intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Thiết kế trò chơi trong dạy học Toán lớp 3

Chia sẻ: Mucnang999 Mucnang999 | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:32

60
lượt xem
7
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích của sáng kiến này là góp phần bước đầu phát triển năng lực tư duy, khả năng suy luận hợp lí và diễn đạt đúng (nói và viết) cách phát hiện và cách giải quyết các vấn đề đơn giản, gần gũi trong cuộc sống, kích thích trí tưởng tượng, gây hứng thú học tập toán, góp phần hình thành bước đầu phương pháp tự học và làm việc có kế hoạch, khoa học, chủ động, linh hoạt, sáng tạo.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Thiết kế trò chơi trong dạy học Toán lớp 3

  1.    Thiết kế trò chơi trong dạy học Toán lớp 3                                            A. ĐẶT VẤN ĐỀ       I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI       1. Cơ sở lí luận       Toán học lại là môn khoa học tự nhiên có tính lôgíc và tính chính xác cao, nó  là chìa khóa mở ra sự phát triển của các bộ khoa học khác. Góp phần bước đầu  phát triển năng lực tư  duy, khả  năng suy luận hợp lí và diễn đạt đúng (nói và   viết) cách phát hiện và cách giải quyết các vấn đề đơn giản, gần gũi trong cuộc  sống, kích thích trí tưởng tượng, gây hứng thú học tập toán, góp phần hình thành  bước đầu phương pháp tự  học và làm việc có kế  hoạch, khoa học, chủ  động,  linh hoạt, sáng tạo. Để  giúp học sinh đạt được mục đích trên, giáo viên cần   thiết phải có nhiều yếu tố, trong đó yếu tố quan trọng là phương pháp dạy học.       Nếu giáo viên chỉ truyền đạt, giảng giải theo các tài liệu đã có sẵn trong Sách   giáo khoa, trong các sách hướng dẫn và thiết kế bài giảng một cách dập khuôn,   máy móc làm cho học sinh học tập một cách thụ  động. Nếu chỉ  dạy học như  vậy thì việc học tập của học sinh sẽ diễn ra thật đơn điệu, tẻ nhạt và kết quả  học tập sẽ  không cao. Nó là một trong những nguyên nhân gây ra cản trở  việc   đào tạo các em thành những con người năng động, tự tin, sáng tạo sẵn sàng thích  ứng với những đổi mới diễn ra hàng ngày.      2.Cơ sở thực tiễn      Trong thực tế, nội dung thay đổi đòi hỏi phương pháp dạy học cũng đổi mới.   “Phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo của học sinh trên cơ sở khai thác triệt   để  các đặc điểm tâm sinh lý của học sinh Tiểu học” là biện pháp đổi mới  phương pháp dạy và phương pháp học ở Tiểu  học. Các em học sinh Tiểu học,  đặc điểm nổi bật là thích chơi hơn thích học, sự  nhận thức còn mang tính cụ  thể. Do đó nên tổ  chức cho các em “Học mà chơi, chơi mà học.” Một trong  những biện pháp chủ yếu  để đạt được mục đích trên là gây cho các em học sinh   hứng thú học tập, tạo niềm tin, niềm vui bằng cách lôi cuốn các em vào những   trò chơi toán  học hấp dẫn phù hợp với trình độ  nhận thức, đặc điểm lứa tuổi  của các em đặc biệt là các em những lớp đầu cấp.            Bản thân là một giáo viên Tiểu học tôi nhận thấy rằng muốn dạy tốt   chương trình toán 3, không những người giáo viên phải nắm vững nội dung   chương trình mà còn phải luôn tìm tòi, năng động, sáng tạo để  vận dụng linh  hoạt những phương pháp, hình thức tổ  chức phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả  dạy và học.       Xuất phát từ  thực tế  giảng dạy, nên trong năm học 2018 – 2019 này  tôi đã  chọn và nghiên cứu đề tài: “Thiết kế trò chơi trong dạy học Toán lớp 3” và áp  dụng vào thực tế lớp mình đang dạy.   II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU         1. Đối tượng nghiên cứu :              Học sinh lớp 3D , năm học 2018 – 2019.         2. Phạm vi nghiên cứu:                                                       1
  2.    Thiết kế trò chơi trong dạy học Toán lớp 3             Một số trò chơi giúp học sinh lớp 3 có hứng thú trong học tập   III. THỜI GIAN NGHIÊN CỨU          Từ tháng 9 năm 2018 đến hết tháng 3 năm 2019.          VI. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 1. Phương pháp nghiên cứu lý luận. 2. Phương pháp nghiên cứu bằng điều tra, quan sát. 3. Phương pháp thực nghiệm. 4. Phương pháp tổng kết kinh nghiệm.                                                              2
  3.    Thiết kế trò chơi trong dạy học Toán lớp 3 B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ     I. NHỮNG NỘI DUNG LÝ LUẬN LIÊN QUAN ĐẾN VẤN ĐỀ  NGHIÊN  CỨU     1. Quy luật nhận thức của học sinh Tiểu học.      Nhìn chung học sinh  ở Tiểu học việc nhận thức một vấn đề nào đó thường   bị chi phối rất nhiều từ các yếu tố  và hoạt động bên ngoài. Ở các lớp dưới sự  tri giác của các em mang tính trực giác, chẳng hạn như tri giác về thời gian: thời   gian như bị kéo dài khi học sinh không bị hoạt động nào lôi cuốn, bị rút ngắn khi   bị  lôi cuốn vào các hoạt động hấp dẫn và mãi về  sau sự  tri giác của học sinh  mới dần dần được hoàn thiện thông qua các hoạt động nhận thức.      Sự chú ý chủ định còn chiếm ưu thế ở học sinh Tiểu học, sự chú ý này chưa  bền vững nhất là đối với các đối tượng ít thay đổi.      Do thiếu khả năng tổng hợp, sự chú ý của học sinh còn phân tán vào các hoạt   động khác, sự  phân tích còn kém nên dễ bị lôi cuốn vào cái trực quan nội cảm.  Trí nhớ  trực quan ­ hình tượng và trí nhớ  máy móc phát triển hơn trí nhớ  lôgic,   trí nhớ máy móc cũng dễ dàng hơn đối với trí nhớ logic, hiện tượng hình ảnh cụ  thể dễ nhớ hơn là câu chữ trừu tượng, khô khan.      Trí nhớ  tưởng tượng tuy có phát triển nhưng còn tản mạn, ít có tổ  chức và  còn chịu tác động nhiều của hứng thú kinh nghiệm sống và mẫu hình đã biết. Mặc dù  ở  lứa tuổi học sinh Tiểu học có nhiều sự  thay đổi hơn  ở  bậc   Mầm non nhưng những ham muốn vui chơi vẫn còn chiếm ưu thế, tuy nhiên nó  có bị  chi phối bởi những hoạt động học tập. Với những đặc điểm nêu trên thì  trong quá trình dạy học cần phải tổ  chức một loại hình hoạt động sao cho nó  phù hợp với đặc điểm lứa tuổi của học sinh Tiểu  học. Trong các loại hình hoạt   động đã được vận dụng trong dạy và   học thì loại hình hoạt động “Học mà  chơi, chơi mà học” nó đã đáp  ứng được những yêu cầu nêu trên. Ngoài ra với  loại hình này là huy động tư duy tổng hợp trên cơ sở kiến thức cơ bản và ngược   lại thông qua trò chơi các kiến thức cơ bản được củng cố  một cách hoàn thiện   hơn. Đó là một trong những nguyên lý dạy học. Nguyên lý này đối với Tiểu  học  đã được các nhà Giáo dục chứng minh.      Qua các thông tin đại chúng: Phát thanh ­ truyền hình, báo chí mà đặc biệt là   báo Thiếu niên ­ Nhi đồng và Toán học tuổi thơ đã đề cập đến loại hình nêu trên  khá sinh động và thu được nhiều kết quả  cao trong dạy học. Đổi mới phương                                                        3
  4.    Thiết kế trò chơi trong dạy học Toán lớp 3 pháp dạy học là đưa phương pháp dạy học mới vào nhà trường trên cơ  sở  phát   huy mặt tích cực của phương pháp truyền thống để  nâng cao chất lượng dạy   học, nâng cao hiệu quả  giáo dục.       Với sự  phát triển của xã hội ngày càng đi lên, đặc biệt là sự  phát triển của   khoa học ­ kỹ  thuật thì giáo dục, đặc biệt là giáo dục Tiểu học, cần phải thực  hiện đổi mới toàn diện và đồng bộ  để  chuẩn bị  học vấn cơ  sở  và khả  năng  thích  ứng chủ  động, sáng tạo cho những người lao động trong điều kiện công   nghiệp hoá ­ hiện đại hoá đất nước Việt Nam đầu thế  kỷ  XXI (thế  kỷ  của   Công nghệ thông tin).      Đứng trước sự phát triển đó của xã hội, tất cả các nước trên thế  giới trong   đó có Việt Nam đã thực hiện cuộc cách mạng về  phương pháp dạy học. Theo  kinh nghiệm nhiều nước trên thế giới chỉ ra rằng: “Cuộc cách mạng về phương pháp  (đổi mới phương pháp dạy học) sẽ đem lại bộ mặt mới, sức sống mới cho giáo  dục trong xã hội hiện  đại”. Hơn nữa  ở  các bậc học càng thấp, vai trò của  phương pháp càng quan trọng, đặc biệt Tiểu học là bậc học nền tảng bao gồm  nhiều học sinh.      Nhận thức được tầm quan trọng của phương pháp dạy học ở  Tiểu học, từ  năm 1991 trung tâm nghiên cứu nội dung và phương pháp phổ thông thuộc viện   khoa học giáo dục đã phối hợp với nhiều cơ quan của Bộ Giáo dục và Đào tạo,  nhiều Sở  Giáo dục và Đào tạo trong cả  nước tổ  chức nghiên cứu đề  tài “Đổi   mới phương pháp dạy học”. Với kết quả nghiên cứu ban đầu được thử nghiệm   ở một số vùng và tất cả các giáo viên Tiểu học khi vận dụng phương pháp đổi   mới trong dạy học đều xác nhận tính hiệu quả của các giải pháp và có tính khả  thi rất cao. Đến nay việc vận dụng đổi mới phương pháp trong dạy học đã   được ban hành rộng rãi trong cả  nước và chắc chắn nó sẽ  đem lại nhiều hứa  hẹn trong tương lai.      Vậy bản chất của đổi mới phương pháp dạy học là đổi mới các hình thức tổ  chức dạy học cộng với các hoạt động hợp lý của thầy và trò trong mỗi một nội  dung (mỗi một đơn vị kiến thức) trong quá trình dạy ­ học.    2. Trò chơi trong giờ học toán:     a. Quan niệm về trò chơi toán học:      ­ Trò chơi toán học là trò chơi trong đó có chứa một yếu tố toán học nào đó.      ­ Trò chơi toán học có thể phân theo số lượng người tham gia chơi: + Trò chơi tập thể. + Trò chơi cá nhân.      ­ Trò chơi có thể là trò chơi vận động, có thể là trò chơi trí tuệ, cũng có thể  kết hợp cả trò chơi vận động và trò chơi trí tuệ.          Vì trò chơi toán học mang đầy đủ  các đặc điểm của các trò chơi, nhưng   chúng ta cần phân biệt trò chơi toán học và trò chơi phi toán học. Trò chơi toán   học là trò chơi ít nhiều có tổ  chức trong đó một yếu tố  kiến thức toán học nào   đó còn trò chơi phi toán học thì không chứa một yếu tố  toán học nào trong trò                                                        4
  5.    Thiết kế trò chơi trong dạy học Toán lớp 3 chơi. Mức độ trò chơi  sẽ được nâng dần theo từng lớp, theo mức độ kiến thức.   Càng lên lớp trên tính trí tuệ  phải cao hơn. Trong nhà trường trò chơi toán học   có thể tổ chức như một hoạt động dạy học toán. Cơ sở tâm lý và sinh lý khẳng  định hoạt động dạy toán học dưới dạng trò chơi toán học rất phù hợp với lứa   tuổi học sinh Tiểu học. Thực tế cũng cho thấy hình thức tổ  chức trò chơi toán   học được học sinh hưởng ứng tích cực và tham gia có hiệu quả cao.     ­ Xét về mục đích phục vụ dạy học nói chung trò chơi toán học có thể là: + Trò chơi nhằm dẫn dắt hình thành tri thức mới. + Trò chơi nhằm củng cố kiến thức, rèn luyện kỹ năng              + Trò chơi nhằm ôn tập, rèn luyện tư duy trong giờ ngoại khoá.    ­ Nếu phân loại trò chơi theo các mạch kiến thức ở toán Tiểu học ta có: + Trò chơi có nội dung số học và yếu tố đại số. + Trò chơi có nội dung về đại lượng và đo đại lượng. + Trò chơi có nội dung hình học. + Trò chơi có nội dung yếu tố thống kê. + Trò chơi rèn luyện, ứng dụng kỹ năng giải toán.      b. Chuẩn bị tổ chức một trò chơi toán học:       Căn cứ vào nội dung, kiến thức, trình độ học sinh và điều kiện hiện có. Giáo   viên lựa chọn nội dung để tổ chức thành trò chơi đưa vào dạy học như một hoạt  động toán. Giáo viên phải đặc biệt chú ý xác định được rõ mục đích học tập của   trò chơi.      Các bước chuẩn bị và tiến hành trò chơi: + Chuẩn bị: Giáo viên chuẩn bị những đồ  dùng dụng cụ  cần thiết có thể  giao cho học sinh những dụng cụ dễ kiếm. + Công bố luật chơi: Giáo viên phải giải thích cách chơi, trong đó nêu rõ  những ai trực tiếp chơi, ai cổ động, ai đánh giá (người đánh giá không nhất thiết   phải là giáo viên), chơi như thế nào, chơi trong thời gian bao lâu, phần thưởng là   gì? Chú ý chọn hình thức ngắn gọn, dễ dàng, dễ giải thích cách chơi, không nên  giải thích dài dòng học sinh mất hứng thú ngay từ đầu khi tham gia chơi. + Tiến hành: Dù trực tiếp hay gián tiếp tất cả học sinh của lớp đều phải  tham gia vào trò chơi, giáo viên theo dõi và giúp đỡ học sinh tháo gỡ những  vướng mắc nếu cần. + Nhận xét: Giáo viên nhận xét khuyến khích học sinh (có thể phát quà  như bút, thước, truyện tranh, giấy, vở…).    c. Ý nghĩa tác dụng của trò chơi toán học:          Học sinh Tiểu học luôn hiếu động, ham chơi, thích cái mới lạ, nhưng lại  chóng chán. Đối với trẻ  trò chơi là phát hiện mới, kích thích tính tò mò, muốn  tìm hiểu khám phá. Do vậy quan điểm “Thông qua hoạt động vui chơi để  tiến   hành hoạt động học tập” rất  phù hợp với nhà trường Tiểu học.     Trong quá trình dạy toán ở  Tiểu học, sử  dụng trò chơi học tập có nhiều tác   dụng như:                                                       5
  6.    Thiết kế trò chơi trong dạy học Toán lớp 3 + Giúp học sinh thay đổi loại hình hoạt động trong giờ  học, làm cho giờ  học bớt căng thẳng, tạo cảm giác thoải mái, dễ  chịu. Học sinh tiếp thu kiến   thức nhẹ nhàng, gây hứng thú học tập. + Kích thích sự tìm tòi, tạo cơ hội để học sinh tự thể hiện mình. + Thông qua hoạt động vui chơi, học sinh vận dụng kiến thức linh hoạt,   kích thích trí tưởng tượng, trí nhớ, từ  đó phát triển tư  duy mềm dẻo, học tập  cách sử  lý thông minh trong những tình huống phức tạp, tăng cường khả  năng   vận dụng trong cuộc sống để dễ dàng thích nghi với điều kiện mới của xã hội. + Thông qua hoạt động vui chơi còn giúp các em phát triển được nhiều  phẩm chất đạo đức như  tinh thần đoàn kết, thân ái, giúp đỡ, lòng trung thực,   tinh thần cộng đồng, trách nhiệm.      II .     TH  ỰC TRẠNG        Năm học 2018 – 2019  tôi được phân công chủ nhiệm lớp 3D với tổng số 57  học sinh. Sau khi nhận lớp, qua quá trình giảng dạy học sinh, tôi thấy lớp tôi có  những thuận lợi và khó khăn như sau :       1.Thuận lợi :      ­ Đa số học sinh ngoan có ý thức phấn đấu vươn lên trong học tập. Trong lớp  có nhiều em yêu thích học môn Toán. Kĩ năng phân tích đề tốt và giải toán tư  duy lôgic rất nhanh. Trong giờ học rất tích cực phát biểu xây dựng bài. Cha mẹ  học sinh luôn quan tâm sát sao và tạo mọi điều kiện tốt nhất cho con trong quá  trình học tập.      ­ Cơ sở vật chất : Trường lớp sạch sẽ, thoáng mát, đủ ánh sáng, đây là yếu  tố luôn mang lại sự thoải mái giúp cho học sinh học tập tốt hơn. Ngoài ra lớp  học được trang bị đầy đủ đồ dùng học tập cũng như đồ dùng dạy học luôn góp  phần không nhỏ trong việc nâng cao chất lượng học tập cho học sinh.      ­ Các đồng chí trong Ban giám hiệu nhà trường luôn quan tâm chỉ đạo sát sao  trong lĩnh vực chuyên môn. Nhắc nhở và giúp đỡ kịp thời tới từng giáo viên  trong quá trình giảng dạy, tạo điều kiện tốt  giúp học sinh đạt được kết quả cao  trong  học tập.       2. Khã kh¨n.       Bên cạnh những em có  thức học tốt, học toán nhanh, trong lớp tôi vẫn còn  tồn tại một số học sinh tính toán chưa nhanh, thiếu tập trung trong giờ học. Đặc   biệt là rất nhiều em chưa có hứng thú khi học Toán. Trong giờ  học Toán, khi   gặp các bài toán phát triển tư duy các em thường ngại suy nghĩ. V× vËy mµ giê häc to¸n cßn trÇm không sôi nổi, häc sinh cßn thô ®éng trong häc tËp. mét sè häc sinh yÕu kÐm cßn ng¹i häc to¸n. Sau tuần thứ  10, tôi có ra một đề  toán khảo sát để  kiểm tra kiến thức của học sinh. Sau khi học sinh làm bài, tôi  đã nhận xét và thu được kết quả như sau : Tổng số  Hoàn thành tốt Hoàn thành Chưa hoàn thành Số  Tỷ lệ Số  Tỷ lệ Số  Tỷ lệ HS                                                       6
  7.    Thiết kế trò chơi trong dạy học Toán lớp 3 lượng lượng lượng 57 12 21,1 % 32 56,1 % 13 22,8 %       3. Nguyên nhân : Sở dĩ kết quả học tập chưa cao là do :   ­ Các em chưa có hứng thú học Toán, ngại suy nghĩ và sợ  những bài toán phát   triển tư duy. Không có kĩ năng phân tích đề, không hiểu được mối quan hệ giữa   các dữ liệu của bài toán, không xác định đúng câu hỏi của bài và không xác định  đúng được dạng toán.    ­ Chủ  quan không đọc kĩ đề  bài, chưa hình thành kĩ năng làm bài và kiểm tra   kết quả sau khi làm.      Mặt khác qua dự  giờ  thăm lớp các bạn đồng nghiệp cũng như  tìm hiểu tài   liệu, sách báo tôi nhận thấy rằng      * Về giáo viên: Các hình thức tổ chức trong giờ học toán còn đơn điệu nghèo  nàn; việc sử dụng hình thức trò chơi trong giờ học toán chưa thực sự chú trọng.  Hơn nữa tài liệu nói về  hình thức tổ  chức trò chơi học tập còn hạn chế, dụng   cụ, đồ dùng phục vụ cho trò chơi chưa được trang bị. Một số tài liệu, dự án có  đưa ra các hình thức tổ  chức trò chơi phong phú nhưng chưa sát thực và không  mang tính khả thi cao.       * Về học sinh:  Trò chơi được sử  dụng trong giờ  học toán tạo hứng thú cho  các em giúp các yêu thích, say mê môn học nhưng nếu không dùng thường xuyên   thì thao tác của các em sẽ lúng túng, bỡ ngỡ trước các tình huống của  trò chơi.  Các em học sinh được chơi trong giờ học thì quả  thật các em rất thích nên gây   hứng thú cho các em và giờ  học trở  nên nhẹ  nhàng, kiến thức được ghi nhớ  trong đầu các em rất sâu và rất hợp với quy luật nhận thức.      Mặt khác về nội dung chương trình toán 3 thì phần kiến thức nặng  nhưng rõ   ràng và rất khoa học. Phần kiến thức và hệ  thống bài tập được sắp xếp từ  dễ  đến khó theo logic chặt chẽ. Tuy nhiên chúng ta vẫn dạy theo cách thức cũ thì   giờ  học toán cho dù  ở  chương trình rất khoa học nhưng vẫn rất khô cứng với  học sinh. Vậy thì càng rất cần có sự  gia công sư  phạm, có sự  thiết kế  và sắp   xếp nội dung từng bài dạy phù hợp với hình thức tổ  chức và phương pháp dạy  học đổi mới của người giáo viên thì giờ  học toán càng trở  nên sinh động. Các  em hứng thú học tập thì sẽ mang lại kết quả học tập cao.      Từ cơ sở lý luận, từ  cơ  sở  thực tế tôi nhận thấy việc thiết kế trò chơi góp  phần đổi mới phương pháp dạy học, nâng cao chất lượng hiệu quả  dạy học   môn toán nói chung và toán lớp 3 nói riêng là rất cần thiết.        III. THỰC HIỆN THIẾT KẾ MỘT SỐ TRÒ CHƠI TOÁN HỌC LỚP 3.       Sau khi có kết quả khảo sát đầu năm, kết hợp với việc nghiên cứu sách Toán  lớp 3 và sách tham khảo, tôi bắt đầu thực hiện tổ chức các trò chơi áp dụng vào   các tiết dạy. Tùy từng mục tiêu, kiến thức ở từng tiết học, tôi luôn tổ chức các   trò chơi sao cho hợp lý để gây hứng thú và giúp các em hiểu bài tốt hơn. Để các                                                        7
  8.    Thiết kế trò chơi trong dạy học Toán lớp 3 trò chơi góp phần mang lại hiệu quả cao trong giờ học, khi tổ chức và thiết kế  trò chơi phải đảm bảo những nguyên tắc sau :      1 . Nguyên tắc áp dụng:        a. Nguyên tắc vừa sức dễ thực hiện: ­ Mỗi trò chơi phải củng cố  được một nội dung toán học cụ  thể  trong   chương trình (có thể là kiến thức cần kiểm tra bài cũ, bài mới, kiến thức luyện   tập, thực hành…). ­ Toán 3 chương trình mới được xây dựng và chia làm 5 mạch kiến thức:   Số học và yếu tố  đại số; Đại lượng và đo đại lượng; Yếu tố hình học; Yếu tố  thống kê; Các dạng toán giải. Các trò chơi được xây dựng từ   các dạng bài tập   có chọn lọc của các tiết học trong 5 mạch kiến thức trên nhưng có thể  mang  những cái tên đầy gợi cảm, gây hứng thú cho học sinh góp phần hình thành củng  cố hệ thống kiến thức. ­ Các trò chơi phải giúp các em học sinh rèn luyện kỹ năng toán học, phát  huy trí tuệ, óc phân tích, tư duy sáng tạo, tư duy lôgic… ­ Trò chơi phải phù hợp với quỹ thời gian của tiết học toán, thích hợp với  môi trường học tập. ­ Trò chơi phải có sức hấp dẫn thu hút sự  tham gia của tất cả  học sinh   trong lớp, tạo không khí vui vẻ, thoải mái và thư giãn. ­ Trò chơi phải gần gũi, sát thực phù hợp với tâm sinh lý lứa tuổi của học  sinh lớp 3. Không quá khó và quá cầu kỳ nhưng cũng không nên đơn giản quá là   cho học sinh không phát huy được tính trí tụê trong trò chơi. b. Nguyên tắc khai thác và thực hành. ­ Sử dụng triệt để, nội dung kiến thức cơ bản cũng như đồ dùng, phương  tiện có sẵn của môn học (ở thư viện, đồ dùng của giáo viên, học sinh…). ­ Các đồ  vật, đồ  dùng tự  làm được giáo viên khai thác từ  những vật liệu  gần gũi xung quanh (từ  các phế  liệu như  võ hộp bánh kẹo, đầu gỗ, đầu nứa,   nắp chai, giấy bìa…) sao cho đồ dùng vừa đảm bảo tính khoa học, tính giáo dục,  tính thẩm mỹ nhưng rẻ tiền và ít tốn kém. Vậy từ các nguyên tắc trên và dựa vào nội dung kiến thức trong sách giáo  khoa, căn cứ  vào thời gian, mục tiêu đề  ra  ở  mỗi tiết học cũng như  đối tượng  các em học sinh, môi trường học tập  ở trường Tiểu học Thị trấn Thanh Hà nơi   tôi công tác để tôi thiết kế các trò chơi sử dụng trong giờ học toán 3 .          c. Cách tổ chức trò chơi : Thời gian tiến hành: thường từ 3 ­ 7 phút ­ Đầu tiên là giới thiệu trò chơi : + Nêu tên trò chơi. + Hướng dẫn cách chơi bằng cách vừa mô tả  vừa thực hành, nêu rõ quy  định chơi. ­ Chơi thử và qua đó nhấn mạnh luật chơi ­ Chơi thật                                                       8
  9.    Thiết kế trò chơi trong dạy học Toán lớp 3 ­ Nhận xét kết quả chơi, thái độ của người tham dự, giáo viên có thể nêu  thêm những tri thức được học tập qua trò chơi, những sai lầm cần tránh. ­ Thưởng ­ phạt: Phân minh, đúng luật chơi, sao cho người chơi chấp  nhận thoải mái và tự giác làm trò chơi thêm hấp dẫn, kích thích học tập của học  sinh. Phạt những học sinh phạm luật chơi bằng những hình thức đơn giản, vui   (như chào các bạn thắng cuộc, hát một bài, nhảy lò cò...) Tõ c¸c nguyªn t¾c trªn, t«i ®· c¨n cø vµo néi dung kiÕn thøc trong s¸ch gi¸o khoa, c¨n cø vµo thêi gian, môc tiªu ®Ò ra ë mçi tiÕt häc còng nh ®èi tîng häc sinh, n¬i t«i ®ang c«ng t¸c ®Ó thiÕt kÕ c¸c trß ch¬i sö dông trong giê häc to¸n . Sau đây tôi xin giới thiệu một số trò chơi tiêu biểu mà tôi đã áp  dụng trong quá trình dạy toán cho học sinh lớp 3: 2.  Thực hiện một số trò chơi toán học lớp 3:                          * Trò chơi có nội dung số học và yếu tố đại số.  Trò chơi thứ 1:   Xếp hàng thứ tự ( Trò chơi có thể áp dụng ở các tiết:          So sánh các số trong phạm vi 10 000           So sánh các số trong phạm vi 100 00.) * Mục tiêu: Giúp học sinh củng cố  cách so sánh và sắp xếp các số  theo  thứ tự từ bé đến lớn và ngược lại.  * Chuẩn bị: Giáo viên ­ chuẩn bị 2 lá cờ  hiệu (Cờ  giấy nhỏ, 2 lá có màu  khác nhau) Học sinh ­ mỗi đội 5 mảnh bìa (có kích thước 10 x 15cm) trong mỗi mảnh   bìa có ghi các số. VD Tiết 1: Đọc, viết và so sánh các số có 3 chữ số bài tập số 4, 5 trang 3   SGK Toán 3.         Khi tổ chức trò chơi giáo viên có thể chuẩn bị nội dung ghi trong bìa: 537;  162; 573; 621; 126. * Chọn đội chơi: Mỗi đội 5 em; các em tự đặt tên cho đội mình (ví dụ: tên   gọi tương ứng với màu sắc của cờ hiệu như đội Xanh, đội Đỏ). * Cách chơi: Hai đội trưởng lên nhận bìa của tổ và phát bìa cho mỗi bạn ở  đội mình. Giáo viên yêu cầu hai đội quan sát, tự  so sánh các số  vừa nhận trong  nhóm với nhau (trong 1, 2 phút). * Quy ước: Khi giáo viên hô hiệu lệnh và giơ 2 lá cờ trên 2 tay về hai phía  (sang ngang) yêu cầu các em nghe, giơ  biển lên cao và xếp mỗi đội một hàng  ngang, bắt đầu từ giáo viên. Khi cô đưa 2 lá cờ song song về phía trước các em  tập hợp hàng dọc. * Giáo viên bắt đầu hô các cách khác nhau như: “Tập hợp theo thứ tự từ  bé đến lớn”; “Tập hợp theo thứ tự từ lớn đến bé” sau hai ba lần thi thay đổi các   biển giữa hai đội rồi tiếp tục chơi. * Ban thư ký ghi kết quả và tổng hợp điểm. Mỗi lần xếp hàng đúng thứ  tự, nhanh, không  ồn ào, xô lấn, làm lộn xộn, cho 10 điểm. Xếp chậm, không                                                        9
  10.    Thiết kế trò chơi trong dạy học Toán lớp 3 thẳng hàng, mất trật tự trừ 2 điểm. Đội nào xếp sai không ghi điểm. Sau 5 phút  kết thúc trò chơi đội nào nhiều điểm sẽ thắng cuộc. Trò chơi thứ 2 : Những con số. ( Trò chơi được áp dụng trong các tiết đọc viết các số tự nhiên). * Mục tiêu: Giúp học sinh nắm  vững cấu tạo số tự nhiên 3, 4, 5,…, chữ  số. * Chuẩn bị: Giáo viên chuẩn bị 6 con xúc sắc lập phương trên các mặt có  ghi các số từ 0 đến 9, học sinh chuẩn bị giấy bút, hai đội (mỗi đội 4 em) thi đua   giữa hai đội với nhau. Thời gian chơi 4 phút. * Cách chơi:  Hai đội ngồi  ở  hai bàn hai bên, giáo viên đứng  ở  giữa, học sinh cả  lớp   đứng quan sát cổ vũ. Giáo viên gieo đồng thời 6 con xúc sắc, đọc lệnh hãy viết  tất cả các số có 3; 4; 5; … chữ số vào giấy và góp kết quả lại. Các em sẽ bàn và   phân công mỗi bạn viết một loại ( 3, 4… chữ số). Hết bốn phút tất cả dừng bút  nộp kết quả  lại cho giáo viên. Trong đội nếu kết quả  các số  trùng nhau tính  điểm một lần. Giáo viên tổng hợp lại đội nào viết được nhiều số đội đó thắng   cuộc, phần thưởng là bút bi, giấy….   Trò chơi thứ 3: Kết bạn ( Trò chơi có thể áp dụng cho tiết Luyện tập về phép cộng trong phạm vi 10.000   ­ bài số 2 trang 103 sách giáo khoa. )           *  Mục tiêu:  ­ Rèn luyện, củng cố  kỹ  năng tính nhẩm nhanh các phép tính cộng, trừ  hoặc nhân, chia (số tròn chục, tròn trăm). ­ Luyện tác phong nhanh nhẹn, tinh mắt. *   Chuẩn bị:  Giáo viên chuẩn bị  10 đến 15 tấm bìa hình chữ  nhật kích  thước 10 x 15cm; có dây đeo. Mỗi tấm đều ghi một phép tính hoặc kết quả  tương ứng. VD: Tiết cộng trừ các số có 3 chữ số (không nhớ) bài tập số 1, trang 4 Nội dung ghi trong thẻ như sau: 300 + 400 500 + 40 300 504 700 + 400 700 540 124 100 + 20 + 4 500 + 4 700 ­ 200 ­ 20 480 *  Cách chơi: Học sinh xung phong lên rút thẻ của mình, sau đó tất cả đội   tập hợp thành vòng tròn, các em đeo thẻ trước ngực, mỗi em tự quan sát số thẻ  của mình đứng trước và sau số thẻ của bạn nào trong nhóm mình. Tự tính nhẩm   kết quả hoặc phép tính tương ứng với kết quả hoặc phép tính ghi trên thẻ  của  mình.                                                       10
  11.    Thiết kế trò chơi trong dạy học Toán lớp 3 *  Yêu cầu cả đội nhảy cò cò, vừa hát vừa vỗ tay cùng cả lớp: “Nhảy cò   cò cho cái giò nó khỏe, đi xen kẽ  cho nó khỏe cái giò”. Khi giáo viên hô “Tìm  bạn! Tìm bạn!” các em phải nhanh chóng tìm và chạy về với bạn đeo thẻ có kết  quả hoặc phép tính tương ứng với thẻ của mình. Những ai tìm đúng, tìm nhanh  bạn mình nhất thì ghi được điểm 10. bạn nào tìm sai thì phải tự nhẩm lại để tìm   đúng bạn mình. Sau một lượt giáo viên đổi thẻ lẫn lộn, sau đó cho các em tiếp   tục chơi hoặc nhóm khác chơi. Trò chơi thứ 4: Truyền điện. ( Trò chơi này có thể áp dụng trong các bài dạy bảng nhân; bảng chia )        * Mục tiêu:         + Luyện tập, củng cố kĩ năng làm các phép tính cộng , trừ không nhớ trong  phạm vi 1000.         + Giúp học sinh thuộc nhân, chia trong bảng.         * Chuẩn bị : Trò chơi này không cần chuẩn bị bất kỳ đồ dùng nào.         * Cách chơi: Các em ngồi tại chỗ. Giáo viên sẽ “ châm ngòi” đầu tiên, giáo  viên đọc một phép tính chẳng hạn 4x8 rồi chỉ vào một em, em đó phải bật ngay  ra kết quả. Nếu kết quả  đúng thì em có quyền “truyền điện” một bạn khác.  Em sẽ đọc bất cứ phép tính nào, ví dụ 36:9 và chỉ vào một bạn. Bạn đó lập tức  phải có kết quả là 4, rồi lại “truyền điện” tiếp. Trò chơi cứ tiếp tục như vậy.   Nếu em nào được quyền trả lời mà lúng túng không bật ra ngay được kết quả  thì bị  “điện giật”. Giáo viên sẽ  lại chỉ  định một em khác bắt đầu. Sau khi kết  thúc trò chơi những bạn bị “điện giật” thì bị phạt hát một bài. + Trò chơi này không cầu kì nhưng vẫn gây được không khí vui, sôi nổi, hào  hứng trong giờ học cho các em.   Trò chơi thứ 5: Con số xếp hàng .   * Mục tiêu:  Giúp học sinh củng cố, so sánh và sắp xếp các số theo thứ tự  từ bé đến lớn và ngược lại .   * Chuẩn bị : Thời gian cho cuộc chơi là 5 phút. Mỗi đội chuẩn bị 4 mảnh  bìa  kích thước (10 x 15cm ) có giây buộc để đeo vào cổ của các thành viên đội  chơi. 8 mảnh bìa của 2 đội  ví dụ được ghi như  sau:                ­ 194 ; 178;  192 ;  194.    ­ 189 ; 195 ; 169 ;  194 .    Chọn 2 đội chơi, mỗi đội 4 em chơi. Giáo viên có thể  đặt tên cho 2 đội:  Hoạ mi,  Sơn ca… Chuẩn bị cử ban thư ký ghi kết quả và tổng kết điểm.    *  Cách chơi : Hai đội lên nhận biển về phát đeo vào cổ  thành viên đội mình. Giáo viên   yêu cầu 2 đội quan sát, tự  so sánh các số  vừa nhận được trong nhóm mình (1  phút). Quy  ước: Hai đội phải xếp hàng ngang quay mặt xuống lớp để  biển số  trước ngược cho thư  ký và cổ động viên quan sát. ­ Giáo viên bắt đầu hô các cách khác nhau như: “Tập hợp theo thứ tự từ  bé đến lớn” hoặc “Tập hợp theo thứ tự từ lớn đến bé” (chú ý: quy ước cho cả                                                        11
  12.    Thiết kế trò chơi trong dạy học Toán lớp 3 hai đội sắp xếp theo thứ  tự    từ  phải qua trái hoặc ngược lại theo từng hiệu   lệnh). ­ Ban thư  ký ghi kết quả  và tổng kết điểm: Mỗi lần xếp hàng đúng thứ  tự, nhanh, không ồn ghi 10 điểm. Không thẳng hàng, ồn, trừ  2 điểm. Xếp hàng  sai không có điểm. Sau 5 phút đội nào nhiều điểm sẽ  thắng cuộc được thưởng   bút chì, thước kẻ…v.v  ( Trò chơi có thể  được đổi biển của hai đội cho nhau để  chơi tiếp và   được thực hiện ở các tiết học so sánh các số tự nhiên). Trò chơi thứ 6: Mặt nạ thông minh. ( Trò chơi này có thể sử dụng ở rất nhiều bài tính giá trị biểu thức chỉ cần thay   đổi nội dung ghi ở trên máy. )    * Mục tiêu :  Giúp học sinh củng cố lại kiến thức về thực hiện phép tính  trong biểu thức. Rèn kỹ năng nhận xét, quan sát và khả năng diễn đạt  mạch lạc.    * Chuẩn bị : Giáo viên thiết kế  trên bài giảng điện tử  2 biển mặt nạ  (1   mặt ­ một mặt cười mầu đỏ, một mặt mếu mầu xanh). Chọn 2 đội chơi, mỗi   đội chơi 3 bạn, cử  thư  ký ghi kết quả  và điểm. Số  học sinh còn lại trong lớp  đều tham gia chơi vừa nhận xét vừa làm cổ  động viên cho các đội chơi. Giáo  viên chuẩn bị thiết kế  các bài toán trên máy. Thời gian chơi 7 ­ 10 phút.   *  Cách chơi: Thi đua giữa các đội với nhau. Giáo viên đưa trên máy; sử  dụng hiệu  ứng lần lượt xuất hiện các cách thực hiện các bài toán. Ví dụ  như  sau:                321 + 500 x 2                                                       8 x 8 + 576      = 321 + 1000                                                         =  64 + 576      =     1321                                                               =    640       843 ­ 123 x 5   609 x 9 ­ 4845 = 720 x 5 = 5481 ­ 4845 =    3600 =       646           Mỗi lần giáo viên xuất hiện hiệu ứng, 2 đội chơi quan sát nội dung và kiểm   nghiệm nhanh phép  tính và kết quả  để  đưa ra đáp án mặt cười hay mặt mếu.  Giáo viên mời đại diện từng đội giải thích bài toán đúng hoặc sai ở chỗ nào mà  đội mình lại đưa ra kết quả như thế. Cuối cùng giáo viên đưa đáp án quay mặt   nạ. Ban thư  ký tổng hợp điểm. Mỗi lần trả  lời đúng thì được 10 điểm. Nếu   quay mặt đúng nhưng chưa trả lời được câu hỏi chất vấn của giáo viên thì bị trừ  2 điểm. Đội nào nhiều điểm nhất sẽ thắng cuộc và được nhận phần thưởng.                                                       12
  13.    Thiết kế trò chơi trong dạy học Toán lớp 3 * Chú ý: Những bài toán xuất hiện trên máy có thể  là đúng, có thể  là sai chứ  không cần nhất thiết bài nào cũng đúng, chỉ cần nếu sai học sinh chỉ ra lỗi sai .              Mẫu mặt nạ :   Trò chơi thứ  7: Tìm bạn. (Trò chơi có thể  chơi và sử  dụng  ở  các bài tính nhẩm cộng, trừ, nhân, chia số   tròn chục, tròn trăm.)      *  Mục tiêu:  Rèn luyện, củng cố kỹ năng tính nhẩm nhanh các phép tính  cộng, trừ, nhân chia tròn chục, tròn trăm.   Luyện tác phong nhanh nhẹn, tinh  mắt, óc quan sát tinh tế.  * Chuẩn bị :  Giáo viên chuẩn bị từ 12 đến16 tấm thẻ có kích thước 10 x   15, có giây đeo được vào cổ. Mỗi tấm thẻ  đều ghi một phép tính hay một kết  quả tương ứng. Thời gian chơi 7 phút .   Ví dụ:  Giáo viên ghi vào thẻ như  sau   6000 + 2000 ­ 4000 21000 x 3 90000 ­ (80000 ­ 20000) 9000 ­ 4000 x 2 90000 ­ 80000 + 20000 (9000 ­ 4000) x 2 12000 : 6 8000 ­ 6000 : 3 4000 63000 30000 1000 30000 10000 2000 6000       * Cách chơi: 12 đến 16 em chơi giáo viên cho các em lên tự nhận thẻ đeo vào  cổ  quan sát số  ghi hoặc phép tính của mình. Giáo viên cho tất cả  các em chơi                                                        13
  14.    Thiết kế trò chơi trong dạy học Toán lớp 3 đứng thành vòng tròn quan sát số  ghi của bạn để  tìm kết quả  hay phép tính  tương ứng ghi ở thẻ của mình. Giáo viên yêu cầu cả nhóm chơi vừa vỗ tay vừa   đi vòng tròn hát: “Tính thì tính nhưng phải cho tinh mắt”; “Tính thì tính nhưng   phải cho tinh mắt”…  Khi giáo viên bất ngờ hô: “Tìm bạn”, “Tìm bạn” các em  phải nhanh chóng tìm và chạy về  phía bạn đeo thẻ  có kết quả  hoặc phép tính  tương  ứng với phép tính, kết quả  ghi trên thẻ  mình đeo. Những ai tìm đúng,  nhanh nhất được ghi 10 điểm. Tìm sai phải tự nhẩm và tìm đúng bạn của mình.   Sau một lượt giáo viên có thể  đổi biển lẫn lộn hoặc cho các nhóm khác chơi   tiếp.      Trò chơi thứ 8:  Đối đáp nhanh. ( Trò chơi này có thể áp dụng với tất cả các tiết học có các bài tập yêu cầu tính   nhẩm )          * Mục tiêu: ­ Luyện kỹ năng tính nhẩm các phép tính cộng, trừ, nhân, chia các số tròn  chục, tròn trăm, tròn nghìn. Nhân chia nhẩm với 10, 100, 1000 và nhân với 11. ­ Rèn kỹ năng nói, diễn đạt, nhanh nhẹn, linh hoạt. * Chuẩn bị:  Thời gian chơi từ  5 đến 7 phút . Chuẩn bị  hai đội chơi, chuẩn bị  một số  đề viết vào các phiếu. 7000 + 2000;  9000 ­3000;  3000 x 2;  49000 : 7;  54 x 100 : 10; 81 x 1000 :   1000; 34 x 1; …v…v. Giáo viên cử  thư ký ghi kết quả điểm. * Cách chơi: Thi đua giữa 2 đội chơi (Mỗi đội từ 10 đến 12 em) giáo viên  đưa đề cho cả hai đội (đề của mỗi đội khác nhau). Đại diện 2 đội lên oản tù tỳ  xem đội nào ra đề trước, đội thứ nhất đọc đề  đội thứ hai đọc đáp án (kết quả)  nếu trả lời (đáp án) sai thì khán giả (các bạn ở dưới được phép trả lời) và nhận  phần thưởng là bút bi, thước, ..v…v. Sau khi trả lời xong đội thứ 2 nêu nhanh đề  để đội thứ 1 trả lời tiến hành tương tự khoảng 5 phút thì dừng lại. Mỗi kết quả  đúng đạt 10 điểm. Ban thư  ký tổng hợp điểm nhóm nào nhiều điểm sẽ  thắng  cuộc. (Chú ý: nếu 2 nhóm bằng điểm nhau thì nhóm nào trả lời và đọc đề mạch   lạc, rõ ràng, nhanh sẽ thắng ­ trò chơi này được tổ chức ở các bài tính nhẩm và   nhân chia cho 10,100,1000…). Trò chơi thứ 9: Ai nhiều điểm nhất ? ( Trò chơi này có thể  áp dụng với các bài cộng; trừ  trong phạm vi 1000 hoặc   10000 )           * Mục tiêu: Luyện tập , củng cố kĩ năng cộng 2 số trong phạm vi 1000. * Chuẩn bị: + Hai chậu cây cảnh có đánh số 1; 2. + Một số bông hoa bằng giấy màu cứng, mặt trướcmàu trắng ghi các phép  tính như: 367 + 125                        93 + 58                       367 + 120 487 + 130                       168 + 503                    487 + 302                                                       14
  15.    Thiết kế trò chơi trong dạy học Toán lớp 3 + Phấn màu. + Đồng hồ theo dõi thời gian. + Chọn 3 học sinh khá nhất lớp làm giám khảo và thư ký. * Cách chơi: Giáo viên chia lớp thành hai đội, khi nghe hiệu lệnh “bắt   đầu” lần lượt từng đội cử người lên bốc hoa trên bàn giáo viên. Người chơi có  nhiệm vụ làm nhanh phép tính ghi trên bông hoa sau đó cài bông hoa lên cây của  đội mình. Người này làm xong cài hoa lên cây thì lại đến lượt người khác. Cứ  như  vậy cho đến hết 2 phút. Sau khi giáo viên hô: “hết giờ” thì 2 đội mỗi đội  cử 1 đại diện lên đọc từng phép tính trên cây của mình đồng thời giơ cho cả lớp  xem bông hoa đó. Giám khảo đánh giá và thư ký ghi lại kết quả. * Cách tính điểm: + Mỗi phép tính đúng được 10 điểm. + Tổng hợp số  điểm của từng đội. Đội nào nhiều điểm hơn là đội đó  thắng cuộc. * Lưu ý:  Sau giờ  chơi, giáo viên nêu nhận xét, đánh giá các đội chơi,  khuyến khích tổ giám khảo, thư ký, nhắc nhở các em những sai sót, vấp váp để  lần sau các em chơi tốt hơn. Trò chơi thứ 10: Rồng cuốn lên mây.    ( Trò chơi có thể  áp dụng vào phần củng cố  các bài dạy bảng nhân; chia đã   học )           * Mục tiêu: Kiểm tra kĩ năng tính nhẩm của học sinh. Ví dụ :củng cố các bảng nhân, chia… * Chuẩn bị:  Bài giảng điện tử viết sẵn các phép tính nhân, chia trong các bảng nhân chia đã   học. * Cách chơi: Một em được chủ định làm đầu rồng lên bảng. + Em cất tiếng hát: “Rồng cuốn lên mây Rồng cuốn lên mây Ai mà giỏi tính về đây với mình.” + Sau đó em hỏi: “ Người tính giỏi có nhà hay không?” ­ Một em học sinh bất kì trả lời: “ Có tôi, có tôi.” ­ Em làm đầu rồng ra phép tính đố, ví dụ: “ 42 : 7” ­ Em tính giỏi trả lời (nếu trả lời đúng thì được đi tiếp theo em đầu rồng).  Hoặc em đầu rồng đọc: “Vừa trống vừa mái Đếm đi đếm lại Tất cả sáu mươi Mái một phần tư   Còn là gà trống                                                       15
  16.    Thiết kế trò chơi trong dạy học Toán lớp 3 Đố bạn tính được Trống mái mấy con?” Cứ như thế em làm đầu rồng cứ ra câu hỏi và cuốn đàn lên mây.     * Ở trò chơi này nên chọn em làm đầu rồng phải nhanh nhẹn, hoạt bát. Trò chơi thứ 11: Bác đưa thư. ( Trò chơi này áp dụng dạy các bài bảng nhân, bảng chia). * Mục tiêu: Giúp học sinh học thuộc lòng bảng nhân; bảng chia. Kết hợp  với các thói quen nói “ Cảm ơn” khi người khác giúp một việc gì đó. * Chuẩn bị: VD bài bảng x 6 + Một số thẻ, mỗi thẻ có ghi 1 số 6,12,15, 24, 30, 36,…60 là kết quả của  các phép nhân để làm số nhà. + Một số  phong bì có ghi phép nhân trong bảng 6: 1x 6, 6 x1, 2 x 6, 6 x  2….. + Một tấm các đeo ở ngực ghi: “Nhân viên bưu điện”. * Cách chơi. + Gọi một số em lên bảng chơi,giáo viên phát cho mỗi em một thẻ để làm  số nhà. Một em đóng vai “Bác đưa thư ”ngực đeo “Nhân viên bưu điện” tay cầm  tập phong bì. + Một số em đứng trên bảng, lần lượt từng em một nói: Bác đưa thư ơi Cháu có thư không? Đưa giúp cháu với Số nhà……12 Khi đọc đến câu cuối cùng “số  nhà…12” thì đồng thời em đó giơ  số  nhà  12 của mình lên cho cả lớp xem. Lúc này nhiệm vụ của “ bác đưa thư” phải tính  nhẩm cho nhanh để  chọn đúng lá thư  có ghi phép tính có kết quả  là số  tương  ứng giao cho chủ nhà ( ở trường hợp này phải chọn phong bì “6 x 2” hoặc “2 x   6” giao cho chủ nhà.) Chủ nhà nhận thư và nói lời “Cảm ơn”. Cứ như vậy các  bạn chơi lại nói và “ bác đưa thư” lại tiếp tục đưa thư cho các nhà khác. Nếu bác đưa thư  nhẩm sai, đưa thư  không đúng địa chỉ  nhận thì không  được đóng vai đưa thư nữa mà trở về chỗ để các bạn khác lên thay.           Nếu các lần đưa thư đều đúng thì sau 3 lần được cô giáo tuyên dương và   đổi chỗ cho bạn khác chơi.  Trò chơi 1 2    : Truyền điện ( Trò chơi này áp dụng trong nhiều tiết học Toán )           *Mục tiêu : + Luyện tập và củng cố  kỹ  năng làm các phép tính cộng trừ  không nhớ  trong phạm vi 1000; 10 000. + Luyện phản xạ nhanh ở các em ­ Chuẩn bị : Không cần chuẩn bị bất kỳ đồ dùng nào         * Cách chơi : Các em ngồi tại chỗ. Giáo viên gọi bắt đầu từ  1 em xung  phong. Ví dụ em xướng to 1 số trong phạm vi 1000 chẳng hạn “358 và chỉ nhanh                                                        16
  17.    Thiết kế trò chơi trong dạy học Toán lớp 3 vào em B bất kỳ để “truyền điện”. Lúc này em B phải nói tiếp, ví dụ  “trừ  142   rồi chỉ  nhanh vào em C bất kỳ. Thế  là em C phải nói tiếp “bằng 216”. Nếu C   nói đúng thì được quyền xướng to 1 số như A rồi chỉ vào một bạn D nào đó để  “truyền điện” tiếp. Cứ làm như thế nếu bạn nào nói sai (chẳng hạn A nói “358  truyền cho B, mà B nói trừ “149 tức là sai dạng tính hoặc là C đọc kết quả tính   sai) thì phải nhảy lò cò một vòng từ  chỗ  của mình lên bảng. Kết thúc khen và  thưởng một tràng vỗ tay cho những bạn nói đúng và nhanh.  * Lưu ý : + Trò chơi này không cần phải chuẩn bị đồ dùng, giáo cụ... + Trò chơi này có thể áp dụng được vào nhiều bài (Ví dụ: Luyện tập các  bảng cộng trừ, nhân chia) và có thể thay đổi hình thức “truyền”. Ví dụ: 1 em hô   to 6 x 3 và chỉ vào em tiếp theo để truyền thì em này chỉ việc nói kết quả bằng   18. + Trò chơi này không cầu kỳ nhưng vẫn gây được không khí vui, sôi nổi,  hào hứng trong giờ học cho các em.              * Trò chơi có nội dung về đại lượng và đo đại lượng. Trò chơi thứ 13: Trổ tài mua sắm ( Trò chơi này áp dụng trong các bài: Tiền Việt Nam­ Tiết 125;126;127 )  * Mục  tiêu    :    + Củng cố cho học sinh nhận biết và sử dụng một số loại giấy bạc trong   phạm vi 100.000 đồng (1000 đồng, 2000 đồng, 5000 đồng,10.000 đồng, 20.000   đồng, 50.000 đồng, 100.000 đồng)  + Rèn kĩ năng cộng, trừ các số với đơn vị “đồng”. + Thực hành trả tiền và nhận lại tiền thừa trong khi mua,bán. * Chuẩn bị : + Một số  tờ  giấy bạc 500 đồng, 1000 đồng, 2000 đồng, 5000 đồng, 10  000 đồng. + Một số đồ vật : bóng , giấy kiểm tra, hồ dán, cặp tóc, tranh. + Một số tờ bìa ghi giá : 1000 đồng, 3000 đồng, 6000 đồng, 7000 đồng,  55 000 đồng, 15 000 đồng. + Tất cả bày lên bàn giáo viên. * Cách chơi: + Gọi 2 em đại diện cho 2 dãy chơi:         ­ 1 em đóng vai người bán hàng.                                                                              ­ 1 em đóng vai người mua hàng. + Phát tiền cho cả 2 em. + Người mua hàng có thể mua bất kỳ mặt hàng nào trả tiền theo đúng giá  ghi trên sản phẩm người mua và người bán sẽ phải suy nghĩ . Ví dụ: Mua bóng giá : 1500 đồng. Người mua đưa trả    :     2000 đồng. Người bán phải suy nghĩ và trả  lại : 500 đồng.                                                       17
  18.    Thiết kế trò chơi trong dạy học Toán lớp 3 ­ Đại diện dãy đóng vai trả lời. Cả lớp tham gia chơi, nhận xét. Mỗi lượt   được chơi lần 2 đúng thì   được thưởng. Nếu sai thì về  chỗ  để  bạn khác lên  chơi. * Khen những em nghĩ ra cách trả tiền để người bán phải suy nghĩ lại khó  và em biết tính để trả lại cho đúng là những “Nhà kinh doanh giỏi”. Trò chơi thứ 14:  “Tích tắc – tích tắc ”.  (Trò chơi này có thể chơi ở tiết Xem đồng hồ và Thực hành xem đồng hồ). * Yêu cầu: Người chơi biết cách xem giờ, nắm vững nguyên tắc quay của  đồng hồ, có tinh thần hợp tác, ý thức tổ chức, tác phong nhanh nhẹn. * Thời gian chơi: Từ 5 đến 7 phút. * Chuẩn bị: Giáo viên chuẩn bị 2 đội chơi, mỗi đội 18 em. Yêu cầu mỗi  em tự chuẩn bị cho mình một cái mũ trên có ghi số từ 1 tới số 12; 5 em mang mũ  hình mũi tên, 1 em mang mũ hình bông hoa (Đứng làm trụ quay của 2 kim giờ ­  phút). Chẳng hạn như hình vẽ mũ          *Luật chơi: Hai đội xếp thành hình vòng tròn      Trước khi bắt đầu. Nếu thấy cần thiết giáo viên có thể  gợi ý bằng các câu  hỏi: Khi đồng hồ  chạy thì kim dài chỉ  gì ? Kim ngắn chỉ  gì ? Cô giáo hô:“Hai   đội chú  ý ! Bây giờ là 12 giờ 15 phút hãy mau thể hiện, hãy mau thể hiện”  Cô và 2 bạn  được làm thư ký quan sát ghi kết quả thể hiện của 2 đội (Các chữ  số  ngồi im,  trục kim ngồi im, thực chất chỉ có 5 bạn gồm kim ngắn 2 bạn, kim dài 3 bạn là   di chuyển). Khi nghe cô hô “Chú ý” thì 5 bạn đứng dậy nghe cô hô xong thì nhẹ  nhàng di chuyển sao cho tới vị  trí cần thiết rồi ngồi xuống. Cứ  như  vậy 3 (4)   lần chơi. Cô cùng các bạn thư ký tổng kết xem đội nào di chuyển nhanh, gọn và                                                         18
  19.    Thiết kế trò chơi trong dạy học Toán lớp 3 đúng (cả  giờ  lẫn phút), mỗi lần 10 điểm. Nếu quay đúng giờ  nhưng lộn xộn,   lúng túng trừ 2 điểm. Đội nhiều điểm hơn sẽ thắng cuộc. Đội thua phải đọc 3  lần bài:  “Tích tắc, tích tắc, đồng hồ  luôn nhắc, từng phút từng giờ, quý hơn   vàng bạc”.  Trò chơi thứ 15: Thi quay kim đồng hồ. ( Trò chơi có thể áp dụng các bài  Xem đồng hồ ­ Thực hành xem đồng hồ). * Mục tiêu : + Củng cố kĩ năng xem đồng hồ. + Củng cố nhận biết các đơn vị thời gian ( giờ, phút). * Chuẩn bị : 4 mô hình đồng hồ. * Cách chơi :  + Chia lớp thành 4 đội (4 tổ theo lớp học ). + Lần thứ  1 : Gọi 4 em lên bảng(4 em đại diện cho 4 đội). GV phát cho   mỗi em 1 mô hình đồng hồ, chuẩn bị quay kim đồng hồ theo hiệu lệnh của giáo  viên. Khi nghe giáo viên hô to 1 giờ nào đó, 4 em này ngay lập tức phải quay kim   đến đúng giờ đó. En nào quay chậm hoặc sai lệch bị loại khỏi cuộc chơi. + Lần thứ 2: Các đội lại thay người chơi khác. + Cứ như vậy 8­10 lần. Đội nào còn nhiều thành viên nhất đội đó là đội   thắng cuộc. Lưu ý: Để  các em chơi nhanh, vui và phản  ứng nhanh giáo viên cần chuẩn bị  sẵn 1 số giờ viết ra giấy (không phải nghĩ lâu) để hô cho nhanh, ví dụ: 7 giờ 5  phút, 11 giờ 50 phút, 9 giờ kém 10 phút, 4 giờ kém 5 phút, 8 giờ 7 phút, 12 giờ 34   phút, 4 giờ kém 13 phút…  Mô hình đồng hồ Trò chơi thứ 16: Tìm anh, tìm em, tìm bố, tìm mẹ.      (Trò chơi được sử dụng trong các tiết dạy đơn vị đo).          * Mục tiêu:  ­ Luyện ghi nhớ thứ tự bảng đơn vị đo độ dài.  ­ Rèn tác phong nhanh nhẹn, hoạt bát trong nói năng, đi đứng.                                                       19
  20.    Thiết kế trò chơi trong dạy học Toán lớp 3 * Chuẩn bị: Hai đội chơi. Mỗi đội 4 em ứng với 4 đơn vị đo trong bảng đơn vị  đo. ( Số  em chơi  ứng với số  đơn vị  đo mà các em đã học) Một ban thư  ký có  giấy bút ghi chép. Thời gian chơi 5 phút.  VD : GV thiết trên máy một băng giấy ghi như  sau:      Bố    Mẹ Anh   em    Km     hm     dam      m * Cách chơi: Chơi theo kiểu đồng đội thi đua hai nhóm. Mỗi nhóm cử một   bạn thư  ký và 4 bạn chơi. Giáo viên bấm máy đưa băng giấy cho cả  hai đội  quan sát nhận xét trong một phút. Nếu cần thiết giáo viên hỏi các câu hỏi: Bố  ứng với tên gì ? Mẹ ứng với tên gì ? Em tên là gì ? Tôi là dam em tôi là gì…Khi  giáo viên hô “ cuộc chơi bắt đầu”. Đội thứ nhất  ra câu hỏi trước. Ví dụ: Tôi là  km, con cả  tôi là gì ? Đội hai trả  lời ngay. Nếu không trả  lời thì các bạn khán   giả có thể trả lời thay. Sau khi trả lời xong đội thứ hai lại đặt câu hỏi ngay để  đội thứ  nhất  trả  lời. Và cứ  thế  cho đến hết 4 phút trò chơi dừng lại. Thư  ký  chấm điểm và tổng hợp mỗi 1 đáp án đúng cho 10 điểm. Đội nào nhiều điểm   hơn đội đó thắng cuộc.               * Trò chơi có nội dung hình học: Trò chơi thứ 17: Về đúng nhà mình. (Trò chơi được sử  dụng trong các tiết dạy chu vi hoặc diện tích hình vuông;   hình chữ nhật.) * Mục tiêu: Ôn tập về các công thức tính chu vi, công thức tính diện tích   hình chữ nhật, hình vuông. * Chuẩn bị : Các miếng bìa có vẽ  hình ngôi nhà, vẽ  hình chữ  nhật, hình   vuông, hình tứ giác, hình tam giác. Các miếng bìa có ghi các công thức sau: Chu vi: Chu vi               Diện tích            Diện tích a x 4           (a + b) x 2           a x a                   a x b * Cách chơi: Mỗi lần cho 4 học sinh cùng chơi, mỗi em đeo 1 miếng bìa   trước ngực ghi các công thức đã chuẩn bị ở trên,thành hàng dọc, vừa đi vừa hát:  “Ttrời nắng, trời nắng thỏ đi tắm nắng, vươn vai vươn vai thỏ rung đôi tai   ”. Khi nghe giáo viên hô: “Mưa to rồi, mau về nhà thôi’’ thì lập tức các “chú   thỏ” phải về  đúng nhà của mình ( Tức ngôi nhà có hình công thức mình đang  đeo). Ai nhanh nhất được phong tặng: “Chú thỏ nhanh nhất ”. Còn ai chậm thì  bị phạt biểu diễn một trò vui. Trò chơi thứ 18: Hái hoa toán học. (Trò chơi này được sử dụng ở tiết liên quan đến hình học ).          * Mục tiêu: Ôn tập các kiến thức về  hình học như  đoạn thẳng cắt nhau,   góc, chu vi, diện tích các hình. Phát triển khả năng diễn đạt và phát huy tính tích  cực của các em học sinh. *  Chuẩn bị: Giáo viên chuẩn bị  một cây thông hay một cây cảnh đặt  ở  giữa lớp. Treo sẵn trên cây có các bông hoa được cắt bằng giấy trong đó có ghi                                                        20
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
3=>0