Sáng kiến kinh nghiệm THCS: Một số kinh nghiệm trong việc phòng chống bạo lực học đường đối với học sinh THCS

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: DOCX | Số trang:38

Thêm vào BST

Báo xấu

18
lượt xem 6
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu của đề tài "Một số kinh nghiệm trong việc phòng chống bạo lực học đường đối với học sinh THCS" nhằm tìm hiểu những nguyên nhân làm nảy sinh hành vi bạo lực trong trường học hiện nay; Những hậu quả của hành vi bạo lực trong học đường đến trẻ em, gia đình, nhà trường và toàn xã hội; Tìm hiểu dư luận xã hội về thực trạng và những giải pháp phòng chống bạo lực học đường.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm THCS: Một số kinh nghiệm trong việc phòng chống bạo lực học đường đối với học sinh THCS

MỤC LỤC
NỘI DUNG TRANG 1. MỞ ĐẦU 3 1.1. Lý do chọn đề tài. 3 1.2. Mục đích nghiên cứu 4 1.3. Nhiệm vụ nghiên cứu 5 1.4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu 5 1.4.1. Đối tượng nghiên cứu. 5 1.4.2. Phạm vi nghiên cứu. 6 1.5. Phương pháp nghiên cứu. 6 1.5.1 Phương pháp luận nghiên cứu. 6 1.5.2. Phương pháp nghiên cứu cụ thể. 6 2. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU 7 2.1. Cơ sở lý luận 7 2.2. Cơ sở thực tiễn 7 2.3. Các biện pháp nghiên cứu 9 2.3.1. Tạo môi trường giáo dục lành mạnh phù hợp tâm lý lứa tuổi. 12 2.3.1.1. Tăng cường giáo dục sức khỏe tinh thần cho học sinh và 12 tăng cường công tác quản lý an toàn trường học. 2.3.1.2. Xã hội hóa việc xây dựng không khí gia đình hạnh phúc. 13 2.3.1.3. Tham mưu đảng ủy, chính quyền địa phương. Cải thiện 13 môi trường văn hóa xã hội. 2.3.1.4. Giáo dục ý thức cá thể: Mỗi học sinh nên tự ý thức rèn 14 luyện nhân cách bản thân và phát triển năng lực xã hội. 2.3.2. Can thiệp trước khi xảy ra hành vi bạo lực. 14 2.3.2.1. Giáo viên nên kịp thời quan sát và phát hiện ra những 14 trường hợp có nguy cơ gây ra hành vi bạo lực và có các biện pháp can thiệp tâm lý. 2.3.2.2. Phụ huynh cũng phải đề cao cảnh giác và kịp thời phối 15 hợp với nhà trường khi phát hiện ra con cái mình có những biểu hiện Một số kinh nghiệm trong việc phòng chống bạo lực học đường đối với học sinh THCS
không bình thường. 2.3.2.3. Học sinh nên học cách kiểm soát cảm xúc và hành vi của 15 mình. 2.3.3. Can thiệp khi hành vi bạo lực học đường xảy ra. 16 2.3.4. Tăng cường can thiệp hỗ trợ sau khi xảy ra hành vi bạo lực. 17 2.3.5. Tổ chức hoạt động ngoài giờ lên lớp. 17 Những hình ảnh minh họa 20 3. KẾT QUẢ VÀ ỨNG DỤNG. 29 3.1. Kết quả đạt được năm học 2020 - 2021. 29 3.2. Ứng dụng 29 4. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 31 4.1. Kết luận 31 4.1.1. Ý nghĩa của sáng kiến kinh nghiệm 31 4.1.2. Bài học kinh nghiệm 31 4.2. Kiến nghị 32 4.2.1. Về phía nhà trường. 32 4.2.2. Về phía gia đình. 33 4.2.3. Về phía xã hội. 33 4.2.4. Về phía giáo viên. 34 4.2.5. Về phía học sinh. 34 TÀI LIỆU THAM KHẢO 36 Một số kinh nghiệm trong việc phòng chống bạo lực học đường đối với học sinh THCS
I. MỞ ĐẦU 1.1. Lý do chọn đề tài Trường Trung học cơ sở Thanh Xuân Nam là một ngôi trường có tuổi đời còn trẻ gắn liền với sự trưởng thành của quận Thanh Xuân. Tuy không phải là ngôi trường lớn, số lượng học sinh không nhiều nhưng trường đã góp phần vào bề dày thành tích của ngành giáo dục quận. Đặc biệt trường đã để lại dấu ấn vô cùng sâu sắc trong lòng bao thế hệ học sinh bởi nơi đây các em luôn nhận được tình yêu thương vô bờ bến, được phát huy những năng lực bản thân từ những thầy cô giáo tận tâm với nghề. Trường tôi là một trường giáp ranh giữa phường và xã. Học sinh trường tôi phần lớn điều là dân tỉnh lẻ chuyển về mua đất lập nghiệp tại nơi đây, hoặc là chính những người dân xung quanh đó lấn chiếm đất tạo thành “xóm liều”. Người dân vất vả, nhiều gia đình có trình độ dân trí thấp, hoàn cảnh gia đình phức tạp, ít sự quan tâm đến con cái. Nhưng với học sinh nhà trường là cái nôi, là ngôi nhà thứ hai cho các em mong ước được tới mỗi ngày. Là nơi để rồi các em hình thành nhân cách của con người toàn diện. Là một giáo viên vừa làm công tác giảng dạy và vừa làm công tác chủ nhiệm lớp trong cấp trung học cơ sở tôi luôn luôn tâm đắc lời dạy của Bác Hồ trong bức thư gửi Tổng phụ trách thiếu nhi (1949) có câu: “Giáo dục thiếu nhi là một khoa học” và “Trong lúc học cần cho chúng vui, trong lúc vui cần cho chúng học”. Từ đó, thấm nhuần lời dạy của Bác Hồ, tôi nhận thấy trách nhiệm to lớn của người giáo viên chủ nhiệm là làm sao thông qua các hoạt động sinh hoạt, ngoại khoá, các phong trào thi đua để tổ chức lớp học phải là một tổ ấm vui tươi, đoàn kết, và từ đó tạo ra một bầu không khí thân ái: “Học mà vui, vui mà học”. Trong một bài phát biểu họp trung ương Đảng lần II, khoá VIII, cố Tổng bí thư Đỗ Mười đã nhấn mạnh: Nhà trường phải chú trọng: “Dạy người, dạy chữ, dạy nghề. Trong đó dạy người là quan trọng nhất”. Tôi nhận thấy, lời cố Tổng bí thư Đỗ Mười nói đúng. Muốn dạy cho trẻ em chúng ta sau này thành người hữu ích thì chúng ta phải sớm bồi dưỡng cho các em bản lĩnh, lòng tự tin và những phẩm chất tốt đẹp của con người. Vì thế, vai trò giáo dục của thầy cô giáo và giáo viên chủ nhiệm lớp là rất quan trọng. Song song với kiến thức giảng dạy bộ môn, là giáo viên chủ nhiệm lớp tôi tự nhận thấy trách nhiệm to lớn của mình trong việc dạy người “Hình thành nhân cách tốt đẹp và lý tưởng sống cho học sinh". Giờ đây, học sinh - thế hệ trẻ thân yêu của chúng ta đang cần những việc làm cụ thể, gần gũi với môi trường mà chúng đang sống và học tập, chúng rất cần tình thương, trách Một số kinh nghiệm trong việc phòng chống bạo lực học đường đối với học sinh THCS
nhiệm của các thầy giáo, cô giáo; đặc biệt là giáo viên chủ nhiệm là người được các em tin tưởng chia sẻ những vương mắc mong được các thầy cô tư vấn, giúp đỡ. Để xây dựng môi trường giáo dục lành mạnh, an toàn trong xã hội thì tất cả mọi người, mọi cơ quan, tổ chức … ai quan tâm đến thế hệ trẻ, đều có thể hiến kế những biện pháp thiết thực để giúp các em yêu thương nhau hơn, có cách ứng xử với nhau bằng lời nói khôn khéo hơn mà không dùng “nắm đấm”. Với những bài học đúc rút từ thực tiễn của vấn đề bạo lực học đường những người chăm lo đến thế hệ trẻ đặt mình vào những em học sinh ấy, mới phần nào hiểu được vì sao các em đánh nhau. Có khi chỉ là một lỗi nhỏ, nhưng thiếu kỹ năng nhận biết và đánh giá, các em quy chụp đó là hành vi thiếu tôn trọng nhau, thế là “uýnh”. Thậm chí, có em thách thức đánh nhau, nhưng chưa đủ hiểu biết để lường trước hậu quả. Tâm lý các em đang tuổi học phổ thông là nông nổi, bồng bột, hiếu kỳ với điều lạ, cái mới, dễ bị kích động. Chúng ta phải đứng ở vị thế của các em để hiểu các em đang cần gì, và trang bị đúng những thứ mà các em đang cần. Đó chính là kỹ năng bày tỏ lòng yêu thương và cách cư xử đầy tự trọng với bạn đồng trang lứa. Tôi mong những kinh nghiệm này giúp các thầy giáo, cô giáo, những người làm công tác giáo dục, các nhà quản lý giáo dục, quản lý xã hội, các bậc phụ huynh có thêm cho mình những hiểu biết, kinh nghiệm trong việc phòng chống bạo lực học đường, xử lý, giáo dục các em các vụ bạo lực của học sinh một các thấu tình đạt lý giúp các em nhận thức được hành vi vi phạm đạo đức của mình. Từ đó rèn cho các em những kỹ năng sống cơ bản trong xử sự, giao tiếp giải quyết các tình huống mà các em thường gặp trong cuộc sống xã hội hiện đại, tránh những điều không đáng có xảy ra gây thiệt hại cho bản thân và người khác, mắc vào vòng pháp luật. Giải quyết tốt bạo lực học đường, bạo lực tuổi vị thành niên là điều kiện tiên quyết trong việc giáo dục đạo đức học sinh, giữ vững kỷ cương và nâng cao được chất lượng giáo dục trong nhà trường vì thế tôi quyết định chọn đề tài “ Một số kinh nghiệm trong việc phòng chống bạo lực học đường đối với học sinh THCS” 1.2. Mục đích nghiên cứu - Tìm hiểu thực trạng bạo lực trong trường THCS hiện nay. - Tìm hiểu những nguyên nhân làm nảy sinh hành vi bạo lực trong trường học hiện nay. - Những hậu quả của hành vi bạo lực trong học đường đến trẻ em, gia đình, nhà trường và toàn xã hội. - Tìm hiểu dư luận xã hội về thực trạng và những giải pháp phòng chống bạo lực học đường. 1.3. Nhiệm vụ nghiên cứu Một số kinh nghiệm trong việc phòng chống bạo lực học đường đối với học sinh THCS
“Bạo lực học đường” là một thuật ngữ chỉ những hành vi bạo lực diễn ra trong môi trường học đường, là hệ thống xâu chuỗi lời nói, hành vi mang tính miệt thị, đe dọa, khủng bố người khác, để lại thương tích trên cơ thể, thậm chí dẫn đến tử vong, đặc biệt là gây tổn thương đến tư tưởng, tình cảm, tạo cú sốc tinh thần cho những đối tượng trực tiếp tham gia vào quá trình giáo dục trong nhà trường, cũng như đối với những ai quan tâm đến sự nghiệp giáo dục. Bạo lực học đường không chỉ xảy ra giữa học sinh với học sinh mà còn xảy ra giữa học sinh với giáo viên hoặc cán bộ công nhân viên trong nhà trường, thậm chí là giữa cán bộ, giáo viên trong nhà trường với nhau. Việc phòng ngừa và can thiệp đối với hành vi bạo lực học đường có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong việc tham gia vào công tác xây dựng “Nhà trường thân thiện, học sinh tích cực” ở trong mỗi nhà trường hiện nay. Với mục đích phòng ngừa là chủ đạo, can thiệp trước khi xảy ra hành vi bạo lực, can thiệp khi hành vi bạo lực xảy ra và tăng cường can thiệp hỗ trợ sau khi xảy ra hành vi bạo lực, để phân tích cơ chế can thiệp của nhà trường, gia đình, xã hội và cá nhân học sinh đối với hành vi bạo lực học đường. Việc ngăn chặn và giải quyết bạo lực học đường trong nhà trường thành công thì môi trường giáo dục mới đảm bảo cho các hoạt động theo kế hoach, mục tiêu đào tạo của nhà trường. Muốn nâng cao được chất lượng giáo dục trước hết phải nâng cao được ý thức của học sinh hay nói khác đi học sinh phải ngoan thì mới có ý thức tiếp thu kiến thức chất lượng đào tạo mới được cải thiện từng bước nâng cao. Có như vậy, các nhà trường mới thực sự giữ vững Kỷ cương - Nâng cao chất lương giáo dục. 1.4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 1.4.1. Đối tượng nghiên cứu Thực trạng bạo lực học đường hiện nay (Nghiên cứu tại trường THCS Thanh Xuân Nam) 1.4.2. Phạm vi nghiên cứu Hơn 800 học sinh trường THCS Thanh Xuân Nam. 1.5. Phương pháp nghiên cứu 1.5.1. Phương pháp luận nghiên cứu - Dựa trên nguyên tắc lý luận và phương pháp luận của chủ nghĩa duy vật lịch sử và chủ nghĩa duy vật biện chứng. 1.5.2. Phương pháp nghiên cứu cụ thể - Phương pháp thu thập thông tin thứ cấp. Một số kinh nghiệm trong việc phòng chống bạo lực học đường đối với học sinh THCS
- Phương pháp phỏng vấn bằng bảng hỏi (định lượng): Đây là phương pháp điều tra chủ yếu được sử dụng với đối tượng là học sinh độ tuổi vị thành niên đang theo học tại trường. Bảng hỏi được xây dựng cho 150 khách thể, được kết cấu thành bốn phần với nội dung chủ yếu xoay quanh các vấn đề dư luận xã hội về hành vi bạo lực trong trường đang biểu hiện và diễn ra qua những hình thức nào; nguyên nhân chủ yếu dẫn đến hành vi bạo lực; tác động của hành vi bạo lực đó đến bản thân học sinh, gia đình, nhà trường và toàn xã hội; những giải pháp phòng chống bạo lực học đường. - Phương pháp phỏng vấn sâu (định tính) Phỏng vấn trực diện dựa trên gợi ý phỏng vấn sâu, dùng băng ghi âm sau đó phân tích. Với một số trường hợp nhạy cảm ta có thể ghi chép nhanh, sử dụng các kí tự khi ghi chép, chú trọng các thông tin mang tính nóng, đặc trưng, tiêu biểu của khách thể. Thời lượng tiến hành phỏng vấn từ 30 đến 40 phút. Liên hệ phỏng vấn theo kiểu mạng xã hội. - Phương pháp quan sát. II. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU 2.1. Cơ sở lý luận Tuổi học trò được xem là lứa tuổi tươi đẹp và hồn nhiên nhất. Ở mỗi thời kỳ trong đời sống con người, sự phát triển về thể chất và tâm lý và cá nhân có quy luật riêng. Tuổi vị thành niên là lứa tuổi thiếu niên nhưng đây là giai đoạn phát triển rất cao về thể chất và có những biến chuyển tâm lý hết sức phức tạp. Chính yếu tố tâm lý cũng như thể chất và nhân cách chưa hoàn thiện một cách đầy đủ này khiến cho trẻ em trong lứa tuổi vị thành niên hay bị khủng hoảng về tâm lý, dẫn đến những suy nghĩ và hành động sai lệch. Một số kinh nghiệm trong việc phòng chống bạo lực học đường đối với học sinh THCS
Theo nhiều chuyên gia tâm lý, học sinh phổ thông là lứa tuổi dễ bốc đồng và khó tự chủ, thường bị bạn bè kích động dẫn đến thiếu khả năng kiềm chế do chưa đủ kỹ năng sống, từ đó gây ra những hành động sai lầm không đáng có. Chính với đặc điểm tâm sinh lý đó mà đòi hỏi các nhà giáo dục, các thầy cô giáo và nhà trường cần quân tâm, gần gũi các em tạo cho các em sự tin tưởng, chỗ dựa để các em chia sẻ. Phải là người tư vấn, giúp các em những kỹ năng sống cần thiết, biết xử lý các mâu thuẫn trong cuộc sống sinh hoạt, biết nhường nhịn và thương yêu đoàn kết cùng nhau phấn đấu tu dưỡng trở thành học sinh ngoan. 2.2. Cơ sở thực tiễn Bạo lực học đường là một thuật ngữ chỉ những hành vi bạo lực diễn ra trong môi trường học đường, là hệ thống xâu chuỗi lời nói, hành vi mang tính miệt thị, đe dọa, khủng bố người khác, để lại thương tích trên cơ thể, thậm chí dẫn đến tử vong, đặc biệt là gây tổn thương đến tư tưởng, tình cảm, tạo cú sốc tinh thần cho những đối tượng trực tiếp tham gia vào quá trình giáo dục trong nhà trường, cũng như đối với những ai quan tâm đến sự nghiệp giáo dục. Bạo lực học đường không chỉ xảy ra giữa học sinh với học sinh mà còn xảy ra giữa học sinh với giáo viên hoặc cán bộ công nhân viên trong nhà trường, thậm chí là giữa cán bộ, giáo viên trong nhà trường với nhau. Bạo lực học đường ở Việt Nam đã và đang ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển lành mạnh của thanh thiếu niên nói chung và học sinh phổ thông nói riêng. Bởi vậy, đứng từ góc độ công tác xã hội trường học để xây dựng cơ chế phòng ngừa có hiệu quả đối với hành vi bạo lực học đường là vấn đề vô cùng cấp bách và cần phải được tiến hành ngay. Các em cũng chịu nhiều ảnh hưởng từ những thông tin bạo lực bên ngoài như phim ảnh, Internet, game… dần dần tích nạp hướng tăng dần các hành vi bạo lực, thích thể hiện, giải quyết mâu thuẫn bằng bạo lực. Do đó, có những lý do tưởng chừng như rất đơn giản vẫn có thể dẫn đến bạo lực học đường như bị bạn nói xấu, bị bạn đùa quá tay, bị bạn tẩy chay, ức hiếp, một câu nói tức... Phần lớn học sinh tham gia vào các vụ bạo lực học đường là con em những gia đình có nhiều khó khăn bất hạnh, thiếu sự quan tâm đến con em hoặc giáo dục không đúng cách. Những đối tượng này thường ít được được yêu thương nên hay tự ti, dễ bị bạn bè ăn hiếp, đến khi bị dồn vào chân tường sẽ phản kháng lại bằng cách bạo lực. Một trong những nguyên nhân quan trọng dẫn đến tình trạng bạo lực học đường là việc nhiều gia đình có tâm lý “giao khoán” con cho nhà trường và dành rất ít thời gian hỏi han, tìm hiểu chăm sóc con cái. Phương pháp giáo dục của một số gia đình chưa đúng đắn Một số kinh nghiệm trong việc phòng chống bạo lực học đường đối với học sinh THCS
kết hợp với môi trường xã hội chưa thật sự lành mạnh tạo nên một xu hướng văn hóa ứng xử của học sinh hiện nay nghiêng theo bước bạo lực. Đặc biệt, còn nhiều giáo viên chủ nhiệm chưa làm hết tinh thần trách nhiệm với học sinh. Đáng buồn hơn là đôi khi, cách sống của cha mẹ và người thân trong gia đình thiếu lành mạnh đến mức chính các em có cảm giác nghẹt thở ngay chính trong nhà của mình, thậm chí không còn kính trọng cha mẹ và người thân nữa. Đến một lúc nào đó gặp phải những khó khăn, bất hòa trong cuộc sống các em trở thành bản sao của cha mẹ mình, thậm chí trong trường học vẫn còn hiện tượng ứng xử thiếu văn hóa của một bộ phận giáo viên khi giáo dục học sinh bạo lực. Giáo viên giận quá đánh học sinh khi học sinh đánh bạn, cách giáo dục như vậy vừa sai Luật vừa vi phạm đạo đức nhà giáo, giáo viên vô tình cũng trực tiếp tham gia vào bạo lực học đường. Như vậy, có thể nói, nguyên nhân sâu xa mà trực tiếp chủ yếu đến từ gia đình và nhà trường. Một số nhà trường giáo dục quá nặng về lý thuyết kiến thức, lo dạy chính khóa, dạy nghề, dạy phụ đạo, dạy bồi dưỡng, dạy hướng nghiệp… mà không chú trọng giáo dục về kỹ năng, đạo đức, nhân cách làm người. Nhiều nhà trường, nhiều hiệu trưởng chưa hoặc không dám can thiệp xử lý bạo lực trước cổng trường và cho rằng đó là trách nhiệm của ngành chức năng. Điều này là hoàn toàn không đúng vì thực tế nếu ban giám hiệu hoặc thầy cô có mặt thường xuyên, đúng lúc, kịp thời, nhà trường có theo dõi, quan sát, kiểm soát chặt chẽ học sinh lúc tan trường thì bạo lực khó có thể xảy ra. Chính vì vậy: Việc tăng cường giáo dục đạo đức cho học sinh, rèn kỹ năng sống cho học sinh, giáo dục cách ứng xử, xử lý tình huống. Kết hợp chặt chẽ “ nhà trường, gia đình, xã hội” là giải pháp có tính bền vững, lâu dài trong công tác phòng chống bạo lực học đường và thường xuyên các nhà trường phải quan tâm, không được lơ là. 2.3. Các biện pháp nghiên cứu Tôi cố gắng vận dụng tất cả các phương pháp đổi mới nhất có thể để giúp trò của tôi tốt hơn trong mọi lĩnh vực học tập cũng như các hoạt động tập thể. Đổi mới thực chất là cách giúp các em không thấy sợ giờ sinh hoạt mỗi ngày. Đổi mới giờ sinh hoạt có nghĩa là giúp các em yêu thích đến trường, có nghĩa là lúc để các em được chủ động và tích cực hơn trong vai trò chủ đạo của mình, nhằm khích lệ các em hướng tới những cử chỉ, hành vi cao đẹp. Đó là: yêu thiên nhiên, yêu con người, bè bạn, chăm ngoan và học giỏi. Qua một vài năm gần đây, khi điều kiện kinh tế và xã hội phát triển rộng khắp. Chương trình giáo dục mở rộng trên nhiều phương tiện thông tin đại chúng cùng với các Một số kinh nghiệm trong việc phòng chống bạo lực học đường đối với học sinh THCS
phong trào thi đua làm theo năm điều Bác dạy và các chuyên mục đội viên. Tôi nhận thấy, tổ chức xây dựng một tập thể lớp đoàn kết chính là xây dựng tập thể lớp thực sự là một tổ ấm, tổ chức được nhiều sân chơi thu hút học sinh để các em vui mà học, học mà vui. Để các em luôn coi trường học và lớp học như ngôi nhà thứ hai của các em, bạn bè chính là anh, là em là máu thịt của mình là nơi các em có thể sẻ chia những tâm tư tình cảm của mình thật gần gũi, yêu thương chứ không phải chỉ là những cú đấm, những cú đá, những câu chửi tục tặn của xã hội. Chính vì vậy, đã gần một năm qua tôi đã say sưa làm người bạn đồng hành cùng các em trong các hoạt động tập thể vui mà học. Hướng các em tham gia vào các hoạt động sinh hoạt tập thể bổ ích và lý thú của tuổi thơnhằm xây dựng nếp sống thanh lịch, văn minh trong giao tiếp tiếp ứng xử của các em trong cuộc sống hằng ngày. Bàn về vấn đề dạy và học, tôi không có tham vọng viết nhiều về Thầy phải dạy thế nào cho tốt, cho giỏi. Trò phải học thế nào cho tài…….Tôi chỉ mạnh dạn viết những điều tâm đắc của tôi trong lĩnh vực giáo dục nhân cách học sinh qua những hoạt động ngoài giờ sinh hoạt thứ bảy và một số giờ một số hình thức hoạt động ngoại khóa qua các đợt thi đua. Để thực hiện được sứ mệnh đó, mỗi trường học, mỗi lớp học phải là một tập thể đoàn kết phấn đấu nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức và chất lượng dạy học đích thực, đào tạo thế hệ trẻ thành những công dân yêu nước, có văn hoá, có trình độ kiến thức, kỹ năng khoa học, có ý chí, hoài bão vươn lên không cam chịu nghèo hèn làm giàu cho đất nước, cho bản thân và biết quan tâm đến những người xung quanh. Để làm được điều đó, mỗi thầy cô giáo trong nhà trường, đặc biệt là giáo viên chủ nhiệm phải là một tấm gương để học sinh noi theo, và phải xây dựng cho được môi trường sư phạm thanh lịch, văn minh, để mỗi ngày đến trường là một ngày vui: Thanh lịch giữa thầy với thầy; thanh lịch giữa trò với trò; thanh lịch giữa thầy với trò, thanh lịch giữa nhà trường với cộng đồng theo nguyên lý: “Giáo dục nhà trường gắn liền với giáo dục gia đình và giáo dục xã hội”. Từ nguyên lý này, ta có thể nhận ra các mục tiêu của mô hình “Chống bạo lực học đường”. Ở Việt Nam, trong khoảng mười năm trở lại đây, các vụ việc bạo lực học đường xuất hiện thường xuyên và được cập nhật trên các kênh thông tin đại chúng. Thông qua phương pháp nghiên cứu tài liệu và các số liệu từ các cơ quan nhà nước, các trung tâm nghiên cứu được công bố trên các diễn đàn, các tác giả bước đầu phác thảo bức tranh về thực trạng hành vi bạo lực học đường ở Việt Nam gần đây xảy ra nhiều vụ bạo lực học đường như: nữ sinh tụ tập đánh nhau hội đồng, làm nhục bạn; nam sinh dùng dao, kiếm, mã tấu chém nhau ngay Một số kinh nghiệm trong việc phòng chống bạo lực học đường đối với học sinh THCS
trong trường học. Ở nhiều nơi, do mâu thuẫn trong tình bạn, tình yêu đã dùng dao rạch mặt bạn, đâm chết bạn giữa sân trường,… Năm học 2020 - 2021, qua khảo sát học sinh tại trường THCS Thanh Xuân Nam. Kết quả khảo sát cho biết có tới 64% các thừa nhận từng có hành vi đánh nhau với các bạn khác. Trong các em nữ từng đánh nhau thì số nữ sinh một lần đánh nhau là 12,7%, 2-3 lần: 20,7%, 4-5 lần: 10,7% và 19,3% đánh nhau từ năm lần trở lên. Phần lớn các em nữ đã có hành vi đánh nhau cho rằng bạo lực giữa nữ sinh là “bình thường” (57,3%) và “chấp nhận được” (39,6%). Với câu hỏi “Khi đánh nhau với học sinh khác, bạn thường dùng hình thức nào là chủ yếu?”, kết quả thu được cho thấy có từ 41% đến 59,5% “đánh một mình” và 47,7% đến 52% “đánh tập thể”. Điều này cho thấy, bạo lực học đường không chỉ là chuyện của mỗi học sinh, mà có tính chất lây lan theo nhóm bạn. Về phương tiện sử dụng khi đánh nhau, 33% không sử dụng phương tiện nào, đây là những em khi đánh nhau thường dùng các “chiêu thức võ công” như túm tóc, cào cấu, xé áo... Việc sử dụng “võ mồm” kết hợp với tay chân tuy không gây nên những thương tích nghiêm trọng về thể chất nhưng lại gây nên những tổn thương về tâm lý, tinh thần đối với nạn nhân khi bị chửi rủa hết sức tục tĩu, hoặc bịxé tung áo giữa đám đông. Dùng công cụ sử dụng khi đánh nhau là 28% sử dụng dép, guốc; 8% sử dụng gậy gộc, 4% dùng gạch đá, và 0,7% dùng dao lam, ống tuyp nước. Những phương tiện này, tùy mức độ mà có thể gây nên thương tích, thậm chí gây nên tàn phế hoặc cướp đi mạng sống của bạn học. Về nguyên nhân đánh nhau giữa các bạn nữ, khảo sát cho thấy có những lý do rất đơn giản nhưng cũng là cơ sở để các em đụng tay đụng chân, như thấy ghét thì đánh (24%), bạn dám nhìn đểu (16%), trả thù tình (13,3%). Đáng lo ngại là có những lý do không thể hình dung được, ví dụ người khác nhờ đánh (20%) và chả có lý do gì cũng đánh (12%). Trong số các vụ việc học sinh đánh nhau được phân tích ở trên, phần lớn là vụ việc xích mích nhỏ giữa các học sinh, các em dùng tay, chân đánh nhau nhưng được sự can ngăn kịp thời nên không để xảy ra hậu quả nghiêm trọng. Tuy nhiên, trong số đó vẫn có những vụ việc xảy ra mang tính chất nghiêm trọng. Đáng lưu ý là các vụ việc học sinh nữ đánh nhau hội đồng, làm nhục bạn, quay phim rồi đưa lên mạng Internet, coi như một chiến tích để thể Một số kinh nghiệm trong việc phòng chống bạo lực học đường đối với học sinh THCS
hiện mình trước mọi người. Bên cạnh đó, còn có những vụ việc học sinh đánh nhau có sử dụng hung khí, gây thương tích nặng cho bạn. Như tất cả chúng ta đều biết đến hai vụ bạo lực học đường lớn nhất là: em Nguyễn Thị Hồng Phượng trường THCS Lý Tự Trọng (TP Trà Vinh) và em Quyền Thị Phương Hà (học sinh lớp 11A4, trường THPT Tử Đà), chỉ vì những mâu thuẫn trên mạng xã hội Facebook, đã bị một nhóm học sinh cùng trường đánh hội đồng trong lớp học. Một tuần sau khi bị đánh, em Hà bắt đầu có biểu hiện không nói được. 2.3.1. Tạo môi trường giáo dục lành mạnh phù hợp tâm lý lứa tuổi. 2.3.1.1. Tăng cường giáo dục sức khỏe tinh thần cho học sinh và tăng cường công tác quản lý an toàn trường học. Ở giai đoạn thanh thiếu niên, học sinh đã phát triển tương đối hoàn thiện về sinh lí, nhưng tâm lý của các em vẫn chưa được phát triển toàn diện, cảm xúc của các em vẫn chưa ổn định, dễ kích động, khả năng tự kiềm chế kém, tự nhận thức về bản thân chưa rõ ràng, thiếu kinh nghiệm xã hội. Điều này yêu cầu nhà trường không chỉ là nơi cung cấp tri thức cho các em mà còn là nơi bồi dưỡng, phát triển nhân cách toàn diện cho học sinh. Theo đó, cùng với việc dạy kiến thức văn hóa, bản thân là một giáo viên chủ nhiệm lớp tôi luôn luôn tổ chức lồng ghép giáo dục kiến thức về tâm lý, dạy pháp luật, việc thực hiện pháp luật cho các em, giúp học sinh học cách kiểm soát cảm xúc và hành vi của mình. Tôi cũng đã tổ chức các buổi sinh hoạt ngoại khóa với chủ đề phòng chống bạo lực học đường, và mời chuyên gia về tâm lý học đường đến chia sẻ cho học sinh về kiến thức sức khỏe tinh thần học đường. Mặt khác, tôi cũng đã chia sẻ cho học sinh kiến thức về pháp luật cũng như cảnh báo cho học sinh về hậu quả hành vi bạo lực thông qua các tiết sinh hoạt lớp hoặc các giờ sinh hoạt ngoài giờ lên lớp. Tôi tiến hành xây dựng hồ sơ tâm lý đối với những học sinh có “truyền thống” gây ra hành vi bạo lực cũng như những học sinh có nguy cơ bạo lực cao. Đối với những học sinh vi phạm nội quy an toàn trường học, tôi cũng đã gặp gỡ phụ huynh trao đổi và tìm biện pháp xử phạt nghiêm minh, đề cao tính răn đe, tạo cơ hội cho học sinh sửa sai và hoàn thiện nhân cách bản thân theo hướng tích cực, đồng thời cũng nên khen thưởng những cá nhân có thành tích trong công tác đảm bảo an toàn trường học, phòng ngừa và can thiệp bạo lực học đường. Bên cạnh việc chú ý nâng cao thành tích học tập cho học sinh, tôi cũng đã chú ý đến đời sống văn hóa, tinh thần của các em, cho các em có cơ hội để thư giãn và giải tỏa những căng thẳng trong học tập. Ví dụ, tổ chức các cuộc thi văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao, dã ngoại, trò chơi dân gian, trò chơi (như đá bóng...)…làm chuyển hướng sự chú ý của học sinh Một số kinh nghiệm trong việc phòng chống bạo lực học đường đối với học sinh THCS
đến với những thói quen lành mạnh, tạo ra động cơ học tập tích cực, làm phong phú đời sống tinh thần của nhà trường và tạo cơ hội cho học sinh được thể hiện mình, thực hành kỹ năng làm việc tập thể, yêu thương đùm bọc lẫn nhau. 2.3.1.2. Xã hội hóa việc xây dựng không khí gia đình hạnh phúc. Phương pháp giáo dục của gia đình, không khí gia đình, kết cấu gia đình và trình độ văn hóa của bố mẹ,…đều có ảnh hưởng trực tiếp đến nhận thức về hành vi bạo lực của học sinh. Phụ huynh nên nỗ lực tạo dựng một không khí gia đình hạnh phúc, vì sự phát triển toàn diện tâm sinh lý của con cái mà không ngừng nâng cao trình độ cũng như đạo đức của mình. Không ái ngại khi phải học hỏi những phụ huynh có nhiều kinh nghiệm và thành công trong việc nuôi dạy con cái, đọc thêm nhiều sách báo về nuôi dạy con, nắm bắt một cách kịp thời những đặc điểm tâm lí của con qua từng giai đoạn, học cách làm bạn của con, biết được những mẹo khi giao tiếp và trò chuyện cùng con, tạo cơ hội cho con cái được gần gũi với cha mẹ. Cha mẹ phải là tấm gương về đạo đức, lối sống cho con cái, là người bạn lớn luôn đồng hành trong từng giai đoạn phát triển của con em mình. Tôi đã cùng với hội phụ huynh lớp tư vấn cho phụ huynh những phương pháp giáo dục phù hợp với tâm lý lứa tuổi của trẻ đồng thời tuyên truyền trong phụ huynh học sinh cần quan tâm đến sự phát triển của trẻ về mặt tinh thần, tình cảm cách nuôi dạy con em từ đó đã làm cho các bậc phụ huynh quan tâm hơn đến đời sống của các em giúp các em nhận thức được những hành vi sai trái của mình và hiện tượng bạo lực trong gia đình cũng giảm đã tác động mạnh mẽ đến nhận thức của các em trong các hành vi bạo lực với bạn bè, vô lễ với thầy cô. 2.3.1.3. Tham mưu với đảng ủy, chính quyền địa phương. Cải thiện môi trường văn hóa xã hội. Một trong những ảnh hưởng nghiêm trọng của hành vi bạo lực học đường đó là môi trường văn hóa xã hội hiện nay. Trong đó, những hoạt động văn hóa giải trí như phim ảnh, sách báo, truyện tranh, trò chơi online, mạng internet là một trong những nguyên nhân quan trọng của hành vi bạo lực học đường. Việc kiểm soát, phát huy mặt tích cực và hạn chế mặt tiêu cực của những yếu tố này là một vấn đề cần làm trong quá trình phòng ngừa và can thiệp bạo lực học đường. Nhu cầu giải trí của giới trẻ ngày nay đã được các nhà sản xuất và kinh doanh đáp ứng dưới vô vàn các cách thức khác nhau. Điều này làm cho việc kiểm soát mạng lưới vui chơi giải trí của giới trẻ trở nên vô cùng khó khăn, phức tạp. Muốn ngăn chặn và xóa bỏ hành vi bạo lực học đường cũng như những ảnh hưởng tiêu cực của nó thì chúng ta phải nghiên cứu và tìm hiểu từ gốc rễ của vấn đề. Để làm được điều này, tôi cũng đã gặp gỡ, trao đổi và yêu cầu phụ huynh nên quan tâm, giám sát hợp lý đối với việc con cái sử dụng mạng internet trong gia đình. Một số kinh nghiệm trong việc phòng chống bạo lực học đường đối với học sinh THCS
2.3.1.4. Giáo dục ý thức cá thể: Mỗi học sinh nên tự ý thức rèn luyện nhân cách bản thân và phát triển năng lực xã hội. Mỗi học sinh biết tự ý thức tu dưỡng bản thân thì hiện tượng bạo lực học đường chắc chắn sẽ giảm bớt. Thanh thiếu niên do nhận thức về bản thân còn hạn chế, thêm vào đó là sự thu hút của những trào lưu mới mẻ trong giới trẻ, những em có khuynh hướng bạo lực lại càng dễ tiếp cận với những người thường xuyên gây ra hành vi bạo lực. Bởi vậy, tôi luôn hướng học sinh của mình nên chủ động học tập và tích lũy một số những kiến thức cơ bản về pháp luật, tâm lý, xã hội, từ đó nâng cao nhận thức của bản thân về những nguy hại của hành vi bạo lực học đường, biết cách khống chế cảm xúc của bản thân, học cách nhẫn nhịn, biết yêu thương, chia sẻ với người khác, không ghen ghét đố kị hay khinh miệt những bạn có tính cách hoặc hoàn cảnh không giống mình, đồng thời đặt ra mục tiêu mình phải trở thành tấm gương cho những bạn khác, khi bạn mình có những hành vi hay động cơ xấu nên khuyên bạn hoặc tìm người can thiệp giúp bạn. Khi bản thân gặp khó khăn nên chủ động chia sẻ cùng thầy cô, cha mẹ hoặc cán bộ hỗ trợ tâm lý, không nên tự mình giải quyết hoặc nhẫn nhịn, im lặng. 2.3.2. Can thiệp trước khi xảy ra hành vi bạo lực. Ở giai đoạn này, can thiệp chủ yếu là việc phát hiện ra những em có nung nấu ý đồ thực hiện hành vi bạo lực học đường, từ đó đưa ra những cách can thiệp hợp lí. 2.3.2.1. Giáo viên nên kịp thời quan sát và phát hiện ra những trường hợp có nguy cơ gây ra hành vi bạo lực và có các biện pháp can thiệp tâm lý. Tôi đã chú trọng việc loại bỏ và giảm bớt hành vi bạo lực học đường, phòng ngừa những hiện tượng tâm lí tiêu cực, cũng như những mầm mống của hành vi bạo lực học đường. Tôi luôn có ý thức tự bồi dưỡng khả năng quan sát và phát hiện ra những hành vi bất thường của học sinh. Tôi luôn cố gắng, quan sát và phát hiện kịp thời học sinh có hành vi bất thường và trao đổi với phụ huynh học sinh và quan trọng hơn là phải nói chuyện với chính học sinh có vấn đề cũng như tìm hiểu thông tin từ những học sinh khác trong lớp. Từ đó, nên xác định giải quyết vấn đề từ đâu, nên giải quyết vấn đề tâm lí từ góc độ nào và tìm ra giải pháp phù hợp để tiến hành can thiệp phòng ngừa hành vi bạo lực. Phán đoán diễn biến tình hình lớp, có biện pháp kịp thì các sự việc trong lớp, trong trường có thể xảy ra là một việc làm rất cần thiết, từ đó đã ngăn chặn và giáo dục kịp thời những mâu thuẫn của các em tránh xảy ra các vụ bạo lực đáng tiếc, giúp các em hiểu và thông cảm, bỏ qua mâu thuẫn. 2.3.2.2. Phụ huynh cũng phải đề cao cảnh giác và kịp thời phối hợp với nhà trường khi phát hiện ra con cái mình có những biểu hiện không bình thường. Một số kinh nghiệm trong việc phòng chống bạo lực học đường đối với học sinh THCS
Phụ huynh là người giám hộ hợp pháp đầu tiên của mỗi học sinh, là những người trực tiếp hàng ngày chăm sóc và giáo dục trẻ. Bởi vậy, hơn ai hết phụ huynh có thể hiểu được tâm trạng cũng như cảm xúc của con cái mình một cách rõ ràng nhất. Một khi phát hiện ra có điều gì đó bất thường ở con cái, phụ huynh nên kịp thời tâm sự cùng con, cũng để xác định xem phán đoán của mình là đúng hay sai, đồng thời phụ huynh cũng nên tích cực liên lạc với thầy cô giáo để mở rộng phạm vi hiểu biết của mình về con. Phụ huynh cũng nên chủ động tự nâng cao hiểu biết của mình về đặc điểm tâm lý lứa tuổi của trẻ vị thành niên, nâng cao nhận thức về các dấu hiệu của hành vi bạo lực học đường, học cách làm người bạn lớn của con cái, sẵn sàng cùng con trao đổi những vấn đề khúc mắc về tâm lý lứa tuổi, tình bạn, tình yêu,…Thái độ và cách tiếp cận của phụ huynh đối với những vấn đề khó khăn của con cái có ảnh hưởng trực tiếp đến hành vi của trẻ. Tôi luôn cố gắng gần gũi với phụ huynh học sinh, tham mưu giúp các bậc cha mẹ, người giám hộ, chăm sóc các em kịp thời phát hiện trao đổi với nhà trường cùng nhau tìm giải pháp hợp lý để giúp các em không xảy ra những hành vi bạo lực. 2.3.2.3. Học sinh nên học cách kiểm soát cảm xúc và hành vi của mình. Bản thân mỗi học sinh cũng cần chủ động nâng cao nhận thức của mình về hiện tượng bạo lực học đường, các em nên tìm hiểu về những nguyên nhân có thể dẫn đến hành vi bạo lực, các cách giải quyết mâu thuẫn mà không cần dùng đến vũ lực. Nếu bản thân có khuynh hướng bạo lực, thì nên chuyển hướng chú ý của mình sang việc khác, như tham gia các hoạt động đoàn thể, trò chuyện nhiều hơn với bố mẹ, thầy cô, bạn bè. Cũng có thể tìm ra cách giải tỏa bức xúc một cách phù hợp. Nếu cảm xúc được kiểm soát theo cách không phù hợp thì những bức xúc vẫn tồn tại như một trạng thái tâm lí nguy hiểm. Bởi vậy, các em không nên im lặng, nhẫn nhịn hay tự mình giải quyết những bực tức trong lòng, mà nên chia sẻ với những người có kinh nghiệm đặc biệt giáo viên chủ nhiệm, tổng phụ trách đội cần gần gũi, nghe các em chia se để tìm ra hướng giải quyết tốt nhất. Giúp các em hiểu quy tắc sử lý “ Bốn cần, bốn không”: Ví dụ, các em có thể vận dụng quy tắc “Bốn cần, bốn không” khi gặp phải các tình huống dễ gây ra bạo lực. Khi bản thân bị quấy rối, xỉ nhục, lăng mạ, thậm chí bị đánh, nếu chỉ có một mình thì biết: cần tránh tạo thêm mâu thuẫn với đối phương, bản thân cần giữ bình tĩnh hoặc trong trường hợp bất khả kháng, cần khéo léo đáp ứng những yêu cầu của đối phương để tránh bị hại. Sau khi sự việc xảy ra cần lập tức nói cho thầy cô, bố mẹ và cơ Một số kinh nghiệm trong việc phòng chống bạo lực học đường đối với học sinh THCS
quan công an biết. Khi đi học hay tan học không nên đi một mình ở những nơi vắng vẻ, những nơi thường xuyên xảy ra bạo lực, mà cần có bạn đi cùng và nên đứng ở những nơi đông người, nếu gặp khó khăn phải cùng nhau đoàn kết lại để giúp đỡ lẫn nhau. Khi có người xin bạn tiền hoặc có những lời nói dọa nạt thì không nên để ý mà giả vờ không nghe thấy, tiếp tục đi và tìm nơi đông người, không nên đôi co, lời qua tiếng lại với những kẻ lưu manh, côn đồ. Nếu bị hại, không được im lặng, nhẫn nhịn hay tự mình giải quyết. Để làm được việc này giáo viên phải kiên trì, bình tĩnh, tạo được niềm tin cho học sinh. 2.3.3. Can thiệp khi hành vi bạo lực học đường xảy ra Khi hành vi bạo lực học đường xảy ra, tôi cùng với ban phụ huynh nhà trường, ban thiếu nhi nhà trường cùng với ban đạo đức của nhà trường tiến hành can thiệp một cách dứt khoát, việc can thiệp nên tiến hành theo các trình tự sau : - Khống chế người gây ra bạo lực học đường, bảo vệ người bị hại, trấn an người đứng xem; - Kịp thời thu thập thông tin, để cho người gây ra hành vi bạo lực học đường, người bị hại, và người đứng xem có thể kịp thời phản ảnh tình hình; - Xử lí sự việc một cách kịp thời, công bằng, công khai; - Nhanh chóng khôi phục lại tinh thần cho những đối tượng trực tiếp tham gia vào vụ việc. Sau khi ngăn chặn được sự việc ở bước đầu, tôi và ban phụ huynh lớp đã tiếp xúc với gia đình của hai bên, thống nhất về phương án đền bù thiệt hại (nếu có), hai gia đình nên phối hợp với nhà trường để hòa giải sự việc theo phương án hợp lý nhất. 2.3.4. Tăng cường can thiệp hỗ trợ sau khi xảy ra hành vi bạo lực. Tiến hành giúp đỡ về tâm lý ,hỗ trợ tâm lí dài hạn cho những học sinh trực tiếp tham gia vào vụ việc cũng như trấn an tâm lý cho học sinh và giáo viên toàn trường, tránh để tồn tại tâm lí tiêu cực cũng như cảm giác hoang mang, sợ hãi trong môi trường học đường. Đối với người bị hại, trước tiên nên giúp họ giải tỏa tâm lí sợ hãi, sau đó giáo viên chủ nhiệm phối hợp với phụ hhuynh và Tổng phụ trách đội tiến hành hỗ trợ tâm lí, tránh để em có tâm Một số kinh nghiệm trong việc phòng chống bạo lực học đường đối với học sinh THCS
lý trả thù, giúp các em quay trở lại việc học bình thường, thầy cô và bạn bè nên hòa đồng, cảm thông mà đón nhận các em trở lại lớp học. Đối với người gây ra hành vi bạo lực, nhà trường và gia đình nên thống nhất đưa ra những hình phạt phù hợp với mục đích khiển trách, cảnh cáo giúp các em nhận ra lỗi lầm của mình, từ đó biết ăn năn, hối cải, xin lỗi người bị hại. Bạn bè, cha mẹ và thầy cô giáo không nên dùng những lời nói mang tính miệt thị đối với những học sinh này, mặt khác nên dành tình cảm khoan dung, độ lượng cho các em, để các em nhận thấy sự ấm áp của tình cảm gia đình, tình thầy trò, tình bè bạn. Các em cũng cần có sự can thiệp hỗ trợ về tâm lý để có thể quay trở lại môi trường học đường mà không còn ấp ủ những ý định tiếp tục gây ra những hành vi bạo lực. Dư luận học đường cũng như sự quan tâm của thầy cô, cha mẹ và bạn bè có ảnh hưởng quyết định đến việc thay đổi thế giới quan và nhân sinh quan của các em đối với hành vi bạo lực. 2.3.5. Tổ chức hoạt động ngoài giờ lên lớp. Tổ chức giao lưu rộng rãi giữa các lớp, các trường, các tổ chức, đoàn thể. Trong lớp, tổ chức các buổi sinh hoạt tập thể, đi tham quan, dã ngoại để giáo dục tinh thần tập thể cho mỗi học sinh. Tổ chức các buổi giao lưu văn nghệ, thể dục thể thao giữa các lớp trong toàn khối, toàn trường để các em hiểu và gần gũi nhau hơn. Giáo viên cần phối hợp với gia đình và các tổ chức như Đoàn thanh niên của trường phát hiện ra thủ lĩnh của các nhóm không chính thức trong tập thể học sinh để giao những nhiệm vụ cụ thể của trường, lớp nhằm phát huy vai trò “chỉ huy” của những cá nhân đó. Đồng thời, phải kịp thời định hướng, điều chỉnh các hành vi của những em này vào các hoạt động tích cực của tập thể. Tổ chức các giờ chơi “đóng kịch” về tình huống bày tỏ lòng yêu thương và sự tôn trọng nhau. Ban đầu thầy cô, hoặc cha mẹ có thể thiết kế nhiều tình huống “đóng kịch” để chơi với các em. Sau đó, để phát huy tính tích cực, sáng tạo của các em, người lớn tạo điều kiện cho các em tự thiết kế các tình huống. Sau mỗi lần diễn kịch, cần có sự phân tích, đánh giá mỗi cách ứng xử, giúp các em lựa chọn cách ứng xử tốt nhất. Đây là cách làm hay để hình thành kỹ năng sống phù hợp với chuẩn mực đạo đức cho các em. Làm gương cho các em. Ở lứa tuổi học sinh phổ thông, từ ngưỡng mộ tới thần tượng chỉ là một bước ngắn. Vì thế, thầy cô giáo, cha mẹ phải làm gương cho các em thấy cách ứng xử khéo léo của mình để các em khâm phục và làm theo một cách có ý thức. Qua đó, các em sẽ cảm nhận và thẩm thấu những ứng xử có văn hoá. Tôi không đồng tình với ý kiến của không ít người cho rằng, thầy cô hiện nay không còn là tấm gương nữa, và cũng không phải Một số kinh nghiệm trong việc phòng chống bạo lực học đường đối với học sinh THCS
hầu hết giáo viên đều chạy theo thành tích mà quên học sinh của mình. Còn có biết bao tấm gương giáo viên đã lo từng cái ăn cái mặc cho học sinh mà chúng ta hàng ngày được thấy trên tivi và các phương tiện thông tin đại chúng. Để khắc phục được tình trạng này đòi hỏi phải có sự kết hợp đồng bộ của gia đình - nhà trường - bản thân học sinh - các cơ quan có thẩm quyền - Bộ thông tin. Bộ thông tin cần có những biện pháp ngăn chặn những tệ nạn trên mạng, những loại game mang tính bạo lực, những hình ảnh gợi cảm, những trang web đen cần được xóa bỏ thay vào đó là những loại game lành mạnh chỉ mang tính chất thử thách và giải trí, những bộ phim trong sáng, những trang web thật sự bổ ích cho việc tìm kiếm. Điều đó là rất khó, nó đòi hỏi phải có sự kết hợp từ phía gia đình về việc kiểm soát thời gian của các em, về việc chi tiền cho các em, quan trọng hơn là làm cho các em nhận thấy được mặt trái của internet. Cha mẹ cần dành nhiều thời gian gần gũi, trò chuyện tâm tình với con, đặc biệt là con gái, ở vào tuổi dậy thì, tâm sinh lý có nhiều thay đổi, có nhu cầu tình cảm của tuổi mới lớn, có những giây phút nóng nảy - bực bội, không kiềm chế được bản thân. Cha mẹ làm gương cho con noi theo, trước mắt con cha mẹ là những người sống đúng mực và trách nhiệm với gia đình. Cha mẹ không nên có tình trạng bạo lực trước mặt con cái làm cho các em dễ tổn thương và học theo. Cha mẹ cần biết nhận xét phân tích sai sót của con và hướng dẫn con khắc phục, điều chỉnh hành vi của con. Hỗ trợ nâng cao nhận thức và kỹ năng giáo dục con em cho phụ huynh theo cách sống độc lập. Nhà trường là nơi tập hợp đội ngũ các nhà giáo dục chuyên nghiệp, vì vậy cần cân nhắc ý kiến và hướng dẫn phụ huynh phối hợp với nhà để đưa ra những cách thức giáo dục phù hợp với con em của họ. Tạo cho các em cơ hội thể hiện lòng yêu thương và tôn trọng người khác. Khi tham gia các mối quan hệ xã hội rộng mở, các em sẽ học hỏi và thiết lập các mối quan hệ tích cực cho sự phát triển tâm lý của chúng. Nhà trường cần phối hợp với gia đình và các tổ chức khác tạo điều kiện cho các em được bày tỏ lòng thương yêu và tôn trọng người khác, như tham gia các hoạt động tập thể đi thăm các gia đình thương binh liệt sĩ, thăm người ốm đau hay các trại trẻ mồ côi, trại dưỡng lão… để các em biết được giá trị cao cả của lòng yêu thương và sự chia sẻ. Giáo dục học sinh bằng truyền thống lịch sử địa phương bằng tâm linh: Tổ chức cho các em tìm hiểu lịch sử địa phương từ đó thấy được sự cống hiến của cha ông đối với dân tộc, tổ quốc. Thông qua đó giúp các em nhận thức được phấn đấu học tập của mình. Tổ chức cho các em tìm hiểu về đình chùa, tôn giáo của dân tộc, triết lí về hướng thiện của các tôn giáo. Từ đó, rèn các em về tâm linh hướng các em vào các việc thiện. Một số kinh nghiệm trong việc phòng chống bạo lực học đường đối với học sinh THCS
Tổ chức các hoạt động ngoại khóa đa dạng với những nội dung giáo dục thiết thực, gắn liền với các hiện tượng sai phạm thường xảy ra ở học sinh như: chuyên đề báo cáo tình trạng lớp học - học sinh trên sân trường, những buổi sinh hoạt đầu tuần đề cập nhiều hơn về mức độ bạo lực ở học sinh nữ hiện nay trên địa bàn Thành Phố nói riêng và cả nước nói chung. Và đây là những hình ảnh ngoại khóa mà thầy và trò chúng tôi đã thực hiện trong suốt năm 2020 - 2021, thông qua các hoạt động này thầy và trò chúng tôi thấy gần nhau hơn, tin tưởng và đồng cảm chia sẻ với nhiều nhiều điều vì vậy lớp tôi hoàn toàn đã nói “KHÔNG” với bạo lực học đường: Buổi Khai Giảng đầu năm học Đại Hội chi Đội Một số kinh nghiệm trong việc phòng chống bạo lực học đường đối với học sinh THCS
Giúp nhau trong học tập Một số kinh nghiệm trong việc phòng chống bạo lực học đường đối với học sinh THCS