Một số kinh nghiệm rèn kĩ năng đọc cho học sinh dân tộc thiểu số lớp 1<br />
<br />
<br />
M ỤC L ỤC<br />
<br />
Trang<br />
<br />
I. PHẦN MỞ ĐẦU 2<br />
<br />
1. Lí do chọn đề tài 2<br />
<br />
2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài 3<br />
<br />
3. Đối tượng nghiên cứu 3<br />
<br />
4. Giới hạn của đề tài 3<br />
<br />
5. Phương pháp nghiên cứu 3<br />
<br />
II. PHẦN NỘI DUNG 4<br />
<br />
1. Cơ sở lí luận để thực hiện đề tài 4<br />
<br />
2. Thực trạng 4<br />
<br />
3. Nội dung và hình thức của giải pháp 5<br />
<br />
a. Mục tiêu của giải pháp, biện pháp 6<br />
<br />
b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp 6<br />
<br />
c. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp 11<br />
<br />
d. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu 12<br />
<br />
III. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ 12<br />
<br />
1. Kết luận 13<br />
<br />
2. Kiến nghị 14<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
I. PHẦN MỞ ĐẦU<br />
<br />
1. Lý do chọn đề tài <br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Người thực hiện: Nguyễn Thị Xuân Lan – Trường TH Y Ngông 1<br />
Một số kinh nghiệm rèn kĩ năng đọc cho học sinh dân tộc thiểu số lớp 1<br />
<br />
<br />
Đọc là hình thức giao tiếp bằng chữ viết, là hoạt động nhận tin. Người <br />
học thu nhận thông tin có trong bài đọc, đọc để hiểu bài để ghi nhớ kiến <br />
thức. Trong đời sống xã hội, đọc là một hoạt động phổ biến có nhiều tác <br />
dụng tích cực, đọc trở thành một nhu cầu thông dụng của mọi người và được <br />
tồn tại mọi lúc mọi nơi.<br />
<br />
Trong giảng dạy, mục tiêu của giáo dục tiểu học là đọc thông viết <br />
thạo: nghe, nói, đọc viết là nhiệm vụ hàng đầu là những kĩ năng cơ bản nhất <br />
ở tiểu học. Không biết đọc, biết viết không có giáo dục toàn diện ở tiểu học. <br />
Môn Tiếng Việt là công cụ số một quan trọng bậc nhất, là chìa khóa để học <br />
các môn học khác vì thế mà kĩ năng đọc là một trong những kĩ năng quan <br />
trọng. Nếu các em không đọc được thì sẽ không viết được, không hiểu được <br />
văn bản và không thể học tốt được các môn học trong chương trình bậc học. <br />
Việc rèn luyện kĩ năng đọc cho học sinh tiểu học là rất quan trọng. Lớp một <br />
là lớp “nền móng”, nên kĩ năng đọc của học sinh lớp 1 càng quan trọng hơn. <br />
<br />
Qua quá trình giảng dạy, tôi nhận thấy vùng đồng bào dân tộc thiểu số <br />
xã Dur Kmăn trình độ dân trí còn thấp đời sống nhân dân gặp nhiều khó khăn <br />
thường cho học sinh nghỉ theo mùa vụ, một số học sinh đi theo bố mẹ vào <br />
nương rẫy dẫn đến học sinh đi học không chuyên cần. Phần đa các bậc cha <br />
mẹ thường không quan tâm đến việc học của con phó mặc cho thầy cô giáo. <br />
Sự đầu tư cho con cái về thời gian cũng như sách vở đồ dùng học tập hầu <br />
như là không có. Đa số học sinh ngày đầu tiên đi học còn rất nhiều bỡ ngỡ. <br />
Mà đặc biệt là HS dân tộc thiểu số các em phải học ngôn ngữ thứ hai, đa số <br />
các em chưa giao tiếp thành thạo tiếng Việt nên ngại giao tiếp nhút nhát, rụt <br />
rè. Bên cạnh đó vốn tiếng Việt của các em rất ít, các em chỉ nói tiếng Việt <br />
khi ở trường, hằng ngày các em giao tiếp với bố mẹ, cộng đồng bằng tiếng <br />
mẹ đẻ, môi trường giao tiếp hạn hẹp. Mặt khác qua ba tháng nghỉ hè các em <br />
không có cơ hội giao tiếp bằng tiếng phổ thông những kiến thức tiếng Việt <br />
<br />
Người thực hiện: Nguyễn Thị Xuân Lan – Trường TH Y Ngông 2<br />
Một số kinh nghiệm rèn kĩ năng đọc cho học sinh dân tộc thiểu số lớp 1<br />
<br />
<br />
của cá em được học qua lớp mẫu giáo hầu như đã quên hết. Do đó khi bước <br />
vào lớp Một kiến thức của các em như một trang giấy trắng. Với mong muốn <br />
giúp học sinh lớp 1 khắc phục được ảnh hưởng của Tiếng mẹ đẻ khi học <br />
tiếng Việt có kĩ năng đọc tốt và đạt chuẩn kiến thức, kĩ năng các môn học <br />
theo chương trình tôi mạnh dạn chọn đề tài: “Một số kinh nghiệm rèn kĩ <br />
năng đọc cho học sinh lớp 1 dân tộc thiểu số ”.<br />
<br />
2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài<br />
<br />
Nghiên cứu một số biện pháp phù hợp với đối tượng học sinh, nhằm <br />
rèn kĩ năng đọc cho học sinh dân tộc thiểu số góp phần nâng cao chất lượng <br />
giáo dục học sinh.<br />
<br />
Trang bị công cụ cơ bản để học sinh có đủ điều kiện tối thiểu và từng <br />
bước nâng cao khả năng chiếm lĩnh tri thức và văn hoá trong chương trình <br />
học tập, trong đời sống. <br />
<br />
3. Đối tượng nghiên cứu<br />
<br />
Nghiên cứu thực trạng rèn kĩ năng đọc cho học sinh dân tộc thiểu số <br />
qua các năm học và đề xuất một số giải pháp rèn kĩ năng đọc cho học sinh <br />
lớp 1 dân tộc thiểu số.<br />
<br />
4. Phạm vi nghiên cứu<br />
<br />
Giáo viên, học sinh lớp 1 trường Tiểu học Y Ngông, xã Dur Kmăn <br />
huyện Krông Ana năm học 2015 2016 và một số văn bản tài liệu hướng dẫn <br />
có liên quan.<br />
<br />
5. Phương pháp nghiên cứu<br />
<br />
Phương pháp phân tích tổng hợp tài liệu<br />
<br />
Phương pháp điều tra, Khảo sát chất lượng.<br />
<br />
Phương pháp trải nghiệm thực tế . <br />
<br />
Người thực hiện: Nguyễn Thị Xuân Lan – Trường TH Y Ngông 3<br />
Một số kinh nghiệm rèn kĩ năng đọc cho học sinh dân tộc thiểu số lớp 1<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Người thực hiện: Nguyễn Thị Xuân Lan – Trường TH Y Ngông 4<br />
Một số kinh nghiệm rèn kĩ năng đọc cho học sinh dân tộc thiểu số lớp 1<br />
<br />
<br />
II. PHẦN NỘI DUNG<br />
<br />
1. Cơ sở lí luận <br />
<br />
Đọc là một hoạt động quan trọng của con người đặc biệt trong nhà <br />
trường kĩ năng đọc càng quan trọng hơn. Vì vậy người giáo viên cần phải <br />
quan tâm đến việc rèn đọc cho học sinh. Nếu không đọc được thì không học <br />
tốt các môn học khác. Ở lớp 1 biết đọc, biết viết tốt, học sinh sẽ tiếp thu <br />
được kiến thức, sử dụng được sách giáo khoa, sách tham khảo..., có phương <br />
tiện, điều kiện để học tốt các phân môn khác trong chương trình. Phát triển <br />
vốn tri thức về tiếng Việt và khơi dậy sự yêu thích thơ văn, tạo điều kiện <br />
chuẩn bị để học sinh học tốt môn Tiếng Việt cũng như các môn học khác ở <br />
các lớp trên. Vì vậy mà việc rèn kĩ năng đọc, viết cho HS lớp 1 là yếu tố <br />
quan trọng. Đối với học sinh dân tộc thiểu số, tiếng Việt không phải là ngôn <br />
ngữ duy nhất để các em tiếp thu kiến thức và nhận biết thế giới xung quanh, <br />
các em đến trường với một ngôn ngữ hoàn toàn khác ngôn ngữ thường sử <br />
dụng tiếng mẹ đẻ, bởi vậy tiếng mẹ đẻ ảnh hưởng nhiều đến quá trình học <br />
tiếng Việt của trẻ. Việc giao tiếp thông thường với thầy cô giáo đã khó khăn <br />
và cũng có khi là không thể, việc nghe giảng những kiến thức về các môn <br />
học khác nhau bằng tiếng Việt lại càng khó khăn hơn đối với các em. Đến <br />
trường, đến lớp là các em bước đến một môi trường sinh hoạt hoàn toàn lạ, <br />
tâm lý rụt rè, e sợ luôn thường trực trong các em, làm giảm tốc độ bước chân <br />
các em đến trường. Thường những học sinh không đọc viết được càng rụt rè, <br />
chán không muốn đến trường. Một số học sinh phát âm theo tiếng địa <br />
phương, phát âm theo thổ âm, dẫn đến kĩ năng đọc thấp. Giáo viên chưa có <br />
điều kiện để sửa kĩ càng, chỉ sửa qua loa, hoặc bỏ qua. Dẫn đến học sinh <br />
đọc sai mà đọc sai thì viết sẽ sai. Vì vậy mà việc rèn kĩ năng đọc cho học <br />
sinh lớp 1 là yếu tố quan trọng cần đặt lên hàng đầu.<br />
<br />
2. Thực trạng <br />
Người thực hiện: Nguyễn Thị Xuân Lan – Trường TH Y Ngông 5<br />
Một số kinh nghiệm rèn kĩ năng đọc cho học sinh dân tộc thiểu số lớp 1<br />
<br />
<br />
Trong những năm gần đây được sự quan tâm chỉ dạo sát sao của lãnh <br />
đạo Phòng giáo dục và Đào tạo cũng như sự quan tâm, giúp đỡ của lãnh đạo <br />
nhà trường đã tạo mọi điều kiện thuận lợi giúp giáo viên được bồi dưỡng và <br />
nâng cao tay nghề chỉ đạo tốt của các cấp lãnh đạo về chuyên môn. Tổ chức <br />
bồi dưỡng giáo viên, tổ chức những buổi học chuẩn kiến thức kỹ năng cho <br />
học sinh tiểu học v v… cung cấp đủ tài liệu, phương tiện để nghiên cứu, học <br />
hỏi, giảng dạy.<br />
Được sự giúp đỡ của lãnh đạo nhà trường và chuyên môn: tổ chức thao <br />
giảng, dự giờ hàng tháng, tổ chức những buổi học chuyên đề thảo luận về <br />
chuyên môn để rút ra những ý kiến hay, những đề xuất kinh nghiệm tốt áp <br />
dụng trong việc giảng dạy. Chính nhờ sự quan tâm đó góp phần không nhỏ <br />
vào việc nâng cao chất lượng dạy học. <br />
Trường tiểu học Y Ngông được thành lập vào năm 2008 với ba điểm <br />
trường đóng trên ba buôn đặc biệt khó khăn của xã Dur Kmăn tỉ lệ học sinh <br />
dân tộc thiểu số hằng năm trên 98% tổng số học sinh toàn trường hầu hết các <br />
em thuộc diện gia đình có hoàn cảnh khó khăn, bố mẹ thì không quan tâm phó <br />
mặc cho thầy cô. Hầu như các dụng cụ học tập như bút, bảng con đều do <br />
giáo viên, nhà trường hổ trợ. Việc phối hợp với cha mẹ học sinh gặp không ít <br />
khó khăn. <br />
Tiếng Việt của các em còn yếu, các em sử dụng bằng tiếng mẹ đẻ, <br />
phương tiện thông tin hạn chế, đa số con gia đình khó khăn, ảnh hưởng ngôn <br />
ngữ địa phương (nói ngọng, nói đớt, nói không dấu, kéo rê như đọc kinh) <br />
nhiều không được sửa từ gia đình. Một số em đã qua mẫu giáo, nhưng kĩ năng <br />
nghe và nói tiếng Việt còn rất yếu. Mặt khác khả năng tập trung chú ý của <br />
các em chưa cao, tư duy chưa phát triển. Trước thầy cô, trước các bạn, các em <br />
còn nhút nhát, ngại đọc, ngại phát âm, đa số học sinh khi phát âm không <br />
chuẩn thường không dám đọc . <br />
<br />
<br />
Người thực hiện: Nguyễn Thị Xuân Lan – Trường TH Y Ngông 6<br />
Một số kinh nghiệm rèn kĩ năng đọc cho học sinh dân tộc thiểu số lớp 1<br />
<br />
<br />
Để rèn kĩ năng đọc cho học sinh lớp 1 có hiệu quả hơn, học sinh hứng <br />
thú tích cực hơn. Tôi đã áp dụng đề tài “Một số biện pháp rèn kĩ năng đọc <br />
cho học sinh dân tộc thiểu số lớp 1” <br />
<br />
3. Nội dung và hình thức của giải pháp, biện pháp <br />
<br />
a. Mục tiêu của giải pháp, biện pháp<br />
<br />
Nhằm giúp học sinh lớp 1 phát âm đúng chính âm tiếng Việt. Biết ngắt <br />
nghỉ hơi đúng chỗ, đọc lưu loát, tốc độ thích hợp, âm lượng đủ nghe kết hợp <br />
viết đúng chính tả theo đúng chính âm phổ thông trong nhà trường. <br />
<br />
Trang bị công cụ cơ bản để học sinh có đủ điều kiện tối thiểu và từng <br />
bước nâng cao khả năng chiếm lĩnh tri thức và văn hoá trong chương trình <br />
học tập, trong đời sống. <br />
<br />
b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp <br />
<br />
Bước1: Làm tốt tháng chuẩn bị Tiếng Việt cho học sinh DTTS <br />
<br />
Để trước đến khi các em được biết sử dụng vốn từ Tiếng Việt cũng <br />
như làm quen với cộng việc đi học đều đúng giờ. Làm quen với nghe và nói <br />
ngôn ngữ Tiếng Việt.<br />
<br />
Thực hiện tốt kế hoạch bài học chuẩn bị tiếng Việt cho trẻ em đến <br />
trường. Phải chuẩn bị đồ dùng học tập: vở tập tô, bút chì, bảng phấn, các đồ <br />
dùng liên quan đến trò chơi, từ trò chơi thông qua trò chơi giáo viên dạy ngôn <br />
ngữ thứ hai (Tiếng Việt) vì trước khi trẻ đến trường các em đã có sự chênh <br />
lệch 4.000 từ so với học sinh kinh, cho các em học lại như bảng chữ cái và tô <br />
chữ tạo tiền đề cho các em học kiến thức sau này.<br />
<br />
Ví dụ 1: Cho học sinh học về chủ đề 1: Bản thân giáo vên tổ chức cho <br />
học sinh chơi, trong khi chơi giáo viên vừa hướng dẫn học sinh cách chào <br />
hỏi, giới thiệu tên tuổi của mình, tổ chức các họat động vừa học vừa giao <br />
<br />
<br />
Người thực hiện: Nguyễn Thị Xuân Lan – Trường TH Y Ngông 7<br />
Một số kinh nghiệm rèn kĩ năng đọc cho học sinh dân tộc thiểu số lớp 1<br />
<br />
<br />
tiếp xong giáo viên có thể tổ chức các em thi cầm bút để tô chữ cái trong vở <br />
tập tô, trong quá trình tô giáo viên hướng dẫn các em đọc đồng thanh theo cô <br />
qua chữ cái các em vừa tô, qua đó giáo viên khen và tuyên dương, làm như thế <br />
học sinh đang được học nhưng cứ ngỡ mình đang được cô giáo hướng dẫn <br />
chơi, các em tự tin khi sử dụng tiếng Việt không ngại đọc hay nhút nhát.<br />
<br />
Để thực hiện tốt được công tác chuẩn bị tiếng Việt cho trẻ giáo viên <br />
cần phải có lòng nhiệt tình yêu nghề mến trẻ vì công đoạn đầu đa số các em <br />
không chịu đến trường, bố mẹ lo đi làm rẫy, giáo viên phải trực tiếp đến nhà <br />
để vận động học sinh trước 1 tuần khi bắt đầu vào học, và đến lớp sớm để <br />
chở các em nhà xa không có phương tiện hoặc vận động phụ huynh. Làm tốt <br />
được công tác này ngay từ đầu năm học coi như ta thành công bước đầu.<br />
<br />
Bước 2: Vận động HS đi chọc chuyên cần<br />
<br />
Làm tốt dược công tác này thì coi như thành công một nửa vì các em đi <br />
học chuyên cần thì mới chiếm lĩnh được kiến thức và sự hướng dẫn và rèn <br />
luyện của giáo viên.<br />
<br />
Để thực hiện tốt giải pháp này giáo viên cần làm tốt công tác chủ <br />
nhiệm: lập sổ thi đua theo dõi chuyên cần, khen thưởng các em vào những <br />
buổi sinh hoạt, thấu hiểu từng hoàn cảnh gia đình học sinh đến nhà thăm hỏi <br />
động viện, giúp đỡ khi cần thiết, trình bày những khó khăn của học sinh để <br />
các bạn trong lớp cùng nhau giúp đỡ bạn, tạo niềm vui phấn khởi khi các em <br />
được đến trường. <br />
<br />
Ví dụ 1: Giáo viên đến lớp sớm không thấy Sô ri đến trường thì phải <br />
hỏi các em học sinh sao bạn Sô ri không đến lớp vì do gì khi biết nguyên nhân <br />
không đi học thì do bố mẹ hay là bản thân em. Do bố mẹ thì phải gặp phụ <br />
huynh trao đổi phốí hợp chính quyền đoàn thể, nếu bản thân học sinh thì tôi <br />
động viên, nhắc nhở, thường xuyên tậm sự với em xem học sinh có những <br />
vướng mắc gì mà không muốn đi học.<br />
Người thực hiện: Nguyễn Thị Xuân Lan – Trường TH Y Ngông 8<br />
Một số kinh nghiệm rèn kĩ năng đọc cho học sinh dân tộc thiểu số lớp 1<br />
<br />
<br />
Bước 3: Dạy phân hóa đối tượng học sinh<br />
<br />
Giáo viên nắm vững được đối tượng học sinh của mình. Bám sát: Chuẩn <br />
kiến thức kĩ năng và hướng dẫn 5842. Phân hoá đối tượng học sinh để rèn . <br />
Chia học sinh ra ba đối tượng đọc: học sinh đọc còn chậm, học sinh đọc <br />
đúng, học sinh năng khiếu theo khảo sát đầu năm học 2015 – 2016. Nắm <br />
vững đặc thù môn học, kiến thức ngữ âm tiếng Việt, cách miêu tả và làm <br />
mẫu của giáo viên khi đọc: u là nguyên âm hàng sau, tròn môi độ há hẹp, há <br />
rộng. Như thế nào là bật hơi như thế nào là không bật hơi, xát. Ví dụ: t là <br />
phụ âm tắc không bật hơi, vô thanh là phụ âm đầu lưỡi – răng.... Những <br />
thanh điệu nào là âm vực cao, những thanh điệu nào là thấp, gãy không gãy: <br />
ngã là âm vực cao, gãy.... Giúp học sinh nắm vững cấu tạo âm tiết: đâu là âm <br />
đầu đâu là âm đệm, đâu là âm chính, các nguyên âm đôi. Chỉ ra cho các em <br />
thấy được sự sai lệch của hệ thống âm địa phương so với âm chuẩn sẽ giúp <br />
các em khắc phục được những lỗi phát âm địa phương của mình. Giúp học <br />
sinh tập trung chú ý nghe khi giáo viên phát âm mẫu, có thói quen tự học, tự <br />
rèn thường xuyên mọi lúc mọi nơi.<br />
<br />
Lên lớp: Các bước lên lớp một bài dạy học vần, một thao tác dạy đọc, <br />
tôi tuân thủ như Bộ hướng dẫn theo chương trình tăng thời lượng. Tôi chỉ có <br />
sáng kiến và hoạt động dạy đọc, rèn đọc và hướng dẫn đọc cho học sinh <br />
đọc, vận động HS đi chọc chuyên cần, đây cũng chính là nội dung của đề tài <br />
này.<br />
<br />
Cách thức thực hiện giải pháp: <br />
<br />
Luôn nắm vững đối tượng học sinh của mình. Nắm vững đặc thù môn <br />
học. Bám sát: Chuẩn kiến thức kĩ năng và hướng dẫn điều chỉnh 5842. Phân <br />
hoá đối tượng học sinh. Chia học sinh ra ba đối tượng đọc: học sinh đọc còn <br />
yếu, học sinh đọc trung bình, học sinh đọc khá giỏi theo khảo sát đầu năm <br />
học 2015 – 2016.<br />
<br />
Người thực hiện: Nguyễn Thị Xuân Lan – Trường TH Y Ngông 9<br />
Một số kinh nghiệm rèn kĩ năng đọc cho học sinh dân tộc thiểu số lớp 1<br />
<br />
<br />
Năng lực đọc của lớp 1B :<br />
<br />
Như ta đã biết, mỗi đối tượng học sinh có cách nhận thức khác nhau. <br />
Vì thế, phân từng đối tượng để chúng ta có cách dạy, cách rèn đọc, cách kèm <br />
cặp khác nhau. Em học sinh đọc chưa được : Tôi rèn đọc chậm, rèn từ từ, rèn <br />
đọc từ đơn vị nhỏ (đọc âm, đọc đánh vần, tiếng...). Trái lại, học sinh năng <br />
khiếu thì rèn đọc đơn vị lớn như cụm từ, câu, đoạn thơ, đoạn văn, yêu cầu <br />
đọc tốc độ nhanh hơn. Nếu sai chỗ nào thì sửa chỗ ấy.<br />
<br />
Phân từng đối tượng học sinh, tôi cho học năng khiếu kèm cặp học <br />
sinh kĩ năng đọc còn chậm, “Học thầy không tày học bạn”.<br />
<br />
Học sinh còn chậm ngoài giờ học chính cần phải cho các các em rèn <br />
đọc lại. VD: âm “e” có thể học đến ba hôm mới thuộc. Đối với học sinh cá <br />
biệt, thiểu năng trí tuệ, tôi thường dạy ôn lại bài, cho các em học theo dạng <br />
như kiến thức như ở mẫu giáo.<br />
<br />
Sửa lỗi cho từng em:<br />
<br />
Động tác này cũng như trên, tức là dạy theo từng đối tượng. Như ở trên <br />
là chia ba đối tượng. Còn khi sửa lỗi thì sửa cho từng em, nghĩa là chia nhỏ <br />
cả lớp ra thành đối tượng cụ thể, không có em nào sai giống em nào. Vì thế <br />
cần sửa cho từng em, em thì sai âm đầu, em thì sai âm cuối và sai dấu … giáo <br />
viên nghe thật kĩ, liệt vào sai phần nào để sửa. Có như thế, học sinh mới tiến <br />
bộ thực sự, các sẽ em cảm thấy vui khi đến trường vì các em đọc được tìm <br />
được cái mới qua mỗi ngày.<br />
<br />
Sửa từng loại lỗi:<br />
<br />
Có thể thấy, đọc sai thường có các lỗi sau đây:<br />
<br />
Học sinh dân tộc thiểu số thường sai dấu thường sai phụ âm đầu “trờ” <br />
đọc thành “chờ” ; “nờ” đọc thành “lờ”. Đa số học sinh sai âm “sờ” đọc thành <br />
“xờ, tr đọc thành t con trăn đọc thành con tăn( ngắn lưỡi). Cách sửa là: Tạo <br />
<br />
Người thực hiện: Nguyễn Thị Xuân Lan – Trường TH Y Ngông 10<br />
Một số kinh nghiệm rèn kĩ năng đọc cho học sinh dân tộc thiểu số lớp 1<br />
<br />
<br />
thói quen phát âm, tập phát âm nhiều lần, giáo viên phát âm cho học sinh nghe <br />
để học sinh phát âm theo, học sinh đọc đúng phát âm cho học sinh phát âm <br />
chưa đúng phát âm theo, phát âm đồng thanh. Việc này không có gì khó. Vấn <br />
đề là phải có ý thức sửa, sửa nhiều lần sửa mãi mãi. <br />
<br />
Cho học sinh biết rằng: nghĩa như thế nào thì đọc“sờ”, nghĩa như thế <br />
nào thì đọc “xờ”. Nghĩa là phát âm theo nghĩa của từ. Ví dụ: quả su, đồng <br />
xu…<br />
<br />
Sửa lỗi đọc sai vần:<br />
<br />
Học sinh đọc sai vần. Sai vần ươu, iêm… (ông thành ung, inh thành in <br />
sai phương nghĩa tiếng địa phương).<br />
<br />
Cách sửa cũng như trên. Sửa thói quen, sửa theo kiểu bắt chước, sửa <br />
theo nghĩa của từ (hươu – hiêu, chiêm – chim, ung bá – ông bà)… <br />
<br />
Sửa từng từ gắn liền với nghĩa của từ:<br />
<br />
Số chín chân chính<br />
<br />
mắc áo con mắt<br />
<br />
gà cục tác tát nước<br />
<br />
sai dấu:<br />
<br />
Đọc sai dấu: ngã huỵch/ ngá huỵch<br />
<br />
Áp dụng khoa học vào sửa lỗi. Giảng cho học sinh biết rằng: Tiếng <br />
Việt có 3 loại vần: vần có 1 âm dễ đọc; vần 2 âm cũng khá dễ; vần có 3 âm <br />
cũng thế; riêng vần có 2 âm có nguyên âm đôi trong đó có âm đôi là khó.<br />
<br />
Ví dụ vần: iêm, iêt, iêc, yên, ươm, ươu, uôn, uôm,…<br />
<br />
Khi đọc các vần này, ta đọc đều cả 2 “chữ” ghi âm đôi, không nhấn <br />
vào “chữ” nào cả.<br />
<br />
<br />
Người thực hiện: Nguyễn Thị Xuân Lan – Trường TH Y Ngông 11<br />
Một số kinh nghiệm rèn kĩ năng đọc cho học sinh dân tộc thiểu số lớp 1<br />
<br />
<br />
Đọc vần iêu. Đọc i ngang với ê mới thành vần iêu. Tiếng tiêu.<br />
<br />
Đọc vần ươu. Đọc ư ngang với ơ mới thành vần ươu. Tiếng hươu.<br />
<br />
Đọc vần uôm. Đọc u ngang với ô mới thành uôm. Tiếng buồm.<br />
<br />
Vd: Khi đọc phân biệt vần ui với vần uôi tôi đọc mẫu cho các em nhìn <br />
theo độ mở môi rộng hay hẹp . <br />
<br />
Học sinh nói nặng dấu dấu ngã với sắc, sắc với nặng, không dấu:<br />
<br />
Ví dụ: bát cơm đọc là bạt cơm, tã lót đọc là tá lót... <br />
<br />
Tôi thường xuyên sửa sai mọi lúc, mọi nơi. Luyện đọc riêng cho từng <br />
cá nhân giúp học sinh tự tin hơn, đọc tốt hơn .<br />
<br />
Rèn luyên đọc câu, đọc bài .<br />
<br />
Đọc câu, đọc bài là tổng hợp các kiểu đọc trên. Chú ý ở những câu văn dài <br />
khi không có dấu phẩy ngắt hơi ở cụm từ để người nghe dễ hiểu. Nhờ làm <br />
tốt các kiểu đọc trên, nên thu được kết quả tốt trong việc dạy đọc câu, đọc <br />
đoạn văn .<br />
<br />
Biện pháp:<br />
<br />
Biện pháp 1 là: cô đọc mẫu thật chuẩn cho học sinh đọc theo .<br />
<br />
Biện pháp 2 là: cho học sinh khác đọc để bạn bắt chước . <br />
<br />
Biện pháp 3 là: cho học sinh đọc chưa tốt đọc để cả lớp thấy chỗ chưa <br />
đạt để hiểu hơn, để tránh, và để rút kinh nghiệm cho cả lớp. Cách này, chính <br />
em đọc chưa tốt cũng có tiến bộ trong một mức độ nào đó .<br />
<br />
Biện pháp 4 là: Tuy chưa phải đọc diễn cảm, nhưng khi còn thời gian, <br />
tôi cũng có nói qua cho học sinh biết câu này nói gì, nên đọc như thế nào. (To <br />
hay nhỏ, nhanh hay chậm… ).<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Người thực hiện: Nguyễn Thị Xuân Lan – Trường TH Y Ngông 12<br />
Một số kinh nghiệm rèn kĩ năng đọc cho học sinh dân tộc thiểu số lớp 1<br />
<br />
<br />
Biện pháp 5 là: Dùng lý thuyết để sửa đúng phương pháp đọc. Nói với <br />
các em rằng: đọc câu khi gặp dấu câu ngắt, nghỉ. Hướng dẫn câu dài thì đọc <br />
từng cụm từ: 3 4 chữ.<br />
<br />
Ví dụ : lá thu / kêu xào xạc…<br />
<br />
Bình yêu lắm/ đôi bàn tay rám nắng,/...<br />
<br />
Nhờ thế, có một số em đọc khá tốt, tiến bộ nhanh, khen thưởng kịp <br />
thời cho những học sinh còn chậm khi các em có tiến bộ .<br />
<br />
Bước 4. Tăng cường Tiếng Việt cho HSDTTS.<br />
<br />
Tăng cường Tiếng Việt trong các môn học: thông qua môn học giáo <br />
viên có thể giảm thời lượng ở các môn học lồng tiếng Việt tăng thời lượng <br />
môn Tiếng Việt Thông qua các hoạt động ngoài giờ các em được giao lưu <br />
tiếng Việt, dạy tốt tiết đọc thư viện, bài tập bổ trợ Tiếng Việt. làm tốt công <br />
tác thư viện thân thiện, kết hợp với giáo viên bộ môn tăng cường đọc, nói, <br />
giải thích từ qua tranh ảnh vật thật liên hệ giáo dục mọi lúc mọi nơi, cho học <br />
sinh được tham khảo nhiều sách để nhận biết nhiều dạng kiểu chữ giúp học <br />
sinh nhớ chữ, kĩ năng đọc hiểu tốt hơn, tránh đọc vẹt. <br />
<br />
c. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp<br />
<br />
Các giải pháp, các biện pháp được sử dụng kết hợp với nhau. Ví dụ: <br />
Chia 3 đối tượng học sinh, nhưng 3 đối tượng là tương đối. Nghĩa là học sinh <br />
đọc tốt cũng có em phát âm sai một âm nào đó thì sử dụng biện pháp sửa lỗi <br />
phát âm của học sinh đọc chưa tốt để sửa cho học sinh đọc tốt. <br />
<br />
Các giải pháp, các biện pháp được sử dụng kết hợp với nhau tạo tiền <br />
đề cho nhau. Muốn học sinh đi học chuyên cần ta phải có biện pháp đến nhà <br />
thăm hỏi quan tâm động viên gia đình bản thân học sinh. Những ngày mùa vụ <br />
đến trước thời gian cha mẹ học sinh đi làm để động viên học sinh, động viên <br />
<br />
<br />
Người thực hiện: Nguyễn Thị Xuân Lan – Trường TH Y Ngông 13<br />
Một số kinh nghiệm rèn kĩ năng đọc cho học sinh dân tộc thiểu số lớp 1<br />
<br />
<br />
bố mẹ học sinh. Học sinh đi học chuyên cần thì ta sẽ thực hiện tốt được giải <br />
pháp rèn luyện kĩ năng đọc, viết tốt cho học sinh được.<br />
<br />
Sử dụng biện pháp khen thưởng, điểm, tuyên dương, vỗ tay, khen.... <br />
Với biện pháp khen ta cũng cần sử dụng linh hoạt biện pháp khen.Ví dụ: Em <br />
chậm tự đọc được một từ đúng là khen. Học sinh năng khiếu thì phải đọc <br />
đúng, viết đúng, đẹp nhanh. <br />
<br />
d. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu.<br />
<br />
Kết quả khảo nghiệm năm học 2015 – 2016 của học sinh đã có sự thay <br />
đổi:<br />
<br />
Đọc lưu loát Đọc đánh vần Chưa đọc <br />
to, rõ ràng được<br />
<br />
Đầu năm 0 3 12<br />
<br />
Cuối kì 1 3 8 4<br />
<br />
Cuối năm 14 1 0<br />
<br />
<br />
So sánh kết quả cuối năm với kết quả khảo sát đầu năm dù còn khiêm <br />
tốn nhưng phải khẳng định rằng: kỹ năng đọc của học sinh có tiến bộ rõ rệt, <br />
các em phát âm chuẩn hơn, đã giảm dần đọc tiếng địa phương mà phát âm <br />
theo chính âm phổ thông trong nhà trường. <br />
<br />
III. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ<br />
<br />
1. Kết luận<br />
<br />
Chương trình Tiếng Việt mới, phương pháp dạy học mới là dạy cho <br />
học sinh phát triển toàn diện, trong đó đọc, viết, nghe và nói là bốn kỹ năng <br />
quan trọng cho học sinh lớp 1 thân yêu, mà mục tiêu chúng ta cần đạt. Khi <br />
dạy đọc tốt ta sẽ có thuận lợi rất nhiều trong việc dạy tất cả các môn học <br />
<br />
<br />
Người thực hiện: Nguyễn Thị Xuân Lan – Trường TH Y Ngông 14<br />
Một số kinh nghiệm rèn kĩ năng đọc cho học sinh dân tộc thiểu số lớp 1<br />
<br />
<br />
khác. Với mong muốn “Không để học sinh ngồi nhầm lớp.” lên lớp 2 mà học <br />
sinh đọc chưa được.<br />
<br />
Muốn dạy đọc tốt giáo viên cần phải có sự đầu tư: lòng nhiệt tình, <br />
gần gũi trò chuyện, nhắc nhở chỉ ra những lỗi sai cho các em một cách nhẹ <br />
nhàng, khéo léo, giúp các em tiến bộ từng bước. Luôn biết lắng nghe ý kiến <br />
của các em. <br />
<br />
Giáo viên cần động viên, nhẹ nhàng với học sinh, nhiệt tình coi học <br />
sinh như chính những người con yêu của mình, gần gũi trò chuyện, lắng nghe <br />
cách đọc, cách nghĩ, cách hiểu của các em để biết được các em sai ở đâu, <br />
thiếu kiến thức chỗ nào ta bổ sung ngay ở đó. Sửa lỗi đọc cho các em mọi <br />
lúc mọi nơi, kết hợp giữa viết và đọc một cách nhuần nhuyễn. Luyện tập từ <br />
dễ đến khó. Tăng cường tiếng Việt cho các em vào các môn học hằng ngày, <br />
khen, đề nghị cả lớp tuyên dương khi các em hoàn thành tốt bài đọc của mình <br />
tạo không khí sôi nỗi, hứng thú, đem đến niềm vui cho các em: “ Mỗi ngày <br />
đến trường là một ngày vui.” Như vậy các em sẽ tích cực hơn trong việc <br />
học. Khen thưởng với nhiều hình thức cho học sinh đọc tốt, các học sinh <br />
khác cũng muốn được như bạn và cũng sẽ phấn đấu tốt hơn. Đối với giáo <br />
viên: Lớp 1 là “nền móng”. Vì vậy người giáo viên khi dạy lớp một cần nắm <br />
vững đặc điểm tâm lí lứa tuổi học sinh, phải có tâm huyết với học sinh của <br />
mình, dành nhiều thời gian gần gũi với các em. <br />
<br />
2. Kiến nghị: (không)<br />
<br />
Trên đây là một vài kinh nghiệm mà bản thân đã đúc rút được trong quá <br />
trình dạy học lớp 1, chắc rằng vẫn còn nhiều khiếm khuyết mà bản thân <br />
chưa chỉ ra được. Rất mong nhận được sự bổ sung, góp ý của các đồng chí <br />
đồng nghiệp cùng hội đồng ban giám khảo. <br />
<br />
Tôi xin chân thành cảm ơn. <br />
<br />
<br />
Người thực hiện: Nguyễn Thị Xuân Lan – Trường TH Y Ngông 15<br />
Một số kinh nghiệm rèn kĩ năng đọc cho học sinh dân tộc thiểu số lớp 1<br />
<br />
<br />
DurKmăn, tháng 1 năm 2017 <br />
<br />
Người viết<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Nguyễn Thị Xuân Lan <br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Người thực hiện: Nguyễn Thị Xuân Lan – Trường TH Y Ngông 16<br />
Một số kinh nghiệm rèn kĩ năng đọc cho học sinh dân tộc thiểu số lớp 1<br />
<br />
<br />
<br />
Nhận xét của hội đồng sáng kiến cấp trường<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Chủ tịch hội đồng<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Nhận xét của hội đồng sáng kiến cấp huyện<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Chủ tịch hội đồng<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Người thực hiện: Nguyễn Thị Xuân Lan – Trường TH Y Ngông 17<br />
Một số kinh nghiệm rèn kĩ năng đọc cho học sinh dân tộc thiểu số lớp 1<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
TÀI LIỆU THAM KHẢO<br />
<br />
STT Tên tài liệu Tác giả<br />
<br />
1 Hướng dẫn thực hiện Chuẩn kiến thức, kĩ Nhà xuất bản Giáo dục <br />
năng các môn học ở Tiểu học. Việt Nam<br />
<br />
2 Phương pháp dạy học các môn học ở Tiểu Nhà xuất bản Giáo dục <br />
học. Việt Nam<br />
<br />
3 Công văn số 5842/BGD ĐTVP ngày Bộ Giáo dục và Đào tạo<br />
01/9/2011 về hướng dẫn điều chỉnh nội <br />
dung dạy học<br />
<br />
4 Tiếng Việt, Tập viết tập 1, 2 lớp 1 sách, vở Nhà xuất bản Giáo dục <br />
học sinh.(CGD) Việt Nam<br />
<br />
5 Bài soạn thiết kế mẫu ( Phương án ăng Nhà xuất bản Giáo dục <br />
thời lượng Tiếng Việt 1. Việt Nam<br />
<br />
6 Tài liệu bồi dưỡng chuẩn hoá. Trường Cao Đẳng Sư <br />
Phạm Đăk Lăk.<br />
<br />
7 Kế hoạch bài học Chuẩn bị Tiếng Việt cho Nhà xuất bản Giáo dục <br />
trẻ em trước tuổi đến trường Việt Nam<br />
<br />
8 Dạy và học môn Tiếng Việt ở tiểu học Nhà xuất bản Giáo dục <br />
theo chương trình mới. Việt Nam<br />
<br />
9 Thông tư 30/2014 Bộ Giáo dục và Đào tạo<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Người thực hiện: Nguyễn Thị Xuân Lan – Trường TH Y Ngông 18<br />