intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Sáng kiến kinh nghiệm THCS: Một số kinh nghiệm dạy học lồng ghép giáo dục lí tưởng sống cao đẹp cho học sinh trong bài Cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp xâm lược kết thúc (1953-1954)

Chia sẻ: Dung Hoang | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:22

Thêm vào BST
Báo xấu
37
lượt xem 8
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu của đề tài là xác định rõ đối tượng, mục đích, phương pháp dạy học nhằm lồng ghép giáo dục lí tưởng sống cho học sinh trong tiết dạy học lịch sử qua đó nâng cao chất lượng học tập, nâng cao nhận thức về lí tưởng sống cao đẹp cũng như đúc rút thêm một số kinh nghiệm trong qua trình dạy học của giáo viên.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm THCS: Một số kinh nghiệm dạy học lồng ghép giáo dục lí tưởng sống cao đẹp cho học sinh trong bài Cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp xâm lược kết thúc (1953-1954)

  1. Một số kinh nghiệm dạy học lồng ghép giáo dục lí tưởng sống cao đẹp cho học sinh trong   bài Cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp xâm lược kết thúc (1953­1954) PHẦN THỨ NHẤT: MỞ ĐẦU I. Đặt vấn đề 1. Lí do lý luận  Chủ  tịch Hồ  Chí Minh khi đánh giá về  vai trò của thanh niên, Người  nhấn mạnh: “Người ta thường nói: Thanh niên là người chủ  tương lai của  nước nhà. Thật vậy, nước nhà thịnh hay suy, yếu hay mạnh, một phần lớn là  do các thanh niên. Thanh niên muốn làm người chủ  tương lai cho xứng đáng  thì ngay hiện tại phải rèn luyện tinh thần và lực lượng của mình, phải làm  việc để chuẩn bị cho cái tương lai đó”. Với mục tiêu căn bản đặt ra cho thế hệ trẻ  Việt Nam hôm nay là tăng  cường giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống cho thế  hệ  trẻ  Việt   Nam góp phần rèn luyện thế  hệ  trẻ  vừa “hồng” vừa “chuyên” nhằm tạo  chuyển biến căn bản về đạo đức, lối sống phát triển toàn diện; yêu gia đình,  có đạo đức trong sáng, lối sống văn hóa; yêu nước, tự  hào dân tộc, kiên định   lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; có ý thức tuân thủ pháp luật; có   năng lực và bản lĩnh trong hội nhập quốc tế; có sức khỏe, tri thức và kỹ năng  lao động, trở thành những công dân có ích, tích cực tham gia xây dựng và bảo   vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Trong công cuộc xây dựng và bảo vệ  tổ  quốc hiện nay, chúng ta càng   thấy rõ vai trò của thanh niên cũng như trách nhiệm của gia đình, nhà trường,  xã hội đối với thanh niên trong đó có một phần rất lớn là thanh niên học sinh  đang trong độ  tuổi THCS, THPT. Đứng trước thực tế  yêu cầu của giáo dục  hiện nay  không chỉ  “dạy chữ” mà còn “dạy người”, dạy học cần phải chú  trọng không chỉ  kiến thức mà còn chú trọng đến việc hình thành năng lực  nhận thức và phẩm chất cho các em.  2. Lý do thực tiễn  Môn lịch sử  trong trường học phổ  thông là môn học có nhiều lợi thế  trong việc truyền tải đến học sinh nhận thức sâu sắc hơn về  tinh thần yêu   nước, về  lòng tự  hào dân tộc, về giáo dục lí tưởng, đạo đức cách mạng cao   đẹp mà không phải môn học nào cũng có thể  lồng ghép giáo dục những nội  dung sâu sắc này. Tuy nhiên, không phải giáo viên nào cũng vận dụng linh  hoạt các phương pháp dạy học để  giáo dục lồng ghép có hiệu quả  và không  phải bài học nào, nội dung nào cũng có thể lồng ghép giáo dục.  Bên cạnh lợi thế  bộ  môn thì môn học lịch sử  có nhiều hạn chế  trong  việc dạy học lồng ghép đạo đức, lí tưởng sống cao đẹp cho học sinh như số  tiết trong tuần còn ít (chỉ  từ  1 đến 2 tiết), thời lượng kiến thức trong bài   Nguyễn Thị Minh Tính ­ Trường THCS Lương Thế Vinh ­ Krông Ana ­ Đắk Lắk 1
  2. Một số kinh nghiệm dạy học lồng ghép giáo dục lí tưởng sống cao đẹp cho học sinh trong   bài Cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp xâm lược kết thúc (1953­1954) nhiều, sự  kiện, nội dung nhiều nên thời gian, nội dung dành cho lồng ghép  giáo dục còn hạn chế. Từ thực tế dạy học ở trường THCS Lương Thế Vinh ,  huyện Krông Ana, tôi nhận thấy đa số  học sinh trong lớp, trong trường có kĩ   năng, nhận thức, phẩm chất đạo đức tốt. Tuy nhiên, vẫn còn đối tượng học   sinh lớp 8,9 là thanh niên có những biểu hiện chưa đúng chuẩn mực trong  hành động, lời nói, việc làm, giao tiếp  ứng xử, chưa ý thức được mục tiêu  chính của việc học tập, lao động, mục đích sống hiện tại, có thể ảnh hưởng  đến tương lai sau này của các em. Chính vì nhận thức rõ yêu cầu giáo dục của   bộ  môn với thái độ, hành động trong việc thực hiện lí tưởng sống của học   sinh, tôi  chọn đề  tài sáng kiến kinh nghiệm   dạy học lồng ghép giáo dục lí   tưởng sống cao đẹp cho học sinh trong bài Cuộc kháng chiến toàn quốc   chống thực dân Pháp kết thúc (1953­1954) môn lịch sử  9 nhằm trao đổi, chia  sẻ  cùng đồng nghiệp kinh nghiệm dạy học nâng cao chất lượng   giáo dục  trong bộ môn lịch sử. II. Mục đích (mục tiêu) nghiên cứu Mục tiêu của đề  tài là xác định rõ đối tượng, mục đích, phương pháp  dạy học nhằm lồng ghép giáo dục lí tưởng sống cho học sinh trong tiết dạy   học lịch sử  qua đó nâng cao chất lượng học tập, nâng cao nhận thức về  lí  tưởng sống cao đẹp cũng như  đúc rút thêm một số  kinh nghiệm trong qua  trình dạy học của giáo viên. Nhiệm vụ  của đề  tài nhằm giúp giáo viên xác định rõ một số  phương  pháp dạy học bộ môn lịch sử cấp trung học cơ sở (THCS) để  định hướng cho  học sinh có nhận thức đúng đắn hơn về trách nhiệm và việc làm cụ  thể  của  thanh niên, học sinh trong giai đoạn hiện nay. Phần thứ hai: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ I. Cơ sở lí luận  Dựa trên những vấn đề về phương pháp dạy học lịch sử ở trường  phổ  thông; trên cơ sở tâm lý lứa tuổi học sinh cấp THCS; tư tưởng của chủ nghĩa   Mác ­ Lê nin và toàn bộ  quan điểm của Đảng về  lí luận dạy học hiện đại,   phương pháp dạy học tích cực lấy học sinh làm trung tâm của quá trình dạy  học, phát huy vai trò chủ động, tích cực, tư duy sáng tạo của học sinh dựa trên  sự hướng dẫn của thầy cô giáo nhằm nâng cao chất lượng dạy học của thầy   đồng thời nâng cao năng lực nhận thức của học sinh qua bài học.  Dựa   theo   Công   văn   số   4612/BGDĐT­GDTrH   ngày   03   tháng   10   năm  2017 về  việc hướng dẫn thực hiện chương trình giáo dục phổ  thông hiện  hành theo định hướng phát triển năng lực và phẩm chất cho học sinh từ năm   học 2017­2018. Từ đây, người thầy trong quá trình dạy học không chỉ  truyền   Nguyễn Thị Minh Tính ­ Trường THCS Lương Thế Vinh ­ Krông Ana ­ Đắk Lắk 2
  3. Một số kinh nghiệm dạy học lồng ghép giáo dục lí tưởng sống cao đẹp cho học sinh trong   bài Cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp xâm lược kết thúc (1953­1954) tải kiến thức mà còn định hướng giáo dục cho học sinh phát triển tư  duy, kĩ  năng và phẩm chất vốn có phù hợp trong từng bài học, môn học qua đó đáp  ứng yêu cầu dạy học hiện nay cũng như nâng cao chất lượng bộ môn.  Để  hiểu về  khái niệm lí tưởng sống cao đẹp của con người chúng ta   cần hiểu lí tưởng sống là gì? Lí tưởng sống (lẽ sống) là mục đích tốt đẹp mà  mỗi  con người  muốn hướng tới, mong mỏi  đạt  được.  Người có lí  tưởng  sống cao đẹp  là người luôn suy nghĩ và hành động  không mệt mỏi  để  thực  hiện được lí tưởng của dân tộc, của nhân loại, vì sự  tiến bộ của bản thân và   xã hội, luôn vươn tới sự  hoàn thiện về mọi mặt, luôn mong muốn cống hiến   trí tuệ và sức lực cho sự  nghiệp chung, cho gia đình, xã hội và đất nước...Lí  tưởng sống của thanh niên ngày nay là xây dựng nước Việt Nam dâu giàu,  nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh. Thanh niên học sinh phải  ra sức học tập, rèn luyện để  có đủ  tri thức, phẩm chất và năng lực để  thực  hiện lí tưởng. Tại sao con người cần có lí tưởng sống cao đẹp nhất là đối với thế hệ  trẻ? Hiện nay, sống có mục đích, sống có lí tưởng cao đẹp là yêu cầu đặt ra  không chỉ  đối với mỗi người nói chung mà còn đối với thế  hệ  trẻ  nói riêng   bởi đây là lực lượng nòng cốt cho xã hội trong tương lai. Do đó, bồi dưỡng   tinh thần lí tưởng đạo đức sống trong sáng, lành mạnh cho thế hệ trẻ  là yêu  cầu của toàn đảng, toàn dân ta đồng thời cũng là nhiệm vụ then chốt trong hệ  thống giáo dục hiện nay. Và để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của giáo dục   đòi hỏi không chỉ người thầy phải có phẩm chất đạo đức tốt, là tấm gương  cho học sinh noi theo mà trong từng môn học còn là một phần của mục tiêu  bài học đề ra về kĩ năng, thái độ bên cạnh kiến thức bài học.  Bài 27, Cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp xâm lược kết   thúc 1953­1954 trong môn lịch sử 9 có nhiều nội dung phù hợp trong việc lồng  ghép giáo dục lí tưởng sống cao đẹp cho học sinh nên bên cạnh việc truyền   đạt kiến thức trọng tâm của bài. Vậy làm thế  nào để  có thể  vừa đảm bảo  thời lượng tiết học yêu cầu vừa có thể bổ sung nội dung lồng ghép giáo dục  đặt ra. Phần giải quyết vấn đề sẽ làm rõ yêu cầu này. II. Thực trạng vấn đề  1. Thuận lợi Trong quá trình giảng dạy bộ  môn lịch sử   ở  các lớp tại trường THCS  Lương Thế Vinh, huyện Krông Ana, tỉnh Đắk Lắk tôi nhận thấy các môn học  trong nhà trường nói chung cũng như môn học lịch sử nói riêng có nhiều thuận  lợi như: Nhà trường tạo điều kiện cơ sở vật chất, thiết bị dạy học như máy  chiếu, máy tính, ti vi có kết nối internet…ở  nhiều lớp nên việc truyền tải   Nguyễn Thị Minh Tính ­ Trường THCS Lương Thế Vinh ­ Krông Ana ­ Đắk Lắk 3
  4. Một số kinh nghiệm dạy học lồng ghép giáo dục lí tưởng sống cao đẹp cho học sinh trong   bài Cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp xâm lược kết thúc (1953­1954) kiến thức, việc minh họa nội dung tranh,  ảnh, phim tư liệu….của giáo viên  cũng như việc tiếp thu bài của học sinh hiệu quả hơn. Với bản thân tôi đã có một số kinh nghiệm nhất định trong dạy học tích  hợp, lồng ghép kiến thức giáo dục học sinh, đạt hiệu quả  khá cao được các  cấp công nhận nên không bỡ  ngỡ  trong cách thức tiến hành cũng như  tiến  trình thực hiện. Trong quá trình thực hiện đề tài, giáo viên đã gắn được thực  tiễn với lí thuyết, lấy thực tiễn công việc để từ  đó đúc kết lí luận và ngược   lại lí luận sẽ được kiểm nghiệm qua thực tế chất lượng dạy học. Tuy đề tài  nghiên cứu của tôi không phải là mới song làm thế  nào để  đạt hiệu quả  cao   và phổ biến cho các giáo viên lại là một yêu cầu cần được đổi mới. Chính vì  thế, tôi càng nhận thức rõ yêu cầu đổi mới giáo dục toàn diện đòi hỏi người   giáo viên phải không ngừng sáng tạo trong giảng dạy nhằm thu được hiệu  quả cao nhất.  Học sinh đa số có ý thức tự học khá tốt, một số học sinh có năng khiếu  bộ  môn, học lực giỏi, vận dụng tốt kiến thức các môn học, thường xuyên  được tìm hiểu, bổ  trợ  kiến thức liên quan đến bài học qua các tư  liệu trên  internet do đó phát huy được năng lực cá nhân và phẩm chất vốn có giúp cho   việc thực hiện nội dung lồng ghép giáo dục hiệu quả hơn. 2. Khó khăn Một số  học sinh  học tập  còn  thụ  động, máy móc,  học lực yếu kém,  lười học bài có hệ thống nên việc chuẩn bị bài, tìm những nội dung liên quan  đến bài học còn nhiều hạn chế, ảnh hưởng đến việc tiếp thu bài học trên lớp,  đến nhận thức và hành động tích cực trong thực tế.  Bên cạnh ý thức học tập chưa tốt, ý thức thực hiện nội qui trường lớp  của một số học sinh trong đó có đối tượng học sinh lớp 9 như: ý thức kỉ luật   chưa cao, đi học muộn, bỏ tiết, nghỉ học không có lí do, nghiện chơi điện tử,  một số  em lười học, thêm tác động xấu từ  bên ngoài dẫn đến bỏ  học.  Ở  nhiều lớp còn có biểu hiện chưa tốt trong giao tiếp, đánh nhau, nói tục chửi   thề, gây mất đoàn kết trong nhóm bạn bè. Thiếu ý thức trong bảo vệ  của   công trường lớp, bảo vệ cơ  sở  vật chất chung như bàn ghế, lớp học, xả  rác  bừa bãi trong khuôn viên trường, sử  dụng chưa tiết kiệm điện, nước trong   nhà trường, trốn tránh,  ỷ  lại, chưa tích cực trong lao động tập thể, chăm sóc  bồn hoa cây cảnh của lớp, của nhà trường...Đây chính là biểu hiện hạn chế  trong nhận thức và hành động của một số học sinh về quyền và nghĩa vụ học   tập, chưa xác định được mục đích học tập, chưa xác định được những việc  làm tích cực của bản thân đối với trường, lớp và hành vi đó không chỉ  làm  ảnh hưởng xấu đến tính cách của bản thân mà còn  ảnh hưởng đến một số  học sinh khác, đến phong trào thi đua của tập thể, của trường lớp. Theo đó,  Nguyễn Thị Minh Tính ­ Trường THCS Lương Thế Vinh ­ Krông Ana ­ Đắk Lắk 4
  5. Một số kinh nghiệm dạy học lồng ghép giáo dục lí tưởng sống cao đẹp cho học sinh trong   bài Cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp xâm lược kết thúc (1953­1954) dẫn đến tình trạng bỏ  học, chơi bời lêu lổng, dễ  bị  rủ  rê, lôi kéo vào các tệ  nạn xã hội, ảnh hưởng xấu đến gia đình, xã hội. Từ vấn đề  hạn chế trên, tôi   càng nhận thức rõ hơn vai trò của các hoạt động giáo dục. Dạy học không chỉ  chú trọng kiến thức mà còn phải chú trọng nội dung lồng ghép giáo dục nhận   thức tư  tưởng, kĩ năng, thái độ  cho học sinh, giúp các em càng nhận thức rõ  mục tiêu, nhận thức lí tưởng sống của bản thân khi đang còn là học sinh  THCS, làm nền tảng cho tương lai sau này.  Về  phía giáo viên, trước khi thực hiện đề  tài tôi nhận thấy việc lồng   ghép giáo dục học sinh trong các bài giảng đã được thực hiện thường xuyên.  Tuy nhiên, giáo viên còn mắc phải một số hạn chế cụ thể như  trong quá trình  giảng dạy vẫn còn thiên về truyền tải kiến thức sách vở, ít chú ý đến vấn đề  giáo dục thực tế, ngại đổi mới các phương pháp dạy học tích cực nên phần  nào ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục toàn diện. Nếu chỉ chú trọng truyền  tải kiến thức, việc lồng ghép giáo dục sẽ  chiếm rất ít nội dung, hiệu quả  chưa cao. Nếu lồng ghép, bổ  trợ  thêm các môn học nhằm giáo dục học sinh   thì lại mất quá nhiều thời gian,  ảnh hưởng đến thời lượng kiến thức cũng  như thời gian của một tiết học. Tư liệu dạy học lồng ghép còn dàn trải, chưa  nổi bật nên việc lồng ghép giáo dục chưa thật rõ ràng, mới chỉ  ra nội dung   minh họa bổ  trợ  phù hợp song chưa chốt được vấn đề  cần giáo dục lồng   ghép nên cũng chưa đạt được hiệu quả. Giáo viên còn lúng túng trong phương   pháp không biết nên đặt nội dung lổng ghép giáo dục  ở  tiểu mục nào, nội  dung nào trong bài để lồng ghép giáo dục nên mất rất nhiều thời gian, làm cho  hoạt động giáo dục được lồng ghép bị chồng chéo, lan man, không trọng tâm,  thiếu hiệu quả.  Đa số  tiết dạy lịch sử  lớp 9 có nội dung kiến thức dài, có nhiều sự  kiện, nhiều mốc thời gian, nhiều tranh ảnh phải làm rõ nội dung, ý nghĩa…Do  đó, để  đáp  ứng được mục tiêu vừa truyền đạt kiến thức bài học vừa lồng   ghép giáo dục học sinh, đảm bảo cho học sinh phát huy được năng lực, phẩm   chất, kĩ năng, thái độ  là việc làm rất khó. Yêu cầu giáo viên vừa phải linh  hoạt giữa các phần, các khâu trong từng đơn vị kiến thức, vừa phải chọn lọc   nội dung lồng ghép giáo dục hiệu quả, tránh sa vào liên hệ kiến thức dàn trải,   lan man, mất thời gian trong tiết học.  3. Định hướng thực hiện đề tài Để  đạt được mục tiêu của đề  tài là lồng ghép giáo dục lí tưởng sống   cao đẹp cho học sinh lớp 9 cấp THCS trong môn lịch sử  bài 27 Cuộc kháng   chiến chống thực dân Pháp xâm lược kết thúc 1953­1954, trước hết tôi tham  khảo thái độ  của học sinh đối với môn học cũng như  đối với nội dung trong   bài 27. Phần tham khảo này được giáo viên thực hiện trước khi tiến hành bài  Nguyễn Thị Minh Tính ­ Trường THCS Lương Thế Vinh ­ Krông Ana ­ Đắk Lắk 5
  6. Một số kinh nghiệm dạy học lồng ghép giáo dục lí tưởng sống cao đẹp cho học sinh trong   bài Cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp xâm lược kết thúc (1953­1954) giảng trong thời gian tiết 5 của buổi học có bốn tiết chính khóa. Các câu hỏi   được sử  dụng dưới hình thức bài kiểm tra tham khảo thông tin, cụ  thể  như  sau: Câu 1. Hãy cho biết ý kiến của em về môn học lịch sử? Câu 2. Vì sao em thích học môn lịch sử? Câu 3. Vì sao em không thích học môn lịch sử? Câu 4. Em thích học lịch sử theo phương pháp nào trên lớp? Câu 5. Em có thích cách học lịch sử bằng hình thức giao việc của thầy,   cô giáo không? Vì sao? Câu 6. Em có nhận thấy môn học lịch sử có thể dễ dàng lồng ghép giáo  dục ý thức đạo đức, lí tưởng sống cao đẹp cho học sinh thông qua các nhân  vật có thật trong các cuộc kháng chiến vĩ đại của dân tộc ta không?  Câu 7. Ở tiết dạy lịch sử, thầy, cô giáo có dùng những câu hỏi liên quan   đến các môn học khác không? Theo em, mục đích của thầy, cô giáo để làm gì? Câu 8. Trong các dạng bài học có nội dung về diễn biến các chiến dịch,  em muốn thầy, cô giáo dạy học theo cách nào?  Câu 9. Em thấy thầy, cô giáo dạy lịch sử có cần phải sử dụng nhiều có  các tư liệu lịch sử, tranh ảnh minh họa không?  Câu 10. Khi được xem các tư  liệu dạy học nói về  sự  hi sinh anh dũng  của những thanh niên tuổi đời còn rất trẻ, em thấy mình cần phải có nhận  thức gì với thế hệ trẻ nói chung và học sinh nói riêng? Câu 11. Sau tiết học lịch sử  về  các chiến dịch lịch sử, em thấy hình  tượng người lính cụ Hồ hiện lên như thế nào? Câu 12. Nếu là một thanh niên trong thời kì kháng chiến chống thế lực  ngoại xâm, em sẽ làm gì cho đất nước? Câu 13. Em mong muốn thầy, cô giáo dạy học môn lịch sử  cần làm  những gì để có thể làm cho các em yêu thích bộ môn? Bên cạnh đó, để  nắm bắt được thực trạng trong thực tế  ý thức thực  hiện nội quy trường lớp, nhất là học sinh lớp 8, 9 đã bước sang tuổi thanh   niên, một số  em đã đứng trong hàng ngũ của Đoàn thanh niên cộng sản Hồ  Chí Minh, tôi sử dụng một số câu hỏi sau: Câu 1. Là học sinh đang học cấp THCS, em thấy có cần thiết phải xác   định mục đích sống cho bản thân không? Vì sao? Nguyễn Thị Minh Tính ­ Trường THCS Lương Thế Vinh ­ Krông Ana ­ Đắk Lắk 6
  7. Một số kinh nghiệm dạy học lồng ghép giáo dục lí tưởng sống cao đẹp cho học sinh trong   bài Cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp xâm lược kết thúc (1953­1954) Câu 2. Em hiểu gì về  lí tưởng sống cao đẹp của thanh niên, học sinh  khi đang học cấp THCS. Câu 3. Biểu hiện của thanh niên, học sinh cấp THCS về lí tưởng sống  cao đẹp được thể hiện như thế nào? Câu 4. Hiện nay,  ở  trong trường, lớp em, một số  bạn thường có biểu  hiện chưa tốt về  ý thức thái độ  trong học tập, lao động, giao tiếp. Theo em,   đây có phải là biểu hiện của việc chưa xác định được mục tiêu, mục đích học  tập và lí tưởng sống của học sinh không? Vì sao? Câu 5. Hãy kể  những việc mà em và các bạn đã làm trong các phong  trào thi đua của nhà trường. Theo em, đây có phải là biểu hiện của mục đích  học tập, lí tưởng sống cao đẹp của học sinh? Vì sao? Câu 6. Cho biết thái độ của em khi học sinh, thanh niên trong trường có   biểu hiện đua đòi, la cà tụ tập với một số đối tượng bên ngoài? Câu 7. Nếu có thể giúp đỡ được các bạn tiến bộ trong học tập và nhận  thức, em và các bạn sẽ làm gì? Câu 8. Em có suy nghĩ gì về  lí tưởng sống của thanh niên trong giai   đoạn hiện nay?  Câu 9. Cho biết lí tưởng sống của em trong hiện tại và tương lai? Như  vậy, qua các câu hỏi nắm bắt thực trạng của học sinh hiện tại   trong lớp, trong trường một lần nữa lại giúp giáo viên không chỉ  định hướng  được việc điều chỉnh phương pháp dạy học mà còn nhận thấy biểu hiện, thái   độ  tích cực, hạn chế  của học sinh trong nhận thức, hành động khi thực hiện  mục đích của bản thân trong môi trường giáo dục để từ đó lựa chọn nội dung   dạy học lồng ghép phù hợp, hiệu quả.  Kết quả thống kê khảo sát trước khi thực hiện đề tài về dạy học lồng   ghép giáo dục lí tưởng sống cao đẹp cho học sinh trong bài Cuộc kháng chiến   toàn quốc chống thực dân Pháp xâm lược kết thúc 1953­1954 cụ thể như sau: ­ Về  thái độ  của học sinh đối với môn học: Yêu thích 50%, không yêu  thích 50%. ­ Về thái độ của học sinh đối với bài học 27:  + Thích học theo tư liệu, hình ảnh minh họa, liên hệ kiến thức các môn  học: 80% + Học theo phương pháp của thầy, cô giáo như các tiết học trước: 70% ­ Về ý thức thực hiện nội quy trường lớp: + Ý thức tốt, quan tâm đến người khác: 70% Nguyễn Thị Minh Tính ­ Trường THCS Lương Thế Vinh ­ Krông Ana ­ Đắk Lắk 7
  8. Một số kinh nghiệm dạy học lồng ghép giáo dục lí tưởng sống cao đẹp cho học sinh trong   bài Cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp xâm lược kết thúc (1953­1954) + Ý thức chưa tốt, chưa quan tâm đến mọi người xung quanh: 30% ­ Có nhận thức về lí tưởng sống cao đẹp: 70% ­ Có biểu hiện tốt trong hành động, lời nói, việc làm: 80% Từ thực trạng thực tế trên, tôi nhận thấy để đề tài được thực hiện hiệu   quả thì điều cốt lõi nhất của vấn đề là tiết học vừa đảm bảo kiến thức vừa  lồng ghép được nội dung giáo dục cho học sinh mà không  ảnh hưởng đến  thời lượng kiến thức cũng như  thời gian yêu cầu của một tiết học. Do đó,  giáo viên phải biết phân phối thời gian hợp lý, lựa chọn nội dung bổ  trợ  về  tranh ảnh, tư liệu dạy học, môn học bổ trợ… phải hợp lý, đủ lượng song lại   không quá dài dòng, đối phó làm cho có, hay yêu cầu học sinh tự nghiên cứu ở  nhà mà thầy cô giáo phải luôn là người chủ động hướng dẫn và học sinh cũng   luôn được chủ động trong việc chuẩn bị nội dung liên quan đến bài học tránh   làm các em bị  động khi vừa phải tổng hợp kiến thức môn học vừa phải cố  gắng nhận thức nội dung giáo dục mà thầy cô giáo lồng ghép. Tóm lại, có nhiều yếu tố  thực trạng liên quan đến chất lượng giảng  dạy nhằm đạt mục tiêu không chỉ  về kiến thức mà còn có vài trò quan trọng   của việc lồng ghép giáo dục cho học sinh đòi hỏi người giáo viên luôn phải  làm mới mình, nâng cao trình độ  chuyên môn nghiệp vụ, nêu cao tinh thần  trách nhiệm trong mọi công việc được giao, quan tâm một cách toàn diện đến  hiệu quả giáo dục thì mọi việc dù khó cũng thành công. III. Các giải pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề  Để  phân tích kĩ hơn các nội dung giải pháp đối với việc thực hiện đề  tài này, tôi sử dụng một số giải pháp sau: 1. Giải pháp 1. Xác định các phương pháp dạy học phù hợp  Qua thực tế dạy học trong bài 27, tôi đã sử dụng các phương pháp sau: ­ Phương pháp phân tích ­ tổng hợp tài liệu; ­ Phương pháp thuyết trình, vấn đáp; ­ Phương pháp thực nghiệm; ­ Phương pháp nghiên cứu các sản phẩm hoạt động; ­ Phương pháp tổng kết kinh nghiệm giáo dục. 1.1. Đối với phương pháp phân tích ­ tổng hợp tài liệu Sự chuẩn bị chu đáo về tư liệu dạy học trong bài giảng là vô cùng cần   thiết bởi nó không chỉ   đơn thuần là truyền tải kiến thức, làm sinh  động,   phong phú thêm bài học mà qua các hình  ảnh tư  liệu này còn là nhằm mục  Nguyễn Thị Minh Tính ­ Trường THCS Lương Thế Vinh ­ Krông Ana ­ Đắk Lắk 8
  9. Một số kinh nghiệm dạy học lồng ghép giáo dục lí tưởng sống cao đẹp cho học sinh trong   bài Cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp xâm lược kết thúc (1953­1954) đích lồng ghép giáo dục lí tưởng sống cao đẹp, bồi dưỡng lòng yêu nước, tinh  thần cách mạng, tinh thần tự hào dân tộc và tinh thần đoàn kết dân tộc trong   nước và đoàn kết với nhân dân Đông Dương. Phương pháp này đòi hỏi người  giáo viên phải đầu tư nhiều thời gian, lựa chọn nguồn tư liệu hình ảnh, video  không chỉ  phù hợp mà còn có tính chọn lọc, đặc sắc, nổi bật trong số  các   nguồn tư  liệu trên internet để  minh họa tốt nhất cho bài dạy đồng thời thu  được hiệu quả giáo dục lồng ghép tốt nhất cho học sinh. Tôi nhận thấy trong quá trình dạy học bài 27, Cuộc kháng chiến chống  thực dân Pháp xâm lược kết thúc 1953­1954, yêu cầu giáo viên cần sử  dụng  linh hoạt các phương pháp cụ  thể  như  phương pháp thuyết trình, phương  pháp vấn đáp, phương pháp so sánh, phương pháp tổng hợp…Để  đạt được  yêu cầu của bài giảng, giáo viên phải sử dụng tư liệu, hình ảnh liên quan đến  bài học như lược đồ cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp 1953­1953, lược  đồ  chiến dịch Điện Biên Phủ  1954; tư  liệu về  tập đoàn cứ  điểm Điện Biên   Phủ  của thực dân Pháp: lực lượng, phương tiện chiến tranh, tướng lĩnh chỉ  huy; tư liệu về sự chuẩn bị của quân dân ta trong chiến dịch Điện Biên Phủ:   về  lực lượng, phương tiện, người chỉ  huy, về  những tấm gương điển hình  trong chiến đấu… 1.2. Đối với phương pháp thuyết trình, vấn đáp Đối với môn học lịch sử, đây là phương pháp được sử  dụng nhiều nhất  trong các kiểu bài ôn tập, bài học có nội dung trình bày diễn biến các cuộc   khởi nghĩa, kháng chiến, mở rộng thêm sự hiểu biết về các nhân vật lịch sử,  các sự kiện lịch sử…Phương pháp này phù hợp với mọi đối tượng học sinh vì   các em có thể  trả  lời được toàn bộ  hoặc một phần nội dung của bài, của  chương, của từng lĩnh vực kiến thức đã học. Bên cạnh việc giáo viên thuyết  trình mở  rộng nội dung giúp học sinh hiểu kiến thức thì giáo viên còn dùng  trong việc sử dụng các câu hỏi nhanh, trắc nghiệm để giúp học sinh nhớ nội   dung nhanh hơn. Tiết học trở  nên sôi nổi hơn nhiều khi học sinh luôn là   người chủ động trong kiến thức. Trong bài 27, giáo viên phân loại các câu hỏi theo hướng so sánh giúp  học sinh dễ  nhận biết về  sự  chuẩn bị  của quân dân ta trong kháng chiến,  những thắng lợi to lớn của nhân dân ta cũng như  sự  thất bại thảm hại của  thực dân Pháp trong kế hoach Na­va và chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ.  * Về phía quân dân ta trong cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân  Pháp xâm lược kết thúc 1953­1954 qua các câu hỏi cụ thể như sau:  Câu 1. Cuộc tiến công chiến lược Đông ­ Xuân 1953­1954 đã bước đầu   làm phá sản kế hoạch Na­va của Pháp ­ Mĩ như thế nào? Nguyễn Thị Minh Tính ­ Trường THCS Lương Thế Vinh ­ Krông Ana ­ Đắk Lắk 9
  10. Một số kinh nghiệm dạy học lồng ghép giáo dục lí tưởng sống cao đẹp cho học sinh trong   bài Cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp xâm lược kết thúc (1953­1954) Câu 2. Cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp xâm lược kết   thúc 1953­1954 có sự phối hợp của quân và dân những nước nào? Vì sao? Câu 3. Chiến dịch nào được coi là đỉnh cao trong cuộc kháng chiến  chống Pháp 1946­1954? Câu 4. Quân ta mở  đầu trận đánh tại Điện Biên Phủ  vào ngày, tháng,  năm nào? Câu 5. Phương tiện chủ  yếu của quân dân ta trong chiến dịch Điện   Biên Phủ là gì? Câu 6. Địa danh nào đi vào lịch sử  trong chiến dịch lịch sử  Điên Biên  Phủ? Câu 7. Thực dân Pháp đã phải làm gì sau thất bại của chiến dịch Điện  Biên Phủ 1954? Câu 8. Hiệp định Giơ­ne­vơ  về  Đông Dương được kí vào thời gian   nào? Câu 9. Phái đoàn chính phủ  Việt Nam dân chủ  cộng hòa tham dự  hội  nghị Giơ­ne­vơ do ai làm trưởng đoàn? Như vậy, với các câu hỏi này giáo viên không chỉ  hướng dẫn học sinh  nắm được kiến thức của bài mà còn làm cho học sinh có nhận thức sâu đậm   hơn về lòng lòng tự hào dân tộc, ý thức về tinh thần đoàn kết chiến đấu của  quân dân ta và quân dân ba nước Đông Dương, về  ý nghĩa to lớn của chiến   dịch Điên Biên Phủ. Qua đó học sinh cũng sẽ có nhận thức to lớn về sự lãnh  đạo tài tình của Đảng và chính phủ đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh, củng  cố thêm sự tin tưởng tuyệt đối vào đường lối lãnh đạo của Đảng cộng sản.  * Về phía thực dân Pháp, giáo viên lựa chọn các câu hỏi thống kê trong  cuộc tiến công chiến lược Đông ­ Xuân 1953­1954 và chiến dịch lịch sử Điện  Biên Phủ qua các câu hỏi cụ thể như sau: Câu 1. Tướng chỉ huy kế hoạch Na­va của Pháp là ai? Câu 2. Kế  hoạch Na­va gồm mấy bước?  Được thực hiện trong thời  gian bao lâu? Nhằm mục đích gì? Câu 3. Cuộc tiến công chiến lược của quân dân ta trong chiến cuộc   Đông ­ Xuân 1953­1954 buộc quân địch phải phân tán lực lượng thành mấy  nơi? Câu 4. Pháp xây dựng Điên Biên Phủ thành tập đoàn gồm bao nhiêu cứ  điểm? với quân số bao nhiêu? Nguyễn Thị Minh Tính ­ Trường THCS Lương Thế Vinh ­ Krông Ana ­ Đắk Lắk 10
  11. Một số kinh nghiệm dạy học lồng ghép giáo dục lí tưởng sống cao đẹp cho học sinh trong   bài Cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp xâm lược kết thúc (1953­1954) Câu 5. Tướng chỉ huy của Pháp trong tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ  là ai? Câu 6. Quân số  của thực dân Pháp bị  thất bại trong chiến dịch Điện  Biên Phủ là bao nhiêu? Qua hai phần câu hỏi có tính chất so sánh này học sinh vừa thấy được  thất bại thảm hại của thực dân Pháp vừa cảm nhận được tinh thần bất khuất   của nhân dân ta trong cuộc kháng chiến. * Sử  dụng các câu hỏi về  nhân vật lịch sử  trong bài học, thông tin về  những tấm gương chiến đấu hi sinh dũng cảm của các thế  hệ  ông cha làm  cho học sinh có cảm nhận sâu sắc hơn về lí tưởng sống cao đẹp của lớp lớp   các thế  hệ  thanh niên trong thời kì bảo vệ  đất nước. Đó chính là lí tưởng  sống cao đẹp, sự hi sinh quên mình, xả thân vì độc lập, vì tự do của dân tộc,   đó chính là đặt quyền lợi của đất nước lên trên quyền lợi của bản thân. Các   câu hỏi được sử dụng cụ thể như sau: Câu 1. Ai là người chỉ huy trực tiếp chiến dịch Điện Biên Phủ? Câu 2. Ai là người lấy thân mình chèn bánh pháo? Câu 3. Ai là người lấy thân mình lấp lỗ châu mai? Câu 4. Ai là người yêu cầu đồng đội lấy thân mình làm giá súng? Câu 5. Bài hát nào cổ vũ tinh thần các chiến sĩ kéo pháo vào trận địa? Câu 6. Kể  tên một vài tác phẩm văn học ca ngợi tinh thần chiến đấu  của quân và dân ta trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược kết  thúc 1953­1954? Câu 7. Hãy nêu cảm nhận của em về những tấm gương chiến đấu hi  sinh dũng cảm của thanh niên Việt Nam trong công cuộc bảo vệ đất nước? Câu 8. Trong công cuộc xây dựng và bảo vệ  đât nước hiện thanh niên  cần phải làm gì? Câu 9. Công việc mơ   ước của em sau này là gì? Vì sao em lại chọn  công việc đó? Cuối cùng giáo viên sử dụng câu hỏi tổng hợp có nội dung liên hệ kiến   thức. Câu hỏi này sẽ  giúp học sinh phần nào định hướng được trách nhiệm  của thanh niên trong giai đoạn hiện nay, nhận thức thêm về lí tưởng sống cao   đẹp mà ông cha đã thể  hiện. Từ đây, hành động và lối sống cao đẹp của các  em sẽ tiếp bước ông cha tiếp tục xây dựng và bảo vệ đất nước Việt Nam xã   hội chủ nghĩa bằng những hành động cụ  thể, phù hợp với lứa tuổi, phù hợp  với đối tượng là học sinh THCS đang còn ngồi trên ghế nhà trường. Câu hỏi   Nguyễn Thị Minh Tính ­ Trường THCS Lương Thế Vinh ­ Krông Ana ­ Đắk Lắk 11
  12. Một số kinh nghiệm dạy học lồng ghép giáo dục lí tưởng sống cao đẹp cho học sinh trong   bài Cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp xâm lược kết thúc (1953­1954) này có thể giúp các em củng cố thêm kiến thức môn giáo dục công dân trong  bài lí tưởng sống và trách nhiệm của thanh niên trong thời kì công nghiệp hóa,  hiện đại hóa đất nước. Cũng từ đây, các em là đội viên lớn tuổi, là thanh niên  ưu tú càng ra sức học tập, phấn đấu đứng vào hàng ngũ của đoàn thanh niên  cộng sản Hồ Chí Minh để đóng góp một phần công sức nhỏ bé của mình cùng  thanh niên trên địa bàn huyện nhà thực hiện tốt nhiệm vụ của thanh niên trong  thời gian tới. Đây cũng là hành trang về  nhận thức lí tưởng sống cao đẹp,  không bị  sa ngã, bị  lôi kéo trong các tệ  nạn xã hội hiện nay nhất là đối với  tầng lớp thanh thiếu niên. Như  vậy, giáo viên đã thực hiện lồng ghép một   cách rất tự nhiên lí tưởng sống cao đẹp cho học sinh trong bài học lịch sử mà  không hề  bị  gượng ép, bị  bó buộc phải học môn giáo dục công dân về  lí  tưởng sống và trách nhiệm của thanh niên trong thời kì công nghiệp hóa, hiện  đại hóa mới có thể thực hiện được nhiệm vụ giáo dục lí tưởng sống. 1.3.  Đối với phương pháp thực nghiệm: Giáo viên sử  dụng câu hỏi  mang tính liên hệ thực tế để giúp học sinh phát huy những hành động tốt đẹp   đã được thực hiện qua các hoạt động giáo dục trong nhà trường cụ thể như:  Câu 1. Hãy nêu những việc làm tốt đẹp mà em và các bạn đã làm trong   các đợt phát động thi đua của nhà trường, của Đoàn, Đội thiếu niên? Câu 2. Theo em, những việc làm này chứng tỏ điều gì đối với học sinh   đang ngồi trên nghế nhà trường hiện nay? Câu 3. Em có nhận thấy những việc làm tốt đẹp của em và các bạn  trong lớp, trong trường đã góp phần nhỏ bé vào công cuộc xây dựng đất nước  trong giai đoạn hiện nay không? Vì sao?  Câu trả  lời nhận được từ  học sinh sẽ  là: chúng em đã thực hiện lao  động vệ sinh trường lớp, chăm sóc công trình măng non, lao động cộng sản do  đoàn thanh niên phát động như  dọn cỏ  khu vực quanh sân trường, làm công  trình thanh niên, lao động vệ  sinh các phần mộ  liệt sĩ tại nghĩa trang của  huyện, viếng nghĩa trang liệt sĩ của huyện cùng các thầy cô giáo của nhà  trường trong các dịp lễ  tết, dịp tri ân các anh hùng liệt sĩ như  27/7, 22/12… Chúng em cũng đã thực hiện quyên góp  ủng hộ  các bạn học sinh vùng khó   khăn, thiên tai lũ lụt, các bạn học sinh có hoàn cảnh khó khăn của lớp, của   trường. Như vậy, đối với phương pháp này thì ý nghĩa to lớn đối với việc lồng  ghép giáo dục là học sinh đã nhận thức được những việc làm nhỏ  bé của  mình phù hợp với lứa tuổi học sinh là những việc làm tốt đẹp, thể  hiện sự  tương thân tương ái, sự  giúp đỡ  những bạn học sinh cùng trang lứa còn khó   khăn, là hành động tri ân các anh hùng liệt sĩ đã ngã xuống vì độc lập tự  do  của đất nước, là hành động góp phần bảo vệ, giữ gìn môi trường xanh, sạch   Nguyễn Thị Minh Tính ­ Trường THCS Lương Thế Vinh ­ Krông Ana ­ Đắk Lắk 12
  13. Một số kinh nghiệm dạy học lồng ghép giáo dục lí tưởng sống cao đẹp cho học sinh trong   bài Cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp xâm lược kết thúc (1953­1954) đẹp. Qua đó, nâng cao nhận thức về những hành động xấu, đáng lên án của xã  hội, hành động sai, chưa đúng mực của học sinh đang còn biểu hiện trong lớp,   trong trường. Cũng từ đây hạn chế được những hành vi chưa tích cực của học  sinh, phát huy và lan tỏa hành vi tốt đẹp trong từng học sinh  ở  mọi lúc, mọi  nơi. 1.4.  Đối với phương pháp nghiên cứu các sản phẩm hoạt động:  Học  sinh được chủ động chuẩn bị nội dung mà giáo viên đã yêu cầu trước đó. Giáo  viên phải chuẩn bị câu hỏi có tính bao quát, tính thực tế để học sinh dễ dàng  cảm nhận cũng như  liên hệ. Để  đạt được yêu cầu nội dung bài học và lồng  ghép giáo dục lí tưởng sống cao đẹp cho học sinh hiệu quả  giáo viên có thể  sử  dụng một trong câu hỏi thu hoạch sau khi học xong bài học như: Cảm   nhận của em sau khi học xong bài Cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực  dân Pháp xâm lược kết thúc 1953­1954.    Câu hỏi này giáo viên cho học sinh chuẩn bị  trước theo tổ  nhóm, báo  cáo trong tiết học. Giáo viên sẽ dành khoảng thời lượng từ 5 phút để đại diện  các nhóm trình bày về cảm nhận, suy nghĩ của nhóm mình. Các nhóm có thể  nhận xét nhau để thấy được nội dung của nhóm nào là hoàn chỉnh nhất, việc   làm của nhóm nào là đầy đủ, thiết thực hơn cả. Giáo viên đưa ra ý kiến nhận  xét cuối cùng, tuyên dương sự  chuẩn bị  chu đáo của các em, qua đó nhấn  mạnh lại một lần nữa về  nội dung cần hướng đến là lồng ghép giáo dục lí   tưởng sống cao đẹp cho học sinh đang tiếp thu bài giảng cũng như cho thanh  niên hiện nay trong công cuộc xây dựng và bảo vệ  tổ  quốc. Như  thế, giáo   viên vừa thực hiện được nội dung bài học trong tiết dạy lịch sử  và cùng lúc   thực hiện được nội dung giáo dục lồng ghép về  lí tưởng sống cao đẹp cho   học sinh để từ đây các em có những biểu hiện, hành động, lời nói, cử chỉ mẫu   mực hơn, tốt đẹp hơn, làm gương cho chính các em học sinh trong trường,   làm lan tỏa hành  động, lời nói tốt đẹp của học sinh không chỉ  trong môi   trường giáo dục mà còn trong chính nhận thức của các em ở mọi lúc, mọi nơi,  trong nhà trường, trong gia đình, ngoài xã hội từ  việc bắt đầu bằng những  hành động nhỏ  nhất. Điều này góp phần không nhỏ  vào việc giáo dục nhân  cách sống cho học sinh đồng thời củng cố thêm kiến thức trong môn học giáo   dục công dân, nâng cao nhận thức đúng đắn cho các em trong cuộc sống. (Đính kèm sản phẩm của học sinh trong phần mục lục) 1.5. Đối với phương pháp tổng kết kinh nghiệm giáo dục  Liên hệ phối hợp các kiến thức trong bài để đạt được yêu cầu của đề  tài đặt ra càng đòi hỏi người giáo viên không chỉ  đảm bảo kiến thức chính   trọng tâm của bài mà còn phải đảm bảo yêu cầu giáo dục trong mục tiêu bài  học. Tránh biến bài giảng thành bài liên hệ  kiến thức liên môn của các môn  Nguyễn Thị Minh Tính ­ Trường THCS Lương Thế Vinh ­ Krông Ana ­ Đắk Lắk 13
  14. Một số kinh nghiệm dạy học lồng ghép giáo dục lí tưởng sống cao đẹp cho học sinh trong   bài Cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp xâm lược kết thúc (1953­1954) học mà không có phần chốt kiến thức cần liên hệ giáo dục. Nếu mắc vào lỗi  này thì bài giảng của giáo viên dù có chuẩn bị chu đáo về tư liệu dạy học bao   nhiêu thì cũng không đạt được yêu cầu như mong muốn. Việc lồng ghép kiến thức trong môn lịch sử  nhằm giáo dục lí tưởng  sống cho học sinh trong bài Cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp  xâm lược kết thúc 1953­1954 với những biện pháp được trao đổi ở trên là vấn  đề  được thực hiện thường xuyên trong các tiết dạy. Tuy nhiên, vẫn phải  được đúc rút thành kinh nghiệm cho các giáo viên cùng bộ môn cũng như các  giáo viên khác khi dạy lồng ghép giáo dục lí tưởng sống cao đẹp cho học sinh.   Đó là giáo viên phải biết chọn lọc không chỉ là tư liệu dạy học, phương pháp  dạy học mà còn phải luôn linh hoạt xử  lý và vận dụng kiến thức phù hợp   trong các tình huống nảy sinh.  Bài học gồm hai tiết, chính vì vậy khi sử  dụng các câu hỏi trên phải  phù hợp ở từng đơn vị kiến thức của bài. Các câu hỏi bổ trợ này sẽ giúp học   sinh không chỉ  ghi nhớ  nội dung bài học mà còn dễ  dàng cho giáo viên trong   việc lồng ghép giáo dục học sinh. Từ  đây, đến cuối bài học các em sẽ  thấy  được không chỉ  nội dung bài học về  sự  hi sinh không tiếc tuổi xuân của lớp  lớp các thế hệ ông cha mà còn đọng lại cho học sinh cảm xúc thực sự  về sự  hi sinh đấy. Qua đó, học sinh liên hệ được những việc mà các em đã làm được  trong các phong trào thi đua, giảm những tác động tiêu cực đến đối tượng học  sinh, đối tượng dễ bị lợi dụng và kích động nhất trong xã hội hiện nay. Nếu   được bổ trợ qua mỗi bài học, tiết học lịch sử cùng với các môn học khác như  giáo dục công dân, địa lý, âm nhạc, mĩ thuật thì chắc chắn sẽ  làm cho việc  giáo dục được nâng cao hơn về chất lượng toàn diện, học sinh phát huy được  không chỉ  là năng lực nhận thức mà còn phát huy được phẩm chất đạo đức   vốn có.  Thời gian là yếu tố phải được cân nhắc, tính toán thật kĩ. Bởi chỉ trong   thời gian 45 phút cho một tiết học thì giáo viên phải phân phối thời gian cho   hợp lý vừa đảm bảo các hoạt động dạy và học vừa đảm bảo các hoạt động  giáo dục cho học sinh. Chính vì vậy, khâu lựa chọn tư liệu dạy học lại càng  phải phù hợp, tiêu biểu để đạt hiệu quả như mong muốn. Giáo viên cần tránh  dàn trải kiến thức mà quên hoạt động dạy học lồng ghép giáo dục đề ra. Qua  đó, khẳng định sự chuẩn bị của giáo viên và học sinh càng chu đáo bao nhiêu  thì càng có kết quả giáo dục cao bấy nhiêu.  Trích dẫn văn thơ  ca ngợi tinh thần yêu nước, ca ngợi chiến thắng vĩ   đại của dân tộc đòi hỏi giáo viên phải chọn lọc những tác phẩm hay nhất, phù   hợp nhất để  cảm xúc của thầy, cô giáo khi đọc cho học sinh nghe một vài  đoạn trích được dâng trào, có sự cảm thông sâu sắc, lòng biết ơn các anh hùng  Nguyễn Thị Minh Tính ­ Trường THCS Lương Thế Vinh ­ Krông Ana ­ Đắk Lắk 14
  15. Một số kinh nghiệm dạy học lồng ghép giáo dục lí tưởng sống cao đẹp cho học sinh trong   bài Cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp xâm lược kết thúc (1953­1954) đã ngã xuống vì độc lập tự do cho tổ quốc. Làm được điều này đòi hỏi người  giáo viên phải tự luyện cho mình giọng đọc diễn cảm, nhiều cảm xúc qua đó   nâng cao nội dung giáo dục. 2. Giải pháp 2. Thu thập, sử  dụng tư liệu dạy học lồng ghép giáo   dục Nội dung lồng ghép giáo dục là yêu cầu rất quan trọng trong việc thực   hiện nhiệm vụ  của đề  tài này, nó giữ  vai trò quan trọng song song nội dung   kiến thức bài học. Thực tế  dạy học trong bài 27 Cuộc kháng chiến chống  thực dân Pháp xâm lược kết thúc 1953­1954, tôi đã sử  dụng các tư  liệu nội  dung lồng ghép giáo dục lí tưởng sống cao đẹp cho thanh niên, học sinh cụ  thể như sau: 2.1. Tư liệu hình ảnh  Các tư liệu hình ảnh có vai trò tạo sự phong phú, đa dạng trong tư liệu   dạy học đồng thời làm cho học sinh có cái nhìn thực tế  về  sự  chuẩn bị  của  toàn đảng, toàn quân ta trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm  lược kết thúc 1953­1954. Giáo viên sưu tầm trên internet hình  ảnh các nhân  vật lịch sử, địa danh lịch sử liên quan đến bài 27 gồm: ­ Hình Chủ tịch Hồ Chí Minh cùng Bộ Chính trị Trung ương Đảng họp   quyết định chủ trương tác chiến Đông ­ Xuân 1953­1954.  ­ Hình đại tướng Võ Nguyên Giáp chỉ  huy tại chiến trường Điện Biên  Phủ. ­ Hình chân dung các anh hùng đã anh dũng hi sinh trong chiến dịch Điện   Biên Phủ  như: anh hùng Tô Vĩnh Diện, Phan Đình Giót, Bế  Văn Đàn, Trần   Can. ­ Hình  ảnh hầm Đờ  cat xtơ  ri, Đờ  cát xtơ­ri và toàn bộ  ban tham mưu   của địch ra hàng. ­ Hình ảnh tượng đài chiến thắng Điên Biên Phủ, xe đạp thồ nối đuôi ra  chiến trường, đoàn ngựa thồ, đoàn thuyền phục vụ  chiến dịch, mở đường ra  mặt trận, kéo pháo vào trận địa. Các tư  liệu hình  ảnh này giúp cho học sinh được nhìn  ảnh thật của  những con người thật vô cùng dũng cảm trong kháng chiến, họ  là một phần   điển hình trong các tấm gương hi sinh dũng cảm quên mình vì độc lập dân tộc   qua đó giáo dục tinh thần yêu nước sáng ngời, lí tưởng sống cao đẹp mà ông   cha đã cùng nhau thực hiện vì mục đích chung của dân tộc. Tư liệu hình ảnh   được sử dụng trong lồng ghép trong phương pháp phân tích tổng hợp tư  liệu   Nguyễn Thị Minh Tính ­ Trường THCS Lương Thế Vinh ­ Krông Ana ­ Đắk Lắk 15
  16. Một số kinh nghiệm dạy học lồng ghép giáo dục lí tưởng sống cao đẹp cho học sinh trong   bài Cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp xâm lược kết thúc (1953­1954) dạy học và phương pháp thuyết trình, vấn đáp học sinh sao cho phù hợp để  đạt hiệu quả cao. 2.2. Tư liệu video, clip Sử dụng tư liệu video, clip phù hợp trong dạy học làm tăng tính thực tế  của các sự  kiện lịch sử, giúp học sinh có cảm nhận sâu sắc về  những khó   khăn vất vả, lòng dũng cảm, ý chí kiên cường của ông cha ta trong cuộc kháng  chiến chống thế lực xâm lược bảo vệ từng tấc đất của dân tộc. Nội dung các   video, clip này càng góp phần giáo dục học sinh về  mục đích, lí tưởng sống  cao đẹp trong thời kì kháng chiến của ông cha, là cơ sở giúp các em nhận thức  cũng như hành động trong công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước hiện tại.  Sử  dụng lồng ghép các video, clip này cùng các câu hỏi có trong các phương   pháp dạy học đã nêu ở trên làm tăng tính giáo dục về mục đích sống, lí tưởng  sống của thanh niên, học sinh trong giai đoạn hiện nay. Là thanh niên, học   sinh trong giai đoạn hiện tại các em cần xác định mục đích học tập đúng đắn,   tinh tiên phong gương mẫu, đi đầu trong các hoạt động của lớp. Tinh thần   trách nhiệm và những việc làm nhỏ  bé của thanh niên, học sinh vì sự  thành   công trong công việc chung của tập thể, của cộng đồng chính là biểu hiện   một phần trong mục đích sống, lí tưởng sống cao đẹp trong tương lai. Các  video, clip được sử dụng trong bài cụ thể là: ­ Video kéo pháo vào trận địa, lồng ghép bài hát Hò kéo pháo để  thấy  được ý chí kiên cường, dũng cảm của chiến sĩ ta trong chiến dịch Điện Biên  Phủ. ­ Clíp thanh niên làm theo lời Bác trong giai đoạn hiện nay cùng bài hát  Đoàn ca làm tăng tính giáo dục nhận thức và hành động của thanh niên, học   sinh. Học sinh sẽ  nhận thức được những việc làm tốt đẹp, phù hợp với lứa  tuổi học sinh trong lớp, trong trường cũng là mục đích sống và học tập cao  đẹp chứ  không phải những việc làm đóng góp cho đất nước chỉ  có ở  những   người trưởng thành. Giáo viên sử dụng tư liệu video, clip lồng ghép nội dung   giáo dục phù hợp trong phương pháp thuyết trình vấn đáp để  đạt mục đích  giáo dục hiệu quả. 2.3. Tư liệu trong môn văn học Văn học phản ánh cuộc sống hiện tại. Cuộc kháng chiến toàn quốc  chống thực dân Pháp xâm lược kết thúc 1953­1954 của dân tộc ta với chiến  thắng vĩ đại Điện Biên Phủ  không chỉ  khẳng định ý nghĩa lịch sử  to lớn đối  với dân tộc ta, đối với thế  giới mà còn đi vào trong văn thơ  Việt Nam với   những tác phẩm để đời, mãi lưu truyền cho các thế hệ mai sau. Bởi khi giáo  viên sử  dụng đoạn trích văn, thơ  thành công sẽ  làm chạm đến cảm xúc của   người học, qua đó lồng ghép giáo dục có hiệu quả  hơn. Tư  liệu trong môn  Nguyễn Thị Minh Tính ­ Trường THCS Lương Thế Vinh ­ Krông Ana ­ Đắk Lắk 16
  17. Một số kinh nghiệm dạy học lồng ghép giáo dục lí tưởng sống cao đẹp cho học sinh trong   bài Cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp xâm lược kết thúc (1953­1954) văn học nên được giáo viên lồng ghép sử  dụng trong phương pháp thuyết  trình, vấn đáp học sinh. Giáo viên sử dụng tư liệu thơ của nhà thơ Tố Hữu trong bài Một chiều   hè lịch sử, bài Hoan hô chiến sĩ Điện Biên. Tuy nhiên, sau khi trích dẫn nguồn   tư liệu văn thơ này để đạt được mục đích giáo dục lồng ghép giáo viên phải   chốt lại được ý nghĩa đoạn trích qua đó đọng lại cho các em thái độ  khâm   phục, lòng biết ơn đối với những con người dũng cảm, kiên cường trong công  cuộc đấu tranh bảo vệ  tổ  quốc và bản thân các em phải xác định lí tưởng   sống cao đẹp, sống có ích cho xã hội trong giai đoạn hiện nay.  IV. Tính mới của giải pháp Sau khi áp dụng các giải pháp trên trong dạy học lồng ghép giáo dục lí  tưởng sống cao đẹp cho học sinh trong bài 27, Cuộc kháng chiến toàn quốc   chống thực dân Pháp xâm lược kết thúc, tôi nhận thấy một số điểm mới, tích   cực đối với giáo viên và học sinh, cụ thể như: Về phía giáo viên: Giáo viên không chỉ đơn thuần giảng dạy, truyền đạt  kiến thức sách vở mà còn chủ động, linh hoạt, hài hòa hơn trong việc sử dụng  các phương pháp dạy học, thực hiện nội dung lồng ghép giáo dục học sinh  không bị  gò bó, ép buộc, nó diễn ra tự  nhiên, hài hòa và hiệu quả  cao hơn.  Đồng thời, không làm ảnh hưởng đến thời gian phân phối trong tiết học. Giáo   viên điều tiết hài hòa, hợp lý nội dung kiến thức và nội dung lồng ghép giáo  dục. Về  phía học sinh: Học sinh hào hứng hơn trong học tập bộ  môn đồng  thời có những chuyển biến tích cực hơn trong các phong trào thi đua, trong lao  động do nhà trường, tổ  chức Đoàn thanh niên, Đội thiếu niên phát động. Và  cũng chính trong thời gian học nội dung bài học này là thời gian các em đang   có những hoạt động tích cực phấn đấu trở  thành Đoàn viên thiên niên cộng  sản Hồ  Chí Minh nên có càng có mục tiêu phấn đấu rõ ràng hơn trong lí  tưởng sống hiện tại, làm cơ  sở  tốt đẹp cho tương lai sau này. Học sinh vừa  nhận thức được kiến thức lịch sử  lại vừa được nhận thức được kiến thức  lồng ghép giáo dục trong cử  chỉ, lời nói, hành động. Từ  nội dung giáo dục   lồng ghép càng củng cố  thêm những việc làm trong mục đích sống cao đẹp  của thanh niên, học sinh khi đang học cấp THCS. Hóa ra nó không phải là   những hành động quá to lớn mà nó chỉ đơn thuần hiện tại trước mắt các em là  những việc làm cụ  thể  hàng ngày, là sự  cố  gắng nỗ  lực trong học tập, lao   động, sống có trách nhiệm với bản thân, bạn bè, gia đình và mọi người xung  quanh vì mục đích chung của tập thể, cộng đồng, xã hội. Đây có thể sẽ là cơ  sở cho việc hình thành nhân cách sống cao đẹp trong tương lai mỗi con người   sau này.  Nguyễn Thị Minh Tính ­ Trường THCS Lương Thế Vinh ­ Krông Ana ­ Đắk Lắk 17
  18. Một số kinh nghiệm dạy học lồng ghép giáo dục lí tưởng sống cao đẹp cho học sinh trong   bài Cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp xâm lược kết thúc (1953­1954) V. Hiệu quả SKKN  Kết quả giáo dục lồng ghép thu được sau một bài học, một tiết học có  thể chưa đánh giá được chuyển biến trong nhận thức của học sinh. Tuy nhiên,  sau khi vận dụng linh hoạt các phương pháp dạy học trên cùng sự  chuẩn bị  chu đáo về nội dung tư liệu liên quan đến bài học trong bài 27, tôi đã thu được  một số kết quả sau: ­ Về phía giáo viên: Phương pháp giảng dạy ngày càng nhuần nhuyễn,  linh hoạt, hiệu quả giáo dục cao hơn trước. Từ một tiết học giảng dạy thông  thường tôi có thể chuyển các nội dung thành một bài giảng chuyên đề, bài hội  giảng được học sinh và các thầy cô giáo dự  giờ  đánh giá cao. Trong khi đó  kiến vẫn được đảm bảo thức của bài học và kiến thức lồng ghép giáo dục,   tiết dạy lịch sử vẫn là ưu thế chủ đạo song lại thực hiện được các mục tiêu  lồng ghép giáo dục đã đặt ra. Bài giảng sinh động hơn, hấp dẫn hơn, hiệu   quả hơn, học sinh tiếp thu bài cũng tốt hơn, kiến thức lồng ghép giáo dục qua  đó cũng có hiệu quả  hơn trước, nhận thức vấn đề  và xác định mục đích, lí   tưởng sống hiện tại với lứa tuổi cũng tốt hơn.  ­ Về phía học sinh: Sau bài dạy, tôi đã thống kê và thu được một số kết   qủa cụ thể như sau: ­ Về thái độ của học sinh đối với môn học:  + Yêu thích 70%, không yêu thích 30% ­ Về thái độ của học sinh đối với bài học 27:  + Thích học theo tư liệu, hình ảnh minh họa, liên hệ kiến thức các môn  học: 100% + Học theo phương pháp của thầy, cô giáo như các tiết học trước: 80% ­ Về ý thức thực hiện nội quy trường lớp: + Ý thức tốt, quan tâm đến người khác: 85% + Ý thức chưa tốt, chưa quan tâm đến mọi người xung quanh: 15% ­ Có nhận thức về lí tưởng sống cao đẹp: 90% ­ Có biểu hiện tốt trong hành động, lời nói, việc làm: 90%. Thành công nhỏ này của tôi tạo động lực cho bản thân tiếp tục phát huy  năng lực chuyên môn, nâng cao chất lượng bộ  môn góp phần vào việc nâng  cao chất lượng chung của nhà trường. Phần thứ ba: Kết luận, kiến nghị I. Kết luận Nguyễn Thị Minh Tính ­ Trường THCS Lương Thế Vinh ­ Krông Ana ­ Đắk Lắk 18
  19. Một số kinh nghiệm dạy học lồng ghép giáo dục lí tưởng sống cao đẹp cho học sinh trong   bài Cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp xâm lược kết thúc (1953­1954) Với việc áp dụng các phương pháp dạy học và sử  dụng các nguồn tư  liệu, câu hỏi được chuẩn bị  kĩ càng trong bài 27, tôi nhận thấy   không thể  khẳng định môn học này, bài giảng kia mới có lợi thế lồng ghép nội dung giáo  dục học sinh mà tất cả các môn học trong trường phổ thông đều có đóng góp   quan trọng vào việc hình thành nhân cách sống cho học sinh trong đó có môn  học lịch sử. Việc sử  dụng phương pháp dạy học cùng kiến thức lồng ghép  giáo dục phù hợp được thực hiện đồng bộ và toàn diện dựa trên cơ sở lâu dài,  thường xuyên, liên tục trong tất cả các môn học mới đạt được hiệu quả giáo  dục cao.  Để đáp ứng yêu cầu đổi mới của giáo dục hiện tại trong các môn học   nói chung, môn lịch sử nói riêng thì người giáo viên không chỉ  cung cấp kiến   thức theo sách giáo khoa, theo tài liệu mà còn làm cho các em yêu thích hơn   nữa bộ môn bằng những câu chuyện kể, những tư liệu phù hợp liên quan qua   đó góp phần lồng ghép giáo dục học sinh hiệu quả hơn. Do đó, nếu biết vận  dụng linh hoạt các phương pháp dạy học sẽ  giúp cho học sinh có thể  nhận   thức bài học đầy đủ, trọn vẹn, lại có thể phát huy được tố chất năng lực của   các em. Học sinh càng có sự liên hệ kiến thức bền chặt giữa các môn học, bổ  trợ  cho nhau, cũng từ  đây các em có cái nhìn tổng thể  hơn về  xã hội, về  sự  kiện, về  mối quan hệ  gắn bó bền chặt giữa cá nhân với tập thể, giữa con   người với con người và vai trò trách nhiệm của cá nhân với tập thể  với xã   hội, với đất nước. Vấn đề này đòi hỏi giáo viên không chỉ  có hiểu biết nhất   định về kiến thức liên quan đến môn học mình đảm nhiệm mà còn phải linh  hoạt hơn trong việc vận dụng kiến thức, tích cực đổi mới phương pháp dạy  học, đầu tư hơn nữa về chuyên môn nghiệp vụ mới có thể đáp ứng được các  yêu cầu ngày càng cao của giáo dục. II. Kiến nghị Dựa trên cơ sở thực tế giảng dạy của bản thân, đề tài này sẽ tiếp tục  nghiên cứu trong thực tiễn giảng dạy bộ  môn chứ  không chỉ  trong một bài  hạn hẹp nên rất cần có sự  phối hợp của tổ  nhóm bộ  môn trong nhà trường  cũng như cụm tổ chuyên môn của Phòng giáo dục, sự chung tay giáo dục của   tất cả  các môn học cũng như  của các hoạt động giáo dục ngoài giờ  lên lớp  của nhà trường, của cha mẹ học sinh, những người trực tiếp quản lý con em  của mình ngoài giờ  học trên lớp. Chính họ  sẽ  cùng góp vào sự  thành công  trong việc nâng cao chất lượng giáo dục của nhà trường bởi giáo dục toàn  diện cần có cả gia đình, nhà trường và xã hội.  Trên đây là một số  kinh nghiệm dạy học lồng ghép giáo dục lí tưởng   sống cao đẹp cho học sinh trong bài 27, Cuộc kháng chiến chống thực dân  Pháp xâm lược kết thúc 1953­1954 của bản thân tại trường THCS Lương   Nguyễn Thị Minh Tính ­ Trường THCS Lương Thế Vinh ­ Krông Ana ­ Đắk Lắk 19
  20. Một số kinh nghiệm dạy học lồng ghép giáo dục lí tưởng sống cao đẹp cho học sinh trong   bài Cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp xâm lược kết thúc (1953­1954) Thế  Vinh, huyện Krông Ana, tỉnh Đắk Lắk nhằm nâng cao chất lượng học   tập bộ  môn đồng thời định hướng cho học sinh có nhận thức đúng đắn hơn  về  trách nhiệm và việc làm cụ  thể  của thanh niên, học sinh trong giai đoạn  hiện nay  mà tôi đã đúc kết trong quá trình thực tiễn để  chia sẻ  cùng đồng  nghiệp. Rất mong sự góp ý nhiều hơn để cùng hướng đến mục tiêu giáo dục  hiện nay. Buôn Trấp, tháng 4 năm 2019 Người viết Nguyễn Thị Minh Tính TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Phương pháp dạy học tích cực ở trường phổ thông ­ NXB GD;  2. Tài liệu sách giáo khoa lịch sử, hướng dẫn học khoa học xã hội lớp   6,7,8,9 ­ NXB GD năm 2018; 3. Tâm lý giáo dục lứa tuổi học sinh ở trường phổ thông;  4. Tài liệu dạy học tích hợp trong trường phổ thông; 5. Tư liệu dạy học tham khảo (từ nguồn internet). Nguyễn Thị Minh Tính ­ Trường THCS Lương Thế Vinh ­ Krông Ana ­ Đắk Lắk 20
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2