Stress và các yếu tố liên quan đến stress ở điều dưỡng tại Bệnh viện Đại Học Y Dược thành phố Hồ Chí Minh

Chia sẻ: ViAugustus2711 ViAugustus2711 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:7

Thêm vào BST

Báo xấu

98
lượt xem 13
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Stress ở điều dưỡng ảnh hưởng tiêu cực đến hiệu quả, hiệu suất và tính an toàn trong chăm sóc sức khỏe, tuy nhiên chưa có nhiều bằng chứng về các yếu tố liên quan đến stress ở điều dưỡng. Bài viết xác định tỷ lệ stress và các yếu tố liên quan tới stress ở điều dưỡng.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Stress và các yếu tố liên quan đến stress ở điều dưỡng tại Bệnh viện Đại Học Y Dược thành phố Hồ Chí Minh

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 23 * Số 2 * 2019 Nghiên cứu Y học STRESS VÀ CÁC YẾU TỐ LIÊN QUAN ĐẾN STRESS Ở ĐIỀU DƯỠNG TẠI BỆNH VIỆN ĐẠI HỌC Y DƯỢC THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH Lâm Minh Quang*, Tô Gia Kiên**, Huỳnh Ngọc Vân Anh***, Âu Thanh Tùng****, Nguyễn Thị Thanh Hương***** TÓM TẮT Đặt vấn đề: Stress ở điều dưỡng ảnh hưởng tiêu cực đến hiệu quả, hiệu suất và tính an toàn trong chăm sóc sức khỏe, tuy nhiên chưa có nhiều bằng chứng về các yếu tố liên quan đến stress ở điều dưỡng. Mục tiêu: Xác định tỷ lệ stress và các yếu tố liên quan tới stress ở điều dưỡng. Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu cắt ngang mô tả được tiến hành trên 352 điều dưỡng đang làm việc tại bệnh viện Đại Học Y Dược thành phố Hồ Chí Minh. Các điều dưỡng được phỏng vấn trực tiếp với một bộ câu hỏi cấu trúc đánh giá mức độ stress và các yếu tố liên quan. Kết quả: Tỷ lệ điều dưỡng có dấu hiệu stress là 12,5%. Những điều dưỡng ≤ 30 tuổi có tỷ lệ stress bằng 2,07 lần so với những điều dưỡng > 30 tuổi (KTC 95%: 1,03 – 4,18). Những điều dưỡng có cảm nhận công việc đơn điệu, cảm thấy công việc quá tải, thời gian làm việc kéo dài, không được cấp trên phân công công việc hợp lý hay không có quan hệ tốt với cấp trên thì đều có tỷ lệ stress cao hơn so với những điều dưỡng không có những đặc tính này. Những điều dưỡng có yêu thích công việc hiện tại, có nhận được sự hỗ trợ tinh thần từ người thân, cảm nhận được trả lương xứng đáng với chuyên môn, cảm thấy có cơ hội thăng tiến và có thời gian hoạt động giải trí thì đều có tỷ lệ stress thấp hơn so với những điều dưỡng không có các đặc tính này. Kết luận: Cần giảm tải và phân công công việc hợp lý hơn để giảm stress ở điều dưỡng. Từ khóa: Stress, điều dưỡng, yếu tố liên quan, bệnh viện Đại học Y Dược, Thành phố Hồ Chí Minh ABSTRACT STRESS AND FACTORS RELATED TO STRESS AMONG NURSES AT THE HOSPITAL OF THE UNIVERSITY OF MEDICINE AND PHARMACY AT HO CHI MINH CITY Lam Minh Quang, To Gia Kien, Huynh Ngoc Van Anh, Au Thanh Tung, Nguyen Thi Thanh Huong * Ho Chi Minh City Journal of Medicine * Supplement of Vol. 23 - No 2- 2019: 279-285 Background: Stress of nursing staff negatively affects to efficiency, performance and safety in health care, but there is a little evidence of stress factors among nursing staffs. Objectives: To identify the prevalence of stress and the factors related to stress of nursing staff. Methods: A cross-sectional survey was conducted among 352 nurses working at the hospital of the University of Medicine and Pharmacy at Ho Chi Minh city. Subjects were directly interviewed with a structured questionnaire assessing their stress level and the related factors. Results: The rate of nursing stress was 12.5%. Compared with nurses over the age of 30, nurses less *Ban Quản lý Đào tạo, Khoa Y tế công cộng, Đại học Y Dược thành phố Hồ Chí Minh **Bộ môn Tổ chức – Quản lý Y tế, Khoa Y tế công cộng, Đại học Y Dược thành phố Hồ Chí Minh ***Bộ môn Thống kê Y học và Tin học, Khoa Y tế công cộng, Đại học Y Dược thành phố Hồ Chí Minh ****Khoa Khám bệnh, Bệnh viện Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh *****Phòng Công tác xã hội, Bệnh viện Tâm thần Trung ương 2, tỉnh Đồng Nai Tác giả liên lạc: ThS. Lâm Minh Quang ĐT: 0908297705 Email: minhquang0202@yahoo.com Chuyên Đề Y Tế Công Cộng 279 Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 23 * Số 2 * 2019 than or equal to 30 years of age were associated with a higher stress rate (prevalence ratio = 2.07, 95% CI: 1.03 - 4.18). Nurses with a feeling the job was monotonous, overworked, extended working hours, were not properly assigned by their superiors or were not well-connected with their superiors, had a higher rate of stress than those not having these characteristics. The stress rate was lower for nurses enjoying their current job, receiving mental support from their relatives, being worthy of pay, feeling an opportunity for promotion and having leisure time. Conclusions: Reducing workload and proper assignment of work should be performed to decrease stress of nursing staff. Keywords: Stress, nursing staff, related factors, Hospital of the University of Medicine and Pharmacy, Ho Chi Minh city ĐẶT VẤN ĐỀ viện. Việc tìm hiểu những yếu tố liên quan đến stress ở điều dưỡng là điều cần thiết, góp phần Stress nghề nghiệp là một vấn đề sức khỏe tìm ra những giải pháp giảm thiểu stress cho nghiêm trọng, nó tác động xấu đến chất lượng điều dưỡng. Xuất phát từ những thực tiễn sống và làm giảm khả năng làm việc của người trên, nghiên cứu này được thực hiện với mục lao động(19). Điều dưỡng là một nghề chuyên tiêu xác định tỷ lệ điều dưỡng bị stress và các nghiệp và là một trong những nghề dễ gây stress yếu tố liên quan đến stress ở điều dưỡng đang nhất, do người điều dưỡng luôn luôn phải đối làm việc tại bệnh viện Đại Học Y Dược thành mặt với những tình huống khó khăn đòi hỏi một phố Hồ Chí Minh. sự cẩn thận và nhẫn nhịn đặc biệt(4,5,6,19). Stress ảnh hưởng tiêu cực đến hiệu quả, hiệu suất và ĐỐITƯỢNG–PHƯƠNG PHÁP NGHIÊNCỨU giảm tính an toàn trong chăm sóc bệnh nhân tại Thiết kế nghiên cứu các cơ sở chăm sóc sức khỏe (dễ gây ra các sai sót Nghiên cứu cắt ngang được thực hiện trên y khoa, làm tăng nguy cơ nhiễm khuẩn bệnh điều dưỡng đang làm việc tại các khoa nội trú và viện)(9). Khi điều dưỡng bị stress, họ rất dễ mắc phòng khám ngoại trú của bệnh viện Đại học Y sai lầm trong công việc có thể ảnh hưởng Dược Thành phố Hồ Chí Minh trong năm 2015. nghiêm trọng đến sức khỏe của bệnh nhân, thậm Nghiên cứu sử dụng kỹ thuật chọn mẫu thuận chí có thể làm bệnh nhân tử vong(15,18). Qua đó, tiện chọn tất cả những điều dưỡng đang làm stress làm tăng chi phí chăm sóc sức khỏe và việc tại thời điểm tiến hành nghiên cứu, đồng ý tăng sự quá tải bệnh viện(2). Điều dưỡng bị stress tham gia nghiên cứu. Những điều dưỡng đang sẽ không làm việc và giao tiếp tốt, làm giảm sự thử việc hoặc chưa có hợp đồng làm việc chính hài lòng của điều dưỡng với công việc; một số thức tại bệnh viện hoặc sinh viên thực tập sẽ bị thậm chí sẽ từ bỏ nghề nghiệp của mình(5,6,7,12,20). loại ra khỏi nghiên cứu. Quản lý chất lượng toàn diện đánh giá cao vai Bộ công cụ trò của cả khách hàng bên trong (nhân viên) và Dữ kiện được thu thập bằng bộ câu hỏi tự bên ngoài (bệnh nhân). Hiện nay quan điểm xem điền được thiết kế sẵn. Điều tra viên sẽ tiếp cận bệnh nhân là khách hàng trong bệnh viện đang các điều dưỡng theo từng khoa phòng và giải dần được chú trọng, Điều dưỡng giao tiếp kém thích mục đích nghiên cứu. Nếu điều dưỡng với bệnh nhân sẽ dẫn đến stress cho cả bệnh đồng ý tham gia, điều tra viên sẽ gởi lại phiếu nhân và điều dưỡng, từ đó giảm sự hài lòng của câu hỏi có kèm phiếu chấp nhận tham gia bệnh nhân và thân nhân người bệnh(8). nghiên cứu để các điều dưỡng tự điền câu trả lời Do đó, quản lý tốt stress ở điều dưỡng, vào bộ câu hỏi và hẹn thời gian để thu lại phiếu giúp tăng hiệu quả và hiệu lực chăm sóc sức câu hỏi đã được điền đầy đủ. khỏe, giảm chi phí điều trị và quá tại bệnh 280 Chuyên Đề Y Tế Công Cộng Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 23 * Số 2 * 2019 Nghiên cứu Y học Thông tin thu thập gồm đặc tính của đối xã hội với stress của điều dưỡng, mức độ liên tượng tham gia nghiên cứu: như khoa/phòng quan được đo lường bằng tỷ số tỷ lệ hiện mắc nơi làm việc, chức vụ hiện tại, tuổi, giới, tình PR và KTC 95%. trạng hôn nhân, số năm làm việc, đã vào biên Đạo đức nghiên cứu chế, trình độ chuyên môn, thời gian làm việc Nghiên cứu được tiến hành với sự đồng trung bình. Các thông tin liên quan tới môi thuận của điều dưỡng và các đơn vị liên quan. trường làm việc cũng được thu thập như trực Thông tin của đối tượng nghiên cứu được bảo đêm, được tham gia tập huấn thường xuyên, ca mật. Đề cương nghiên cứu đã được chấp thuận kíp phù hợp, thời gian làm việc kéo dài, nơi làm về mặt y đức trong nghiên cứu từ hội đồng đạo việc an toàn, công việc quá chuyên môn, công đức trong nghiên cứu y sinh học của Khoa Y tế việc đơn điệu, công việc quá tải, kiêm nhiệm công cộng – Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh. nhiều việc cùng lúc, quan hệ tốt với đồng nghiệp, được cấp trên phân chia công việc hợp KẾT QUẢ lý, được cấp trên hỗ trợ cho công việc, quan hệ Có 360 điều dưỡng tham gia khảo sát, trong tốt với cấp trên, môi trường làm việc nhiều tiếng đó có 8 điều dưỡng không gửi lại phiếu trả lời ồn, môi trường làm việc đủ ánh sáng, môi câu hỏi, còn lại 352 điều dưỡng nộp lại phiếu trường làm việc bị ô nhiễm, nhiệt độ làm việc khảo sát và đều trả lời đầy đủ các thông tin. quá nóng. Cảm nhận cá nhân của điều dưỡng Kết quả nghiên cứu cho thấy có 44 (12,5%) như: sự yêu thích công việc, người thân trong điều dưỡng có dấu hiệu stress (GHQ-12 > 15), có gia đình hỗ trợ về mặt tinh thần, công việc được 11 (3,13%) điều dưỡng stress nghiêm trọng trả lương xứng đáng, công việc có nhiều cơ hội (GHQ-12 > 20). thăng tiến, dành thời gian giải trí. Các yếu tố liên quan đến stress Stress của điều dưỡng được đánh giá dựa Tuổi trung bình của điều dưỡng là 28 ± 0,4 trên bộ câu hỏi sức khỏe tổng quát gồm 12 câu tuổi, nhỏ nhất là 20, lớn nhất 65. hỏi (GHQ-12 – General Health Questionnaire 12 Phần lớn đối tượng nghiên cứu là nữ ≤ 30 items) được phát triển bởi David Goldberg và tuổi, có thâm niên làm việc từ 1 – 5 năm, thời Paul William vào những năm 1970, dùng để gian làm việc trung bình của điều dưỡng là 4,9 ± định lượng nguy cơ phát triển rối loạn tâm thần, 0,3 năm, ít nhất là 2 tháng, lâu nhất là 25 năm, nhắm đến 2 lĩnh vực: không có khả năng thực chưa lập gia đình, trình độ chuyên môn từ cao hiện các chức năng bình thường và sự xuất hiện đẳng trở lên. buồn phiền để đánh giá mức độ hạnh phúc của Kết quả nghiên cứu cho thấy có mối liên con người(13). Với hệ số Cronbach alpha là quan giữa nhóm tuổi với tình trạng stress với p = khoảng từ 0,82 đến 0,86, công cụ được xem là 0,015. Những điều dưỡng ≤30 tuổi có tỷ lệ stress đáng tin cậy và đã được dịch ra 38 ngôn ngữ(13). bằng 2,8 lần so với những điều dưỡng >30 tuổi Xử lý và phân tích số liệu với khoảng tin cậy 95% từ 1,14 đến 6,89 (Bảng 1). Dữ kiện được nhập bằng phần mềm EpiData Về các yếu tố công việc, phần lớn điều 3.1, xử lý và phân tích dữ kiện bằng phần mềm dưỡng khai báo rằng công việc có trực đêm, thống kê STATA 13.0, với thống kê mô tả tần số nhưng không đơn điệu, tuy nhiên công việc và tỷ lệ các biến số về đặc tính cá nhân; các biến quá tải. Phần lớn đối tượng cho rằng có quan số về các yếu tố công việc; các biến số về các yếu hệ tốt với cấp trên, được hỗ trợ, phân công tố xã hội. Kiểm định chi bình phương và kiểm công việc và thời gian làm việc hợp lý, và định chính xác Fisher được dùng để xác định không vượt quá khả năng bản thân, tuy nhiên mối liên quan giữa đặc tính cá nhân; các biến số thời gian làm việc kéo dài. về các yếu tố công việc; các biến số về các yếu tố Bảng 2 cho thấy những điều dưỡng có cảm Chuyên Đề Y Tế Công Cộng 281 Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 23 * Số 2 * 2019 nhận công việc đơn điệu, cảm thấy công việc có quan hệ tốt với cấp trên thì đều có tỷ lệ stress quá tải, thời gian làm việc kéo dài, không được cao hơn so với những điều dưỡng không có cấp trên phân công công việc hợp lý hay không những đặc tính này. Bảng 1. Mối liên quan giữa stress và các đặc tính cá nhân (n = 352) * Đặc tính Tổng Stress Giá trị p PR Tần số (%) Có (n=44) Không (n=308) (KTC 95%) Nhóm tuổi: ≤30 tuổi 259 (73,6) 39 (15,1) 220 (84,9) 0,015 2,80 (1,14 – 6,89) >30 tuổi 93 (26,4) 5 (5,4) 88 (94,6) ** Giới tính: Nam 21 (6,0) 1 (4,8) 20 (95,2) 0,493 0,37 (0,05 – 2,53) Nữ 331 (94,0) 43 (13,0) 288 (87,0) Hôn nhân: Đã kết hôn 127 (36,1) 15 (11,8) 112 (88,2) 0,769 0,92 (0,51 – 1,64) Khác 225 (63,9) 29 (12,9) 196 (87,1) Thâm niên >10 năm 44 (12,5) 3 (6,8) 41 (93,2) 1 >5 – 10 năm 68 (19,3) 10 (14,7) 58 (85,3) 0,243 2,16 (0,59 – 7,84) 1 – 5 năm 200 (56,8) 27 (13,5) 173 (86,5) 0,262 1,98 (0,60 – 6,53)