TÁC DỤNG CỦA MÀU SẮC

Chia sẻ: Nguyenhoang Phuonguyen | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:9

Thêm vào BST

Báo xấu

313
lượt xem 109
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Wassily [hay Vassili] Kandinsky (Vasily Vasilyevich Kandinsky) nhà danh hoạ gốc Nga, là một trong những người đầu tiên sáng tạo lối vẽ trừu tượng của hội hoạ hiện đại. Sinh ra trong một gia đình yêu âm nhạc, với song thân của ông chơi dương cầm và thụ cầm, Kandinsky đã học dương cầm và trung hồ cầm từ thuở nhỏ và trở thành một nhạc sĩ điêu luyện trước khi dấn thân vào sự nghiệp hội hoạ. âm nhạc đã ảnh hưởng rất nhiều đến nghệ thuật hội hoạ của ông. Kandinsky đã từng nói: "âm nhạc là...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: TÁC DỤNG CỦA MÀU SẮC

TÁC D NG C A MÀU S C Wassily Kandinsky (1866-1944) Wassily [hay Vassili] Kandinsky (Vasily Vasilyevich Kandinsky) nhà danh ho g c Nga, là m t trong nh ng ngư i u tiên sáng t o l i v tr u tư ng c a h i ho hi n i. Sinh ra trong m t gia ình yêu âm nh c, v i song thân c a ông chơi dương c m và th c m, Kandinsky ã h c dương c m và trung h c m t thu nh và tr thành m t nh c sĩ iêu luy n trư c khi d n thân vào s nghi p h i ho . âm nh c ã nh hư ng r t nhi u n ngh thu t h i ho c a ông. Kandinsky ã t ng nói: "âm nh c là ngư i th y t i thư ng," và "Màu s c là phím àn, m t là cái búa p lên nó, tâm h n là th nh c khí có muôn ngàn dây cung. Còn ngư i ngh sĩ, h n là bàn tay
nh có phím này hay phím n mà có ư c s rung ng úng i u c a tâm h n." Trong l ch s c a nhân lo i, ý ni m v s tương quan gi a màu s c và hoà âm ã ư c nhi u ngư i lưu ý n và ã gây c m h ng cho nc m t s nhà khoa h c, như Isaac Newton, ch ng h n. Tuy nhiên, Kandinsky là ngư i u tiên áp d ng ý ni m này vào th c hành h i ho v i m t lý thuy t c áo mà ông ã di n gi i qua nhi u bài vi t. TáC D NG C A MàU S C Ta hãy nhìn vào m t b ng pha màu v ph y màu s c. Có hai h u qu song song x y ra: 1. V phương di n thu n v t ch t, con m t c m giác màu s c. M t c m th y ư c nh ng c tính c a màu s c và thích thú vì v p c a nó. Ni m vui len vào tâm h n c a k thư ng ngo n ang n m nó như m t ngư i sành sõi n m ăn ngon. Con m t nh n m t s kích thích gi ng như tác d ng mà m t th c ăn có gia v gây ra trên kh u cái. Nhưng nó cũng r t có th vì ó mà tr nên tĩnh l ng và l nh mát như m t ngón tay khi ng t i nư c á. V y c m tư ng này hoàn toàn thu c v t ch t, cũng như m i th c m giác, trong kỳ h n ng n, và ch trên b m t. Tâm h n v a tr
l i khép kín thì c m tư ng ó cũng tan bi n không l i m t d u v t. Trong khi ng vào nư c á, ngư i ta ch có th có m t c m giác l nh v t ch t. Khi ngón tay tr l i nóng, c m giác ã b quên i. Khi m t không còn th y màu s c, tác d ng v t ch t c a màu sơn cũng ngưng l i. C m giác v t ch t v cái l nh c a nư c á, khi i vào m t cách sâu m, nó làm th c d y nh ng c m tư ng khác càng ngày càng m nh hơn và có th kh i phát c m t chu i nh ng bi n c tâm linh. C m tư ng h i h t trên b m t v màu s c và s phát tri n c m tư ng ó cũng gi ng như v y. V i m t c m năng m c trung bình, nh ng v t quen thu c có m t tác d ng h i h t, trong khi nh ng v t mà ta trông th y l n u tiên gây ra nơi ta m t n tư ng sâu m. B i v y a bé khi th y r ng m i v t i v i nó u là nh ng th m i thì c m th y ư c th c t i c a th gi i. ánh sáng thu hút nó, nó mu n b t ư c ánh sáng và nó b b ng nh ng ngón tay. Th là t ó i v i ng n l a nó s th y s và th y n . Nó s bi t r ng ánh sáng không ph i ch có th làm h i, mà còn u i m t bóng t i và kéo dài bu i ban ngày, và l i có th un nóng, n u chín và ôi khi t o ư c m t c nh tư ng vui m t. Sau kinh nghi m ó, nó s làm quen v i ánh sáng và nh ng gì nó bi t ư c v ánh sáng s ư c nó ghi
vào trong óc não. Cư ng c a s thích thú gi m d n và bi n m t. C nh tư ng ng n l a còn tranh u ch ng l i s d ng dưng, nhưng nó ã m t m t cách l ng l v quy n rũ c a nó. D n d n, th gi i t nh m ng. B y gi r t cu c ngư i ta m i bi t r ng cây c i cho bóng mát, r ng ng a ch y nhanh, r ng xe hơi còn ch y nhanh hơn n a, r ng chó thì c n, m t trăng thì xa, và con ngư i mà ta th y trong m t kính ch là m t dáng bên ngoài. Con ngư i càng phát tri n và hoàn thành mình, ph m vi nh ng c tính mà h n nh n bi t ư c nơi ngư i ta và s v t cũng l n lên. Ngư i ta và s v t khoác m t ý nghĩa và r t cu c ý nghĩa ó tan ra thành m t âm vang trong n i tâm. Màu s c i v i m t c m năng thô l ch có nh ng tác d ng h i h t và, s kích thích m t khi ã bi n m t, thì nh ng tác d ng ó cũng tiêu tán. Dù là sơ ng, nh ng tác d ng ó cũng bi n i. Nh ng màu sáng thu hút con m t nhìn và gi ư c nó hơn. Nh ng màu sáng và nóng còn gi ư c m t hơn n a: cũng như ng n l a thu hút con ngư i m t cách không làm sao c n ư c, màu son lôi cu n và kích thích cái nhìn. Màu vàng chanh tươi làm chói m t. M t không ch u n i màu ó. Ngư i ta có th b o
như m t l tai b xé rách b i gi ng kèn chát chúa. M t nhìn nh p nháy và s m trong nh ng vùng sâu hút yên tĩnh c a màu lam và màu xanh. 2. Cái tâm linh mà màu s c ang tác d ng càng ư c khai hoá thì c m xúc mà tác d ng sơ ng ó gây ra trong tâm h n càng sâu m. Trong trư ng h p này nó ư c có thêm m t tác d ng tâm linh th hai. V y nên màu s c gây ra m t s rung c m tâm linh. Và hi u ng v t ch t h i h t c a nó, tóm l i, ch là con ư ng nó dùng i t i tâm h n. N u tác d ng th hai này th t s là m t tác d ng tr c ti p, như ngư i ta v n có quy n gi d theo nh ng gì ngư i ta v a m i ư c trông th y, hay trái l i, n u nó ch ư c ti p nh n do liên tư ng, thì th t khó mà phân nh ư c. B i tâm h n v n liên k t ch t ch v i th xác, m t c m xúc nào ó bao gi cũng có th do liên tư ng mà gây ra m t c m xúc khác áp ng l i. Màu , ch ng h n, vì ng n l a có màu , có th kh i phát m t s rung c m n i tâm gi ng như ch n ng c a ng n l a. Màu nóng có m t tác d ng kích thích. Ch c h n, b i vì nó gi ng màu máu, nên n tư ng mà nó t o ra có th là khó nh c, có th b o là au n n a. Màu s c, ây, ánh th c ký c c a m t nguyên ng l c v t ch t khác ang gây m t tác d ng khó nh c nơi tâm h n.
N u lúc nào cũng như v y, th t d mà c t nghĩa b ng liên tư ng t t c nh ng hi u ng v t ch t c a màu s c không nh ng ch trên th giác mà còn trên nh ng giác quan khác. Ch ng h n b o r ng màu vàng sáng cho ta m t n tư ng chua và the b i vì nó làm ta nghĩ n m t qu chanh, ó là m t l i gi i thích c n ph i g t b . V v c a màu s c, nh ng thí d cũng không thi u gì, nhưng trong nh ng thí d ó l i gi i thích kia cũng không có giá tr gì hơn. M t v y sĩ Dresde k l i là m t trong nh ng b nh nhân c a ông, “m t ngư i phi thư ng và r t cao siêu”, có thói quen nói v m t th nư c x t r ng ông ta th y nó có m t v “xanh”. M t l i gi i thích khác có th ư c ch p nh n, dù khác nhưng cũng tương t như l i gi i thích trên. nơi m t ngư i ti n tri n m t cách th t phi thư ng, s xâm nh p vào tâm h n th t là tr c ti p, chính tâm h n cũng th t là m r ng cho t t c nh ng n tư ng n n i m i s kích thích i vào t n nó li n làm cho nh ng cơ quan khác có ph n ng ngay: trong trư ng h p c a chúng ta, là con m t — ph n ng nh c l i ti ng d i hay âm vang c a m t th nh c khí mà nh ng cung dây b rung chuy n do âm thanh c a m t nh c khí khác n lư t nó cũng rung ng. M t ngư i mà c m năng sâu s c cũng gi ng như nh ng
chi c vĩ c m t t ã ư c ngư i ta àn nhi u l n, nh ng chi c vĩ c m ó ch ng nh m t tí là ã rung chuy n h t các dây cung. Dĩ nhiên, n u ngư i ta d ng l i l i gi i thích này, thì ph i ch p nh n r ng con m t có liên h ch t ch không nh ng ch v i v giác, mà còn v i nh ng giác quan khác, là i u v l i cũng ã ư c ch ng th c b i kinh nghi m. Có nh ng màu có v như s n sùi và làm chói m t. Nh ng màu khác trái l i cho ta m t n tư ng láng bóng, m n màng. Ngư i ta s thích nâng niu nh ng màu ó (t d như màu lam outremer s m, màu xanh chrome, màu laque). Chính c m giác ó gây ra s khác bi t trong các màu s c, gi a nh ng màu nóng và nh ng màu l nh. Có nhi u màu, như màu laque, có v m m d u và êm ái; có nhi u màu khác, như xanh cobalt, màu xanh lam (ôxýt), lúc nào cũng c ng và khô, ngay c khi chúng ra kh i ng màu. Ngư i ta v n thư ng nói t i “hương v c a màu s c”, hay v âm thanh c a chúng. Và vì âm thanh ó là hi n nhiên, nên không có m t ai có th tìm th y m t s gi ng nhau gi a màu vàng chói và nh ng n t th p c a àn dương c m ho c gi a gi ng soprano và màu laque s m. D a trên s liên tư ng, l i gi i thích này không bi n gi i
nh ng trư ng h p quan tr ng nh t. M i ngư i u bi t tác d ng c a ánh sáng màu trên th xác, cái tác d ng mà khoa tr b nh b ng màu s c thư ng dùng. Nhi u l n, trong m t vài b nh th n kinh ngư i ta ã th dùng, v i nh ng m c ích ch a b nh, nh ng c tính c a màu s c. Và ngư i ta ã quan sát th y r ng ánh sáng làm b s c cho tim, và ngư c l i, màu lam làm cho nh p tim ch m l i và còn có th , ít ra là trong ch c lát, làm cho nh p tim tê li t. R i thay vì s ki n nh ng h u qu tương t cũng có th ư c quan sát nơi thú v t và nơi th o m c nên l i gi i thích ó m t h t c giá tr . Cho r ng màu s c ti m n m t s c m nh tuy còn chưa ư c bi t nhi u nhưng có th t, hi n nhiên, và tác d ng trên kh p th xác con ngư i cũng không ph i là ít chính xác. Hơn n a ngư i ta không ph i ch d a trên liên tư ng mà thôi gi i thích tác d ng c a màu s c trên tâm h n. Màu s c, tuy th , là m t phương cách gây nh hư ng tr c ti p trên tâm h n. Màu s c là phím àn, m t là cái búa p lên nó, tâm h n là th nh c khí có muôn ngàn dây cung. Còn ngư i ngh sĩ, h n là bàn tay nh có phím này hay phím n mà có ư c s rung ng úng i u c a tâm h n.
V y s hoà h p các màu s c dĩ nhiên ch ư c d a trên nguyên t c c a s va ch m h u hi u. Tâm h n con ngư i, ư c khích ng ngay i m d c m xúc nh t, ã áp l i. N n t ng ó, chúng ta g i nó là Nguyên t c c a s C n Thi t N i Tâm.