br />
phoåi sau moå, khoâng coù caùc bieán chöùng khaùc, khoâng<br />
coù töû vong. Theo taùc giaû Dominique Gossot(9) thöïc<br />
hieän 940 phaãu thuaät caét haïch thaàn kinh giao caûm<br />
ngöïc treân 467 beänh nhaân ghi nhaän:<br />
Khoâng coù töû vong; daøy dính maøng phoåi: 1<br />
tröôøng hôïp; chaûy maùu: 25 tröôøng hôïp (5,3%) ña<br />
phaàn töø tónh maïch lieân söôøn, 1 tröôøng hôïp töø ñoäng<br />
maïch döôùi ñoøn; traøn dòch döôõng traáp: 2 tröôøng hôïp;<br />
traøn kín maøng phoåi:12 tröôøng hôïp (1,3%); traøn dòch<br />
maøng phoåi: 1 tröôøng hôïp; hoäi chöùng Horner: 4<br />
tröôøng hôïp (0,4%); vieâm muõi: 1 tröôøng hôïp.<br />
<br />
29<br />
<br />
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
