Sáng kiến kinh nghiệm: Một số phương pháp tổ chức trò chơi dân gian trong chương trình thể dục tiểu học
lượt xem 33
download
Mục đích nghiên cứu là nhằm giúp cho học sinh trường tiểu học Hoàng Văn Thụ năng cao chất lượng giáo dục thể chất và tạo hứng thú cho các em trong các giờ học thể dục, góp phần phát triển con người theo hướng tòn diện.
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm: Một số phương pháp tổ chức trò chơi dân gian trong chương trình thể dục tiểu học
- “Một số phương pháp tổ chức trò chơi dân gian trong chương trình thể dục tiểu học” PHẦN I 1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI Cuộc sống đối với trẻ em không thể thiếu những trò chơi. Việc gia đình; nhà trường định hướng cho các em tham gia những trò chơi lành mạnh, bổ ích góp phần tích cực hình thành nhân cách, tâm hồn trẻ thơ. Vì thế giúp các em hiểu và tìm về cội nguồn với những trò chơi dân gian là một việc làm cần thiết. Trong kho tàng trò chơi dân gian của dân tộc ta, là sản phẩm mang tính chất vận động và tinh thần xuất phát từ lao động sản xuất và nhu cầu vui chơi giải trí của con người, có giá trị lịch sử, văn hóa, dân tộc và được lưu truyền bằng miệng, truyền tay, được trình diễn, thi đấu. Thông qua các trò chơi dân gian, đã toát lên tính tập thể, tính cộng đồng, tinh thần đoàn kết trong nhân dân nói chung, trong các hoạt động thanh thiếu nhi nói riêng. Các trò chơi dân gian được lưu truyền tiêu biểu như: Trò chơi nhảy dây, nhảy lò cò, chơi tàu bay, u mọi, cướp cờ, ô ăn quan …đã thu hút được sự háo hức của trẻ em khi chơi, cùng sự quan tâm của người lớn. Các trò chơi dân gian ở đây thường đơn giản, không cầu kỳ, tốn kém nên có thể dễ dàng chơi mọi lúc, mọi nơi, dụng cụ dễ kiếm, dễ làm, chủ yếu lấy từ trong tự nhiên, thậm chí chỉ là cái gậy, hòn đá, hòn bi chúng có thể nhặt trong vườn, dưới ruộng là có thể lập được một trò chơi. Người chơi cũng rất đa dạng đối tượng thanh niên, học sinh, hay trẻ em và cả người lớn trong những sinh hoạt lễ hội cộng đồng…ngoài việc vui đùa, rèn luyện thân thể, còn thể hiện nỗi khát khao chiến thắng tiềm ẩn trong mỗi đứa trẻ. Như trò chơi ô ăn quan, đặc tính của trò chơi rất đơn giản, chỉ là những hòn sỏi được rải trên nền đất và khi chơi phải đếm từng hòn sỏi một nên nó là trò chơi hiền lành, không đòi hỏi nhiều lắm vào trí tuệ, sức lực nhưng lại yêu cầu tính Giáo viên: Hoàng Văn Thành Trang: 1
- “Một số phương pháp tổ chức trò chơi dân gian trong chương trình thể dục tiểu học” kiên nhẫn ở người chơi. Trò chơi kéo co cũng thể hiện tinh thần thượng võ, rèn luyện thể lực và sự nhanh nhẹn, khéo léo. Trò chơi dân gian cho trẻ em ở các vùng nông thôn cái tên cũng giản đơn hơn, nôm na hơn như đánh đáo, đánh quay, đi cà kheo … Trò chơi dân gian có nhiều thể loại phù hợp với các sở thích, cá tính khác nhau của nhiều đối tượng người chơi như sôi nổi, điềm đạm hay trầm tĩnh. Mỗi trò lại có một quy luật riêng, mang những sắc thái khác nhau khiến trẻ em chơi suốt ngày mà không thấy chán. Trong kho tàng di sản văn hóa của dân tộc, các trò chơi dân gian của các dân tộc là những sản phẩm mang tính vận động đặc trưng và là biểu hiện tinh thần xuất phát từ trong lao động sản xuất. Trò chơi dân gian của các dân tộc được bảo tồn qua nhiều đời, được lưu giữ và phát huy gắn liền với sự phát triển kinh tế xã hội của các dân tộc anh em. Góp phần hình thành nên sự kiên cường, sự dẻo dai và ý thức vươn lên trong những hoàn cảnh khó khăn, giành chiến thắng của mỗi con người, mỗi cộng đồng, trong những hoàn cảnh khắc nghiệt, trong những điều kiện không thuận lợi. Cũng chính những trò chơi dân gian này làm nên những bản sắc đặc trưng. Việc khôi phục lại các lễ hội truyền thống, trong đó có các trò chơi dân gian như kéo co, đẩy gậy, bắn nỏ, tung còn, đấu vật, đua voi, đua bò, đua ghe… được quan tâm hơn. Bên cạnh đó, các phong trào tổ chức ngày hội văn hóa thể thao diễn ra sôi nổi cũng góp phần không nhỏ vào việc bảo tồn các trò chơi dân gian. Nhưng cần thiết hơn nữa là việc tổ chức thường xuyên tạo thành nếp sinh hoạt của người dân. Để mọi người có thể tham gia cùng nhau thi tài, cũng là cơ hội để truyền dạy cho thế hệ trẻ và gìn giữ được nét văn hóa tốt đẹp trong đời sống. Các trò chơi dân gian các dân tộc như: nu na nu nống, thả đỉa ba ba, trồng nụ, bịt mắt bắt dê, chơi u, chắt chuyền, ô ăn quan... kèm theo các câu đồng dao khuyến khích sự khéo léo, vui đùa tập thể. Ngoài ra còn có các trò Giáo viên: Hoàng Văn Thành Trang: 2
- “Một số phương pháp tổ chức trò chơi dân gian trong chương trình thể dục tiểu học” như: đánh khăng, trốn tìm, cướp cờ, ống phóc, nhảy dây... thể hiện sự khéo léo, tính tập thể. Lớn dần lên theo lứa tuổi lại có các trò chơi có tính chuyên môn hơn như: bắn nỏ, đẩy gậy, đi cà kheo, thi bơi, vật, ném còn... Các trò dân gian có vai trò vô cùng quan trọng trong sinh hoạt, góp phần giáo dục con người về tính tập thể, tinh thần kỷ luật, ý chí vươn lên giành chiến thắng, rèn luyện thể chất, sức mạnh, dẻo dai, khôn khéo và sức chịu đựng của con người, giúp con người ngày càng phát triển toàn diện về trí, đức, thẩm, mỹ. Nhưng với đời sống hiện nay, khi quá trình hội nhập và phát triển, sự ảnh hưởng trực tiếp cũng như gián tiếp của nhiều trào lưu văn hóa mới, cùng với sự tác động mạnh mẽ của cơ chế thị trường đã dẫn tới những sự thay đổi mang tính tiêu cực của các trò chơi dân gian của các dân tộc. Đặc biệt, giá trị của các trò chơi đang có nguy cơ mai một, biến mất hay biến tướng một cách bất thường. Thay thế vào đó là các trò chơi mới được du nhập không phù hợp với văn hóa, thể chất của con người Việt Nam. Chính vì thế mấy năm trở lại đây, ở một số địa phương việc bảo tồn, lưu giữ và phát huy giá trị của các trò chơi văn hóa dân gian đã được quan tâm, chú trọng. Việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hoá truyền thống dân tộc nói chung, trò chơi dân gian nói riêng cần được xác định là nhiệm vụ quan trọng của mọi cấp, ngành và toàn xã hội. Thông qua các trò chơi có thể nâng cao thể chất, ý chí phấn đấu của con người; giáo dục ý thức cộng đồng, bản sắc và truyền thống văn hoá dân tộc cho các thế hệ. Đồng thời, từng bước nâng tầm các trò chơi dân gian các dân tộc thiểu số trở thành các môn thể thao đại chúng. Học sinh tiểu học là lứa tuổi mà không những được chăm sóc sức khỏe ,được học tập mà phải cần được thỏa mản nhu cầu vui chơi, vui chơi là hoạt động chủ đạo thông qua hoạt động trò chơi, học sinh được Giáo viên: Hoàng Văn Thành Trang: 3
- “Một số phương pháp tổ chức trò chơi dân gian trong chương trình thể dục tiểu học” phát triển trí tuệ, thể chất, tình cảm quan hệ xã hội, nhằm phát triển toàn diện nhân cách cho học sinh . Năm học 2016 2017 là năm tiếp tục thực hiện chỉ thị 40 của BGD ĐT về việc phát động phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện Học sinh tích cực. “Trong 2 mục tiêu, 5 yêu cầu và 5 nội dung của chỉ thị 40 có nội dung :“Tổ chức các trò chơi dân gian và các hoạt động vui chơi giải trí tích cực khác phù hợp với lứa tuổi của học sinh”. Trở về với thời gian thập niên 70, 80 về trước. Những trò chơi như u tù, kéo co, thả diều, đánh chuyền, nhảy dây …. Kí ức tuổi thơ còn đọng lại trong ta là sự sảng khoái, hả hê khi thắng cuộc trò chơi kéo co, sung sướng khi thấy cánh diều bay bổng của trò chơi thả diều, là sự ú tim hồi hộp của trò chơi trốn tìm. Có lẽ những kỉ niệm thời thơ ấu gắn liền với những trò chơi hấp dẫn lôi cuốn của trẻ thơ. Tiếc rằng những trò chơi hồn nhiên ấy, đang dần mai một, ngày càng bị lãng quên. Ngày nay trước sự bùng nổ của công nghệ số, trong quá trình công nghiệp hóa hiện đại hóa, quá trình đô thị hóa và sự phát triển như vũ bão của công nghệ thông tin, những trò chơi dân gian trở nên xa lạ đối với trẻ em. Thay vào đó, là những trò chơi điện tử mang tính bạo lực, nguy hiểm. Các hàng trò chơi điện tử mọc lên nhan nhản từ miền ngược đến miền xuôi mà khách hàng ở đây chỉ toàn là các em ở lứa tuổi tiểu học là đa số. Chúng ta những người làm công tác giáo dục: “Hãy ngăn chặn các trò chơi vô bổ, bằng việc phát huy và vận dụng tốt trò chơi dân gian một di sản văn hóa quý báu của dân tộc”. Tuy nhiên trong thực tế việc chuyển tải các trò chơi dân gian cho học sinh tiểu học còn gặp nhiều bất cập do những khó khăn như: không gian, thời gian chơi, cách thức tổ chức trò chơi, chơi như thế nào để vừa vui tươi, lành mạnh vừa đảm bảo an toàn cho học sinh. Trong khi học sinh hiện nay, nhất là học sinh ở các vùng, miền nói chung chưa có điều kiện tiếp cận với trò chơi dân gian và bản thân nhiều giáo viên cũng còn bỡ ngỡ Giáo viên: Hoàng Văn Thành Trang: 4
- “Một số phương pháp tổ chức trò chơi dân gian trong chương trình thể dục tiểu học” trước các trò chơi dân gian. Để tổ chức được các trò chơi dân gian có hiệu quả, lôi cuốn có tính giáo dục cao là một điều nan giải. Trước tình hình đó, là một giáo viên bộ môn thể dục tôi luôn trăn trở đi tìm ra các giải pháp để tổ chức trò chơi dân gian đạt hiệu quả nhằm thiết thực cụ thể hóa phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện – học sinh tích cực”. Do đó tôi đi sâu vào nghiên cứu đề tài: “ Một số phương pháp tổ chức trò chơi dân gian trong chương trình thể dục tiểu học ” 2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU Nhằm giúp cho học sinh trường tiểu học Hoàng Văn Thụ năng cao chất lượng giáo dục thể chất và tạo hứng thú cho các em trong các giờ học thể dục, góp phần phát triển con người theo hướng tòn diện. Trang bị cho các em một số kiến thức và kĩ năng về trò chơi. Giáo dục cho các em nề nép tập luyện TDTT, có ý thức giữ gìn vệ sinh và lối sống lành mạnh, vui chơi giải trí có tính tổ chức kĩ luật, góp phần giáo dục đạo đức, lối sống, hình thành nhân cách con người mới. 3. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU Tìm hiểu thực trạng tình hình thực tế ở các trường tiểu học trong thành phố. Đặc điểm tâm sinh lí của học sinh tiểu học là ham thích sự vui nhộn, thích khám phá những điều mới lạ đặc biệt là các trò chơi. Các em muốn hòa mình vào các trò chơi tìm sự thỏa mái thư giản sau tiết học căng thẳng. Nhưng cũng mau nhàm chán, nếu các trò chơi đơn điệu không hấp dẫn lôi cuốn. Trong thực tế từ nhiều năm qua giờ giải lao học sinh chỉ hay chơi tự do chạy nhảy đuổi nhau, có khi lại nghịch đất hoặc chơi trò chơi thường Giáo viên: Hoàng Văn Thành Trang: 5
- “Một số phương pháp tổ chức trò chơi dân gian trong chương trình thể dục tiểu học” khô khan, gò ép, lặp đi, lặp lại nhiều lần không theo chủ đề. Do đó việc phát huy tốt trò chơi dân gian vào nhà trường còn hạn chế. Khi xây dựng đề tài này tôi đã tìm hiểu khả năng nhận biết của 180 học sinh lớp 5 trường tiểu học Hoàng văn Thụ qua khảo sát và đề ra một số tiêu chí của học sinh về các trò chơi dân gian như sau: Tổng số học sinh: 180 Ham thích trò chơi dân gian 160/180 Hiểu biết về trò chơi dân gian 80/180 Mạnh dạn tự tin khi tham gia hoạt động 100/180 Thể hiện tinh thần đoàn kết 150/180 Biết tự tổ chức trò chơi 80/180 Sáng tạo trong khi chơi trò chơi 40/180 4. PHẠM VỊ NGHIÊN CỨU Một số yêu cầu để vận dụng tốt tổ chức trò chơi cho học sinh trường Tiểu học Hoàng Văn Thụ nói riêng và học sinh Tiểu học Thành Phố Lạng Sơn nói chung. 5. THỜI GIAN HÌNH THÀNH VÀ VIẾT SÁNG KIẾN: Từ năm 2015 2016 lập kế hoạch triển khai nghiên cứu đề tài. Từ năm 2016 2017 nhân rộng đề tài nghiên cứu trong nhà trường. Từ tháng 9 đến tháng 12 năm 2016 viết báo cáo sáng kiến, cải tiến kỹ thuật đề tài đã nghiên cứu. Giáo viên: Hoàng Văn Thành Trang: 6
- “Một số phương pháp tổ chức trò chơi dân gian trong chương trình thể dục tiểu học” PHẦN II NỘI DUNG “ Một số phương pháp tổ chức trò chơi dân gian trong chương trình thể dục tiểu học ” Lớp 1: + Nhảy ô tiếp sức Giáo viên: Hoàng Văn Thành Trang: 7
- “Một số phương pháp tổ chức trò chơi dân gian trong chương trình thể dục tiểu học” + Kéo cưa lừa sẻ Lớp 2: + Bỏ khăn + Chạy đổi chổ vỗ tay nhau Lớp 3 +Thỏ nhảy + Chuyển đồ vật Lớp 4 + Nhảy lướt sóng + Lăng bóng bằng tay Giáo viên: Hoàng Văn Thành Trang: 8
- “Một số phương pháp tổ chức trò chơi dân gian trong chương trình thể dục tiểu học” Lớp 5 + Chạy tiếp sức theo vòng tròn + Chạy nhanh theo số 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN: Trò chơi dân gian cũng là một di sản quý báu của dân tộc. Nó được kết thành từ quá trình lao động và sinh hoạt, trong đó tích tụ cả trí tuệ và niềm vui trong cuộc sống của bao thế hệ người Việt xưa. Đặc biệt đối với trẻ em ,trò chơi dân gian đã mang lại cho thế giới trẻ thơ nhiều điều thú vị bổ ích. Hướng đến mục tiêu “ Xây dựng trường học thân thiện – Học sinh tích cực”. Đưa trò chơi dân gian vào nhà trường là điều hết sức cần thiết không những góp phần rèn luyện sức khỏe kĩ năng ứng xử hợp lí các tình huống trong cuộc sống, thói quen và kĩ năng làm việc, nó còn kích thích học sinh học tập tốt “chơi vui, học càng vui” Sau những giờ học căng thẳng với những bài toán khó phải động não suy nghĩ và những bài văn phải vận dụng tư duy. Trò chơi dân gian là món ăn tinh thần bổ ích, sảng khoái Giáo viên: Hoàng Văn Thành Trang: 9
- “Một số phương pháp tổ chức trò chơi dân gian trong chương trình thể dục tiểu học” cho học sinh tạo không khí vui tươi cởi mở, học sinh gần gũi thân thiện với nhau hơn bởi những trò chơi có tính hài hước, dí dỏm thể hiện sự tương tác khi chơi . Trò chơi dân gian được gắn liền với môi trường sống. Nó thường đơn giản dễ chơi, vật dụng dễ tìm, không tốn tiền, dễ tổ chức dù trong không gian hẹp như góc sân, lớp học. Tất cả những trò chơi có chung một mục đích rèn luyện sức khỏe, nhanh tay, tinh mắt, sáng tạo, khéo léo, vun đắp tình cảm hồn nhiên vô tư cho trẻ nhất là trẻ đang độ tuổi tiểu học. 2. CƠ SỞ THỰC TIỄN: Trước những phát triển kinh tế thị trường, sự xâm nhập mạnh mẽ của công nghệ thông tin vào cuộc sống, kéo theo là những trò chơi giải trí hiện đại đang xâm nhập vào tầng lớp thanh thiếu niên nói chung và đặc biệt là lứa tuổi thiếu niên nhi đồng. Đồ chơi cho trẻ em rất đa dạng, phong phú chủng loại. Trong đó có cả những đồ chơi mang yếu tố bạo lực, kích động khi chơi. Đặc biệt các trò chơi trên game online, trở thành vấn nạn mang tính bức xúc của xã hội. Các em không được làm quen và chơi những trò chơi dân gian của thiếu nhi thuở trước – đang ngày càng bị mai một và quên lãng, cả các vùng nông thôn, nơi mà đang dần bị đô thị hóa mạnh mẽ…Trước thực trạng đó, việc xác định khôi phục, đẩy mạnh các hoạt động trò chơi dân gian, dưới các hình thức lồng ghép trong hoạt động, sinh hoạt của tổ chức Đội, hoạt động ngoài giờ lên lớp… đã có tác động tích cực trong giới trẻ. Đặc biệt là các em đội viên nhi đồng. Các hoạt động như: Hội trại truyền thống, ngày hội thiếu nhi, đêm hội trăng rằm…đã thực sự là những ngày hội lớn của thiếu niên và nhi đồng, trong đó các em đã thỏa thích tham gia các hoạt động trò chơi dân gian. Ngoài ra, tại các buổi ngoại khóa, sinh hoạt hè…các anh chị cán bộ Đoàn, anh chị tổng phụ trách Đội tổ chức hướng dẫn cho các em tham gia các trò chơi. Giáo viên: Hoàng Văn Thành Trang: 10
- “Một số phương pháp tổ chức trò chơi dân gian trong chương trình thể dục tiểu học” Có thể khẳng định trò chơi dân gian đã và đang góp phần tích cực giáo dục lớp trẻ về kỹ năng sống, tính tập thể, tinh thần kỷ luật, ý chí vươn lên giành chiến thắng, rèn luyện thể chất, sức mạnh, dẻo dai, khôn khéo và sức chịu đựng của con người. Qua đó, giúp trẻ thơ ngày càng phát triển toàn diện về trí tuệ, đạo đức, thẩm mỹ. Không chỉ nâng cánh cho tâm hồn trẻ, mà giúp trẻ em phát triển khả năng tư duy, sáng tạo, sự khéo léo mà còn giúp các em hiểu về tình bạn, tình yêu gia đình, quê hương, đất nước. 3. TÌNH HÌNH THỰC TRẠNG: 3.1. Về phía nhà trường: Đánh dấu sự ra đời của một ngôi trường tiểu học mới mang tên người anh hùng kiên trung của các dân tộc Xứ Lạng, Hoàng Văn Thụ. Từ đây, thầy và trò có một mái nhà riêng khang trang, vốn trước đây là Trường PTCS. Cũng tại thời điểm này, Trường được đón nhận bằng công nhận trường Tiểu học đạt chuẩn Quốc gia mức độ I. 3.2. Về phía học sinh: Một số học sinh tiếp cận với bài tập còn bở ngở, gặp nhiều khó khăn, chưa thực sự chủ động trong các hoạt động mang tính tập thể. Các em chưa tập trung cao trong việc tập luyện cũng như tham gia trò chơi. 3.3. Về phía giáo viên: Chưa chú trọng đến việc hướng dẫn hình thành kỹ năng, kỹ xảo khi thực hiện động tác, đưa trò chơi lồng ghép vào các buối tập chưa đa dạng. 4. PHƯƠNG PHÁP TIẾN HÀNH: 4.1. Phương pháp 1: Sưu tầm và chọn lọc các trò chơi phù hợp với học sinh Như chúng ta đã biết trò chơi dân gian Việt Nam rất phong phú, đa dạng nhưng không phải trò chơi nào cũng phù hợp với học sinh. Vì thế, Giáo viên: Hoàng Văn Thành Trang: 11
- “Một số phương pháp tổ chức trò chơi dân gian trong chương trình thể dục tiểu học” giáo viên nên có sự cân nhắc lựa chọn cho phù hợp nếu không sẽ không đạt hiệu quả, phản tác dụng giáo dục. Ngoài vốn hiểu biết sẵn có tôi tìm hiểu thêm trên mạng. Trong sách báo, cẩm nang 100 trò chơi dân gian Việt Nam Sau khi sưu tầm các trò chơi, tôi phân loại và giới hạn một số trò chơi cụ thể như sau Trò chơi luyện tinh mắt dẻo chân Nhảy lò cò, nhảy dây, đá cầu, bắn bi, nu na, nu nống …… Trò chơi luyện sự phán đoán, tính Ô ăn quan, cờ gánh, chơi chuyền toán chính xác ….. Trò chơi phát hiện sự nhanh nhẹn, Kéo co, rồng rắn lên mây, cướp cờ khéo léo phát huy tinh thần tập thể ….. Trò chơi rèn luyên sự phán đoán, Bịt mắt bắt dê, bỏ khăn …… thính tai Mỗi trò chơi phù hợp không gian, tổ chức mới phát huy được tác dụng của nó: Tận dụng không gian rộng, thoáng cho học sinh chơi các trò chơi như: Rồng rắn lên mây, bịt mắt bắt dê, nhảy dây, nhảy lò cò….. Nhằm rèn luyện và phát triển thể lực Trong lớp học, góc lớp: nên cho học sinh chơi theo nhóm: ô ăn quan, chơi chuyền, kéo cưa lừa xẻ, cờ gánh……. Đặc biệt đặc trưng của trò chơi dân gian khi chơi các em không bao giờ hùng hục chơi mà các em vừa chơi vừa hát hoặc đọc lời đồng dao. Từ những thông tin thu đươc, tôi hướng dẫn cho học sinh học thụộc và tạo hào hứng trong khi chơi. Ví dụ : Chơi chuyền “ Chuyền, chuyền một …một một đôi Chuyền, chuyền hai hai hai đôi” Kéo cưa lừa xẻ ‘ Cù cưa cút kít Giáo viên: Hoàng Văn Thành Trang: 12
- “Một số phương pháp tổ chức trò chơi dân gian trong chương trình thể dục tiểu học” Làm ít ăn nhiều ….’ Nhảy lò cò : “Nhảy lò cò… Cho cái giò nó khỏe ……” Tập tầm vông : ‘Tập tầm vông tay không, tay có…,” 4.2. Phương pháp 2: Quy định thời gian tổ chức chơi Không phải trong giờ ra chơi nào cũng tổ chức trò chơi dân gian, nếu tổ chức thường xuyên e rằng quỹ thời gian không cho phép. Tùy tình hình thực tế và thời tiết, tôi quy định lớp tổ chức trò chơi vào những giờ giải lao va lồng ghép vào tiết thể dục. Lên lịch trò chơi cụ thể từng tháng Thời gian Trò chơi Tháng 9,10 Kéo co, ô ăn quan, kéo cưa lưa lừa xẻ, đá cầu, Rồng rắn lên mây Tháng 11,12 Chơi chuyền, kéo co, nhảy lò cò, nhảy ô tiếp sức Tháng 1,2,3 Cờ gánh, bịt mắt bắt dê, tập tầm vông, cướp cờ, bắn bi. Tháng 5 Ôn luyện các trò chơi đã biết Kế hoạch tổ chức các trò chơi: Dựa vào lịch trò chơi đã đề ra GV cho học sinh tìm hiểu lồng ghép vào tiết sinh hoạt, các trò chơi mà giáo viên đã chuẩn bị phổ biến và cho học sinh chơi vào tuần kế tiếp. Lập kế hoach, sắp xếp trò chơi cho các em theo từng buổi đảm bảo sức khỏe, đảm bảo điều kiện thời tiết 4.3. Phương pháp 3: Khi tổ chức các trò chơi cần thực hiện các nguyên tắc Giáo viên: Hoàng Văn Thành Trang: 13
- “Một số phương pháp tổ chức trò chơi dân gian trong chương trình thể dục tiểu học” 4.3.1. Nguyên tắc 1: Bảo đảm cho học sinh hiểu rõ yêu cầu nội dung và cách thức tổ chức trò chơi. Yêu cầu đối với trò chơi có tác dụng định hướng đối với quá trình tổ chức trò chơi , nhằm đáp ứng yêu cầu giáo dục đạo đức tương ứng . Nội dung trò chơi giúp cho học sinh biết cần làm gì và cách thức tổ chức trò chơi giúp cho học sinh cần phải làm thế nào trong khi chơi : Từ đó học sinh sẽ thực hiện trò chơi được đúng hướng, với nội dung đầy đủ, với cách thức hoạt động phù hợp. Vì vậy trước khi chơi tôi cần giải thích rõ ràng những yêu cầu cần đạt, nội dung và cách thức hoạt động cần thực hiện . Bởi nếu không thì các em sẽ tiến hành chơi một cách tự phát, tùy tiện và không thu được kết quả mong muốn . 4.3.2. Nguyên tắc 2 : Bảo đảm phát huy tính tích cực, độc lập sáng tạo của học sinh trong quá trình tổ chức chơi. Học sinh không những là đối tượng của hoạt động dạy cũng như của hoạt động giáo dục mà điều quan trọng hơn, các em là chủ thể nhận thức vì vậy trong quá trình tổ chức trò chơi, tôi thường quan tâm đến các mức độ tham gia của học sinh từ thấp đến cao: + Giáo viên chọn, hướng dẫn và tổ chức trò chơi. + Giáo viên chọn và hướng dẫn trò chơi, còn học sinh tự tổ chức trò chơi . + Giáo viên chọn trò chơi, còn học sinh tự nghiên cứu và tự tổ chức trò chơi. + Học sinh tự chọn, tự hướng dẫn và tổ chức trò chơi. 4.3.3. Nguyên tắc 3: Đảm bảo tổ chức trò chơi được tự nhiên, không gò ép. Khi tổ chức các trò chơi tôi thường giúp học sinh tham gia một cách tự nhiên không gò ép, các em được vui chơi thoải mái . Giáo viên: Hoàng Văn Thành Trang: 14
- “Một số phương pháp tổ chức trò chơi dân gian trong chương trình thể dục tiểu học” 4.3.4. Nguyên tắc 4: Bảo đảm luân phiên các trò chơi một cách hợp lý. + Đối với học sinh tiểu học, khả năng chú ý có chủ định và hứng thú chưa thật bền vững. Do đó tôi không tổ chức một trò chơi quá dài mà căn cứ vào yêu cầu giáo dục, căn cứ vào đặc điểm tâm sinh lý của học sinh để lựa chọn trò chơi thích hợp, để có thể luân phiên nhau giúp học sinh chuyển hướng chú ý và hứng thú một cách hợp lý . 4.3.5. Nguyên tắc 5: Bảo đảm tổ chức trò chơi với tinh thần thi đua đồng đội. Trong khi tổ chức cho học sinh chơi các trò chơi có tính chất đồng đội, tôi luôn quan tâm đến yếu tố thi đua có chuẩn và thang đánh giá thành tích của cá nhân cũng như thành tích chung của đồng đội. Nhờ vậy luôn kích thích được tính tích cực phấn đấu của học sinh vì thành tích bản thân, vì thành tích đồng đội mà mình là thành viên. Qua đó, vun đắp cho các em ý thức đồng đội, tình bạn thân ái . Trong quá trình tổ chức trò chơi cho học sinh tôi luôn tiến hành theo quy trình sau : * Chuẩn bị tổ chức trò chơi . Thiết kế giáo án . + Tên trò chơi. + Xác định mục đích giáo dục của trò chơi: Qua trò chơi cần đạt những yêu cầu giáo dục gì về tri thức, thái độ và hành vi. + Chuẩn bị các phương tiện phục vụ cho việc tổ chức trò chơi (tùy thuộc vào trò chơi) nêu lên những phương tiện vật chất. + Các giải thưởng (nếu có). + Nội dung trò chơi, các hoạt động cụ thể với cách tiến hành cụ thể. + Chuẩn và thang đánh giá, nếu cần. ví dụ: đối với trò chơi chuẩn Giáo viên: Hoàng Văn Thành Trang: 15
- “Một số phương pháp tổ chức trò chơi dân gian trong chương trình thể dục tiểu học” đánh giá là phần hát đúng bài đồng dao, rõ ràng mạch lạc và thang đánh giá từ 1điểm đến 10 điểm ( Mục đích để đánh giá thứ hạng của các đội) Chuẩn bị đầy đủ và có chất lượng các phương tiện dạy học. * Tổ chức trò chơi Cho học sinh Nêu tên trò chơi và giải thích ngắn gọn ý nghĩa của trò chơi Nêu yêu cầu của trò chơi Phổ biến luật chơi Nêu rõ cách chơi, hiệu lệnh, phần việc cách thức làm việc. Công bố trọng tài (có thể là giáo viên cùng với học sinh trong lớp) Tiến hành trò chơi . Hô hiệu lệnh dứt khoát cho các nhóm đồng loạt tiến hành. Trọng tài chú ý quan sát, điều chỉnh, giúp đỡ các thành viên về cách chơi, kịp thời uốn nắn những lệch lạc. * Kết thúc trò chơi Trọng tài tập hợp học sinh để nhận xét, đánh giá chung (cá nhân và nhóm hoặc tổ ) cho học sinh tham gia đánh giá. Làm một số động tác thư giãn (nếu chơi trò chơi vận động) Tính tổng điểm của từng nhóm và công bố kết quả . Tuyên dương học sinh, đặc biệt là nhóm có cố gắng hơn. ( Có thiết kế trò chơi trong phần phụ lục) 4.4. Phương pháp 4 : Hãy hòa mình với thế giới trẻ thơ : Để tạo hứng thú cho học sinh giáo viên nên chủ động thay đổi trò chơi một cách hợp lí để không gây nhàm chán .Trò chơi phải thay đổi tùy theo địa điểm chơi ,không gian chơi không lặp đi lặp lại nhiều lần và giáo viên phải có kĩ năng tổ chức trò chơi là hòa mình với trẻ con, cùng chơi với các em như người bạn lớn.Trong trò chơi người quản trò rất quan Giáo viên: Hoàng Văn Thành Trang: 16
- “Một số phương pháp tổ chức trò chơi dân gian trong chương trình thể dục tiểu học” trọng cuộc chơi có hào hứng hấp dẫn hay không là nhờ sự khéo léo, linh hoạt nhạy bén của người quản trò. Trong quá trình tổ chức trò chơi cho học sinh tôi luôn gần gũi động viên, vui vẻ cởi mở tạo không khí vui tươi hào hứng bằng dáng vẻ hài hước dí dỏm, hấp dẫn gây tiếng cười, làm cho học sinh cảm thấy thỏa mái và sảng khoái trong khi chơi. Qua đó học sinh mạnh dạn tự tin hơn, sẵn sàng bày tỏ nguyện vọng của mình với giáo viên, và tự khẳng định được mình trong tập thể . 4.5. Phương pháp 5: Nhân rộng các trò chơi trong Tổ CM, các lớp trong cơ sở : Một trong những nội dung “Xây dựng trường học thân thiện Học sinh tích cực” Đưa trò chơi dân gian vào trường học. Ngay từ đầu năm học thông qua tổ chuyên môn Tôi thấy các lớp còn hạn chế về trò chơi dân gian nên mạnh dạn đăng kí “Đề tài tổ chức trò chơi dân gian”. Qua hội nghị tổ đầu năm cả tổ đã thảo luận bàn bạc và thống nhất đưa chỉ tiêu phát động các trò chơi dân gian trong tổ và chọn lớp xây dựng điển hình. Hằng tháng họp tổ có đánh giá rút kinh nghiệm tổ chức. Thông qua tổ chuyên môn xây dựng chuyên đề tổ chức các trò chơi dân gian. Tổ đã tổ chức cho giáo viên tập huấn các trò chơi mà tôi đã thực hiện,nhằm nhân rộng cho các giáo viên trong tổ. Ngoài ra, tôi còn phát động, phổ biến trò chơi cho các giáo viên trong cùng trường. 4.6. Phương pháp 6 : Thi đua tìm hiểu các trò chơi dân gian Để làm giàu cho kiến thức trò chơi dân gian ,ngoài các trò chơi phổ biến, tôi còn tổ chức cho các em thi tìm hiểu thêm các trò chơi đân gian khác. Tổ chức cho các em thi đua tìm xem tổ nào biết thêm nhiều trò chơi hơn qua hình thức tổ chức cho các em chơi “ Tiếp sức ”, “Quản trò giỏi ” Giáo viên: Hoàng Văn Thành Trang: 17
- “Một số phương pháp tổ chức trò chơi dân gian trong chương trình thể dục tiểu học” Hình thức trò chơi: Phát động cho học sinh tìm hiểu trao đổi các trò chơi trong tổ Mỗi tổ cử một bạn làm quản trò. Trò chơi được chơi 2 vòng : Vòng 1: “Tiếp sức” Trong 2 phút nối tiếp nhau ghi nhanh tên các trò chơi đã tìm hiểu (Tổ nào ghi được nhiều trò chơi nhất tính 10 điểm, nhì 9 điểm, ba 8 điểm ) Vòng 2 : “Quản trò giỏi “ Chọn một trò chơi mới tìm hiểu tổ chức cho tổ chơi một em làm quản trò (Cả lớp bình chọn tổ nào làm quản trò hay nhất 10 điểm, nhì 9 điểm, ba 8 điểm ) Qua 2 vòng thi tổ nào có số điểm cao nhất là thắng cuộc Giáo viên tổng kết tuyên dương tổ thắng cuộc Qua trò chơi này giúp học sinh biết thêm nhiều trò chơi mới, phát huy được kĩ năng nhanh nhẹn, tinh thần tập thể, bởi trò chơi dân gian rất đa dạng, phong phú nếu chúng ta biết phát huy tốt 5. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU Qua một quá trình tổ chức thực hiện với nhiều biện pháp và sự nổ lực của bản thân có nhiều kết quả cụ thể : Tích cực tham gia tìm hiểu các trò chơi dân gian Đa số các em nắm vững được cách thức chơi một số trò chơi dân gian Biết cách tổ chức trò chơi, thuộc được nhiều bài hát đồng dao Qua việc chơi trò chơi giúp các em rèn được thể chất, phản xạ nhanh khéo léo, thể hiện tinh thần tập thể, đoàn kết gắn bó với nhau hơn . Sau giờ chơi các em có hứng thú tích cực tham gia vào các hoạt động học tập chất lượng học tập nâng lên rõ ràng Mở rộng kiến thức và có thêm hiểu biết về trò chơi dân gian Hứng thú tham gia các trò chơi một cách tích cực không những các em tham gia mà còn động viên các bạn cùng tham gia Giáo viên: Hoàng Văn Thành Trang: 18
- “Một số phương pháp tổ chức trò chơi dân gian trong chương trình thể dục tiểu học” Kết quả được đánh cụ thể như sau: Tổng số học sinh: 180 Ham thích trò chơi dân gian 180/180 Hiểu biết về trò chơi dân gian 170/180 Mạnh dạn tự tin khi tham gia hoạt 160/180 động Thể hiện tinh thần đoàn kết 170/180 Biết tự tổ chức trò chơi 175/180 Sáng tạo trong khi chơi trò chơi 170/180 PHẦN III KẾT LUẬN 1. Ý NGHĨA CỦA ĐỀ TÀI ĐỐI VỚI CÔNG TÁC DẠY HỌC: Trang bị cho học sinh một số hiểu biết về những kĩ năng cơ bản về bài thể dục phát triển chung cần thiết thường gặp trong đời sống. Các em có tính nề nếp tập luyện thể dục thể thao, có ý thức giữ gìn sức khõe của bạn thân, có nếp sống lành mạnh, vui chơi giải trí có tổ chức Giáo viên: Hoàng Văn Thành Trang: 19
- “Một số phương pháp tổ chức trò chơi dân gian trong chương trình thể dục tiểu học” và kỹ luật góp phần giáo dục đạo đưc lối sống lành mạnh, hình thành nhân cách con người mới. Nhằm phát triển thể lực, cơ thể, tạo sự hứng thú cho học sinh tập luyện, hình thành kỹ năng vận động, củng cố và nâng cao sức khõe, có sự tác động trực tiếp tích cực đến việc rèn luyện sức khõe và ý chí phẩm chất đạo đức cho người học. Tăng thêm hiệu quả các bài tập thể dục về nhiều mặt, kể cả đến tác dụng thực tế lao động và quốc phòng. Có thói quen tổ chức nghỉ ngơi hợp lý, chuẩn bị thi đấu thuận lợi. Làm cho người tập có cảm xúc tốt, sãng khoái, thú vị. 2. BÀI HỌC KINH NGHIỆM VÀ HƯỚNG PHÁT TRIỂN : Trong quá trình giảng dạy và áp dụng một số biện pháp để uốn nắn sửa sai cho học sinh khi thực hiện động tác thể dục, bạn thân tôi rút ra một số kinh nghiệm như sau: Chuẩn bị đầy đủ về tranh ảnh trực quan, đồ dùng dạy học như: còi, bóng, cầu, cờ, sân bãi.v.v… Dạy học kiến thức mới, ôn lại kiến thức cũ, phối hợp hài hoà các phương pháp. Trong giảng dạy giáo viên sử dụng cán sự lớp một cách linh hoạt, hiệu quả nhất. Nắm được đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi, sức khoẻ của từng học sinh, giáo viên trực tiếp sửa sai uốn nắn điều chỉnh sai sót kịp thời, để tổ chức cho các em luyện tập đạt hiệu quả cao nhất. Luôn luôn tuyên dương kịp thời những cái đúng, cái hay, cái đẹp của học sinh. Hướng dẫn các em tập ở nhà dần dần hình thành thói quen luyện tập để bảo vệ và nâng cao sức khoẻ, phát triển thể lực, phẩm chất đạo đức cho các em, để đất nước ta có một thế hệ trẻ mạnh về thể chất nhưng Giáo viên: Hoàng Văn Thành Trang: 20
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số kinh nghiệm nâng cao công tác chủ nhiệm học sinh lớp 5
14 p | 2592 | 686
-
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy học môn học vần cho học sinh lớp 1 trường tiểu học Mỹ Phước D
50 p | 2695 | 408
-
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số biện pháp giúp học sinh lớp 2 học tốt môn tập làm văn
10 p | 2122 | 376
-
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số biện pháp rèn kĩ năng học tốt môn tập làm văn ở lớp 5
11 p | 1174 | 281
-
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số biện pháp chỉ đạo giáo dục kỹ năng sống cho học sinh đầu cấp
28 p | 777 | 213
-
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả thảo luận nhóm trong dạy học môn Toán lớp 3 - Bùi Thị Giao Thủy
20 p | 658 | 121
-
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số biện pháp giúp học sinh lớp 5 đọc đúng, đọc diễn cảm
24 p | 571 | 119
-
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số biện pháp quản lý hoạt động dạy và học môn Tiếng Việt lớp 2 phân môn kể chuyện
20 p | 589 | 112
-
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số kinh nghiệm rèn kỹ năng kể chuyện cho học sinh lớp 2 trong phân môn Tiếng Việt
11 p | 595 | 100
-
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số giải pháp quản lý công tác giáo dục đạo đức học sinh trường tiểu học
9 p | 436 | 80
-
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số kinh nghiệm giúp giáo viên khối 1 nâng cao chất lượng dạy môn Tiếng Việt
15 p | 612 | 74
-
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số kinh nghiệm giải bài toán BĐT
25 p | 309 | 70
-
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số kinh nghiệm khai thác triệt để mô hình để giảng dạy môn Sinh học lớp 7
17 p | 384 | 69
-
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số biện pháp rèn kỹ năng học tốt môn tập làm văn ở lớp 5
13 p | 360 | 66
-
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số phương pháp giải phương trình mũ – phương trình Logarit
29 p | 352 | 42
-
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số sai lầm thường gặp của học sinh khi giải phương trình lượng giác cơ bản
13 p | 297 | 29
-
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số kinh nghiệm giảng dạy lồng ghép giáo dục dân số - sức khỏe sinh sản vị thành niên thông qua tác phẩm Chiếc thuyền ngoài xa – Nguyễn Minh Châu - Môn Ngữ Văn - Lớp 12 chương trình chuẩn
51 p | 273 | 24
-
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số biện pháp nâng cao công tác nữ công trong trường Tiểu học
17 p | 21 | 6
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn