SKKN: Một số kinh nghiệm nâng cao hiệu quả công tác chủ nhiệm qua tiết sinh hoạt tập thể tại trường THCS Tô Hiệu

I. Phần mở đầu<br /> <br /> 1. Lý do chọ đề tài<br /> <br /> Mục tiêu giáo dục của các cấp học nói chung là giáo dục các em thành <br /> những con người phát triển toàn diện “Khỏe về thể chất, đẹp về tâm hồn, sáng  <br /> về  trí tuệ” đặc biệt là  ở  các cấp THCS, bởi vì các em  ở  lứa tuổi này có bước  <br /> nhảy vọt về  cả  thể chất lẫn tinh thần, các em đang tách dần khỏi tuổi thơ   ấu  <br /> để chuyển sang gia đình trưởng thành và được phản ánh bằng các tên gọi khác <br /> nhau như  “Thời kỳ  quá độ”, “Tuổi khủng hoảng”, “Tuổi bất trị”.  Vì thế  làm <br /> thế nào để giáo dục các em trở thành những người chủ tương lai của đất nước,  <br /> làm thế nào để giáo dục các em thành những con người có đủ tài năng trí tuệ và <br /> những phẩm chất đạo đức tốt và làm thế  nào để  sự  nghiệp giáo dục mang lại  <br /> hiệu quả tốt nhất? Đây chính là trách nhiệm của toàn xã hội, của gia đình, của <br /> đội ngũ giáo viên trong ngành, trong đó có giáo viên chủ  nhiệm lớp…trực tiếp  <br /> thường xuyên nhất tiếp xúc với các em học sinh.<br /> <br /> Trong thực tế, công tác chủ nhiệm là công tác vô cùng khó khăn, phức tạp <br /> vui nhiều, buồn cũng nhiều, thành công cũng có, thất bại lại cũng không phải là <br /> hiếm, bởi lẻ mỗi một tập thể lớp có đặc thù riêng của lớp đó, mỗi một học sinh <br /> là một hoàn cảnh, một suy nghĩ và một hướng phát triển khác nhau.<br /> <br /> Thực tế  là như  vậy, nên mỗi giáo viên chủ  nhiệm phải tìm ra cho mình  <br /> một phương pháp đạt hiệu quả  nhất, muốn vậy giáo viên chủ  nhiệm phải biết <br /> cánh nắm bắt tâm lý, hiểu rõ tâm tư  tình cảm và khả  năng phát triển của từng  <br /> học sinh thông qua gia đình, bạn bè hoặc trực tiếp tiếp cận học sinh để tạo tình  <br /> cảm và niềm tin động viên các em mà thời gian để  giáo viên làm được điều đó  <br /> chính là thông qua các tiết sinh hoạt ngoại khóa, sinh hoạt lớp, liên hệ  với gia <br /> đình học sinh.<br /> <br /> Qua   nhiều   năm   làm   công   tác   chủ   nhiệm   tôi   đã   đúc   kết   một   số   kinh <br /> nghiệm nhằm làm tốt công tác chủ  nhiệm lớp. Vì vậy, tôi mạnh dạn thực hiện <br /> <br /> 1<br /> đề tài “Một số kinh nghiệm nâng cao hiệu quả công tác chủ nhiệm qua tiết  <br /> sinh hoạt tập thể tại trường THCS Tô Hiệu”.<br /> <br /> 2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài<br /> <br /> a. Mục tiêu<br /> <br /> Trong công tác chủ  nhiệm lớp đặc biệt là công tác chủ  nhiệm lớp cấp  <br /> THCS thì tiết sinh hoạt lớp và sinh hoạt ngoại khóa là một trong những hoạt  <br /> động quan trọng, thông qua những học sinh như thế giúp giáo viên khuyến khích <br /> động viên kịp thời các cá nhân học sinh có thành tích tốt, đồng thời chỉ ra những <br /> khuyết điểm, lỗi lầm mà học sinh mắc phải để  kịp thời uốn nắn sửa chữa, <br /> đồng thời trên cơ  sở  đó tạo mối quan hệ  thân thiết tình cảm gắn bó giữa giáo <br /> viên chủ nhiệm và học sinh, qua đó có vốn tài liệu về hiểu biết học sinh để trao <br /> đổi với gia đình học sinh. Vì vậy, mục tiêu của đề  tài là dựa trên cơ sở lý luận <br /> và thực tế để  xây dựng một số biện pháp sinh hoạt lớp, sinh hoạt tập thể hiệu  <br /> quả. <br /> <br /> b. Nhiệm vụ<br /> <br /> ­ Xác định cơ sở lý luận, cơ sở thực tiễn của việc xây dựng kế  hoạch và <br /> nội dung của các giờ sinh hoạt tập thể.<br /> <br /> ­ Phân tích thực trạng của công tác chủ  nhiệm hiện nay nhất là công tác <br /> lên kế hoạch xây dựng nội dung của các giờ sinh hoạt tập thể.<br /> <br /> ­ Thông qua phân tích nêu ra một số giải pháp, biện pháp cách xây dựng và <br /> thực hiện các tiết sinh hoạt lớp, sinh hoạt tập thể một cách hiệu quả, thiết thực,  <br /> gây hứng thú cho học sinh đặc biệt là học sinh dân tộc thiểu số.<br /> <br /> ­ Thực hiện áp dụng đề tài vào thực tế trong công tác chủ nhiệm và đánh  <br /> giá kết quả thu được.<br /> <br /> 3. Đối tượng nghiên cứu<br /> <br /> <br /> <br /> 2<br />  Các biện pháp xây dựng kế hoạch và nội dung cho các tiết hoạt động tập <br /> thể, giáo dục tư  tưởng đạo đức cho học sinh, đồng thời cách thức liên hệ  với <br /> gia đình và nhà trường để  đạt được hiệu quả  trong công tác giáo dục và hình <br /> thành nhân cách cho học sinh. <br /> <br /> 4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu<br /> <br /> ­ Sáng kiến đưa ra một số  biện pháp nhằm nâng cao chất lượng các tiết <br /> hoạt động tập thể qua đó giáo dục và hình thành nhân cách cho học sinh. <br /> <br /> ­ Đối tượng áp dụng: là các em học sinh lớp 9A5 năm học 2016­2017 <br /> trường THCS Tô Hiệu.<br /> <br /> 5. Phương pháp nghiên cứu<br /> <br /> ­ Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận<br /> <br /> + Nghiên cứu mục tiêu giáo dục học sinh cấp THCS.<br /> <br /> + Nghiên cứu tâm lý lứa tuổi học sinh THCS từ 11­15 tuổi.<br /> <br /> + Nghiên cứu chương trình giáo dục phổ thông mới nhất của BGD.<br /> <br /> + Nghiên cứu nội dung kế hoạch soạn giảng các tiết  hoạt động ngoài giờ <br /> lên lớp.<br /> <br /> ­ Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn<br /> <br /> + Quan sát, đàm thoại, trao đổi, khảo sát.<br /> <br /> + Tổng kết kinh nghiệm xây dựng kế  hoạch sinh hoạt lớp của các giáo  <br /> viên có kinh nghiệm.<br /> <br /> ­ Nhóm phương pháp hỗ trợ: thống kê toán học, bảng biểu, sơ đồ.<br /> <br /> II. Phần nội dung<br /> <br /> 1. Cơ sở lý luận<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 3<br />  Như  chúng ta đã biết, lứa tuổi học sinh THCS có một vị  trí đặc biệt và  <br /> tầm quan trọng trong thời kỳ phát triển của trẻ em vì đó là thời kỳ chuyển tiếp  <br /> từ  tuổi thơ sang tuổi trưởng thành nó được phản ánh bởi các tên gọi như  “thời  <br /> kỳ quá độ” “tuổi khủng hoảng”… đây là lứa tuổi nhảy vọt cả về thể chất đến <br /> tinh thần, ở lứa tuổi này các em ở cùng độ tuổi song lại có sự khác biệt về mức  <br /> độ phát triển thể chất và tâm sinh lý, điều này do hoàn cảnh sống và hoạt động <br /> khác nhau tạo nên, chính vì vậy không thể  phủ  nhận vai trò của giáo viên đặc <br /> biệt là giáo viên chủ nhiệm ở trường THCS.<br /> <br /> Công tác chủ  nhiệm là công tác tổ  chức quản lý lớp học sao cho khi có <br /> thầy cô hay không có thầy cô thì mọi hoạt động vẫn được duy trì  ổn định, có <br /> tính tự giác và mọi việc vẫn hoàn thành tốt.<br /> <br /> Tiết sinh hoạt lớp và sinh hoạt tập thể là một loại sinh hoạt tập thể của  <br /> học sinh được phân bổ chính thức mỗi tuần 1 tiết, để học sinh tiến hành những <br /> hoạt động giáo dục, tự giáo dục và xây dựng tập thể lớp dưới sự cố vấn hướng  <br /> dẫn, chỉ đạo của giáo viên chủ nhiệm lớp, tiết học sinh lớp có sự gắn bó hữu cơ <br /> với các hoạt động dạy và học trên lớp, các hoạt động lao động và rèn luyện của <br /> học sinh, các hoạt động chủ  điểm theo tháng của nhà trường.…tiết sinh hoạt <br /> lớp góp phần bổ sung, tiếp nối, củng cố, nâng cao, cải thiện chất lượng và hiệu <br /> quả giáo dục của hoạt động đó.<br /> <br /> Thông qua tiết sinh hoạt lớp và sinh hoạt ngoại khóa giúp giáo dục cho  <br /> học sinh ý thức chính trị  xã hội, đạo đức lối sống, định hướng lập nghiệp của  <br /> bản thân, giáo dục giới tính, giáo dục các giá trị  văn thể  mĩ lành mạnh đậm đà <br /> bản sắc dân tộc, góp phần làm phong phú đời sống tinh thần phát triển nhân <br /> cách cho học sinh.<br /> <br /> Giáo viên chủ  nhiệm có vai trò quan trọng trong các tiết sinh hoạt lớp vì  <br /> thông qua đó giáo viên  tổ chức xây dựng lớp thành một tập thể  tự quản có nề <br /> nếp sáng tạo, có kỷ  luật, đoàn kết gắn bó sống có trách nhiệm với bản thân và <br /> <br /> <br /> 4<br /> với tập thể, phát huy được vai trò nòng cốt tính tiêu phong của tổ  chức đoàn <br /> thanh niên và đội thiếu niên trong các hoạt động tập thể.<br /> <br /> 2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu<br /> <br /> Lứa tuổi THCS là lứa tuổi có sứ  mệnh lịch sử  khá quan trọng trong quá  <br /> trình phát triển của một đời người, vì các em đang tách dần khỏi thời kỳ thơ ấu <br /> để  tiến sang giai đoạn phát triển cao hơn (người trưởng thành) nên các em rất <br /> cần sự  dìu dắt uốn nắn của cha mẹ, thầy cô, bạn bè và toàn xã hội, trong đó <br /> giáo viên chủ nhiệm có vai trò rất quan trọng.<br /> <br /> Mặt khác trong chương trình giáo dục THCS thời gian để giáo viên và học <br /> sinh có thể chia sẽ, tâm tư, tìm hiểu lẫn nhau và ở tiết sinh hoạt lớp và sinh hoạt  <br /> ngoại khóa, tiết sinh hoạt lớp được quy định như  bắt buộc 1 tiết một tuần,  <br /> không thể thiếu, đây là tiết tự quản được nhà trường sắp xếp vào cuối mỗi tuần <br /> học, đây là thời điểm mỗi học sinh thực hiện phê và tự phê, đánh giá và tự đánh  <br /> giá hoạt động, học tập và rèn luyện của bản thân, đồng thời xây dựng kế hoạch <br /> hoạt động cho tuần học tiếp theo nhằm mục tiêu hoàn thành tốt kế  hoạch năm  <br /> học của bản thân cũng như của cả lớp, cả chi đội, chi đoàn.<br /> <br /> Qua quá trình chủ  nhiệm lớp trong những năm vừa qua tại trường THCS <br /> Tô Hiệu tôi nhận thấy một số thực trạng như sau:<br /> <br /> ­ Giáo viên chủ  nhiệm sử  dụng tiết sinh hoạt lớp chủ  yếu làm các việc  <br /> như nhận xét kiểm điểm, nhắc nhở những sai phạm của học sinh trong tuần và <br /> phổ biến kế hoạch tuần tới.<br /> <br /> ­ Học sinh nhất là học sinh hay mắt lỗi thường trốn tránh các tiết sinh <br /> hoạt, hoặc không hứng thú, thực hiện cho có, hoặc ngồi nghe cho có lệ.<br /> <br /> ­ Đôi khi giáo viên chủ  nhiệm cũng giao cho học sinh điều khiển một  <br /> phần tiết học sinh nhưng chỉ  hướng dẫn chung chung và chủ  yếu lớp trưởng  <br /> làm việc, sau đó giáo viên chủ  nhiệm phát biểu ý kiến nhắc lại hoặc nói thân <br /> mật vài điều những kỹ năng giao tiếp trong lớp hoặc trong một vài trường hợp  <br /> <br /> 5<br /> còn rụt rè, chưa mạnh dạn, kết quả dẫn đến tiết sinh hoạt tẻ nhạt, nhàm chán,  <br /> giảm hứng thú khi đến trường của học sinh dẫn đến tình trạng bỏ học rất nhiều  <br /> hiện nay chưa đạt hiệu quả cao trong việc sử dụng tiết sinh hoạt lớp.<br /> <br /> ­ Các tiết sinh hoạt lớp hay sinh hoạt tập thể nghèo nàn cả  về  nội dung <br /> lẫn hình thức dẫn đến giáo viên chủ nhiệm  ít tư liệu để  trao đổi phối kết hợp  <br /> với gia đình học sinh, nên việc gia đình rèn luyện học sinh đạt hiệu quả  không <br /> cao.<br /> <br /> ­ Liên hệ  với gia đình học sinh còn ít hoặc không hiệu quả, chủ  yếu là <br /> những học sinh vi phạm thì gia đình bị  mời lên làm việc mà chưa phát huy hết <br /> mối liên hệ chặt chẽ giữa gia đình và nhà trường.<br /> <br /> ­ Giáo viên chủ  nhiệm chưa nắm bắt kịp những thay đổi về  mặt tâm lý, <br /> sinh lý của các em hay những mong muốn hoác hoàn cảnh sống của từng học <br /> sinh nên sử dụng các biện pháp giáo dục rèn luyện đạo đức học sinh chưa hiệu  <br /> quả nhất là đối với học sinh cá biệt.<br /> <br /> ­ Công nghệ thông tin phát triển tạo ra nhiều thú vui cho học sinh tham gia  <br /> chơi như game, Facebook, Zalo … lôi kéo các em dẫn đến các em sao nhãng, lơ <br /> là dẫn đến bỏ học.<br /> <br /> * Nguyên nhân của thực trạng<br /> <br /> ­ Lứa tuổi THCS là sự  nhảy vọt về  cả  thể  chất lẫn tinh thần, các em có <br /> sự  phát triển về  nhiều mặt như: thể  chất, trí tuệ, tình cảm, đạo đức…mà sự <br /> phát triển này lại không đồng đều ở cùng độ  tuổi, nên giáo viên chủ  nhiệm đôi  <br /> khi chưa theo kịp sự thay đổi của các em.<br /> <br /> ­ Giáo viên chủ  nhiệm còn thụ  động, chưa tích cực xây dựng kế  hoạch  <br /> nội dung cho lớp chủ nhiệm, đa số là trên giao chỉ tiêu xuống rồi thực hiện mà  <br /> chưa có sự sáng tạo trong quá trình chủ nhiệm.<br /> <br /> ­ Giáo viên chủ nhiệm chưa chủ ý đến chất lượng của tiết sinh hoạt lớp  <br /> của mình, tiết sinh hoạt lớp rơi vào tiết cuối tuần học, tiết học không có yêu  <br /> 6<br /> cầu nội dung cụ  thể  lại đi đôi với tâm lý mệt mỏi của học sinh nên tiết sinh  <br /> hoạt thường làm qua loa, dễ làm mất đi tác dụng vốn có của tiết sinh hoạt lớp.<br /> <br /> ­ Học sinh còn thụ  động chưa tích cực, hay chưa chủ  động tham gia các <br /> phong trào hoạt động vui chơi của trường lớp tổ chức.<br /> <br /> ­ Nhiều học sinh muốn thể hiện mình nhưng còn e ngại, không tự tin vào <br /> bản thân lại chưa nhận được sự hướng dẫn, động viên, cổ vủ của thầy cô, bạn  <br /> bè.<br /> <br /> ­ Nhiều học sinh quá đam mê vào các trò chơi trên Intanet nên không chú ý  <br /> vào các hoạt động bổ ích của tập thể lớp và tổ nhóm mình.<br /> <br /> ­ Thực trạng của lớp chủ nhiệm áp dụng đề tài.<br /> <br /> + Tổng số HS: 30 em (trong đó có 17 em HS nữ)<br /> <br /> + Học sinh dân tộc thiểu số(DTTS) chiếm tỉ  lệ  cao; HS DTTS : 25 em  <br /> (trong đó có 15 em HS nữ)<br /> <br /> + Học sinh hộ nghèo và cận nghèo 16 em.<br /> <br /> + Học sinh sống trên địa bàn rộng và chủ yếu sống trên địa bàn khó khăn,  <br /> khoảng cách từ nhà đến trường xa.<br /> <br /> + Đời sống của bà con chủ  yếu là làm nông hoặc làm thuê cho các là  <br /> gạch, nhiều em còn là lao động chính của gia đình nên ít quan tâm đến việc học  <br /> của con em mình đa số giao phó cho nhà trường  nên thường xuyên vắng học bỏ <br /> tiết và có nguy cơ bỏ học cao.<br /> <br /> 3. Nội dung và hình thức của giải pháp<br /> <br /> a. Mục tiêu của giải pháp<br /> <br /> ­ Hệ thống lại toàn bộ các công việc cần làm của công tác chủ nhiệm lớp  <br /> đặc biệt là việc sử dụng tiết sinh hoạt lớp hiệu quả cao nhất.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 7<br />  ­ Đưa ra các phương án hiệu quả trong công tác chủ nhiệm lớp, đồng thời  <br /> đưa ra phương pháp xây dựng kế  hoạch nội dung tiết sinh hoạt lớp hiệu quả <br /> cao nhất.<br /> <br /> ­ Tạo sự thu hút và hứng thú cho học sinh trong các tiết sinh hoạt lớp và  <br /> xóa bỏ  tâm lý sợ  sệt của học sinh khi nhà trường, giáo viên chủ  nhiệm liên hệ <br /> với gia đình mình.<br /> <br /> b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp<br /> <br /> Qua phân tích thực trạng và nguyên nhân của thực trạng về công tác chủ <br /> nhiệm lớp tôi đã áp dụng những giải pháp và việc làm cụ thể như sau:<br /> <br /> Biện pháp 1:  Công tác tiếp cận lớp chủ nhiệm<br /> <br /> ­ Mỗi giáo viên khi nhận lớp chủ nhiệm đều phải nắm bắt tình hình của <br /> lớp như: sĩ số, nam, nữ, học sinh dân tộc thiểu số, đối tượng học sinh thông qua  <br /> giáo viên chủ nhiệm năm trước, giáo viên bộ môn…<br /> <br /> ­ Ổn định tổ chức lớp một cách xây dựng kế hoạch chủ nhiệm lớp, trong  <br /> số chủ nhiệm.<br /> <br /> ­ Tiến hành phân loại học sinh:<br /> <br /> + Học sinh khá giỏi.<br /> <br /> + Học sinh có hoàn cảnh đặc biệt.<br /> <br /> + Học sinh có năng khiếu. <br /> <br /> + Học sinh có nguy cơ bỏ học.<br /> <br /> + Học sinh có sự phát triền tâm sinh lí trước tuổi.<br /> <br /> ­ Bầu ban cán sự lớp.<br /> <br /> + Ban cán sự lớp ra yếu tố rất quan trọng nó bảo đảm duy trì tốt mọi hoạt <br /> động   của   lớp   vì   vậy   giáo   viên   chủ   nhiệm   phải   lựa   chọn   trên   tinh   thần   tự <br /> nguyện công bằng và năng lực của các em.<br /> <br /> 8<br />  + Giáo viên chủ  nhiệm phải giao nhận nhiệm vụ  cụ  thể, khoa học cho  <br /> từng chức danh như: lớp trưởng, lớp phó học tập, lớp phó văn thể  mĩ, lớp phó <br /> lao động, tổ  trưởng, tổ phó, cờ  đỏ…tùy vào tình hình đặc điểm của lớp và của <br /> đối tượng học sinh để giáo viên chủ nhiệm có thể giao nhiệm vụ hợp lý nhất.<br /> <br /> Biện pháp 2:  Xây dựng nội dung kế hoạch cho các tiết sinh hoạt lớp.<br /> <br /> ­ Hàng tuần tiết sinh hoạt lớp được tổ  chức vào tiết học cuối cùng của <br /> ngày thứ  6 trong tuần, tiết sinh hoạt lớp rất quan trọng vì đây là thời gian giáo  <br /> viên chủ  nhiệm tiếp xúc gần gũi nhiều nhất với lớp, vì vậy tiết sinh hoạt lớp <br /> phải đạt được các mục tiêu sau:<br /> <br /> + Tạo cho học sinh tâm lý thoải mái gần gũi sẵn sàng chia sẽ  với giáo  <br /> viên những vướn mắc khó khăn của mình trong học tập và trong cuộc sống.<br /> <br /> + Khích lệ, động viên kịp thời đối với học sinh có thành tích tốt và chuẩn  <br /> bị 1 tâm thế cho học sinh sẵn sàng học hỏi, sẵn sàng tiến bộ.<br /> <br /> + Hướng dẫn thêm kỹ năng sống, kỹ năng học tập.<br /> <br /> + Tự nhận ra nguyên nhân yếu kém của bản thân và sẵn sàng khắc phục  <br /> tránh học sinh có tâm lý mặc cảm, tự  ti khi mắc sai sót trong quá trình học tập <br /> rèn luyện, vì vậy ở tiết sinh hoạt lớp tôi hướng dẫn học sinh thực hiện như sau:<br /> <br /> * Hoạt động 1: Ổn định tổ chức.<br /> <br /> * Hoạt động 2: Các tổ hoạt động nhóm với các nội dung sau:<br /> <br /> ­ Các tổ tự kiểm điểm đánh giá các hoạt động của tổ mình trong tuần vừa  <br /> qua bao gồm những ưu điểm đã làm được và nhược điểm cần khắc phục.<br /> <br /> ­ Qua phần tự kiểm điểm các thành viên trong tổ tiến hành xếp loại hạnh <br /> kiểm theo tiêu chuẩn giáo viên chủ nhiệm đã đưa ra.<br /> <br /> ­ Đưa ra phương hướng hoạt động của tuần học tiếp theo và khắc phục  <br /> nhược điểm tuần trước.<br /> <br /> <br /> 9<br />  * Hoạt động 3: Lớp trưởng tổng hợp đánh giá từng mặt mạnh yếu của <br /> các tổ<br /> <br /> ­ Tuyên dương, khích lệ  những bạn có thành tích tốt, chỉ  ra nguyên nhân <br /> yếu kém của một số vi phạm.<br /> <br /> ­ Đưa ra phương hướng hoạt động của lớp cho tuần tiếp theo.<br /> <br /> ­ Hoàn thành các biểu mẫu giáo viên chủ nhiệm yêu cầu hàng tuần.<br /> <br /> * Hoạt động 4: nhận xét của giáo viên chủ nhiệm<br /> <br /> ­ Nêu   ưu  điểm   đồng thời biểu  dương hoặc có phần thưởng khích lệ <br /> những thành tích tốt của cá nhân và tập thể trong tuần.<br /> <br /> ­ Nêu khuyết điểm đồng thời nhắc nhở  học sinh vi phạm khuyết điểm  <br /> (chú ý mức độ  và đối tượng vi phạm giáo viên chủ  nhiệm sử  lý khéo léo tránh  <br /> trường hợp học sinh chán nản, bất mản với giáo viên).<br /> <br /> * Hoạt động 5: Giải đáp thắc mắc và xây dựng kế hoạch tuần tới.<br /> <br /> Giáo viên chủ nhiệm giải quyết thắc mắc, xem xét những yêu cầu chính <br /> đáng của học sinh đồng thời bổ sung kế hoạch tuần tới còn thiếu mà lớp đã đề <br /> ra.<br /> <br /> * Hoạt động 6: Nói theo chủ đề.<br /> <br /> ­ Đây là thời gian giáo dục kỹ  năng sống cho học sinh, là cơ  hội để  giáo <br /> viên truyền đạt những kinh nghiệm sống của bản thân cho các em.<br /> <br /> ­ Là thời gian để giáo viên trao đổi tâm sự về tâm lý lứa tuổi giáo dục giới <br /> tính, định hướng nghề  nghiệp, trao  đổi phương pháp học nên giáo viên chủ <br /> nhiệm cần soạn nội dung phong phú, hấp dẫn để thu hút sự chú ý của học sinh, <br /> qua đó giáo dục hình thành nhân cách cho các em.<br /> <br /> Biện pháp 3:  Thiết kế các biểu mẫu phù hợp cho từng hoạt động<br /> <br /> (1). Biểu mẫu cho hoạt động của tổ.<br /> <br /> 10<br />  CỘNG HÒA XàHỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM<br /> <br /> Độc lập – Tự do – Hạnh Phúc<br /> <br /> BÁO CÁO TỔNG KẾT VÀ PHƯƠNG HƯỚNG HOẠT ĐỘNG CỦA TỔ<br /> <br /> 1. Báo cáo tổng kết<br /> <br /> ­ Ưu điểm…………………………………………………………………<br /> <br /> ­ Nhược điểm:……………………………………………………………<br /> <br /> ­ Xếp loại hạnh kiểm:<br /> <br /> STT Họ và tên Hạnh  STT Họ và tên Hạnh  Chú ý<br /> kiểm kiểm<br /> <br /> <br /> <br /> <br />          2. Phương hướng tuần tới:<br /> <br /> a. Về học tập………………………………………………………………<br /> <br /> b. Về phong trào……………………………………………………………<br /> <br />                      Tổ phó                                                          Tổ trưởng ký tên<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> (2) Biên bản sinh hoạt lớp (lớp phó)<br /> <br /> CỘNG HÒA XàHỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM<br /> <br /> Độc lập –Tự do –Hạnh phúc<br /> <br /> 11<br />                         <br /> <br /> BIÊN BẢN SINH HOẠT LỚP 9A5<br /> <br />                                                                             Tuần:.......<br /> <br /> 1. Thời gian và địa điểm:<br /> <br /> ­ Thời gian:………giờ……..phút, ngày………tháng………năm 2016<br /> <br /> ­ Địa điểm: Tại phòng học lớp 9A5, Trường THCS Tô hiệu.<br /> <br /> 2. Thành phần tham dự<br /> <br /> ­ Chủ trì :…………………………………………………………………<br /> <br /> ­ Thư kí: …………………………………………………………………<br /> <br /> ­ Giáo viên chủ nhiệm lớp 9A5:…………………………………………<br /> <br /> ­ Tập thể lớp 9A5.<br /> <br /> ­ Vắng mặt:………………………………………………………………<br /> <br /> 3. Nội dung buổi sinh hoạt<br /> <br /> a. Các tổ hoạt động nhóm nhận xét hoạt động của tổ và đề ra phương <br /> hướng hoạt động của tuần tiếp theo:<br /> <br /> ­ Tổ 1:……………………………………………………………………<br /> <br /> ­ Tổ 2:……………………………………………………………………<br /> <br /> ­ Tổ 3:……………………………………………………………………<br /> <br /> b. Lớp phó học tập nhận xét tình hình học tập của các tổ, cá nhân trong <br /> tuần qua và đề ra phương hướng tuần tiếp theo:<br /> <br /> …………………………………………………………………………………<br /> <br />   c. Tổng hợp nhận xét chung tình hình hoạt động của lớp trong tuần qua:<br /> <br /> ­ Nề nếp:…………………………………………………………………<br /> <br /> <br /> 12<br />  ­ Học tập:………………………………………………………………<br /> <br /> * Thông qua việc nhận xét, đánh giá của các cán bộ lớp thì kết quả hoạt <br /> động: học tập và rèn luyện của các thành viên như sau:<br /> <br />                               <br /> <br /> Tổ 1                                                 Tổ 2<br /> <br /> STT Họ và tên Xếp loại Họ và tên Xếp loại<br /> <br /> 1 H Dịu Niê H Wiêl Hmõk<br /> <br /> 2 H Rim Niê H Ngin Hmõk<br /> <br /> 3 Y Xuyên Brông Ngô Đình Đức<br /> <br /> 4 Y Silas ÊBan H Đươm Hmõk<br /> <br /> 5 H Oai ÊBan Đinh Quang Khải<br /> <br /> 6 H Bhung Niê H Wan Knul<br /> <br /> 7 Y YêRêMi Knul H Bel Knul<br /> <br /> 8 H Đin Hmõk  Y RêNi Hmõk<br /> <br /> 9 H Yol HĐơk Y YôSuê BKrông<br /> <br /> 10 Y Kiêu BKrông Hoàng Thị Thảo Vân<br /> <br /> Tổ 3<br /> <br /> STT Họ và tên Xếp loại STT Họ và tên Xếp <br /> loại<br /> <br />   1 H Ning Adrơng 6 H Wăn BKrông<br /> <br />   2 H Yiêu Niê 7 Đoàn Thị Xuân Diệu              <br /> <br />   3 Y Bhung Niê 8 Nguyễn Văn Thành<br /> <br />   4 Nguyễn Đức  9 Y Jamin Niê<br /> <br /> <br /> 13<br />  Khánh Huy<br /> <br />   5 H Dưr BKrông 10 Y Lý Niê<br /> <br /> d. Phương hướng hoạt động tuần tới.<br /> <br /> …………………………………………………………………………………… <br /> <br /> e. Giáo viên chủ nhiệm nhận xét các hoạt động trong tuần:<br /> <br /> ­ Học tập: ………………………………………………………………<br /> <br /> ­ Nề nếp: ………………………………………………………………<br /> <br /> ­ Xử lí vi phạm: ………………………………………………………<br /> <br />  tới: <br /> <br /> + Học tập:………………………………………………………………<br /> <br /> + Nề nếp:………………………………………………………………<br /> <br /> + Hoạt động khác:………………………………………………………<br /> <br />                 Thư kí.                                  GVCN                                      Chủ trì           <br /> <br />                                                         <br /> <br />                                                      Nguyễn Thị Phước Trà<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> (3). Bảng theo dõi hạnh kiểm của lớp hàng tháng (lớp trưởng)<br /> <br /> Học kỳ I Tháng Tổng kết <br /> <br /> ST Họ và tên Tuần 1 Tuần 2 Tuần 3 Tuần 4 tháng<br /> <br /> T<br /> <br /> <br /> 14<br />  1<br /> <br /> 2<br /> <br /> <br /> <br /> (4) Bảng theo dõi hoạt động của mỗi thành viên trong lớp và liên hệ  với  <br /> gia đình.<br /> <br /> Bảng theo dõi hoạt động của học sinh<br /> <br /> Họ và tên:……………………..                                    Tháng………năm……….<br /> <br /> Lớp:…………………………… <br /> <br /> Tự nhận xét Nhận xét của lớp<br /> <br /> + Ưu điểm về khả năng đặc biệt ………………………………<br /> <br /> …………………………………………………….. ………………………………<br /> <br /> ……………………………………………………. ………………………………<br /> <br /> + Tồn tại<br /> <br /> …………………………………………………….. ………………………………<br /> <br /> * Nhận xét của giáo viên chủ nhiệm:……………………………………<br /> <br /> * Ý kiến của gia đình học sinh:…………………………………………<br /> <br />     Học sinh (chữ ký)                                                                  GVCN (chữ ký)<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Biện pháp 4:  Thành lập tổ tư vấn tâm lý<br /> <br /> ­ Giáo viên chủ nhiệm tìm hiểu chọn ra 3 em có tinh thần giúp đỡ bạn bè,  <br /> vui vẽ, hòa đồng, có khả năng nói chuyện, khéo léo, năng nổ trong hoạt động để <br /> thành lập tổ tư vấn tâm lý.<br /> <br /> <br /> 15<br />  ­ Chức năng của tổ  tư  vấn tâm lý tạo mối quan hệ  đoàn kết trong lớp, <br /> giúp giáo viên chủ nhiệm theo dõi tìm hiểu sự thay đổi tâm lý tình cảm của các <br /> bạn trong lớp, giúp đở các bạn vượt qua khó khăn về mặt tâm lý tình cảm, hoặc  <br /> trao đổi với giáo viên chủ nhiệm nếu gặp vấn đề không giải quyết được.<br /> <br /> ­ Tổ tư vấn tâm lý phải bảo đảm bí mật cá nhân cho các thành viên trong  <br /> lớp và cùng giáo viên chủ nhiệm giải quyết vấn đề 1 cách khéo léo.<br /> <br /> ­ Cách thức hoạt động: Tổ tư vấn có nhiệm vụ thu thập tư liệu, thông tin, <br /> hình ảnh …cho các buổi sinh hoạt ngoài giờ  lên lớp theo chủ  đề  giáo viên giao <br /> phó. Đồng thời tìm hiểu các vấn đề nóng sảy ra trong xã hội, đặc biệt trong địa  <br /> phương tham mưu với giáo viên chủ nhiệm để đưa nội dung lồng ghép vào các <br /> buổi sinh hoạt chủ  điểm cuả  lớp cho các thành viên trong lớp thảo luận theo  <br /> hướng tích cực mang tính giáo dục cao.<br /> <br /> ­ Tổ  tư  vấn cùng với ban cán sự  lớp tổ  chức các buổi sinh hoạt tập thể,  <br /> cùng nhau rút kinh nghiệm, tham khảo sự  góp ý của các thầy cô giáo trong <br /> trường, hoặc trong các tổ chức xã hội ngoài nhà trường<br /> <br /> Biện pháp 5:   Tổ chức các hoạt động xã hội<br /> <br /> ­ Tích cực tham mưu với nhà trường, hội cha mẹ học sinh và các tổ chức  <br /> xã hội khác tổ chức cho các em tham quan ngoại khóa tạo niềm vui đến trường <br /> và là dịp để các em giao lưu tình cảm với thầy cô bạn bè và tăng thêm kiến thức  <br /> xã hôi cho các em.<br /> <br /> ­ Hướng dẫn, động viên các em tham gia các tổ  chức xã hội, các câu lạc  <br /> bộ  trong và ngoài nhà trường như: Đội Thiếu Niên, Đoàn Thanh Niên, Câu lạc  <br /> bộ  “ Khát vọng tuổi trẻ” Của đoàn thanh niên xã Ea Bông, Câu lạc bộ  “Khát <br /> vọng xanh” của Huyện Krông Ana.<br /> <br /> ­ Hướng dẫn các em thành lập câu lạc bộ  trong lớp hoặc trong trường  <br /> như  : Câu lạc bộ  “vòng tay bè bạn” , “Kể  chuyện bằng tiếng anh”…..để  giúp <br /> <br /> <br /> 16<br /> các em mạnh dạn tự tin trong giao tiếp, qua đó học hỏi thêm kiến thức xã hội và <br /> phương pháp học tập đúng đắn cho mình.<br /> <br /> ­ Hàng tháng giúp đỡ các em sinh hoạt câu lạc bộ một lần với nội dung cụ <br /> thể và theo định hướng của giáo viên chủ nhiệm<br /> <br /> c. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp<br /> <br /> Giáo viên chủ  nhiệm xây dựng kế  hoạch thực hiện các giải pháp, biện <br /> pháp một cách cụ thể chi tiết và khoa học bắt đầu từ giải pháp, biện pháp tiếp  <br /> cận lớp học, sắp xếp tổ  chức lớp làm quen tạo  ấn tượng ban đầu đối với lớp <br /> chủ  nhiệm, giải pháp này sẽ  hỗ  trợ  cho việc xây dựng nội dung kế  hoạch tiết <br /> sinh hoạt lớp.<br /> <br /> Việc lập sẵn các mẫu nhằm hỗ  trợ  học sinh định hướng công việc cần <br /> làm, biết cách sắp xếp các hoạt động của mình. Bản thân học sinh có thể đánh <br /> giá và tự đánh giá quá trình học tập rèn luyện của bản thân cũng như liên hệ với <br /> gia đình thường xuyên hiệu quả.<br /> <br /> Giải pháp tham mưu tranh thủ  các nguồn lực xã hội giúp học sinh có cơ <br /> hội giao lưu và tìm hiểu các vấn đề trong xã hội, tạo hứng thú và niềm vui đến <br /> trường, tạo tình cảm yêu thầy, mến bạn, hạn chế  áp lực học tập, tình trạng <br /> chán nản bỏ học.<br /> <br /> d.  Kết quả  khảo nghiệm, giá trị  khoa học của vấn đề  nghiên cứu, <br /> phạm vi và hiệu quả ứng dụng<br /> <br /> Trước khi áp dụng các giải pháp của đề tài vào công tác chủ nhiệm lớp tôi <br /> nhân thấy công việc chủ  nhiệm lớp của tôi thường bị  thụ  động chủ  yếu làm  <br /> theo chỉ đạo của nhà trường. Các tiết sinh hoạt lớp, sinh hoạt tập thể còn nghèo <br /> cả về nội dung lẫn hình thức nên không có hiệu quả giáo dục như mong muốn.<br /> <br /> Sau khi áp dụng đề  tài này tôi nhận thấy hiệu quả  rõ rệt trong công tác  <br /> chủ nhiệm lớp. Công việc chủ nhiệm lớp được sắp xếp một cách khoa học hơn  <br /> <br /> <br /> 17<br /> các các thành viên trong lớp đã chủ  động biết công việc của mình, các tiết sinh <br /> hoạt tập thể  trở  nên thu hút các em tham gia, hơn nữa các em còn chủ  động  <br /> chuẩn bị và tự tổ chức mà không cần có sự giám sát của giáo viên chủ nhiệm.<br /> <br /> ­ Qua quá trình áp dụng đề  tài vào công tác chủ  nhiệm lớp 9A5 năm học  <br /> 2016­2017 bản thân tôi đã thu được kết quả đáng khích lệ như sau:<br /> <br /> + Tỉ lệ học sinh chấp hành tốt nội quy của nhà trường đạt 95%.<br /> <br /> + Tỉ lệ học sinh đi học chuyên cần 100%.<br /> <br /> + Duy trì sĩ số đạt 100%.<br /> <br /> + Ý thức chấp hành nội quy tương đối tốt, đa số học sinh ngoan hơn, biết  <br /> nghe lời hơn.<br /> <br /> + Tham gia nhiệt tình vào các phong trào lớp, phong trào của nhà trường.<br /> <br /> + Đa số  học sinh có lối sống lành mạnh, ngoan, có tinh thần tự  giác, tự <br /> lập cao.<br /> <br /> ­ Kết quả cụ thể như sau: <br /> <br /> * Cuối học kì I lớp đạt được :<br /> <br /> Giỏi (tốt) Khá Trung bình Yếu<br /> Hai mặt <br /> TSHS SL TL% SL TL SL TL% SL TL%<br /> giáo dục<br /> %<br /> <br /> Hạnh  30 21 70 9 30 0 0<br /> kiểm<br /> <br /> Học lực 30 03 10 18 60 09 30<br /> <br /> <br /> <br /> * Cuối năm lớp đạt được :<br /> <br /> Hai   mặt  TSHS Giỏi (tốt) Khá Trung bình Yếu<br /> <br /> <br /> 18<br />  giáo dục SL TL% SL TL% SL TL% SL TL%<br /> <br /> Hạnh  30 23 77,0  7 23 0 0<br /> kiểm<br /> <br /> Học lực 30 9 30 15 50 6 20<br /> <br /> * Trong  năm học lớp tôi đã đạt được những thành tích đáng kể như sau:<br /> <br /> ­ Đại đa số học sinh của lớp tôi chủ nhiệm có ý thức, kỉ luật cao. Biết phê <br /> bình, tự phê bình, có tinh thần thi đua trong học tập.<br /> <br /> ­ Các em, tự  rèn cho mình luôn luôn có ý thức giữ  gìn trường, lớp sạch  <br /> đẹp. Trong suốt buổi học lớp không có hiện tượng xả rác bừa bãi, không mang <br /> dép lê, tác phong đúng theo nội quy nhà trường.<br /> <br /> ­ Từng tổ  có ý thức trách nhiệm được giao như  quản lí tổ, trực nhật đạt  <br /> hiệu quả cao, có ý thức chấp hành nội quy của các em rất cao.<br /> <br /> ­ Duy trì sĩ số đạt 100%<br /> <br />            * Ngoài thành tích trên lớp tôi còn đạt nhiều thành tích trong công tác hoạt  <br /> động ngoài giờ như sau:<br /> <br /> ­ Nhờ sự đoàn kết trong tập thể lớp nên lớp tôi tham gia tất cả các phong <br /> trào thi đua của nhà trường, của đội tổ  chức nhằm chào mừng các ngày lễ  lớn,  <br /> các em cũng đạt được nhiều giải cao như:<br /> <br /> Giải ba cuộc thi nhảy dân vũ khối 8­9, giải khuyến khích cuộc thi văn <br /> nghệ  chào mừng 20/11, giải khuyết khích trưng bày mâm cỗ  trung thu, giải <br /> khuyến khích cuộc thi “ Học sinh với văn hóa giao thông”.<br /> <br /> ­ Cuối học kì 1 và cuối năm học lớp tôi còn đạt danh hiệu lớp xuất sắc <br /> trong toàn trường và chi đội cũng đạt thành tích xuất sắc trong phong trào đội <br /> <br /> * Chất lượng mũi nhọn :<br /> <br /> ­ Thi HSG TDTT cấp huyện đạt:<br /> <br /> <br /> 19<br />  + Môn Bắn nỏ dự thi: Em Y’ YêRêmi đạt giải nhất cấp huyện, sau  <br /> đó đạt huy chương đồng cấp tỉnh.<br /> <br /> + Môn Cầu Lông dự  thi: Em Đinh Quang Khải đạt giải KK cấp <br /> huyện.<br /> <br /> + Môn Đẩy gậy dự thi: Em Y Kiêu Bkrông Đạt giải ba cấp huyện.<br /> <br /> + Môn nhảy cao: Em H Bel Knul đạt giải khuyến khích môn nhảy <br /> cao cấp huyện. <br /> <br /> III. Phần kết luận, kiến nghị<br /> 1. Kết luận<br /> <br /> Trong suốt quá trình giảng dạy cũng như  trong nhiều năm làm công tác  <br /> chủ  nhiệm, bản thân tôi đã từng gặp phải những khó khăn rất lớn khi làm chủ <br /> nhiệm lớp. Những khó khăn ấy cũng xuất phát từ nguyên nhân chủ quan về khả <br /> năng lực, nhận thức của tôi; cũng có những nguyên nhân từ phía nhà trường, gia  <br /> đình học sinh hay các đối tượng học sinh. Tuy nhiên, đó chỉ  là những khó khăn <br /> khi những năm đâu mới được phân công làm công tác chủ  nhiệm. Nhưng, sau  <br /> một thời gian làm chủ  nhiệm lớp, bản thân tôi tự  nhận ra rằng chính mình sẽ <br /> làm thay đổi cách thức chủ  nhiệm của mình, để  có thể  làm tốt được công tác <br /> chủ nhiệm.<br /> <br /> Chính vì lí do đó, bản thân tôi đã từng trăn trở, suy nghĩ để  tìm ra những  <br /> giải pháp có thể  áp dụng được cho công tác chủ  nhiệm đối với bất kì môi <br /> trường nào, đối tượng học sinh nào. Sau nhiều năm nghiên cứu, tìm tòi và học  <br /> hỏi, bản thân đã tìm ra được một số giải pháp để làm tốt công tác chủ nhiệm, đã <br /> áp dụng những kinh nghiệm đó vào công tác chủ  nhiệm của mình và đã đạt  <br /> được rất nhiều những thành công. Những thành công  ấy không chỉ  cho chính <br /> bản thân mình mà còn cho cả chính tập thể lớp mình chủ nhiệm.<br /> <br /> Điều quan trọng hơn nữa là, trong quá trình chủ  nhiệm, để  làm tốt công <br /> tác chủ  nhiệm của mình, tôi đã không nôn nóng, vội vàng mà luôn điềm tĩnh,  <br /> <br /> 20<br /> vạch định kế  hoạch rõ ràng về  thời gian, về  nội dung công việc và hình thức <br /> thực hiện công việc. Đặc biệt là đối với các tiết sinh hoạt tập thể. Đồng thời  <br /> luôn tranh thủ được sự giúp đỡ của những nguồn lực khác trong nhà trường, từ <br /> phía gia đình học sinh và từ chính sự tích cực của các đối tượng học sinh.<br /> <br /> 2. Kiến nghị <br /> <br /> Để làm tốt công tác chủ nhiệm lớp, luôn đòi hỏi nhiều yếu tố quan trọng. <br /> Nhưng trong đó, quan trọng nhất là phương pháp và là tâm huyết của giáo viên  <br /> chủ nhiệm, chứ bản thân tôi không đòi hỏi hay kiến nghị các cấp Lãnh đạo, Ban <br /> giám hiệu nhà trường cũng như các tổ chức, cá nhân hay gia đình học sinh phải <br /> làm như thế này, như thế khác. Mà điều tôi luôn mong muốn đó là sẽ luôn nhận <br /> được giúp đỡ, phối hợp để  công tác chủ  nhiệm của mình sẽ  luôn đạt kết quả <br /> cao hơn.<br /> <br /> Tuy nhiên, đa số  học sinh tại trường THCS Tô Hiệu nằm trên địa bàn xã <br /> Ea Bông huyện Krông Ana, tỉnh ĐắkLắk có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn nhưng  <br /> các em rất ngoan và hiếu học. Kính mong quý cấp lãnh đạo quan tâm hơn nữa  <br /> đến địa bàn xã Ea Bông huyện Krông Ana, tỉnh ĐắkLắk để  phát triển kinh tế, <br /> văn hóa cho địa phương, đây là tiền đề  để  địa phương có nhiều người có năng  <br /> lực và phẩm chất đạo đức phục vụ cho địa phương và đất nước.<br /> <br /> Trên đây là một số  kinh nghiệm của tôi trong quá trình làm công tác chủ <br /> nhiệm lớp. Kinh mong được sự góp ý của các đồng nghiệp để công việc dạy và <br /> học ngày càng đạt hiệu quả hơn.<br /> <br /> Tôi xin chân thành cảm ơn!<br /> <br />                                                               EaBông, ngày 25 tháng 02 năm 2018<br /> <br />                                                              Người viết sáng kiến<br /> <br /> <br /> <br />                                                                               Nguyễn Thị Phước Trà<br /> <br /> 21<br />  NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN<br /> <br /> .....................................................................................................................................<br /> .....................................................................................................................................<br /> .....................................................................................................................................<br /> <br /> CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 22<br /> Tài liệu tham khảo<br /> 1. Phương pháp nghiên cứu khoa học giáo dục và tâm lý lứa tuổi – NXB <br /> Đại học Sư phạm Hà Nội. <br /> 2. Điều lệ trường trung học ­ Bộ GD & ĐT.<br /> 3. Thông tư 58 v/v hướng dẫn đánh giá, xếp loại học sinh ­ Bộ GD & ĐT.<br /> 4. Luật GD 2005 ­ Bộ GD & ĐT.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 23<br /> Mục lục<br /> Trang<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 24<br />