Sự hình thành và phát triển thanh nhạc trên thế giới - Các phương pháp đào tạo thanh nhạc

Chia sẻ: Liễu Yêu Yêu | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Thêm vào BST

Báo xấu

86
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết "Sự hình thành và phát triển thanh nhạc trên thế giới - Các phương pháp đào tạo thanh nhạc" sẽ là chiếc chìa khóa giúp cho những người làm công tác đào tạo thanh nhạc ở Việt Nam có thể sáng tạo trong chuyên môn, cũng như phát huy tính ứng dụng trong công tác đào tạo nhằm mục tiêu đào tạo tài năng ca hát cũng như góp phần giữ gìn, phát triển giá trị văn hóa âm nhạc truyền thống của dân tộc ta thông qua âm nhạc. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sự hình thành và phát triển thanh nhạc trên thế giới - Các phương pháp đào tạo thanh nhạc

SỰ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN THANH NHẠC TRÊN THẾ GIỚI - CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐÀO TẠO THANH NHẠC Nguyễn Thị Lưu An1 1. Chương trình âm nhạc TÓM TẮT Nghệ thuật Thanh nhạc trên thế giới được hình thành và phát triển từ thời trung cổ, xuất hiện trong nhà thờ và sau đó chuyển biến mạnh mẽ trong âm nhạc thế tục. Trải qua nhiều thế kỳ, nghệ thuật thanh nhạc đã có những bước chuyển mình lớn, đề ra phương pháp đào tạo thanh nhạc với những kỹ thuật hát cao và mang tính khoa học. Đặc biệt, trong thời kỳ Phục Hưng ở châu Âu đã từng bước hình thành những trường âm nhạc - đào tạo thanh nhạc có hệ thống với chương trình học cụ thể cho các loại giọng hát và nhiều thể loại như romance, ca kịch,… Đỉnh cao là các trường phái thanh nhạc cổ điển gắn liền với nghệ thuật Bel canto của Italia và châu Âu đã hình thành và phát triển đào tạo thanh nhạc chuyên nghiệp của toàn nhân loại, và đó là những kiến thức được ứng dụng thiết thực cho sự phát triển đào tạo thanh nhạc ở Việt Nam hiện nay. Từ khóa: Hình thành, phát triển, nghệ thuật thanh nhạc, phương pháp đào tạo. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Ca hát là một môn nghệ thuật phối hợp âm nhạc và ngôn ngữ. Tuy là âm nhạc, nhưng cơ quan tạo nên giọng hát của con người khác xa với những nhạc cụ bình thường. Có thể gọi là một nhạc cụ sống với sức mạnh biểu hiện lớn lao. Khả năng phổ cập rộng rãi. Đã làm cho nghệ thuật ca hát trở thành một phương tiện truyền cảm giáo dục tư tưởng, đạo đức, thẩm mỹ và giải trí vô cùng quan trọng. Nghệ thuật ca hát ra đời cùng với sự xuất hiện tiếng nói của loài người. Khi con người biết trao đổi thông tin bằng ngôn ngữ. Cũng là lúc họ đã biết biểu hiện tình cảm của mình bằng cách ca hát. Một giọng hát đẹp mới chỉ dừng lại có tố chất, còn muốn giọng hát hay thì phải phát triển giọng hát thông qua luyện tập kỹ thuật thanh nhạc, từ đó mới có được giọng hát hoàn hảo. Nhiệm vụ quan trọng đối với người hát và học hát đó là luôn phải luyện tập kỹ thuật thanh nhạc để hoàn thiện giọng hát và duy trì lâu dài. Trong suốt thời kỳ phát triển của loài người, thanh nhạc cũng đã từng bước hình thành và phát triển thể hiện qua các tác phẩm âm nhạc và các kỹ thuật luyện tập giọng hát. Các tác phẩm âm nhạc có tác dụng phản ánh tư tưởng, cảm xúc cũng như tác động mạnh mẽ và sâu sắc đến trí tuệ của con người. Nó làm rung động tình cảm lắng đọng trong tâm hồn của mỗi con người. Chắp cánh cho sức tưởng tượng được bay bổng, làm giàu nhựng giá trị thẩm mỹ của mọi người, giúp mỗi người nhận thức, yêu đời và yêu cuộc sống hơn. Trong âm nhạc, thanh nhạc gắn liền với ngôn ngữ. Bởi thế, nó có được vị trí vô cùng quan trọng trong đời sống văn hóa, sinh hoạt của con người trong xã hội. 74
Với những nền tảng đào tạo thanh nhạc trên thế giới sẽ là chiếc chìa khóa giúp cho những người làm công tác đào tạo thanh nhạc ở Việt Nam có thể sáng tạo trong chuyên môn, cũng như phát huy tính ứng dụng trong công tác đào tạo nhằm mục tiêu đào tạo tài năng ca hát cũng như góp phần giữ gìn, phát triển giá trị văn hoá âm nhạc truyền thống của dân tộc ta thông qua âm nhạc. 2. SƠ LƯỢC VỀ SỰ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN THANH NHẠC 2.1. Thanh nhạc trước thế kỷ XVII- XVIII - Thời kỳ Cổ đại: Giai đoạn từ khi loài người xuất hiện biết nói, có chữ viết đến thế kỷ V sau Công nguyên. Lúc này người cổ sơ thường nói to và vang hàng ngày để truyền tin, kêu gọi, cầu cứu… Đây chính là kỹ thuật sử dụng giọng hát to, vang, rõ lời. Ca hát như “hò, dô” bắt nguồn từ cuộc sống lao động của họ, họ đã biết thống nhất động tác khi thực hiện ca hát. Âm nhạc có làn điệu, lời ca đơn giản với các hình thức hát một bè, giai đoạn này biểu diễn đồng ca nam chiếm ưu thế hơn đồng ca nữ. Âm nhạc Hy Lạp cổ đại: Giai điệu và lời thơ gắn bó chặt chẽ với nhau. Âm nhạc chủ yếu là những bài dân ca hoặc tự sáng tác theo dân ca. Dân ca là giá trị tinh thần của những người lao động, vì thế nó thể hiện sự gần gũi với tất cả mọi người. Thể loại Thanh nhạc thời bấy giờ là Epich và Lirich. - Thời kỳ Trung cổ: Âm nhạc nhà thờ bắt đầu phát triển. Các thể loại nhạc hát chiếm ưu thế chủ yếu trong nhà thờ là Him, Xêcăng, Trôp, Gregory, hát Tích Thánh. Chúng ta có thể hiểu hát Tích Thánh là cơ sở cho sự phát triển thể loại như Oratorio sau này. Lúc này, thánh ca Grégorie (Gregorian, Gregory) rất được chú trọng. Sự phát triển của hát bè được góp phần bởi các thể loại như conduct, mote…Hát đồng ca nam được thể hiện một bè là chính. Giai đoạn này kỹ thuật hát chưa phát triển, cách hát còn thô, giọng hát thể hiện còn cứng. Đây chính là giai đoạn bắt đầu đặt nền móng cho kỹ thuật thanh nhạc sau này, kỹ thuật hát hài hòa đã được chú ý và từng bước phát triển. Thanh nhạc thời kỳ trung cổ bao gồm các dòng là thanh nhạc phục vụ trong tôn giáo và thanh nhạc thế tục. Thanh nhạc trong tôn giáo là các bài thánh ca, tố ca và các bài tụng ca... nhằm truyền bá tư tưởng, giáo lý đạo Cơ đốc. Thanh nhạc trong đời sống thế tục là những bài hát phản ánh đời sống lao động, sinh hoạt của đông đảo các tầng lớp nhân dân. Hai dòng âm nhạc này đã song song tồn tại và hỗ trợ nhau để cùng phát triển. -Thời kỳ phục hưng: Thời kỳ phục hưng (renaissance) được bắt đầu từ thế kỷ XIV đến cuối thế kỷ XVI. Ở Italia, âm nhạc chịu ảnh hưởng tư tưởng văn nghệ phục hưng và có bước chuyển biến mạnh mẽ từ âm nhạc nhà thờ đến âm nhạc thế tục. Những thành tựu của âm nhạc thời kỳ này có thể kể đến một số điểm nổi bật về các mặt như: Thể loại: Sự phát triển của romance rất mạnh mẽ, romance là các ca khúc nghệ thuật đã làm phong phú thể loại trong thanh nhạc. Các nhà nghiên cứu về thanh nhạc đã khẳng định rằng: Romance chiếm vị trí chủ chốt trong kho tàng tác phẩm thanh nhạc. Ngoài romance, các thể loại thanh nhạc khác như song ca, tam ca cho đến hợp xướng cũng được phát triển. Thể loại thứ hai phải kể đến là Ca kịch. Sự ra đời của Ca kịch thời kỳ phục hưng đã ảnh hưởng sâu sắc đến ca kịch các nước châu Âu sau này. Đáp ứng nhu cầu thưởng thức ngày càng được nâng cao của xã hội, kỹ thuật ngày càng cao của nhạc sỹ sáng tác và các nghệ sỹ biểu diễn đã xuất hiện các trường phái thanh nhạc. 75
2.2. Thanh nhạc thời kỳ Baroque Âm nhạc thời kỳ Baroque kế thừa tư tưởng âm nhạc thời kỳ phục hưng. Những thành quả âm nhạc thời kỳ phục hưng đã tạo tiền đề cho sự xuất hiện nghệ thuật opera trong thế kỷ XVII, trở thành động lực phát triển và hoàn thiện các thể loại, hệ thống mới trong thời kỳ baroque. Ngoài ra, nhân tố tác động, hỗ trợ cho sự ra đời, phát triển opera thời kỳ này chính là việc đào tạo thanh nhạc bel canto. Sau này, bel canto đã có mối quan hệ mật thiết với opera, cùng song song phát triển, việc đưa opera và đào tạo thanh nhạc bel canto đã cho thấy sự phát triển của thanh nhạc và cho thấy ca hát có kỹ thuật đã bước vào kỷ nguyên mới. Các nhà nghiên cứu cho rằng: Đóng góp cho sự phát triển của thanh nhạc, không một thời đại nào có thể thay thế vai trò lịch sử và sự cống hiến to lớn, độc đáo của thời đại baroque. Thanh nhạc thời kỳ Baroque với tư tưởng trào lưu chủ nghĩa khai sáng thế kỷ XVIII: Tư tưởng này đã ảnh hưởng rất lớn đến âm nhạc nói chung và thanh nhạc nói riêng. Về thể loại âm nhạc, khí nhạc và opera thời kỳ này đều đạt được những thành tựu to lớn: khí nhạc với các thể loại như liên khúc, concerto; opera đã xuất hiện opera buffa và cải cách opera seria. Đặc biệt thời kỳ này đã xuất hiện những nhạc sỹ, nghệ sỹ bậc thầy, có vị trí quan trọng trong lịch sử âm nhạc và nghệ thuật thanh nhạc thế giới như Antonio Vivaldi (1678-1741), Jaen Philipe Rameau (1683-1764), Johann Sebastian Bach (1685-1750), George Frideric Handel (1685-1759). Như vậy, có thể thấy ở thế kỷ XVIII, thành tựu lớn nhất của thanh nhạc vẫn là opera với sự cải cách opera của Christoph Willibard Gluck (1714-1787). 2.3. Thanh nhạc thời kỳ cổ điển Vienne Chịu ảnh hưởng của chủ nghĩa khai sáng, từ nửa cuối thế kỷ XVIII ở Đức đã xuất hiện những nhân vật vĩ đại, đó là các triết gia Kant, Hegel; các nhà thơ Goethe, Schiller mà tư tưởng của họ đã ảnh hưởng đến toàn bộ nền văn hóa nghệ thuật châu Âu và thế giới. Trong thời kỳ này, âm nhạc Đức - Áo cũng xuất hiện những nhạc sỹ vĩ đại thế giới như Haydn, Mozart, Beethoven. Với những cống hiến to lớn của Bach, Handel, vị thế âm nhạc của Đức đã dần được khẳng định. Thủ đô Vienne của nước Áo đã trở thành trung tâm nghệ thuật âm nhạc châu Âu. Tiếp thu truyền thống âm nhạc của Bach, Handel... Các nhạc sỹ Haydn, Mozart, Beethoven đã lập nên thời kỳ âm nhạc cổ điển Vienne với những thành tựu vô cùng to lớn về cả khí nhạc cũng như thanh nhạc. Haydn với các sáng tác những thể loại lớn cho thanh nhạc; Mozart không chỉ thành công rực rỡ về opera mà còn là nhà cách tân opera; Beethoven mặc dù không viết nhiều cho thanh nhạc nhưng có ảnh hưởng rất lớn đến các sáng tác ca khúc Đức sau này. 2.4. Thanh nhạc thời kỳ Lãng mạn Bước vào thế kỷ XIX, thanh nhạc châu Âu có những biến chuyển rất lớn. Nếu như trước thế kỷ XIX người ta cho rằng chỉ có opera mới là nghệ thuật thanh nhạc chính quy, cao thượng, trang nhã, còn các ca khúc không được coi trọng thì trong thời kỳ âm nhạc lãng mạn, ca khúc nghệ thuật (romance) đã được mọi người đánh giá cao và họ rất coi trọng. Hầu hết các nhạc sỹ đều có những sáng tác thể loại thanh nhạc này. Nhờ có thơ trữ tình của các nhà thơ như Goethe, Schiller, Heine... Ca khúc lãng mạn được nâng lên một tầm cao mới, các ca khúc này đã thể hiện sự hoàn hảo và phong phú, nhất là với các tác phẩm của các tác giả Schubert, Schumann, Webert, Mendelssohn... 76
Nửa cuối thế kỷ XIX, nghệ thuật thanh nhạc châu Âu có những đột phá: các nước như Tây Ban Nha, Na Uy, Đan Mạch, Phần Lan, Tiệp Khắc, Hungary và Nga bắt đầu hình thành trường phái âm nhạc dân tộc. Các tác giả đã chịu ảnh hưởng của âm nhạc thời kỳ lãng mạn, họ viết các tác phẩm mang đậm màu sắc âm nhạc dân tộc mình như Nga, Tiệp Khắc, Hungary, Ba Lan... phục vụ cho cuộc sống tinh thần của mọi người. 3. CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐÀO TẠO THANH NHẠC 3.1. Một số phương pháp đào tạo thanh nhạc trên thế giới Theo các nhà nghiên cứu, việc đào tạo thanh nhạc đã có từ thế kỷ IV. Từ thế kỷ IV đến thế kỷ VI là giai đoạn chuyển hóa từ đào tạo tự nhiên sang đào tạo có ý thức. Từ thế kỷ VII, khi Giáo hoàng Grigori le Grand mở trường dạy nhạc tại Lateran, được gọi là "thời kỳ đầu đào tạo thanh nhạc" với trung tâm - cái nôi Italia. Trong đào tạo thanh nhạc, phương pháp ca hát ngày càng được coi trọng, hình thành lớp người chuyên dạy hát. Việc đào tạo thanh nhạc thời kỳ này đã đạt được những thành tựu quan trọng, đó là việc việc hình thành một phương pháp có hệ thống trong đào tạo thanh nhạc. Trong thanh nhạc đã có sự phân chia các loại giọng nữ cao, nữ trung, nam cao, nam trầm; phân biệt khu vực cộng minh của giọng đầu, giọng ngực, giọng cổ... [1; 25-48]. Các khái niệm về hơi thở, giả thanh, nguyên âm, phụ âm đã được đề cập, có phương pháp đào tạo cho từng giọng và từng âm khu. Ở Italia, ngay từ thế kỷ XII - XIII trong các trường dạy thanh nhạc đã có chương trình giảng dạy cho từng buổi với các kỹ thuật được phân chia một cách khá chi tiết và bài bản. Thế kỷ XVI - XVII, Italia bắt đầu đào tạo thanh nhạc theo phương pháp bel canto, đào tạo các ca sỹ bel canto biểu diễn opera seria. Nghệ thuật thanh nhạc bel canto là lối hát hay với giọng hát đẹp hào hoa, có phong cách riêng hát aria và thể hiện kỹ xảo ca hát cực kỳ khó và cao siêu. Đào tạo thanh nhạc bel canto thế kỷ XVII - XVIII gồm hai giai đoạn là giai đoạn khởi đầu và giai đoạn hình thành của phương pháp bel canto. Đào tạo thanh nhạc bel canto gắn liền với quá trình nghiên cứu, thực tế giảng dạy của những nhà sư phạm lỗi lạc như Caccini, Tosi, Pistocchini, Bernachi, Porpra và Mancini. Caccini là người đứng đầu bel canto tại Florence. Ông đã cho ra mắt công trình “Âm nhạc mới” đề cập cụ thể đến vấn đề phương pháp ca hát, trình bày quan điểm của ông về huấn luyện cơ bản, luyện kỹ xảo và về lý thuyết thanh nhạc. Tosi đề cập đến vấn đề về ngẫu hứng, về recitativo và về tư cách người thầy. Mancini đề cập đến vấn đề về phát âm, về khoang miệng, về tư thế, về mặt huấn luyện và về kỹ xảo… Từ cuối thế kỷ XVIII đến nửa đầu thể kỷ XIX các tác phẩm opera mang đặc trưng phong cách bel canto của Rossini, Donizetti và Bellini đã đưa lối hát bel canto đang đà suy thoái một lần nữa phát triển lên đến đỉnh cao. Vì vậy, người ta gọi tác phẩm opera của ba nhà soạn nhạc này là “opera bel canto”. Trong opera bel canto, các tác giả chú trọng đến các aria ngắn có giai điệu đẹp, có thể phát huy ưu thế giọng hát và kỹ thuật thanh nhạc của ca sỹ. Các ca sỹ bel canto lại tìm thấy đất dụng võ của mình trên sân khấu opera. Đây chính là “thời đại hoàng kim lần thứ hai” trong lịch sử nghệ thuật thanh nhạc. Thế kỷ XIX, dựa vào những tiến bộ của khoa học kỹ thuật, người ta đã vận dụng những thành tựu của các ngành sinh lý học, vật lý học để nghiên cứu và giải thích bằng khoa học về phương pháp phát thanh âm trong quá trình học tập, rèn luyện giọng hát. Trải qua quá trình đào tạo lâu dài, các nhà nghiên cứu đã tổng hợp phương pháp giảng dạy thanh nhạc theo các mô 77
hình: (a). Phương pháp mô phỏng mang tính truyền nghề; (b). Phương pháp giáo tài, rèn luyện cách hát đúng, bồi dưỡng về tiếng vang, kỹ xảo âm thanh và cách biểu cảm âm nhạc thông qua các bài luyện giọng; (c). Phương pháp dựa trên cơ chế hoạt động của bộ máy thanh âm, điều chỉnh vị trí và sự hoạt động của bộ máy thanh âm để đạt được cách hát phù hợp với quy luật hoạt động sinh lý của con người [1; 46]. Từ đầu thế kỷ XIX, trên cơ sở tiếp thu và kế thừa những tinh hoa, thành quả của bel canto, trên thế giới đã xuất hiện hai trường phái lớn đào tạo thanh nhạc, tiêu biểu cho hai khuynh hướng chủ yếu trong phương pháp giảng dạy bel canto ở châu Âu, đó là trường phái Lamperti kiên trì theo phương pháp đào tạo theo chủ nghĩa kinh nghiệm để giải quyết cách phát âm của tiếng hát và trường phái Garcia dựa trên những nghiên cứu khoa học để giải quyết cách phát âm, để cách phát âm giọng hát phù hợp với quy luật hoạt động sinh lý. Cả hai trường phái đều đã đào tạo được rất nhiều các ca sỹ kiệt xuất. Trường phái thanh nhạc Lamperi: Lamperi là nhà sư phạm âm nhạc lỗi lạc Italia thế kỷ XIX. Ông giới thiệu cách học hát và cách sáng tác các bài luyện thanh vocalize. Ông đã tiến hành việc phân chia giọng hát của nam và nữ. Về hơi thở, ông phân chia thành các bước trong huấn luyện với các sắc thái cường độ khác nhau. Về rèn luyện, xử lý liền giọng (legato), âm luyến (portamento), âm nẩy (staccato), âm lớn dần (crecendo) và các vấn đề về luyện giọng, nhả chữ. Trường phái thanh nhạc Lamperti với “kỹ xảo ca hát của bel canto” với các nghiên cứu, đào tạo giọng nữ, giọng nam; về phát âm ngôn ngữ và về aria. Trường phái thanh nhạc của Garcia với công trình nghiên cứu “báo cáo nghiên cứu về giọng hát”, phân chia hai âm khu của giọng hát là âm khu giọng ngực và âm khu giọng đầu - giả thanh. Về âm sắc, Garcia II cho rằng mỗi âm khu có một đặc điểm và tính chất riêng. Đến thế kỷ XX, sự nghiên cứu khoa học phục vụ cho đào tạo thanh nhạc càng được phát triển và nâng cao nên phương pháp Đào tạo thanh nhạc ngày càng khoa học và phát triển. và gần gũi hơn nữa với đời sống. Các phòng trà ca nhạc, các chương trình ca nhạc xuất hiện nhiều và phổ biến. Tuy nhiên, lối hát nhạc nhẹ được sử dụng chủ yếu tại các không gian này. Kỹ thuật Thanh nhạc nhạc nhẹ phát triển song song với kỹ thuật Thanh nhạc cổ điển. Kỹ thuật Bel canto vẫn được coi là kỹ thuật chính thống trong Âm nhạc chuyên nghiệp, tồn tại song song các lối hát kỹ thuật khác. Kỹ thuật chỉ phục vụ cho âm thanh và tình cảm. Nhiều thể loại Thanh nhạc nhạc nhẹ phát triển rực rỡ, cùng đồng hành phát triển và được giới trẻ ưa chuộng: EDM, Rap, Jazz, Rock, R&B… Nhiều phương pháp dạy học Thanh nhạc được sử dụng: phương pháp sư phạm Thanh nhạc theo kinh nghiệm, phương pháp sư phạm Thanh nhạc toàn vẹn, phương pháp sư phạm Thanh nhạc theo ngữ âm, phương pháp sư phạm Thanh nhạc theo linh cảm và phương pháp sư phạm Thanh nhạc theo cơ chế [2;38]. Trải qua các thời kỳ có thể thấy, nhiều ca sỹ không chỉ hát mà họ còn kiêm làm nhạc công, nhạc sỹ sáng tác, họ là những tài năng âm nhạc góp phần cho sự phát triển của âm nhạc nói chung và nghệ thuật thanh nhạc nói riêng. 3.2. Ứng dụng trong đào tạo thanh nhạc tại Việt Nam: Với những phương pháp đào tạo thanh nhac kinh điển trên thế giới, các trường đào tạo thanh nhạc ở Việt Nam đã tiếp thu vận dụng 78
các kỹ thuật thanh nhạc để đào tạo giọng hát cho các tài năng ca hát của mình một cách sáng tạo: Mỗi trường phái thanh nhạc có hàng chục, thậm chí hàng trăm mẫu luyện thanh làm cơ sở cho việc học tập kỹ thuật thanh nhạc.Từng dòng nhạc phản ánh tâm tư tình cảm của con người trong mọi hoàn cành như áp dụng kỹ thuật thanh nhạc trong ca hát các bài dân ca, những bài hát mang âm hưởng dân ca,… Bằng những kiến thức sư phạm, kinh nghiệm của mình, người giảng viên thanh nhạc sẽ tiếp cận một cách có khoa học về tố chất tự nhiên trong giọng hát của người học. Điều này, mục đích là đưa ra những biện pháp nhằm phát triển giọng hát, cũng như đào tạo thanh nhạc mang tính định hướng cho việc hình thành và phát triển giọng hát của người học. Như vậy, ca hát có kỹ thuật sẽ đáp ứng được nhu cầu thưởng thức của mọi lứa tuổi, cũng như khi hoàn thành việc học tập người học có thể sáng tạo trong biểu diễn phục vụ cộng đồng những giá trị thẩm mỹ về cuộc sống mà âm nhạc mang lại. 4. KẾT LUẬN Kỹ thuật Thanh nhạc cổ điển châu Âu vốn đã là một kỹ thuật đặt nền móng kinh điển cho nghệ thuật Thanh nhạc trên toàn thế giới. Những kỹ thuật đó khai thác triệt để được các quãng giọng, cách lấy hơi, kỹ thuật rung láy… của giọng hát con người. Bên cạnh đó, nghệ thuật thanh nhạc chuyên nghiệp của nhân loại mà đỉnh cao là các trường phái thanh nhạc cổ điển gắn liền với nghệ thuật Bel canto của Italia và châu Âu đã hình thành và phát triển từ nhiều thế kỷ qua đã và đang tiếp tục ảnh hưởng, chi phối và dẫn dắt toàn bộ các hoạt động biểu diễn, đào tạo thanh nhạc chuyên nghiệp của toàn nhân loại. Việc sử dụng và vận dụng những kỹ thuật này vào Thanh nhạc cổ truyền Việt Nam là một điều cần thiết. Tuy nhiên, để đảm bảo tính dân tộc, những ca sỹ, nghệ nhân hay giáo viên đào tạo thanh nhạc cần nghiên cứu nghiêm túc trong việc vận dụng uyển chuyển và linh hoạt những kỹ thuật kinh điển đó phù hợp với lối hát và bài bản Thanh nhạc cổ truyền Việt Nam đáp ứng nhu cầu thưởng thức của mọi người. TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Hồ Mộ La (2005), Lịch sử nghệ thuật thanh nhạc phương Tây, NXB Từ điển Bách khoa. 2. Nguyễn Trung Kiên (2007), Giáo trình thanh nhạc trình độ đại học cho các giọng nữ cao, nam cao, nam trung, nam trầm, Nhạc viện Hà Nội . 3. Tô Ngọc Thanh chủ biên và nnk (2003), Hợp tuyển tài liệu nghiên cứu lý luận phê bình âm nhạc Việt Nam thế kỷ XX (tập 1), Nxb Viện Âm nhạc, HN. 4. L. Dimitriev (2004), Phương pháp thanh nhạc cơ bản, NXB. Âm nhạc Mát-xcơ-va. 5. I. K. Nazarenco (1968), Nghệ thuật hát, NXB. Âm nhạc Mát-xcơ-va. 79